Naczelnik szczecińskiej Komisji, prokurator Marek Rabiega wyjaśnia, że chodzi o wyroki wydane przez nazistowskie sądy od roku 1933, kiedy naziści doszli w Niemczech do władzy, do roku 1945, kiedy nazistowskie Niemcy przestały istnieć.

Marek Rabiega powiedział, że na Pomorzu Zachodnim, niemieckie zbrodnie sądowe dotyczyły przede wszystkim polskich robotników przymusowych. Ofiarami sądów były także osoby działające na rzecz wywiadu Armii Krajowej lub Związku Jaszczurczego. „Te osoby były skazywane na karę śmierci na podstawie - nazwijmy to - prawa, choć w rzeczywistości z prawem nie miało to nic wspólnego, gdyż naruszało fundamentalne zasady sprawiedliwości” - powiedział szef szczecińskiej Komisji. Jako przykład podał przypadek polskiego robotnika przymusowego, który stanął w obronie swojego kolegi bitego przez „bauera”, którego prawdopodobnie odepchnął. Mężczyzna został zatrzymany przez Gestapo, oskarżony o opór przeciwko władzy niemieckiej i skazany na śmierć. Prokurator dodał, że „robotnicy przymusowi mieli w realiach wojennych de facto status niewolnika i to niemiecki właściciel oraz niemieccy urzędnicy, przedsiębiorcy byli panami ich życia i śmierci”.

„Zależy nam bardzo, aby sprawiedliwości stało się zadość w jak największej liczbie przypadków. Aby sądowa zbrodnia została nazwaną zbrodnią, a nazistowski wyrok unieważniony” - podkreślił prokurator. Dlatego - jak zaznaczył - jest bardzo ważne, aby jak najwięcej osób odpowiedziało na apel wystosowany przez Instytut Pamięci Narodowej.
Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie prosi o kontakt osoby mające wiedzę o wyrokach wydanych na terenie obecnego Pomorza Zachodniego i Szczecina na Polakach, w szczególności osoby pokrzywdzone oraz bliskich osób, które nie uzyskały jeszcze potwierdzenia nieważności wyroku. Zgłaszać się można telefonicznie, dzwoniąc pod numer 91 312 94 03 lub 06, listownie albo mailem na adres komisja.szczecin@ipn.gov.pl.

„Głos Szczeciński” przekazuje, że zadanie odnalezienia ofiar nazistowskich zbrodni sądowych dostały wszystkie oddziały IPN w kraju.

Szef szczecińskiej Komisji wyjaśnił, że organy działają na podstawie niemieckiego prawa. Po zbadaniu sprawy każda oddziałowa komisja wysyła akta do Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Stąd odpowiedni wniosek jest kierowany do Centrali Badania Zbrodni Narodowosocjalistycznych w Ludwigsburgu. Po analizie, konkretna sprawa trafia do właściwego niemieckiego sądu, a ten ostatecznie uznaje dany wyrok za nieważny.

Oddział IPN w Szczecinie przygotował jak dotąd kilkanaście takich spraw. Kilka trafiło już do Ludwigsburga.