Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 125 lat temu urodził się Henryk Sucharski, obrońca…
2023-11-12, 11:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

125 lat temu urodził się Henryk Sucharski, obrońca Westerplatte

Henryk Sucharski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Henryk Sucharski. [fot. wikipedia/domena publiczna]
125 lat temu - 12 listopada 1898 roku - urodził się Henryk Sucharski, komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w czasie obrony tej placówki we wrześniu 1939 roku. W uznaniu bohaterstwa i niezłomnego ducha załogi składnicy dowództwo niemieckie pozwoliło majorowi Sucharskiemu odejść do niewoli z szablą przy boku 7 września 1939. Broń tę odebrano mu zaraz po dotarciu do obozu. Zmarł w sierpniu 1946.
W czasie I wojny światowej Henryk Sucharski był żołnierzem Armii Austro-Węgier, a w odrodzonej Rzeczpospolitej wstąpił do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1938 roku awansował do stopnia majora i został skierowany na Westerplatte, gdzie była zlokalizowana polska placówka wojskowa w Wolnym Mieście Gdańsku. Mieściła się tam Wojskowa Składnica Tranzytowa służąca do przeładunku towarów dla armii. I właśnie atak na tę placówkę, 1 września 1939 roku o godzinie 4.45, uważa się za symboliczny początek II wojny światowej.

Załoga, mimo przeważających sił wroga, broniła się przez tydzień, chociaż Niemcy zakładali, że zajęcie Westerplatte zajmie im 15 minut. 7 września, w obliczu wyczerpania amunicji, lekarstw i środków opatrunkowych, major Sucharski podjął decyzję o kapitulacji. Po przesłuchaniach w Gdańsku trafił do obozu jenieckiego w Stablack. Potem był wielokrotnie przenoszony, aż trafił do Oflagu II D Gross-Born. Po wyzwoleniu przez oddziały brytyjskie w 1945 roku, wszedł w skład II Korpusu Polskiego we Włoszech. Już po zakończeniu wojny został mianowany dowódcą 6. Batalionu Strzelców Karpackich. W sierpniu 1946 roku Henryk Sucharski trafił do brytyjskiego szpitala wojskowego w Neapolu, gdzie 30 sierpnia zmarł w wyniku zapalenia otrzewnej. Jego pogrzeb odbył się 1 września na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Casamassima we Włoszech. 25 lat później jego prochy sprowadzono do kraju i złożono na Westerplatte. W marcu 2021 roku dokonano ponownej ekshumacji. Szczątki majora przeniesiono wtedy do gdańskiego kościoła św. Brygidy, a 4 listopada 2022 Henryk Sucharski wraz z dziewięcioma poległymi obrońcami składnicy zostali pochowani na nowo otwartym Cmentarzu Wojska Polskiego na Westerplatte.

Major Sucharski był po wojnie uznawany za niekwestionowanego dowódcę obrony Westerplatte. Pozycja ta została ugruntowana przez Melchiora Wańkowicza w książce "Westerplatte", która powstała na podstawie rozmów pisarza z majorem podczas ich spotkania we Włoszech. Z czasem jednak pojawiły się informacje, że faktycznym dowódcą Westerplatte od 2 września był zastępca Henryka Sucharskiego kapitan Franciszek Dąbrowski. Według tych informacji 2 września, po ciężkim bombardowaniu, Henryk Sucharski przeszedł załamanie nerwowe, w wyniku którego został przez oficerów odsunięty od dowodzenia. Według innych informacji Sucharski już od 2 września chciał poddać jednostkę, jednak w wyniku zdecydowanego sprzeciwu kapitana Dąbrowskiego i pozostałej części kadry oficerskiej uczynił to dopiero 7 września.

(więcej)

Henryk Sucharski urodził się 12 listopada 1898 roku w Gręboszowie w województwie małopolskim, w wielodzietnej rodzinie wiejskiego szewca. Był uczniem II Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum w Tarnowie.

Służbę wojskową rozpoczął w Armii Austro-Węgier, w lutym 1917 roku. W tym samym roku zdał tak zwaną maturę wojenną, a rok później ukończył Rezerwową Szkołę Oficerską w Opatowie.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości walczył w 16. Pułku Piechoty w Tarnowie. W marcu 1919 roku został przeniesiony na front czeski do Cieszyna. Podczas wojny polsko-bolszewickiej, od jesieni 1919 roku, brał udział w walkach na froncie litewsko-białoruskim. W styczniu 1920 roku mianowano go dowódcą kompanii w batalionie szturmowym 6. Dywizji Piechoty.

Pod koniec 1921 roku został przyjęty do zawodowej służby wojskowej. Był między innymi oficerem 20. Pułku Piechoty w garnizonie Kraków i 35. Pułku Piechoty w Brześciu nad Bugiem.

W 1938 roku przeniesiono go na stanowisko komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Dowództwo nad garnizonem złożonym ze 182 żołnierzy oficjalnie przejął 4 listopada.Westerplatte to półwysep położony przy ujściu Martwej Wisły do Zatoki Gdańskiej. Polska składnica funkcjonowała od stycznia 1926 roku. Jej powstanie było konsekwencją decyzji podjętych przez Ligę Narodów w latach 1924-1925. Decyzje te akcentowały prawo posiadania przez państwo polskie na obszarze Wolnego Miasta Gdańska enklawy służącej do przeładunku towarów wojskowych oraz straży do jej ochrony. 1 września 1939 roku atak pancernika Schleswig-Holstein na placówkę rozpoczął II wojnę światową.

Heroizm obrońców Westerplatte miał wielkie znaczenie moralne dla żołnierzy walczących w wojnie obronnej 1939 roku, a także dla ludności cywilnej, między innymi broniącej się Warszawy. Niemcy starcie o składnicę określili mianem „małego Verdun”, co z jednej strony miało obrazować siłę, z jaką zaatakowali, z drugiej zaś odwagę i nieustępliwość Polaków. Major Sucharski został odznaczony między innymi dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Srebrnym, Złotym i pośmiertnie w 1971 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Zobacz także

2024-08-07, godz. 15:00 Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podtrzymuje plan ws. wystawy głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podtrzymuje plan powrotu do pierwotnego kształtu wystawy. Pracuje nad tym zespół ekspertów. Placówka przekazała Polskiemu… » więcej 2024-08-07, godz. 13:00 Premiera dokumentu "Jak warszawskie dzieci poszły w bój" - wspomnienia powstańców [DŹWIĘK] W Domu Powstańców Warszawskich odbył się premierowy pokaz filmu prezentującego wspomnienia powstańców warszawskich. Obraz "Jak warszawskie dzieci poszły… » więcej 2024-08-07, godz. 11:00 82 lata temu w niemieckim obozie zagłady w Treblince zmarł Janusz Korczak, pedagog i pisarz 82 lata temu, 7 sierpnia 1942 roku, w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Treblince zmarł Janusz Korczak, znany lekarz, pedagog i pisarz, major Wojska Polskiego… » więcej 2024-08-07, godz. 09:00 Mija 80 lat od zwycięstwa aliantów w bitwie pod Falaise 7 sierpnia mija 80 lat od rozpoczęcia bitwy pod Falaise stoczonej podczas II wojny światowej, a zakończonej zwycięstwem aliantów. W walkach przełamano niemiecką… » więcej 2024-08-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 sierpnia » więcej 2024-08-06, godz. 14:13 Zdewastowano pomnik poświęcony Rzezi Woli w Warszawie Pomnik upamiętniający ofiary Rzezi Woli w Warszawie został zdewastowany. Burmistrz dzielnicy Krzysztof Strzałkowski poinformował o akcie wandalizmu na portalu… » więcej 2024-08-06, godz. 13:00 Mija 79 lat od zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę Mija 79 lat od zrzucenia amerykańskiej bomby atomowej na Hiroszimę. 6 sierpnia 1945 roku o godzinie 8.15 na japońskie miasto spadła, ważąca cztery tony… » więcej 2024-08-06, godz. 10:30 Obchody 80. rocznicy rzezi Woli [DŹWIĘK] To był największy mord na ludności cywilnej podczas II wojny światowej. Szacuje się, że w ciągu zaledwie jednego tygodnia Niemcy na Woli zamordowali ponad… » więcej 2024-08-06, godz. 11:00 110 lat temu I Kompania Kadrowa rozpoczęła historyczny Marsz ku Wolności 110 lat temu, 6 sierpnia 1914 roku, przed świtem Pierwsza Kompania Kadrowa, utworzona trzy dni wcześniej przez Józefa Piłsudskiego, rozpoczęła historyczny… » więcej 2024-08-06, godz. 09:00 Mija 135. rocznica urodzin Kazimiery Iłłakowiczówny, poetki i sekretarza marszałka Piłsudskiego 135 lat temu, 6 sierpnia 1889 roku, urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, autorka utworów dramatycznych i przekładów literackich. Nazywana "Iłłą"… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »