Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Polska naukowa ekstraklasa
2021-04-05, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Polska naukowa ekstraklasa

Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.
Z Historycznego Punktu Widzenia 5 kwietnia 2021
Mogłoby się wydawać, że dokonanie dwóch polskich profesorów sprzed 140 lat to nic spektakularnego, wydarzenie historyczne na miarę małego akademickiego laboratorium w prowincjonalnym mieście, gdzieś na północnych rubieżach austriackiego imperium. Nic bardziej błędnego.

Faktem jest, że Uniwersytet Jagielloński w tamtym okresie geograficznie znajdował się gdzieś na dalekich rubieżach cesarstwa Habsburgów, ale pod względem naukowym jego profesorowie znajdowali się w ścisłej światowej czołówce.

Druga połowa XIX wieku to czas, gdy choć Polska formalnie nie istniała na mapach, t ojej naukowcy odnosili największe sukcesy i po wielokroć udowodnili, że w naszym kraju rodzą się nie tylko żołnierze i powstańcy, ale także świetni wynalazcy i naukowcy.

Udany proces skroplenia azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego był wydarzeniem przełomowym dla światowej chemii. Bez skroplenia azotu trudno dziś sobie wyobrazić syntezę amoniaku, niezbędnego w wielu gałęziach chemicznej produkcji począwszy od nawozów sztucznych, a skończywszy na materiałach wybuchowych. Ale bez tamtego przełomowego odkrycia nie byłoby także lodówek i klimatyzatorów, a więc nowoczesnego przemysłu spożywczego, ale i transplantologii, której dziś nadal nie potrafimy sobie wyobrazić bez ciekłego azotu.

Postacie takie jak Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, ale także Maria Skłodowska-Curie, czy wynalazca metody rafinacji ropy naftowej a potem lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz i wielu, wielu innych polskich naukowców i wynalazców, napełniają nas przekonaniem, że polska myśl naukowo-techniczna ma piękne i szczytne tradycje.

Z historycznego punktu widzenia polska nauka ma w światowym dziedzictwie zaszczytne i ugruntowane miejsce. Często o tym zapominamy, a przecież także dzisiaj jesteśmy jednym z największych eksporterów jeśli nie myśli technologicznej to na pewno ludzi wykształconych i pełnych naukowej inwencji, którzy w instytutach i uczelniach całego świata dają dowody wielkości polskiej nauki. Czas zacząć myśleć pozytywnie.

Zobacz także

2021-05-01, godz. 07:30 Tobie Polsko 102 lata temu 1 maja 1919 roku w rejencji opolskiej doszło do wyjątkowej jak na to święto manifestacji. Tego dnia na ulice śląskich miast wyszło 200 000… » więcej 2021-04-25, godz. 08:38 Z Nysy do Serengetti 112 lat temu - 24 kwietnia 1909 roku urodził się wybitny niemiecki zoolog i założyciel najsłynniejszego na świecie parku narodowego Bernard Grzimek. » więcej 2021-04-24, godz. 07:45 Gdzie dwóch się bije... 744 lata temu 24 kwietnia 1277 roku w pobliżu wsi Stolec niedaleko Ząbkowic Śląskich doszło do bitwy pomiędzy dwoma stronnictwami książąt śląskich… » więcej 2021-04-18, godz. 08:20 Kompozytor z Grodkowa 167 lat temu 18 kwietnia 1854 roku w Warszawie zmarł pochodzący z Grodkowa Józef Elsner - pedagog, teoretyk muzyki, nauczyciel i mentor Fryderyka Chopina. » więcej 2021-04-17, godz. 07:30 Pierwszy polski Dominikanin 427 lat temu 17 kwietnia 1594 papież Klemens VIII uroczyście zaliczył błogosławionego Jacka Odrowąża w poczet świętych. » więcej 2021-04-11, godz. 06:23 Naczelnik Kościuszko W minioną niedzielę obchodziliśmy 227 rocznicę bitwy pod Racławicami co miało miejsce podczas tzw. insurekcji kościuszkowskiej. Jej przywódcę Tadeusza… » więcej 2021-04-10, godz. 07:21 Miesiąc Pamięci O tym, że kwiecień jest miesiącem pamięci narodowej ostatnimi laty słyszy się jakby rzadziej. W podstawówce co roku mniej więcej o tej porze roku na plastyce… » więcej 2021-04-04, godz. 08:24 Komu przeszkadza krzyż? W ostatnich latach szczególnie z tak zwanych bardziej rozwiniętych krajów Unii Europejskiej coraz częściej słyszymy informacje, że gdzieś tam komuś przeszkadzają… » więcej 2021-04-03, godz. 07:23 Początek końca Bizancjum Wczoraj minęła 568 rocznica rocznica rozpoczęcia przez sułtana Mehmeda II oblężenia Konstantynopola, które zakończyło się dwa miesiące później upadkiem… » więcej
1718192021
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »