Teodor Sąsała urodził się 7 listopada 1888 roku w podopolskich Szczepanowicach w wielodzietnej rodzinie o polskich tradycjach. Już w wieku 16 lat rozpoczął naukę w pełniącym funkcję niższego seminarium werbistów gimnazjum w Nysie.

W roku 1910 wstąpił do nowicjatu w międzynarodowym seminarium werbistów w St. Gabriel pod Wiedniem, gdzie złożył pierwsze śluby zakonne. 3 września 1914 roku złożył śluby wieczyste i otrzymał święcenia kapłańskie.

Ponieważ było to wkrótce po wybuchu I wojny światowej ojciec Teodor Sąsała zaraz po powrocie do Opola został wcielony do pruskiej armii i jako kapelan wysłany na front francuski, gdzie pozostał do roku 1918. Po zakończeniu działań wojennych i demobilizacji podjął służbę duszpasterza polskich środowisk w Niemczech.

Po podziale Śląska podjął pracę nauczyciela i wychowawcy w Domu Misyjnym werbistów w Rybniku. Równocześnie podjął dalsze studia filologiczne, zamierzał bowiem wyjechać do pracy misjonarskiej w Afryce.

Zamiast do Afryki władze zakonne skierowały go do pracy w gimnazjum misyjnym w miejscowości Górna Grupa na Pomorzu. Zamieszkał tam w ośrodku werbistów Dom Świętego Józefa, gdzie przebywał także jego przyjaciel błogosławiony Alojzy Liguda z podopolskiego Winowa.

W pierwszych dniach okupacji hitlerowskiej 28 października 1939 roku Niemcy internowali wszystkich duchownych przebywających w Domu św. Józefa i utworzyli w nim przejściowy obóz odosobnienia dla duchownych.

Wkrótce część internowanych rozstrzelano w pobliskim lesie, a ojciec Teodor Sąsała wraz z innymi przewieziony został do obozu przejściowego w Nowym Porcie w Gdańsku, a potem do obozu koncentracyjnego Stuthoff. Wędrówkę po obozach koncentracyjnych zakończył w maju 1943 roku w Sachsenhausen niedaleko Berlina.

Po pięciu dniach pobytu w obozie i torturach zimną wodą ojciec Teodor Sąsała 23 maja 1943 roku zmarł z wycieńczenia.

W uznaniu jego chrześcijańskiej postawy podczas uwięzienia w obozach koncentracyjnych został włączony do tzw. drugiej grupy polskich męczenników drugiej wojny światowej, którzy w liczbie 122 od 2003 roku oczekują na beatyfikację.