Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Przejście do Aliantów
2022-02-13, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Przejście do Aliantów

Bitwa pod rarańczą. Domena publiczna
Bitwa pod rarańczą. Domena publiczna
Pojutrze przypada 104 rocznica opuszczenia sojuszu z państwami centralnymi przez ostatnią polską jednostkę frontową. W nocy z 15 na 16 lutego 1918 roku dowodzona przez generała Józefa Hallera II Brygada Legionów Polskich przebiła się przez front niemiecko rosyjski pod Rarańczą.
Z Historycznego Punktu Widzenia 13 lutego 2022
Po klęskach kolejnych powstań w początkach XX wieku polscy patrioci coraz bardziej zdawali sobie sprawę, że do odzyskania niepodległości nie wystarczy okazja związana z zawirowaniem w jednym z zaborczych imperiów.

Na straży ustalonego po klęsce Napoleona europejskiego porządku wiedeńskiego stały wszak trzy największe kontynentalne imperia Rosja, Prusy i Austria. Aby zburzyć porządek, którego państwa te strzegły potrzebna była burza dziejowa na skalę ogólnoeuropejską. I taka burza nadeszła w roku 1914.

Każde z patriotycznych stronnictw miało swoją receptę na wykorzystanie wymodlonej wojny powszechnej. Koncepcja Józefa Piłsudskiego zakładała, że tzw. państwa centralne ze względu na izolację gospodarczą po wyczerpaniu zasobów ekonomicznych muszą ostatecznie przegrać.

Jednakże ponieważ przytłaczająca większość terytoriów zamieszkanych przez Polaków znajdowała się pod kontrolą państw niemieckich dla ograniczenia strat wśród polskiej ludności Piłsudski uznał, że nie można od początku konfliktu związywać sprawy polskiej z obozem przeciwników Niemiec. Jego zdaniem należało wejść w wojnę po stronie państw centralnych, wykorzystać ich wsparcie do budowy polskiego potencjału militarnego, a następnie w przełomowym momencie przejść do obozu aliantów, którzy jak słusznie spodziewał się Piłsudski ostatecznie decydowali o kształcie powojennej Europy.

Łatwo powiedzieć zmienić front, trudniej jednak coś takiego przeprowadzić, zwłaszcza, że w stanie wojny do żołnierzy na froncie dociera bardzo mało informacji i już sam wybór momentu do takiej zmiany frontu to nie była prosta sprawa.

Ponieważ to u boku Prus miało powstać królestwo polskie utworzone z zajętych przez Niemców ziem dawnego zaboru rosyjskiego, polskie legiony, które rozpoczęły wojnę w ramach armii austrowęgierskiej przekazane zostały pod komendę Prus, ale gdy w roku 1917 odmówiły złożenia przysięgi wierności pruskiemu cesarzowi zostały przekazane z powrotem pod komendę austriacką. Część żołnierzy trafiła do obozów internowania, a sam Piłsudski do pruskiego więzienia.

W pozostałych oddziałach niezadowolenie narastało. Gdy państwa centralne zawarły pokój z Ukraińską Republiką Ludową, na mocy którego Ukraina miała uzyskać Podlasie i ziemię Chełmską niezadowolenie sięgnęło zenitu. 13 lutego 1918 roku dowodzona przez generała Józefa Hallera II Brygada Legionów Polskich rozpoczęła marsz w kierunku opuszczonych przez Rosjan znajdujących się za linią demarkacyjną okopów w okolicach Rarańczy na Bukowinie.

Ostatecznie w nocy z 15 na 16 lutego części brygady w liczbie około 1600 ludzi udało się przekroczyć granicę linii austriackich. Około 2000 legionistów Austriacy wzięli do niewoli i umieścili w obozach internowania.

Legioniści, którym udało się przejść na teren rosyjski klucząc pomiędzy oddziałami bolszewickimi a penetrującymi go patrolami austriackimi dotarli pod Kamieniec Podolski i nawiązali tam kontakt z działającym po rosyjskiej stronie polskim komitetem a następnie weszli w skład dowodzonego przez generała Dowbor-Muśnickiego II Korpusu Polskiego.

W ten sposób w lutym 1918 roku ostatnia pozostająca pod komendą państw centralnych polska jednostka wojskowa przeszła do obozu aliantów.

Zobacz także

2022-02-20, godz. 08:24 Pierwsza Konstytucja Drugiej Rzeczypospolitej 103 lata temu - 20 lutego 1919 roku Sejm Ustawodawczy Republiki Polskiej uchwalił tzw. Małą Konstytucję. » więcej 2022-02-19, godz. 07:20 Rzucił się przez morze Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania wrócim się przez morze – śpiewamy czasem, gdy mamy okazję wykonywać nasz hymn państwowy… » więcej 2022-02-12, godz. 07:24 Zdrajca czy bohater Wczoraj minęła 16 rocznica śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Postać ta wciąż budzi sprzeczne emocje i zapewne tak już zostanie na zawsze. » więcej 2022-02-06, godz. 08:20 Zabójstwo polityczne Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe… » więcej 2022-02-05, godz. 07:24 Czechosłowacka inwazja 1919 Przedwczoraj minęła 103 rocznica podpisania tzw. umowy paryskiej, która zakończyła polsko-czechosłowacką wojnę o Śląsk Cieszyński. Umowa zawarta pod… » więcej 2022-01-30, godz. 08:20 Wielki humanista Mało brakowało, by bezpowrotnie przepadło bezcenne źródło wiedzy o życiu i działaniach a przede wszystkim o humanistycznych projektach i rozważaniach… » więcej 2022-01-29, godz. 07:20 Wielka zbrojeniowa inwestycja Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-01-23, godz. 08:20 Enigmatyczne dzieje enigmy 89 lat temu, w styczniu 1933 roku zespół polskich matematyków złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zmieniając w ten sposób losy świata. » więcej 2022-01-22, godz. 07:20 Trudny styczeń 1945 r. Zaczęło się od ewakuacji obozu koncentracyjnego w Auschwitz, ale wkrótce do pędzonych śląskimi drogami wynędzniałych więźniów z Oświęcimia dołączyli… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »