Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-12-02, 00:01 Autor: Bolesław Bezeg

Kartka z kalendarza

Dziś przypada 144 rocznica urodzin wybitnego polskiego działacza niepodległościowego Franciszka Kurpierza.

1422 - W Lubicy na Spiszu zmarł Mikołaj Trąba, arcybiskup gnieźnieński, pierwszy prymas Polski.


1695 - W Jedlińsku koło Radomia urodził się Andrzej Stanisław Załuski, kanclerz wielki koronny (1735-1746); mecenas sztuki, współfundator Biblioteki Załuskich w Warszawie.


1762 - W Oprawczykach na Podlasiu urodził się Franciszek Ksawery Dmochowski, poeta, publicysta; w czasie Powstania Kościuszkowskiego kierownik Wydziału Insurekcji w Radzie Najwyższej Narodowej; współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Nauk.


1789 - W Warszawie w czasie obrad Sejmu Wielkiego odbyła się manifestacja przedstawicieli miast królewskich, tzw. czarna procesja; jej uczestnicy, na czele z prezydentem Starej Warszawy Janem Dekertem, złożyli na ręce króla prośbę o przywrócenie i rozszerzenie dawnych przywilejów miejskich.


1844 - W Sławucie na Wołyniu zmarł gen. Eustachy Sanguszko, ziemianin, poseł na Sejm Czteroletni; brał udział w wojnie z Rosją w 1792 r., odznaczony za bitwę pod Zieleńcami jednym z pierwszych krzyży Virtuti Militari; uczestnik Powstania Kościuszkowskiego i wyprawy na Moskwę w 1812 r.


1847 - W Berlinie zapadły wyroki w największym procesie polskiego ruchu narodowego - tzw. procesie moabickim, w którym władze pruskie oskarżyły o zbrodnię stanu 254 osoby; ośmiu oskarżonych, wśród nich Ludwika Mierosławskiego, skazano na karę śmierci, 23 na dożywocie, a kilkudziesięciu na długoletnie więzienie. Wybuch rewolucji w marcu 1848 r. uniemożliwił wykonanie wyroków i doprowadził do uwolnienia skazanych.


1861 - W Krakowie urodził się Franciszek Stefczyk, nauczyciel, założyciel pierwszej na ziemiach polskich wiejskiej spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowej.


1872 - W Krakowie zmarł Wincenty Pol, poeta, badacz geografii ziem polskich; uczestnik powstania listopadowego.


1908 - Urodziła się Helena Bechlerowa, pisarka i tłumaczka literatury rosyjskiej, autorka utworów dla dzieci.


1908 - Urodził się Sylwester Czosnowski, kompozytor, dyrygent i pedagog.


1933 - Urodził się Włodzimierz Plaskota, muzyk, kompozytor, kabareciarz, szef muzyczny magazynu Polskiego Radia "Studio 202" oraz kabaretu "Elita".


1938 - Wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski przedstawił w Sejmie założenia 15-letniego programu gospodarczego, którego jednym z celów było zatarcie różnic pomiędzy tzw. Polską A i B.


1914 - I wojna światowa: Początek bitwy pod Limanową, w której Legiony Polskie u boku wojsk austro-węgierskich walczyły przeciwko armii rosyjskiej.


1941 - Gen. Władysław Sikorski przybył do Moskwy; w trakcie wizyty dwukrotnie spotkał się ze Stalinem.


1941 - W Warszawie zmarł marszałek Edward Śmigły-Rydz; pochowany został na Cywilnym Cmentarzu na Powązkach pod nazwiskiem Adama Zawiszy.


1942 - Gen. Władysław Sikorski rozpoczął wizytę w Stanach Zjednoczonych, w czasie której prowadził rozmowy z prezydentem USA Franklinem Delano Rooseveltem.


1942 - Uchwalono statuty Komisji Koordynacyjnej Żydowskiego Komitetu Narodowego i powołanej przez nią Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB).


1944 - W Lublinie ukazało się pierwsze wydanie Polskiej Kroniki Filmowej.


1946 - Urodziła się Joanna Sobieska, aktorka związana z warszawskimi teatrami Narodowym i Polskim.


1947 - Zmarł Stanisław Łempicki, historyk literatury polskiej, redaktor naczelny "Pamiętnika Literackiego".


1948 - W Krakowie urodził się Jan Prochyra, aktor; w latach 2003-2011 dyrektor artystyczny Teatru Rampa na Targówku.


1960 - Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Komitetu do spraw Radia i Telewizji "Polskie Radio i Telewizja"; na jego czele stanął Włodzimierz Sokorski.


1966 - Zmarł Witold Orłowski, lekarz, profesor Uniwersytetu w Kazaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, II Kliniki Wewnętrznej w Warszawie, pionier fizjopatologii.


1980 – Edward Gierek został usunięty z Komitetu Centralnego PZPR.


1981 - W Warszawie odziały milicji, m.in. przy pomocy desantu helikopterowego, dokonały pacyfikacji trwającego od 25 listopada strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej.


1983 - Premiera filmu "Krzyk" w reżyserii Barbary Sass.


1984 - W Krakowie zmarł Marian Eile, dziennikarz, satyryk; twórca tygodnika "Przekrój" i jego redaktor naczelny (1945-1969).


1990 - Powstała Unia Demokratyczna, jej przywódcą został Tadeusz Mazowiecki.


1991 - Polska jako pierwsze państwo na świecie uznała niepodległość Ukrainy.


1998 - W Kioto w Japonii na posiedzeniu UNESCO wpisano Stare Miasto we Lwowie na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego.


2004 - Zmarł Stefan Morawski, filozof kultury i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny pisma "Studia estetyczne".


2007 - Zmarł Władysław Pawelec, skrzypek, kompozytor muzyki rozrywkowej.


2012 - W Warszawie zmarła Maria Fołtyn, śpiewaczka, reżyser operowa, propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki.


2017 - Zmarł Jerzy Kłoczowski historyk, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, senator I kadencji, współzałożyciel i wieloletni dyrektor Instytutu Europy Środkowo - Wschodniej w Lublinie. W 2004 r. odznaczony Orderem Orła Białego.


2021 - W Olsztynie zmarł Stefan Połom, poeta, historyk, promotor kultury Warmii i Mazur.


Zobacz także

2024-01-26, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 26 stycznia - Dzień Transplantacji, obchodzony w rocznicę pierwszej w Polsce udanej transplantacji nerki. 26 stycznia - Dzień Islamu w Kościele katolickim… » więcej 2024-01-25, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 25 stycznia - Dzień Kryptologii, ustanowiony w 2007 przez Wydział Matematyki i Informatyki Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu, obchodzony w Polsce… » więcej 2024-01-24, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 24 stycznia - Dzień Wiedzy o Zespole Möbiusa, rzadkim zespole wad wrodzonych, opisanym po raz pierwszy przez niemieckiego neurologa Paula Juliusa Möbiusa. 24… » więcej 2024-01-23, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 23 stycznia - Dzień bez Opakowań Foliowych. 23 stycznia - Dzień Pisma Ręcznego. » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 22 stycznia - Dzień Jedności Ukrainy. » więcej 2024-01-21, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 21 stycznia - Światowy Dzień Śniegu. 21 stycznia - Międzynarodowy Dzień Przytulania. » więcej 2024-01-20, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 20 stycznia - Międzynarodowy Dzień Akceptacji. 20 stycznia - Azerbejdżan - Dzień Męczenników. 20 stycznia - Dzień Wiedzy o Pingwinach. » więcej 2024-01-19, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 19 stycznia - Wierni Kościoła wschodniego obchodzą Święto Jordanu, nazywane też Chrztem Pańskim. Jest ono jednym z dwunastu wielkich świąt prawosławnych… » więcej 2024-01-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 stycznia - Rozpoczyna się Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. 18 stycznia - Międzynarodowy Dzień Kubusia Puchatka, ustanowiony na pamiątkę urodzin… » więcej 2024-01-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 stycznia - Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »