998 - Odylon, opat klasztoru benedyktyńskiego w Cluny, we Francji, wyznaczył na pierwszy dzień po Wszystkich Świętych - dzień obowiązkowych modlitw za wszystkich zmarłych wiernych. Od benedyktynów kluniackich zwyczaj ten przejęły inne zakony. W XII wieku wprowadzili go w swoich klasztorach polscy cystersi. W 1311 roku, decyzją Stolicy Apostolskiej, wprowadzono Dzień Zaduszny do kalendarza oraz liturgii rzymskiej i stopniowo upowszechniono w całym Kościele katolickim. 1025. rocznica
1660 - Polsko-tatarskie wojska pokonały pod Cudnowem na Żytomierszczyźnie oddziały rosyjsko-kozackie. Trzytygodniowa bitwa była jedną z batalii wojny polsko-rosyjskiej w latach 1654-1667. W jej wyniku Rosjanie zostali wyparci z większości terytorium polsko-litewskiego. Rzeczpospolita utraciła jednak Smoleńsk oraz Kijów i Ukrainę Zadnieprzańską. Był to najdłużej trwający - niemal 14 lat - konflikt zbrojny w historii Rzeczypospolitej i drugi w całej historii Polski, po wojnie o Ruś Halicką. Walki pod Cudnowem zostały, po 1990 roku, upamiętnione napisem na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
1667 - Urodził się Jakub Ludwik Henryk Sobieski, najstarszy syn Jana Sobieskiego i Marii Kazimiery d’Arquien, królewicz polski, książę oławski w latach 1691-1737, starosta pucki, pretendent do tronów: polskiego, pruskiego, mołdawskiego i węgierskiego. Zmarł 19 grudnia 1737 roku.
1708 - III wojna północna: po zawarciu porozumienia z królem Stanisławem Leszczyńskim i królem Szwecji Karolem XII przez hetmana Ukrainy Lewobrzeżnej Iwana Mazepę, wojska rosyjskie pod wodzą feldmarszałka Aleksandra Mienszykowa zdobyły i spaliły jej stolicę Baturyn, mordując obrońców i mieszkańców, w tym kobiety i dzieci. 315. rocznica
1755 - Urodziła się Maria Antonina Habsburg, arcyksiężniczka austriacka, żona Ludwika XVI, królowa Francji. Po wybuchu Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1789 roku wraz z królem aresztowana przez władze rewolucyjne, oskarżona o spisek przeciwko Francji i zgilotynowana 16 października 1793 roku.
1810 - Zmarła Jej Królewska Wysokość Księżniczka Amelia, najmłodsze z piętnaściorga dzieci króla Wielkiej Brytanii i elektora Hanoweru, Jerzego III oraz królowej Charlotty. Ulubione dziecko króla Jerzego, który często nazywał ją Emily. Zmarła w wieku 27 lat najprawdopodobniej na gruźlicę. Jej śmierć załamała starego króla Jerzego, który po raz kolejny popadł w obłęd, z którego nie wyzdrowiał aż do śmierci. Amelia Hanowerska urodziła się 7 sierpnia 1783 roku.
1815 - Urodził się George Boole, angielski matematyk, filozof i logik. Jego głównym sukcesem było wprowadzenie do matematyki i logiki pojęcia algebry Boole'a. Ze względu na wagę tego pojęcia oraz jego zastosowań w informatyce i logice matematycznej, Boole jest powszechnie uważany za jednego z twórców tych dziedzin nauki. Zmarł 8 grudnia 1864 roku.
1830 - Opuszczający na zawsze Polskę Fryderyk Chopin wyjechał z Warszawy do Kalisza. Przy rogatkach wolskich był żegnany przez przyjaciół i kolegów z klasy kompozycji warszawskiego konserwatorium, którzy odśpiewali mu z akompaniamentem gitary kantatę "Zrodzony w polskiej krainie" ułożoną przez Ludwika Adama Dmuszewskiego do melodii Józefa Elsnera. Przed wyjazdem pożegnał się z Konstancją Gładkowską i wręczył jej pierścień przechowywany przez nią aż do śmierci. W Kaliszu, dokąd dotarł 4 listopada, Chopin spędził ostatnie trzy dni w ojczyźnie. 5 listopada 1830 Fryderyk Chopin na zawsze opuścił Polskę: wyjechał z Kalisza i przez Wrocław udał się do Drezna.
1848 - Wiosna Ludów: We Lwowie doszło do walk między polską Gwardią Narodową a wojskami austriackimi. Na rozkaz generała Wilhelma Hammersteina miasto zostało ostrzelane przez artylerię, zginęło około 100 jego mieszkańców. W konsekwencji Lwów skapitulował. 175. rocznica
1855 - Urodził się Henri Babinski, francuski inżynier górnik, autor książek kucharskich pochodzenia polskiego. Babiński prowadził badania geologiczne we Francji, Włoszech, Gujanie oraz w kilku krajach Ameryki Południowej. W późniejszych latach zaczął interesować się nieoczekiwanie sztuką kulinarną. Opublikował pod pseudonimem Ali-Bab obszerne, liczące 1281 stron, dzieło gastronomiczne, które przyniosło mu we Francji wielką popularność. Zmarł 20 sierpnia 1931 roku.
1860 - Urodził się Marcin Kasprzak, działacz socjalistyczny, członek II Proletariatu, PPS zaboru pruskiego i SDKPiL. Został powieszony 8 września 1905 roku, za zabicie czterech żandarmów, przez władze carskie w 1905 roku na stokach warszawskiej Cytadeli. Róża Luksemburg napisała dwa dni po śmierci Kasprzaka: "Skończył się żywot proletariusza-rewolucjonisty, zakończyła śmierć bohaterska żywot bohatera".
1866 - Urodził się Bronisław Piłsudski, brat Józefa, etnograf. Oskarżony o udział w spisku na życie cara Aleksandra III został skazany na 15 lat ciężkich robót na Sachalinie. Badał tam ludy i kultury Dalekiego Wschodu, głównie Ajnów. Do dziś uważany jest za jednego z najważniejszych badaczy tamtych terenów. Zmarł 17 maja 1918 roku.
1879 - Urodził się Walery Sławek, pułkownik, polityk II Rzeczypospolitej, trzykrotny premier RP, współpracownik Józefa Piłsudskiego, lider obozu sanacyjnego. Twórca i prezes Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Jeden z głównych twórców założeń konstytucji kwietniowej. Po śmierci Piłsudskiego utracił wpływy w obozie sanacyjnym i popełnił samobójstwo. Zmarł 3 kwietnia 1939 roku.
1879 - Zmarł Jakob Heine, niemiecki lekarz, znany ze swych badań nad chorobą polio. Na cześć jego i Karla Medina choroba ta nazywana jest także chorobą Heinego-Medina. W swojej pracy Heine poświęcił się przede wszystkim badaniu skoliozy, stopy końsko-szpotawej i porażenia kończyn. W leczeniu posługiwał się kąpielami i gimnastyką. Urodził się 16 kwietnia 1800 roku.
1881 - Zmarł Jan Nepomucen Bobrowicz, kompozytor i wirtuoz muzyki gitarowej, nazywany "Chopinem gitary". Jednak jego kariera związana była nie z muzyką, lecz przede wszystkim z działalnością edytorską i księgarską. W firmie wydawniczej Breikopf and Härtel w Lipsku, jako redaktor serii "Klasyków Polskich", wydał około 400 dzieł polskich autorów. Urodził się 12 maja 1805 roku.
1885 - Urodził się Harlow Shapley, amerykański astronom, który stwierdził, że Słońce leży w pobliżu centralnej płaszczyzny galaktycznej, około 30 tysięcy lat świetlnych od środka Galaktyki. W swojej pracy zajmował się gromadami gwiazd, opracował sposób klasyfikacji gromad otwartych i kulistych, jego badania doprowadziły do pierwszego obliczenia rozmiarów naszej Galaktyki. Zmarł 20 października 1972 roku.
1891 - Urodził się Zenon Klemensiewicz (podawana jest też data 2 września), językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Nauk. Jego zainteresowania naukowe obejmowały gramatykę historyczną oraz gramatykę i dydaktykę języka polskiego. Opracował wiele podręczników dla szkół, był autorem ponad 600 prac naukowych. Zmarł 2 kwietnia 1969 roku.
1898 - Przed bazyliką Świętego Krzyża w Warszawie ustawiono figurę Chrystusa dźwigającego krzyż. Brązowy posąg zastąpił popękaną rzeźbę z cementu. Postać Jezusa z uniesioną ku niebu ręką i złoconym napisem "Sursum Corda" jest jednym z najlepiej rozpoznawanych widoków Warszawy. 125. rocznica
1899 - W Chinach wybuchło powstanie bokserów. Było to zbrojne wystąpienie ludowe w północno-wschodnich Chinach w latach 1899-1901, skierowane przeciwko cudzoziemcom i dynastii Qing. Inspiratorem powstania było tajne stowarzyszenie Yihequan. W czasie powstania zamordowano około 240 obcokrajowców, głównie misjonarzy i około 30 tysięcy chińskich chrześcijan. Armia rosyjska w czasie interwencji zajęła Mandżurię, już się z niej nie wycofując. Chiny stały się półkolonią zachodnich mocarstw.
1904 - Działacz ruchu robotniczego Marcin Kasprzak został skazany na karę śmierci za zastrzelenie czterech rosyjskich żandarmów. Wyrok wywołał akcję protestów, mającą na celu zamianę wyroku na dożywotnie więzienie. Bezskutecznie. Marcin Kasprzak został powieszony na stokach Cytadeli Warszawskiej, 8 września 1905 roku. W PRL był wykorzystywany do przedstawiania początków komunizmu w Polsce. Wiele ulic nosiło jego imię.
1906 - Urodził się Luchino Visconti, włoski scenarzysta i reżyser teatralny, filmowy i operowy oraz pisarz. We wczesnym okresie twórczości przedstawiciel neorealizmu. Sławę przyniosły mu filmy "Białe noce", "Lampart", "Zmierzch bogów" oraz "Śmierć w Wenecji". Zmarł 17 marca 1976 roku.
1911 - Urodził się Odysseus Elytis, grecki poeta, eseista, tłumacz literatury francuskiej i hiszpańskiej, laureat Nagrody Nobla w 1979 roku. W swojej twórczości inspirował grecką przyrodą i historią, nawiązując często do poezji antycznej. Zmarł 18 marca 1996 roku.
1913 - Urodził się Burt Lancaster, aktor amerykański. Zagrał w 70 filmach, w tym: "Karmazynowy pirat”, "Stąd do wieczności”, "Wyspa doktora Moreau”, "Pogrzeb wikinga”, "Vera Cruz”, "Zaklinacz deszczu” i "Trapez”. Za rolę w filmie "Elmer Gantry" Richarda Brooksa, dostał w 1960 roku Oscara. Zmarł 20 października 1994 roku. 110. rocznica
1917 - Brytyjski minister spraw zagranicznych lord Arthur Balfour wysłał list do barona Waltera Rothschilda, przywódcy społeczności żydowskiej w Wielkiej Brytanii, który zawierał obietnicę utworzenia "żydowskiej siedziby narodowej” w Palestynie. Deklaracja brytyjskiego rządu była odpowiedzią na oczekiwania i starania ruchu syjonistycznego. Deklaracja Balfoura została później włączona do zawartego w 1920 roku z Imperium osmańskim traktatu pokojowego w Sevres i zaowocowała utworzeniem brytyjskiego Mandatu Palestyny. Obejmował on tereny współczesnych państw Jordanii, Izraela oraz Autonomię Palestyńską.
1920 - W Pittsburghu, w amerykańskim w stanie Pensylwania, po raz pierwszy stacja radiowa nadała wieczór wyborczy. 18-godzinna audycja dotyczyła wyborów prezydenckich w USA. Bezpośrednio z radia o tym, że 29. prezydentem USA został Warren Gamaliel Harding dowiedziało się tysiąc słuchaczy.
1921 - Urodziła się Wanda Wiktoria Półtawska, lekarka, doktor nauk medycznych oraz specjalista w dziedzinie psychiatrii, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej, harcerka, działaczka pro-life. Podczas II wojny światowej była więziona w niemieckim obozie koncentracyjnym w Ravensbrück. Po wojnie uczestniczyła w pracach Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Bliska przyjaciółka Jana Pawła II, była obecna przy jego śmierci. Znana jest korespondencja z 1962, skierowana do włoskiego zakonnika i późniejszego świętego katolickiego Ojca Pio przez arcybiskupa Karola Wojtyłę, z prośbą o modlitwę o uleczenie Wandy Półtawskiej z choroby nowotworowej i późniejsze podziękowanie papieża za skuteczną interwencję. Dama Orderu Orła Białego. Zmarła 25 października 2023 roku.
1925 - Na placu Saskim w Warszawie został odsłonięty Grób Nieznanego Żołnierza, którego twórcą był artysta-rzeźbiarz Stanisław Kazimierz Ostrowski. W tym dniu złożono do niego szczątki bezimiennego żołnierza z Cmentarza Obrońców Lwowa, sprowadzone specjalnym pociągiem. Oficjalne przekazanie zwłok nastąpiło 2 listopada 1925 o godzinie 6:00 na Dworcu Głównym w Warszawie. Trumna została złożona na lawecie armatniej zaprzężonej w szóstkę koni. Trasa konduktu wiodła Alejami Jerozolimskimi, Nowym Światem i Krakowskim Przedmieściem przez plac Zamkowy do katedry świętego Jana. Po mszy kondukt ruszył na plac Saski. Minutę po złożeniu trumny do grobowca nastąpiła cisza, przestały bić dzwony i oddano 24 wystrzały honorowej salwy armatniej. Grób Nieznanego Żołnierza po odsłonięciu był miejscem wizyt tysięcy warszawiaków, a do dziś jest jednym z najważniejszych miejsc w stolicy odwiedzanych przez turystów.
1927 - Urodził się Steve Ditko, amerykański autor komiksów i pisarz, twórca i współtwórca ze Stanem Lee postaci super bohaterów Spider-Mana i Doktora Strange’a z komiksów Marvel Comics. Za swoje osiągnięcia komiksowe był wielokrotnie nagradzany. Zmarł 29 czerwca 2018 roku.
1930 - Urodził się Hubert Czuma, duchowny katolicki, jezuita, działacz opozycji w okresie PRL. Działał w tajnej organizacji Ruch. Po jej dekonspiracji został w 1970 aresztowany i przewieziony do więzienia przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie. Wyszedł na wolność po ponad pół roku między innymi dzięki staraniom prymasa Stefana Wyszyńskiego. W latach 1977-1979 był współorganizatorem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Studenckiego Komitetu Solidarności w Szczecinie. Należał do "Solidarności”, po wprowadzeniu stanu wojennego zajmował się organizacją mszy za ojczyznę oraz pomocy osobom represjonowanym i ich rodzinom. Zmarł 19 września 2019 roku.
1932 - Urodziła się Sława Przybylska, piosenkarka. Debiutowała na scenie w latach 50. Rozgłos zdobyła w 1958 roku piosenką "Pamiętasz była jesień". Inne jej piosenki to między innymi: "Tango bolero", "Ach panie panowie", "Widzisz mała", "Na Francuskiej", "Batumi”, "Jestem brzydka” i "Czarny kot”. Wykonuje także piosenki w języku jidysz - między innymi "Miasteczko Bełz". Mimo 91 lat artystka nadal koncertuje. Wydała też w tym roku (2023) album "Pamiętasz była jesień".
1932 - Funkcję ministra spraw zagranicznych RP po Auguście Zaleskim objął Józef Beck. Samodzielnie kierował polską polityką zagraniczną aż do wybuchu II wojny światowej. Starał się stosować politykę równowagi w stosunkach między dwoma wielkimi sąsiadami Rzeczypospolitej - ZSRR i Niemcami. Przyczynił się do zawarcia z ZSRR w 1932 roku paktu o nieagresji i podpisania w 1934 deklaracji o niestosowaniu przemocy z Niemcami.
1934 - Urodził się Józef Wójcik, duchowny katolicki, działacz opozycyjny, więzień sumienia w czasach PRL. Za swoją działalność duszpasterską był skazywany 18 razy, dziewięć razy trafiał do więzienia. Był karany przez sądy i kolegia w okresie PRL za obronę krzyży w szkole w swojej pierwszej parafii w Ożarowie koło Ostrowca Świętokrzyskiego oraz odprawianie mszy i nauczanie religii w Wierzbicy koło Radomia. Zmarł 16 lutego 2014 roku.
1935 - W Warszawie otwarto Instytut Węgierski. Placówka jest jednym z najstarszych instytutów kultury w Polsce. Przed wojną mieściła się w Pałacu Staszica przy ulicy Nowy Świat. Obecnie jego siedziba znajduje się przy ulicy Moniuszki. Instytut Węgierski do dziś posiada szczególny status, o czym świadczą liczne kontakty z najważniejszymi osobistościami polskiego życia kulturalnego i artystycznego.
1936 - Rozpoczęto regularną emisję kanału telewizyjnego BBC One. Jest to najdłużej nadający ze wszystkich istniejących na świecie kanałów telewizyjnych. Pierwsze, testowe przekazy rozpoczęto już w 1929 roku. Obecnie BBC One stawia na bardzo zróżnicowany program, z mocno wyeksponowaną rolą informacji i sportu, ale także rozrywki.
1937 - Urodziła się Barbara Borys-Damięcka, reżyser teatralny i filmowy, senator VII, VIII, XIX, X oraz obecnej XI kadencji. Wyreżyserowała i zrealizowała ponad 200 spektakli Teatru Telewizji. Była pomysłodawcą uruchomienia i wprowadzenia do satelitarnej sieci nadawczej Telewizji Polonia. W latach 1997-2007 pełniła funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Syrena w Warszawie. Marszałek - Senior w obecnej kadencji Senatu. Zmarła 9 czerwca 2023 roku.
1938 - Urodził się Marek Tarczyński, historyk wojskowości, pułkownik Wojska Polskiego w stanie spoczynku, doktor nauk historycznych, wieloletni redaktor naczelny "Wojskowego Przeglądu Historycznego", współzałożyciel Niezależnego Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej i Polskiej Fundacji Katyńskiej. Publikował prace poświęcone historii powstania listopadowego, wojny polsko-bolszewickiej i zbrodni katyńskiej. Zmarł 15 lutego 2023 roku. 85. rocznica
1939 - Zginął Witold Noskowski, dziennikarz, krytyk teatralny i muzyczny, współzałożyciel z Tadeuszem Boyem-Żeleńskim kabaretu "Zielony Balonik”, dla którego pisał teksty, a także komponował i akompaniował. Po I wojnie światowej związał się z Polskim Radiem w Poznaniu. Aresztowany przez gestapo, został rozstrzelany w Poznaniu. Urodził się 10 marca 1873 roku.
1940 - Urodził się Jerzy Łapiński, aktor, grał między innymi w filmach: "Godzina pąsowej róży", "Krajobraz po bitwie", "Wolna sobota", "Aktorzy prowincjonalni", „Świąteczna przygoda”, występował też w serialach telewizyjnych: "Miodowe lata”, "Plebania” i "Złotopolscy”. Zmarł 13 maja 2020 roku.
1942 - Około dwóch tysięcy Żydów z Frampola koło Biłgoraju zostało spędzonych na rynek i wywiezionych do obozu zagłady w Bełżcu. Podczas akcji Niemcy zamordowali około 400 osób stawiających opór lub próbujących ucieczki.
1944 - Zmarł Karol Irzykowski, pisarz, krytyk literacki, teatralny i filmowy, pedagog, członek Polskiej Akademii Literatury. Autor sztuk scenicznych, powieści i opowiadań: "Pałuba”, "Zwycięstwo”, "Sny Marii Dunin”, "Spod ciemnej gwiazdy”, "Recenzje teatralne”, "Myśli”. Współpracował ze "Skamandrem” i "Wiadomościami Literackimi”, a jako recenzent teatralny - z "Robotnikiem”. Urodził się 23 stycznia 1873 roku.
1945 - 11 Polaków zginęło, a czterech zostało rannych podczas ataku oddziału UPA na wieś Kuźmina koło Przemyśla. Atak przeprowadziła sotnia "Hromenki”.
1946 - Karol Wojtyła odprawił w krypcie Świętego Leonarda na Wawelu swą mszę prymicyjną. To nazwa pierwszej mszy świętej sprawowanej uroczyście przez nowo wyświęconego kapłana z udziałem społeczności parafialnej, z której pochodzi. Prymicja jest sprawowana zazwyczaj dzień po święceniach kapłańskich dokonanych przez biskupa.
1947 - Jedyny lot amerykańskiej łodzi latającej Hughes H-4 Hercules, największego w historii samolotu o drewnianej konstrukcji. Maszyna, co prawda wzniosła się na wysokość 20 metrów i z prędkością 130 kilometrów na godzinę pokonała dystans ponad 1,5 kilometra, ale eksperci uznali, że moc jej silników nie będzie wystarczająca do prawdziwych lotów. "Świerkowa Gęś” już nigdy nie wystartowała, chociaż była utrzymywana w stanie zdolnym do lotu aż do 1976 roku.
1948 - Urzędujący prezydent USA Harry Truman został wybrany na II kadencję. 75. rocznica
1949 - Władze komunistyczne aresztowały generała Stanisława Tatara. W 1951 został skazany na karę dożywotniego więzienia na podstawie spreparowanych dowodów. Był oskarżony między innymi o defraudację złota ze skarbu Funduszu Obrony Narodowej i próbę wykorzystania depozytu do rozpoczęcia działalności szpiegowskiej. Tatar skazany został także w procesie generałów. Karę odbywał w zakładzie karnym we Wronkach, skąd dzięki amnestii wyszedł na wolność w maju 1956. Następnie został zrehabilitowany. Nie wrócił już do służby wojskowej.
1950 - Zmarł George Bernard Shaw, irlandzki dramaturg i prozaik, autor "Pigmaliona" i "Domu serc złamanych". Znany jest też dzięki często przywoływanym aforyzmom. W 1925 roku został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla. Jest także zdobywcą Oscara w roku 1938 za "najlepszy scenariusz adaptowany" do filmu "Pygmalion". Był pierwszą osobą w historii uhonorowaną Oscarem i Nagrodą Nobla. Urodził się 26 lipca 1856 roku.
1950 - Przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie zakończył się proces żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK. Na karę śmierci zostali skazani: major Zygmunt Szendzielarz, podpułkownik Antoni Olechnowicz, kapitan Henryk Borowski i podporucznik Lucjan Minkiewicz.
1952 - Urodził się Andrzej Różan Terlecki, polityk, działacz opozycji w okresie PRL, społecznik, poseł na Sejm I kadencji. W latach 1977-1980 pracował, jako dziennikarz terenowego wydania „Życia Warszawy” w Częstochowie. Współpracował z nielegalnym kwartalnikiem społeczno-politycznym Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela "Aspekt”. Od 1979 roku należał do Konfederacji Polski Niepodległej. W latach 90-tych działał w samorządzie łódzkim. Zmarł 24 lipca 2012 roku.
1953 - Urodziła się Teresa Kaczorowska, reporterka, pisarka, poetka. Autorka między innymi książek reporterskich poświęconych zbrodni katyńskiej, w tym "Dzieci Katynia”. Wydała też kilka tomików poezji. W 2010, za wybitne zasługi w upamiętnianiu prawdy o zbrodni katyńskiej, została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Order Odrodzenia Polski. W 2016 otrzymała Nagrodę Specjalną Fundacji Solidarności Dziennikarskiej SDP. 70. rocznica
1956 - Kryzys sueski: Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję wzywającą do zawieszenia broni, wycofania wojsk i otwarcia Kanału Sueskiego dla powszechnej żeglugi. Militarna agresja Wielkiej Brytanii, Francji i Izraela na Egipt, która rozpoczęła się 29 października, została poprzedzona decyzją władz tego kraju o nacjonalizacji Kanału Sueskiego. Jednak rzeczywistą przyczyną wybuchu wojny były plany Wielkiej Brytanii i Francji utrzymania kontroli nad Kanałem. Państwa te dla realizacji swoich celów posłużyły się Izraelem, którego statki handlowe nie mogły korzystać z Kanału Sueskiego.
1965 - W Waszyngtonie w proteście przeciw wojnie wietnamskiej podpalił się kwakier Norman Morrison. Mężczyzna zmarł tego samego dnia, pozostawiając żonę i trójkę dzieci. Morrison stał się bohaterem dla Wietnamczyków. W Hanoi wydano znaczek pocztowy z jego podobizną, którego posiadanie było zabronione w Stanach Zjednoczonych. Do dziś w Hanoi jest ulica nazwana jego imieniem.
1968 - Urodził się Jaume Balagueró, hiszpański reżyser, scenarzysta i producent filmowy, specjalizujący się w tworzeniu horrorów. Jest autorem między innymi filmów: "Bezimienni", "Ciemność" i "[REC]". 55. rocznica
1971 - Zmarła Janina Porazińska, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, redaktorka pism dziecięcych. Czerpała inspiracje z kultury ludowej, przypowieści i podań. Jej twórczość jest nacechowana umiłowaniem tradycji, mowy ojczystej i przyrody. W utworach literackich kierowała uwagę czytelników na problemy moralne i postawy bohaterów. Ukazywała świat bliski dziecięcej wyobraźni - krainę marzeń i zabawy. Była tłumaczką literatury szwedzkiej. Urodziła się 29 września 1882 lub 1888 roku
1971 - We Wrocławiu zakłady "Polar", po podpisaniu umowy z jugosłowiańską firmą Gorenje, jako pierwsze w Polsce, rozpoczęły produkcję pralek automatycznych. Powstało wtedy 1400 urządzeń. Trzy lata później fabryka produkowała już ponad 32 tysiące pralek.
1972 - Zmarł w Londynie Emund Zimmer, wojskowy, członek Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko bolszewickiej za udział, w której otrzymał order Virtuti Militari. Podczas II wojny światowej wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych formowanych w ZSRR w 1941 roku. Po wojnie przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Urodził się 10 października 1890 roku.
1973 - Zmarł Jan Kazimierz Mickunas, major Wojska Polskiego, jeden z najlepszych jeźdźców w Polsce międzywojennej, trener i sędzia jeździecki, uczestnik kampanii wrześniowej, więzień obozu NKWD pod Riazaniem, oficer wywiadu i dowódca oddziału Armii Krajowej, pedagog i autor książek. Urodził się 20 kwietnia 1907 roku. 50. rocznica
1974 - W Puszczy Białowieskiej wichura powaliła kilkusetletni Dąb Jagiełły. Według legendy pod drzewem przesiadywał Władysław Jagiełło przed łowami zorganizowanymi przed wyprawą grunwaldzką. Faktycznie dąb miał nie więcej niż 450 lat. Twórcą jego legendy był Jan Jerzy Karpiński. Sprawiła ona, że tysiące turystów zostało odciągniętych od centrum Białowieży i zgodnie z zamysłem autora zaczęło podziwiać piękno ostępów puszczy. Obecnie można oglądać w Białowieskim Parku Narodowym jego rozkładający się pień.
1975 - W niewyjaśnionych okolicznościach został zamordowany włoski poeta, powieściopisarz i filmowiec Pier Paolo Pasolini. Był jednym z najbardziej znanych intelektualistów swojego pokolenia. Wyreżyserował 26 filmów, był autorem blisko 50 scenariuszy, sześciu powieści, siedmiu zbiorów poezji, opublikował też wiele rozpraw filozoficznych i tekstów dotyczących sztuki filmowej. Jego twórczość spotykała się z uznaniem i podziwem, ale jednocześnie bulwersowała opinię publiczną i świat filmowy. Wielokrotnie zabraniano dystrybucji jego filmów. Urodził się 5 marca 1922 roku.
1976 - W Stanach Zjednoczonych Jimmy Carter wygrał wybory prezydenckie, a jego doradcą do spraw bezpieczeństwa narodowego został Zbigniew Brzeziński. Carter był prezydentem USA do 1981 roku. Jego następcą został Ronald Regan.
1983 - Rozpoczęły się 10-dniowe ćwiczenia wojskowe NATO pod kryptonimem "Able Archer 83”, symulujące zmasowany atak jądrowy. Uwzględniono w nich użycie nowego formatu szyfrowanej komunikacji, zarządzano ciszę radiową i symulowany alarm DEFCON 1. W ćwiczeniach aktywny udział wzięli przywódcy europejskich państw. W odpowiedzi Związek Radziecki postawił w stan gotowości własne siły jądrowe, a także jednostki lotnicze w NRD i Polsce. Kryzys zakończył się 11 listopada, wraz z zakończeniem ćwiczeń. 40. rocznica
1985 - W szpitalu w Olsztynie zmarł Marcin Antonowicz, 19-letni student Uniwersytetu Gdańskiego, zatrzymany 19 października 1985 roku przez funkcjonariuszy ZOMO i ciężko pobity. Jego pogrzeb 6 listopada 1985 zgromadził kilkanaście tysięcy osób, które przemaszerowały ulicami miasta. W czasie uroczystości odczytano list Lecha Wałęsy, przemawiał również rektor Uniwersytetu Gdańskiego Karol Taylor, który wkrótce stracił stanowisko za domaganie się ukarania sprawców. Rzeczywistych sprawców nie ustalono, śledztwo zostało umorzone, a Marcin Antonowicz figuruje na liście domniemanych ofiar milicjantów z okresu stanu wojennego i kolejnych lat. Urodził się 22 listopada 1966 roku.
1987 - Zmarł Ludwik Ziemblic (pierwsze nazwisko Bogusz), taternik, przewodnik turystyczny i ratownik górski, aktor. Podczas pierwszej wojny światowej należał do Legionów Piłsudskiego po odzyskaniu niepodległości brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej. Okres II wojny światowej spędził na Węgrzech. Po wojnie wrócił i zajął się taternictwem i ratownictwem górskim, prowadził też schronisko PTTK w Markowych Szczawinach. Wystąpił w kilku filmach o tematyce górskiej. Urodził się 21 sierpnia 1895 roku.
1988 - W Internecie pojawił się pierwszy w historii robak komputerowy, czyli samoreplikujący się program komputerowy podobny do wirusa. Program, nazywany dzisiaj robakiem Morrisa, został napisany przez 23-letniego wówczas Roberta Tappana Morrisa Juniora. Miał mnożyć się w ograniczony sposób, jednak wskutek błędu programisty nie zadziałało wbudowane ograniczenie. W krótkim czasie robak sparaliżował raczkujący wówczas Internet, zarażając ponad sześć tysięcy maszyn. Morris został skazany na trzy lata obserwacji sądowej, grzywnę pieniężną w wysokości 10 tysięcy dolarów, 400 godzin prac społecznych i zapłacenie 150 tysięcy dolarów kosztów postępowania sądowego. Dziś jest profesorem Massachusetts Institute of Technology. 35. rocznica
1988 - Jedna osoba zginęła w katastrofie samolotu pasażerskiego PLL LOT An-24 pod Łańcutem. Samolot leciał z Warszawy do Rzeszowa. Podczas lotu doszło do awarii obu silników, w wyniku błędu pilota, który nie włączył instalacji przeciwoblodzeniowej. Maszyna lądowała awaryjnie bez wysuniętego podwozia na polach we wsi Białobrzegi. Na pokładzie znajdowało się 29 osób, w tym znany dziennikarz radiowy Tomasz Beksiński. W wypadku zginęła 69-letnia mieszkanka Rzeszowa. Pozostali pasażerowie po lądowaniu ewakuowała się, kilkoro zostało poważnie rannych, pozostali odnieśli drobne obrażenia. Chwilę później samolot doszczętnie spłonął. 35. rocznica
1996 - Zmarł Artur Międzyrzecki, poeta, pisarz, tłumacz literatury francuskiej, autor zbiorów poezji: "Piękne zmęczenia", "Wygnanie do rymu", "Poezja", prezes Polskiego PEN-Clubu. Autor przekładów utworów Apollinaire'a, Rimbauda, Baudelaire'a, Mandelsztama. W 1992 roku wydał wraz z żoną Julią Hartwig antologię poezji amerykańskiej. Urodził się 6 listopada 1922 roku.
1996 - Zmarł Janusz Warmiński, aktor, reżyser teatralny, dyrektor Teatru Ateneum imienia Stefana Jaracza w Warszawie w latach 1952-1958 i 1960-1996. Często sięgał po światową klasykę literatury. W latach 70. zrealizował szereg polityczno-historycznych spektakli nawiązujących do historii Polski. W czasie II wojny światowej walczył w szeregach Armii Krajowej. Urodził się 30 września 1922 roku.
1999 - Zmarł Klaus Staemmler, niemiecki filozof, tłumacz literatury polskiej. Podarował Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu kolekcję poloników - ponad trzy tysiące pozycji, w tym między innymi tłumaczenia literatury polskiej od Jana Kochanowskiego do dzieł luminarzy XX wieku: Gombrowicza, Herberta, Herlinga-Grudzińskiego, Iwaszkiewicza, Lema, Mrożka i Szczypiorskiego, a także liczne edycje dzieł Henryka Sienkiewicza. Urodził się 4 lipca 1921 roku.
2000 - Zmarła Sue Ryder, brytyjska filantropka, która swoją działalność prowadziła także w Polsce. O Polakach mówiła "My, Polacy”, a nasz kraj traktowała jak własną ojczyznę. Od 1979 roku używała tytułu Lady Ryder of Warsaw. W czasie II wojny światowej pracowała w sekcji polskiej tajnych służb Zarządu Operacji Specjalnych, między innymi wyprawiała na akcje cichociemnych. W 1944 roku organizowała zrzuty broni dla walczącej Warszawy. Urodziła się 3 lipca 1923 roku.
2000 - Na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przybyła jej pierwsza stała załoga. Jej zadaniem było między innymi przyłączenie do istniejących już elementów konstrukcji nowego amerykańskiego laboratorium Destiny. William Shepherd, Jurij Gidzenko i Sergiej Krikalow mieli przygotować stację do rozpoczęcia w połowie stycznia 2001 roku eksperymentów i przyjęcia kolejnych załóg.
2001 - Na sesji Konferencji Generalnej UNESCO w Paryżu została przyjęta Powszechna Deklaracja UNESCO o Różnorodności Kulturalnej. Dokument stwierdza, że różnorodność jest wspólnym dziedzictwem ludzkości oraz jest źródłem kreatywności i niezbędnym elementem dla dynamicznego rozwoju społeczeństw.
2003 - Zmarł ojciec Peregryn Ziobro, franciszkanin, który większość życia poświęcił pracy duszpastersko-społecznej w Boliwii. Współtwórca Muzeum Diecezjalnego w Krakowie, a w latach 70. kustosz Muzeum Archidiecezjalnego na Wawelu. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Ochrony Zabytków. Urodził się 15 listopada 1925 roku. 25. rocznica
2003 - W Gruzji odbyły się sfałszowane przez władze wybory parlamentarne, co doprowadziło do wybuchu tak zwanej rewolucji róż i obalenia prezydenta Eduarda Szewardnadzego. Po pokojowych protestach nowym prezydentem Gruzji został Micheil Saakaszwili. Nazwa rewolucji wzięła się od kwiatów, które trzymali w dłoniach zwolennicy opozycji, gdy wkraczali do parlamentu, domagając się ustąpienia Eduarda Szewardnadzego. 25. rocznica
2004 - Zginął zamordowany przez islamskiego fanatyka Theo van Gogh, holenderski reżyser, znany z krytyki świata islamskiego. Autor filmu "Podporządkowanie" o przemocy w islamskiej rodzinie. Prawnuk handlarza dzieł sztuki Theo van Gogha, brata malarza Vincenta van Gogha. Urodził się 23 lipca 1957 roku.
2007 - Samobójczą śmiercią zginął Mirosław Breguła, kompozytor i gitarzysta, współzałożyciel popularnego w latach 80. zespołu Universe, który wylansował przeboje: "Mr Lennon", "Wołanie przez ciszę", "Ty masz to, czego nie mam ja", "Daj mi wreszcie święty spokój". Jego charakterystyczny głos stał się znakiem firmowym zespołu. Był autorem ponad 150 tekstów, sam komponował oraz aranżował muzykę w zdecydowanej większości utworów grupy. Urodził się 10 lutego 1964 roku.
2007 - Zmarł Oreste Benzi, włoski ksiądz, który całe życie poświęcił niesieniu pomocy narkomanom, bezdomnym i byłym prostytutkom. Założył Wspólnotę imienia Jana XXIII. Urodził się 7 września 1925 roku.
2010 - Odsłonięto pomnik nagrobny żołnierzy bolszewickich w Ossowie w powiecie wołomińskim. W uroczystości uczestniczyli między innymi Tomasz Nałęcz z Kancelarii Prezydenta RP i Andrzej Krzysztof Kunert z Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Uroczystość miała skromną oprawę. Nie wygłaszano przemówień, nie było przedstawicieli Ambasady Federacji Rosyjskiej w Polsce, ani asysty wojskowej przed pomnikiem na mogile żołnierzy bolszewickich. Podczas uroczystości doszło do protestu przeciwników kontrowersyjnego pomnika poświęconego pamięci żołnierzy Armii Czerwonej poległych w 1920 w czasie wojny polsko-bolszewickiej,
2014 - 60 osób zginęło, a około 100 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym w pakistańskiej miejscowości Wagah na granicy z Indiami, w trakcie codziennej ceremonii zamknięcia na noc jedynego przejścia drogowego między oboma krajami.
2015 - Zmarł Andrzej Ciechanowiecki, historyk sztuki, mecenas kultury i kolekcjoner sztuki, antykwariusz, filantrop, założyciel Fundacji imienia Ciechanowieckich na Zamku Królewskim w Warszawie, honorowy profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Kawaler Orderu Orła Białego. Na Zamku Królewskim znajduje się ponad trzy tysiące eksponatów - mebli, tkanin, obrazów, rzeźb i biżuterii - oferowanych przez utworzoną przez filantropa Fundację. Urodził się 28 września 1924 roku.
2018 - Zmarł Jerzy Wyrozumski, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, znawca dziejów Krakowa. Jego specjalność naukową stanowiły dzieje polskiego średniowiecza, zwłaszcza problematyka gospodarczo-społeczna i ustrojowa oraz ruchy społeczno-religijne w Europie. Opublikował ponad 600 naukowych pozycji bibliograficznych. Napisał "Historię Polski do roku 1505", "Dzieje Polski średniowiecznej", biografię "Kazimierz Wielki" oraz jeden z tomów serii "Dzieje Krakowa poświęcony wiekom średnim". Organizator, a w latach 1994-2015 sekretarz generalny Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1980-2015 prezes Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Urodził się 7 marca 1930 roku. 5. rocznica
2019 - Zmarła Marie Laforet, francuska piosenkarka i aktorka. Jej kariera rozpoczęła się w 1959 roku, przez przypadek, kiedy to zupełnie bez przygotowania zastąpiła swoją nieobecną siostrę w konkursie wokalnym "Naissance d'une Étoile". Jej występ został nagrodzony możliwością zagrania u boku Alaina Delona w głośnym filmie "W pełni słońca". W 1963 zdecydowała się na karierę muzyczną. Zadebiutowała słynną piosenką "Les vendanges de l’amour”. Szczególnie zapamiętane były: jej francuskojęzyczna przeróbka przeboju grupy The Rolling Stones "Paint it black” oraz duetu Simon & Garfunkel "Sound of Silence”. Urodziła się 5 października 1939 roku.
2020 - Zmarł Baron Alan Wolman, amerykański fotograf, który zasłynął z portretowania gwiazd. Pracował dla magazynu "Rolling Stone", był autorem portretów i zdjęć Janice Joplin, Joan Baez, Jimmy’ego Hendrixa, George'a Harrisona, Franka Zappy, Jima Morrisona, Tiny Turner i innych. Urodził się 25 czerwca 1937 roku.
2021 - Zmarła Anna Kira Bukowska-Dwernicka, eseistka i krytyczka literacka. Publikowała w tygodniku "Nowa Kultura” i dwutygodniku "Współczesność”. W latach 1967-1990 była członkiem zespołu redakcyjnego "Miesięcznika Literackiego”. Autorka publikacji "Przemiany czasu", "Saint-Exupéry czyli paradoksy humanizmu", "Palestyńczycy. Ich życie i walka". W 2002 roku odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodziła się 6 lutego 1930 roku.
2022 - W Ostrowi Mazowieckiej otwarto Muzeum Dom Rodziny Pileckich. Budynek, w którym ma siedzibę placówka, należał do teściów Witolda Pileckiego. Żona rotmistrza - Maria Pilecka wraz z dziećmi spędziła w nim czas okupacji, aż do 1948 roku. Witold Pilecki jest prezentowany w muzeum, jako: harcerz, ziemianin, żołnierz oraz mąż i ojciec. 1. rocznica
2023 - Zmarł Grzegosz Peszke, konstruktor lotniczy, syn Jerzego Peszke - pilota dywizjonu 316 RAF, uczestnika bitwy o Anglię. Autor projektu samolotu GP-5, a takze samolotu GP ONE i szybowców GP 10 i GP14 VELO o innowacyjnym kształcie skrzydła. Był także mistrzem modelarstwa lotniczego, współautorem zdalnie sterowanego samolotu doświadczalnego PZL M18 Dromader (w skali 1:7,4). Za wybitne osiągnięcia w sporcie lotniczym otrzymał wyróżnienie "Błękitne Skrzydła". Urodził się 6 maja 1951 roku. 1 rocznica
