995 - Rozpoczęła się wyprawa zbrojna cesarza Ottona III i księcia Bolesława Chrobrego przeciwko Wieletom.
1296 - Król Francji Filip Piękny zakazał wywozu metali szlachetnych z państwa. Była to reakcja władcy na bullę papieża Bonifacego VIII, zakazującą władcom świeckim opodatkowania kościoła. Filip uniemożliwił Kurii Rzymskiej ściąganie danin, a przede wszystkim dziesięciny. Filip Piękny urodził się w 1268 roku, a zmarł 29 listopada 1314
1601 - Urodził się Pierre de Fermat, francuski matematyk, jeden z prekursorów rachunku prawdopodobieństwa, rachunku różniczkowego i całkowitego oraz nowoczesnej teorii liczb. Fermat nie publikował swoich odkryć, przez co pozostawały nieznane. Niektóre z nich zostały niezależnie odkryte przez Kartezjusza, co wywołało spór o pierwszeństwo. Było tak między innymi z kartezjańskim układem współrzędnych. Zmarł 12 stycznia 1665 roku.
1612 - W Łubniach na Ukrainie urodził się książę Jeremi Wiśniowiecki, wojewoda ruski, dowódca wojsk koronnych, dążący do krwawego stłumienia powstania Chmielnickiego, czyli powstania Kozaków Zaporoskich i chłopstwa ruskiego przeciwko Rzeczypospolitej. Jego postać uwiecznił w powieści "Ogniem i mieczem" Henryk Sienkiewicz. Jeremi Wiśniowiecki cieszył się wielką popularnością wśród szlachty, która widziała w nim obrońcę swoich tradycji, patriotę oraz utalentowanego militarnego wodza. Zmarł 20 sierpnia 1651 roku.
1629 - Urodził się Jan III Sobieski, król Polski w latach 1674-1696, zwycięzca bitwy pod Chocimiem w 1673 roku. Triumf ten powiększył jego sławę wojenną i utorował drogę do tronu po śmierci Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Prowadził szereg działań w wojnach z Turcją, między innymi przystąpił do Świętej Ligi, których uwieńczeniem stało się zwycięstwo pod Wiedniem 12 września 1683 roku. Był też mecenasem kultury i fundatorem kościołów. Zmarł 17 czerwca 1696 roku. 395. rocznica
1649 - Powstanie Chmielnickiego: podpisano ugodę zborowską między Rzeczpospolitą i Kozakami. Nadano Kozakom wiele przywilejów; między innymi do 40 tysięcy podniesiony został rejestr kozacki, a Bohdan Chmielnicki otrzymał tytuł hetmana wojska zaporoskiego. W listopadzie 1649 roku Sejm ratyfikował tę ugodę, jednak niezaakceptowana przez polskich senatorów, duchownych, magnatów, a także poruszoną powstaniem ludność ukraińską, nigdy nie weszła w życie. 375. rocznica
1673 - Zmarł Regnier de Graaf, holenderski lekarz, anatom i fizjolog. Badał między innymi wydzielanie soku trzustkowego i budowę narządów rozrodczych ssaków. Odkrył w jajnikach kobiety pęcherzyki, w których wytwarzają się komórki jajowe, dziś znane jako pęcherzyki Graafa. Zmarł w wieku zaledwie 32 lat. Urodził się 30 lipca 1641 roku.
1720 - Urodził się Charles-Dominique-Joseph Eisen, rysownik i rytownik francuski. Jego rysunki są pełne pomysłowości i wdzięku, czasem dość frywolne. Ilustrował "Metamorfozy" Owidiusza, "Bajki" Lafontaine'a, "Henriadę" Voltaire'a i Dorat'a "Les Baisers". Zmarł w 1778 roku.
1763 - Zmarł Antonio Solari, architekt włoski, pracujący w Polsce, w latach 1740-1746 jako nadworny architekt Augusta III Sasa. Tworzył dzieła w stylu późnego baroku, przebudowywał między innymi Zamek Królewski w Warszawie, zaprojektował wiele kościołów w naszym kraju: w Krakowie - na Skałce, w Warszawie - bonifratrów i franciszkanów, w Warce - franciszkanów. Urodził się w 1700 roku.
1809 - Zmarł Matthew Boulton, angielski inżynier i wynalazca, którego współpraca z Jamesem Wattem przyspieszyła prace nad silnikiem parowym oraz pozwoliła na stworzenie pojęcia konia mechanicznego. Boulton opracował też nowe technologie do wybijania monet używane w wielu krajach. Urodził się 3 września 1728 roku. 215. rocznica
1838 - Zmarł Lorenzo da Ponte, włoski poeta, autor librett operowych, w tym do oper Mozarta "Wesele Figara”, "Don Giovanni” i "Czarodziejski flet”, a także Salieriego, Cimarosy i Paisiellego. W 1805 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, a w 1833 otworzył tam pierwszą operę - New York Opera Company. Choć utrzymała się jedynie przez dwa sezony, stworzyła podwaliny pod New York Academy of Music oraz New York Metropolitan Opera. Urodził się 10 marca 1749 roku.
1850 - Zmarł José Francisco de San Martín y Matorras, generał argentyński i przywódca powstania narodów Ameryki Południowej przeciw hiszpańskiemu panowaniu. Bohater narodowy Argentyny, Chile i Peru. Urodził się 25 lutego 1778 roku.
1868 - Urodził się Edward Józef Abramowski, filozof, socjolog i psycholog. Od młodości związany z ruchem socjalistycznym. Profesor Uniwersytetu Warszawskiego i założyciel Instytutu Psychologicznego w Warszawie. Interesował się zagadnieniami pamięci i podświadomości, a także irracjonalnymi i intuicyjnymi mechanizmami poznania. Zmarł 21 czerwca 1918 roku.
1877 - W Ruszkach koło Kutna urodził się Artur Śliwiński, historyk, pisarz, publicysta, członek PPS-Frakcji Rewolucyjnej, przewodniczący Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, premier RP, senator i dyrektor Polskiego Banku Komunalnego. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 16 stycznia 1953 roku.
1879 - W Warszawie urodził się Samuel Goldwyn, amerykański producent filmowy polskiego pochodzenia, współzałożyciel wytwórni filmowej Metro-Goldwyn-Mayer w 1924 roku. Był bardzo cenionym producentem, znanym przede wszystkim z wysokiej jakości swoich filmów. Współpracował z najbardziej znanymi scenarzystami, reżyserami i aktorami. W 1947 wyprodukowany przez niego film "Najlepsze lata naszego życia" otrzymał Oscara w kategorii "najlepszy film”. Nigdy nie nauczył się dobrze mówić po angielsku, często przekręcał słowa. Słynął z błyskotliwych i dowcipnych powiedzonek, które często były po prostu skutkiem nieznajomości angielskiego. Powiedzonka te zyskały miano „goldwynizmów”. Zmarł 31 stycznia 1974 roku. 145. rocznica
1886 - Urodził się Stefan Bryła, inżynier, pionier spawalnictwa, projektant konstrukcji, między innymi słynnego budynku Prudentialu w Warszawie. Był także aktywnym działaczem chrześcijańskiej demokracji, uczestniczył w obronie Lwowa w 1918 roku i w wojnie 1920 roku. W czasie II wojny światowej prowadził działalność akademicką. Opracował 10-letni plan odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych. Współpracował z Kedywem AK w sprawie skuteczności i ataków na konstrukcje niemieckie. Za tajne nauczanie został wraz z rodziną aresztowany i przetrzymywany na Pawiaku. Został rozstrzelany podczas egzekucji ulicznej 3 grudnia 1943 roku.
1890 - Urodził się Stefan Bastyr, pilot inżynier Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Wykonał pierwszy lot bojowy w niepodległej Polsce. Z samolotu Hansa-Brandenburg C.I wraz z obserwatorem obrzucili bombami po 15 kilogramów i ostrzelali ukraińskich żołnierzy wycofujących się na stację Persenkówka po próbie ataku na Dworzec Główny we Lwowie. Kapitan Stefan Bastyr zginął 6 sierpnia 1920 w katastrofie lotniczej na lotnisku Lewandówka pod Lwowem, lecąc myśliwcem. Przyczyna wypadku nie została w pełni wyjaśniona.
1893 - Urodziła się Mae West, amerykańska aktorka, autorka sztuk teatralnych, scenarzystka i producent filmowa. Słynęła ze skandalizujących kreacji filmowych i swobodnego stylu życia. Dzięki rolom w obrazach "Nie jestem aniołem”, "Annie z Klondike”, "Lady Lou” i "Moja mała ptaszyna” stała się w Ameryce symbolem prowokacyjnej kobiecości. Zmarła 22 listopada 1980 roku.
1896 - Urodził się Józef Wittlin, pisarz, krytyk literacki, filozof. W latach 1941-1943 redaktor "Tygodnika Polskiego" w Nowym Jorku, tłumacz literatury greckiej, laureat nagrody PEN-Clubu za przekład "Odysei", autor powieści "Sól ziemi". Zmarł 28 lutego 1976 roku.
1899 - Urodził się Tadeusz Dobrowolski, historyk sztuki, muzeolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, organizator i wieloletni dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, autor licznych prac naukowych, w tym "Sztuka polska” i ” Polskie malarstwo portretowe”. Był wybitnym znawcą sztuki polskiej od jej zarania do czasów najnowszych, szczególnie zajmował się śląskim malarstwem ściennym i sztalugowym, rzeźbą i malarstwem gotyckim na Śląsku, śląskimi kościołami drewnianymi, sztuką Krakowa oraz polskim malarstwem portretowym, a także sztuką ludową. W listopadzie 1939 roku aresztowany przez Niemców wraz z innymi pracownikami naukowymi uczelni krakowskich w ramach hitlerowskiej "Sonderaktion Krakau". Zmarł 7 marca1984 roku. 125. rocznica
1900 - Urodził się Tadeusz Łopalewski, autor powieści historycznych, opowiadań i zbioru poezji. Tworzył również książki dla młodzieży i słuchowiska radiowe. Tłumacz literatury rosyjskiej. Przed wojną był kierownikiem programowym rozgłośni wileńskiej, a w latach 1945-1949 pracował w radiu w Łodzi i Warszawie. Zmarł 29 marca 1979 roku.
1907 - Urodził się Zygmunt Mycielski, kompozytor, publicysta i krytyk muzyczny, redaktor "Ruchu Muzycznego” i prezes Związku Kompozytorów Polskich. Autor utworów kameralnych, wokalno-instrumentalnych, symfonii, pieśni, baletów, a także zbiorów publicystyki. W 1975 roku podpisał memoriał 59 intelektualistów do władz PRL z protestem przeciwko planowanym zmianom w konstytucji. Zmarł 5 sierpnia 1987 roku.
1908 - Urodziła się Papusza (podawana jest też data 10 maja 1910 roku), właściwie Bronisława Wajs, poetka romska, odkryta przez Jerzego Ficowskiego, który był też tłumaczem jej wierszy. Autorka tomików "Pieśni Papuszy”, "Pieśni mówione” i "Lesie, ojcze mój”. Od 1962 roku należała do Związku Literatów Polskich. Jej wiersze przekładane były na niemiecki, angielski, francuski, hiszpański, szwedzki i włoski. Zmarła 8 lutego 1987 roku.
1908 - Premiera pierwszego filmu animowanego w historii kina pod tytułem "Fantasmagoria". Jego twórcą był francuski rysownik Emil Cohl. Film przedstawia pajacyka-marionetkę, który przeżywa szereg przygód wśród przedmiotów i postaci, ulegających metamorfozom. Trwa minutę i 40 sekund. W następnych latach animacja jako gatunek szybko ulegała zmianom, rozwijając się coraz bardziej. Na ekranach zaczęły pojawiać się rysunki w kolorze, a z krótkich, kilkuminutowych filmów, animacje zaczęły przekształcać się w produkcje pełnometrażowe, a także odcinkowe.
1910 - Urodziła się Jadwiga Żylińska, pisarka, autorka słuchowisk i adaptacji, tłumaczka literatury angielskiej. Autorka powieści: "Tajemniczy zamek”, "Złota włócznia” i "Odzyskana korona”, a także utworów dla młodzieży: "Mistrz Dedal”, "Wyprawa po złote runo” i "Tajemnica Sędziwoja”. Zmarła 25 kwietnia 2009 roku.
1911 - Urodził się Michaił Botwinnik, rosyjski szachista, arcymistrz, wielokrotny mistrz świata w szachach. Już jako 14-latek zyskał rozgłos w świecie szachów, wygrywając w symultanie z ówczesnym mistrzem świata José Raúlem Capablanką. Zmarł 5 maja 1995 roku.
1914 - I wojna światowa: Ofensywa rosyjska na Prusy Wschodnie. Atak zakończył się bitwą pod Tannenbergiem, gdzie doszło do całkowitej dezintegracji dowództwa rosyjskiego. Rosjanie stracili 92 tysiące ludzi wziętych do niewoli oraz dziesiątki tysięcy zabitych i rannych. Podczas walk w okolicach jezior mazurskich Rosjanie stracili 100 tysięcy ludzi. Tak jak w poprzednich wojnach po stronie rosyjskiej szwankowała najbardziej współpraca w zakresie dowodzenia oraz zaopatrzenie. W starciu z przeciwnikiem, który dysponował dużą przewagą techniczną, braki te wywołały wojskową katastrofę. 110. rocznica
1920 - Wojna polsko-bolszewicka: w bitwie pod Zadwórzem, zwanej "polskimi Termopilami”, batalion złożony z ochotników spośród lwowskiej młodzieży zagrodził drogę na Lwów oddziałom 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego. Spośród 330 polskich żołnierzy poległo 318, a nieliczni dostali się do niewoli. Dowódca batalionu kapitan Bolesław Zajączkowski, nazywany "polskim Leonidasem”, popełnił wraz z kilkoma żołnierzami samobójstwo.
1920 - Urodziła się Maureen O’Hara, amerykańska aktorka filmowa i teatralna irlandzkiego pochodzenia. Zagrała w ponad 60 filmach fabularnych, w tym: "Czarny łabędź”, "Ostatni taniec” i "Rio Grande”. W 2014 roku została uhonorowana Oscarem za całokształt twórczości. Zmarła 24 października 2015 roku.
1920 - W Katowicach zamordowany został przez niemieckich nacjonalistów Andrzej Mielęcki, lekarz, założyciel polskich towarzystw i organizacji na Śląsku, członek Polskiej Komisji Plebiscytowej na Górnym Śląsku. Tragiczna śmierć doktora była jedną z przyczyn przyśpieszenia wybuchu II powstania śląskiego. Andrzej Mielęcki urodził się 30 listopada 1864 roku.
1920 - Urodziła się Janina Augustyńska, harcerka, żołnierz Armii Krajowej. W Powstaniu Warszawskim służyła, jako sanitariuszka. Wraz z mężem zginęła 13 sierpnia na ulicy Kilińskiego od wybuchu niemieckiego pojazdu - nosiciela ładunków wybuchowych.
1921 - Zmarła w Krakowie Maria Piłsudska, pierwsza żona Józefa Piłsudskiego, nauczycielka, działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej. Studiowała klasykę i medycynę dla kobiet w Petersburgu. Należała do ruchu społeczno-narodowego i proletariackiego. 5 lipca 1899 wyszła za Józefa Piłsudskiego. Współuczestniczyła w działalności ruchu socjalistycznego, redagowała z nim czasopismo "Robotnik. W 1900 roku została aresztowana i 11 miesięcy więziona w Cytadeli Warszawskiej. Od 1907 roku Józef Piłsudski jawnie miał inną partnerkę, Aleksandrę Szczerbińską, ale Maria Piłsudska formalnie pozostawała jego żoną. Urodziła się w 1865 roku.
1923 - Urodził się Chaleo Yoovidhya, tajski przedsiębiorca, twórca bezalkoholowego napoju pobudzającego Red Bull, jeden z najbogatszych ludzi w Tajlandii. Czasopismo Forbes oszacowało jego majątek na 5 miliardów dolarów amerykańskich. Zmarł 7 marca 2012 roku.
1931 - Urodziła się Maria Pinińska-Bereś, rzeźbiarka, autorka instalacji artystycznych, związana Krakowem. Jej prace znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Warszawie, w Muzeum Śląskim w Katowicach, a także w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku i w Muzeum w Bochum w Niemczech. Żona rzeźbiarza Jerzego Beresia, z którym miała wiele wspólnych wystaw. Zmarła 20 kwietnia 1999 roku.
1932 - Urodził się Vidiadhar Surajprasad Naipaul, brytyjski prozaik i eseista pochodzenia hinduskiego. Międzynarodowy rozgłos zyskał dzięki powieści "Dom Pana Biswasa”, opisującej Anglię z perspektywy przybysza z kolonii. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 2001 roku. W latach 80. XX wieku był zainteresowany działalnością "Solidarności” i życzliwie o niej pisał. Zmarł 11 sierpnia 2018 roku.
1932 - Urodził się Jean-Jacques Sempé, francuski rysownik, ilustrator. W 1960 roku zilustrował pierwszy tom książki o przygodach Mikołajka autorstwa René Goscinnego. Pierwszy tom rysunków Sempégo, "Rien n'est simple", ukazał się w 1962. Książki ilustrowane przez Sempégo wydane w Polsce: "Historia pana Sommera", "Błędne ogniki i grzyby atomowe", "Katarzynka" oraz seria książek o przygodach Mikołajka. Zmarł 11 sierpnia 2022 roku.
1939 - Zmarł Wojciech Korfanty, działacz polityczny, przywódca narodowy Górnego Śląska, związany z Chrześcijańską Demokracją, komisarz plebiscytowy w 1920 roku. Przywódca III powstania śląskiego. W 1930 roku aresztowany i wraz z posłami Centrolewu osadzony w twierdzy brzeskiej. Po uwolnieniu powrócił na Górny Śląsk. Wiosną 1935 roku wyemigrował w obawie przed represjami. Był jednym z założycieli Frontu Morges w Szwajcarii. Urodził się 20 kwietnia 1873 roku. 85. rocznica
1940 - Niemcy wysadzili w powietrze pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie. Po wojnie został zrekonstruowany z elementów odnalezionych w 1946 roku na złomowisku w Hamburgu. Odsłonięcie nowego pomnika nastąpiło 26 listopada 1955, w 100 rocznicę śmierci wieszcza.
1940 - Urodziła się Zofia Romaszewska, fizyk, działaczka społeczna, uczestniczka opozycji antykomunistycznej. Kierowała Biurem Interwencyjnym Komitetu Samoobrony Społecznej "KOR"; w stanie wojennym organizowała podziemne Radio "Solidarność". W 2015 roku została społecznym doradcą prezydenta Andrzeja Dudy. Była kandydatką na stanowisko rzecznika Praw Obywatelskich. Odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski i Orderem Orła Białego. Zasiada w kapitule Orderu Orła Białego. W 2006 Zofia i Zbigniew Romaszewscy otrzymali nagrodę Kustosz Pamięci Narodowej.
1943 - Urodził się Robert de Niro, aktor amerykański, laureat dwóch Oscarów. Pierwszą statuetkę dostał za rolę Vita Corleone w drugiej części "Ojca chrzestnego", kolejną - za kreację Jake'a La Motty we "Wściekłym byku". Z kolei za rolę w "Taksówkarzu" był nominowany do Złotego Globu i Oscara oraz znów do Oscara za film "Łowca jeleni". Filmy z jego udziałem uzyskały przychód, według witryny Box Office Mojo, ponad dwóch miliardów 200 milionów dolarów.
1943 - Alianckie lotnictwo zbombardowało niemiecki poligon rakietowy w Peenemünde na wyspie Uznam. W czasie II wojny światowej mieścił się tam ośrodek badań nad nowym uzbrojeniem III Rzeszy, między innymi nad pociskami V-1 i V-2. Informacje o prowadzonych tam pracach przekazywał Brytyjczykom wywiad Armii Krajowej. W brytyjskim nalocie udział wzięło 596 samolotów bombowych RAF, które zrzuciły 1795 ton bomb. W wyniku ataku zginęło, według oficjalnych danych niemieckich, 815 osób, głównie jeńców wojennych oraz Walter Thiel, szef prac nad silnikami nowych pocisków.
1943 - Kampania włoska: ostatnie niemieckie i włoskie jednostki ewakuowały się pod naporem aliantów z Sycylii.
1944 - 17. dzień Powstania Warszawskiego. Tego dnia została spalona katedra św. Jana na Starówce i kościół Marii Panny na Nowym Mieście. Nadal toczyły się ciężkie walki o Śródmieście. Zginął między innymi16-letni harcerz Henryk Banaś - łącznik polowy i pierwszy listonosz Poczty Powstańczej, żołnierz Szarych Szeregów. W drukowanym na Starym Mieście "Kurierze Stołecznym” ukazał się tekst napisanej na Woli piosenki "Pałacyk Michla". 80. rocznica
1945 - Indonezja uzyskała niepodległość. Ogłoszono Deklarację Niepodległości, która zainicjowała ponad czteroletnią walkę - zbrojną i dyplomatyczną - o uznanie niezależności kraju i uwolnienie się spod kolonialnej kontroli Holendrów. Tego dnia jest tam obchodzone święto narodowe.
1945 - W Wielkiej Brytanii ukazała się powieść "Folwark zwierzęcy". Książka angielskiego dziennikarza i pisarza George’a Orwella przedstawia zwierzęta hodowlane, które wygnały ludzi i zaczęły same rządzić folwarkiem. Powieść jest alegorycznym przedstawieniem stalinizmu i jednocześnie głośnym ostrzeżeniem przed każdym totalitaryzmem. Niemal do upadku ustroju komunistycznego w Polsce w 1989 była zakazana przez cenzurę. Pierwsze jej oficjalne krajowe wydanie ukazało się dopiero w 1988 roku.
1946 - Urodził się Eugeniusz Priwieziencew, aktor, reżyser, dramaturg. W filmie "Zabić księdza" Agnieszki Holland partnerował znanym aktorom kina światowego. Zagrał epizod w "Liście Schindlera" Stevena Spielberga. Wystąpił też w filmach "Barwy ochronne", "Miś", "Piraci", "Pociąg do Hollywood", "Kolejność uczuć" oraz w serialu "Złotopolscy". Zmarł 8 lipca 2005 roku.
1948 - Zmarł Kazimierz Czachowski, krytyk i historyk literatury, szczególnie interesował się dziełami polskiego pozytywizmu i modernizmu. Autor monografii pisarzy polskich przełomu XIX i XX wieku, takich, jak Adolf Dygasiński, Maria Rodziewiczówna, Wacław Sieroszewski i Jan Kasprowicz. Urodził się 28 listopada 1890 roku.
1949 - Karol Wojtyła został wikariuszem w krakowskim kościele świętego Floriana. Wcześniej pracował w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Niegowici. W Krakowie założył mieszany chorał gregoriański. Nadal zabierał na wycieczki młodzież. Aby zmylić milicję, zdejmował podczas wypraw sutannę i pozwolił, by nazywano go "wujkiem”. W 1951, po śmierci kardynała Adama Sapiehy, Karol Wojtyła został skierowany na urlop w celu ukończenia pracy habilitacyjnej. 75. rocznica
1953 - Urodziła się Małgorzata Potocka, aktorka, reżyser, producent filmowy. Grała w filmach: "Hubal”, "Jarosław Dąbrowski”, "Wesela nie będzie”, "Panna Nikt” i "Och, Karol 2”, "Gang Zielonej Rękawiczki". Wystąpiła też w serialach telewizyjnych: "Matki, żony i kochanki”, "Plebania”, "Barwy szczęścia”, "Pierwsza miłość” i "Wojenne dziewczyny".
1955 - Zmarł Fernand Léger, malarz francuski, aktywny uczestnik ruchu kubistycznego. Malował świat nowoczesnych maszyn i zmechanizowanych postaci ludzkich. Do jego najbardziej znanych obrazów należą "Konstruktorzy" i "Budowniczowie". Urodził się 4 lutego 1881 roku.
1955 - Urodził się Antoni Gryzik, aktor, reżyser radiowy, od 1979 roku związany z Teatrem Śląskim w Katowicach. Grał między innymi w filmach: "Grzeszny żywot Franciszka Buły”, "Odlot”, "Ring”, "Matka Teresa od kotów”, "Z odzysku” i "Agnieszka".
1955 - Urodziła się Grażyna Auguścik, wokalistka jazzowa. Śpiewa utwory nawiązujące do polskiej muzyki ludowej, latynoskiej i klezmerskiej. Nagrała kilkanaście albumów, w tym dwa z Urszulą Dudziak. W Polsce występowała między innymi z The Cracow Klezmer Band. Od 1994 mieszka w Chicago.
1959 - Ukazał się album Milesa Davisa "Kind of Blue". Zapoczątkował epokę jazzu modalnego. W 2003 roku płyta została sklasyfikowana na 12. miejscu listy 500 albumów wszech czasów dwutygodnika "Rolling Stone”. Na liście stu najlepszych albumów jazzowych znalazła się na pierwszym miejscu. "Kind of Blue" jest najlepiej sprzedającym się albumem w karierze Milesa Davisa. 65. rocznica
1960 - Urodził się Sean Penn, amerykański aktor, producent, scenarzysta. Za rolę w obrazach "Rzeka tajemnic" oraz "Obywatel Milk" został wyróżniony Oscarem. W lutym 1985 na planie teledysku poznał piosenkarkę Madonnę, z którą się ożenił 16 sierpnia 1985. W czasie ślubu, jak pisały media, wściekły Penn strzelał ze strzelby do paparazzich robiących im zdjęcia z helikoptera. Rozwiedli się w 1989. Nazywano go wiecznym buntownikiem. Był wielkim fanem twórczości prozaika i poety Charlesa Bukowskiego, uważanego za jedną z najoryginalniejszych i najbardziej kontrowersyjnych postaci współczesnej literatury amerykańskiej. Był jedyną gwiazdą show-businessu, którą Bukowski tolerował. W 2022 roku po inwazji Rosji na Ukrainę podjął się kręcenia filmu dokumentalnego na Ukrainie o wojnie rosyjsko-ukraińskiej. W tym samym roku został uhonorowany ukraińskim Orderem „Za zasługi”.
1962 - Zginął zastrzelony przez NRD-owską policję Peter Fechter, pierwszy Niemiec, który usiłował przekroczyć mur berliński. Ostatnią ofiarą śmiertelnych strzałów przy murze był Chris Gueffroy, 6 lutego 1989. Łączna liczba zabitych nie jest znana, bo NRD utajniała informacje na temat śmiertelnych incydentów. Peter Fechter urodził się 14 stycznia 1944 roku.
1963 - Urodził się Andrzej Jakimowski, filozof, reżyser, autor filmów: "Zmruż oczy", "Sztuczki" i "Imagine". W 2007 roku otrzymał Złote Lwy na 32. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za "Sztuczki". Za ten sam film w 2008 roku otrzymał polską nagrodę filmową - Orła. W 2012 jego film "Imagine" otrzymał nagrodę za najlepszą reżyserię oraz nagrodę publiczności na Warszawskim Festiwalu Filmowym.
1969 - Zmarł Philip Blaiberg, żyjący od 2 stycznia 1968 roku z przeszczepionym sercem. Był pacjentem początkującego wówczas specjalisty chirurgii klatki piersiowej Christiaana Barnarda, południowoafrykańskiego lekarza, który jako pierwszy na świecie dokonał przeszczepu serca. Philip Blaiberg sam był lekarzem - dentystą. Przeszczepienie serca było jedyną drogą uratowania jego życia. Przeżył z nowym sercem ponad 1,5 roku. Urodził się 24 maja 1909 roku. 55. rocznica
1977 - Urodziła się Natasza Urbańska, piosenkarka i tancerka, aktorka filmowa, telewizyjna i teatralno-musicalowa, związana z Teatrem Studio Buffo. Wystąpiła w filmach: "Bitwa Warszawska”, "Sztos”, a także w serialu „Fala zbrodni”. W 2021 wydała trzeci album "Rajd 44".
1980 - W Stoczni Gdańskiej zawiązany 16 sierpnia Międzyzakładowy Komitet Strajkowy przedstawił 21 postulatów. W większości dotyczyły one spraw ekonomicznych, głównie płacowych, jednak najważniejsze były te o charakterze politycznym: prawo do tworzenia wolnych od władzy i pracodawców związków zawodowych i zniesienie cenzury. W sprawie niezależnych związków zawodowych protestujący powoływali się na ratyfikowaną przez PRL konwencję numer 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy, która gwarantowała wolność związkową. Strajkujący domagali się też: prawa do strajku, przywrócenia do pracy osób zwolnionych z powodów politycznych, podania w środkach masowego przekazu informacji o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. W Stoczni Gdańskiej odprawiono niedzielną mszę, po której - przed bramą stoczni, gdzie w grudniu 1970 roku strzelano do robotników - strajkujący postawili krzyż.
1982 - W fabryce Philipsa w zachodnioniemieckim Langenhagen odbyła się prezentacja płyty kompaktowej. Pierwsze płyty i odtwarzacze CD, zwane dyskofonami zostały wprowadzone do sprzedaży we wrześniu 1982 roku w Japonii. W USA i Europie pojawiły się w marcu 1983. Pierwszym albumem muzycznym, który wydano na płycie kompaktowej, był "The Visitors” grupy ABBA. Pierwszą polską płytę kompaktową "Chopin-Tausig-Wieniawski" wydał w styczniu 1988 roku WIFON.
1987 - W więzieniu Spandau popełnił samobójstwo 93-letni Rudolf Hess, bliski współpracownik Hitlera, jeden z największych niemieckich zbrodniarzy wojennych. W 1946 roku podczas procesu norymberskiego otrzymał karę dożywocia. W więzieniu spędził 41 lat. Urodził się 26 kwietnia 1894 roku.
1987 - Zmarła Zofia Terné, piosenkarka, pianistka, kompozytorka i aktorka kabaretowa, nazywana "małym słowikiem Warszawy". Jej najbardziej znane piosenki to między innymi "Tyle jest miast”, "Nikt, tylko ty” i "Kiedy znów zakwitną białe bzy”. Od 1945 roku przebywała w Anglii, gdzie śpiewała w zespołach polonijnych oraz współpracowała z sekcją polską BBC i Radiem Wolna Europa. Urodziła się 3 lutego 1909 roku.
1988 - Zmarł Tadeusz Krwawicz, lekarz okulista, jeden z najwybitniejszych na świecie autorytetów w dziedzinie okulistyki XX wieku. Zapoczątkował metody kriochirurgiczne w operacjach zaćmy. Członek Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny czasopisma "Postępy Okulistyki”. Urodził się 15 stycznia 1910 roku.
1989 - Lech Wałęsa wspólnie z liderami Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego przekazał prezydentowi Wojciechowi Jaruzelskiemu informację o zawiązaniu koalicji Solidarności z ZSL i SD. Zgłoszono jednocześnie kandydaturę Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko premiera. Dwa dni później Tadeusz Mazowiecki został desygnowany na stanowisko prezesa Rady Ministrów. Pełnił je przez dwa lata. 35. rocznica
1989 - Sejm kontraktowy powołał Komisję Nadzwyczajną do Zbadania Działalności MSW pod przewodnictwem Jana Rokity. Komisja działała do września 1991 roku. Efektem jej prac był przedstawiony Sejmowi tak zwany raport Rokity, w którym członkowie komisji uznali, że spośród 122 niewyjaśnionych przypadków zgonów działaczy opozycji aż 88 miało bezpośredni związek z działalnością funkcjonariuszy MSW. Ustaliła też nazwiska około 100 funkcjonariuszy MSW i urzędników prokuratury, podejrzanych o popełnienie przestępstw związanych z 91 przypadkami zgonów. Żaden nie został pociągnięty do odpowiedzialności. 35. rocznica
1991 - Rafał Pietrak z Uniwersytetu Warszawskiego po raz pierwszy nawiązał łączność w oparciu o protokół IP z pracownikiem Uniwersytetu Kopenhaskiego Janem Sorensenem. Data uznawana za symboliczny dzień narodzin polskiego Internetu.
1995 - Zmarł David Warrilow, brytyjski aktor. Odtwórca ról w dramatach Samuela Becketta, który dla niego napisał jedną ze swoich sztuk. Urodził się 28 grudnia 1934 roku.
1996 - W Nowym Jorku zmarł Witold Urbanowicz, as polskiego lotnictwa, generał brygady, dowódca Dywizjonu 303 w czasie bitwy o Anglię. Służył też w amerykańskich "Latających Tygrysach" w Chinach w 1943 roku. Autor książek o tematyce lotniczej. Urodził się 30 marca 1908 roku.
1998 - W wypadku samochodowym zginęli Władysław Komar, mistrz olimpijski w 1972 roku w pchnięciu kulą, oraz Tadeusz Ślusarski, najbardziej utytułowany polski tyczkarz, zdobywca dwóch medali olimpijskich. Władysław Komar urodził się 11 kwietnia 1940 roku, Tadeusz Ślusarski urodził się 19 maja 1950 roku.
1999 - W Turcji nastąpiło gigantyczne trzęsienie ziemi o sile 7,6 w skali Richtera. Zginęło ponad 17 tysięcy osób, 43 tysiące zostało rannych. 214 tysięcy budynków mieszkalnych i 30 tysięcy obiektów handlowych zostało uszkodzonych, z czego 20 tysięcy się zawaliło. Była to największa katastrofa w Turcji od zakończenia II wojny światowej. 25. rocznica
2002 - Papież Jan Paweł II konsekrował sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach. Jest ono związane z życiem i działalnością Faustyny Kowalskiej. Od lat 40. XX wieku było celem pielgrzymek do obrazu Jezusa Miłosiernego oraz grobu siostry Faustyny. Po jej kanonizacji w 2000 roku sanktuarium zaczęło silnie się rozwijać, wtedy też zostało ustanowione święto Miłosierdzia Bożego. Główny projekt nowej części sanktuarium wykonał w latach 1997-1999 krakowski architekt Witold Cęckiewicz.
2002 - Zmarł Edward Dziewoński, aktor i reżyser, satyryk, grał między innymi w filmach "Eroica", "Zezowate szczęście", bohater telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów, założyciel literacko-satyrycznego kabaretu "Dudek". W filmie zagrał po raz ostatni w "Strasznym śnie Dzidziusia Górkiewicza" z 1993 roku. Jako aktor dramatyczny występował w Warszawie w teatrach: Narodowym, Ateneum, Współczesnym, Komedia, Ludowym oraz w Teatrze Kwadrat, którego był założycielem i dyrektorem artystycznym. Urodził się 16 grudnia 1916 roku.
2002 - Zmarł Tadeusz Koszarowski, lekarz, nestor polskiej onkologii. Twórca całościowego opracowania zagadnień chirurgii onkologicznej oraz systemu rejestracji i epidemiologii nowotworów w Polsce. Inicjator Narodowego Programu Walki z Rakiem. Twórca Instytutu Centrum Onkologii w Warszawie i jego dyrektor. Autor 200 prac naukowych i kilku monografii. Urodził się 16 września 1915 roku.
2004 - Zmarł Zygmunt Łęski, żołnierz Armii Krajowej, harcmistrz, wychowawca młodzieży, miłośnik polskich gór. W czasie II wojny światowej wraz całą rodziną uczestniczył w konspiracyjnej działalności Szarych Szeregów. Od 1944 był żołnierzem oddziału AK dowodzonego przez Jerzego Kurpińskiego "Ponurego”, stacjonującego w lasach pod Złotym Potokiem. Uczestniczył w wyprawie na odsiecz Powstaniu Warszawskiemu. Od 1944 roku działał w podziemiu antykomunistycznym. W 1946 roku został aresztowany i skazany na 15 lat więzienia, w wyniku amnestii został wyszedł na wolność w 1951. Później w Częstochowie pracował jako nauczyciel specjalizujący się w pracy z "trudną młodzieżą". Był promotorem turystyki, miłośnikiem Tatr. Zginął w wieku 81 lat podczas samotnej wspinaczki w okolicach Rysów. Urodził się 14 lipca 1923 roku. 20. rocznica
2008 - Podczas XXIX Letnich Igrzysk Olimpijskich w Pekinie Amerykanin Michael Phelps zdobył ósmy złoty medal, poprawiając tym samym wyczyn swego rodaka Marka Spitza, siedmiokrotnego złotego medalisty w Monachium w 1972 roku. Wioślarska czwórka podwójna bez sternika zdobyła drugi na tych igrzyskach złoty medal dla Polski.
2010 - Zmarł Ludvík Kundera, czeski poeta, dramaturg, tłumacz z języka niemieckiego i francuskiego, edytor oraz historyk literatury. W jego twórczości wyraźne są wpływy awangardy, a zwłaszcza surrealizmu. Był bratem stryjecznym znanego pisarza Milana Kundery. Urodził się 22 marca 1920 roku.
2012 - Zmarła Monika Kotowska, pisarka, scenarzystka filmowa, przedstawicielka małego realizmu. Wydała między innymi "Bóg dla mnie stworzył świat. Opowiadania współczesne", "Schody do nieba" i "Magiczna moc". Urodziła się 5 listopada 1942 roku.
2015 - W wyniku suszy stan wody Wisły w Warszawie spadł do najniższej od końca XVIII wieku wysokości 51 centymetrów. 11 dni później poziom rzeki w stolicy spadł jeszcze mocniej - do 41 centymetrów.
2015 - Zmarł Jan Fotek, kompozytor, autor wielu utworów muzycznych, jak "Epitasis na orkiestrę", czy "Wariacje na zadany temat". Laureat między innymi nagrody imienia Brata Alberta za twórczość o tematyce religijnej. Urodził się 28 listopada 1928 roku.
2016 - Zmarł Arthur Hiller, amerykański reżyser filmowy i telewizyjny pochodzenia kanadyjskiego, twórca jednego z najgłośniejszych melodramatów w historii kina "Love Story", za którego reżyserię otrzymał jedyną w karierze nominację do Oscara. Urodził się 22 listopada 1923 roku.
2017 - Zmarł Krzysztof Derdowski, pisarz, dziennikarz, krytyk literacki, autor sztuk teatralnych, wydawca. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz ostatnim redaktorem naczelnym "Ilustrowanego Kuriera Polskiego" w latach 2000-2003. Zajmował się także dziennikarstwem śledczym. Urodził się w 1957 roku.
2017 - Na ulicy La Rambla w centrum Barcelony rozpędzona furgonetka wjechała w tłum ludzi. Zginęło 16 osób, a 130 zostało rannych. Do ataków przyznało się Państwo Islamskie. Dzień po zamachu ponad 30 tysięcy osób zgromadziło się na Placu Katalońskim, aby uhonorować minutą ciszy pamięć ofiar. Zgromadzeni spontanicznie wykrzyczeli hasło ‘No tenim por!’ ("Nie boimy się"), aby pokazać opór Barcelony przeciwko terroryzmowi.
2020 - Zmarł Ireneusz Mroczkowski, duchowny katolicki, profesor nauk teologicznych. Zajmował się teologią moralną i etyką jako wykładowca akademicki. W latach 1997-2002 kierował Katedrą Teologii Moralnej na wydziale teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, później był związany z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W 2017 roku studenci UKSW przyznali mu tytuł Belfra Roku, dla najlepszego wykładowcy na Wydziale Studiów nad Rodziną.
2023 - Zmarł Karol Bobko, amerykański astronauta polskiego pochodzenia, pilot wojskowy i inżynier. Brał udział w amerykańskim programie lotów wahadłowców. W latach 80. XX wieku uczestniczył w trzech lotach kosmicznych. W 1983 roku wystartował po raz pierwszy w kosmos na pokładzie wahadłowca Challenger. Był to pierwszy lot tego promu kosmicznego. Dwa lata później Bobko został dowódcą misji promu Discovery. Podczas 5-dniowego lotu załoga - po raz pierwszy w trakcie lotu wahadłowców - wykonywała prace w otwartej przestrzeni kosmicznej. Kilka dni później dowodził misją wahadłowca Atlantis w trakcie pierwszego lotu tego promu kosmicznego. Była to misja w całości wykupiona przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych. Na orbicie umieszczono wówczas dwa satelity wojskowe. W1988 Bobko opuścił korpus astronautów NASA. Urodził się 23 grudnia 1937 roku. 1. rocznica
