Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2024-07-22, 01:00 Autor: IAR/J.Leszczyńska/dok.

Kartka z kalendarza

22 lipca - Europejski Dzień Wsparcia dla Ofiar Przestępstw z Nienawiści.

22 lipca - Dzień Aproksymacji Pi.

22 lipca - Światowy Dzień Mózgu.

22 lipca - W Kościele katolickim trwa 25. Ogólnopolski Tydzień Świętego Krzysztofa (21 lipca - 28 lipca). Modlitwa o bezpieczeństwo na drodze jest połączona z misyjną Akcją św. Krzysztof - 1 grosz za 1 kilometr szczęśliwej jazdy na środki transportu dla misjonarzy.
1018 - W czasie wyprawy na Kijów Bolesław Chrobry pokonał Jarosława Mądrego, wielkiego księcia kijowskiego.

1331 - Wojna polsko-krzyżacka: wojska zakonu krzyżackiego dowodzone przez marszałka Dietricha von Altenburga i komtura chełmińskiego Ottona von Luterberga przekroczyły Wisłę i wtargnęły na Kujawy.

1603 - Zmarł Łukasz Górnicki, renesansowy humanista, poeta, pisarz polityczny, sekretarz i bibliotekarz króla Zygmunta Augusta. Był starostą tykocińskim i wasilkowskim. Z inspiracji królewskiej podjął się przeróbki literackiej arcydzieła humanisty włoskiego Baldassare Castiglione, które otrzymało tytuł "Dworzanin polski”. Autor pracy "Dzieje w Koronie polskiej od roku 1538 aż do roku 1572”. Urodził się w 1527 roku.

1657 - Potop szwedzki: w Międzybożu skapitulowały sprzymierzone ze Szwedami, osaczone przez hetmanów Stefana Czarneckiego i Stanisława Lanckorońskiego, wojska księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego.

1784 - Urodził się Friedrich Wilhelm Bessel, niemiecki astronom i matematyk. Jako pierwszy dokładnie obliczył odległość między Ziemią i gwiazdą inną niż Słońce. Ustalił położenie ponad 50 tysięcy gwiazd. Obliczył orbitę komety Halleya. Zmarł 17 marca 1846 roku. 240. rocznica

1793 - Sterroryzowany obecnością wojsk rosyjskich sejm w Grodnie wyraził zgodę na oddanie Rosji województw bracławskiego, mińskiego, kijowskiego i podolskiego oraz części pozostałych województw wschodnich, sankcjonując tym samym II rozbiór Polski.

1807 - Cesarz Francuzów Napoleon I Bonaparte nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję oraz kodeks cywilny. Wraz z wprowadzonym równocześnie Kodeksem Cywilnym Napoleona obaliła dawną nierówność stanową. Głosząc zasadę równości wobec prawa, likwidowała odrębne sądy na rzecz jednolitego sądownictwa dla wszystkich obywateli kraju. Przy wyborach do Sejmu zapewniała jednak przewagę szlachcie. Znosiła poddaństwo chłopów, zapewniając im wolność osobistą, nie podjęto jednak decyzji o ich uwłaszczeniu ani nie zniesiono pańszczyzny.

1826 - Zmarł Giuseppe Piazzi, włoski astronom. W 1801 roku odkrył i nazwał pierwszą planetoidę - "Ceres". Był założycielem obserwatorium w Palermo. W 1923 roku na jego cześć nazwano tysięczną planetoidę - Piazzia. Nazwisko astronoma nosi również sfotografowana przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a jasna struktura, prawdopodobnie krater, na Ceres. Urodził się 16 lipca 1746 roku.

1878 - (podawana jest też data 1879) Urodził się Janusz Korczak, właściwe nazwisko Henryk Goldszmit, pedagog, lekarz i pisarz, prekursor walki o prawa dziecka, pionier działań w dziedzinie resocjalizacji nieletnich oraz opieki nad dzieckiem trudnym. Studiował medycynę na Uniwersytecie Warszawskim oraz w klinikach Berlina, Paryża i Londynu. Autor licznych książek dla dzieci, utrzymanych w konwencji baśniowej, wśród których największą popularnością cieszy się "Król Maciuś Pierwszy". Inne publikacje to między innymi: "Jak kochać dziecko", "Prawo dziecka do szacunku". Razem ze Stefanią Wilczyńską założył i prowadził Dom Sierot dla dzieci żydowskich. Podczas okupacji hitlerowskiej znalazł się dobrowolnie w getcie, jako opiekun sierot. Zginął wraz z wychowankami - z własnej woli towarzysząc im w drodze na śmierć w komorze gazowej niemieckiego obozu zagłady w Treblince, 7 sierpnia 1942 roku.

1887 - Urodził się Gustav Ludwig Hertz, niemiecki fizyk pochodzenia żydowskiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1925 za odkrycie praw rządzących zderzeniem elektronu z atomem. Zmarł 30 października 1975 roku.

1895 - Urodził się August Agbola O’Brown, polski muzyk pochodzenia nigeryjskiego. Prawdopodobnie jedyny czarnoskóry uczestnik Powstania Warszawskiego. Z zawodu był muzykiem jazzowym - perkusistą, pracował w warszawskich lokalach rozrywkowych. Brał udział w obronie Warszawy w 1939 roku, a także w Powstaniu Warszawskim. Według własnej relacji, miał nosić pseudonim "Ali” i walczyć na terenie Śródmieścia. W 1958 roku wyemigrował z rodziną do Wielkiej Brytanii. Zmarł 8 września 1976 w Londynie.

1897 - W Warszawie rozpoczęła działalność pierwsza stacja pogotowia ratunkowego. Powołano ją z inicjatywy doktora Józefa Zawadzkiego, na wzór pomocy w nagłych wypadkach, zorganizowanej w Wiedniu. Działalność tamtejszego pogotowia ratunkowego doktor Zawadzki poznał, pracując tam w latach 1890-1893. Towarzystwo Pomocy Doraźnej - Pogotowie Ratunkowe utrzymywało się ze składek społecznych, dobrowolnych datków i opłat ubezpieczalni społecznej. Chorych transportowano wozami konnymi. Karetki samochodowe pojawiły się w 1910 roku.

1898 - Urodził się Stephen Vincent Benet, amerykański poeta, prozaik, autor opowiadań, ballad i poematów epickich, między innymi o wojnie secesyjnej "John Brown’s Body”. Zmarł 13 marca 1943 roku.

1902 - W Rzymie zmarł Mieczysław Ledóchowski, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański, kardynał. W latach 1874-1876 był więziony przez władze pruskie i pozbawiony archidiecezji. Urodził się 29 października 1822 roku.

1902 - W Chłapowie koło Władysławowa urodził się Augustyn Necel, pisarz związany z Kaszubami, autor powieści historycznych. "Kaszubski Sienkiewicz" pisał po polsku, ale stosował wtrącenia kaszubskie i niemieckie, które uwiarygadniały jego literaturę. Napisał między innymi książki: "Kutry o czerwonych żaglach" i "Saga o szwedzkiej checzy". Zmarł 29 października 1976 we Władysławowie.

1902 - Włoski poszukiwacz Felice Pedroni odkrył złoto w okolicach Fairbanks w środkowej Alasce, co rozpoczęło gorączkę złota w tym rejonie.

1910 - Urodził się Bolesław Mrówczyński, pisarz, autor powieści podróżniczo-przygodowych, o charakterze historycznym, głównie dla dzieci i młodzieży: "Plama na Złotej Puszczy”, "Człowiek bez nazwiska”, "Cień Montezumy”, "Błękitny trop”. Postacie z jego powieści cechuje gorący patriotyzm, pozytywne podejście do nauki i kształcenia, nietolerancja wobec rasizmu i wszelkich innych form ucisku i niesprawiedliwości społecznej. Zmarł 19 listopada 1982 roku.

1910 - Urodził się Jankiel Herszkowicz, autor piosenek i wokalista żydowskiego pochodzenia, uliczny pieśniarz, znany, jako "śpiewak łódzkiego getta”. Z zawodu krawiec. Tworzył proste, satyryczne i prześmiewcze piosenki w jidysz, do ludowych melodii, mówiące o życiu w getcie. Swoją twórczość prezentował przechodniom na ulicach Litzmannstadt Ghetto. Od końca 1941 roku występował w duecie z Karolem Rozencwajgiem, który akompaniował mu na gitarze lub cytrze. W sierpniu 1944, podczas likwidacji getta, został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau. Po wojnie wrócił do Łodzi i nadal zajmował się tworzeniem piosenek. W 1966 jego utwory zostały nagrane przez rozgłośnię Polskiego Radia w Łodzi. Po antysemickich wydarzeniach w marcu 1968 roku pozostał w kraju. Jednak nie czuł się bezpiecznie. Popełnił samobójstwo 25 marca 1972 roku.

1911 - Zmarł Józef Kościelski, poeta, dramaturg, wielkopolski działacz polityczny, mecenas sztuki, filantrop. Był mecenasem młodzieży polskiej studiującej w Niemczech, między innymi Jana Kasprowicza. W Miłosławiu założył galerię obrazów malarzy polskich, a w 1899 ufundował pierwszy na ziemiach polskich pomnik Juliusza Słowackiego. Jego odsłonięcia, w którym uczestniczyło wielu znanych Polaków ze wszystkich zaborów, dokonał Henryk Sienkiewicz. Opiekował się robotnikami i dziećmi z ubogich rodzin, dla których wydawał darmowe posiłki oraz zbudował i utrzymywał przedszkole. Urodził się 9 listopada 1845 roku.

1915 - Zmarł Sandford Fleming, kanadyjski inżynier i wynalazca. Zasłynął z wprowadzenia czasu uniwersalnego i stref czasowych. Był twórcą pierwszego kanadyjskiego znaczka pocztowego. Zainicjował szeroko zakrojone projekty miernicze i kartograficzne w Kanadzie. Był także głównym inżynierem budowy Kolei Interkolonialnej. Urodził się 7 stycznia 1827 roku.

1917 - Po tak zwanym kryzysie przysięgowym w Legionach władze niemieckie aresztowały w Warszawie Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego. Po krótkim przetrzymywaniu w kilku więzieniach Piłsudskiego przewieziono do Magdeburga, gdzie przebywał w ścisłej izolacji w twierdzy wojskowej. Dopiero w sierpniu 1918 umieszczono wraz z nim Sosnkowskiego.

1920 - Generał broni Tadeusz Rozwadowski objął stanowisko szefa Sztabu Generalnego. Pełnił tę funkcję przez cały okres bitwy warszawskiej, będąc jednym z głównodowodzących po stronie polskiej. Niektórzy historycy wskazywali generała Rozwadowskiego, jako głównego architekta polskiego zwycięstwa w bitwie warszawskiej.

1921 - Urodził się Michał Witwicki, pseudonim "Ludwik”, architekt i konserwator zabytków, autor wielu publikacji o tematyce ochrony zabytków architektury i krajobrazu kulturalnego oraz ich ekspozycji. W czasie II wojny światowej żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego. Po wojnie ukończył architekturę, specjalizował się w odbudowie budynków zabytkowych, między innymi odrestaurowywał zamek książąt pomorskich w Darłowie, ratusz w Kożuchowie i pałac w Budziszynie. Członek Rządowej Międzyresortowej Komisji do Spraw Rewaloryzacji Miast i Zespołów Staromiejskich. Zmarł 10 lipca 2007 roku.

1925 - Urodził się Roman Kosierkiewicz, śpiewak i aktor, przez blisko 30 lat solista Operetki Warszawskiej. Występował również w filmach, między innymi: "Miś”, "Polonia Restituta”, "Na odsiecz Wiedniowi”, "Człowiek z M-3”, "Cesarskie cięcie”. Zaczynał w latach 40., jako spiker w Polskim Radiu. Od 1948 roku występował na scenie Teatru Nowej Warszawy, a od 1955 śpiewał czołowe partie w Operetce Warszawskiej. Zmarł 24 czerwca 2000 roku.

1927 - Urodził się kapitan Feliks Milan, pseudonim "Emir", żołnierz Armii Krajowej. W 1944 został aresztowany przez NKWD, a rok później skazany na15 lat łagru za działalność na rzecz niepodległości Polski. Był przetrzymywany w różnych miejscach w Rosji. W 1955 roku został zwolniony i wrócił do Polski. Był współzałożycielem odrodzonego Związku Sybiraków, prezesem Wojewódzkiego Stowarzyszenia Budowy Pomnika Chwały Żołnierzy Armii "Łódź”, wiceprezesem Stowarzyszenia Żołnierzy Kresowych Armii Krajowej "Wiano”, współtworzył Klub Historyczny imienia generała Stefana Roweckiego "Grota” w Łodzi. Zmarł 22 lipca 2010 roku.

1930 - Zmarł Wacław Szymanowski, rzeźbiarz i malarz tworzący w stylu secesji. Autor rzeźb nagrobkowych i pomników, z których najbardziej znany jest pomnik Fryderyka Chopina w warszawskich Łazienkach. Inne dzieła, to między innymi rzeźba "Macierzyństwo" z 1903 w stołecznym Parku imienia Romualda Traugutta oraz pomnik Juliusza Słowackiego, odsłonięty we Wrocławiu w 1984 roku. Urodził się 23 sierpnia 1859 roku.

1936 - Urodził się Zbigniew Belina-Brzozowski, poeta, autor książek dla dzieci i młodzieży: "W miasteczku, które jest jak ogród Andersa”, ”Dycha z Kopernikiem”, "Kilka czarodziejskich historii”. W 1975 roku otrzymał nagrodę imienia Pietrzaka. Zmarł 15 marca 1992 roku.

1938 - Koło miejscowości Gura Humorului w Rumunii w katastrofie lecącego z Czerniowiec do Bukaresztu samolotu Lockheed L-14 Super Electra należącego do PLL LOT zginęło wszystkich 14 osób na pokładzie. Przyczyny katastrofy nie zostały do końca wyjaśnione z powodu wybuchu II wojny światowej.

1942 - Rozpoczęła się likwidacja Getta Warszawskiego. W tym czasie mieszkało w nim około 370 tysięcy Żydów. Na ulicach rozplakatowano ogłoszenie o wysiedlaniu na wschód, w rzeczywistości transporty kierowano do niemieckich obozów zagłady, głównie w Treblince. Do 21 września 1942 do Treblinki wywieziono około 300 tysięcy mieszkańców getta, których następnie zamordowano w komorach gazowych. Ostatecznie getto zlikwidowano w maju 1943 roku.

1944 - W Chełmie został ogłoszony Manifest PKWN - Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego - organu powołanego dzień wcześniej w Moskwie. W 1945 roku Krajowa Rada Narodowa pod przewodnictwem Bolesława Bieruta, a właściwie kierownictwo Polskiej Partii Robotniczej, ustanowiło święto 22 lipca, jako święto Odrodzenia Państwa Polskiego. Obchodzono je do 1989 roku. 80. rocznica

1944 - Początek akcji "Burza” we Lwowie, skierowanej przeciwko niemieckiemu okupantowi. Oddziały Armii Krajowej, wspierając, jako jednostki piechoty zmotoryzowane oddziały Armii Czerwonej, przyczyniły się znacznie do wyzwolenia Lwowa. Po zakończeniu walk, oddziały AK zostały rozbrojone, zaś dowódcy wezwani przez radzieckie dowództwo na naradę, aresztowani i uwięzieni. Około 700 żołnierzy AK zginęło w walkach o wyzwolenie Lwowa. Miejsce ich pochówku nie jest znane. Ponad dwa tysiące żołnierzy lwowskiej AK zostało skazanych i uwięzionych w łagrach sowieckich. Wielu z nich nie doczekało powrotu do Polski. 80. rocznica

1944 - Wojska niemieckie wymordowały około 300 Polaków i Żydów przetrzymywanych w więzieniu na lubelskim Zamku, w tym kobiety i dzieci. Zbrodni na Zamku hitlerowcy dokonali na kilka godzin przed opuszczeniem Lublina. 80. rocznica

1945 - Dekret o ustanowieniu Święta Odrodzenia Polski. Było to najważniejsze komunistyczne święto państwowe w okresie Polski Ludowej, obchodzone, co roku 22 lipca, na pamiątkę rocznicy ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 roku. Święto zostało zniesione, ustawą Sejmu RP, 6 kwietnia 1990. Przeciwko jego likwidacji protestował Wojciech Jaruzelski.

1946 - W Warszawie oddano do użytku most Poniatowskiego, odbudowany ze zniszczeń wojennych. Nazywany dawniej mostem Mikołajewskim, mostem imienia Cesarza Mikołaja II lub Trzecim Mostem, został zbudowany w latach 1904-1914. Obecną nazwę nadano mu w kwietniu 1917. Współcześnie na znajdującym się w granicach administracyjnych miasta, 28-kilometrowym odcinku rzeki znajduje się 10 stałych mostów - osiem drogowych i dwa kolejowe, a w 2020 oddano do użytku kolejną przeprawę - Most Południowy.

1946 - Urodziła się Mireille Mathieu, francuska piosenkarka. Przez 45 lat artystycznej kariery nagrała blisko 1200 piosenek w 11 językach, sprzedała prawie 200 milionów egzemplarzy swoich płyt. Jest uważana za ambasadora kultury francuskiej na świecie, a przez niektórych za drugą Edith Piaf. Jej najbardziej popularne utwory to: "Acropolis adieu", "Paris un tango", "Mille colombes".

1946 - Podczas Międzynarodowej Konferencji Zdrowia zwołanej przez ONZ w Nowym Jorku podpisano Konstytucję Światowej Organizacji Zdrowia. Dwa lata później WHO rozpoczęła działalność. Liczba członków organizacji sięgała wówczas niemal 90. Obecnie do WHO należą (stan na lipiec 2020) 194 państwa. Organizacja zajmuje się ochroną zdrowia w ramach ONZ.

1947 - Urodził się Albert Brooks, amerykański aktor, reżyser i scenarzysta. Grał w filmach: "Co z oczu to z serca", "W obronie życia", "Taksówkarz", "Czułe słówka", "Zagubieni w Ameryce". Syn aktorskiej pary Thelmy Leeds i Harry'ego Parke'a. W 1988 roku otrzymał nominację do Oscara za drugoplanową rolę w filmie "Telepasja". Zagrał główne role we wszystkich reżyserowanych przez siebie filmach, jest także autorem scenariusza do każdego z nich.

1947 - W Łodzi urodził się Marcin Wolski, pisarz, satyryk, związany między innymi z kabaretami Stodoła i Pod Egidą; autor radiowej audycji "60 minut na godzinę" oraz telewizyjnego kabaretu "Polskie ZOO". Od 2006 do 2007 dyrektor Programu I Polskiego Radia. Marcin Wolski jest także podróżnikiem. Zwiedził ponad 100 krajów świata. W 2020 ukazała się jego książka "W 80 podroży dookoła świata".

1949 - W Raszynie uruchomiono odbudowaną stację nadawczą Polskiego Radia. Jej maszt liczący 335 metrów był najwyższą taką budowlą w Europie. Stacja została wzniesiona w 1931 roku. Składała się wówczas z dwóch masztów, zniszczonych w czasie wojny. 31 lipca 2009 roku w Raszynie wyłączono nadajnik fal długich. Nadal nadawane są natomiast programy UKF. 75. rocznica

1949 - W Warszawie otwarto Trasę W-Z wraz z mostem Śląsko-Dąbrowskim. Nowa przeprawa została ulokowana na ocalałych z wojny filarach Mostu imienia Kierbedzia, który był pierwszym żelaznym mostem warszawskim - powstał w latach 60. XIX wieku. 22 lipca odsłonięto też odrestaurowany pomnik Mikołaja Kopernika i Kolumnę Zygmunta. 75. rocznica 1949 - Urodził się Alan Menken, amerykański kompozytor muzyki filmowej, głównie do disneyowskich animacji. Studiował na Uniwersytecie w Nowym Jorku. Otrzymał osiem Oscarów, między innymi za muzykę do filmów "Alladyn", "Pocahontas" oraz "Piękna i Bestia". Wśród kompozytorów wyprzedza go tylko Alfred Newman, który zdobył aż dziewięć statuetek. 75. rocznica

1950 - Zawarto polsko-radziecką umowę licencyjną na produkcję w Fabryce Samochodów Osobowych samochodu Pobieda M-20. Było to pierwsze auto osobowe skonstruowane w ZSRR bez bezpośredniego wzorca zagranicznego. W Polsce było produkowany przez warszawską FSO, jako warszawa w latach 1951-1973. Był to pierwszy samochód osobowy produkowany seryjnie w Polsce po II wojnie światowej. Ostatnia warszawa zjechała z taśmy produkcyjnej 30 marca 1973. Przyczyniło się do tego faktu wprowadzenie w 1967 następcy - Polskiego Fiata 125p.

1951 - W Warszawie oddano do użytku Centralny Dom Towarowy przy ulicy Brackiej, później przez długie lata - "Smyk". Sprzedający artykuły dla dzieci, był jednym z najbardziej znanych sklepów w naszym kraju, a siedzibę w centrum Warszawy kojarzyło kilka pokoleń Polaków. Krytykowany w czasach socrealizmu był wówczas najbardziej reprezentacyjnym budynkiem Warszawy. Po pożarze w 1975 roku został odbudowany i otrzymał nazwę "Smyk". W 2006 wpisany do rejestru zabytków. Od 2014 roku poddany gruntownej przebudowie, odrestaurowany, jest budynkiem handlowo- biurowym.

1951 - Urodził się Andrzej Arciszewski, lalkarz oraz aktor i reżyser dubbingowy. Ma na koncie około 200 postaci, którym użyczał głosu, zarówno w filmach fabularnych, jak i animowanych. Nigdy nie wystąpił przed kamerą, użycza jedynie głosu swoim bohaterom.

1952 - W Warszawie oddano do użytku Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową MDM. Kompleks budynków powstał w latach 1950-1952 w Śródmieściu południowym. Zaprojektowali go dwaj architekci: Józef Sigalin i Stanisław Jankowski, w monumentalnym stylu socrealistycznym. Najbardziej reprezentacyjne budowle, położone przy Placu Konstytucji i ulicy Marszałkowskiej są ozdobione arkadami i płaskorzeźbami oraz figurami przedstawiającymi wysiłek klasy robotniczej. Plac Konstytucji zdobią okazałe latarnie - kandelabry.

1952 - Sejm uchwalił Konstytucję PRL. Przyjęto między innymi nową nazwę państwa - Polska Rzeczpospolita Ludowa i zniesiono urząd prezydenta, który zastąpiono Radą Państwa.

1953 - Przekazano do użytku warszawiakom odbudowany Rynek Starego Miasta oraz część traktu starej Warszawy. Zrujnowanym w prawie 90 procentach kamienicom Starówki przy Rynku przywrócono wygląd z XVII-XVIII wieku, według rysunków Canaletta i zachowanej przedwojennej inwentaryzacji zabytków. Natomiast usunięto wszystkie elementy architektury o treści religijnej - zgodnie za założeniami socrealizmu.

1953 - Rozpoczęła nadawanie programu Ekspozytura Polskiego Radia w Zielonej Górze. 21 stycznia 1957 uruchomiono Regionalną Rozgłośnię Polskiego Radia w Zielonej Górze, nadając 50-minutowy program dziennie. Dzisiaj stacja nadaje przez całą dobę audycje muzyczno-informacyjne z naciskiem na doniesienia z regionu.

1955 - Zakończono budowę i dokonano uroczystego otwarcia Pałacu Kultury i Nauki imienia Józefa Stalina, daru narodu radzieckiego dla narodu polskiego. Obiekt został przekazany w kolejną rocznicę Manifestu Lipcowego, obchodzonego, jako dzień powstanie PRL. Wybudowany został w latach 1952-1955 według projektu radzieckiego architekta Lwa Rudniewa, który inspirował się moskiewskimi drapaczami chmur. Architektonicznie jest mieszanką socrealizmu i polskiego historyzmu. Razem ze wspornikiem antenowym, będącym integralną częścią iglicy, ma wysokość 237 metrów.

1955 - W Warszawie oddano do użytku wybudowany w niespełna rok Stadion Dziesięciolecia. Zaprojektował go architekt Jerzy Hryniewiecki. Istniał do 2008 roku. W latach 1989-2008 był wykorzystywany, jako największe targowisko w Europie. W jego miejscu powstał Stadion Narodowy.

1956 - Oddano do użytku największy w Polsce stadion sportowy w Chorzowie. W inauguracyjnym meczu reprezentacja Polski przegrała z NRD 0:2. Jest to obiekt uniwersalny, mogą się na nim odbywać mecze piłkarskie, zawody żużlowe, mityngi lekkoatletyczne oraz imprezy muzyczne. W chwili oddania do użytku była to największa tego typu budowla w Polsce.

1957 - W Warszawie zaprezentowano prototypy samochodów osobowych WSK Meduza i Mikrus MR-300 zbudowane w WSK Mielec.

1960 - Urodził się Piotr Siejka, aktor teatralny i filmowy, zagrał między innymi w filmach: "Piłkarski poker”, "Pornografia”, "Dziewczyna z Mazur”, "Sara”, "E=MC2”, "Wszyscy jesteśmy Chrystusami” i "Weekend”. Występował również w teatrach: Syrena, Na Targówku, Na Woli i Teatrze Studyjnym 83 w Łodzi.

1962 - Urodził się Steve Albini, amerykański muzyk, dziennikarz muzyczny, inżynier dźwięku. Wywarł ogromny wpływ na gatunki noise rock i math rock, głównie, jako gitarzysta, wokalista, autor większości tekstów i muzyki w zespołach Big Black, Rapeman i Shellac.

1963 - Otwarcie zapory i Jeziora Zegrzyńskiego. Jezioro jest wykorzystywane, jako akwen żeglugowy, energetyczny, rolniczy, rekreacyjny oraz do celów ochrony przeciwpowodziowej. Pełni również funkcję zbiornika wody pitnej.

1965 - W Gdyni odsłonięto pomnik Ludziom Morza. Monument stanowią cztery głazy polodowcowe, wydobyte na powierzchnię podczas pogłębiania akwenu portu gdyńskiego, symbolizujące cztery zawody morskie: dokerów, marynarzy, rybaków i stoczniowców. Autorem pomysłu jest Adam Smereka, a autorem koncepcji rzeźbiarskiej Wiktor Tołkin. Na pomniku widnieje napis "Ludziom Morza" oraz cytat z Galla Anonima: "Dziś synowie się nie trwożą burz ni szumu morskich wód".

1966 - Zmarł Tadeusz Sinko, filolog klasyczny, historyk literatury polskiej, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Nauk. Ogłosił ponad 800 prac naukowych, w tym: "Zarys historii literatury greckiej”, "Hellenizm Juliusza Słowackiego”, "Antyk Wyspiańskiego”, a przede wszystkim trzytomową "Literaturę grecką” - jedno z największych osiągnięć polskiej filologii klasycznej. Uważany za jednego z najwybitniejszych erudytów swojej epoki. Urodził się 14 września 1877 roku.

1973 - W Bielsku-Białej uruchomiono linię produkcyjną Fiata 126p. Samochód, potocznie nazywany "maluchem", produkowany był przez 27 lat i był jednym z najczęściej spotykanych aut na polskich drogach. Przy projektowaniu wykorzystano najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne. Była to licencyjna odmiana włoskiego samochodu Fiat 126. Łącznie zjechało z taśm montażowych ponad trzy miliony 300 tysięcy małych fiatów, z czego blisko 900 tysięcy trafiło na eksport.

1974 - W Warszawie - w dniu 30-lecia PRL - otwarto Trasę Łazienkowską i część Wisłostrady. Obecnie jest jedną z głównych arterii komunikacyjnych stolicy. Łączy centrum Warszawy z prawobrzeżną częścią miasta. 50. rocznica

1982 - Stan wojenny: z okazji Narodowego Święta Odrodzenia Polski na wniosek Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego zwolniono dużą liczbę osób internowanych oraz zniesiono godzinę milicyjną.

1983 - Na mocy uchwały Rady Państwa z 20 lipca 1983 roku został zniesiony stan wojenny. Wprowadzony został przez komunistyczne władze 13 grudnia 1981 roku. W tym okresie straciło życie ponad 100 osób, internowanych zostało ponad 10 tysięcy ludzi w blisko 50 ośrodkach w całym kraju. Tysiące osób było represjonowanych i wyrzuconych z pracy za udział w protestach, popieranie podziemnej "Solidarności", czy przynależność do związku. Większość działaczy związkowych i członków opozycji, szczególnie KOR, zostało internowanych, a później znalazło się w więzieniach.

1985 - Terroryści z Hezbollahu przeprowadzili zamach bombowy na synagogę w Kopenhadze. Wybuch bomby zniszczył także żydowską restaurację w Kopenhadze. Zginęła jedna osoba, a 20 zostało rannych.

1987 - Palestyński twórca antyizraelskich rysunków satyrycznych Nadżi al-Ali został postrzelony w twarz przed londyńską siedzibą kuwejckiej gazety "Al-Kabas”, z którą współpracował. W wyniku odniesionych ran zmarł pięć tygodni później w szpitalu Charing Cross.

1990 - Zmarł Manuel Puig, argentyński pisarz, autor powieści, między innymi "Pocałunek kobiety-pająka”, w których parodiując styl, fabułę i strukturę kompozycyjną literatury popularnej, poruszał problem wpływu zjawisk kultury masowej na życie i świadomość społeczną klasy średniej. Urodził się 28 grudnia 1932 roku.

1996 - Zmarł Marek Sikora, aktor, reżyser, choreograf, absolwent szkoły baletowej. Karierę aktorską rozpoczął, jako nastolatek, grając w filmie "Koniec wakacji" a później w młodzieżowym serialu "Szaleństwo Majki Skowron". Współpracował z wieloma scenami w kraju, między innymi Słupskim Teatrem Dramatycznym, Polskim w Poznaniu, Powszechnym w Łodzi, Powszechnym w Warszawie, Operą Bałtycką w Gdańsku oraz Teatrem Telewizji. Urodził się 30 sierpnia 1959 roku.

2000 - Zmarł Claude Sautet, francuski reżyser, uznawany za jednego z najwybitniejszych reżyserów XX wieku. W ciągu 40-letniej kariery nakręcił ponad 30 filmów, w tym: "Okruchy życia”, "Max i ferajna”, "Cezar i Rozalia”, "Vincent, Francois, Paul i inni”, "Borsalino”, "Nelly i Arnaud”, "Serce jak lód” i "Zwykła historia”, za którą otrzymał w 1980 roku Oscara. Urodził się 23 lutego 1924 roku.

2002 - W siedzibie "Gazety Wyborczej" doszło do spotkania Lwa Rywina z redaktorem naczelnym Adamem Michnikiem. Opublikowany stenogram z tej rozmowy dał początek tak zwanej aferze Rywina, która doprowadziła do przegranej rządu SLD w wyborach parlamentarnych.

2004 - Zmarł Sacha Distel, francuski piosenkarz i kompozytor. W latach 50. cieszył się opinią jednego z najlepszych francuskich gitarzystów jazzowych. Jako piosenkarz wypracował własny styl wykonywania utworów, zbliżony do jazzu, z elementami scatu. Jeden z niewielu artystów francuskich, którym udało się zdobyć sławę także w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Urodził się 29 stycznia 1933 roku. 20. rocznica

2005 - Rosjanka Jelena Isinbajewa podczas mityngu w Londynie, jako pierwsza kobieta pokonała wysokość pięciu metrów w skoku o tyczce.

2007 - Katastrofa polskiego autokaru pod Grenoble. Zginęło 26 osób, a 24 zostały ranne. Do tragedii doszło w miejscowości Vizille /czyt. viZIL/. Autobus, którym podróżowało 50 osób, głównie pielgrzymów, odwiedzających europejskie sanktuaria maryjne, wypadł na zakręcie z drogi i stoczył się kilkadziesiąt metrów w dół w dolinę rzeki.

2007 - Potężne trąby powietrzne przeszły nad Lubelszczyzną, powodując znaczne zniszczenia. 15. rocznica

2010 - Zmarł Andrzej Falkiewicz, eseista i krytyk teatralny, kierownik Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie. Autor szkiców: "Mit Orestesa. Szkice o dramaturgii współczesnej”, "Jeden i liczba mnoga”, "Teatr - społeczeństwo”. Debiutował w 1958 roku na łamach prasy literackiej, jako krytyk teatralny. W latach 1962-1967 był kierownikiem literackim Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie. Urodził się 5 grudnia 1929 roku.

2011 - 77 osób zginęło w Norwegii w zamachach przeprowadzonych przez Andersa Breivika, skrajnie prawicowego terrorystę. W pierwszym zamachu bombowym na siedzibę premiera Norwegii w Oslo, zginęło osiem osób. Później sprawca zaatakował uczestników obozu młodzieżówki norweskiej Partii Pracy na wyspie Utoya, gdzie zastrzelił 69 osób. W sierpniu 2012 roku norweski sąd uznał Breivika za poczytalnego i skazał go na 21 lat więzienia. To najwyższy możliwy wymiar kary w Norwegii. Kara może być wielokrotnie prolongowana - tak długo jak, według sądu, skazany będzie stanowił zagrożenie dla społeczeństwa. Oznacza to, że być może nigdy nie wyjdzie na wolność.

2012 - Zmarł Frank Pierson, amerykański scenarzysta i reżyser filmowy. Napisał scenariusze między innymi do obrazów "Kasia Ballou”, "Taśmy prawdy”, "Na wrogiej ziemi”, "Uznany za niewinnego”. Za film "Pieskie popołudnie” w 1976 roku otrzymał Oscara. Urodził się 12 maja 1925 roku.

2012 - Zmarł Bohdan Stupka, ukraiński aktor teatralny i filmowy, polityk - minister kultury w rządzie Wiktora Juszczenki, dyrektor Teatru Dramatycznego w Kijowie. Wystąpił w polskich filmach: "Stara baśń”, "Ogniem i mieczem”, "Serce na dłoni”. Jedną z jego ostatnich kreacji była tytułowa rola w rosyjsko-ukraińskiej produkcji "Taras Bulba". Urodził się 27 sierpnia 1941 roku.

2013 - Zmarł Dennis Farina, amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Ceniony aktor charakterystyczny, specjalizujący się w rolach policjantów - serial "Crime Story" oraz gangsterów - "Dorwać małego", "Przekręt". Przez kilkanaście lat był policjantem w Chicago, specjalizującym się we włamaniach. Zakończył służbę w 1981 roku, potem rozpoczął karierę aktorską. Zagrał w kilkudziesięciu produkcjach. Urodził się 29 lutego 1944 roku.

2013 - Urodził się Jerzy z Walii, właściwie George Alexander Louis of Wales, członek brytyjskiej rodziny królewskiej, książę Zjednoczonego Królestwa, pierworodny syn Wilhelma, księcia Walii, i Katarzyny, księżnej Walii. Jest drugą osobą, po swoim ojcu, w kolejce do tronu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Książę Jerzy ma dwoje młodszego rodzeństwa: brata, Ludwika z Cambridge oraz siostrę Karolinę z Cambridge.

2016 - W zamachu w Monachium zginęło 10 osób. Zabójcą był 18-latek o niemiecko-irańskim pochodzeniu. Do zamachu przyznała się organizacja terrorystyczna Państwo Islamskie, ale nie potwierdziły tego ustalenia policji.

2017 - Zmarł Artiom Michajłowicz Tarasow, radziecki i rosyjski przedsiębiorca i polityk. Pierwszy oficjalny milioner w Związku Radzieckim. Był dyrektorem generalnym Stowarzyszenia Współpracy Gospodarczej z Zagranicą "Istok” oraz wiceprezydentem Rady Zjednoczeń Spółdzielczych ZSRR. Wybierano go na deputowanego ludowego Federacji Rosyjskiej i deputowanego Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej. Urodził się 4 lipca 1950 roku.

2018 - Andrzej Bargiel, jako pierwszy człowiek w historii zjechał na nartach ze szczytu K2 w paśmie Karakorum. Za zasługi dla rozwoju polskiego skialpinizmu oraz za promowanie imienia Polski w świecie został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

2018 - Zmarła Chiyo Miyako, japońska superstulatka, od 21 kwietnia do 22 lipca 2018 roku najstarsza żyjąca osoba na świecie. Mieszkała w prefekturze Kanagawa, Jej receptą na długowieczność było wino ryżowe. Zmarła w wieku 117 lat i 81 dni. Jest dziewiątą najstarszą osobą w historii. Chiyo Miyako była pierwszą osobą urodzoną w XX wieku, która przejęła tytuł najstarszej osoby na świecie. Urodziła się 2 maja 1901 roku.

2019 - Zmarł Kazimierz Albin, technik lotniczy, więzień i uciekinier z niemieckiego obozu KL Auschwitz, podporucznik Armii Krajowej. Działacz na rzecz pamięci o zbrodniach nazizmu, autor wspomnień. Został zatrzymany w styczniu 1940 na Słowacji w trakcie próby przedostania się do Francji, gdzie tworzyły się pierwsze polskie oddziały po przegranej kampanii wrześniowej. Trafił pierwszym transportem do Auschwitz. Otrzymał numer obozowy 118. Z niemieckiego obozu uciekł w lutym 1943 roku i od tego czasu działał w konspiracji. Uczestniczył między innymi w wykonywaniu wyroków śmierci wydanych przez sąd podziemny. W 1989 opublikował wspomnienia zatytułowane "List gończy". Zmarł, jako ostatni żyjący więzień z pierwszego transportu do KL Auschwitz. Urodził się 30 sierpnia 1922 roku. 5. rocznica

2019 - Zmarł Marek Rymuszko, reporter, pisarz, publicysta. Laureat kilkudziesięciu nagród w ogólnopolskich konkursach reporterskich. Od 1990 roku prezes Stowarzyszenia Krajowy Klub Reportażu - ogólnopolskiej organizacji reporterów. W 1986 roku za całokształt dorobku w dziedzinie reportażu uhonorowany Nagrodą imienia Ksawerego Pruszyńskiego. Współautor scenariusza do komedii obyczajowej "Wielka majówka" z 1981 roku. Urodził się 4 czerwca 1948 roku. 5. rocznica

2021 - Zmarł Leszek Benke, aktor filmowy i teatralny. Odgrywał jedną z głównych postaci w cyklicznym telewizyjnym programie rozrywkowym "Spotkanie z Balladą", w którym po raz pierwszy pojawił się jeszcze, jako student. Od 1985 roku związał się z nim na stałe i pełnił funkcję gospodarza programu. Zagrał między innymi w filmach: "Bestia", "Pan na Żuławach" i "Czterdziestolatek. 20 lat później". Urodził się 26 października 1952 roku.

2022 - Zmarła Emilie Benes Brzeziński, amerykańska rzeźbiarka pochodzenia czeskiego, wdowa po Zbigniewie Brzezińskim. Urodziła się 21 stycznia 1932 roku.

2022 - Zmarł Olgierd Pisarenko, muzykolog, krytyk muzyczny, publicysta. Był autorem licznych publikacji, głównie na łamach "Ruchu Muzycznego” oraz autorem audycji radiowych. Od 1972 związany z "Warszawską Jesienią”. Od 1981 należał do Związku Kompozytorów Polskich. W 2013 otrzymał Nagrodę Honorową Związku Kompozytorów Polskich za zasługi w dziele promocji polskiej muzyki współczesnej. Urodził się 20 czerwca 1947 roku.

2023 - W Warszawie odbył się wernisaż wystawy Urban Art Area, będącej największym przeglądem sztuki miejskiej w Polsce. Impreza odbyła się po raz trzeci. Swoje prace pokazało prawie 70 artystów, między innymi: M-City, Swanski, Chazme718, SEPE. 1. rocznica

2023 - Legenda futbolu - argentyński piłkarz Leo Messi zadebiutował w swoim nowym klubie - amerykańskim Interze Miami. Przeszedł do niego z Paris Saint-Germain. Piłkarz odmienił losy spotkania z Cruz Azul bramką strzeloną z rzutu wolnego w doliczonym czasie gry. Przechylił tym samym szalę zwycięstwa na korzyść Interu. Leo Messi jest najbardziej utytułowanym piłkarzem w historii piłki nożnej. 1. rocznica

2023 - Polscy strażacy rozpoczęli akcję gaśniczą w trawionej szalejącymi pożarami lasów Grecji. Misja w rejonie Attyki trwała od 19 lipca, wzięło w niej udział 149 strażaków i 49 pojazdów. Była to 18. misja zagraniczna polskich funkcjonariuszy PSP i siódma misja ratownicza w ostatnim czasie. Polska jako pierwsza odpowiedziała na prośbę Grecji o pomoc. Misja zakończyła się 31 lipca, 2 sierpnia strażacy wrócili do kraju. 1. rocznica

2023 - Ambasador Federacji Rosyjskiej Siergiej Andrejew został wezwany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych w związku z wystąpieniem Władimira Putina podczas spotkania z kremlowską Radą Bezpieczeństwa dzień wcześniej. Władimir Putin powiedział, że Polska odzyskała niepodległość dzięki zabiegom Stalina. Zachodnie ziemie Polski Putin nazwał "podarunkiem od sowieckiego dyktatora". Sugerował również, że Polska dąży do interwencji na Ukrainie i oderwania dla siebie części jej terytorium. "Słowa prezydenta Rosji traktujemy jako prowokację i fałszowanie historii" - powiedział po spotkaniu wiceszef MSZ Paweł Jabłoński. W komunikacie ministerstwo przekazało, iż „wyraziło stanowczy protest przeciw podważaniu legalności międzynarodowo uznanych granic Rzeczpospolitej Polskiej oraz gróźb kierowanych pod adresem suwerennego państwa”. 1. rocznica

Zobacz także

2024-09-03, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 3 września - Święto Niepodległości Republiki San Marino. 3 września - Dzień Wieżowców. » więcej 2024-09-02, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 2 września - Międzynarodowy Dzień Sępa. 2 września - Światowy Dzień Brody. 2 września - Dzień Dużego Rozmiaru. » więcej 2024-09-01, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 1 września - Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzony w Polsce, od 1997 roku. 1 września - Święto Wojsk Obrony Przeciwlotniczej… » więcej 2024-08-31, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 31 sierpnia - Dzień Solidarności i Wolności, ustanowiony przez Sejm 27 lipca 2005 roku, dla upamiętnienia podpisania w 1980 roku porozumień gdańskich. Polskie… » więcej 2024-08-30, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 30 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Pamięci Osób Zaginionych. 30 sierpnia - Dzień Taksówkarza » więcej 2024-08-29, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 29 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Sprzeciwu wobec Prób Jądrowych, proklamowany przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2009 roku. 29 sierpnia - Dzień Straży… » więcej 2024-08-28, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 28 sierpnia - Święto Lotnictwa Polskiego, obchodzone wspólnie przez lotnictwo cywilne, wojskowe oraz przemysł lotniczy, 1993 roku. Upamiętnia zwycięstwo… » więcej 2024-08-27, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 27 sierpnia - Święto narodowe Mołdawii, obchodzone w rocznicę proklamowania niepodległości w 1991 roku. 27 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Gier Ksi… » więcej 2024-08-26, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 26 sierpnia - Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej, obchodzona przez Kościół katolicki w Polsce. Święto zostało ustanowione w 1904 roku… » więcej 2024-08-25, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 25 sierpnia - Dzień Polskiej Żywności, obchodzony od 2013 roku. » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »