1520 - Oblężone wojska krzyżackie w Braniewie przeprowadziły kontratak zabijając 120 żołnierzy polskich. Polacy musieli odstąpić od oblężenia miasta. Krzyżacy rozpoczęli kontrofensywę uderzając na Mazowsze i pustosząc ziemię łomżyńską. 24 sierpnia 1520 roku Krzyżacy pokonali wojska polskie w bitwie pod Reszlem.

1683 - Wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Wiednia. Po dwóch miesiącach na odsiecz przybyły wojska koalicji pod wodzą króla Polski Jana III Sobieskiego. 12 września wojska polsko-austriackie pod dowództwem króla Jana III Sobieskiego pokonały armię Imperium Osmańskiego pod wodzą wezyra Kara Mustafy.

1787 - W Parchamówce na Ukrainie urodził się Seweryn Krzyżanowski, podpułkownik wojsk polskich, uczestnik wojen napoleońskich. Na wniosek księcia Józefa Poniatowskiego odznaczony krzyżem Orderu Virtuti Militari. W latach 1822-1826 przywódca Towarzystwa Patriotycznego, aresztowany przez władze carskie, zmarł na zesłaniu1 lipca 1839 roku.

1789 - Lud Paryża zdobył Bastylię uważaną za symbol absolutyzmu monarchii francuskiej. Uwolniono osadzonych tam siedmiu więźniów, ścięto część załogi Bastylii, a następnego dnia zaczęło się burzenie jej murów. Wydarzenie to traktuje się, jako początek rewolucji francuskiej, która zakończyła się po 10 latach, kiedy Napoleon Bonaparte przeprowadził zamach stanu. W rocznicę zdobycia Bastylii Francja obchodzi święto narodowe. 235 rocznica

1795 - Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Francji. Słowa i muzykę tej pieśni stworzył 25 kwietnia 1792 Claude Joseph Rouget de Lisle na widok wymarszu rewolucyjnej Armii Renu. Jej pierwsze wykonanie nastąpiło dzień później. Zdobyła wielką popularność w czasie rewolucji francuskiej. Wówczas, jako pierwsi zaśpiewali ją żołnierze z Marsylii, biorący udział w walkach o pałac Tuileries w Paryżu. Tak powstała jej nowa nazwa, najpierw "Marche de Marseille", a później ostatecznie "La Marseillaise", czyli Marsylianka.

1798 - W USA pisanie, publikowanie lub rozgłaszanie fałszywych lub wrogich wobec rządu informacji zostało uznane za przestępstwo federalne.

1808 - 30-letnia Marie Paradis, jako pierwsza kobieta stanęła na wierzchołku najwyższego szczytu Alp - Mont Blanc. Była to francuska pokojówka, pracująca na co dzień w Chamonix.

1826 - Runęła wieża lwowskiego ratusza, niszcząc znaczną część obiektu i grzebiąc pod swymi gruzami osiem osób. Według dokumentów współwinnymi tragedii byli najwybitniejsi fachowcy wchodzący w skład specjalnej komisji, która rano, w dniu upadku wieży, przeprowadziła jej oględziny techniczne. Wszyscy specjaliści sporządzili opinię na piśmie, że wprawdzie wieża jest w złym stanie, ale nic jej nie grozi w najbliższym czasie i nie trzeba podejmować nadzwyczajnych środków ostrożności oprócz zamurowania pęknięć.

1844 - W Warszawie rozpoczęto budowę Dworca Wiedeńskiego. Po 11 miesiącach, 14 czerwca 1845, roku otwarto na rogu Marszałkowskiej i Alei Jerozolimskich dworzec i uruchomiono pierwszy odcinek linii kolejowej warszawsko-wiedeńskiej. Dworzec miał 160 metrów długości, tyle ile przeciętny pociąg w tamtych czasach. Został zaprojektowany tak, aby przypominał dwa stykające się parowozy. 180 rocznica

1850 - W USA po raz pierwszy uruchomiono na skalę przemysłową produkcję sztucznego lodu. Doktor John Gorrie wytworzył bloki lodowe o rozmiarach cegły. W 1851 roku opatentował już wdrożony proces.

1854 - Urodził się Jacek Malczewski, malarz, jeden z głównych przedstawicieli symbolizmu przełomu XIX i XX wieku. Jest autorem między innymi obrazów: "Wigilia na Syberii", "Melancholia", "Wytchnienie", "Meduza" i "Chrystus w Emaus'. W 1897 roku był jednym z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka”. Zmarł 8 października 1929 roku. 170 rocznica

1862 - Urodził się Gustav Klimt, austriacki malarz, grafik, symbolista, przywódca wiedeńskiego modernizmu, inicjator przemian artystycznych. W 1897 roku oficjalnie odrzucił kanony akademickie i wspólnie z innymi artystami założył Stowarzyszenie Artystów Austriackich - Secesję, z którą był związany do 1905 roku. Autor stylizowanych kompozycji, alegorii, portretów, pejzaży: "Danae”, "Pocałunek”, "Róże wśród drzew”. Zmarł 6 lutego 1918 roku.

1867 - Szwedzki naukowiec i przemysłowiec Alfred Nobel zademonstrował po raz pierwszy w Redhill w hrabstwie Surrey w Anglii działanie dynamitu. Nobel wkrótce udoskonalił wynalazek dodając do niego zapalnik i detonator. Nowy środek szybko znalazł zastosowanie w budownictwie, przynosząc Noblowi światową sławę.

1868 - Amerykanin Alvin J. Fellows opatentował taśmę mierniczą.

1874 - Urodził się Jerzy Żuławski, pisarz, poeta i dramaturg okresu Młodej Polski, jeden z prekursorów polskiej literatury fantastycznonaukowej. Jest między innymi autorem powieści: "Na srebrnym globie”, "Stara Ziemia” i "Zwycięzca”. Zmarł 9 sierpnia 1915 roku. 150 rocznica

1881 - Rewolwerowiec Billy Kid został zastrzelony w Nowym Meksyku przez szeryfa Pata Garretta. Był to jeden z najsłynniejszych przestępców Dzikiego Zachodu. Oskarżany był o zabójstwo 21 osób, co nie znalazło jednak potwierdzenia. Legendy na temat Kida krążyły po całym Zachodzie już za jego życia: napadał w pięciu miejscach jednocześnie, w ciągu doby przemierzał sto mil konno, a na rycinach z epoki ukazywano go z dwiema prawymi rękami - symbolem doskonałego rewolwerowca, choć strzelcem był raczej przeciętnym.

1888 - Urodził się Tadeusz Malinowski, żołnierz Legionów Polskich, współorganizator Armii Polskiej we Francji, generał Wojska Polskiego. We wrześniu 1939 roku pierwszy zastępca szefa sztabu Naczelnego Wodza. Pozostał w Londynie do końca życia. 26 września 1946 władze komunistyczne pozbawiły go obywatelstwa polskiego, które przywrócono mu w 1971 roku. Zmarł 4 maja 1980 roku w Londynie.

1893 - We Wrocławiu uruchomiono linię tramwaju elektrycznego z Grabiszyna na Rakowiec. Była to pierwsza linia tramwaju elektrycznego na terenie obecnej Polski.

1894 - We Lwowie drużyny Sokoła Lwów i Sokoła Kraków rozegrały pierwszy mecz w historii polskiego futbolu. We mieście trwał wówczas II Zlot Sokoła, organizacji dbającej o tężyznę fizyczną młodzieży i wychowanie w duchu patriotycznym. Obie drużyny zagrały w białych koszulkach. Inne były spodenki. Krakowiacy grali w czarnych, lwowiacy w szarych. Po sześciu minutach gola dla Lwowa zdobył Włodzimierz Chomicki i na tym gra się zakończyła. 130 rocznica

1900 - Urodził się Witold Romer, fotochemik, fotografik, profesor Politechniki Wrocławskiej, wynalazca metody techniki fotograficznej zwanej izohelią. W 1937 roku podjął wielką akcję publikacji pocztówek fotograficznych wykonanych przez najlepszych mistrzów popularyzujących krajobraz Polski i dokonania polskie w okresie międzywojennym. Zmarł 19 kwietnia 1967 roku.

1900 - Urodził się Bogusław Sujkowski, pisarz, autor powieści: "Bogowie sądzą", "Bolko Zapomniany", "Rydwany bojowe", opowiadań - "Gasnące błyski", książki dla młodzieży - "Jantarowy szlak". Łącznie autor ponad 20 popularnych powieści historycznych publikowanych w okresie powojennym. Pisał o historii Polski, ale także o powszechnej, między innymi o zagładzie cywilizacji indiańskich przez konkwistadorów. Zmarł 5 grudnia 1964 roku.

1902 - W Wenecji zawaliła się dzwonnica Świętego Marka. To najwyższa budowla Wenecji, licząca prawie 100 metrów. Jest symbolem miasta. Zbudowana została między IX a XII wiekiem. Wielokrotnie przebudowywana, między innymi na skutek pożarów. Katastrofalne w skutki okazało się zwłaszcza uderzenie pioruna w 1745 roku, po którym budowla popadała stopniowo w ruinę. Stąd katastrofa z 14 lipca 1902 roku. W latach 1903-1912 dzwonnica została wiernie odbudowana.

1903 - Urodził się Irving Stone, amerykański pisarz, autor powieści biograficznych: "Pasja życia" o Vincencie van Goghu, "Udręka i ekstaza" o Michale Aniele i "Żeglarz na koniu" o Jacku Londonie. Zmarł 26 sierpnia 1989 roku.

1905 - Urodził się Jerzy Borejsza, działacz komunistyczny, publicysta, wydawca, twórca dziennika "Rzeczpospolita", tygodnika "Odrodzenie" i Spółdzielni Wydawniczej "Czytelnik", inicjator Światowego Kongresu Intelektualistów w Obronie Pokoju. Na jego zaproszenie do Polski przyjechali intelektualiści z całego świata, między innymi Pablo Picasso, Paul Éluard, Max Frisch, Ilja Erenburg. Swój list do uczestników kongresu skierował Albert Einstein. Czesław Miłosz poświęcił mu odrębne hasło w swoim "Abecadle", gdzie napisał: "Najbardziej międzynarodowy z polskich komunistów. (…) z niczego zbudował, poczynając od 1945 roku, swoje państwo książki i prasy. Czytelnik i inne domy wydawnicze, gazety, tygodniki". Zmarł 19 stycznia 1952 roku.

1906 - Urodził się Juliusz Studnicki, malarz, pejzażysta i portrecista, współzałożyciel Grupy "Pryzmat", nauczyciel akademicki. Współtworzył polichromie zabytkowych kamienic przy ulicy Długiej i Długim Targu w Gdańsku oraz na Dworcu PKP w Gdyni. W 1953 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za "zasługi w dziedzinie kultury i sztuki". Zmarł 3 marca1978 roku.

1906 - Urodził się Benedykt Heydenkorn, dziennikarz, działacz emigracyjny, współpracownik paryskiej "Kultury". Od 1926 pracował, jako dziennikarz. Publikował między innymi w "Buncie Młodych". Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 aresztowany przez NKWD, zesłany do łagru, uwolniony w 1941, z armią generała Andersa opuścił ZSRR. Od 1944 do 1946 redagował pismo "Dziennik Żołnierza". W 1949 wyjechał do Kanady. Był jednym z założycieli Polsko-Kanadyjskiego Instytutu Badawczego, autorem i wydawcą wielu prac poświęconych polskiej społeczności w Kanadzie, a także pamiętników polskich imigrantów. Współpracował z paryską "Kulturą", dla której pisał "Kronikę kanadyjską”. Zmarł 10 października 1999 roku w Toronto.

1910 - Urodził się William Hanna, amerykański scenarzysta, reżyser i producent filmów animowanych, pracujący w duecie z Josephem Barbera, twórca popularnych filmów rysunkowych z kotem Tomem, myszką Jerry, psem Huckelberrym i misiem Yogi, współzałożyciel wytwórni filmowej Hanna-Barbera Productions. Zmarł 22 marca 2001 roku.

1911 - Urodził się Tadeusz Fijewski, aktor znany z charakterystycznych ról teatralnych, głównie komediowych. Grał także w filmach, między innymi w: "Chłopach", "Lalce", "Niespodziance", "Czterech pancernych i psie". Był też aktorem Teatru Polskiego Radia, gdzie w latach 1948-58 odtwarzał jedną z głównych ról w "Teatrzyku Eterek" Jeremiego Przybory. Występował w radiowej powieści "Matysiakowie". Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, a po jego upadku był więziony w niemieckich obozach jenieckich na terenie III Rzeszy. Zmarł 11 listopada1978 roku.

1911 - Urodził się Ignacy Tłoczyński, jeden z najlepszych przedwojennych polskich tenisistów, pięciokrotny mistrz Polski w grze pojedynczej. Zapisał się w pamięci kibiców, jako bohater pierwszego zwycięstwa daviscupowego Polski w meczu z Rumunią. Nie mógł się pochwalić dobrymi warunkami fizycznymi, ale uchodził za tytana pracy, który sukcesy zawdzięczał przede wszystkim własnej pracy. Grał solidnie z głębi kortu, był mistrzem minięcia, wypracował sobie także mocny serwis. Wyróżniał się wyjątkową ambicją i walecznością. Zmarł 25 grudnia 2000 roku.

1913 - Urodził się Gerald Ford, amerykański polityk, 38. prezydent Stanów Zjednoczonych. Objął urząd 10 sierpnia 1974 roku, po odejściu Richarda Nixona w związku z aferą Watergate. Zmarł 26 grudnia 2006 roku.

1914 - Robert Goddard, amerykański konstruktor i wynalazca lotniczy, pionier techniki rakietowej, opatentował płynne paliwo rakietowe. Uzyskał w sumie 214 patentów za opracowania z dziedziny techniki rakietowej. Zbudował pierwszą w historii rakietę na paliwo ciekłe. W 1926 roku odbył się udany start rakiety, która miała 12,5 metra wysokości. 110 rocznica

1915 - I wojna światowa: zwycięstwo wojsk niemieckich nad rosyjskimi w II bitwie przasnyskiej. Po ciężkich walkach trwających 21 godzin armia niemiecka licząca 177 tysięcy żołnierzy pokonała stutysięczną armię rosyjską, która została zmuszona do opuszczenia Przasnysza. Niemcy stracili około 16 tysięcy oficerów i żołnierzy, a Rosjanie około 40 tysięcy.

1917 - Urodził się Jerzy Dargiel, podporucznik AK, posługujący się pseudonimami Henryk, Jimmy, Kali, Juda. Aktor filmowy, teatralny i lalkowy, reżyser, dyrektor teatrów, nauczyciel, kompozytor i autor tekstów piosenek, spiker radiowy. Harcmistrz, członek GK ZHP. W okresie wojny działał w harcerstwie i prowadził działalność konspiracyjną, był uczestnikiem Powstania Warszawskiego, pełnił funkcję dowódcy IV plutonu 1 kompanii batalionu "Parasol. Po wojnie był spikerem radiowym i pracował, jako aktor w teatrach warszawskich, jednocześnie nadal uczestniczył w ruchu harcerskim, jako instruktor. Zmarł 21 sierpnia 1973 roku.

1918 - Urodził się Ingmar Bergman, szwedzki reżyser filmowy i teatralny, uważany za jednego z największych artystów w historii kina obok Luisa Bunuela i Federico Felliniego. Twórca między innymi filmów: 'Tam gdzie rosną poziomki”, "Fanny i Aleksander”, "Sceny z życia małżeńskiego”, 'Siódma pieczęć”, "Persona”, "Szepty i krzyki” oraz "Jajo węża”. Zmarł 30 lipca 2007 roku.

1919 - Urodził się Lino Ventura, francuski aktor włoskiego pochodzenia. Grał między innymi w filmach: "Nie tykać łupu”, "Prawo ulicy”, "Ryzykanci”, "Klatka” i "Szczęśliwego Nowego Roku”. Na ekranie najczęściej odtwarzał postacie przestępców. Zmarł 22 października 1987 roku. 105 rocznica

1920 - Urodził się Zdzisław Lachur, malarz i grafik, reżyser filmów animowanych, założyciel pierwszej polskiej wytwórni filmów animowanych w Bielsku-Białej. W 1979 roku został uhonorowany medalem izraelskiego Instytutu Jad Waszem w uznaniu jego twórczości poświęconej narodowi żydowskiemu. Obrazy Lachura posiadali w swoich zbiorach między innymi George Harrison, była pierwsza dama USA Jacqueline Kennedy oraz piosenkarka Barbra Streisand. Zmarł 29 grudnia 2007 roku.

1920 - Ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego czasopisma sportowego "Kicker-Sportmagazin”. Gazeta zajmuje się głównie piłką nożną.

1922 - Urodził się Jerzy Maj, wybitny farmakolog, żołnierz Armii Krajowej. Profesor nauk farmaceutycznych, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, autor kilkuset prac badawczych, uznawany za twórcę polskiej szkoły neuropsychofarmakologii”, w latach 1978-1992 był dyrektorem Instytutu Farmakologii PAN, którego jest patronem od 2019. Zmarł 9 lutego 2003 roku.

1923 - Urodził się Colin Forbes, brytyjski pisarz, autor ponad 40 książek. Najbardziej znany z ukazującej się przez szereg lat serii thrillerów, których głównym bohaterem był Tweed, wicedyrektor Secret Intelligence Service. Zmarł 23 sierpnia 2006 roku.

1926 - Urodził się Jan Krenz, dyrygent, kompozytor, dyrektor Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, dyrygent i dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Warszawie. Współpracował też z wieloma orkiestrami zagranicznymi. Twórca muzyki do filmów Andrzeja Munka: "Błękitny krzyż”, "Niedzielny poranek”, "Eroica”, "Zezowate szczęście” oraz Andrzeja Wajdy "Kanał” i "Popiół i diament". Uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Zmarł 15 września 2020 roku.

1928 - Urodziła się Lucyna Winnicka, aktorka i dziennikarka, grała między innymi w filmach: "Matka Joanna od Aniołów”, "Krzyżacy”, "Godzina pąsowej róży”, "Pamiętnik pani Hanki” i "Pod gwiazdą frygijską”. Jest autorką książek: "Podróż dookoła świętej krowy” oraz "W poczekalni nieba”. Zmarła 22 stycznia 2013.

1929 - W Warszawie rozpoczął się I Zjazd Polaków z Zagranicy. Obrady trwały do 18 lipca. Uczestniczyło w nim 98 delegatów z 18 krajów. Podczas Zjazdu powołano reprezentację emigracji - Radę Organizacyjną Polaków za Granicą, której prezesowali kolejno: Julian Szymański, marszałek Senatu II kadencji i od 1931 roku - Władysław Raczkiewicz, marszałek Senatu III kadencji. 95 rocznica

1930 - Urodził się Andrzej Szenajch, aktor filmowy i teatralny, kostiumolog. Zajmuje się kostiumografią wojskową i militariami. Współpracował z takimi reżyserami jak: Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Jerzy Antczak, Roman Polański, Volker Schloendorff, Steven Spielberg czy Costa-Gavras. Ma w swoim dorobku ponad 150 ról, między innymi w filmach: "Katyń", "Wiedźmin" i "Ostatni dzwonek".

1930 - Zmarł Władysław Leopold Jaworski, galicyjski polityk konserwatywny, prezes Naczelnego Komitetu Narodowego, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Podjął próbę ujednolicenia systemów prawa cywilnego trzech prawodawstw zaborczych, opracował zagadnienia prawa małżeńskiego oraz stosunków między rodzicami i dziećmi. Urodził się 10 kwietnia 1865 roku.

1933 - W Niemczech zdelegalizowano wszystkie partie polityczne oprócz Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników. Niemcy stały się klasycznym państwem monopartyjnym, a NSDAP została jedyną legalną partią polityczną. Po klęsce III Rzeszy partia została uznana w procesie norymberskim za organizację zbrodniczą i rozwiązana.

1937 - Urodziła się Teresa Lipowska, aktorka teatralna i filmowa, przez lata związana z Teatrem Nowym i Teatrem Syrena w Warszawie. Grała między innymi w filmach: "Noce i dnie", "Lalka", "Rodzina Połanieckich". Dużą popularność przyniosła jej rola w telewizyjnym serialu "M jak miłość". W 2010 roku została wyróżniona nagrodą Wielki Splendor przez Zespół Artystyczny Teatru Polskiego Radia.

1939 - Zmarł Alfons Mucha, czeski malarz i grafik. Przez wiele lat tworzył projekty graficzne na zamówienie - plakaty reklamowe, kalendarze, karty dań, okładki i tytuły czasopism. Był odpowiedzialny za dekoracje, kostiumy i plakaty dla Sary Bernhardt w Theatre de la Renaissance w Paryżu. Zaprojektował też godło Czechosłowacji. Urodził się 24 lipca 1860 roku. 85 rocznica

1939 - Urodził się Karel Gott, czeski piosenkarz. Śpiewał między innymi piosenki pop, arie operowe i operetkowe, adaptacje klasycznych pieśni, narodowych i ludowych piosenek, aranżacje melodii z musicali i piosenki country. Nagrał około 100 albumów autorskich. Szacuje się, że sprzedał od 30 do 100 milionów płyt na całym świecie. Zmarł 1 października 2019 roku. 85 rocznica

1943 - Stanisław Mikołajczyk, po śmierci generała Władysława Sikorskiego, stanął na czele rządu RP na uchodźstwie w Londynie. Gabinet Stanisława Mikołajczyka działał do 29 listopada 1944 roku. Kolejnym polskim rządem na uchodźstwie w Londynie był gabinet pod kierownictwem premiera Tomasza Arciszewskiego, który istniał do 2 lipca 1947 roku.

1943 - W Kołodnie, w powiecie krzemienieckim, ukraińskie oddziały UPA zamordowały 496 Polaków, w tym prawie 300 dzieci. W noc po zbrodni miejscowi Ukraińcy usypali kopiec na pamiątkę "zwycięstwa” nad Polakami. Do mordu Ukraińców podburzał miejscowy duchowny prawosławny Szymanśkyj. Jego syn był jednym z lokalnych przywódców UPA.

1944 - Dzień po zdobyciu Wilna przez Armię Krajową i Armię Czerwoną polscy żołnierze odmówili Sowietom utworzenia z Oddziałów Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego samodzielnej jednostki w składzie 3. Frontu Białoruskiego. Sowieci aresztowali dowódcę AK generała Aleksandra Krzyżanowskiego. Oddziały AK rozlokowane wokół Puszczy Rudnickiej zostały otoczone przez wojska NKWD i rozbrojone. Sowieci internowali sześć tysięcy polskich żołnierzy, których wywieźli do Kaługi, gdzie przez kilka lat pracowali przy wyrębie lasu. 80 rocznica

1944 - W Milanówku Niemcy aresztowali Halinę Krahelską i profesora Marcelego Handelsmana, współpracowników Biura Informacji i Propagandy KG AK. Krahelska i Handelsman zostali zamordowani w niemieckich obozach zagłady. Halina Krahelska 19 kwietnia 1945 roku w Ravensbrück, a Marceli Handelsman 20 marca 1945 roku w Dora Nordhausen. 80 rocznica

1946 - Pierwszy kongres Stronnictwa Demokratycznego. Mimo coraz większego podporządkowania ugrupowania PPR, SD przyjęło, jako cel obronę praw inteligencji i rzemieślników w systemie komunistycznym, sprzeciwiało się między innymi likwidacji prywatnej własności w handlu oraz niezależnej spółdzielczości. W latach 1946-1947 liczebność partii sięgnęła 100 tysięcy członków. Wprowadziło to popłoch w kierownictwach PPR i PPS, które przeciwstawiały się rozrostowi mniejszych stronnictw sojuszniczych. Komunistyczne władze postanowiły ograniczyć działalność i liczebność tych partii.

1954 - Zmarł Jacinto Benavente y Martinez, hiszpański dramaturg, reżyser, autor sztuk scenicznych, między innymi: "Gubernatorowa", "Sobotnia noc" i "Księżniczka Bebe", laureat Literackiej Nagrody Nobla w 1922 roku. Urodził się 12 sierpnia 1866 roku. 70 rocznica

1958 - Urodziła się Elżbieta Zającówna, aktorka, debiutowała rolą w filmie Juliusza Machulskiego "Vabank", a popularność przyniosły jej także role w "Seksmisji", "Nadzorze" i serialu "1998: Matki, żony i kochanki".

1959 - Zwodowano amerykański krążownik USS "Long Beach”, pierwszy nawodny okręt o napędzie atomowym. W październiku 1966 w czasie wojny w Wietnamie nadzorował przestrzeń powietrzną w rejonie Zatoki Tonkijskiej. Okręt wziął też udział w wojnie w Zatoce Perskiej w 1991 roku. 1 maja 1995 został wycofany ze służby. 65 rocznica

1961 - Sejm uchwalił ustawy "o ewidencji i kontroli ruchu ludności" oraz wprowadzającą użytkowanie wieczyste.

1961 - Papież Jan XXIII ogłosił encyklikę "Mater et Magistra". Dotyczyła ona współczesnych przemian społecznych w świetle nauki chrześcijańskiej. Jej ideą przewodnią był uniwersalistyczny humanizm chrześcijański. Papież pisze między innymi o dysproporcjach rozwojowych świata w dziedzinach gospodarki, kultury i polityki oraz wskazuje rozwiązania problemów z nimi związanych.

1965 - Amerykańska sonda "Mariner 4" przesłała na Ziemię pierwsze w historii zdjęcia powierzchni Marsa - regionów Cebrenia, Arcadia i Amazonis. Zostały one wykonane z wysokości około 17 tysięcy kilometrów. "Mariner 4" opracowany został z myślą o przeprowadzeniu naukowych obserwacji Marsa i transmisji ich wyników na Ziemię. Zaopatrzony w kamerę oraz inne instrumenty naukowe, badał przestrzeń, którą przebył w kierunku Marsa oraz samą planetę. Zebrane dane silnie wpłynęły na postrzeganie Marsa, jako miejsca, gdzie potencjalnie mogło istnieć życie.

1967 - W Sztokholmie podpisano międzynarodową konwencję o ochronie własności intelektualnej. Umowa weszła w życie 2 kwietnia 1970 roku.

1968 - W Warszawie rozpoczęło się dwudniowe spotkanie przywódców partii komunistycznych ZSRR, Polski, Bułgarii, NRD i Węgier na temat sytuacji politycznej w Czechosłowacji oraz wojskowej interwencji w tym kraju. 20 sierpnia siły zbrojne państw Układu Warszawskiego wkroczyły do Czechosłowacji, aby zatrzymać polityczne reformy zwane Praską Wiosną.

1968 - Zmarł Marcin Kacprzak, lekarz epidemiolog, pionier medycyny społecznej w Polsce, współtwórca Światowej Organizacji Zdrowia. Urodził się 6 listopada 1888 roku.

1969 - Urodził się Maciej Miecznikowski, wokalista, członek zespołu Leszcze, prezenter telewizyjny. Wylansował między innymi przeboje: "Kombinuj dziewczyno”, "Genowefa” i "Ta dziewczyna". Występował, jako solista w oratoriach "Świętokrzyska Golgota", "Tu Es Petrus", "Psałterz wrześniowy" Zbigniewa Książka i Piotra Rubika. 55 rocznica

1969 - Wojska Salwadoru zaatakowały sąsiedni Honduras. W ciągu trwającej do 18 lipca tak zwanej "wojny futbolowej" zginęło około dwóch tysięcy ludzi. Wojna została zakończona po interwencji Organizacji Państw Amerykańskich, jednak napięcie pomiędzy państwami utrzymało się do 1972. Dopiero 30 października 1980 Salwador i Honduras podpisały traktat pokojowy kończący wojnę. Określenie "wojna futbolowa" stworzone przez Ryszarda Kapuścińskiego i rozpowszechnione przez mass media, wywodzi się z przekonania, że powodem wybuchu wojny był przegrany przez Honduras 15 czerwca 1969 mecz w czasie eliminacji do mistrzostw świata w piłce nożnej. 55 rocznica

1970 - Ukazał się debiutancki album brytyjskiego zespołu rockowego Supertramp "Supertramp". Płyta nie została zauważona na rynku muzycznym. W USA ukazała się dopiero pod koniec 1977, a najwyższą pozycję, jaką osiągnęła było 158. miejsce na liście Billboard 200 w 1978 roku. Był to najbardziej progresywny album w dyskografii zespołu.

1971 - Otwarto po odbudowie bazylikę świętej Anny w Jerozolimie, która została poważnie uszkodzona w czasie wojny sześciodniowej w czerwcu 1967 roku. Bazylika jest poświęcona świętej Annie i świętemu Joachimowi, rodzicom Maryi. Została wybudowana w stylu romańskim. Kościół ma 34 metry długości i 19,5 metra szerokości. Składa się z trzech naw. W centrum nawy południowej znajduje się zejście do krypty, gdzie czczone jest narodzenie Matki Bożej. Podczas II wojny światowej w krypcie po lewej stronie ołtarza żołnierze Armii Polskiej na Wschodzie umieścili w 1944 roku wizerunek Matki Bożej Ostrobramskiej oraz polskojęzyczną tablicę pamiątkową.

1974 - Zmarł Alfred Łodziński, aktor filmowy i teatralny. Występował na scenach teatrów w Wilnie, Poznaniu, Toruniu, Lublinie i Płocku. Grał także między innymi w filmach: "Dzięcioł", "Faraon", "Człowiek z M-3", "Krzyżacy", "Król Maciuś I" i "Jak być kochaną”. Urodził się 5 stycznia 1903 roku. 50 rocznica

1975 - Zmarł Witold Dobrowolski, dziennikarz radiowy i telewizyjny, sprawozdawca sportowy. Znany przede wszystkim, jako komentator Wyścigu Pokoju. Autor wielu publikacji, między innymi współtwórca książki "Piękno i gorycz sportu". Urodził się 15 listopada 1912 roku.

1977 - Zmarł Zbigniew Bochenek, otolaryngolog, profesor Akademii Medycznej w Warszawie. Urodził się 8 lutego 1923 roku.

1981 - W Warszawie rozpoczął obrady IX Nadzwyczajny Zjazd PZPR. Zjazd zwołano ze względu na sytuację w kraju - w ciągu roku z PZPR wystąpiły setki tysięcy członków. Nadzwyczajny zjazd miał uspokoić sytuację w partii, w której walczyli ze sobą reformatorzy i tak zwani twardogłowi, prący do konfrontacji i zlikwidowania Solidarności. Jako winnych kryzysu w kraju i partii wskazano, po czym usunięto z PZPR Edwarda Gierka, Edwarda Babiucha i Tadeusza Pykę. Na I sekretarza KC PZPR powołano Stanisława Kanię. Do Biura Politycznego KC PZPR wybrano Wojciecha Jaruzelskiego, Stefana Olszowskiego i Albina Siwaka.

1984 - Zmarł Ernest Tidyman, amerykański pisarz i scenarzysta filmowy. Laureat Oscara w 1971 roku za najlepszy scenariusz adaptowany do filmu "Francuski łącznik". Popularność zyskał, jako autor serii książek o Johnie Shaftcie, czarnoskórym detektywie z Harlemu. Urodził się 1 stycznia 1928 roku. 40 rocznica

1984 - W Kiekrzu koło Poznania rozegrano pierwsze w kraju zawody triathlonowe. Uczestniczyło w nich 137 zawodników, w tym trzy kobiety. Mieli do pokonania 1500 metrów pływania, 50 kilometrów jazdy na rowerze oraz 20 kilometrów biegu. Zwyciężył Jan Olesiński, olimpijczyk z Moskwy i mistrz świata w pięcioboju nowoczesnym. 40 rocznica

1988 - Zmarł Wiktor Weintraub, historyk literatury, krytyk, w latach 30. XX wieku publicysta warszawskich "Wiadomości Literackich”. Od połowy lat 50. profesor języków i literatury słowiańskiej na Harvard University, autor między innymi prac: "Rosja w kulturze Zachodu”, "Od Reya do Boya”, "Na angielskim brzegu”. Urodził się 10 kwietnia 1908 roku.

1989 - Zmarł Artur Sandauer, pisarz, krytyk literacki, tłumacz, filozof, biblista pochodzenia żydowskiego. Autor między innymi książek: "Dla każdego coś przykrego", "Samobójstwo Mitrydatesa", "Matecznik literacki". W latach 1947-1949 występował aktywnie przeciwko socrealizmowi, w efekcie czego otrzymał zakaz publikowania, który obowiązywał do końca okresu stalinowskiego. Mimo, że nigdy nie należał do PZPR, po wprowadzeniu stanu wojennego przyjął członkostwo w Narodowej Radzie Kultury - organizacji, która poparła generała Wojciecha Jaruzelskiego. Urodził się 14 grudnia 1913 roku. 35 rocznica

1993 - Zmarł Eugeniusz Gąsior, biochemik, biolog molekularny, rektor lubelskiego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Urodził się 25 listopada 1929 roku.

1998 - Zmarł Richard McDonald, współzałożyciel największej na świecie sieci restauracji szybkiej obsługi. Pierwszą restaurację McDonald's otworzył wraz z bratem Maurice'm w 1948 roku w San Bernardino w Kalifornii. Urodził się 16 lutego 1909 roku.

1999 - Zmarł Władysław Hasior, rzeźbiarz, malarz i scenograf, związany z Podhalem, jeden z najwybitniejszych polskich artystów plastyków. Do najbardziej znanych jego dzieł należą: "Słoneczny rydwan”, "Ratownikom górskim”, "Ogniste ptaki" i "Płonąca Pieta”. Hasior był także pedagogiem, wykładał w szkołach plastycznych w Zakopanem i Wrocławiu. Zajmował się również scenografią teatralną. Urodził się 14 maja 1928 roku. 25 rocznica

2000 - Zmarł Mark Oliphant, australijski fizyk nuklearny i polityk, jeden z twórców bomby atomowej. Międzynarodową sławę zyskał, kierując zespołem brytyjskich naukowców, pracujących od 1943 roku dla Stanów Zjednoczonych nad konstrukcją bomby atomowej. Wstrząśnięty skutkami jej użycia w 1945 roku w Japonii, stał się przeciwnikiem broni masowego rażenia. Urodził się 8 października 1901 roku.

2002 - Podczas parady wojskowej w Paryżu doszło do nieudanego zamachu na Jacques’a Chiraca. Gdy francuski prezydent jechał odkrytym samochodem wojskowym, niecelny strzał z karabinu w jego kierunku oddał mężczyzna będący członkiem organizacji neonazistowskiej. Zaraz po tym został zatrzymany.

2004 - Zmarł Tadeusz Sołtyk, konstruktor lotniczy, nestor polskiego lotnictwa. Był konstruktorem samolotów szkolno-treningowych: "Chwat", "Junak", "Bies", "Iskra" oraz turystyczno-dyspozycyjnego "Szpaka". Wykładał na politechnikach: Warszawskiej, Gdańskiej, Łódzkiej oraz na Wojskowej Akademii Technicznej. Urodził się 30 sierpnia 1909 roku. 20 rocznica

2005 - Zmarł ksiądz Marian Wolniewicz, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, teolog i biblista. Był wykładowcą szeregu uczelni katolickich. Nosił tytuł papieskiego kapelana honorowego. Specjalizował się w przekładach fragmentów Biblii z języka greckiego. Zajmował się również historią polskich badań nad Biblią. Urodził się 8 stycznia 1919 roku.

2005 - Zmarł Jerzy Jarnuszkiewicz, rzeźbiarz, medalier, grafik i rysownik, pedagog warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, autor pomnika Małego Powstańca w Warszawie. Tworzył geometryczne ażurowe rzeźby z metalu, przeznaczone do ustawienia w przestrzeni miejskiej. Jest także twórcą pomników Jana Pawła II i kardynała Stefana Wyszyńskiego w Lublinie oraz Adama Asnyka w Kaliszu. Urodził się 27 lutego 1919 roku.

2006 - Został zaprzysiężony rząd Jarosława Kaczyńskiego.19 lipca 2006 gabinet, po wygłoszeniu przez Jarosława Kaczyńskiego exposé, otrzymał od Sejmu wotum zaufania. Za jego udzieleniem głosowało 240 posłów, przeciw opowiedziało się 205. Nikt nie wstrzymał się od głosu. Jarosław Kaczyński podał rząd do dymisji 5 listopada 2007 roku. Rada Ministrów pełniła obowiązki do czasu zaprzysiężenia nowego składu gabinetu, 16 listopada 2007 roku.

2007 - Rosja wycofała się z Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie. Prezydent Władimir Putin podpisał dekret zawieszający uczestnictwo Rosji w traktacie CFE. Moskwa uzasadniła swą decyzję amerykańskimi planami rozmieszczenia elementów tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach.

2008 - Zmarła Maria Hrabowska, patomorfolog, immunolog, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku, członek NSZZ "Solidarność”, w latach 1996-2001 przewodnicząca Związku Harcerstwa Polskiego. Urodziła się 8 lutego 1936 roku.

2009 - Zmarł Zbigniew Zapasiewicz, aktor, reżyser i pedagog, profesor PWST w Warszawie, związany z teatrami warszawskimi - Klasycznym, Współczesnym, Dramatycznym, Polskim i Powszechnym. Występował również w filmach, między innymi w: "Za ścianą”, "Ziemi obiecanej”, "Mazepie”, "Bez znieczulenia", "Barwach ochronnych”, ”Życiu jako śmiertelnej chorobie przenoszonej drogą płciową”. Był również wieloletnim współpracownikiem Teatru Polskiego Radia. W 1990 roku otrzymał nagrodę "Wielki Splendor", a w 2005 "Diamentowy Mikrofon" za "wielkie i wybitne kreacje aktorskie w spektaklach i słuchowiskach teatru wyobraźni Polskiego Radia”. Urodził się 13 września 1934 roku. 15 rocznica

2009 - Jerzy Buzek został przewodniczącym Parlamentu Europejskiego. Za jego kandydaturą głosowało 555 z 713 biorących udział w wyborze eurodeputowanych. Funkcję tę pełnił do 17 stycznia 2012. 15 rocznica 2011 - Zmarł Leo Kirch, niemiecki magnat medialny. W 1956 roku założył w Monachium firmę, która w ciągu kilkudziesięciu lat rozrosła się w grupę medialną KirchGruppe, skupiającą między innymi kanały Pro7 i Sat.1, platformę cyfrową Premiere, Sky Deutschland, i zatrudniającą ponad 10 tysięcy osób. W kwietniu 2002 roku firma ogłosiła bankructwo. Urodził się 21 października 1926 roku.

2012 - Nad województwem pomorskim i kujawsko-pomorskim przeszły trąby powietrzne. Straż pożarna odnotowała ponad 450 interwencji. Trąba pojawiła się najpierw w powiecie starogardzkim, gdzie pozrywała dachy z kilku domów i budynków gospodarczych. W miejscowości Wycinki zginął mężczyzna przygnieciony domkiem letniskowym, a cztery inne osoby zostały ranne. Znad powiatu starogardzkiego trąba przeniosła się na teren powiatów kwidzyńskiego i sztumskiego. Najmocniej trąba uderzyła w północno-zachodniej części gminy Osie w powiecie świeckim. W powiecie tucholskim zniszczyła między innymi 520 hektarów lasu. Bilans strat to ponad 100 uszkodzonych budynków, zniszczone linie elektryczne i powalone drzewa. Jedna osoba zginęła, a 11 zostało rannych.

2014 - Zmarł Andrzej Zaporowski, dziennikarz i reżyser telewizyjny. Współtworzył w TVP między innymi: "Listy o gospodarce", "Studio 2", "Turniej Miast", "Forum". Urodził się 24 grudnia 1939 roku. 10 rocznica

2016 - Podczas obchodów Święta Narodowego Francji 34-letni terrorysta, obywatel Tunezji, wjechał ciężarówką w tłum ludzi na Promenadzie Anglików w Nicei. Zginęło na miejscu lub zmarło w szpitalach 86 osób, a 202 zostały ranne. Sprawca zamachu został zastrzelony przez policję.

2017 - Zmarła Julia Hartwig, poetka, eseistka, tłumaczka literatury francuskiej i angielskiej. Jej pierwszy tomik poetycki ukazał się w 1956 roku. Dorobek literacki Julii Hartwig obejmuje kilkanaście zbiorów poezji i prozy poetyckiej oraz monografie, eseje, tłumaczenia, a także książki dla dzieci. W czasie II wojny światowej Julia Hartwig brała udział w konspiracji, była łączniczką Armii Krajowej, w okresie PRL działała w opozycji demokratycznej. Urodziła się 14 sierpnia 1921 roku.

2017 - Zmarła Marjam Mirzachani, irańska matematyczka pracująca na Uniwersytecie Harwarda i Stanforda w Stanach Zjednoczonych. Za swoje osiągnięcia naukowe, jako pierwsza kobieta w historii, została odznaczona w 2014 roku Medalem Fieldsa, przyznawanym osobom, które wywarły największy wpływ na rozwój nauk matematycznych. Zajmowała się między innymi tematyką przestrzeni Teichmüllera, geometrią hiperboliczną i symplektyczną. Urodziła się 3 maja 1977 roku.

2017 - Zmarł Feliks Dela, strażak, generał brygadier, komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, szef Obrony Cywilnej Kraju. W czasie pełnienia służby brał udział w organizacji nowego krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, tworzeniu nowych służb ratowniczych i inicjowaniu zmian w systemie ochrony przeciwpożarowej. Urodził się 4 października 1943 roku.

2019 - Zmarł Pernell Whitaker "Sweat Pea", amerykański bokser. Zdobywca złotego medalu na igrzyskach olimpijskich w 1984 roku w Los Angeles. Uważany za jednego z najlepszych bokserów w dziejach tego sportu. Na zawodowym ringu zdobył pasy mistrzowskie w czterech kategoriach wagowych. Jego styl polegał głównie na mistrzowskiej obronie i szybkich kontratakach. Bilans z zawodowych ringów to: 40 wygranych, cztery przegrane i jeden remis. 5 rocznica

2020 - Zmarł J. J. Lionel, właściwie Jean-Jacques Blairon, belgijski piosenkarz, znany między innymi z piosenki "Kaczuszki" - "La danse des Canards". Od 1981 roku sprzedano około 3,5 miliona płyt z tym utworem. Urodził się 9 sierpnia 1947 roku.

2020 - Zmarł ksiądz Bronisław Piasecki, duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, kapelan kardynała Stefana Wyszyńskiego w latach 1974-1981, należał do grona jego najbliższych współpracowników. Później wicepostulator w procesie beatyfikacyjnym kardynała. Urodził się 7 października 1940 roku.

2021 - Zmarła Krystyna Domańska-Maćkowiak, muzykolog, wykładowca Akademii Muzycznej w Poznaniu, profesor chóralistyki. W latach 1980-1990 była prodziekanem do spraw dydaktycznych poznańskiej Akademii Muzycznej Kierowała także powołanym przez siebie Zakładem Muzyki Kościelnej. Urodziła się 22 stycznia 1936 roku.

2021 - Zmarł Christian Boltanski, francuski artysta intermedialny z korzeniami ukraińskimi, malarz, twórca filmów i instalacji. W swoich pracach upamiętniał między innymi ofiary masowych zbrodni, popełnionych między innymi w Kambodży, Bośni, Rwandzie czy Darfurze. Urodził się 6 września 1944 roku.

2023 - W wieku 109 lat zmarł Kazimierz Klimczak, pseudonim „Szron”, żołnierz Armii Krajowej. W kampanii wrześniowej służył w Armii Pomorze, uczestniczył w bitwie nad Bzurą, gdzie zostal ciężko ranny. Później będąc w Obwodzie Ochota Armii Krajowej, w stopniu sierżanta, walczył w Powstaniu Warszawskim. Brał udział w walkach na Woli. Urodził się 15 lutego 1914 roku. 1 rocznica