1405 - Chiński admirał Zheng He na czele armady liczącej ponad 200 okrętów i 28 tysięcy marynarzy rozpoczął cykl wypraw morskich, w czasie, których zbadał: południowo-wschodnią Azję, wybrzeże Oceanu Indyjskiego, Zatokę Perską. Podróże trwały prawie 30 lat. Pierwsza wyprawa dotarła między innymi na Cejlon.
1562 - Król Zygmunt II August, po cofnięciu przywileju na urządzenie i kierowanie pocztą Włochowi Prosperowi Provanie, zawarł nową umowę z Christophem von Taxis, dyrektorem naczelnym poczty cesarskiej w Wiedniu, na mocy, której objął on wszystkie poczty w kraju, tworząc jednolitą instytucję Poczta Polska, czyli Królewska.
1593 - Zmarł Giuseppe Arcimboldo, włoski malarz okresu manieryzmu. Tworzył w oryginalny i ekscentryczny sposób portrety i kompozycje figuralne, o treści rodzajowej lub alegorycznej. Składały się z elementów martwej natury, ułożonych w obraz twarzy lub sceny. Pracował na dworach w Pradze, Wiedniu i Mediolanie. Urodził się 5 kwietnia 1527 roku.
1657 - Urodził się Fryderyk I Hohenzollern, pierwszy król pruski, koronowany w 1701 roku. Włączył Brandenburgię do Prus, doprowadził do budowy rezydencji w Berlinie, dokąd przeniósł stolicę państwa z Królewca. Dał się poznać, jako mecenas kultury i sztuki, jednocześnie był uważany za władcę leniwego, próżnego oddającego się rozkoszom bycia królem. Zmarł 25 lutego 1713 roku.
1697 - Urodził się Jean-Baptiste Bourguignon d’Anville, francuski geograf i kartograf. Był autorem "Atlas général" i współtwórcą dzieła "Encyclopédie". Zmarł 28 stycznia 1782 roku.
1732 - Urodził się Joseph Lalande, francuski astronom, dyrektor obserwatorium w Paryżu. Opracował tablice ruchu planet i katalog 47 tysięcy gwiazd. Napisał wiele podręczników astronomicznych. W 1802 roku ustanowił nagrodę swojego imienia za najlepsze prace o tematyce astronomicznej. Do dziś nadaje ją Francuska Akademia Nauk. Zmarł 4 kwietnia 1807 roku.
1772 - Urodził się John Baildon, szkocki inżynier, przemysłowiec, uważany za ojca współczesnego hutnictwa żelaza. Pracował na terenie Polski przy budowie Królewskiej Huty w Chorzowie, współprojektował Kanał Kłodnicki. Zmarł 7 sierpnia 1846 roku.
1776 - James Cook wypłynął w swoją trzecią wyprawę. Angielski żeglarz i odkrywca, chciał znaleźć przejścia morskie z Oceanu Spokojnego na Atlantyk. Dotarł do wybrzeży Alaski, na Morze Czukockie oraz na Hawaje, gdzie, 14 lutego 1779 roku, zginął w potyczce z tubylcami. Sporządzone przez Jamesa Cooka mapy zmieniły wyobrażenie o zarysach lądów i mórz. Doniosłe znaczenie miało również stwierdzenie możliwości kolonizacji Australii.
1778 - W Teatrze Radziwiłłowskim w Warszawie (obecnie Pałac Prezydencki) odbyła się premiera "Nędzy uszczęśliwionej", pierwszej polskiej opery, z muzyką Macieja Kamieńskiego i librettem Wojciecha Bogusławskiego, według komedii Franciszka Bohomolca pod tytułem "Kantata". Data ta została uznana za narodziny polskiej opery narodowej.
1821 - Zmarł Jowin Fryderyk Alojzy Bystrzycki herbu Bończa, duchowny rzymskokatolicki, jezuita, nadworny astronom i fizyk, matematyk i geometra. Pionier polskiej meteorologii. Urządził i nadzorował obserwatorium astronomiczne na Zamku Królewskim, gdzie wykonywał obserwacje. Zajmował się określaniem współrzędnych geograficznych na podstawie zaćmień Słońca i Księżyca. W latach 1779-1799 sporządzał, pierwsze w Warszawie, systematyczne pomiary meteorologiczne dotyczące temperatury i ciśnienia. Był jednym z inicjatorów stosowania nowych zabezpieczeń przed piorunami. Pod jego kierunkiem w 1783 roku na pałacu w Dęblinie zamontowano jeden z pierwszych piorunochronów w Rzeczypospolitej. Urodził się 6 marca 1737 roku.
1833 - Zmarł Jagan, wojownik z australijskiego aborygeńskiego plemienia Noongarów, zastrzelony po serii ataków na białych osadników z Australii Zachodniej. Głowę Jagana odcięto i po mumifikacji przewieziono do Wielkiej Brytanii, a jego śmierć stała się w folklorze australijskim symbolem kolonialnego ucisku Aborygenów. W 1997 głowę Jagana zwrócono Australii, a w 2010 pochowano ją w pobliżu domniemanego miejsca spoczynku reszty jego ciała na przedmieściach Perth. Jagan urodził się około 1795 roku.
1838 - Urodził się Wojciech Kętrzyński, historyk, etnograf i publicysta, pochodzący z Mazur, dyrektor Zakładu Naukowego imienia Ossolińskich we Lwowie. Był autorem wielu prac naukowych, poświęconych problematyce prusko-mazurskiej, między innymi "Szkice Prus Wschodnich”, "O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich”. Dla uczczenia jego zasług dla historii kultury polskiej - mazurskie miasto niegdyś Rastembork nazwano Kętrzyn. Zmarł 15 stycznia 1918 roku.
1838 - Urodził się Rafał Maszkowski, skrzypek i dyrygent, koncertmistrz orkiestry symfonicznej w Colmar, Hamburgu i Koblencji. Od 1890 roku kierował orkiestrą Wrocławskiego Towarzystwa Muzycznego. Zmarł 14 marca 1901 roku.
1871 - Zmarł Germain Sommeiller, sabaudzki inżynier, specjalista budowy linii kolejowych, twórca tunelu kolejowego Fréjus pod Masywem Mont Cenis w Alpach - pierwszego wielkiego tunelu w dziejach kolei. Był również konstruktorem i wynalazcą różnych maszyn i urządzeń, wspomagających prace związane z budową linii kolejowych. Zmarł w pół roku po przekopaniu tunelu, nie doczekawszy się już jego inauguracji, która miała miejsce 17 września 1871 roku. Urodził się 15 lutego 1815 roku.
1881 - Urodził się Jan Szembek, dyplomata, poseł w Budapeszcie, Brukseli, Bukareszcie, autor dzienników "Dziennik Szembeka. Dokument polityki sanacyjnej" i "Diariusz i teki Jana Szembeka". Był najbliższym współpracownikiem Józefa Becka. 17 września 1939 razem z innymi członkami rządu RP - opuścił Polskę. Jego majątek we wsi Młoszowa został splądrowany przez Niemców, którzy spalili również jego bibliotekę. Jan Szembek do śmierci pozostał na emigracji. Zmarł 9 lipca 1945 roku.
1895 - Urodził się Franciszek Jerzy Kolbusz, wojskowy, poseł na Sejm w latach 1935-1939, ostatni prezydent Brześcia nad Bugiem, ofiara zbrodni katyńskiej. Został zamordowany wiosną 1940 prawdopodobnie w Kalininie. Na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie znajduje się jego symboliczny grób.
1896 - Urodził się Ludwik Fleck, mikrobiolog, specjalista w dziedzinie bakteriologii, immunologii i hematologii. Prowadził badania nad mechanizmami odpornościowymi, zajmował się również filozofią nauki. Uczestniczył w międzynarodowych kongresach, wykładał w Brazylii, Francji, Stanach Zjednoczonych i Związku Radzieckim. Był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest uważany za prekursora programu socjologii wiedzy, rozwijanego przez Szkołę Edynburską od połowy lat 70. W 1957, w ślad za jedynym synem, wyjechał z żoną do Izraela. Zmarł 5 czerwca 1961 roku.
1899 - Została założona Fabbrica Italiana di Automobili Torino. Obecnie znana z produkcji pod swoją marką - Fiat, popularnych samochodów osobowych i dostawczych. 125. rocznica
1910 - Urodził się Kazimierz Flatau, klawesynista, nauczyciel w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, krytyk muzyczny, wykładowca fizyki na Uniwersytecie imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu, tłumacz i astrolog. W latach 1946-1950 uczestniczył w kilkudziesięciu audycjach Polskiego Radia. W okresie PRL był przez szereg lat inwigilowany i rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa. Zmarł 25 lipca 2000 roku.
1916 - Urodził się Aleksandr Prochorow, radziecki fizyk, autor prac z zakresu elektroniki kwantowej. Laureat Nagrody Nobla w 1964 roku wraz z Charlesem Townsem w dziedzinie fizyki za prace dotyczące elektroniki kwantowej, które doprowadziły do skonstruowania oscylatorów i wzmacniaczy bazujących na zasadzie działania masera i lasera. W czerwcu 1941 roku rozpoczął służbę w Armii Czerwonej. Brał udział w II wojnie światowej - był dwukrotnie ranny. Zmarł 8 stycznia 2002 roku.
1920 - Przeprowadzono plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu. Zgodnie z traktatem wersalskim, miał określić przynależność tych ziem do Polski. Zdecydowana większość opowiedziała się za przynależnością terenów plebiscytowych do Niemiec - Polsce przyznano jedynie trzy gminy mazurskie i pięć leżących na Powiślu, a granicę między Polską a Niemcami wyznaczono wzdłuż wschodniego brzegu Wisły. Porażka plebiscytu spowodowana była propagandą niemiecką, podkreślającą niebezpieczeństwo, które niosła przynależność do Polski, będącej w stanie wojny z Rosją Radziecką.
1920 - Lord Curzon, jako minister spraw zagranicznych Imperium Brytyjskiego, przedstawił w nocie dyplomatycznej do komisarza spraw zagranicznych Grigorija Cziczerina, propozycję granicy polsko-sowieckiej zwanej popularnie "Linią Curzona". W wyniku wojny polsko-bolszewickiej II Rzeczpospolita rozciągnęła swoje granice dalej na wschód i przez okres 20-lecia międzywojennego pomysł Curzona pozostał na papierze. Wrócił podczas II wojny światowej i stał się podstawą wytyczenia wschodnich granic Polski po klęsce Niemiec.
1922 - Zmarł Ksawery Sporzyński, nauczyciel, podróżnik, popularyzator wiedzy przyrodniczej i technicznej, autor podręczników szkolnych. Badał głównie północne rejony globu. Podróżował na Islandię, gdzie zajmował się badaniem gejzerów, odbył także podróże naukowe do północnej Norwegii, na Lofoty i Przylądek Północny, gdzie obserwował zorzę polarną, a także zjawisko całkowitego zaćmienia słońca. Na Martynice, prowadził badania wulkanów. Był autorem haseł do Wielkiej encyklopedii powszechnej ilustrowanej a także publikował prace popularnonaukowe. Urodził się 3 grudnia 1863 roku.
1923 - Urodził się Richard Pipes, amerykański historyk i sowietolog, polsko-żydowskiego pochodzenia. Doradca prezydenta Stanów Zjednoczonych Ronalda Reagana, między innymi do spraw Rosji i Europy Środkowej, autor kilkunastu książek poświęconych historii Rosji i Związku Radzieckiego, takich jak: "Rosja carów”, "Rosja bolszewików” i "Rewolucja rosyjska”. Zmarł 17 maja 2018 roku.
1928 - Zaprezentowano pierwszą partię 52 ciężarówek Ursus. Były pierwszym pojazdem ciężarowym produkowanym w Polsce i pierwszym samochodem wytwarzanym metodami przemysłowymi w Polsce. Powstał w oparciu o licencję na włoską ciężarówkę. Miał bardzo znaczący udział w zmotoryzowaniu polskiej armii, straży pożarnej i instytucji państwowych.
1930 - Urodził się Daniel Szczechura, plastyk i reżyser filmów animowanych, współzałożyciel i autor scenografii warszawskiego Studenckiego Teatru Satyryków STS, wykładowca warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, członek-współzałożyciel Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Twórca filmów: "Maszyna”, "Fotel”, "Karol”, "Podróż” i "Hobby”.
1931 - Major piechoty Wojska Polskiego Piotr Demkowski został aresztowany przez kontrwywiad wojskowy w trakcie przekazywania tajnych materiałów pomocnikowi attaché wojskowego przy poselstwie ZSRR w Warszawie. Sąd skazał Demkowskiego za szpiegostwo przeciw państwu na karę śmierci przez rozstrzelanie oraz orzekł degradację, wydalenie z wojska i pozbawienie praw publicznych. Wyrok wykonany został tego samego dnia - 18 lipca 1931 roku.
1932 - W Belgii rozpoczął się strajk 150 tysięcy górników. Doszło do zamieszek i starć z żandarmerią. Protestujący górnicy zniszczyli Dom Ludowy w Charleroi.
1933 - Urodził się Sławomir Szof, dziennikarz radiowy i telewizyjny. W 1953 rozpoczął pracę w Polskim Radiu. Współtworzył i był pierwszym prezenterem codziennego magazynu informacyjnego "Z kraju i ze świata" oraz audycji "Na warszawskiej fali". W latach 1984-1988 był korespondentem Telewizji Polskiej i Polskiego Radia w Rzymie, skąd relacjonował pasterki w Watykanie i modlitwy Anioł Pański. Wieloletni prowadzący popularnego programu radiowego "Postacie XX wieku". Zmarł 3 stycznia 2019 roku.
1934 - Urodził się Giorgio Armani, światowej sławy włoski kreator mody. Założył własną firmę, szybko zyskując wielki rozgłos. Obecnie nazwisko Armaniego widnieje na ekskluzywnej odzieży i perfumach znanych na całym świecie. W 2002 roku został honorowym ambasadorem Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców. Majątek projektanta szacuje się na prawie dziewięć miliardów dolarów. 90. rocznica
1937 - Zmarł George Gershwin, amerykański kompozytor i pianista, który łączył elementy muzyki murzyńskiej, jazzu i współczesnych tańców. Twórca: "Błękitnej Rapsodii", opery "Porgy and Bess", poematu symfonicznego "Amerykanin w Paryżu" oraz muzyki do rewii i komedii filmowych. Urodził się 26 września 1898 roku.
1941 - Urodził się Wiesław Niewęgłowski, ksiądz, poeta, publicysta. Z jego inicjatywy powstały Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej oraz Duszpasterstwo Środowisk Twórczych, któremu przewodniczył w latach 1978-2012. Był inicjatorem budowy kościoła środowisk twórczych przy placu Teatralnym, pod wezwaniem świętego Brata Alberta - patrona twórców i świętego Andrzeja Apostoła - patrona dawnego kościoła stojącego w tym miejscu. Autor prac: "Między ziemią a niebem”, "Koniec nici złotej”, "W cieniu słowa" i "Anioły". Zmarł 14 grudnia 2023 roku.
1941 - W Niemczech rozpoczęła się seryjna produkcja samochodu marki Volkswagen garbus. Był to najdłużej i najliczniej produkowany model samochodu w historii motoryzacji. Łącznie wyprodukowano 21 milionów 529 tysięcy 464 egzemplarze modelu, w tym ponad 330 tysięcy kabrioletów. Ostatni egzemplarz opuścił linię produkcyjną w Puebla 30 lipca 2003 - 65 lat od uruchomienia produkcji, po 58 latach jej nieprzerwanego trwania. Ostatni Garbus otrzymał przydomek "El Rey" i trafił do muzeum Volkswagena w Wolfsburgu.
1941 - Niemcy utworzyli getto żydowskie w Witebsku na Białorusi. Na jego terenie znalazło się 16 tysięcy osób uznanych za Żydów. Likwidacja getta nastąpiła już po trzech miesiącach pod pretekstem zagrożenia epidemiologicznego dla miasta. 8 października 1941 rozpoczęła się trwająca trzy dni zbrodnia - witebscy Żydzi zostali rozstrzelani nad brzegami Wićby, a później ich ciała wrzucono do rzeki.
1942 - Urodził się Tomasz Stańko, trębacz jazzowy. W latach 60. grał w zespole Krzysztofa Komedy, nagrał wówczas płyty będące do dziś kanonem polskiego jazzu oraz kompozycje do takich filmów jak "Nóż w wodzie" i "Matnia" Romana Polańskiego. Przez wiele lat związany z prestiżową wytwórnią ECM, dla której nagrał jedne ze swoich najpopularniejszych albumów: "Suspended Night", "Litania" i "Dark Eyes". Zmarł 29 lipca 2018 roku.
1943 - "Krwawa niedziela" na Wołyniu. Oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii zaatakowały wsie i osiedla polskie w trzech powiatach - kowalskim, horochowskim i włodzimierskim. Większość mieszkańców zamordowano, a wsie ograbiono i spalono. W sumie podczas rzezi wołyńskiej na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-45 zginęło około 100 tysięcy Polaków, zamordowanych przez oddziały UPA i miejscową ludność ukraińską.
1943 - W nocy z 10 na 11 lipca na Wołyniu zginął Zygmunt Jan Rumel pseudonim "Mały” i "Krzysztof Poręba”. Był dowódcą wojskowym, komendantem VIII Okręgu Wołyń Batalionów Chłopskich, oficerem Armii Krajowej. Był także poetą nawiązującym do tradycji polskiego romantyzmu, autorem poematu "Rok 1863” i wiersza zatytułowanego "Dwie matki”, w którym wyraża swoje przywiązanie do dwóch ojczyzn - Polski i Ukrainy. Został zamordowany przez ukraińską Służbę Bezpieczeństwa OUN. Urodził się 22 lutego 1915 roku.
1943 - Atak bombowy grupy bojowej Związku Walki Młodych na niemiecki lokal "Cafe Club" w Warszawie. Był to odwet za masowe egzekucje Polaków. Czterech Niemców zostało rannych. Był to drugi atak na ten lokal. "Café Club" był warszawską kawiarnią w kamienicy na rogu Alej Jerozolimskich i Nowego Światu. Podczas II wojny światowej był to lokal przeznaczony tylko dla Niemców.
1943 - Urodził się Tom Holland, amerykański reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy, twórca horrorów, między innymi: "Postrach nocy", "Laleczka Chucky", "Pożeracze czasu", "Przeklęty" oraz serialu "Opowieści z krypty".
1944 - Nieudany atak żołnierzy Armii Krajowej z oddziału "Parasol" na wyższego dowódcę SS i policji w Generalnym Gubernatorstwie Wilhelma Koppego. Niemiec został skazany na śmierć wyrokiem Kierownictwa Polskiego Państwa Podziemnego za bezwzględne represje i masowe zbrodnie na Polakach i Żydach. Atak, mimo iż został starannie przygotowany, nie udał się, gdyż ostrzelany w Krakowie samochód Koppego zdołał uciec. Koppe został tylko ranny, zginęło natomiast kilku towarzyszących mu Niemców. 80. rocznica
1944 - Zginął Stanisław Huskowski, pseudonim "Ali", żołnierz Szarych Szeregów, strzelec, dowódca 2. drużyny I plutonu batalionu "Parasol”. Działał w środowisku żoliborskim Szarych Szeregów, uczestniczył w wielu akcjach bojowych, w tym wysadzenia pociągu niemieckiego w Płochocinie, atakach na Kutscherę i Koppego. Po tym ostatnim został zabity przez Niemców. Urodził się 7 września 1922 roku. 80. rocznica
1946 - Urodził się Michał Tarkowski, aktor, scenarzysta i reżyser, współtwórca w latach 70., razem z Januszem Weissem i Jackiem Kleyffem, grupy kabaretowej "Salon Niezależnych”. Występował także w filmach: "Człowiek z marmuru”, "Wodzirej” i "Bohater roku”. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
1948 - Urodził się Martin Rushent, angielski producent muzyczny, współpracował między innymi z takimi zespołami jak: The Human League, The Stranglers i The Buzzcocks. Zmarł 4 czerwca 2011 roku.
1948 - Urodził się Hector Zazou, francusko-hiszpański kompozytor, muzyk i producent muzyczny, który współpracował z wieloma artystami o międzynarodowej renomie reprezentującymi rozmaite kultury świata, między innymi: Laurie Anderson, Björk, Dead Can Dance, Brian Eno, Robert Fripp, Mad Professor i Suzanne Vega. Zmarł 8 września 2008 roku.
1952 - Z Rotterdamu w Holandii w pierwszą podróż wypłynął statek pasażerski "Stefan Batory". W latach 70. i 80. XX wieku był flagowym statkiem Polskich Linii Oceanicznych. Statek pływał pod polską banderą do kwietnia 1988 roku. Został zezłomowany w Turcji w 2000 roku.
1954 - Urodziła się Ilona Łepkowska, pisarka, autorka scenariuszy między innymi do filmów i seriali: "Och, Karol", "Galimatias, czyli kogel mogel II", "Klan", "M jak miłość", "Na dobre i na złe", "Nigdy w życiu" i "Barwy szczęścia”. 70. rocznica
1957 - Urodził się Peter Murphy, wokalista brytyjski, najbardziej znany z zespołu Bauhaus. Po jego rozwiązaniu zajął się twórczością solową. Spośród nagranych przez niego albumów największą popularność zdobyły "Love Hysteria" oraz "Deep". Peter Murphy określany jest, jako "ojciec chrzestny" rocka gotyckiego. W 1992 przeniósł się wraz z rodziną do Turcji, gdzie nadal mieszka i tworzy.
1958 - Urodził się Janusz Bogusław Stepnowski, ksiądz katolicki, doktor prawa kanonicznego, biskup diecezjalny łomżyński od 2011. Zasiada w Radzie do spraw Ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski.
1959 - Urodziła się Susanne Vega, amerykańska piosenkarka folkowa i folk rockowa, kompozytorka i autorka tekstów piosenek. Stała się artystką światowej sławy, dzięki swym poetyckim balladom, nawiązującym do tradycji folku i jazzu. Wielokrotnie występowała w Polsce, ostatni raz w 2017 roku. 65. rocznica
1966 - W Anglii rozpoczęły się VIII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Zwyciężyła reprezentacja gospodarzy, która w finale pokonała RFN 4:2. Trzecie miejsce zajęli Portugalczycy a czwarte reprezentanci ZSRR. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Korei Północnej i Portugalii. Do turnieju nie zakwalifikowała się Polska.
1968 - Odkryto jaskinię Bańdzioch Kominiarski w Tatrach Zachodnich. Jest jedną z największych jaskiń w Tatrach. Zajmuje piąte miejsce pod względem długości i trzecie miejsce pod względem deniwelacji w Polsce. Niektóre części jaskini są słabo zbadane i udokumentowane. Długość odkrytych korytarzy wynosi ponad 10 kilometrów.
1971 - Zmarł John Wood Campbell Jr., publikujący także pod pseudonimem Don A. Stuart, amerykański wydawca i pisarz science fiction, jedna z ważniejszych postaci w historii gatunku. W latach 1937-1971, jako redaktor pisma "Astounding Science Fiction", walnie przyczynił się do rozkwitu literatury SF. Krytycy uważają, że w dużej mierze dzięki Campbellowi i jego pismu gatunek miał wtedy swój złoty wiek. Najsłynniejszym dziełem literackim Campbella jest nowela "Who Goes There?" z 1938 roku, znana z ekranizacji Johna Carpentera w 1982 roku, pod tytułem "Coś". Urodził się 8 czerwca 1910 roku.
1972 - W Reykjavíku rozpoczął się mecz o szachowe Mistrzostwo Świata między obrońcą tytułu Borysem Spasskim z ZSRR, a Amerykaninem Bobbym Fischerem. Zwyciężył reprezentant USA 12,5 do 8,5 punktu. Już na długo przed rozpoczęciem mecz cieszył się olbrzymim zainteresowaniem, nie tylko wśród szachistów. Po raz pierwszy, bowiem od ćwierćwiecza naprzeciwko radzieckiego mistrza zasiąść miał pretendent z innego kraju. Dodatkowo był to szachista nietuzinkowy, odnoszący niespotykane wcześniej sukcesy. Z tego powodu, jak również z powodów politycznych - naprzeciwko siebie stanęli rywale z dwóch największych, rywalizujących ze sobą, mocarstw świata, pojedynek nazwano "meczem stulecia".
1973 - 123 osoby zginęły, a 11 zostało rannych w katastrofie lecącego z Rio de Janeiro Boeinga 707 brazylijskich linii Varig niedaleko lotniska Orly pod Paryżem. Przyczyną wypadku ustaloną przez niezależną komisję wypadkową był pożar w tylnej toalecie wywołany prawdopodobnie niedogaszonym papierosem wrzuconym do kosza.
1974 - Zmarł Pär Lagerkvist, szwedzki poeta, prozaik i dramaturg, znany z antyfaszystowskich poglądów, czemu wielokrotnie dawał wyraz, między innymi w dramacie "Człowiek bez duszy" i w zbiorze wierszy "Pieśń i walka". Światową sławę przyniosła mu osnuta na motywach ewangelicznych powieść "Barabasz". W 1951 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Urodził się 23 maja 1891 roku. 50. rocznica
1978 - 217 osób zginęło w eksplozji ciężarówki-cysterny na kempingu w hiszpańskim mieście Alcanar. W momencie wypadku i eksplozji samochodu - na zapełnionym po brzegi przyczepami i namiotami kempingu znajdowało się około tysiąca urlopowiczów, między innymi z Niemiec, Francji i Belgii. Wybuch utworzył krater o średnicy 20 metrów i głębokości 1,5 metra. Ognisty podmuch o temperaturze ponad tysiąca stopni Celsjusza zniszczył samochody, przyczepy kempingowe i budynki w promieniu 300 metrów. Po głównej eksplozji zaczęły wybuchać samochody oraz butle gazowe znajdujące się w namiotach i przyczepach. Pierwsze ekipy ratownicze dotarły na miejsce dopiero po 45 minutach.
1979 - Amerykańskiej stacja orbitalna Skylab spłonęła w atmosferze ponad Oceanem Indyjskim, a jej szczątki spadły między innymi na teren Australii. Największy kawałek, o masie około 500 kilogramów, wylądował na terenie farmy, 900 kilometrów na wschód od Perth. Na szczęście obszar ten był rzadko zaludniony i ofiarą katastrofy padła jedynie australijska krowa. Do czasu zniszczenia stacja Skylab okrążyła Ziemię prawie 35 tysięcy razy i przebyła drogę około półtora miliarda kilometrów. 45. rocznica
1980 - Zmarł generał Zygmunt Berling. W latach 1941-1942 służył w armii generała Andersa. W 1943 roku współorganizował I Dywizję Piechoty imienia Tadeusza Kościuszki, którą potem dowodził. Od 1944 był dowódcą I Armii Polskiej w ZSRR, a następnie I Armii Wojska Polskiego. Urodził się 27 czerwca 1896 roku.
1980 - Zmarł Bolesław Woytowicz, kompozytor, pianista i pedagog. Wykładał grę na fortepianie i kompozycję w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, koncertował od 1924 roku, z wojenną przerwą, do 1974 roku, kiedy to poświęcił się całkowicie pracy pedagogicznej i komponowaniu. Urodził się 5 grudnia1899 roku.
1981 - Polak Jan Brzeźny wygrał 31. Tour de Pologne. Był wówczas liderem przez ostatnie cztery etapy, ponadto wygrał jeden z etapów i klasyfikację górską. Na podium znaleźli się także dwaj inni Polacy: Roman Cieślak i Sławomir Podwójniak. Rywalizację rozpoczęło 108 kolarzy, a ukończyło 67. Łączna długość wyścigu wyniosła prawie 1200 kilometrów. Zawody mimo trudności organizacyjnych, istniała, bowiem możliwość odwołania wyścigu, rozegrano w obsadzie międzynarodowej. Startowało siedem zagranicznych ekip: Czechosłowacja, Francja, Holandia, Bułgaria, Kuba, RFN i NRD.
1982 - W finale rozgrywanych w Hiszpanii XII Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Włochy pokonały na Estadio Santiago Bernabéu w Madrycie RFN 3:1. Polska po zwycięstwie z Francją 3:2 zajęła trzecie miejsce. Naszą reprezentację poprowadził Antoni Piechniczek. Gwiazdą kadry był wówczas Zbigniew Boniek, który strzelił na hiszpańskim mundialu cztery gole.
1983 - Zmarł Ross Macdonald, amerykański pisarz, pochodzenia kanadyjskiego, autor powieści kryminalnych; twórca postaci prywatnego detektywa Lew Archera. Łącznie cykl utworów z tą postacią liczy 18 tytułów, dzięki czemu pisarz bywa porównywany z mistrzem czarnego kryminału Raymondem Chandlerem. Urodził się 13 grudnia 1915 roku.
1987 - Urodzony w Zagrzebiu Matej Gaspar został ogłoszony przez ONZ symbolicznym pięciomiliardowym mieszkańcem Ziemi. Tego dnia sekretarz Generalny ONZ Javier Pérez de Cuéllar odwiedził szpital w Zagrzebiu 11.Ponieważ statystycy obliczyli, że 11 lipca 1987 roku populacja Ziemi powinna osiągnąć pięć miliardów ludzi, sekretarz generalny wybrał losowo dziecko urodzone tego dnia na oddziale położniczym. Obecnie Ziemia liczy prawie osiem miliardów mieszkańców.
1988 - W Warszawie w wyniku brutalnego pobicia zmarł profesor Jan Strzelecki, socjolog, eseista, uczestnik Powstania Warszawskiego, współpracownik KOR i Towarzystwa Kursów Naukowych, doradca "Solidarności". Jego śmierć dotąd pozostaje niewyjaśniona, choć w procesie dotyczącym jego pobicia skazano dwóch mężczyzn. Urodził się 4 lipca 1919 roku.
1989 - Zamordowany został Sylwester Zych, ksiądz rzymskokatolicki, uczestnik ruchu opozycyjnego w PRL. Był duszpasterzem młodzieży. W latach 70. zainicjował akcję wieszania krzyży w szkołach. W 1982 roku został oskarżony o pomoc w zabójstwie sierżanta MO Zdzisława Karosa. Został skazany na karę sześciu lat więzienia. Po wyjściu na wolność nadal był prześladowany, został znaleziony martwy na dworcu autobusowym w Krynicy Morskiej. Na jego ciele były ślady pobicia. Jego śmierć próbowano przedstawiać w mediach rządowych, jako skutek libacji alkoholowej, w której jakoby miał uczestniczyć. Taką wersję promował Jerzy Urban, wówczas rzecznik rządu. Sylwester Zych urodził się 19 maja 1950 roku. 35. rocznica
1989 - Zmarł Laurence Olivier, angielski aktor i reżyser teatralny, producent, uznawany za jednego z najwybitniejszych angielskich aktorów i reżyserów XX wieku. Wystąpił w ponad 100 filmach, między innymi: "Wichrowe wzgórza", "Opera żebracza", "Bitwa o Anglię”, "Książę i aktoreczka” i "Maratończyk". Za trylogię szekspirowską "Henryk V", "Hamlet" i "Ryszard III" otrzymał dwa Oscary. W 1978 roku został uhonorowany Oscarem za całokształt pracy aktorskiej. Urodził się 22 maja 1907 roku. 35. rocznica
1991 - 261 osób zginęło w katastrofie samolotu Douglas DC-8 z nigeryjskimi pielgrzymami w saudyjskiej Dżuddzie. Wkrótce po starcie na pokładzie maszyny wybuchł pożar. Piloci zawrócili w stronę lotniska, jednak podczas podchodzenia do lądowania stracili kontrolę nad samolotem i maszyna rozbiła się kilometr przed progiem pasa. Wszyscy obecni na pokładzie zginęli.
1992 - Sejm powołał rząd Hanny Suchockiej, która jako pierwsza kobieta w historii Polski objęła stanowisko premiera. Niespełna rok później - 28 maja 1993 Sejm, na wniosek NSZZ "Solidarność”, większością jednego głosu uchwalił wotum nieufności dla rządu Hanny Suchockiej. Prezydent Lech Wałęsa skorzystał jednak ze swoich konstytucyjnych uprawnień, nie przyjął dymisji rządu Hanny Suchockiej i rozwiązał parlament. Gabinet działał bez kontroli parlamentarnej do 26 października 1993, kiedy po wyborach parlamentarnych prezydent Lech Wałęsa powołał rząd Waldemara Pawlaka.
1993 - Zmarł Mario Bauza, kubański trębacz, kompozytor i aranżer. Był jednym z pierwszych, który popularyzował muzykę kubańską w Stanach Zjednoczonych, wprowadzając kubańskie style muzyczne na nowojorską scenę jazzową. Urodził się 28 kwietnia 1911 roku.
1995 - W czasie wojny w Bośni zbrojne oddziały Serbów pod dowództwem generała Ratko Mladicia zajęły Srebrenicę. Dzień później Serbowie rozpoczęli masakrę Muzułmanów, mordując około ośmiu tysięcy mężczyzn. Zbrodnie trwały od 12 do 16 lipca. Zostały uznane za największe ludobójstwo w Europie od czasu II wojny światowej.
1996 - Andrzej Gołota stoczył pierwszą walkę z Riddickiem Bowe, przegrywając przez dyskwalifikację z powodu ciosów poniżej pasa. Polak prowadził wyrównany pojedynek, przez długi czas wygrywając na punkty. Zyskany rozgłos wykorzystano do zorganizowania walki rewanżowej. 14 grudnia 1996 w Atlantic City ponownie pojedynek zakończył się dyskwalifikacją Andrzeja Gołoty za nieczyste ciosy. Jako bokser zawodowy Andrzej Gołota wygrał 41 walk, jedną zremisował, a dziewięć przegrał. Ostatnią walkę stoczył w lutym 2013 roku w Gdańsku, przegrywając z Przemysławem Saletą.
2001 - Zmarła Wanda Modlibowska, oficer lotnictwa, szybownik, pilot eskadry sztabowej we wrześniu 1939 roku. Była pierwszą emisariuszką Rządu RP, w 1940 roku wysłaną do okupowanej Polski. Żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego. Aresztowana przez NKWD w 1945 roku trafiła do Berezówki pod Uralem w ZSRR. Wieziona na przesłuchania do Niemiec uciekła z transportu we Frankfurcie. Negatywnie "zweryfikowana” przez władze pod koniec 1948 roku, została usunięta z Aeroklubu Poznańskiego. Została skazana w czasach stalinizmu na 18 miesięcy więzienia. Po odbyciu kary pracowała w Urzędzie Patentowym w Warszawie. Wylatała na szybowcach 738 godzin, a na samolotach 1123 godziny. Ustanowiła dziewięć rekordów Polski i jeden międzynarodowy. Urodziła się 19 listopada 1909 roku.
2002 - Wojska marokańskie zajęły bezludną wysepkę Perejil, wywołując tym samym krótki konflikt zbrojny z Hiszpanią, uważany za pierwszą wojnę rozpoczętą w nowym tysiącleciu. Po stronie Hiszpanii stanęły państwa Unii Europejskiej, z wyjątkiem Francji i Portugalii, a po stronie Maroka - Liga Arabska z wyjątkiem Algierii. 18 lipca rozpoczęła się hiszpańska operacja "Odzyskać Suwerenność", która zakończyła się pełnym powodzeniem. 2004 - Zmarł Laurance Rockefeller, amerykański finansista, mecenas sztuki, filantrop. Przekazywał wielkie sumy pieniędzy na cele medyczne, w tym na walkę z rakiem, a także na ochronę środowiska. Był doradcą do spraw ekologii amerykańskich prezydentów. Urodził się 26 maja 1910 roku. 20. rocznica
2005 - Zmarła Klára Jarunková, słowacka pisarka, publicystka, autorka literatury dziecięcej i młodzieżowej: "Jedynaczka”, "Brat milczącego Wilka” i "Mściciel”. Jej powieści poruszają interesujące młodzież problemy - miłość, przyjaźń i tęsknotę za romantyczną przygodą. Urodziła się 28 kwietnia 1922 roku.
2006 - Holender Leo Beenhakker został selekcjonerem piłkarskiej reprezentacji Polski. Szkoleniowiec poprowadził kadrę naszego kraju w 47 meczach, odnosząc 22 zwycięstwa, 13 remisów i 12 porażek. Jego reprezentacja awansowała na Mistrzostwa Europy w 2008 roku, start zakończyła jednak w fazie grupowej. Został zdymisjonowany we wrześniu 2009 podczas eliminacji Mistrzostw Świata w RPA.
2008 - Zmarł Jerzy Koenig, krytyk teatralny, publicysta. Od 1982 roku był szefem Teatru Telewizji, a wcześniej kierownikiem literackim Teatru Narodowego i Teatru Dramatycznego w Warszawie. Autor "Rekolekcji teatralnych" i dwutomowej "Antologii dramatu". Urodził się 21 listopada 1931 roku.
2008 - Zmarł Michael Ellis DeBakey, amerykański kardiochirurg. Był pionierem chirurgii naczyniowej i kardiochirurgii. Jako pierwszy, w 1952 roku, przeprowadził operację wszczepienia bypassów. Przyczynił się do powstania ponad 70 różnych przyrządów chirurgicznych. Przeprowadził ponad 50 tysięcy operacji chirurgicznych a wśród jego pacjentów był jordański król Husajn oraz amerykańscy prezydenci - Kennedy, Johnson i Nixon. Nadzorował leczenie prezydenta Rosji Borysa Jelcyna. Urodził się 7 września 1908 roku.
2008 - Sześć osób zginęło, a ponad 60 zostało rannych w katastrofie polskiego autokaru w północnej Serbii.
2009 - Zmarł Andrzej Tylczyński, dziennikarz, tłumacz, satyryk, autor kilkuset tekstów piosenek, z których wiele stało się przebojami: "Augustowskie noce", "Kochać”, "Motylem jestem”, "Dzisiaj, jutro, zawsze”, "Znad białych wydm”, "Domek bez adresu". Jego piosenki wykonywali znani artyści między innymi: Czesław Niemen, Piotr Szczepanik, Anna German, Irena Santor, Maria Koterbską, Bohdan Łazuka oraz Irena Jarocka. W 1979 udokumentował pierwszą pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski. Urodził się 1 stycznia 1925 roku. 15. rocznica
2010 - Zmarł Zygmunt Michałowski, dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w latach 1976-1982. Urodził się 10 marca 1918 roku.
2010 - Hiszpania pokonała po dogrywce Holandię 1:0 w rozegranym na Soccer City Stadium w Johannesburgu w RPA meczu finałowym XIX Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej. Polacy nie zakwalifikowali się do udziału w tym mundialu.
2013 - W 70. rocznicę zbrodni na Wołyniu odsłonięto w Warszawie Pomnik Rzezi Wołyńskiej. Dominującym elementem monumentu jest siedmiometrowy krzyż z figurą Jezusa Chrystusa bez rąk. Pomnik liczy 160 metrów kwadratowych. Na jednej z tablic umieszczono napis: "W hołdzie obywatelom Polskim, ofiarom masowej zbrodni o znamionach ludobójstwa dokonanych przez OUN-UPA w latach 1942-1947 na terenach byłych siedmiu województw II Rzeczypospolitej". W sarkofagu u stóp krzyża będzie gromadzona ziemia z 2136 miejscowości, gdzie doszło do ludobójstwa. Autorem pomnika ofiar zbrodni wołyńskiej jest rzeźbiarz Marek Moderau.
2014 - Konflikt na wschodniej Ukrainie: koło miasta Roweńky w obwodzie ługańskim rebelianci ostrzelali przy pomocy systemów rakietowych Grad kolumnę jednostek 24. Brygady Zmechanizowanej ukraińskiej armii. Zginęło 19 żołnierzy, a 93 zostało rannych. 10. rocznica
2017 - Zmarł Aleksander Kaszowski, żeglarz, kapitan żeglugi wielkiej, autor książek poświęconych żeglarstwu. Należał do Bractwa Kaphornowców - stowarzyszenia polskich żeglarzy, którzy opłynęli Przylądek Horn. Był inicjatorem budowy Eurosa - jednego z najsłynniejszych polskich jachtów oceanicznych. Urodził się 26 grudnia 1935 roku.
2018 - Beate Zschäpe, współzałożycielka i liderka neonazistowskiej komórki terrorystycznej Nationalsozialistischer Untergrund - NSU, została skazana na karę dożywotniego pozbawienia wolności za współudział w 10 zabójstwach na tle rasowym, do których doszło w Niemczech w latach 2000-2007.
2020 - Zmarł ksiądz Edward Kmiec, amerykański duchowny rzymskokatolicki polskiego pochodzenia, biskup senior, ordynariusz diecezji Buffalo w latach 2004-2012. Urodził się 4 czerwca 1936 roku w Trenton, w stanie New Jersey, jako syn Polaków, którzy wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych przed I wojną światową. Wstąpił do seminarium duchownego w Baltimore, skąd został wysłany na studia teologiczne na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1961 w bazylice świętego Piotra w Watykanie.
2021 - W wieku prawie 110 lat zmarła francuska aktorka Renée Simonot, właściwie Renée-Jeanne Deneuve. Matka aktorek Catherine Deneuve i Françoise Dorléac oraz babcia aktorki Chiary Mastroianni. Debiutowała, jako 7-letnia dziewczynka w paryskim Teatrze Odeon, z którym związała swoją karierę na 30 kolejnych lat. Ponadto udzielała swojego głosu w znanych filmach, między innymi dubbingowała głos Olivii de Havilland w większości filmów z jej udziałem a także Sylvii Sidney, Judy Garland i Esther Williams. Urodziła się 10 września 1911 roku.
2022 - Zmarła Irena Kwilecka, profesor nauk humanistycznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytutu Slawistyki PAN, językoznawczyni, slawistka, biblistka. Specjalizowała się w historii polskich XVI-wiecznych przekładów Biblii oraz historii łacińsko-polskiej leksykografii. "Za wybitne zasługi w pracy naukowej i organizacyjnej” została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodziła się 20 lutego 1925 roku.
2022 - Zmarł Monty Norman, brytyjski kompozytor muzyki filmowej, znany jako autor tematu przewodniego do filmów o Jamesie Bondzie. Urodził się 4 kwietnia 1928 roku.
2023 - Zmarł Milan Kundera, czeski pisarz, eseista, najbardziej znany jako autor wydanej w 1982 roku "Nieznośnej lekkości bytu" - opowieści o losach czeskich intelektualistów w okresie "praskiej wiosny" w 1968. W Polsce książka ukazała się po raz pierwszy w 1985 roku, w przekładzie Agnieszki Holland. Milan Kundera był też autorem takich powieści jak: "Żart", "Księga śmiechu i zapomnienia", "Życie jest gdzie indziej". Wydana w 1990 roku powieść "Nieśmiertelność" była ostatnią napisaną przez niego w języku czeskim. Późniejsze utwory pisał po francusku i nie zezwalał na tłumaczenie ich na język czeski. Prace Kundery zawierają rozważania filozoficzne, często odnoszą się do muzyki. Jego styl, inspirowany był dziełami Friedricha Nietzschego. Milan Kundera urodził się w Czechosłowacji 1 kwietnia 1929 roku, ale od 1975. mieszkał i pracował we Francji, a w 1981 roku przyjął obywatelstwo francuskie. 1. rocznica
