Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2024-07-06, 06:00 Autor: IAR/K.Sowińska/dok.

Kartka z kalendarza

6 lipca - Dzień Radcy Prawnego, ustanowiony przez Krajową Radę Radców Prawnych w 2011 roku. Obchodzony jest, co roku 6 lipca, ponieważ tego dnia w 1982 roku Sejm przyjął ustawę o radcach prawnych.

6 lipca - Święto narodowe Czech, obchodzone w rocznicę spalenia na stosie w 1415 roku Jana Husa, reformatora religijnego.

6 lipca - Święto państwowe Litwy - Dzień Koronacji Króla Litwy Mendoga, obchodzony od 1991 roku na pamiątkę koronacji księcia Mendoga w 1253 roku.

6 lipca - Komory obchodzą święto narodowe w rocznicę proklamowania niepodległości w 1975 roku.

6 lipca - Światowy Dzień Tybetu - dzień urodzin XIV Dalajlamy, Tenzina Gjaco, duchowego i politycznego przywódcy Tybetańczyków.
1189 - Ryszard I Lwie Serce został królem Anglii. W latach 1190-1192 był jednym z dowódców trzeciej wyprawy krzyżowej. Uwięziony w Austrii w czasie drogi powrotnej, został przekazany cesarzowi Henrykowi VI. Został uwolniony w 1194 roku. Zginął, walcząc z francuskim królem Filipem II Augustem o angielskie posiadłości we Francji. Był władcą niezwykle kontrowersyjnym, który swe królestwo traktował, jako źródło dochodów na pokrycie kosztów swych wojen, nigdy nie nauczył się angielskiego, a w kraju przebywał okazjonalnie. Legendę króla wspierał jego niezwykły przydomek, dzięki czemu historia jego panowania aż do XIX wieku przesłonięta była opowieściami z pogranicza baśni. 835. rocznica

1253 - Książę Mendog został koronowany na władcę państwa litewskiego. Tego dnia obchodzone jest święto narodowe Litwy, ustanowione przez parlament tego kraju w 1991 roku. Nie jest znane miejsce koronacji Mendoga. Przyjmuje się, że prawdopodobnie było to Wilno, Nowogródek lub Onikszty. Władca zginął w 1263 roku, w wyniku spisku litewskich książąt, którzy zarzucali mu krwawe rządy.

1415 - Jan Hus, profesor i rektor Uniwersytetu Praskiego, zwolennik nauki Wiklefa, został spalony na stosie. Siedem miesięcy wcześniej przybył na sobór w Konstancji na zaproszenie cesarza Zygmunta Luksemburskiego, aby przedstawić swoje poglądy, które uznano za herezję. Został uwięziony i stracony, mimo cesarskich gwarancji bezpieczeństwa. Hus odrzucał autorytet Kościoła, a za wyłączne kryterium wiary uznawał Pismo Święte, potępiał też sprzedaż odpustów. Urodził się w 1369 roku.

1439 - Została ogłoszona unia florencka na soborze zwołanym przez papieża Eugeniusza IV. W ten sposób zakończył się, trwający prawie 400 lat, rozłam z Kościołem Grecji. W nadziei na pozyskanie pomocy z Zachodu w walce z Turkami, cesarz i patriarcha Konstantynopola zgodzili się na zwierzchnictwo Kościoła rzymskiego nad Kościołem bizantyńskim, jednakże dzieło to nie było trwałe, wzmocniło jedynie na krótko pozycję papieża w ówczesnym świecie. Unia napotkała w Bizancjum na sprzeciw, a upadek Konstantynopola pogrzebał ją ostatecznie. 585. rocznica

1511 - Albrecht Hohenzollern, siostrzeniec króla Zygmunta I, wybrany został przez kapitułę zakonu krzyżackiego na urząd wielkiego mistrza. W chwili wyboru miał 21 lat i był najmłodszym wielkim mistrzem w historii zakonu. W 1925 roku wystąpił z zakonu ze znaczną liczbą rycerzy, co praktycznie zakończyło jego działalność w Prusach. 10 kwietnia 1525 złożył hołd lenny królowi Polski Zygmuntowi Staremu w Krakowie i od tego czasu, aż do śmierci w 1568 roku sprawował władzę książęcą w dawnym państwie zakonnym przemianowanym na Prusy Książęce.

1535 - Został stracony Tomasz Morus, angielski mąż stanu, pisarz polityczny, autor "Utopii". Po ogłoszeniu się przez Henryka VIII zwierzchnikiem Kościoła w Anglii, złożył urząd kanclerski i odmówił uznania króla za głowę Kościoła, co spowodowało oskarżenie go o zdradę stanu i ścięcie. 400 lat później, w 1935 roku, został ogłoszony świętym. Urodził się 7 lutego 1478 roku.

1809 - Zakończyła się bitwa pod Wagram, jedna z największych bitew kampanii napoleońskich. Wojska francuskie, pod dowództwem cesarza Napoleona, pokonały wojska austriackie, dowodzone przez arcyksięcia Karola Ludwika. Bitwa pod Wagram położyła kres marzeniom Austrii o potędze, a umocniła prestiż Napoleona. Znana jest szczególnie ze skutecznego użycia artylerii, jak również z wielkich szarż i starć jazdy konnej. 215. rocznica

1837 - W Grodkowicach pod Krakowem urodził się Władysław Żeleński, kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog. Był jednym z głównych przedstawicieli neoromantyzmu w muzyce polskiej, najwybitniejszym po Stanisławie Moniuszce twórcą oper i pieśni. Komponował też utwory instrumentalne - orkiestrowe, kameralne, na instrumenty solowe i z towarzyszeniem orkiestry. Na jego estetykę twórczą największy wpływ miała muzyka Mendelssohna i Schumanna, później także Moniuszki i Smetany. Skomponował między innymi cztery opery: "Konrad Wallenrod", "Goplana", "Janek" i "Stara Baśń". Zmarł 23 stycznia 1921 w Krakowie.

1854 - Zmarł Georg Ohm, niemiecki fizyk. Sformułował i uzasadnił teoretycznie prawo dotyczące elektryczności, nazwane od jego nazwiska prawem Ohma. Odkrył, że natężenie prądu elektrycznego płynącego w przewodniku jest wprost proporcjonalne do różnicy potencjałów, czyli napięcia elektrycznego, i odwrotnie proporcjonalne do oporu elektrycznego. Nazwiskiem Ohma nazwano również jednostkę oporu elektrycznego. Jego prace, pisane skomplikowanym matematycznym językiem, długo nie były uznawane przez współczesnych mu fizyków. Urodził się 16 marca 1789 roku. 170. rocznica

1863 - W Powstaniu Styczniowym powstańcy zwyciężyli w bitwie pod Janowem. Polacy pod przywództwem Zygmunta Chmieleńskiego mieli przeciwko sobie 3 roty piechoty rosyjskkiej i sotnię kozaków.

1865 - Urodził się Émile Jaques-Dalcroze, szwajcarski kompozytor i pedagog, twórca rytmiki. Uważał, że działanie muzyki nie dotyczy tylko słuchu, ale całego systemu mięśniowego i nerwowego i dlatego wszelkie odmiany tempa i energii muzycznej można odtwarzać ruchami ciała. Założenia tej metody zademonstrował, jako gimnastykę rytmiczną w konserwatorium w Lozannie w 1902 roku oraz, jako wykłady i pokazy ruchowe w Soleur w 1905 roku. Zmarł 1 lipca 1950 roku.

1877 - W Opocznie koło Radomia urodził się Włodzimierz Perzyński, prozaik, komediopisarz, publicysta. Dramaty Perzyńskiego piętnowały i ośmieszały zakłamaną podwójną moralność mieszczańską, dlatego bywa niekiedy porównywany z Gabrielą Zapolską. Najsłynniejszym dramatem tego autora jest "Lekkomyślna siostra", w której pokazuje, w jaki sposób nadzieja na osiągnięcie korzyści materialnej sprawia, że bohaterowie wypierają się własnych, oficjalnie głoszonych zasad. Zmarł 21 października 1930 w Warszawie.

1885 - Francuski chemik i biolog Louis Pasteur przeprowadził pomyślny test szczepionki przeciwko wściekliźnie na chłopcu Josephie Meisterze pogryzionym przez wściekłego psa. Badania nad szczepionką naukowiec prowadził w latach 1881-1885.

1893 - Zmarł Guy de Maupassant, francuski pisarz, zaliczany do nurtu naturalizmu i dekadentyzmu, znany zwłaszcza ze swoich nowel, choć jest też autorem sześciu powieści, a także sztuk teatralnych. Uważany za mistrza zwięzłej formy - od osnutej na tle jednego wydarzenia anegdoty z ostro zarysowaną pointą, aż po refleksję liryczną pozbawioną wątku fabularnego. Urodził się 5 sierpnia 1850 roku.

1893 - Zmarł ksiądz Józef Stolarczyk, pierwszy proboszcz Zakopanego - od 1848 roku do śmierci. Jeden z najlepszych taterników swojej epoki, legendarna postać zakopiańska, obok Tytusa Chałubińskiego i Sabały. Był jednym z współzałożycieli Towarzystwa Tatrzańskiego. Do jego największych osiągnięć należą: pierwsze wejście na Baranie Rogi, ósme wejście na Gerlach i trzecie wejście na Lodowy Szczyt. Urodził się 12 lutego w 1816 roku. 1907 - Urodziła się Frida Kahlo, meksykańska malarka, autorka prac pełnych osobistej symboliki. Jej 55 obrazów to autoportrety, o wyraźnych wpływach kultury meksykańskiej i indiańskiej. Jej zainteresowanie tematyką kobiecą dostrzeżone przez ruch feministyczny spowodowało, że stała się jego symbolem w ostatnich latach XX wieku. Zmarła 13 lipca 1954 roku.

1912 - Car Mikołaj II zatwierdził ustawę o wydzieleniu Chełmszczyzny z obszaru Królestwa Polskiego. Utworzenie nowej guberni chełmskiej, zamieszkanej przez Polaków i tylko w części przez Ukraińców i Białorusinów, miało przyspieszyć politykę rusyfikacyjną, zwłaszcza wobec prześladowanych przez carat unitów, nawracanych siłą na prawosławie.

1912 - Urodził się Heinrich Harrer, austriacki alpinista, himalaista, geograf i pisarz, nauczyciel Dalajlamy. W chwili wybuchu II wojny światowej brał udział w wyprawie na Nanga Parbat. Został zatrzymany przez wojska brytyjskie w obozie na terenie Indii. Po ucieczce dotarł w 1946 roku do Tybetu, gdzie przebywał do 1952 roku, będąc nauczycielem XIV Dalajlamy. Autor wspomnień "Siedem lat w Tybecie". Zmarł 7 stycznia 2006 roku. 1916 - I wojna światowa: strategiczne zwycięstwo wojsk austro-węgierskich, także polskich, nad rosyjskimi w bitwie pod Kostiuchnówką. Najcięższe walki stoczyła I Brygada Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego, a zwłaszcza jej 5. Pułk Piechoty - jego straty bojowe przekroczyły 50 procent. Starcie trwało od 4 lipca.

1921 - Urodziła się Nancy Reagan, amerykańska aktorka, żona byłego prezydenta Stanów Zjednoczonych Ronalda Reagana. Karierę aktorską rozpoczęła, jako członek objazdowej trupy teatralnej. Jej pierwszym sukcesem była rola w wystawianym na Broadway musicalu "Lute Song". W pierwszym filmie zagrała w 1949. Pierwszy raz spotkała Ronalda Reagana w 1951 roku, kiedy pełnił funkcję przewodniczącego stowarzyszenia amerykańskich aktorów. Zmarła 6 marca 2016 roku.

1922 - Wprowadzono polskie tablice rejestracyjne w miejsce tablic państw zaborczych. Obecnie obowiązujące tablice zostały wprowadzone w 2000 roku, po ostatniej reformie podziału administracyjnego kraju w 1999 roku. Zastąpiły tablice starszego typu, czarne z białymi znakami, które w nocy były mniej czytelne. Nowe tablice pokryte są substancją silnie odbijającą światło.

1922 - W Rzymie zmarła Maria Teresa Ledóchowska, misjonarka, pisarka. Założycielka zgromadzenia zakonnego, prowadzącego misje w Afryce. Zasługi Marii Teresy Ledóchowskiej na rzecz misji i walki z niewolnictwem zjednały jej miano "Matki Afryki", chociaż nigdy tego kontynentu nie odwiedziła. Została beatyfikowana w 1975 roku przez papieża Pawła VI. Urodziła się 29 kwietnia 1863 roku.

1923 - Urodził się Wojciech Jaruzelski, odpowiedzialny za wprowadzenie w 1981 roku stanu wojennego. W okresie PRL był premierem, przewodniczącym Rady Państwa i ministrem obrony narodowej. Po transformacji ustrojowej w latach 1989-1990 został prezydentem wybranym przez Zgromadzenie Narodowe. Był oskarżony o współudział w krwawym stłumieniu robotniczych wystąpień na Wybrzeżu w 1970 roku. Jako minister obrony narodowej odpowiadał też za udział polskiego wojska w inwazji na Czechosłowację w 1968 roku, mającej na celu stłumienie "Praskiej Wiosny". W latach 1967-1968, należąc do kierownictwa resortu obrony, był współodpowiedzialny za usunięcie z armii i degradację blisko 1300 oficerów pochodzenia żydowskiego. Było to częścią antysemickich działań władz, których kulminacją stały się wydarzenia Marca'68. Większość Polaków kojarzy jednak jego nazwisko głównie ze stanem wojennym, który wprowadził 13 grudnia 1981 roku i stanął na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Zmarł 25 maja 2014 roku.

1925 - Urodził się Bill Haley, amerykański muzyk i wokalista, uznawany za jedną z największych gwiazd rock'n'rolla. Jego styl był miksem country, dixieland i tradycyjnego rhythm and bluesa. Największym przebojem Haleya pozostaje piosenka "Rock Around the Clock". Zmarł 9 lutego 1981 roku.

1929 - W obecności prezydenta Ignacego Mościckiego otwarto Ogród Zoologiczny w Krakowie. W dniu inauguracji zoo znajdowały się tam 94 ssaki, 98 ptaków i 12 gadów. Od otwarcia do 1966 roku dyrektorem placówki był Antoni Koziarz. Obecnie w zoo w Krakowie mieszka 260 gatunków - łącznie około 1,5 tysiąca zwierząt. Powierzchnia ogrodu wynosi prawie 17 hektarów. Krakowski zwierzyniec odwiedza rocznie ponad 300 tysięcy osób. 95. rocznica

1932 - W Warszawie zmarł Józef Weyssenhoff, pisarz, poeta, krytyk literacki, autor powieści "Soból i Panna", "Sprawa Dołęgi", "Puszcza". Czynnie uczestniczył w życiu społeczno-kulturalnym Bydgoszczy. Wielokrotnie występował z okolicznościowymi prelekcjami i wygłaszał odczyty między innymi o twórczości Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza i Juliusza Słowackiego. Aktywnie włączył się do akcji budowy pomnika Henryka Sienkiewicza. Zmarł 8 kwietnia 1860 roku.

1935 - Urodził się XIV Dalajlama, Tenzin Gjaco, duchowy i polityczny przywódca Tybetańczyków, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Władzę polityczną objął, jako 15-letni chłopiec, w 1950 roku, gdy chińska armia zajęła wschodnią część Tybetu. W 1959 roku, kiedy stłumiono antychińskie powstanie Tybetańczyków, a cały kraj znalazł się pod władzą Chin, Dalajlama wyemigrował do Indii. Znany jest, jako zdecydowany przeciwnik przemocy i wojny. Podkreśla, że konieczna jest harmonia między religiami i bliskości między ludźmi. W dniu jego urodzin jest obchodzony Światowy Dzień Tybetu.

1940 - Ucieczka Tadeusza Wiejowskiego z niemieckiego obozu zagłady w Auschwitz. Hitlerowcy za karę przeprowadzili karny apel, który trwał 20 godzin. Podczas apelu zmarł żydowski więzień Dawid Wongczewski - pierwsza ofiara śmiertelna KL Auschwitz. Tadeusz Wiejowski po ucieczce przez ponad rok ukrywał się, jednak jesienią 1941 roku został zatrzymany i osadzony w więzieniu w Jaśle, a potem rozstrzelany.

1941 - Zmarł Wojciech Brzega, rzeźbiarz, meblarz, pisarz i działacz społeczny. Zajmował się meblarstwem, rzeźbą ornamentacyjną i sztuką stosowaną. Jest uważany za współtwórcę stylu zakopiańskiego. Rzeźbił przede wszystkim w drewnie, lecz także w gipsie, terakocie i brązie. Najczęściej była to rzeźba portretowa. Spisywał gwarą zasłyszane opowieści, wspomnienia, scenki dramatyczne. W 1913 roku wydał książkę "Posiady: Opowiadania z Podhala". Urodził się 12 września 1872 roku.

1944 - Zmarł Chuichi Nagumo, admirał Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej, dowódca floty lotniskowców uczestniczącej w ataku na Pearl Harbor i bitwie o Midway. Dwukrotnie odznaczony Orderem Wschodzącego Słońca. Klęska pod Midway uznawana jest za punkt zwrotny w walkach na Pacyfiku, po którym Japończycy utracili zdolności ofensywne. Sam Nagumo zdołał ewakuować się z płonącego flagowego lotniskowca "Akagię". W obliczu sukcesów wojsk amerykańskich, które 15 czerwca 1944 wylądowały na Saipanie i zajmowały wyspę, w nocy 6 lipca 1944 Nagumo, przebywając na stanowisku dowodzenia, strzałem z pistoletu odebrał sobie życie. Urodził się 25 marca 1887 roku. 80. rocznica

1945 - W Moskwie została podpisana umowa w sprawie repatriacji ludności polskiej ze Związku Radzieckiego do Polski oraz ludności rosyjskiej, ukraińskiej, białoruskiej i litewskiej z terytorium Polski do ZSRR. Na jej podstawie z ZSRR repatriowało się ponad ćwierć miliona obywateli II RP, głównie w 1946 roku.

1946 - Urodził się Sylvester Stallone, amerykański aktor, jeden z hollywoodzkich gwiazdorów o wizerunku ekranowego superbohatera. Reżyser, producent filmowy i scenarzysta. Światową sławę i trwałe miejsce w historii kina przyniosły mu role, które stały się częścią amerykańskiej kultury masowej - legendy boksu Rocky’ego Balboa oraz żołnierza Johna Rambo. W 1997 roku znalazł się na Liście 100. największych gwiazd kina wszech czasów.

1946 - Urodził się George W. Bush, amerykański polityk, 43. prezydent Stanów Zjednoczonych, wybrany w 2000 roku. Sprawował urząd przez dwie kadencje w latach 2001-2009. Objął urząd 20 stycznia 2001 roku, kilka miesięcy przed zamachami z 11 września. W ich konsekwencji ogłosił strategię walki w ramach tak zwanej wojny z terroryzmem, zakładającej operacje wojskowe w Afganistanie - od 2001 roku oraz inwazję na Irak w 2003 roku. Po ukończeniu drugiej kadencji Bush zajął się malowaniem obrazów.

1950 - Podpisano tak zwany układ zgorzelecki, dotyczący granicy polsko-niemieckiej na Odrze i Nysie Łużyckiej, jako granicy państwowej. Podpisany został w Zgorzelcu - ze strony polskiej przez Józefa Cyrankiewicza i Stefana Wierbłowskiego, a z niemieckiej - przez Otto Grotewohla i Georga Dertingera.

1950 - Utworzono województwa: koszalińskie, opolskie i zielonogórskie. Zmieniono natomiast nazwę województwa śląskiego na katowickie, a pomorskiego na bydgoskie.

1950 - Urodził się Jacek Cygan, poeta, scenarzysta, autor musicali, juror i organizator festiwali muzycznych, a także autor tekstów wielu piosenek: "Jaka róża taki cień", "Diamentowy kolczyk", "Wypijmy za błędy", "Mrok" i "Czas nas zmienia". Jego piosenki wykonują znani polscy artyści, między innymi Hanna Banaszak, Edyta Górniak, Seweryn Krajewski, Krzysztof Krawczyk, Andrzej Sikorowski, Stanisław Sojka i Sylwia Grzeszczak. W kwietniu 2021 roku w podkrakowskich Radwanowicach otrzymał Medal Świętego Brata Alberta za działalność charytatywną na rzecz osób niepełnosprawnych.

1950 - Zmarł Tadeusz Kopeć, lekarz pediatra, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego oraz Komisji Ratowania Dzieci. Po mobilizacji w 1939 roku, dwa lata przebywał w ZSRR, potem dwa lata w Persji i trzy w Kenii, pracując głównie w szpitalach dziecięcych zakładanych przez Polski Czerwony Krzyż. Po 1947 roku pracował w Warszawie w przychodni Czerwonego Krzyża i jako ordynator zorganizowanego przez siebie oddziału noworodków w Szpitalu Świętego Ducha. Urodził się 24 sierpnia 1881 roku.

1954 - W Mławie urodził się Grzegorz Skawiński, gitarzysta, wokalista, kompozytor, autor tekstów, producent muzyczny, frontman zespołu Kombi. Przez kilka lat tworzył także z Agnieszką Chylińską niezwykle popularny w latach 90. zespół O.N.A. Grzegorz Skawiński uczestniczył również w nagraniach płyt takich wykonawców, jak Wanda Kwietniewska, Vader, Acid Drinkers, Ira, Golden Life, Liroy, Robert Janson i Tede. 70. rocznica

1958 - Urodził się Sławomir Orzechowski, aktor Teatru Współczesnego w Warszawie. Wystąpił między innymi w filmach: "Cud purymowy", "Dom zły", "Komornik" i "Kurier", a także w serialach: "Sfora", "Ojciec Mateusz" i "Londyńczycy".

1962 - Zmarł William Faulkner, uznawany za jednego z najważniejszych amerykańskich pisarzy. W twórczości wykorzystywał historię i legendy amerykańskiego Południa, ukazując społeczeństwo w stanie rozpadu. Za jeden z jego najważniejszych utworów uznaje się "Wściekłość i wrzask" z 1929 roku. W 1949 otrzymał literacką Nagrodę Nobla za wkład w rozwój współczesnej powieści amerykańskiej. Urodził się 25 września 1897 roku.

1962 - Urodził się Bogdan Włosik, 20-letni uczeń III klasy technikum, pracujący w Hucie imienia Lenina, zastrzelony 13 października 1982 roku podczas demonstracji w Nowej Hucie w Krakowie. Młody mężczyzna został zabity przez kapitana SB poza obszarem głównych walk - przy kościele w Bieńczycach. Śmierć młodego robotnika spowodowała kolejne demonstracje i walki uliczne w Krakowie aż do dnia pogrzebu - 20 października 1982 roku. Na Cmentarz Grębałowski przyszło 20 tysięcy ludzi. Uroczystość była kolejną manifestacją przeciwko ustrojowi PRL i wprowadzeniu stanu wojennego. Sprawca śmierci Bogdana Włosika został skazany po upadku komunizmu na 10 lat więzienia.

1962 - W wyniku próbnego wybuchu jądrowego na poligonie w amerykańskim stanie Nevada powstał widoczny z kosmosu krater Sedan. Eksplozja spowodowała przemieszczenie ponad 12 milionów ton ziemi. Miejsce odwiedzane jest przez około 10 tysięcy turystów rocznie.

1967 - 94 osoby, w tym 44 dzieci, zginęły na miejscu lub zmarły w szpitalach, a kilkadziesiąt zostało rannych w wyniku uderzenia piętrowego pociągu osobowego w ciężarówkę-cysternę z paliwem i eksplozji na przejeździe kolejowym w Langenweddingen pod Magdeburgiem w NRD.

1968 - Urodził się Ireneusz Czop, aktor, związany z teatrami łódzkimi: Nowym, Powszechnym i Teatrem Jaracza. Wystąpił między innymi w filmach: "Pokłosie", "Jack Strong", "Wołyń" i "Rojst", a także w serialach "1920. Wojna i miłość", "Chyłka" i "Wielka woda". Laureat Nagrody imienia Aleksandra Zelwerowicza, przyznawanej przez redakcję miesięcznika "Teatr”, za sezon 2007/2008.

1971 - Zmarł Louis Armstrong, kompozytor, trębacz, król jazzu. Zasłynął swoim stylem gry na trąbce i wokalistyką jazzową, do której wprowadził śpiew "scatem". Wylansował wielkie standardy muzyki jazzowej oraz światowej muzyki popularnej jak choćby "What a Wonderful World". Wystąpił również w ponad 30 filmach, z których większość stanowiły produkcje pełnometrażowe. Rocznie dawał około 300 koncertów. Urodził się 4 sierpnia 1901 roku.

1971 - Na cmentarzu Pere Lachaise w Paryżu w "Zakątku Poetów" złożono trumnę z ciałem Jima Morrisona, poety i kompozytora, lidera grupy The Doors. Artysta zmarł 5 lipca 1971 roku w wieku 27 lat. Był jedną z najbardziej wpływowych postaci muzyki rockowej i współczesnej kultury.

1973 - Zmarł Otto Klemperer, dyrygent niemiecki, wybitny interpretator dzieł Gustava Mahlera. Od 1955 roku był głównym dyrygentem orkiestry Filharmoników Londyńskich. Był także reżyserem przedstawień w Covent Garden Theatre w Londynie. Urodził się 14 maja 1885 roku.

1974 - Jeden z największych sukcesów w historii polskiego futbolu. Podczas mistrzostw świata w piłce nożnej, na Stadionie Olimpijskim w Monachium Polska pokonała Brazylię 1:0 w meczu o trzecie miejsce. Po raz pierwszy w historii biało-czerwoni stanęli na podium mistrzostw świata. Podczas tego turnieju pokonali zarówno obrońców tytułu - Brazylię, jak i wicemistrzów świata - Włochy. Jedynego gola, po samotnym rajdzie z piłką przez pół boiska, strzelił w 76. minucie Grzegorz Lato. Była to jego siódma bramka w mistrzostwach dająca mu tytuł króla strzelców turnieju. 50. rocznica

1982 - W Krakowie rozpoczęło nadawanie Radio "Solidarność Małopolska". Odbierać je?można było w?Krakowie i?Nowej Hucie. Pierwowzorem dla krakowskiej rozgłośni było podziemne Radio Solidarność w?Warszawie zainicjowane przez Zofię i?Zbigniewa Romaszewskich, które rozpoczęło nadawanie w?kwietniu 1982. Drugą ważną inspiracją była też Radiostacja "Wolna Polska” kierowana przez Stanisława Tyczyńskiego w?czasie strajków po?13 grudnia 1981?roku w?Hucie imienia Lenina. Audycje nadawane były nieregularnie przez kilka grup radiowych działających na terenie Krakowa, a o terminach ich emisji informowały kolportowane wcześniej ulotki. SB nagrywała audycje na taśmy magnetofonowe, ale nie mogła namierzyć radiostacji, ponieważ zarówno czas emisji był krótki, jak również ta sama audycja nadawana była z różnych miejsc.

1990 - Doszło do strzelaniny w motelu "George", przy tak zwanej gierkówce, koło Nadarzyna. W policyjną zasadzkę wpadli przestępcy z gangu pruszkowskiego. Teren wokół motelu został obstawiony przez antyterrorystów. Gangsterzy zorientowali się, że to pułapka. Podczas akcji jeden z policjantów otworzył ogień, zabijając jednego i raniąc kolejnego z napastników. Wydarzenie w motelu "George" zostało uznane za pierwszą w Polsce akcję policji przeciwko zorganizowanej grupie przestępczej.

1993 - Zmarł Tadeusz Fangrat, poeta, satyryk, tłumacz literatury węgierskiej, autor zbiorów poezji - „Kolczasta wolność", „Z żagwią przez mroki", a także fraszek - „Dobre ziółka", "Igraszki z krainy fraszki". Urodził się 2 marca 1912 roku.

1994 - Premiera filmu "Forrest Gump" w reżyserii Roberta Zemeckisa. Scenariusz fabuły został oparty na powieści o tym samym tytule Winstona Grooma. W tytułową rolę wcielił się Tom Hanks. Na tle historii Stanów Zjednoczonych film opowiada historia życia Forresta, chłopca o niskim ilorazie inteligencji z niedowładem kończyn, który staje się miliarderem i bohaterem wojny w Wietnamie. Produkcja została obsypana nagrodami, dostała między innymi sześć Oscarów, w tym dla reżysera i grającego główną rolę Toma Hanksa. 30. rocznica

1997 - Początek tak zwanej powodzi tysiąclecia, która wyrządziła szkody w południowej i zachodniej Polsce, między innymi w Kłodzku, Opolu, Wrocławiu, również w Czechach i wschodnich Niemczech. W jej wyniku w Polsce zginęło ponad 50 osób, straty materialne oszacowano na około12 miliardów złotych.

1999 - Zmarł Joaquin Rodrigo, jeden z najwybitniejszych kompozytorów hiszpańskich XX wieku. Światową sławę przyniósł mu koncert na orkiestrę i gitarę "Concierto de Aranjuez", skomponowany w Paryżu w 1939 roku. W 1991 roku Rodrigo został uhonorowany przez króla Juana Carlosa I tytułem markiza. Urodził się 22 listopada 1901 roku. 25. rocznica

2000 - Zmarł Władysław Szpilman, kompozytor i pianista, żydowskiego pochodzenia. Twórca kilkuset piosenek, w tym słynnych przebojów: "Czerwony autobus", "W małym kinie" i "Nie wierzę piosence". Od 1935 roku związany z Polskim Radiem. W 1961 roku zorganizował Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie. Podczas II wojny światowej, po upadku Powstania Warszawskiego, ukrywał się w ruinach stolicy. Urodził się 5 grudnia 1911 roku.

2003 - Z radioteleskopu Eupatoria RT-70 na Krymie wyemitowano sygnały z wiadomościami dla potencjalnych cywilizacji pozaziemskich w kierunku pięciu układów planetarnych. Do najbliższego z nich - HIP 4872 - sygnał dotrze w kwietniu 2036 roku.

2004 - Zmarł Wacław Ciepłucha, kapral Wojska Polskiego II RP, obrońca Westerplatte, odznaczony Orderem Virtuti Militari. W czasie obrony Westerplatte należał do załogi moździerzy. Został ranny w głowę oraz przygnieciony gruzem w koszarach. Po kapitulacji trafił do niemieckiej niewoli. Urodził się 5 kwietnia 1915 roku. 20. rocznica

2009 - Zmarł Wasilij Aksionow, rosyjski i amerykański pisarz, dramaturg i scenarzysta. W latach 60. związany z miesięcznikiem "Junost", gdzie ukazywały się jego pierwsze opowiadania: "Koledzy" i "Gwiezdny bilet". Autor powieści i opowiadań: "Wyspa Krym", "Oparzenie", "Szkoda, że nie byliście z nami", "Cesarskie święcenie". Po wyjeździe w 1980 do Stanów Zjednoczonych został wraz z żoną pozbawiony obywatelstwa ZSRR, odzyskał je po dziewięciu latach. Urodził się 20 sierpnia 1932 roku. 15. rocznica

2011 - Na Mont Blanc zginął alpinista Wojciech Kozub. Był instruktorem wspinaczki sportowej, członkiem Klubu Wysokogórskiego Kraków i przewodnikiem tatrzańskim. Wspinał się w Tatrach, Alpach oraz górach Azji: Karakorum, Hindukuszu, Pamirze, Pamiro-Ałaju, Himalajach i Kaukazie. Był zaangażowany w projekt "Polski Himalaizm Zimowy 2010-2015". Zginął podczas zejścia z Mont Blanc, przysypany lawiną kamieni. Urodził się 18 grudnia 1980 roku.

2013 - Zmarł Józef Chełmowski, ludowy artysta, rzeźbiarz, malarz, Kaszub. Przywrócił i spopularyzował zanikającą na Pomorzu sztukę malowania na szkle. Jest twórcą kapliczek przydrożnych, trzech rzeźb, które znalazły się w Ołtarzu Papieskim w Sopocie. Największym dziełem jego życia jest obraz "Apokalipsa", którego długość wynosi 55 metrów i jest to zobrazowanie Apokalipsy świętego Jana. Urodził się 26 lutego 1934 roku.

2013 - Zmarł Senji Yamaguchi, japoński działacz antywojenny. W sierpniu 1945, jako uczeń szkoły średniej i robotnik przymusowy w fabryce broni przeżył zrzucenie bomby atomowej na Nagasaki. Spędził kilkadziesiąt dni w szpitalu, jego ciało pozostało w znacznym stopniu zdeformowane. Po wojnie zaangażował się w ruch walki z bronią atomową. Współtworzył Japońską Konfederację Stowarzyszeń Poszkodowanych przez Bomby "A” i "H”. Od 1961 roku jeździł po świecie i występował na rzecz likwidacji broni atomowej. Urodził się 3 października 1930 roku.

2015 - Zmarł Wojciech Albiński, pisarz, zamieszkały w Republice Południowej Afryki. Autor zbioru opowiadań "Kalahari" i książki "Achtung! Banditen!". Laureat Nagrody Literackiej imienia Józefa Mackiewicza w 2004 roku. Urodził się 27 stycznia 1935 roku.

2016 - Zmarł Andrzej Sawicki, tłumacz literatury anglojęzycznej i rosyjskojęzycznej - głównie fantastyki, a także scenarzysta komiksowy i dziennikarz. Wieloletni współpracownik miesięcznika o grach komputerowych "CD-Action". Urodził się 18 września 1947 roku.

2016 - Niepełnosprawny lekkoatleta i paraolimpijczyk Oscar Pistorius został skazany za morderstwo swojej partnerki Reevy Steenkamp, na sześć lat pozbawienia wolności, przez Sąd Najwyższy RPA. W kolejnym procesie w 2017 Sąd Apelacyjny zwiększył karę do 13 lat więzienia. Na wolność wyszedł w styczniu 2024 roku, w ramach zwolnienia warunkowego. Pistorius jest rekordzistą wśród niepełnosprawnych w biegach na dystansie 100, 200 i 400 metrów. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2012 w Londynie został pierwszym paraolimpijczykiem, który wziął udział w igrzyskach olimpijskich.

2017 - Zmarł Konstanty Lewkowicz, producent filmowy i nauczyciel akademicki. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich i Polskiej Akademii Filmowej. W trakcie swojej kariery zawodowej kierował produkcją ponad 40 filmów i seriali, w tym między innymi "Czarnych chmur” w reżyserii Andrzeja Konica, "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” w reżyserii Janusza Majewskiego, "Popiołów” Andrzeja Wajdy i "Rzeczpospolitej babskiej” Hieronima Przybyły. Urodził się 3 czerwca 1929 roku.

2018 - Został stracony Shoko Asahara, założyciel i duchowy przywódca sekty Aum Shinrikyo ("Najwyższa Prawda”), odpowiedzialnej między innymi za zamach terrorystyczny w tokijskim metrze. 20 marca 1995 roku w wyniku rozpylenia tam gazu bojowego - sarinu - śmierć poniosło 13 osób, a ponad sześć tysięcy zostało rannych. W 2004 został skazany na karę śmierci, a w 2018 stracony. Urodził się 2 marca 1955 roku.

2019 - Zmarła Wanda Warska, wokalistka jazzowa i wykonawczyni poezji śpiewanej, kompozytorka, a także poetka i malarka. Była główną interpretatorką utworów Andrzeja Kurylewicza, i jego żoną od 1958 roku. Od połowy lat 60. prowadzili słynną Piwnicę Artystyczną na warszawskim Starym Mieście. Wykonawczyni słynnej wokalizy do filmu "Pociąg" Jerzego Kawalerowicza. Skomponowała muzykę do filmu "Jezioro osobliwości", serialu "Karino" i innych. Urodziła się 28 kwietnia 1930 roku. 5. rocznica

2019 - Krzemionkowski Region Pradziejowy Górnictwa Krzemienia Pasiastego został wpisany w Baku na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO. 5. rocznica

2020 - Zmarła Marta Stebnicka-Kern, aktorka, reżyserka teatralna, pieśniarka. Autorka książki "Polowanie na wachlarze". Była wykładowczynią Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej imienia Ludwika Solskiego w Krakowie. Od początku lat 60., przez ponad 30 lat była związana z Kabaretem Jama Michalikowa. Była żoną poety i satyryka Ludwika Jerzego Kerna. Urodziła się 22 marca 1925 roku

2021 - Zmarł Jan Janga-Tomaszewski, kompozytor, aktor filmowy i dubbingowy, wykonawca piosenki aktorskiej. Znany między innymi z interpretacji twórczości Edwarda Stachury. Urodził się 29 grudnia 1951.

2022 - Zmarła Krystyna Królówna - aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa. Wykształcona w krakowskiej PWST im Ludwika Solskiego początkowo występowała w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, a od 1969 roku w Tatrze Narodowym w Warszawie. Filmową popularność zdobyła rolą Hanki Borynowej, żony Antka w filmie i serialu "Chłopi". Udzielała się także w samorządzie warszawskim - była radną gminy Wilamów w latach 1998 -2002. Urodziła się 12 listopada 1939 roku.

2023 - Zmarł Arnaldo Forlani, włoski polityk, przywódca Chrześcijańskiej Demokracji, wieloletni parlamentarzysta i minister, premier Włoch w latach 1980-1981. Należał do grupy najbardziej wpływowych polityków lat 80. i początku lat 90. Jego karierę polityczną przerwała seria afer korupcyjnych, w następstwie których został oskarżony - wraz z innymi włoskimi politykami - o nielegalne finansowanie partii i skazany na ponad dwa lata pozbawienia wolności. Urodził się 8 grudnia 1925 roku. 1. rocznica

Zobacz także

2024-08-09, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 9 sierpnia - Święto narodowe Singapuru, obchodzone w rocznicę uzyskania niepodległości w 1965 roku. 9 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Ludności Tubylczej… » więcej 2024-08-08, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 8 sierpnia - Wielki Dzień Pszczół. 8 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Kota, ustanowiony w 2002 roku przez Międzynarodowy Fundusz na rzecz dobrostanu Zwierząt… » więcej 2024-08-07, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 7 sierpnia - Dzień Pracownika Opieki nad Osobami Starszymi. » więcej 2024-08-06, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 6 sierpnia - Kościoły chrześcijańskie obchodzą święto Przemienienia Pańskiego. » więcej 2024-08-05, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 5 sierpnia - Chorwacja obchodzi Dzień Zwycięstwa i Dumy Państwowej - święto z okazji zdobycia w 1995 roku przez wojska chorwackie miasta Knin. 5 sierpnia… » więcej 2024-08-04, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 4 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Pantery Mglistej. » więcej 2024-08-03, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 03 sierpnia 1015 roku - Wojna polsko-niemiecka: w wyniku bitwy pod Krosnem Odrzańskim armia cesarza Henryka II Świętego przełamała polską obronę na Odrze… » więcej 2024-08-02, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 2 sierpnia - Światowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti, obchodzony od 2011 roku. W nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku Niemcy zlikwidowali obóz cygański… » więcej 2024-08-01, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 1 sierpnia - Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, obchodzony od 2010 roku. 1 sierpnia - Dzień Pamięci Warszawy - święto stolicy, ustanowione… » więcej 2024-07-31, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 31 lipca obchodzony jest w Polsce Dzień Skarbowości. To święto wszystkich urzędników, inspektorów, naczelników i pracowników izb i urzędów skarbowych… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »