1410 - Liczące ponad 20 tysięcy żołnierzy wojska polskie Władysława Jagiełły przeprawiły się koło Czerwińska przez Wisłę po moście łyżwowym by połączyć się z wojskami litewsko-smoleńskimi. Połączona licząca około 30 tysięcy armia polsko-litewska przekroczyła granicę zakonu koło Lidzbarka 9 lipca 1410. Wojska krzyżackiego zastąpiły drogę armii Władysława Jagiełły pod Grunwaldem gdzie 15 lipca do bitwy.
1464 - W Toruniu rozpoczęły się rokowania pokojowe polsko-krzyżackie w sprawie zakończenia trwającej od 1454 roku wojny. Rokowania trwały do 21 lipca i zakończyły się fiaskiem. 560. rocznica
1632 - W Utrechcie urodził się Tylman z Gameren, architekt, malarz, od 1661 działający w Polsce. Do jego dzieł należą między innymi: pałac Krasińskich i kościół Sakramentek w Warszawie, kościół świętej Anny w Krakowie oraz pałace w Puławach i Nieborowie. Zmarł w 1706 roku.
1837 - W Oświęcimiu urodził się Awit Szubert, malarz, fotograf. Jako jeden z pierwszych fotografował Tatry. Wykonywał przede wszystkim portrety, w tym ludzi ze świata kultury i polityki. Był też autorem fotografii wykorzystywanych do celów naukowych. Fotografią górską zajmował się od 1865 roku, gdy utrwalał widoki Pienin; zdjęcia Tatr wykonywał od początku lat 70. XIX wieku. W 1892 był pierwszym fotografem, który utrwalił wnętrza kopalni soli w Wieliczce. Zmarł 27 maja 1919 roku.
1850 - Urodził się Alfredo Keil, portugalski kompozytor, malarz, poeta pochodzenia niemieckiego. Po premierze opery komicznej "Serrana” w 1899 roku, która jako pierwsza została wydrukowana z librettem w języku portugalskim, Alfredo Keil został uznany za twórcę portugalskiej opery narodowej. Z okazji 500. rocznicy urodzin Henryka Żeglarza napisał kilka pieśni patriotycznych, w tym w 1890 roku hymn Portuguesa” do słów Henrique Lopesa de Mendonçy, który w 1911 roku stał się portugalskim hymnem narodowym. Zmarł 4 października 1907 roku.
1854 - Urodził się Heliodor Święcicki, lekarz ginekolog, profesor, społecznik, filantrop. W 1919 roku był założycielem i pierwszym rektorem Wszechnicy Piastowskiej, od 1920 roku Uniwersytetu Poznańskiego. Zmarł 10 października 1923 roku. 170. rocznica
1855 - Zmarł Józef Bohdan Dziekoński, pisarz epoki romantyzmu. Jest między innymi autorem powieści: "Sędziwoj”, "Wspomnienia i marzenia Bogdańskiego”. Urodził się 7 lutego 1816 roku.
1862 - Przed Teatrem Wielkim w Warszawie Ludwik Jaroszyński dokonał nieudanego zamachu na namiestnika Królestwa Polskiego wielkiego księcia Konstantego Mikołajewicza, brata cara Aleksandra II. Zamachowiec został schwytany i uwięziony w X. Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Po wyroku sądu wojskowego został stracony 21 sierpnia.
1862 - W Łowiczu urodziła się Bolesława Lament, zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny. Prowadziła szeroką działalność oświatowo-wychowawczą. Szczególną troską otaczała młodzież, by uchronić ją przed utratą wiary i polskości. Otwierała przedszkola i szkoły. Z jej inicjatywy siostry prowadziły prace społeczne. W czasie II wojny światowej pomagała bezdomnym, zorganizowała też tajną szkołę polską. Zmarła 29 stycznia 1946 roku. Beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II w 1991 roku.
1880 - Ukazało się pierwsze wydanie założonego przez Thomasa Alvę Edisona amerykańskiego czasopisma naukowego "Science”. Od 1900 roku czasopismo stało się organem American Association for the Advancement of Science, międzynarodowej organizacji non-profit zajmującej się ogólnie pojętym rozwojem nauki. Tygodnik "Science” publikuje najnowsze, szczególnie doniosłe odkrycia w dziedzinie nauk przyrodniczych i wszelkie materiały na temat nauki we współczesnym świecie.
1883 - Urodził się Franz Kafka, austriacki pisarz żydowskiego pochodzenia. Wywarł ogromny wpływ na literaturę XX wieku. Wielu badaczy i teoretyków uważa go za prekursora egzystencjalizmu. Przez całe życie był związany z Pragą. Do kanonu literatury światowej wszedł przede wszystkim osławiony „Proces”, inne jego powieści to „Zamek” i „Ameryka”, pisał też nowele - „Wyrok”, „Przemiana”, „Kolonia karna”. Zmarł 3 czerwca 1924 roku.
1886 - W niemieckim Mannheim został zaprezentowany trzykołowy pojazd z silnikiem spalinowym i elektrycznym zapłonem Benz Patent-Motorwagen Nummer 1. Był to pierwszy automobil skonstruowany przez Karla Benza.
1890 - Zmarł Szymon Wincenty Tokarzewski, działacz niepodległościowy. Był aktywnym współpracownikiem Księdza Ściegiennego, 37 lat swojego życia spędził w więzieniach, w katordze i na wygnaniu. Wspomnienia Szymona Tokarzewskiego zostały wydane między innymi pod tytułami: "Na Sybirze. Opowiadania z życia Polaków” oraz "Bez paszportu. Z pamiętników wygnańca”. Urodził się 16 lipca 1823 roku.
1893 - W Nowym Sączu powstał Związek Stronnictwa Chłopskiego, pierwsza polityczna organizacja chłopska w Europie. Jej założycielami byli bracia Jan i Stanisław Potoczek. Początkowo partia liczyła 1297 członków. Związek Stronnictwa Chłopskiego działał do 1908 roku, a po jego rozwiązaniu większość działaczy wstąpiła do Polskiego Stronnictwa Ludowego.
1896 - Na ulice Bydgoszczy wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny. Wcześniej, od 18 maja 1888 roku, w Bydgoszczy były tramwaje konne.
1915 - Urodził się Stefan Rodak, pseudonim "Rola”, w czasie II wojny światowej komendant obwodu Puławy Batalionów Chłopskich. Brał między innymi udział w akcji wysadzenia niemieckiego pociągu amunicyjnego pod Gołębiem we wrześniu 1943 roku. W 1944 został aresztowany przez funkcjonariuszy UB i skazany na karę śmierci za usiłowanie obalenia ustroju. Po interwencjach działaczy ludowych u Bolesława Bieruta karę zamieniono na karę dożywocia. Został zwolniony z więzienia 5 grudnia 1954 roku na mocy amnestii. Zmarł 26 października 1975 roku.
1923 - Marszałek Józef Piłsudski, który zrezygnował z pełnienia stanowiska przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej, wygłosił w hotelu Bristol przemówienie, w którym między innymi wyraził swe obrzydzenie wobec partyjniactwa i koniunkturalizmu. Marszałek powiedział między innymi, że "zapluty, potworny karzeł na krzywych nóżkach, wypluwający swą brudną duszę, opluwający go zewsząd, nieszczędzący mu niczego, co szczędzić trzeba - rodziny, stosunków, bliskich mu ludzi; ten potworny karzeł pełzał za nim jak nieodłączny druh, ubrany w chorągiewki różnych typów i kolorów - to obcego, to swego państwa, krzyczący frazesy, wykrzywiający potworną gębę, wymyślający jakieś niesłychane historie; ten karzeł był jego nieodstępnym druhem, nieodstępnym towarzyszem doli i niedoli, szczęścia i nieszczęścia, zwycięstwa i klęski". Po wygłoszeniu przemówienia Józef Piłsudski formalnie wycofał się z życia politycznego Polski, przenosząc się do Sulejówka.
1923 - Urodziła się Sue Ryder, Angielka, działaczka społeczna. W czasie II wojny światowej pracowała w polskiej sekcji tajnych służb Zarządu Operacji Specjalnych. Zaopatrywała "cichociemnych", organizowała zrzuty dla walczącej Warszawy w 1944 roku. Założyła fundację swego imienia. Zmarła 2 listopada 2000 roku.
1924 - W Warszawie rozpoczął się I Narodowy Zlot Harcerzy. Zlot trwał do 9 lipca w formie odrębnych obozów harcerek i harcerzy. Harcerki miały swój obóz w Świdrze, a harcerze na Siekierkach. Głównym celem zlotu było przybliżenie harcerstwa społeczeństwu polskiemu, a także sprawdzenie jakości drużyn harcerskich. 100. rocznica
1925 - Zmarł Tadeusz Wróblewski, prawnik i teoretyk prawa, adwokat, polityk, bibliofil, założyciel Biblioteki Wróblewskich w Wilnie. Był propagatorem pokojowego współistnienia Białorusinów, Litwinów i Polaków. Był członkiem Litewskiego Towarzystwa Naukowego oraz Litewskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki. Urodził się 8 listopada 1858 roku.
1927 - Urodził się Ken Russell, brytyjski reżyser filmowy. Nakręcił ponad 70 filmów, były wśród nich filmy fabularne, dokumentalne i krótkometrażowe, między innymi: "Zakochane kobiety", "Odmienne stany świadomości" "Lisztomania" i "Dziki Mesjasz". Zmarł 27 listopada 2011 roku.
1928 - W Londynie przeprowadzono pierwszą transmisję telewizyjną w kolorze. Telewizja kolorowa została wynaleziona przez Szkota Johna Logie Bairda, cztery lata po stworzeniu przez niego pierwszego telewizora w historii. W Polsce rozpoczęto transmisje kolorowego programu telewizyjnego 6 grudnia 1971 roku, była to transmisja z obrad VI zjazdu PZPR.
1930 - Urodził się Jan Bógdoł, aktor teatralny i filmowy. Wystąpił między innymi w filmach: "Sprawa inżyniera Pojdy”, "Polonia Restituta”, "Anna” i wampir”, "Pamiętnik znaleziony w garbie”, "Wojaczek” i "Angelus”. Zmarł 28 września 2020 roku.
1935 - Minister spraw zagranicznych Józef Beck złożył wizytę w Berlinie, w czasie której został przyjęty przez Adolfa Hitlera. Przywódca III Rzeszy zadeklarował, że nie ma zamiaru rozpoczynać wojny w Europie. Stwierdził także, że naród niemiecki musi poszukiwać ugody zarówno z Polską, jak i Wielką Brytanią. Adolf Hitler bardzo nieprzychylnie wypowiadał się także o ZSRR, Lidze Narodów i porządku zaprowadzonym przez traktat wersalski, jednocześnie bardzo pozytywnie ustosunkował się do zmarłego Józefa Piłsudskiego. Z Berlina Józef Beck udał się do Gdyni, gdzie wraz z prezydentem Senatu Wolnego Miasta Gdańska Arthurem Greiserem ratyfikował układ regulujący między innymi kwestie ceł na obszarze Wolnego Miasta Gdańska.
1935 - W stoczni we włoskim Monfalcone zwodowano transatlantyk "Batory”. 21 kwietnia 1936 roku wyruszył w swój pierwszy rejs wycieczkowy na trasie: Wenecja - Dubrownik - Barcelona - Casablanca- Funchal - Lizbona - Londyn - Kanał Kiloński - Gdynia, gdzie zawinął 11 maja 1936. W pierwszy transatlantycki rejs z Gdyni do Nowego Jorku "Batory” wyruszył tydzień później. Służbę zakończył w 1969 roku.
1936 - W Warszawie, zarządzeniem Ministerstwa Spraw Wojskowych, powołano Wyższą Szkołę Lotniczą. Szkolenie początkowo trwało rok. W 1938 roku podjęto decyzję o wprowadzeniu dwuletniego cyklu nauczania i przekształceniu szkoły w Wydział Lotniczy Wyższej Szkoły Wojennej. Do wybuchu II wojny światowej uczelnię ukończyło 77 absolwentów.
1940 - Urodził się Jerzy Buzek, profesor nauk technicznych, polityk, poseł na Sejm RP, premier RP. Od 2004 roku jest posłem do Parlamentu Europejskiego, którego w latach 2009-2012 był przewodniczącym
1940 - Urodził się Peer Raben, właściwie Wilhelm Rabenbauer, niemiecki producent filmowy, autor muzyki i aktor. Był autorem muzyki do blisko 40 filmów, w tym między innymi do: "Miłość jest zimniejsza niż śmierć”, "Lili Marleen”, "Querelle”, "To okrutne życie”. Zmarł 21 stycznia 2007 roku.
1941 - W zdobytym przez Niemców Krzemieńcu ukraińscy nacjonaliści zamordowali około 300-500 Żydów. Przyczyną pogromu stało się odnalezienie zwłok więźniów zabitych przez sowieckie służby przed ewakuacją z miasta.
1941 - Józef Stalin wezwał w przemówieniu radiowym narody ZSRR do "wielkiej wojny ojczyźnianej” w obliczu ataku państw faszystowskich. Nazwa "wielka wojna ojczyźniana” nawiązywała do wojny toczonej przez Rosję w 1812 roku z wojskami Napoleona Bonaparte i przez powszechny, uniwersalny charakter, miała mobilizować ludność do aktywnego uczestnictwa w obronie kraju. Termin ten nie obejmuje natomiast współpracy militarnej i gospodarczej z III Rzeszą od paktu Ribbentrop-Mołotow od 23 sierpnia 1939 do 22 czerwca 1941 roku, w tym aneksji wschodniej części Polski, zagarnięcia Litwy, Łotwy i Estonii.
1941 - W Jurborku, na historycznej Żmudzi, Niemcy przy wsparciu litewskiej policji zamordowali 322 Żydów. Większość liczącego około pięciu tysięcy mieszkańców Jurborka stanowili Żydzi.
1942 - W niemieckim obozie zagłady KL Dachau został zamęczony niemiecki ksiądz rzymskokatolicki Josef Lenzel, przeciwnik narodowego socjalizmu. Bronił praw i godności prześladowanych polskich robotników przymusowych. Urodził się 21 kwietnia 1890 roku we Wrocławiu.
1942 - W lesie pod wsią Warzyce koło Jasła Niemcy zamordowali 850 Żydów. Byli to w większości mieszkańcy gett we Frysztaku, Jaśle, Korczynie.
1942 - Urodziła się Gunilla Bergström, szwedzka pisarka, ilustratorka i dziennikarka, autorka około 40 książek dla dzieci, w tym serii o Albercie Albertsonie. Jest autorką przeszło 40 książek. Zostały one przetłumaczone na ponad 30 języków. Sprzedano ich ponad dziewięć milionów egzemplarzy. Zmarła 26 sierpnia 2021 roku.
1943 - W czasie akcji wysiedlania Polaków Niemcy spacyfikowali wieś Majdan Stary na Zamojszczyźnie. Oddziały SS wsparte przez ukraińskich lub rosyjskojęzycznych kolaborantów spaliły wieś i zamordowały 75 mieszkańców, w tym 26 kobiet oraz 16 dzieci. Przyczyną pacyfikacji miała być współpraca mieszkańców Majdanu Starego z polską partyzantką.
1943 - W odwecie za pomoc udzielaną sowieckim partyzantom Niemcy spacyfikowali wieś Popówka na Podlasiu. Rozstrzelano 37 osób, w tym 10 mężczyzn, 11 kobiet i 16 dzieci. Wieś po uprzednim ograbieniu doszczętnie zniszczono. Po wojnie nie została odbudowana.
1947 - Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę o odbudowie Warszawy. Do 1953 roku odbudowano Stare Miasto oraz zbudowano Trasę W-Z, Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową - MDM i osiedle Muranów.
1949 - W katedrze lubelskiej doszło do tak zwanego "cudu lubelskiego”. Na obrazie Matki Boskiej Częstochowskiej wierni zobaczyli łzy. Wkrótce do Lublina zaczęli przybywać pielgrzymi z całej Polski. 26 czerwca 1988 roku na Majdanku odbyła się koronacja tego obrazu Matki Bożej, której dokonał kardynał Józef Glemp. Od 2014 roku decyzją Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w archikatedrze lubelskiej 3 lipca obchodzone jest święto Najświętszej Maryi Panny Płaczącej. 75. rocznica
1950 - Urodził się Jan Zajíc, czeski student, który podpalił się, protestując przeciw okupacji Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego. Zmarł 25 lutego 1969 roku.
1951 - W Warszawie zmarł Tadeusz Borowski, nowelista, poeta i publicysta. W 1943 roku aresztowany i więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych - najpierw w Dachau, potem w Auschwitz Birkenau. Autor wstrząsających opowiadań o tematyce obozowej, jak "Pożegnanie z Marią" i "Kamienny świat". W 1948 roku wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i dał się poznać, jako zdeklarowany komunista. Zmarł zaledwie kilka dni po narodzinach córki. Okoliczności jego śmierci są niejasne, w zatruciu gazem dopatrywano się samobójstwa. W chwili śmierci miał 28 lat. Urodził się 12 listopada 1922 roku.
1952 - Urodziła się Laura Branigan, amerykańska piosenkarka popowa oraz aktorka z włoskimi i irlandzkimi korzeniami. W Stanach Zjednoczonych jest najbardziej znana z platynowego hitu "Gloria”, a w Europie z zajmującego pierwsze miejsca list przebojów singla "Self Control”. Była nominowana do Nagrody Grammy. Zmarła 26 sierpnia 2004 roku.
1958 - Urodził się Zbigniew Strzałkowski, franciszkanin konwentualny, misjonarz, męczennik oraz błogosławiony Kościoła katolickiego. Pierwszy polski błogosławiony misjonarz, który zmarł śmiercią męczeńską, 9 sierpnia 1991 w Pariacoto w Peru wraz z ojcem Michałem Tomaszkiem. Zostali zamordowani przez komunistyczną organizację terrorystyczną Świetlisty Szlak. W 2015 roku zostali beatyfikowani przez papieża Franciszka.
1960 - Urodził się Vince Clarke, właściwie Vincent John Martin, angielski muzyk, założyciel zespołów Depeche Mode, Yazoo, The Assembly oraz Erasure. Skomponował oraz napisał teksty utworów umieszczonych na pierwszym albumie zespołu Depeche Mode - "Speak & Spell”.
1960 - Zmarł Konstanty Sylwin Jakimowicz, architekt. Zaprojektował między innymi w Warszawie: Dom Akcji Katolickiej Roma” przy ulicy Nowogrodzkiej, obecnie Teatr Muzyczny Roma; dom parafialny przy ulicy Mokotowskiej, obecnie Teatr Współczesny; oraz Konkatedrę Matki Bożej Zwycięskiej na Kamionku. Urodził się 17 lutego 1879 roku.
1962 - Urodził się Tom Cruise, amerykański aktor i producent filmowy. Uznany przez magazyn "Forbes” za najbardziej wpływowego człowieka show-biznesu. Za początek wielkiej kariery aktora uważa się nominowaną do Złotego Globu rolę w filmie "Ryzykowny interes" z 1983. Światową sławę zdobył rolą pilota Mavericka w filmie "Top Gun" z 1986. Zagrał też między innymi w filmach: "Kolor pieniędzy", "Rain Man", "Urodzony 4 lipca" oraz "Wywiad z wampirem".
1966 - Zmarła Wanda Grodzieńska, poetka, pisarka, krytyk literacki, redaktorka "Świerszczyka”. Autorka książek i zbiorów wierszy dla dzieci: "Najprawdziwsza bajka”, "Były sobie koty dwa”, "O ślimaku, co szukał wiosny”. Urodziła się 3 sierpnia 1906 roku.
1966 - Zmarła Zofia Starowieyska-Morstinowa, eseistka, krytyk literacki. Pracowała w redakcji miesięcznika "Znak". Była publicystką "Tygodnika Powszechnego". Urodziła się 21 lipca 1891 roku.
1967 - Siedem osób zginęło, a 47 zostało rannych w katastrofie kolejowej pod Działdowem. Wykoleiły się cztery ostatnie wagony pociągu osobowego jadącego z Warszawy do Ełku. Winą za tę tragedię obarczono robotników torowych, a ich brygadzistę, który będąc pod wpływem alkoholu nie nadzorował należycie prac, skazano na siedem lat więzienia.
1971 - Zmarł Jim Morrison, muzyk i poeta, wokalista słynnej grupy The Doors, której nazwa została zaczerpnięta z utworu Aldousa Huxleya "The Doors of Percepcion". Niektórzy wielbiciele Jimma Morissona twierdzą, że upozorował swoją śmierć, by wieść spokojne życie w Meksyku. Do jego grobu na cmentarzu Pere la Chaise w Paryżu codziennie przybywają dziesiątki fanów. Urodził się 8 grudnia 1943 roku.
1973 - Zmarł Laurens Hammond, amerykański inżynier i wynalazca organów Hammonda - instrumentu, którego mógł być alternatywą dla piszczałkowych organów kościelnych. Laurens Hammond opracował silnik elektryczny współpracujący z generatorem charakterystycznych dźwięków, obecnie rozpoznawanych jako głos organów Hammonda. Autor złożył wniosek patentowy 19 stycznia 1934 roku. Zgodę na swój patent otrzymał 24 kwietnia tego samego roku. Urodził się 11 stycznia 1895.
1974 - Podczas rozgrywanych w RFN X Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Polska przegrała w meczu o awans do finału na Stadionie Leśnym we Frankfurcie nad Menem z gospodarzami 0:1. Mecz odbywał się w trudnych warunkach po ulewnym deszczu. W 53. minucie meczu Jan Tomaszewski obronił rzut karny. Jedyną bramkę w meczu strzelił Gerd Müller w 76. minucie. 7 lipca w finale RFN wygrała 2:1 z Holandią i zdobyła mistrzostwo świata. Polska w meczu o trzecie miejsce wygrała 6 lipca z Brazylią 1:0. 50. rocznica
1981 - Sejm PRL ustanowił Warszawski Krzyż Powstańczy nadawany osobom, które wzięły czynny udział w Powstaniu Warszawskim lub bezpośrednio je wspierały. Pierwsze Warszawskie Krzyże Powstańcze nadano w dniu 1 sierpnia 1981 roku i otrzymało je 100 byłych powstańców warszawskich, wśród nich między innymi: generał Jan Mazurkiewicz "Radosław” - dowódca zgrupowania Armii Krajowej, generał Franciszek Kamiński - dowódca Batalionów Chłopskich, pułkownik Maria Wittek - dowódca Wojskowej Służby Kobiet, Mieczysław Fogg i Lesław Bartelski. Ustawą z 16 października 1992 roku nadawanie medalu uznano za zakończone z dniem 8 maja 1999.
1983 - Urodziła się Dorota Masłowska, pisarka, kompozytorka, producentka muzyczna. Laureatka Nagrody Literackiej Nike w 2006 roku za powieść "Paw królowej". Autorka książek: „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną” i dramatów: „Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku” i „Między nami dobrze jest”.
1985 - Urodziła się Mela Koteluk, właściwie Malwina Koteluk, piosenkarka i autorka tekstów, wykonująca muzykę z pogranicza rocka i popu. 8 maja 2012 wydała debiutancki album studyjny, zatytułowany „Spadochron”.
1988 - Nad Zatoką Perską amerykański krążownik USS "Vincennes” zestrzelił omyłkowo irański samolot pasażerski Airbus A300 z 290 osobami na pokładzie. Według oficjalnej wersji strony amerykańskiej irański samolot został omyłkowo zidentyfikowany, jako wojskowy myśliwiec F-14 Tomcat. Rząd Iranu do dziś uważa atak na cywilną maszynę za rozmyślny akt barbarzyństwa.
1988 - Nad Bosforem w Stambule w Turcji otwarto Most Mehmeda Zdobywcy. Długość mostu wynosi 1510 metrów, a szerokość 39. Jezdnia jest oddalona od lustra wody o około 64 metry. Most Mehmeda Zdobywcy jest jednym z trzech mostów położonych nad Cieśniną Bosfor w Stambule.
1989 - W "Gazecie Wyborczej” ukazał się artykuł wstępny Adama Michnika "Wasz prezydent, nasz premier”. W artykule apelowano o "sojusz demokratycznej opozycji z reformatorskim skrzydłem obozu władzy” i wzywano jednocześnie do podziału władzy w Polsce. Za przyzwolenie opozycji solidarnościowej na prezydenta wywodzącego się z PZPR premierem miał zostać reprezentant Solidarności. 35. rocznica
1996 - Do Szkocji powrócił "Kamień Przeznaczenia”. Kamień ze Scone, kamień koronacyjny królów Szkocji, po roku 1296, królów Anglii i Wielkiej Brytanii, zwany był też "mówiącym” lub "proroczym” kamieniem, jako że miał wskazywać kolejnego władcę. Kamień zabrał w 1296 roku do londyńskiego Westminsteru król Anglii Edward I Długonogi, zwany też Młotem na Szkotów. Kamień znajduje się w Zamku Edynburskim. Szkoci zgodzili się jednak wypożyczyć go na ceremonię koronacji następnego wspólnego władcy Anglii, Szkocji, Walii i Irlandii Północnej.
1996 - Zmarła Wanda Łuczycka, właściwie Wanda Łuczycka-Meller, aktorka, od 1947 roku związana z teatrami warszawskimi. Występowała także w popularnej powieści radiowej "Matysiakowie”. Grała między innymi w filmach i serialach: "Mąż swojej żony”, "Wojna domowa”, "Chłopi”, "Dyrektorzy”, "Do przerwy 0:1”. Urodziła się 2 lipca 1907 roku.
2002 - Zmarła Łucja Prus, piosenkarka. Wylansowała takie popularne przeboje jak: "Dookoła noc się stała”, "Nic dwa razy”, "Twój portret”, "W żółtych płomieniach liści”. Współpracowała z Januszem Muniakiem, Włodzimierzem Nahornym, Jonaszem Koftą, Janem Wołkiem, Agnieszką Osiecką, Alicją Majewską, Jerzym Połomskim oraz zespołem Skaldowie. Urodziła się 25 maja 1942 roku.
2005 - Zmarł Alberto Lattuada, włoski reżyser, scenarzysta, krytyk i producent filmowy. Jest twórcą między innymi filmów i seriali: "Młyn na Padzie”, "Anna”, "Płaszcz”, "Człowiek mafii”, "Słodkie kłamstwa”, "Krzysztof Kolumb”. Urodził się 13 listopada 1914 roku.
2010 - Zmarł Stanisław Chojnacki, historyk sztuki, etiopista. Był twórcą i przez wiele lat dyrektorem Biblioteki i Muzeum Instytutu Studiów Etiopskich Uniwersytetu Haile Sellasie I w Addis Abebie. Część swojej kolekcji etiopskich krzyży i przedmiotów liturgicznych przekazał w darze Muzeum Narodowemu w Warszawie. Urodził się 1 października 1915 roku.
2013 - W zamachu bombowym w Bagdadzie zginęły 292 osoby, a 225 zostało rannych. Ciężarówka wypełniona materiałami wybuchowymi eksplodowała w okolicy centrum handlowego w Karradzie, dzielnicy Bagdadu. Do zamachu przyznało się tak zwane Państwo Islamskie.
2013 - Zmarła Hanna Olechnowicz, specjalistka w dziedzinie pracy z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi. Twórczyni Klubu Terapeutycznego dla Dzieci z Poważnymi Zaburzeniami Emocjonalnymi. Autorka publikacji: "Dziecko własnym terapeutą. Jak wspomagać strategie autoterapeutyczne dzieci z dysfunkcjami więzi osobistych", "Opowieści terapeutów "(redakcja), "Dobre chwile z naszym dzieckiem. Zabawy sprzyjające rozwojowi charakteru" i "Jaskiniowcy zagubieni w XX wieku. Praca tematyczna z małymi dziećmi". Urodziła się 15 grudnia 1918 roku.
2015 - Zmarł Edmund Małachowicz, architekt i konserwator zabytków. Między innymi odbudował po II wojnie światowej we Wrocławiu kościoły: bernardynów i świętego Krzysztofa oraz katedrę świętej Marii Magdaleny. Urodził się 3 marca 1925 roku.
2015 - Zmarła Krystyna Siesicka-Waśniewska, pisarka, autorka utworów dla młodzieży. Napisała między innymi powieści: "Zapałka na zakręcie”, "Beethoven i dżinsy”, "Jezioro osobliwości”, "Fotoplastykon”. Urodziła się 22 listopada 1928 roku.
2019 - Zmarł Jacek Baluch, literaturoznawca, tłumacz, profesor nauk humanistycznych, dyplomata. Był między innymi autorem monografii międzywojennej czeskiej poezji awangardowej oraz antologii czeskiej miłosnej liryki średniowiecznej. Urodził się 17 marca 1940 roku. 5. rocznica
2019 - Zmarł Wojciech Jankowiak, scenograf teatralny i telewizyjny. Współpracował z teatrami między innymi we Wrocławiu, Warszawie, Krakowie, Katowicach, Poznaniu, Łodzi, Rzeszowie, Zabrzu oraz Jeleniej Górze. Zrealizował też wiele scenografii dla wrocławskiego Ośrodka Telewizji Polskiej. Urodził się 15 września 1947 roku. 5. rocznica
2019 - Zmarł Tytus Karlikowski, działacz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, przewodniczący Środowiska Żołnierzy Batalionu Armii Krajowej "Zośka”. Po wojnie był profesorem Instytutu Badawczego Leśnictwa i kierownikiem Katedry Profilaktyki Pożarniczej w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie. Urodził się 3 stycznia 1927 roku. 5. rocznica
2020 - Zmarł Marek Wortman, reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta. Absolwent reżyserii PWSTiF w Łodzi. Reżyser filmów fabularnych: "Obcy w domu", "Wielki wóz", " Ucieczka z Oświęcimia". Był także autorem licznych dokumentów i filmów o tematyce historycznej i sportowej Wyreżyserował też wiele przedstawień teatralnych, także dla Teatru Telewizji. Urodził się 16 lipca 1941 roku.
2021 - Zmarł Tadeusz Taworski, twórca i wieloletni dyrektor Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Płocku, działacz opozycji w PRL. Od podstaw stworzył płockie zoo, któremu szefował od 1956 do 1996. W latach 60. zainicjował akcję "Krokodyl”, w ramach której wysłano z Polski około sześciu tysięcy książek dla Polonii argentyńskiej i brazylijskiej w ramach wymiany za zwierzęta. W latach 80. wstąpił do NSZZ "Solidarność”. Był delegatem na I Zjazd "Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 został usunięty ze stanowiska za naruszenie dekretu o stanie wojennym - wspierał wówczas działalność Konfederacji Polski Niepodległej). Był internowany od kwietnia do sierpnia 1982. Urodził się 15 czerwca 1931 roku w Buenos Aires.
2022 - Zmarła Janina Szombara z domu Kulczycka, pianistka i pedagog, związana z Sanokiem, honorowa obywatelka tego miasta. Urodziła się 24 czerwca 1919 roku.
2023 - Himalaista, podróżnik Paweł Kopeć zginął, schodząc z ośmiotysięcznika Nanga Parbat. Był jednym z trzech wspinaczy z Polski, którzy 2 lipca - niezależnie od siebie, o różnych godzinach - zdobyli szczyt. Paweł Kopeć był doświadczonym alpinistą - należał do kadry Polskiego Związku Alpinizmu, był członkiem Świętokrzyskiego Klubu Alpinistycznego, taternikiem jaskiniowym oraz członkiem programu Polski Himalaizm Zimowy. W 2018 roku brał udział w nieudanej wyprawie na Manaslu, ale rok później wspinaczka na tę górę zakończyła się sukcesem. W 2021 brał udział w wyprawie na Lhotse. 1. rocznica
