1295 - Przemysł II, książę wielkopolski, został królem Polski. Koronę włożył mu arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka. Koronacja podkreśliła zasadę jednolitości państwa. Zaledwie dziewięć miesięcy później, 8 lutego 1296 roku Przemysł II został zamordowany, w ocenie historyków, z inspiracji margrabiów brandenburskich. Jako pierwszy król polski od czasów rozbicia dzielnicowego, umieścił na swojej pieczęci orła w koronie. Od tego dnia orzeł biały jest symbolem Polski. Urodził się 14 października 1257 roku.

1404 - Wielki książę litewski Witold Kiejstutowicz przyłączył do Litwy z pomocą wojsk polskich księstwo smoleńskie. Rzeczypospolita utraciła Smoleńsk na rzecz Rosji na mocy kończącego wojnę polsko-rosyjską rozejmu w Andruszowie w 1667 roku. 620 rocznica

1407 - Ulrich von Jungingen został wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego. W 1409 roku wypowiedział wojnę Władysławowi Jagielle. Zginął w bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku, w której dowodził i która zakończyła się pogromem Krzyżaków. Urodził się w 1360 roku.

1541 - W pałacu gubernatora w Limie został zamordowany hiszpański konkwistador Francisco Pizarro, który podbił imperium Inków, a także założył miasto Lima, współczesną stolicę Peru. Został zabity przez 20 uzbrojonych mężczyzn dowodzonych przez syna straconego na rozkaz konkwistadora jego współtowarzysza Diego de Almagro. Francisco Pizarro urodził się 16 marca 1478 roku.

1579 - Król Stefan Batory formalnie wypowiedział wojnę Rosji i wyruszył do Świru, gdzie nastąpiła koncentracja wojsk polsko-litewskich. Przeciwko 200 tysięcznej armii rosyjskiej Rzeczpospolita wystawiła armię w sile 56 tysięcy ludzi oraz 67 dział. Wojna zakończyła się w styczniu 1582 roku podpisaniem w Jamie Zapolskim rozejmu, w wyniku którego Rzeczpospolita odzyskała prawie całe Inflanty i Połock. 445 rocznica

1656 - Potop szwedzki: w Malborku zawarto traktat między elektorem Brandenburgii Fryderykiem Wilhelmem I a królem Szwecji Karolem X Gustawem, na mocy którego elektor, w zamian za pomoc militarną, miał otrzymać cztery województwa, które połączyłyby Prusy Książęce z Brandenburgią. Najazd Szwecji na Rzeczpospolitą trwał od 1655 do 1660 roku, rozpoczął się, gdy Rzeczpospolita prowadziła wyniszczającą wojnę obronną z Rosją, która wiosną 1654 roku najechała ponad połowę jej terytorium i wsparła trwające od 1648 roku powstanie Chmielnickiego. Potop szwedzki zakończył pokój w Oliwie zawarty w 1660 roku.

1730 - Urodził się Charles Messier, francuski astronom, poszukiwacz i odkrywca komet. Opublikował pierwszy katalog obiektów mgławicowych, znany jako "Katalog Messiera”, zawierający dane o 102 obiektach, z których sam odkrył 68. Zmarł 12 kwietnia 1817 roku. 1810 - Zmarł Joseph Montgolfier, francuski wynalazca, który wraz z bratem Jacquesem Étienne skonstruował balon na ogrzewane powietrze. 14 grudnia 1782 roku wypuszczony przez braci z przydomowego ogródka balon o objętości 18 metrów sześciennych osiągnął wysokość 250 metrów. Urodził się 26 sierpnia 1740 roku.

1824 - Urodził się William Thomson, baron Kelvin, brytyjski fizyk, pochodzenia irlandzkiego, matematyk i przyrodnik. Sformułował drugą zasadę termodynamiki, badał elektryczność i magnetyzm. Na jego cześć jednostkę podstawową temperatury w układzie Sl nazwano "kelwinem”. Zmarł 17 grudnia 1907 roku. 200 rocznica

1836 - Zmarł Claude Rouget de Lisle, francuski oficer, poeta i kompozytor. W 1792 roku napisał dla Armii Renu wojenną pieśń "Chant de guerré pour l’armée du Rhin”. Śpiewana przez bataliony Marsylii podczas marszu na Paryż, w lipcu 1792 roku, szybko stała się "Marsylianką”, a w 1879 roku - hymnem narodowym Francji. Urodził się 10 maja 1760 roku.

1841 - Urodził się Paul Wallot, niemiecki architekt, przedstawiciel neorenesansu, budowniczy gmachu parlamentu Rzeszy - Reichstagu w Berlinie. Do swojej śmierci pozostawał konsultantem w sprawach wyposażenia i dzieł sztuki dla Reichstagu. Wznosił też budynki mieszkalne i kupieckie, których fasady projektował w stylu romańskim z ornamentyką renesansową. Zmarł 10 sierpnia 1912 roku.

1866 - Urodził się George Herbert, angielski arystokrata, podróżnik i archeolog amator. Od 1906 roku każdej zimy prowadził wykopaliska w Egipcie, w rejonie na zachód od Luksoru, nieopodal Doliny Królów. W listopadzie 1922 roku, wraz z Howardem Carterem, odkrył grób Tutanchamona. Carnarvonowi nie było dane ukończyć prac w grobowcu. Zmarł niespodziewanie w kilka miesięcy po dokonaniu odkrycia, 5 kwietnia 1923 roku. Jego śmierć zainspirowała dziennikarzy do wymyślenia legendy o klątwie Tutanchamona.

1869 - Urodził się Martin Andersen Nexo, duński pisarz. Jego najbardziej znaną powieścią jest "Pelle Zwycięzca", która częściowo jest oparta na autobiografii autora. Książka powstawała w latach 1906-1910 i jest uznawana za pierwszą duńską powieść proletariacką. Zmarł 1 czerwca 1954 roku. 155 rocznica

1884 - Urodził się Piotr Zajlich, tancerz, choreograf, dyrektor baletu Teatru Wielkiego w Warszawie w latach 1917-1934. Do jego najbardziej znanych inscenizacji zalicza się "Pana Twardowskiego" Ludomira Różyckiego, "Świteziankę" Eugeniusza Morawskiego i "Pieśni miłosne" Hafiza Karola Szymanowskiego. Zmarł 18 kwietnia 1948 roku. 140 rocznica

1892 - Urodziła się Pearl Sydenstricker Buck, amerykańska powieściopisarka i nowelistka, autorka powieści: "Ziemski dom”, "Wiatr wschodni, wiatr zachodni”, "To dumne serce”, "Cesarzowa”, "Pałac kobiet”. Laureatka literackiej Nagrody Nobla w 1938 roku. Zmarła 6 marca 1973 roku.

1898 - Urodził się Willy Messerschmitt, niemiecki konstruktor szybowców i samolotów. Jeszcze w czasie studiów w 1923 roku założył firmę konstruktorską Messerschmitt-Flugzeugbau-Gesellschaft. Później wsławił się zaprojektowaniem myśliwców Bf 109 i Bf 110 - podstawowych samolotów Luftwaffe, walczących w czasie II wojny światowej. Jego konstrukcją był też pierwszy myśliwiec odrzutowy, który wszedł do służby operacyjnej - Me 262. Po wojnie pracował dla hiszpańskiego wytwórcy Hispano, następnie wrócił do Niemiec, gdy reaktywowano spółkę Messerschmitt AG. Zmarł 15 września 1978 roku.

1906 - W Warszawie założono Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości. W 1911 organizacja kupiła kamienicę Baryczków w Warszawie, która od 1912 była jej siedzibą. Towarzystwo prowadziło szeroką działalność popularyzatorską oraz podejmowało liczne inicjatywy ochrony zabytków kultury narodowej. Odrestaurowało kilkaset obiektów zabytkowych a skatalogowało kilkaset tysięcy. W czasie I wojny światowej powstała sieć kół towarzystwa w Rosji. Szczególnie aktywne były oddziały w Piotrogrodzie, Moskwie i Kijowie. Dzięki działaczom Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości uratowano znaczną liczbę polskich zabytków kultury wywiezionych w głąb Imperium Rosyjskiego lub pozostałych w polskich dworach na Kresach Wschodnich. Przed wybuchem II wojny światowej bibliotekę organizacji zdeponowano w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Towarzystwo przestało istnieć w 1944 roku, w 1974 jego tradycje przejęło Towarzystwo Opieki nad Zabytkami.

1906 - Na torze w Le Mans rozgrano się pierwszy wyścig samochodowy o Grand Prix Francji, jedna z eliminacji Mistrzostw Świata Formuły 1. Organizacją zawodów zajął się Automobile Club de France. Na starcie w Le Mans zjawiły się 32 pojazdy. Pierwszy nowoczesny wyścig w historii wygrał Węgier Ferenc Szisz w Renault.

1910 - Urodził się Maciej Nowicki, architekt i rysownik. Zaprojektował między innymi polski pawilon na Wystawę Światową w Nowym Jorku w 1939 roku, Dom Wycieczkowy w Augustowie oraz centrum sportowe na warszawskiej Pradze. Walczył w 1939 roku w czasie kampanii wrześniowej i podczas niemieckiej okupacji w Armii Krajowej. Potajemnie wykładał architekturę. Po wyjeździe z Polski jesienią 1945 roku osiedlili się w Nowym Jorku. Zginął w katastrofie lotniczej 31 sierpnia 1950 roku.

1910 - Urodził się Roy J. Plunkett, amerykański chemik, który w 1938 roku przypadkowo wynalazł teflon. Plunkett sprawdzał zamrożony 45 kilogramowy zbiornik tetrafluoroetenu, stosowanego w produkcji chłodziwa do lodówek. Gdy go otworzył, odkrył, że w pojemniku utworzył się biały proszek, który nie przylegał do ścian zbiornika. Tetrafluoroeten znajdujący się w środku uległ polimeryzacji, tworząc politetrafluoroeten, substancję o zaskakujących właściwościach: niezwykle małej energii powierzchniowej, dużej odporności cieplnej i chemicznej. Naukowiec zmarł 12 maja 1994 roku.

1911 - Urodził się Bronisław Żurakowski, samolotowy i śmigłowcowy konstruktor lotniczy, pilot szybowcowy. Po koniec lat 30. ubiegłego wieku zaprojektował samodzielnie szkolno-akrobacyjny samolot RWD-17, a później RWD-20 i RWD-17W. Był głównym konstruktorem pierwszego polskiego śmigłowca. Zmarł 4 października 2009 roku.

1922 - Urodziła się Maryna Okęcka-Bromkowa, dziennikarka, pisarka, folklorystka związana z Radiem Olsztyn. Zajmowała się folklorem Warmii i Mazur, rejestrując zbiory pieśni i gawęd. Ponad 200 nagranych przez nią taśm trafiło do Muzeum Narodowego w Warszawie. Wydała trzy tomy legend, gawęd i pieśni zebranych na Warmii i Mazurach, w tym "Śpiewa wiatr od jezior", "Nad jeziorem bajka śpi" i inne. Pisała także powieści. Laureatka Złotego Mikrofonu Polskiego Radia. Zmarła 15 października 2003 roku.

1926 - Urodził się Marian Turski, historyk i dziennikarz. Od 1942 roku w łódzkim getcie, w sierpniu 1944 deportowany przez Niemców do obozu Auschwitz. Wiosną 1945 roku przeżył marsz śmierci z Auschwitz do niemieckiego obozu Buchenwald. Był wieloletnim kierownikiem działu historycznego tygodnika "Polityka"; działaczem organizacji żydowskich, przewodniczącym Rady Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie.

1927 - Urodził się Jerry Schatzberg, amerykański fotograf i reżyser filmowy. Największe uznanie zdobył swoimi pierwszymi filmami z lat 70.: "Narkomani" i "Strach na wróble". Rolami w tych filmach zapoczątkował swoją wielką karierę Al Pacino. Późniejsze filmy Schatzberga nie odniosły już takiego sukcesu.

1929 - Były minister skarbu Gabriel Czechowicz stanął przed Trybunałem Stanu w związku z nieprawidłowym wykorzystaniem nadwyżek budżetowych skarbu państwa. Był jedynym polskim politykiem okresu międzywojennego postawionym przed Trybunałem Stanu. W grudniu 1927 roku Czechowicz przekazał na fundusz reprezentacyjny premiera Józefa Piłsudskiego osiem milionów złotych. Pieniądze te zostały wykorzystane w kampanii wyborczej BBWR. Trybunał nie rozstrzygnął jego winy i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia przez Sejm. Ten nie zdążył się wypowiedzieć do momentu nowych wyborów. Sanacja po wygranych wyborach w 1930 roku zalegalizowała przekroczenia budżetowe. 95 rocznica

1931 - Urodził się Rudolph Carl Gorman, znany jako R.C. Gorman, amerykański artysta z indiańskiego plemienia Nawahów, ceniony malarz i rzeźbiarz, surrealista zwany "Picassem amerykańskich Indian". W 1973 był jedynym żyjącym indiańskim artystą, którego prace znalazły się na wystawie "Arcydzieła Amerykańskich Indian" w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, a jedno z jego dzieł znalazło się na okładce katalogu wystawy. Zmarł 3 listopada 2005 roku.

1935 - W III Rzeszy wydano zarządzenie o obowiązkowej sześciomiesięcznej pracy na rzecz państwa przez mężczyzn w wieku od 18 do 25 lat. Obowiązek miał być wypełniony poprzez pracę w Reichsarbeitsdienst, młodzieżowej organizacji paramilitarnej, która w czasie wojny pomagała Wermachtowi.

1936 - Niemiec Ewald Rohlfs odbył pierwszy w historii swobodny lot helikopterem. Pierwszy lot trwał 28 sekund. Za czwartym razem pilot utrzymał maszynę w powietrzu przez 16 minut.

1937 - Urodził się Jerzy Eysymontt, ekonomista, polityk, poseł na Sejm. Pełnił funkcję kierownika Centralnego Urzędu Planowania w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jana Olszewskiego, a także wiceministra gospodarki w rządzie Jerzego Buzka. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracował ze strukturami podziemnymi Solidarności. Zmarł 23 września 2005 roku.

1938 - Urodził się Krzysztof Baranowski, żeglarz, kapitan jachtowy, dziennikarz, nauczyciel. Jako pierwszy Polak dwukrotnie opłynął samotnie kulę ziemską. Od 2009 roku prowadzi Fundację "Szkoła Pod Żaglami Krzysztofa Baranowskiego”, początkowo na żaglowcu "Pogoria”, zaś od 1992 roku na żaglowcu "Fryderyk Chopin”. Jest także autorem kilkunastu książek o żeglarstwie, między innymi: "Polonezem dookoła świata", "Dom pod żaglami", "Drugi raz dookoła świata", "Regaty", oraz około 50 filmów o tematyce żeglarskiej, w tym: "Jaś i Małgosia na oceanie", "Czekanie na wieloryba", "Sztorm".

1939 - Minister rolnictwa i reform rolnych wydał zarządzenie "O uznaniu nadleśnictwa Jaworzyna i Zakopane w krakowsko-śląskim okręgu lasów państwowych za lasy ochronne i o utworzeniu jednostki organizacyjnej szczególnej pod nazwą Park Przyrody w Tatrach". W 1947 roku na tym terenie powstał Tatrzański Park Narodowy. 85 rocznica

1940 - Zmarł Rudolf Modrzejewski, polsko-amerykański inżynier, budowniczy linii kolejowych i mostów, pionier w budownictwie mostów wiszących. Zbudował prawie 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej. Odegrał znaczącą rolę, jako wychowawca następnych pokoleń amerykańskich konstruktorów i budowniczych mostów. Był pionierem praktycznego zastosowania w budowie mostów wiszących sprężystych stalowych pylonów, zamiast stosowanych wcześniej murowanych wież. Urodził się 27 stycznia 1861 roku.

1941 - Sowieckie NKWD wymordowało więźniów obozu dla polskich jeńców i uchodźców wojennych w Prawieniszkach na Litwie. Sowieci zabili 477 osób, przeżyły tylko dwie: litewski strażnik obozowy i więziony tam polski policjant z Nowogródka. Po klęsce wrześniowej 1939 roku kierowano do obozu w Prawieniszkach polskich oficerów i uchodźców wojennych, a później osoby z łapanek oraz aresztowane z terenów międzywojennej Litwy oraz Wileńszczyzny, podejrzewane o udział w polskim ruchu oporu.

1941 - Żołnierze Wehrmachtu spacyfikowali wieś Słochy Annopolskie, mordując co najmniej 58 osób. Do zbrodni doszło kilka dni po rozpoczęciu wojny niemiecko-sowieckiej. W odwecie za straty poniesione w walkach z Armią Czerwoną Niemcy spalili wioskę zabili mieszkających w niej Polaków i Białorusinów. Wśród ofiar były kobiety i dzieci.

1941 - Po zajęciu miasta Szawle na Litwie Niemcy rozstrzelali około tysiąca miejscowych Żydów. 22 sierpnia zadecydowano o utworzeniu getta w Szawlach. Niemiecką okupację przeżyło około 500 z ośmiu tysięcy mieszkających w mieście Żydów, którzy przed 1941 stanowili 1/4 ludności tego miasta.

1942 - Radio BBC nadało audycję o zagładzie polskich Żydów. Wykorzystano w niej dokumenty Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, tak zwanego Archiwum Ringelbluma. Archiwum powstało z inicjatywy Emanuela Ringelbluma jesienią 1940 roku. Dokumenty zbierał tajny kilkunastoosobowy zespół badawczy "Oneg Szabat".

1942 - Podczas powrotu z nalotu na Bremę zginął Stanisław Skarżyński, pułkownik i pilot. Wsławił się lotem wokół Afryki w 1931 roku oraz samotnym przelotem na samolocie RWD-5 przez Atlantyk z Saint Louis w Senegalu do Maceio w Brazylii. Był rekordzistą świata w długości lotu bez lądowania w kategorii samolotów sportowych w 1933 roku - 20 godzin i 30 minut. W czasie II wojny między innymi komendant Polskiej Szkoły Pilotów w Newton i pilot w polskim 305. Dywizjonie Bombowym. Urodził się 1 maja 1899 roku.

1943 - Urodził się Krzysztof Gradowski, reżyser, scenarzysta i aktor. Jest reżyserem między innymi "Akademii pana Kleksa", "Podróży pana Kleksa", "Pana Kleksa w kosmosie" i "Tryumfu pana Kleksa". W 1987 został odznaczony Orderem Uśmiechu.

1943 - Zmarł Karl Landsteiner, austriacki lekarz patolog i immunolog. Laureat Nagrody Nobla w 1930 roku za odkrycie, że w krwinkach czerwonych występują dwa antygeny oraz wyróżnienie trzech grup krwi A, B i 0. W 1940 roku z Alexandrem Wienerem odkrył czynnik Rh. Urodził się 14 czerwca 1868 roku.

1944 - Została zamordowana Krystyna Urszula Wituska, żołnierz wywiadu Armii Krajowej. W czasie niemieckiej okupacji prowadziła działalność wywiadowczą wśród wojskowych, zbierała między innymi informacje o lotnisku na Okęciu i oddziałach Wehrmachtu na terenie Warszawy. Została przypadkowo aresztowana 19 października 1942 roku. Osadzono ją na Pawiaku, a po śledztwie wywieziono do Berlina. Śledztwo zakończyło się w kwietniu 1943 sądem wojennym, który skazał ją za "szpiegostwo i współdziałanie w zbrodni zdrady stanu” na śmierć przez ścięcie na gilotynie. Wyrok wykonano w więzieniu w Halle 26 czerwca 1944 roku. Jej ciało zostało pochowane w zbiorowej mogile w Halle. Urodziła się 12 maja 1920 roku. 80 rocznica

1945 - Podczas konferencji Narodów Zjednoczonych w San Francisco podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych, nazywaną Konstytucją ONZ. Karta została podpisana przez 50 z 51 krajów członkowskich, Polska podpisała ją 16 października. Karta weszła w życie 24 października tego samego roku, po ratyfikowaniu jej przez pięć krajów założycielskich: Chiny, Francję, Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Związek Radziecki oraz większość sygnatariuszy. Karta wraz z paktami ekonomicznym i prawnym oraz powszechną deklaracją praw człowieka tworzy uniwersalny system ochrony praw człowieka w podwójnym sensie - podmiotowym i przedmiotowym. W rocznicę podpisania karty ONZ obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Współpracy na Rzecz Pokoju i Demokracji.

1946 - Zmarł Max Koegel, zbrodniarz hitlerowski, komendant niemieckich obozów koncentracyjnych Ravensbrück, Majdanek i Flossenbürg. Ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za zbrodnie popełnione w obozach, których był komendantem. Osobiście maltretował i bił więźniów. Po wojnie schwytany przez Amerykanów został skazany na śmierć przez aliancki Trybunał Wojskowy za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciw ludzkości. Popełnił w czerwcu 1946 samobójstwo w więzieniu w Norymberdze przed wykonaniem wyroku. Urodził się 16 października 1895 roku.

1948 - Dwa dni po wprowadzeniu radzieckiej lądowej blokady Berlina uruchomiono amerykański most powietrzny. W nocy z 23 na 24 czerwca radzieckie władze okupacyjne zarządziły blokadę zachodnich sektorów Berlina oraz odcięły dostawy energii elektrycznej. Bezpośrednią przyczyną było wprowadzenie - bez uzgodnienia z ZSRR - reformy walutowej w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec. Z powodu zablokowania lądowych szlaków komunikacyjnych wiodących przez radziecką strefę okupacyjną USA i Wielka Brytania rozpoczęły akcję zaopatrywania całego miasta mostem powietrznym. Blokada trwała niemal 11 miesięcy i zakończyła się zwycięstwem mocarstw zachodnich, które były w stanie dostarczać zaopatrzenie, w tym węgiel i żywność, mieszkańcom zachodniej części Berlina w wystarczającej ilości. Sowieckie władze, wobec fiaska prowadzonej polityki, na początku maja 1949 podjęły decyzję o zniesieniu blokady. Był to jeden z pierwszych i najpoważniejszych kryzysów w czasie "zimnej wojny".

1948 - Reprezentacja Polski w piłce nożnej poniosła najwyższą porażkę w swej historii, przegrywając 0:8 z Danią w Kopenhadze. W meczu tym swój jedyny reprezentacyjny występ zaliczył Kazimierz Górski.

1953 - Na Kremlu aresztowany został Ławrientij Beria, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Stalina, komisarz ludowy spraw wewnętrznych ZSRS. Po 1945 roku członek Biura Politycznego, kontrolujący Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, od marca 1953 minister spraw wewnętrznych. Jako szef NKWD odpowiedzialny za miliony ofiar "czystek", terroru i głodu, zbrodnię katyńską oraz wysiedlenia i represje wobec setek tysięcy obywateli polskich. Sądzony przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego, oskarżony o współpracę z obcymi wywiadami został zdegradowany, skazany na śmierć i stracony 23 grudnia 1953 roku.

1954 - Uruchomiono pierwszą na świecie elektrownię jądrową w Obninsku, około 100 kilometrów od Moskwy. Przez 10 lat była to jedyna elektrownia atomowa w Związku Radzieckim. Została wyłączona 29 kwietnia 2002 roku, czyli po prawie pół wieku nieprzerwanej pracy. 70 rocznica

1955 - Urodził się Mick Jones, brytyjski wokalista, gitarzysta, członek zespołów The Clash i Big Audio Dynamite. W The Clash Jones był współautorem wszystkich utworów, w których również śpiewał, do czasu usunięcia go z zespołu w 1983 roku przez Joe Strummera i Paula Simonona. Mick założył wówczas swój własny zespół Big Audio Dynamite, prezentujący taneczną muzykę. Wiele utworów Big Audio Dynamite było przebojami dyskotek.

1957 - Urodziła się Nelli Rokita-Arnold, działaczka społeczna, posłanka na Sejm VI kadencji z listy Prawa i Sprawiedliwości, doradczyni prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw kobiet. Członkini Stowarzyszenia Siemacha, a także wolontariuszka w prowadzonym przez to stowarzyszenie domu dziecka w Odporyszowie koło Tarnowa.

1958 - Urodził się Paweł Edelman, operator filmowy, nominowany do Oscara w kategorii najlepsze zdjęcia za film "Pianista". W 2005 laureat Hollywoodzkiej Nagrody Filmowej w kategorii "Operator roku”. Był autorem zdjęć, między innym do filmów: "Katyń", "Pan Tadeusz", "Kroll" i "Demony wojny według Goi". W 2014 otrzymał Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

1959 - W Kraśniku Fabrycznym doszło do zamieszek, wywołanych sprzeciwem władz komunistycznych wobec budowy kościoła. Gdy zniszczono spontanicznie zbudowaną przez ludzi kapliczkę - liczący około 1300 osób tłum próbował wtargnąć do komendy milicji i zdemolował budynek Prezydium Miejskiej Rady Narodowej. Milicja użyła wobec protestujących pałek, armatek wodnych i gazów łzawiących. Zatrzymano ponad tysiąc osób. Sądy skazały ponad 20 osób, w tym trzy na trzy lata więzienia, a trzy na 2,5 roku pozbawienia wolności. Kolegium Karno-Administracyjne ukarało kilkaset osób grzywnami w wysokości do czterech tysięcy złotych. Uczestnicy zajść zostali zwolnieni z pracy. 65 rocznica

1960 - Udostępniono do zwiedzania okręt-muzeum ORP "Burza” przy skwerze Tadeusza Kościuszki w Gdyni. Zbudowany został w 1932 we francuskiej stoczni. Wraz z bliźniaczym niszczycielem ORP "Wicher”, stworzył zalążek Dywizjonu Kontrtorpedowców. Tuż przed wybuchem II wojny światowej został skierowany do Wielkiej Brytanii w ramach planu "Peking”. Uczestniczył w kampaniach norweskiej i francuskiej, a także bitwie o Atlantyk, prowadząc działania patrolowe oraz pływając w eskorcie konwojów. W 1944 roku jednostka została wycofana do rezerwy, pełniąc w tym czasie funkcje okrętu szkolnego i bazy dla okrętów podwodnych. Po wojnie sprowadzony w 1951 roku do Polski, po remoncie i przebudowie pełnił służbę, jako okręt obrony przeciwlotniczej. Od 1960 roku przez następne 16 lat pełnił funkcję okrętu-muzeum Marynarki Wojennej PRL. Odwiedziło go ponad 3,5 miliona osób. Został zezłomowany w 1977 roku.

1961 - Zmarł Andrzej Bobkowski, pisarz, tłumacz literatury francuskiej, autor słynnych "Szkiców piórkiem", w których przedstawił między innymi swoją diagnozę kryzysu europejskiej demokracji na tle obrazu okupowanej Francji. Urodził się 27 października 1913 roku.

1961 - Urodziła się Maria Pomianowska, multiinstrumentalistka, grająca między innymi na sarangi, suce biłgorajskiej, a także wokalistka, kompozytorka i pedagog. Prowadzi studia nad unikatowymi technikami gry na instrumentach muzycznych Azji i Europy, tworzy też zespół muzyki indyjskiej Raga Sangit. W 2019 została odznaczona Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

1963 - Do Berlina Zachodniego przybył prezydent Stanów Zjednoczonych John Kennedy. Była to jego pierwsza wizyta po tym, jak został zbudowany mur berliński. Amerykański prezydent wyraził swoją solidarność z mieszkańcami podzielonego miasta. Do historii przeszły jego słowa wypowiedziane po niemiecku: "Ich bin ein Berliner" - "Jestem Berlińczykiem".

1965 - W Gdańsku na Targu Drzewnym odsłonięto przewieziony ze Lwowa pomnik króla Jana III Sobieskiego. Pomnik usytuowano tak, że król zwrócony jest w kierunku zachodnim. Oryginalna tablica z tekstem "Królowi Janowi III miasto Lwów” została ukryta i zamontowana dopiero po 1989 roku. Pomnik waży ponad siedem ton i mierzy ponad osiem metrów wysokości. O jego pozyskanie starały się także Kraków i Wrocław.

1966 - W Warszawie zakończono religijne obchody Tysiąclecia Chrztu Polski. Pochód wiernych powracających z uroczystości kościelnych rozpędziła milicja, która zatrzymała 46 osób. Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński i kapłani wezwali wiernych do zachowania spokoju, co zapobiegło rozlewowi krwi.

1967 - Papież Paweł VI wręczył w Watykanie nominację kardynalską arcybiskupowi metropolicie krakowskiemu Karolowi Wojtyle. Była to druga papieska nominacja, jaką otrzymał w 1967 roku. W marcu, Karol Wojtyła został mianowany konsultorem Rady Świeckich, nowego organu Stolicy Apostolskiej.

1970 - Urodził się Paweł Nastula, judoka, mistrz olimpijski z Atlanty w 1996, dwukrotny mistrz świata, trzykrotny mistrz Europy, 13-krotny mistrz Polski. Od 2005 roku zawodnik mieszanych sztuk walki - MMA. 1971 - Piorun uderzył w magazyn ropy naftowej rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach, powodując pożar. W czasie gaszenia płonącej ropy zginęło 37 strażaków biorących udział w akcji ratunkowej. Pożar ugaszono po trzech dniach. Pożar ten był trzecim z kolei w rafinerii czechowickiej w 1971 roku. W styczniu zapaliła się wieża destylacyjna, na początku czerwca pożar objął kilkadziesiąt cystern pod nalewakiem.

1972 - Urodził się Garou, właściwe nazwisko Pierre Garand, kanadyjski piosenkarz, multiinstrumentalista, aktor i producent. Sukces odniósł w 1998 roku, dzięki rolo Quasimodo w musicalu "Notre-Dame de Paris”, później zaśpiewał w duecie z Celine Dion, co otworzyło mu drogę do wielkiej kariery. W marcu 2015 dał koncerty w siedmiu miastach Polski.

1972 - FSO rozpoczęła produkcję modelu Syrena 105. Jesienią cała linia została przeniesiona do Bielska-Białej.

1973 - Dziewięć osób zginęło w wyniku eksplozji rakiety "Kosmos 11K65M" na radzieckim kosmodromie w Plesiecku. Do tragedii doszło podczas opróżniania zbiorników z paliwa i utleniacza po przerwanej procedurze startowej.

1974 - Podczas piłkarskich Mistrzostw Świata w RFN Polska pokonała w drugiej rundzie w Stuttgarcie Szwecję 1:0. W kolejnym meczu 30 czerwca Polska wygrała z Jugosławią 2:1. Po przegranej 3 lipca z RFN 0:1 Polska zmierzyła się w meczu o trzecie miejsce się z Brazylią. Spotkanie rozegrane 6 lipca Polacy wygrali 1:0 i zajęli w mistrzostwach świata trzecie miejsce. 50 rocznica

1974 - W Stanach Zjednoczonych w domu towarowym Marsh w Troy w stanie Ohio po raz pierwszy sprzedano towar oznaczony kodem kreskowym. Był to multipak gumy do żucia "Wrigley's Juicy Fruit”, który można oglądać w Narodowym Muzeum Historii Amerykańskiej w Waszyngtonie. 50 rocznica

1975 - Zmarł Josemaria Escrivá de Balaguer, hiszpański ksiądz katolicki, założyciel Opus Dei. Kanonizowany w 2002 roku, przez papieża Jana Pawła II. Nauka tego świętego opierała się na głoszeniu powszechnego powołania do świętości. Zauważał możliwość dążenia do doskonałości także dla ludzi świeckich - poprzez uświęcanie pracy oraz siebie i innych poprzez dobrze wykonywaną pracę. Urodził się 9 stycznia 1902 roku.

1976 - Urodził się Paweł Małaszyński, aktor, wystąpił w filmach: "Katyń", "Jack Strong", "Skrzydlate świnie", "Sęp", a także w serialach "Oficer", "Magda M." i "Tajemnica Twierdzy Szyfrów". W 2004 w Białymstoku założył zespół muzyczny Cochise, w którym jest wokalistą, jak i autorem tekstów.

1976 - Siedmiu górników zginęło w pożarze w KWK "Miechowice” w Bytomiu.

1977 - W Miedzianej Górze koło Kielc otwarto pierwszy w Polsce samochodowo-motocyklowy "Tor Kielce". Powstał w latach 1976-1977, z inicjatywy Włodzimierza Wójcikiewicza, prezesa Automobilklubu Kieleckiego, przy współpracy z Polskim Związkiem Motorowym oraz zakładami z regionu świętokrzyskiego.

1977 - W Indianapolis po raz ostatni wystąpił Elvis Presley. Koncert obejrzało 18 tysięcy osób. W 1993 roku wydany został album "Adios The Final Performance" nagrany na żywo podczas koncertu, jaki Elvis dał niecałe dwa miesiące przed swoją śmiercią 16 sierpnia 1977 roku. Elvis Presley urodził się 8 stycznia 1935 roku.

1981 - Na konferencji Organizacji Jedności Afrykańskiej w Nairobi uchwalono Afrykańską Kartę Praw Człowieka i Ludów. Zawiera katalog praw jednostki wzorowany na wcześniejszych podobnych dokumentach, zwłaszcza Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Zakazuje zwłaszcza tortur i handlu ludźmi, bezpodstawnego uwięzienia, gwarantuje wolność wyznania, słowa, zrzeszania, zgromadzeń, wolnych wyborów, prawo do własności. Artykuł drugi zakazuje dyskryminacji ze względu na rasę, przynależność do grupy etnicznej, kolor skóry, płeć, język, przekonania religijne, polityczne lub jakiekolwiek inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, urodzenie albo inny status. W zakresie praw ludów zabrania dominacji jednego ludu nad drugim i zagranicznej eksploatacji ekonomicznej, ogłasza prawo do samostanowienia, rozwoju i pokoju.

1981 - W więzieniu w Lipsku wykonano ostatni w historii NRD i Niemiec wyrok śmierci na skazanym za planowanie zdrady pułkowniku Stasi Wernerze Teske. Agent wywiadu gospodarczego od połowy lat 70. zaczął wątpić w zasady systemu komunistycznego. Przygotowując się do ucieczki na Zachód, wyniósł ze swojego biura tajne dokumenty, którymi chciał przekazać służbom RFN. Po wykryciu nieprawidłowości w jego pracy, został aresztowany i skazany na śmierć za zdradę państwa, do której faktycznie nie doszło.

1982 - Zmarł Andrzej Czajkowski (urodzony jako Robert Krauthammer), polski pianista i kompozytor pochodzenia żydowskiego. Absolwent konserwatorium w Paryżu. Jest bohaterem reportażu "Hamlet” Hanny Krall, wydrukowanego w zbiorach "Dowody na istnienie" i "Żal". Urodził się 1 listopada 1935 roku.

1986 - Zmarł Jan Huszcza, pisarz, poeta i satyryk. Autor tomików poezji: "Ballada o podróżnych”, "Miłości dzień powszedni”, "Pory czasu człowieczego”, powieści: "Miasteczko nad Olszanką”, "Obrączki z kajdan”, humoresek: "Łbem o ścianę”, "Dożynki w Adamowie”. Urodził się 24 grudnia 1917 roku.

1988 - Trzy osoby zginęły, a 50 zostało rannych w katastrofie Airbusa A320 podczas pokazów lotniczych w Habsheim we Francji. Podczas lotu na małej wysokości samolot wiozący zaproszonych gości i dziennikarzy, zawadził o drzewa i runął do lasu otaczającego lotnisko. Była to pierwsza katastrofa maszyny tego typu i wywołała falę dyskusji na temat bezpieczeństwa technologii komputerowego sterowania samolotów.

1990 - W rosyjskich zakładach w Kujbyszewie, obecnie Samara, zakończono montaż polskiego samolotu Tu-154M numer boczny 101, który uległ katastrofie w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 roku. Polska zakupiła go za 14 milionów rubli. Samolot należał do 36 Specjalnego Pułku Lotnictwa Transportowego i znajdował się w dyspozycji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W katastrofie zginęło 96 osób, wśród nich: prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką Marią Kaczyńską i ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski.

1991 - Rozpoczęły się zamieszki w Mławie skierowane przeciwko majątkowi najbogatszych przedstawicieli miejscowej ludności romskiej. Impulsem do wybuchu był wypadek samochodowy spowodowany przez 17-letniego Roma. Po wypadku, w wyniku którego zginął przebywający na przepustce 21-letni żołnierz, a ranna została 17-letnia dziewczyna, sprawca uciekł i dopiero po kilku dniach policja go zatrzymała. Za udział w zajściach zarzuty postawiono 21 osobom, 17 osób zostało skazanych na kary pozbawienia wolności od pół roku do 2,5 roku więzienia oraz grzywny i nawiązki, 10 osobom sąd zawiesił wykonanie kary i dał dozór kuratora.

1995 - Zmarł Kazimierz Wichniarz, aktor teatralny i filmowy. Dużą popularność przyniosła mu rola Zagłoby w "Potopie". Wystąpił też między innymi w filmach: "Chłopi", "Hubal" i "Ziemia obiecana". Od 1957 roku do przejścia na emeryturę z końcem 1988 roku był aktorem Teatru Narodowego w Warszawie. W 1939 roku brał udział w wojnie obronnej. Urodził się 18 stycznia 1915 roku.

1999 - W Rzymie zmarł Jiří Pelikán, czechosłowacki polityk, jeden z przywódców "Praskiej Wiosny" w 1968 roku, od 1990 roku - doradca Vaclava Havla. Urodził się 7 lutego 1923 roku. 25 rocznica

2000 - Papież Jan Paweł II ujawnił treść trzeciej tajemnicy fatimskiej. Była w niej mowa o między innymi białym kapłanie ginącym od kul z broni palnej i strzał z łuków, co część osób odnosi do nieudanego zamachu na Jana Pawła II z 13 maja 1981 roku. Sam Jan Paweł II przypisywał swoje ocalenie wstawiennictwu Maryi. Pocisk, którym został raniony, przekazał, jako wotum do sanktuarium fatimskiego.

2000 - Brytyjczyk Adrian Nicholas oddał udany skok na spadochronie zbudowanym na podstawie projektu Leonarda da Vinci.

2004 - Na Słowacji odkryto najdłuższą tatrzańską jaskinię "Cień Księżyca", nazywaną też "Jaskinią w Horwackim Wierchu". Ma około 30,5 kilometra korytarzy i jest głęboka na ponad 450 metrów. 20 rocznica

2007 - Benedykt XVI przywrócił tradycyjne zasady wyboru papieża, według których kandydat musi uzyskać 2/3 głosów.

2007 - Zmarła Liz Claiborne, amerykańska projektantka mody, specjalizowała się w projektowaniu odzieży dla kobiet pracujących. W latach 70. i 80. jej kolekcje były znane i naśladowane na całym świecie. Urodziła się 31 marca 1929 roku.

2009 - W Łodzi otwarto halę widowiskowo-sportową Atlas Arena. Trybuny mogą pomieścić ponad 10 tysięcy widzów, a na płycie można ustawić dodatkowo trzy tysiące miejsc. Koszt całej inwestycji wyniósł 287 milionów złotych. 15 rocznica

2010 - Zmarł Algirdas Brazauskas, litewski polityk, w okresie ZSRR - działacz komunistyczny, pierwszy prezydent Litwy po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości - w latach 1993-1998, premier Litwy w latach 2001-2006. W czasie prezydentury rozpoczął przygotowania do wejścia Litwy do NATO oraz podpisał umowę akcesyjną z UE. Urodził się 22 września 1932 roku.

2011 - Terroryści z nigeryjskiej islamistycznej sekty bojówkarskiej Boko Haram przeprowadzili zamachy na trzy piwiarnie w Maiduguri, zabijając 25 osób.

2012 - Zmarła Nora Ephron, amerykańska pisarka, dziennikarka, scenarzystka i reżyserka filmowa. Autorka scenariusza filmu: "Kiedy Harry poznał Sally" oraz scenarzystka i reżyserka między innymi obrazów: "Bezsenność w Seattle", "Masz wiadomość", "Julie i Julia". Urodziła się 19 maja 1941 roku.

2013 - Zmarł Jacek Walczewski, meteorolog, konstruktor rakiet służących do badania atmosfery. W krakowskim oddziale instytucie hydrologiczno-meteorologicznym zorganizował Pracownię Rakietowych Sondowań Atmosfery. Powstały tu polskie rakiety badawcze serii Meteor: Meteor 1, 2 i 3. Urodził się 12 listopada 1931 roku.

2016 - Po dziewięciu latach rozbudowy Kanału Panamskiego przepłynął przez niego chiński kontenerowiec "Cosco Shipping Panama", tym samym dokonując jego otwarcia dla większych jednostek. Kanał mogą pokonywać jednostki do 49 metrów szerokości, 366 metrów długości i zanurzeniu 15 metrów, czyli zabierające do 14 tysięcy kontenerów. Trzy czwarte PKB Panamy, które wynosi około 62 miliardów dolarów amerykańskich, pochodzi z obsługi Kanału Panamskiego.

2018 - Zmarła Janina Jaroszyńska, aktorka i pedagog. Była jedną z gwiazd popularnej audycji Polskiego Radia "Podwieczorek przy mikrofonie". Grała też między innymi w filmach: "Kolorowe pończochy", "Dziś w nocy umrze miasto", "Kłopotliwy gość". Urodziła się 12 czerwca 1930 roku.

2019 - Zmarł Zdzisław Tygielski, aktor, śpiewak operetkowy i musicalowy. Zawodową karierę śpiewaczą rozpoczynał w zespole chóralnym Operetki Łódzkiej. Do jego najważniejszych ról operetkowych i musicalowych należą: postać Tewie w "Skrzypku na dachu" i Dona Andreasa w "Pericholi" Offenbacha. Urodził się 31 stycznia 1943 roku. 5 rocznica

2020 - Zmarł Milton Glaser, amerykański rysownik, twórca plakatów i designer, autor znaku "I Love NY", odznaczony Narodowym Medalem Sztuk. Jego prace znajdują się w Museum of Modern Art, Muzeum Wiktorii i Alberta oraz Muzeum Izraela. Urodził się 26 czerwca 1929 roku.

2021 - Zmarł Frederic Anthony Rzewski, amerykański kompozytor, pianista i pedagog polskiego pochodzenia, przedstawiciel awangardy amerykańskiej lat 60. XX wieku. Absolwent studiów muzycznych na Uniwersytecie Harvarda. Tworzył kompozycje zaliczane do nurtu II awangardy. Jest autorem między innymi wariacji fortepianowych "The People United will never be Defeated" opartych o temat chilijskiej pieśni rewolucyjnej "El pueblo unido jamás será vencido!" Urodził się 13 kwietnia 1938 roku.

2021 - Zmarł profesor Andrzej Schmidt, historyk jazzu, nauczyciel Akademii Muzycznej w Katowicach. Publicysta Jazz Forum, działacz Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego, autor trzytomowej Historii Jazzu, napisanej w latach 1988-1997. Urodził się 28 lipca 1922 roku.

2022 - Zmarła Margaret Keane, amerykańska malarka znana z obrazów przedstawiających postacie o wielkich oczach. Urodziła się 15 września 1927 roku

2023 - Zmarł Nicolas Coster, brytyjski aktor telewizyjny i filmowy. Zagrał w filmach: "Szczury pustyni", "Wszyscy ludzie prezydenta", "Czyste szaleństwo", a także w serialach: "Prawo i bezprawie", "Dowody zbrodni", "Gliniarz i prokurator " i innych. Urodził się 3 grudnia 1933 roku. 1. rocznica