1246 - Zmarła Święta Ludgarda, mistyczka, cysterka flamandzka. Słynęła za życia z licznych mistycznych wizji. Jest prekursorką nabożeństwa do Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz uwielbienia tajemnic życia, cierpień i chwały Zbawiciela na wzór "Modlitwy Dworu Niebieskiego". Święta Ludgarda jest patronką dobrego rozwiązania, niewidomych i niepełnosprawnych. Urodziła się w 1182 roku.
1313 - Urodził się Giovanni Boccaccio, włoski pisarz i poeta. Najważniejszym jego dziełem jest "Dekameron”, zbiór 100 nowel, opisujących życie i obyczajowość w XIV-wiecznych Włoszech, który wywarł wielki wpływ na literaturę europejską. Twórca nowożytnej nowelistyki. Zmarł 21 grudnia 1375 roku.
1781 - Premiera "Fircyka w zalotach" Franciszka Zabłockiego. Autor zadedykował komedię królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, wyjaśniając jednocześnie, że utwór powstał wyłącznie w celach rozrywkowych. "Fircyk w zalotach" napisany został prostym i zrozumiałym językiem. Autor unikał ozdobników stylistycznych, zbliżał dialogi postaci do mowy potocznej, wykorzystywał porzekadła i przysłowia ludowe. "Fircyk w zalotach" został oparty na schemacie francuskiej komedii "Zakochany fircyk" autorstwa Jana Romagnesiego.
1792 - Urodził się Adolf Schuch, architekt, twórca wielu warszawskich budowli, między innymi pałacu Mniszchów przy ulicy Senatorskiej i kaplicy pogrzebowej rodziny Halpertów na cmentarzu ewangelicko-augsburskim, przy ulicy Młynarskiej. Zmarł 1 grudnia 1880 roku.
1801 - (podawana jest też data 16 lipca) Urodził się Juliusz Plücker, niemiecki fizyk i matematyk, odkrywca trzech pierwszych linii w widmie wodoru, prekursor badań nad zjawiskiem jarzenia fluorescencyjnego, badacz geometrii analitycznej i krzywych Lama, profesor Uniwersytetu w Bonn. Zmarł 22 maja 1868 roku. Jedna z planetoid została nazwana jego imieniem - (29643) Plücker.
1835 - Urodził się Józef Szujski, historyk, pisarz, polityk, przedstawiciel zachowawczego środowiska "stańczyków", profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był twórcą tak zwanej krakowskiej szkoły historycznej, według której do utraty niepodległości Polski doprowadzili sami Polacy. Jego najważniejsze opracowania historyczne to "Dzieje Polski” i "Jerzy Ossoliński”. Jest także autorem dramatów: "Królowa Jadwiga”, "Zborowscy”, "Maryna Mniszchówna”. Zmarł 7 lutego 1883 roku.
1846 - Pius IX został wybrany 255. papieżem. Biskupem Rzymu był do 7 lutego 1878 roku. Pontyfikat trwał 31 lat, siedem miesięcy i 21 dni. W 1863 roku potępił wybuch powstania styczniowego, jednocześnie zwracając się do Franciszka Józefa i Napoleona III o pomoc dla Polski. W 1877 roku przyjął pielgrzymkę polską i wygłosił do niej mowę, w której zawarł słowa: "miejcie nadzieję, wytrwałość, odwagę i módlcie się, a ciemięzcy wasi runą i Królestwo Polskie powróci". Proces beatyfikacyjny Piusa IX rozpoczął się w 1907 roku. W 1985 uznano heroiczność jego cnót. 3 września 2000 roku, wraz z Janem XXIII, został ogłoszony błogosławionym, przez papieża Jana Pawła II. Trwają starania o kanonizację.
1858 - Zmarł John Snow, brytyjski lekarz i pionier stosowania znieczulenia oraz zasad higieny w medycynie. Jest uznawany za jednego z twórców epidemiologii, przede wszystkim z powodu jego pracy przy odkryciu źródła epidemii cholery w Soho w Londynie, w 1854. John Snow był jednym z pierwszych lekarzy badających zastosowanie eteru i chloroformu, jako środków znieczulenia ogólnego. Osobiście podał chloroform królowej Wiktorii podczas porodu dwojga jej ostatnich dzieci. Urodził się 15 marca 1813 roku.
1869 - Zmarł Bronisław Trentowski, filozof, pedagog, publicysta, twórca koncepcji filozofii narodowej. Uważany za głównego myśliciela polskiego nurtu wolnomularstwa liberalnego. Po klęsce powstania listopadowego, w którym uczestniczył, przebywał na emigracji w Niemczech. Jego najsłynniejsze prace to: "Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej”, "Panteon wiedzy ludzkiej”, "Wizerunki duszy narodowej z końca ostatniego stulecia”. Urodził się 21 stycznia 1808 roku. 155. rocznica
1890 - Urodził się Stan Laurel, amerykański aktor kina niemego. Twórca postaci Flipa w filmach o przygodach "Flipa i Flapa". Razem z Oliverem Hardym, grającym Flapa, wystąpili w ponad 100 filmach, bawiąc kontrastem postaci i charakterów: "Dwaj detektywi”, "Flip i Flap w Legii Cudzoziemskiej”, "Flip i Flap na bezludnej wyspie”. Zmarł 23 lutego 1965 roku.
1895 - Urodził się Antoni Chruściel, pseudonim "Monter", generał brygady Wojska Polskiego, komendant Okręgu Warszawa Związku Walki Zbrojnej. Brał udział w wojnie obronnej Polski 1939 roku. W Powstaniu Warszawskim faktyczny dowódca całości sił powstańczych. Od 20 września 1944 dowodził Warszawskim Korpusem Armii Krajowej. Za udział w powstaniu awansowany rozkazem generała Kazimierza Sosnkowskiego do stopnia generała brygady. Po kapitulacji powstania znalazł się w niemieckiej niewoli, gdzie doczekał końca wojny. Pozostał na emigracji w Londynie. Władze PRL pozbawiły go polskiego obywatelstwa, co uniemożliwiło mu powrót do kraju. Decyzję tę uchylono 11 lat po jego śmierci, w 1971 roku. Ostatnie lata życia spędził w Stanach Zjednoczonych. Zmarł w Waszyngtonie, 30 listopada 1960. W 2004 roku jego prochy spoczęły na warszawskich Powązkach w kwaterze żołnierzy Polski Walczącej.
1896 - Urodził się Murray Leinster, amerykański autor fantastyki, specjalizujący się w gatunku historii alternatywnej. Na cześć jego opowiadania "Sidewise in Time" nazwano nagrodę "Sidewise Award for Alternate History". Autor kilkudziesięciu książek, ponad tysiąca opowiadań i artykułów, 14 scenariuszy filmowych i setek scenariuszy radiowych i telewizyjnych. Zmarł 8 czerwca 1896 roku.
1897 - Urodził się Georg Wittig, niemiecki chemik, profesor uniwersytetów w Tybindze i Heidelbergu. Za badania dotyczące zastosowania związków boru i fosforu w syntezach organicznych został uhonorowany w 1979 roku Nagrodą Nobla, razem z Amerykaninem Herbertem Brownem. Zmarł 26 sierpnia 1987 roku.
1903 - Henry Ford i Horace Dodge zarejestrowali w Detroit firmę The Ford Motor Company. Część kapitału zakładowego wpłacili bracia John i Horace Dodge, którzy wkrótce potem założyli własną firmę. Henry Ford zrewolucjonizował system produkcji aut, wprowadzając ruchomą taśmę i trzyzmianowy dzień pracy. Ograniczając produkcję do jednego modelu i koloru czarnego, zredukował cenę i uczynił auto dostępne dla amerykańskich robotników. Obecnie to jedna z największych motoryzacyjnych firm na świecie.
1906 - W Białymstoku armia carska zamordowała 88 osób, głównie Żydów. Masakra trwała trzy dni. 14 czerwca w mieście doszło do procesji Bożego Ciała, podczas której zdetonowano bombę oraz pochodu zorganizowanego przez władze rosyjskie dla uczczenia wcielenia unitów do prawosławia, który miał zostać ostrzelany, rzekomo przez ludność żydowską. Władze rosyjskie sprowadziły do miasta oddziały armii carskiej, która otworzyła ogień do ludności żydowskiej. Pierwszy dzień pogromu miał charakter chaotyczny, natomiast następne wyglądały na zorganizowaną operację wojskową.
1911 - Ważący 772 gramy meteoryt uderzył w Ziemię w pobliżu miejscowości Kilbourn w amerykańskim stanie Wisconsin, uszkadzając budynek gospodarczy.
1911 - Założono amerykański koncern informatyczny, od 1981 roku znany jako IBM, jeden z najstarszych w tej branży. Jego główną siedzibą jest Armonk w pobliżu Nowego Jorku. Obecnie przedsiębiorstwo oferuje rozwiązania w oparciu o usługi doradcze i informatyczne oraz oprogramowanie i sprzęt. Początki IBM sięgają jednak czasów przed wynalezieniem komputera. Przedsiębiorstwo zostało zapoczątkowane, jako Computing Tabulating Recording Corporation. W 1911 przedsiębiorstwo przejęło trzy inne firmy: Tabulating Machine Company, Computing Scale Company of America i International Time Recording Company. W 1924 CTR zmieniło swoją nazwę na International Business Machines Corporation. Firmy, z których powstał CTR wytwarzały między innymi: systemy pomiaru czasu pracy, wagi, krajalnice do mięsa i karty perforowane.
1917 - Urodziła się Katharine Graham, amerykańska dziennikarka, wydawca prasy, między innymi przez ponad dwie dekady dziennika "The Washington Post" oraz tygodnika "Newsweek". Zdobyła Nagrodę Pulitzera w 1998 roku za wspomnienia "Personal History". Zmarła 17 lipca 2001 roku.
1922 - Wojsko Polskie pod dowództwem generała Stanisława Szeptyckiego wkroczyło do Piekar Śląskich.
1922 - Urodziła się Maria Wnęk, malarka należąca do najwybitniejszych przedstawicieli artystów z kręgu art brut w Polsce. Malowała ikony, sceny o tematyce religijnej i inne sceny zbiorowe. Zmarła 12 kwietnia 2005 roku.
1923 - Urodził się Henryk Czyż, dyrygent, kompozytor, pisarz. Przez wiele lat prowadził klasę dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie i Akademii Muzycznej w Warszawie. Występował w niemal wszystkich krajach europejskich, w Ameryce Południowej i w Stanach Zjednoczonych. Popularyzator muzyki poważnej w telewizji, gdzie prowadził program "Nie taki diabeł straszny”. Autor utworów symfonicznych, kameralnych, fortepianowych, wokalnych, muzyki rozrywkowej oraz autor książek o tematyce muzycznej. Zmarł 16 stycznia 2003 roku.
1924 - We Lwowie urodził się Adam Hanuszkiewicz, aktor i reżyser, wieloletni dyrektor Teatrów Stołecznych: Narodowego, Powszechnego oraz Nowego. Zasłynął z nowatorskich inscenizacji arcydzieł polskiej dramaturgii, utworów Wyspiańskiego, Słowackiego, Norwida i Mickiewicza, a także klasyków światowych, takich jak: Szekspir, Dostojewski czy Corneille. Podczas słynnej premiery "Balladyny" Słowackiego w 1974 roku wykorzystał motocykle marki Honda, którymi aktorzy wjeżdżali na scenę. W "Kordianie" zaś nakazał odtwórcy tytułowej roli recytować z drabiny słynny monolog na szczycie Mont Blanc. Był również współtwórcą i autorem wielu widowisk Teatru Telewizji, tworzył też w Teatrze Polskiego Radia. Jeden z najwybitniejszych współczesnych aktorów i reżyserów. Zmarł 4 grudnia 2011 roku . 100. rocznica
1925 - Urodził się Jean d’Ormesson, francuski pisarz, dziennikarz, członek Akademii Francuskiej. Autor powieści: "Pyszne życie Kazimierza”, "Historia Żyda Wiecznego Tułacza” oraz "Chwała cesarstwa”, za którą otrzymał Grand Prix Akademii Francuskiej. Zmarł 5 grudnia 2017 roku.
1931 - Urodził się Andrzej Ostoja-Owsiany, polityk i pisarz, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi I kadencji, poseł na Sejm II kadencji, senator IV kadencji. Był działaczem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, członkiem Rady ZINO, od 1980 działaczem Konfederacji Polski Niepodległej, w latach 1980-1981 doradcą NSZZ "Solidarność” w Łodzi. W latach 1979-1981 współredagował niezależny kwartalnik społeczno-polityczny "Aspekt”. W 1981 został współzałożycielem Społecznego Komitetu Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi. Wielokrotnie szykanowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Od 1950 pisał opowiadania dotyczące niemieckiej okupacji i walk partyzanckich. Jest też autorem powieści science-fiction. Należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz do Związku Literatów Polskich. W 2007 roku został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 9 kwietnia 208 roku.
1933 - Na plaży w Tel Awiwie został zamordowany przez nieznanych sprawców dyrektor Departamentu Politycznego Agencji Żydowskiej Chaim Arlosoroff, który odegrał główną rolę w zawarciu porozumienia między Światową Organizacją Syjonistyczną i nazistowskimi władzami III Rzeszy, dzięki czemu mogło wyemigrować z tego kraju ponad 50 tysięcy niemieckich Żydów.
1938 - Urodziła się Joyce Carol Oates, amerykańska powieściopisarka, nowelistka i eseistka, profesor Uniwersytetu Princeton, gdzie zajmuje się programem pisania kreatywnego. W twórczości podejmuje problemy przemocy i zła we współczesnym społeczeństwie. Autorka powieści: "Dotyczy sprawy Bobby’ego”, "Mama odeszła” i "Blondynka”. Jest także autorką książek dla dzieci.
1943 - Urodziła się Joan Van Ark, amerykańska aktorka telewizyjna, teatralna i filmowa. Grała w filmach: "Diamentowe zero”, "Ostatni dinozaur”, "Gra sieciowa”, a także w serialach telewizyjnych: "M*A*S*H”, "Kojak”, "Bonanza" i "Dallas".
1943 - Niemcy zakończyli ostatnią akcję wysiedleńczą w getcie lwowskim, mordując lub wywożąc do obozów pracy ponad 20 tysięcy Żydów. W czasie akcji doszło do trwającego dwa tygodnie zbrojnego wystąpienia żydowskiego ruchu oporu. Getto we Lwowie istniało od jesieni 1941 roku. Po jego likwidacji Lwów został ogłoszony "miastem wolnym od Żydów”.
1944 - W walce z Niemcami pod wsią Jewłasze na Nowogródczyźnie zginął major Jan Piwnik "Ponury", cichociemny, oficer "Wachlarza", szef Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego Armii Krajowej, dowódca partyzanckich oddziałów walczących w Górach Świętokrzyskich i oddziału dywersyjnego na Nowogródczyźnie. W styczniu 1943 roku jego żołnierze zdobyli niemieckie więzienie w Pińsku. Uwolniono kapitana Alfreda Paczkowskiego "Wanię", cichociemnego, który dowodził trzecim odcinkiem organizacji dywersyjnej "Wachlarz" AK, oraz trzech jego podkomendnych. Z cel wypuszczono także około 40 innych więźniów. Akcję przeprowadzono bez strat własnych, w mieście, gdzie znajdował się duży niemiecki garnizon. Operacja stała się wzorem do szkolenia alianckich jednostek specjalnych. Urodził się 31 sierpnia 1912 roku. 80. rocznica
1944 - Napad UPA na pociąg osobowy na trasie Bełżec-Rawa Ruska, podczas którego zamordowano kilkudziesięciu Polaków. Kilkudziesięciu napastników zatrzymało skład za wsią Zatyle. Po wylegitymowaniu pasażerów zabili wszystkich Polaków, w tym kobiety i dzieci. Według różnych źródeł ofiar było od 41 do 75. 80. rocznica
1944 - W Karolinie Południowej stracono George’a Stinneya, najmłodszą ofiarę krzesła elektrycznego. Gdy wykonywano wyrok miał 14 lat, siedem miesięcy i 29 dni. Czarnoskórego Stinneya oskarżono o zgwałcenie i zabicie dwóch białych dziewczynek. W 2014 sąd uznał, że chłopiec został skazany niesłusznie oraz nie miał zapewnionych podstawowych praw gwarantowanych przez konstytucję. 80. rocznica
1946 - Zmarł Józef Feldman, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładał historię powszechną i historię dyplomacji XIX i XX wieku. Jako historyk zajmował się głównie dziejami stosunków polsko-niemieckich, dyplomatyki międzynarodowej oraz historią Polski i Francji w XVIII wieku. Wiele uwagi poświęcił polityce Bismarcka wobec Polaków. Urodził się 1 sierpnia 1899 roku.
1947 - Urodziła się Małgorzata Niemirska, aktorka stołecznych teatrów - Dramatycznego i Studio. Znana głównie z roli Lidki w serialu "Czterej pancerni i pies". Grała też w filmach: "Seszele", "Młode wilki", a także w serialach: "Na dobre i na złe", "Złotopolscy", "Samo życie", "Tancerze" i "Komisarz Alex".
1947 - Zmarł Bronisław Huberman, polski skrzypek i pedagog żydowskiego pochodzenia. Należał do grona najwybitniejszych polskich skrzypków XX wieku. Urodził się 19 grudnia 1882 roku.
1948 - Urodziła się Ilona Kuśmierska-Kocyłak, aktorka i reżyser dubbingowy. Najbardziej znana z roli Jadźki Pawlakowej w trylogii filmowej w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego: "Sami swoi", "Nie ma mocnych" i "Kochaj albo rzuć". Zmarła 18 września 2022 roku.
1954 - Zmarł Stanisław Hempel, specjalista w dziedzinie konstrukcji inżynierskich i budowlanych. Kierował budową mostu Poniatowskiego, był projektantem masztu radiostacji w Raszynie oraz licznych obiektów przemysłowych i wojskowych. Od 1925 roku aż do śmierci był związany z Politechniką Warszawską. Pracy dydaktycznej nie przerwał w czasie okupacji niemieckiej, prowadząc tajne nauczanie na zakonspirowanej uczelni. Urodził się 6 listopada 1892 roku. 70. rocznica
1958 - W więzieniu w Budapeszcie zostali powieszeni przywódcy powstania węgierskiego w 1956 roku - Imre Nagy i Pál Maléter. Powstanie było próbą zdobycia przez Węgrów wolności i uwolnienia się spod sowieckiej dominacji. Imre Nagy, komunistyczny polityk węgierski, podczas rewolucji przez 10 dni pełnił funkcję premiera. W tym czasie ogłosił neutralność Węgier i wystąpienie kraju z Układu Warszawskiego, a także podjął rokowania w sprawie całkowitego wycofania Armii Radzieckiej. Jednak na początku listopada 1956 wojska sowieckie wkroczyły do Budapesztu. Imre Nagy stanął na czele oporu węgierskiego. Wkrótce został aresztowany i podczas tajnego procesu skazany na karę śmierci. Pułkownik Pál Maléter był dowódcą oddziałów powstańczych. Do zrywu przyłączył się 24 października, jako pierwszy wyższy rangą oficer armii węgierskiej. Zorganizował centralne dowodzenie sił powstańczych w stolicy. Mianowany generałem i ministrem obrony w rządzie Imre Nagya. 3 listopada prowadził negocjacje z wojskowymi radzieckimi na temat wycofania oddziałów radzieckich z Węgier. Dzień później został aresztowany i uwięziony przez Rosjan, a następnie skazany na karę śmierci.
1959 - Zmarł George Reevesur, amerykański aktor, najbardziej znany z głównej roli w "Przygodach Supermana". Był to najpopularniejszy w USA serial telewizyjny pierwszej połowy lat 50. XX wieku. 16 czerwca 1959 roku policja znalazła jego zwłoki w mieszkaniu i orzekła, że popełnił samobójstwo, strzelając do siebie z pistoletu. Jednak detektyw wynajęty przez matkę aktora doszedł do wniosku, że mógł on paść ofiarą morderstwa. Budząca kontrowersje śmierć aktora jest tematem przewodnim nakręconego w 2006 roku dramatu "Hollywoodland" z udziałem Adriena Brody i Bena Afflecka w roli Reevesa. Urodził się 5 stycznia 1914 roku. 65. rocznica
1960 - Premiera dreszczowca "Psychoza" w reżyserii Alfreda Hitchcocka. W rolach głównych wystąpili Anthony Perkins i Janet Leigh. Zainteresowanie filmem było tak duże, że kolejki do kin tworzyły się od wczesnych godzin porannych i nie znikały do ostatnich wieczornych pokazów. Na seansach niejednokrotnie musiała interweniować policja. "Psychoza" otrzymała cztery nominacje do nagrody Akademii Filmowej, w tym między innymi za najlepszą reżyserię. Globalny sukces kasowy spowodował, że przy budżecie wynoszącym nieco ponad 800 tysięcy dolarów, dochód z "Psychozy" wyniósł 32 miliony dolarów, co było najbardziej kasowym projektem w karierze Alfreda Hitchcocka. Krótko po premierze obraz zyskał miano kultowego.
1961 - Została otwarta Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej - szlak turystyczny prowadzący głównym grzbietem Karkonoszy, na przemian po polskiej i czeskiej stronie granicy. Dzięki jego otwarciu polskim turystom udostępniono czeskie Karkonosze, a turystom czeskim - polskie oraz zachodnią część ziemi kłodzkiej i Jezioro Otmuchowskie. W latach 70. i 80. ubiegłego wieku w rejonie Drogi Przyjaźni organizowano nielegalne spotkania opozycji polskiej z czechosłowacką, między innymi pierwsze spotkanie Jacka Kuronia z Vaclavem Havlem w 1978 roku.
1963 - Walentyna Tierieszkowa, rosyjska kosmonautka, jako pierwsza kobieta rozpoczęła lot w kosmos na pokładzie statku Wostok 6. Lot trwał prawie trzy doby, a lądowanie nastąpiło 19 czerwca 1963 roku, po okrążeniu Ziemi 48 razy.
1965 - Wystrzelono pierwszą polską rakietę meteorologiczną "Meteor". Ta, jak i kolejne rakiety, służyły do badania górnych warstw atmosfery pod kątem kierunków i siły wiatrów na wysokościach od 18 do ponad 50 kilometrów. W latach 1965-1974 odbyła się seria startów rakiet "Meteor", odpalanych z poniemieckiego poligonu w okolicy Łeby. Rakiety te były dziełem inżynierów warszawskiego Instytutu Lotnictwa, wyprodukowanym przez zakłady WSK-Mielec. Startów eksploatacyjnych wszystkich typów rakiet "Meteor" było 224. W efekcie uzyskano cenne dane, zarówno z dziedziny meteorologii jak i techniki rakietowej.
1966 - W nowojorskim porcie zderzyły się i eksplodowały tankowce "Texaco Massachusetts” i "Alva Cape”. Zginęły 33 osoby.
1967 - Zmarł Reginald Denny, angielski aktor filmowy i telewizyjny. Wystąpił w filmie i serialu telewizyjnym o Batmanie w 1966 roku. Urodził się 20 listopada 1891 roku.
1971 - Urodził się Tupac Amaru Shakur, amerykański raper, poeta, aktor i aktywista społeczny. Według Black Entertainment Television był najbardziej wpływowym raperem w historii, natomiast magazyn "Rolling Stone" umieścił go na 86. miejscu wśród 100 największych artystów wszech czasów. Został zastrzelony 13 września 1996 roku.
1972 - W nocy z 16 na 17 czerwca w Waszyngtonie dokonano nieudanego włamania do siedziby Partii Demokratycznej. Tak zaczęła się afera Watergate. Ujawniła korupcję i nadużycia władzy przez prezydenta Richarda Nixona, który posługiwał się FBI i CIA do kontrolowania przeciwników politycznych. Doprowadziła do dymisji prezydenta Nixona. Był to pierwszy amerykański prezydent, który zrzekł się urzędu.
1976 - W Soweto pod Johannesburgiem w RPA doszło do masakry czarnoskórych uczniów przez policję. Protestowali przeciwko nauczaniu w języku afrikaans. Łącznie podczas trwających dwa tygodni starć, zginęło ponad 100 osób, a ponad tysiąc zostało rannych. Wystąpienie pokazało wolę oporu dyskryminowanej ludności przeciw polityce apartheidu. Było jednym z najważniejszych wydarzeń współczesnej historii Południowej Afryki. Tego dnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Dziecka Afrykańskiego.
1976 - W Jugosławii rozpoczął się turniej finałowy V Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. Mistrzem Europy została Czechosłowacja, która w finale pokonała, po dogrywce i rzutach karnych NRD. W tych zawodach zagrały tylko cztery państwa, co oznaczało, że rozegrano jedynie półfinały, mecz o trzecie miejsce i finał. Była to ostatnia edycja mistrzostw Europy w takiej formie, cztery lata później turniej został rozszerzony. Do udziału w Mistrzostwach Europy nie zakwalifikowała się Polska.
1977 - Zmarł Wernher von Braun, amerykański uczony niemieckiego pochodzenia, twórca astronautyki amerykańskiej, konstruktor nazistowskich pocisków rakietowych V-1 i V-2. W czasie II wojny światowej członek partii nazistowskiej, oficer SS. Po kapitulacji Niemiec von Braun, z gronem współpracowników, oddał się 12 maja 1945 roku w ręce Amerykanów. Urodził się 23 marca 1912 roku.
1979 - Zmarł Nicholas Ray, amerykański reżyser i scenarzysta, nominowany do nagrody Oscara, jako twórca kultowego dramatu "Buntownik bez powodu" z Jamesem Deanem i Natalie Wood oraz jednej z wielu hollywoodzkich adaptacji Nowego Testamentu - zwracającego uwagę realizacyjnym rozmachem i swobodnym traktowaniem tradycyjnych wątków filmu "Król królów" z Jeffreyem Hunterem w roli Jezusa z Nazaretu. Jako pierwszy poruszył w kinie problem buntującej się młodzieży i ukazał jego podłoże psychologiczno-społeczne. Urodził się 7 sierpnia 1911 roku. 45. rocznica
1983 - Z drugą pielgrzymką do Polski przybył papież Jan Paweł II. Wizyta trwała do 23 czerwca. Przebiegała pod znakiem zawieszonego pół roku wcześniej stanu wojennego. Celem wizyty papieża były uroczystości jubileuszu 600-lecia Jasnej Góry. Ojciec Święty odwiedził osiem miast, w tym Warszawę, Niepokalanów, Katowice, Wrocław, Górę Świętej Anny i Kraków. Beatyfikował Urszulę Ledóchowską, Adama Chmielowskiego i Józefa Kalinowskiego. Na Jasnej Górze zostawił, jako wotum Matce Bożej pas sutanny, przestrzelony podczas zamachu na jego życie.
1983 - Zmarł Ksawery Rowiński, lekarz radiolog, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku i Warszawie, twórca radiologii pediatrycznej w Polsce. Był autorem felietonów, prac naukowych i publikacji związanych z radiologią pediatryczną, organizacją i historią radiologii. Urodził się 17 listopada 1904 roku.
1986 - Reprezentacja Polski przegrała z Brazylią 0:4 i odpadła z piłkarskich Mistrzostw Świata w Meksyku. To był czwarty mecz Polaków, wcześniej w fazie grupowej, przegrali z Anglią 0:3, zremisowali z Maroko 0:0 i wygrali z Portugalią 1:0. Jedynego gola dla Polaków na tych mistrzostwach zdobył Włodzimierz Smolarek. Mistrzem świata została w 1986 roku Argentyna.
1989 - Zmarł profesor Jerzy Pniewski, światowej sławy fizyk, dyrektor Instytutu Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego. Eksperymentator w dziedzinie fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych. Współodkrywca, wraz z Marianem Danyszem, pierwszego hiperjądra w 1952 roku i stanów izomerycznych hiperjąder w 1962 roku. Został odznaczony Krzyżem Kawalerski i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 1 czerwca 1913 roku. 35. rocznica
1991 - Rozwiązano Południową Grupa Wojska - dwa związki operacyjne Armii Radzieckiej w Europie Środkowej w czasie zimnej wojny. W latach 1945-47 oddziały te stacjonowały w Bułgarii i Rumunii, a następnie, od 1957 do 1992 roku - na Węgrzech.
1992 - Rozpoczął się drugi szczyt Jelcyn-Bush w Waszyngtonie. Trwał dwa dni. Osiągnięto na nim porozumienie w sprawie redukcji strategicznych głowic jądrowych do poziomu 3000-3500 do roku 2003. Prezydenci Rosji i USA podpisali też Kartę Partnerstwa i Przyjaźni Amerykańsko-Rosyjskiej, a Stany Zjednoczone poparły reformy demokratyczne i wolnorynkowe w Rosji. Porozumienie w sprawie redukcji strategicznych głowic jądrowych stało się podstawą do zawarcia rok później układu START II, zakazującego także rozmieszczania na lądzie wielogłowicowych pocisków międzykontynentalnych, stanowiących wcześniej trzon rosyjskich sił strategicznych.
1996 - Zmarł Adam Jerzy Harasowski, kompozytor i dyrygent, pianista, znawca twórczości Fryderyka Chopina, inżynier mechanik, poliglota. Od 1939 przebywał w Wielkiej Brytanii. Był oficerem technicznym Polskich Sił Powietrznych, później oficerem i instruktorem Royal Air Force. Prowadził polskie i brytyjskie, chóralne i operowe grupy muzyczne, a także działalność pisarską mającą na celu przybliżenie polskiej muzyki publiczności anglojęzycznej. Był mężem wydawcy i dziennikarki Jadwigi Harasowskiej. Urodził się 16 września 1904 roku.
1997 - Na antenie TVP1 wyemitowano w ramach konkursu na telenowelę pierwszy odcinek serialu "Klan". To najdłuższy pod względem lat nieprzerwanej emisji i liczby odcinków polski serial. Opowiada o wielopokoleniowej warszawskiej rodzinie Lubiczów. Pomysłodawcą jest Wojciech Niżyński. Do tej pory wyemitowano ponad cztery tysiące odcinków serialu.
1999 - W Starym Sączu papież Jan Paweł II kanonizował księżną Kingę, żonę księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego. Po śmierci Bolesława Kinga otrzymała w posiadanie Ziemię Sądecką. Sama zdecydowała się na wstąpienie do zakonu. Została klaryską w ufundowanym przez siebie klasztorze w Starym Sączu. Kinga zmarła wskutek ciężkiej choroby 24 lipca 1292 w wieku 58 lat. Specjalny obraz z wizerunkiem świętej na uroczystość kanonizacji namalował krakowski artysta Piotr Moskal. 25. rocznica
2001 - Zakończył się dwudniowy szczyt Unii Europejskiej w Göteborgu. Ustalono dalsze polityczne kierunki działania wspólnoty. Przyjęto deklarację, w której rozszerzenie UE uznano za nieodwracalne. Przywódcy oświadczyli, że negocjacje z czołowymi krajami kandydackimi mogą zostać zamknięte pod koniec 2002 roku.
2002 - Papież Jan Paweł II kanonizował ojca Pio z Pietrelciny, włoskiego stygmatyka. Francesco Forgione żył w latach 1887-1968. Po przyjęciu do zakonu kapucynów przyjął imię Pio. Zasłynął, jako spowiednik o szczególnym darze rozeznania sumień. Wiele osób podróżujących do San Giovanni Rotondo na półwyspie Gargano, gdzie mieszkał i nauczał, zawdzięczało mu duchową przemianę, liczne były też przypadki nawróceń i uzdrowień. W 1918 roku zakonnik otrzymał stygmaty - trwałe znaki Męki Pańskiej na dłoniach, stopach i boku. Rany zagoiły się po 50. latach, na krótko przed jego śmiercią. Ojciec Pio przeżywał też objawienia. Przejawiał szczególną troskę o chorych i cierpiących. W 1999 roku kapucyn został beatyfikowany, a trzy lata później kanonizowany. W uroczystościach na placu Świętego Piotra w Rzymie wzięło udział około 300 tysięcy wiernych z całego świata.
2003 - Zmarł ksiądz Michał Poradowski, teolog, filozof, socjolog, kapelan wojskowy, pedagog, publicysta, krytyk komunizmu. W czasie II wojny światowej - Szef Służby Duszpasterskiej Dowództwa Narodowych Sił Zbrojnych. Zagrożony aresztowaniem przez bezpiekę, w 1945 roku wyemigrował na Zachód. Osiadł w Chile, gdzie przez wiele lat był wykładowcą na tamtejszych uczelniach oraz działał na rzecz Polonii. Urodził się 4 września 1913 roku.
2006 - Zmarł Igor Śmiałowski, aktor, związany z teatrami warszawskimi: Polskim, Rozmaitości, Narodowym. Grał też w filmach: "Ostatni etap", "Znachor", "Miasto nieujarzmione", "Zamach stanu”, "Kariera Nikodema Dyzmy”, "Młodość Chopina”, w serialach telewizyjnych: "Stawka większa niż życie", "Chłopi", "Lalka". Autor zbioru anegdot teatralnych "Igraszki z Melpomeną". Po raz ostatni pojawił się na ekranach w 2000 roku, jako hrabia Alfred Bizanc w ostatniej części serialu "Dom". W czasie kampanii wrześniowej walczył w 1. Dywizji Piechoty Legionów. W 1940 roku ukończył studia aktorskie w Wilnie i w tym samym roku zadebiutował na scenie w wileńskim kabarecie "Ksantypa". Urodził się 20 czerwca 1917 roku.
2008 - Zmarł Mario Rigoni Stern, włoski pisarz, weteran II wojny światowej, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego. Jego pierwsza powieść "Il sergente nella neve" została opublikowana w 1953, a rok później przetłumaczono ją na język angielski. Książka opisuje doświadczenia pisarza, jako sierżanta w korpusie alpejskim w trakcie odwrotu ze Związku Radzieckiego podczas II wojny światowej. Urodził się 1 listopada 1921 roku.
2008 - Polska przegrała z Chorwacją 0:1 w swym trzecim meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Europy w Austrii i Szwajcarii i odpadła z turnieju. Wcześniej nasza reprezentacja przegrała z Niemcami i zremisowała z Austrią. Mistrzem Europy została w 2008 roku Hiszpania.
2011 - Egipski terrorysta Ajman az-Zawahiri został wybrany na szefa Al-Kaidy, zastępując zabitego przez Amerykanów Osamę bin Ladena. Wcześniej był jego prawą ręką. Z wykształcenia lekarz chirurg. Po zamachach z 11 września 2001 roku uznawany za terrorystę numer dwa na świecie i zastępcę szefa Al-Kaidy.
2012 - Zmarł generał Sławomir Petelicki, twórca i dwukrotny dowódca jednostki wojskowej GROM - Grupy Reagowania Operacyjno Mobilnego przygotowanej do prowadzenia operacji specjalnych oraz misji antyterrorystycznych. Ciało generała zostało znalezione na podziemnym parkingu jego domu. Miał ranę postrzałową głowy. Prokuratura uznała, że było to samobójstwo. Urodził się 13 września 1946 roku.
2012 - Reprezentacja Polski w piłce nożnej przegrała we Wrocławiu w swym trzecim meczu grupowym Euro 2012 z Czechami 0:1 i odpadła z turnieju. Mistrzostwa Europy organizowane przez nasz kraj i Ukrainę były dla polskiej reprezentacji kompletnie nieudane. Drużyna Franciszka Smudy oprócz porażki z Czechami zremisowała mecze z Grecją i Rosją. Mistrzem Europy została Hiszpania.
2013 - Zmarł Jerzy Kosowicz, światowej sławy endokrynolog, twórca współczesnej endokrynologii klinicznej oraz pionier radioimmunologii, profesor doktor habilitowany Uniwersytetu Medycznego imienia Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Był pionierem badań z zakresu radiodiagnostyki endokrynologicznej w Polsce. Jako pierwszy publikował w kraju prace z zakresu radioimmunologicznego - oznaczania między innymi hormonu wzrostu, insuliny, ACTH, parathormonu, wazopresyny. Wykrył i szczegółowo opisał, jako pierwszy na świecie między innymi charakterystyczne zmiany w układzie kostnym występujące w wielu endokrynopatiach. Urodził się 2 listopada 1924 roku.
2016 - W Birstall koło Leeds została zamordowana posłanka do brytyjskiej Izby Gmin z ramienia Partii Pracy Jo Cox. Od 2015 zasiadała w Izbie Gmin, była między innymi założycielką Parlamentarnej Grupy Przyjaciół Syrii. Została zabita w swoim biurze poselskim. Ugodzono ją nożem i śmiertelnie postrzelono. Urodziła się 22 czerwca 1974 roku.
2016 - W rozegranym na podparyskim Stade de France swym drugim meczu grupowym podczas XV Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Polska zremisowała bezbramkowo z Niemcami. W meczu 1/8 finału nasza reprezentacja pokonała, po remisie 1:1 w regulaminowym czasie i po dogrywce, w rzutach karnych Szwajcarię 5:4. W ćwierćfinałach, po porażce z Portugalią, Polacy odpadli z dalszej rywalizacji. Portugalia, po zwycięstwie w finale z Francją 1:0, została mistrzem Europy.
2017 - Zmarł Helmut Kohl, niemiecki polityk chadecki, przewodniczący niemieckiej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej CDU w latach 1973-1998, kanclerz Republiki Federalnej Niemiec od 1982 do 1998 roku, nazywany ojcem zjednoczonych Niemiec i kanclerzem jedności. Znacząco wpłynął na proces integracji europejskiej. Uważany za jednego z głównych architektów wspólnej europejskiej waluty. Za jego kadencji został podpisany polsko-niemiecki traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy w 1991 roku. Urodził się 3 kwietnia 1930 roku.
2017 - Zmarł aktor filmowy i teatralny Mieczysław Kalenik, najbardziej znany z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie "Krzyżacy" Aleksandra Forda. Grał w Teatrze Narodowym, Teatrze Nowym i Polskim w Warszawie, a także występował w Teatrze Telewizji. Brał udział w znanych serialach: Czterdziestolatek, Polskie drogi, Czarne chmury, Lalka. Urodził się 1 stycznia 1933 roku.
2018 - Zmarł Andrzej Bartyński, poeta, członek Związku Literatów Polskich, założyciel i prezes Klubu Inteligencji Niewidomej RP, radiesteta i bioenergoterapeuta. W latach 1943-1944 był żołnierzem Armii Krajowej. Torturowany przez gestapo, utracił podczas przesłuchań wzrok. Od 1945 mieszkał we Wrocławiu. Jako poeta debiutował w 1956 wierszem "Rapsod o Jesieninie", na łamach czasopisma studenckiego "Życie Uniwersytetu”. Urodził się 25 maja 1934 roku.
2020 - Zmarł Charles Webb, amerykański pisarz, autor powieści "Absolwent", która została sfilmowana przez Mike'a Nicholsa z Dustinem Hoffmanem w roli głównej. Film zdobył Oscara w 1986 roku. Na podstawie książek Webba powstały także inne filmy, między innymi "Miasto Nadziei" Marka Hermana. W 2007 roku pisarz napisał kontynuację "Absolwenta" - "Home School". Urodził się 9 czerwca 1939 roku.
2021 - Zmarł Tarcisio Pillolla, włoski duchowny rzymskokatolicki, w latach 1999-2007 biskup Iglesias na Sardynii. Urodził się 11 lipca 1930.
2022 - Zmarła Jacka Wojtecka, pseudonim "Irma", jedna z ostatnich w Wielkiej Brytanii uczestniczek Powstania Warszawskiego. Urodziła się 11 września 1928 roku.
2022 - Zmarła Anna Grzeszczak-Hutek, aktorka teatralna i filmowa. Zagrała między innymi w filmach: "Psy", "Wołyń", "Dom zły", "Róża" i "Ida". Wystąpiła też w dwóch spektaklach Teatru Polskiego Radia. Urodziła się 17 lipca 1948 roku.
2023 - Zmarł Daniel Ellsberg, amerykański ekonomista, pracownik RAND Corporation (Research ANd Development), amerykanskiej organizacji badawczej non-profit, pierwotnie utworzonej dla potrzeb Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Był sprawcą wycieku w 1971 roku zbioru tajnych dokumentów amerykańskiego Departamentu Obrony, znanego pod nazwą "Pentagon Papers". Dokument zawierał dowody, że od początku wojny wietnamskiej wysoko postawieni przedstawiciele rządu amerykańskiego uważali, że wojna jest nie do wygrania, jednak nie informowali o tym opinii publicznej z powodu politycznych kalkulacji. Rewelacje raportu poruszyły amerykańską opinię publiczną i jeszcze bardziej obniżyły poparcie dla amerykańskiego zaangażowania w Wietnamie. Urodził się 7 kwietnia 1931 roku. 1. rocznica
2023 - Zmarła Hanna Zembrzuska, aktorka teatralna i filmowa. Występowała w teatrach warszawskich: Ateneum, Narodowym, Polskim. Zagrała w filmach: "Godziny nadziei", "Warszawska syrena", "Wolne miasto", "Dotknięcie nocy", "Wyrok". Była żoną aktora Jana Kobuszewskiego. Urodziła się 7 sierpnia 1934 roku. 1. rocznica
