727 - Zmarł Święty Hubert, biskup w Maastricht, później w Liege, święty Kościoła katolickiego, apostoł Ardenów. Patron myśliwych i strzelców. Był potomkiem królewskiego rodu Merowingów. Ikonografia przedstawia świętego Huberta najczęściej podczas polowania, gdy objawił mu się jeleń z krzyżem w wieńcu poroża. Urodził się w 655 roku.
1159 - Zmarł na wygnaniu w Niemczech, wypędzony przez braci, książę senior Władysław II, zwany Wygnańcem. Był synem Bolesława Krzywoustego. Urodził się w 1105 roku. 865. rocznica
1431 - Zginęła spalona na stosie Joanna d'Arc, zwana Dziewicą Orleańską, francuska bohaterka narodowa. 17-letnia Joanna d'Arc, analfabetka, pochodząca z małej wsi, przekonana o swojej misji, danej jej przez Boga, poprowadziła wojsko do kilku zwycięskich bitew, między innymi odbiła z rąk wroga Orlean. W 1430 roku trafiła do niewoli przeciwników francuskiego króla, którzy sprzedali ją Anglikom, a ci przekazali inkwizycji. Francuscy duchowni zarzucili jej czary, nieobyczajność - w tym noszenie męskich strojów, herezję oraz konszachty z siłami nieczystymi. Spłonęła na stosie w Rouen. Po 24 latach papież Kalikst VI oczyścił ją z zarzutów. W 1920 roku została kanonizowana. Urodziła się prawdopodobnie 6 stycznia 1412 roku.
1498 - Krzysztof Kolumb rozpoczął swą trzecią wyprawę do Nowego Świata. Wyruszył sześcioma statkami na zachód. Trzy statki odesłał prosto na Haiti, podczas gdy pozostałymi popłynął na południowy zachód w nadziei na odnalezienie kontynentu azjatyckiego. W czasie tej wyprawy po raz pierwszy osiągnął kontynentalną część Ameryki. Płynąc dalej na zachód, wzdłuż wybrzeża, odkrył wyspę Trynidad.
1505 - Sejm w Radomiu uchwalił konstytucję "Nihil novi”, zakazującą królowi wydawania ustaw bez zgody Senatu i Izby Poselskiej. Pełna formuła łacińska brzmiała: "nihil novi sine communi consensu" - "nic nowego bez powszechnej zgody", co należy rozumieć, jako: nie można uchwalić nowego prawa, na które nie zgodzi się Sejm reprezentujący powszechny interes szlachty. Wielu historyków datę 1505 rok uważa za początek nowożytnego państwa polskiego. Przyjęto też tak zwany "Statut Łaskiego", to jest spis ustaw obowiązujących w Polsce od czasów najdawniejszych do 1505 roku.
1539 - W okolicach dzisiejszego miasta Tallahassee na Florydzie wylądowała hiszpańska wyprawa z ponad 600 osobami na 10 statkach pod wodzą odkrywcy i konkwistadora Hernanda de Soto. Przez kolejne cztery lata podróżnicy zbadali tysiące kilometrów kwadratowych terenów dzisiejszych stanów Floryda, Georgia, Karolina Południowa, Alabama, Missisipi, Arkansas, Oklahoma, Luizjana i Teksas. Oficjalnie celem wyprawy była kolonizacja Ameryki i uczynienie z niej kolonii hiszpańskiej. 485. rocznica
1593 - Zmarł Christopher Marlowe, wybitny angielski poeta i dramaturg epoki elżbietańskiej, którego twórczość w dużym stopniu wpłynęła na pierwsze utwory Williama Szekspira. Autor dramatów: "Tamerlan Wielki”, "Edward II”, "Tragiczne dzieje doktora Fausta”. Zajmował się też tłumaczeniem literatury łacińskiej. Nadano mu przydomek "ojca angielskiej tragedii". Został ochrzczony 26 lutego 1564 roku.
1640 - Zmarł Peter Paul Rubens, niderlandzki malarz, jeden z największych artystów epoki baroku. Autor obrazów o tematyce religijnej i mitologicznej, portretów, krajobrazów: "Adam i Ewa”, "Pokłon Trzech Króli”, "Zdjęcie z Krzyża”, 'Sąd Parysa”, "Trzy gracje”. Artysta pozostawił po sobie około dwóch tysięcy obrazów. W twórczości skupił takie cechy epoki, jak - wybujałość, żywiołowość, dynamika, niepokój i zmysłowość. Dzięki niezwykłej indywidualności narzucił swój styl całemu malarstwu flamandzkiemu na kilkadziesiąt lat. Urodził się 28 czerwca 1577 roku.
1744 - Zmarł Alexander Pope, angielski poeta, wyznawca racjonalizmu i deizmu, uważany za jednego z największych klasyków europejskiego oświecenia. Autor wielu dzieł, między innymi heroikomicznego poematu "Pukiel włosów ucięty". Jego dzieła odegrały ważną rolę w twórczości takich poetów, jak George Gordon Byron czy Adam Mickiewicz. Urodził się 21 maja 1688 roku. 280. rocznica
1778 - Zmarł Wolter, francuski pisarz, filozof i historyk, czołowy przedstawiciel europejskiego oświecenia, autor licznych rozpraw, klasycznych poematów i tragedii: "Edyp”, "Mahomet” i "Kandyd czyli optymizm”, współtwórca Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. Wiele jego utworów zostało umieszczonych w kościelnym indeksie ksiąg zakazanych. Urodził się 21 listopada 1694 roku.
1836 - Urodził się Aleksander Kotsis, malarz, przedstawiciel nurtu realistycznego w środowisku krakowskim drugiej połowy XIX wieku. Jest autorem scen rodzajowych z okolic Krakowa i Podhala - "Ostatnia chudoba", "Dzieci przed chatą w górach". Malował też pejzaże, wnętrza i portrety. Jego obrazy z reguły charakteryzował niewielki format. Prezentował malarstwo romantyczne i realistyczne jednocześnie. Zmarł 7 sierpnia 1877 roku.
1861 - Zmarł książę Michaił Gorczakow, rosyjski generał, w czasie wojny krymskiej dowódca armii na Krymie, od 1856 roku namiestnik Królestwa Polskiego. Podczas demonstracji patriotycznych w lutym 1961 roku w Warszawie wysłał przeciwko ludziom wojsko. Zginęło kilu demonstrantów. Jednocześnie wzmacniał wojska caratu w Królestwie Polskim jak i apelował do cara o przeprowadzenie reform, których domagali się Polacy. Urodził się 8 lutego 1973 roku.
1876 - Car Rosji Aleksander II Romanow wydał ukaz emski zakazujący używania języka ukraińskiego i nazwy Ukraina. Wydanie ukazu spowodowane było obawą caratu przed rozwojem narodowego ruchu ukraińskiego i w konsekwencji przed wyodrębnieniem się z Imperium Rosyjskiego Ukrainy. Dokument był tajny, jego pełen tekst opublikowany został po raz pierwszy w 1930 roku.
1890 - Zmarł Julius Dinder, niemiecki duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański oraz prymas Polski w latach 1886-1890. W planach Bismarcka miał stać się jego współpracownikiem w dziele germanizacji. W rzeczywistości postawa arcybiskupa była pełna sprzeczności. Musiał godzić oczekiwania wrogo nastawionego do katolików kanclerza ze zdecydowaną postawą wiernych i duchowieństwa obu diecezji. Nie sprzeciwił się usunięciu z religii języka polskiego, ale starał się o cofnięcie represji z okresu kulturkampfu, odtwarzając oba konsystorze i odzyskując majątki oraz archiwa obu archidiecezji. Urodził się 9 marca 1930 roku.
1898 - Urodził się Kazimierz Czyhiryn, kapitan piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Po agresji ZSRR na Polskę, 17 września 1939, oraz podczas obrony Lwowa, był w składzie polskiej delegacji na spotkaniu z przedstawicielami Armii Czerwonej. Został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD i zamordowany prawdopodobnie wiosną 1940. Jego nazwisko znalazło się na tak zwanej Ukraińskiej Liście Katyńskiej, opublikowanej w 1994. Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 roku Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
1899 - Urodził się Irving Thalberg, amerykański reżyser i producent filmowy, dyrektor wytwórni. Pomógł w realizacji prestiżowych przedsięwzięć Metro-Goldwyn-Mayer, takich jak: "Ludzie w hotelu", "Bunt na Bounty", "China Seas", "Noc w operze" z braćmi Marx, "San Francisco" oraz "Romeo i Julia". Zmarł 14 września 1936 roku. 125. rocznica
1901 - Urodził się Mieczysław Fogg, piosenkarz, jeden z najpopularniejszych artystów polskiej estrady, z którą był związany ponad 60 lat. Dał blisko 16 tysięcy koncertów. Śpiewał w 25 krajach Europy oraz w Brazylii, Izraelu, a także w ośrodkach polonijnych Nowej Zelandii, Australii oraz wielokrotnie w USA i Kanadzie. W czasie okupacji niemieckiej występował w warszawskich kawiarniach. Do najbardziej znanych jego utworów należą: "Piosenka o mojej Warszawie", "Ta ostatnia niedziela", "Co nam zostało z tamtych lat" i "Tango Milonga". Po wojnie występował głównie w radiu i telewizji, zagrał też w filmie "Nasz dom". Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej w 1920, został ranny na froncie. Zmarł 3 września 1990 roku.
1901 - Zmarł Victor D’Hondt, belgijski prawnik, profesor prawa cywilnego i matematyki na uniwersytecie w Gandawie. Najbardziej znany dzięki stworzonej w 1878 roku procedurze podziału mandatów między kandydatów z list partyjnych w wyborach o ordynacji proporcjonalnej, znanej, jako metoda D’Hondta. Urodził się 20 listopada 1841 roku.
1903 - Urodził się Feliks Ścibałło, bronioznawca i kolekcjoner broni. Posiadał jedną z najbardziej wartościowych prywatnych kolekcji militariów w Polsce. Składały się na nią: rynsztunek husarski, szable polskie z XVII - XIX wieku, broń sieczna z Europy Zachodniej, polskie umundurowanie i odznaki wojskowe z XIX wieku, broń palna i osprzęt jeździecki, pamiątki z powstania listopadowego i styczniowego. Kolekcjoner posiadał również pokaźną bibliotekę książek o dawnej wojskowości. Zmarł 12 listopada 1976 roku.
1909 - Urodził się Benny Goodman, amerykański muzyk jazzowy i klarnecista, nazwany "Królem swingu". Szczyt popularności osiągnął w latach 30. XX wieku, dając koncerty między innymi, w słynnej Carnegie Hall. Odniósł sukces w jazzie i swingu równy temu, jaki Elvis Presley w rock and rollu. Obaj spopularyzowali czarną muzykę wśród młodej, białej publiczności. Zmarł 13 czerwca 1986 roku. 115. rocznica
1911 - Pierwszy wyścig samochodowy Indianapolis 500. Jest rozgrywany, co roku na torze Indianapolis Motor Speedway w mieście Speedway, w stanie Indiana, w Stanach Zjednoczonych w ostatnią niedzielę maja na dystansie 500 mil, czyli 200 okrążeń. Jest to jedno z największych wydarzeń sportowych na świecie, oglądane na żywo przez około 270 tysięcy widzów. W pierwszym wyścigu wygrał Amerykanin Ray Harroun. Wieloletnią tradycją wyścigu Indianapolis 500 jest to, że zwycięzca na podium zamiast butelki szampana otrzymuje butelkę mleka.
1912 - Zmarł Wilbur Wright, amerykański konstruktor i pilot lotnictwa. Wraz z bratem Orvillem budowali szybowce, potem dwupłatowce i samoloty silnikowe. W 1908 roku dokonali pierwszego w świecie przelotu z pasażerami na pokładzie, a rok później założyli w Stanach Zjednoczonych wytwórnię samolotów i szkołę pilotażu. Urodził się 16 kwietnia 1867 roku.
1915 - Zmarł Stanisław Ostaszewski herbu Ostoja, przemysłowiec, wynalazca i promotor nowoczesnych technologii. W swoim majątku Klimkówka na Podkarpaciu uruchomił eksperymentalną produkcję węgla aktywnego, produktu który stał się podstawą rozwoju wielu nowoczesnych gałęzi przemysłu. Do spółki z kanadyjskim przemysłowcem Williamem Henrym McGarveyem zbudował jedną z pierwszych kopalni ropy naftowej. Urodził się 30 września 1862 roku.
1918 - Powołano Związek Legionistów Polskich - organizację kombatancką i niepodległościową, skupiającą weteranów Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Pierwszym komendantem związku był Edward Rydz-Śmigły. Członkowie związku podjęli także decyzję o budowie Domu imienia Józefa Piłsudskiego w Krakowie. Uchwalono też budowę Muzeum Czynu Niepodległościowego, które zostało uroczyście otwarte w 1934 roku. Po wybuchu II wojny światowej Związek Legionistów Polskich został zdelegalizowany.19 marca 1990 wcześniejsze decyzje o delegalizacji zostały formalnie uchylone przez ministra spraw wewnętrznych a 3 sierpnia tego samego roku związek został wpisany do rejestru stowarzyszeń pod swoją historyczną nazwą.
1918 - Urodziła się Beata Artemska, aktorka, śpiewaczka, tancerka. Zagrała w filmach: "Zakazane piosenki”, "Lata dwudzieste... lata trzydzieste”, występowała na scenach operetkowych w Warszawie i Wrocławiu, reżyserowała spektakle i programy telewizyjne. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 18 stycznia 1985 roku.
1920 - Zmarł Zygmunt Kramsztyk, okulista, publicysta, redaktor, badacz literatury pochodzenia żydowskiego. Był inicjatorem założenia ogrodu zoologicznego w Warszawie, współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Przyrody i Towarzystwa Medycyny Społecznej oraz propagatorem zakładania miast-ogrodów. Zajmował się również studiami nad twórczością polskich romantyków, między innymi Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Seweryna Goszczyńskiego. Urodził się 16 lipca 1849 roku.
1920 - Urodził się Franklin James Schaffner, amerykański reżyser, twórca wybitnych filmów, które przeszły do legendy kina i zapewniły mu stałe miejsce w historii kinematografii, między innymi "Pattona", za którego zdobył Oscara, "Planety małp" i "Papillonu". Zmarł 2 lipca 1989 roku.
1922- W Waszyngtonie odsłonięto Mauzoleum Lincolna (Lincoln Memorial), upamiętniające szesnastego prezydenta Stanów Zjednoczonych Abrahama Lincolna. Budynek stoi w parku National Mall w Waszyngtonie. Jest wzorowany na budowlach greckich, zbudowany na planie prostokąta, otoczony kolumnami doryckimi. We wnętrzu znajduje się posąg Lincolna.
1923 - Marszałek Józef Piłsudski złożył dymisję ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej. Następnie wycofał się na trzy lata z życia publicznego, osiedlając się z rodziną w Sulejówku.
1929 - Urodził się Ryszard Frelek, prozaik, autor scenariuszy filmowych i telewizyjnych, publicysta i dziennikarz PAP. W latach 70. profesor Wyższej Szkoły Nauk Społecznych w Warszawie. Był jednym z pierwszych publicystów piszących o najnowszej historii Polski. Autor powieści: "Gorąca noc”, "Powrót” i "Taniec demonów”. Zmarł 21 października 2007 roku. 95. rocznica
1934 - Urodził się Aleksiej Archipowicz Leonow, radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek, który wyszedł w otwartą przestrzeń kosmiczną, odbywając w 1965 roku spacer w kosmosie. Trwał on 12 minut i dziewięć sekund. Powrót do wnętrza statku okazał się niezwykle utrudniony z powodu powiększenia się objętości skafandra w warunkach próżni kosmicznej. Aleksiej Archipowicz Leonow tworzył również obrazy dotyczący podboju kosmosu. Zmarł 11 października 2009 roku. 90. rocznica
1935 - Trzęsienie ziemi zniszczyło miasto Kweta w zachodnim Pakistanie, zabijając ponad 50 tysięcy osób.
1939 - Urodził się Michael John Pollard, amerykański aktor. W 1967 roku był nominowany do Oscara za drugoplanową rolę w filmie "Bonnie i Clyde" Arthura Penna. Wystąpił też w filmach: "Split Second", "Arizona Dream", "Tango i Cash", "Niebezpieczna prawda”. Zmarł 20 listopada 2019 roku. 85. rocznica
1940 - 51 mieszkańców Rudna w powiecie parczewskim zostało rozstrzelanych przez Niemców, którzy następnie spalili wiele budynków mieszkalnych i gospodarczych. Zamordowany został między innymi miejscowy proboszcz ksiądz Roman Ryczkowski.
1940 - Zmarł Otto Neururer, błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego. Był austriackim księdzem rzymskokatolickim, przeciwnikiem narodowego socjalizmu. Za próbę udzielenia chrztu w niemieckim obozie koncentracyjnym Buchenwald, został przez załogę obozu powieszony głową w dół, w wyniku czego zmarł po 34 godzinach agonii. Urodził się 25 marca 1882 roku. W 1996 Otto Neururer został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II.
1942 - W nocy z 30 na 31 maja samoloty alianckie zbombardowały Kolonię. W operacji pod kryptonimem "Millenium” wzięło udział 1046 bombowców RAF, które zrzuciły 1455 ton materiałów wybuchowych. Nalot trwał 75 minut, zniszczono teren około 300 hektarów, zginęło 486 osób. W sumie podczas II wojny światowej Kolonia była bombardowana aż 262 razy. Odbudowa miasta ze zniszczeń wojennych trwała do lat 90. XX wieku.
1942 - Niemcy rozpoczęli masową wywózkę Żydów z krakowskiego getta do obozu zagłady w Bełżcu. Getto w Krakowie zostało utworzone 3 marca 1941 roku. Trafiło tam początkowo ponad 15 tysięcy Żydów. Ta liczba wzrosła później do około 20 tysięcy. W 1942 Niemcy przeprowadzili w getcie dwie akcje deportacyjne, a jego powierzchnia została zmniejszona. Krakowskie getto zostało zlikwidowane w marcu 1943.
1943 - Komendant Główny Armii Krajowej wydał rozkaz określający zasady scalenia Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Naciski na połączenie dowództwo AK prowadziło już od jesieni 1942 roku. Ostatecznie doszło do podpisania umowy scaleniowej 30 marca 1943, jednak została ona zrealizowana tylko częściowo. W skład AK weszło około 40 tysięcy ze 112 tysięcy żołnierzy Batalionów Chłopskich.
1943 - W Laffrey koło Grenoble zmarł Bolesław Miciński. eseista, poeta i filozof, autor napisanych językiem literackim, bliskich poezji esejów i szkiców filozoficznych opublikowanych w tomach "Podróże do piekieł" oraz "Portret Kanta i trzy eseje o wojnie". W 1939 wyemigrował do Francji, w Paryżu został współpracownikiem "Wiadomości Polskich”. Urodził się 23 kwietnia 1911 roku.
1948 - Urodziła się Alicja Majewska, piosenkarka, wykonawczyni między innymi piosenek "Być kobietą", "Jeszcze się tam żagiel bieli" i "Odkryjemy miłość nieznaną". W czerwcu 2015 roku podczas 52. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, na koncercie z okazji 90-lecia Polskiego Radia i 40-lecia współpracy artystycznej, wraz z Włodzimierzem Korczem odebrała Honorowy "Złoty Mikrofon". Uhonorowana Brązowym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W listopadzie 2022 ukazał się kolejny album artystki "Piosenki Korcza i Andrusa".
1950 - Urodził się Krzysztof Cugowski, wokalista zespołu rockowego "Budka Suflera”, senator VI kadencji. Wykonawca przebojów: "Cisza”, "Takie tango”, "Czerwony jak cegła”, "Miłość jest jak niedziela”. Największy sukces w karierze wokalisty przyniosła płyta "Nic nie boli, tak jak życie”, której sprzedaż przekroczyła milion egzemplarzy. W 2014 roku zakończył współpracę z Budką Suflera. Występował także wspólnie z synami Wojciechem i Piotrem w ramach rodzinnego zespołu Cugowscy.
1955 - 42 górników zginęło w pożarze w Kopalni Węgla Kamiennego "Sośnica” w Gliwicach.
1957 - Zmarł Bolesław Cybis, malarz, grafik, rzeźbiarz i ceramik, współzałożyciel grupy artystycznej "Bractwo św. Łukasza", działającej w latach 1925 - 1939. Łukaszowcy nawiązywali do tradycyjnych wzorów malarstwa, XVI i XVII wiecznych, co wzbudzało duże kontrowersje. Bolesław Cybis był autorem wielu kompozycji figuralnych, jak "Primavera", "Gołębiarze", "Zuzanna w kąpieli" oraz współautorem (z Janem Zamoyskim) malowidła „Niebo polskie” z 1939, w auli dawnego Gimnazjum Polskiego w Gdańsku. Urodził się 6 czerwca 1895 roku.
1958 - Urodziła się Gun-Marie Fredriksson, szwedzka piosenkarka, kompozytorka, wokalistka Roxette, zespołu znanego z takich hitów, jak: "Listen to your heart", "It must have been love" czy "How do you do”. Zmarła 9 grudnia 2019 roku po długiej i ciężkiej chorobie.
1960 - Zmarł Borys Pasternak, rosyjski pisarz i poeta, autor słynnej powieści "Doktor Żywago", za którą w 1958 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Władze komunistyczne jednak uznały utwór za antyradziecki i zmusiły autora do odmowy przyjęcia nagrody. Na motywach tej powieści został nakręcony znany, nagrodzony Oscarami film Davida Leana pod tym samym tytułem a w 2002 roku powstał obraz telewizyjny w reżyserii Giacomo Campiottiego nominowany do nagrody BAFTA. Urodził się 10 lutego 1890 roku.
1960 - W Zielonej Górze doszło do protestu w obronie eksmitowanego przez władze PRL Domu Katolickiego. Z Milicją Obywatelską i oddziałami ZOMO starły się setki mieszkańców. Milicja użyła pałek i gazu łzawiącego, protestujący wyrywali bruk z jezdni i rzucali kamieniami, spalili też dwa samochody milicyjne. Wiele osób zostało rannych. Zatrzymano ponad 330 uczestników protestu, z tego ponad 200 osób skazano. Był to jeden z największych protestów w PRL, jakie miały miejsce od czerwca 1956 roku do grudnia 1970 roku.
1961 - Zmarł Rafael Trujillo, dominikański generał, dyktator rządzący Republiką Dominikany od 1930 do 1961, w tym jako prezydent. Zginął w zamachu, a zabójstwo zlecił amerykański konsulat. Amerykanie uznali, że dyktatorskie rządy mogą wywołać w kraju rewolucję w kubańskim wykonaniu i zdecydowali się go zlikwidować. Wcześniej cieszył się przychylnością Stanów Zjednoczonych. Po przejęciu władzy rządził krajem żelazną ręką, budował kult jednostki: stolicę Santo Domingo przemianował na „Ciudad Trujillo“- Miasto Trujillo i nadał sobie liczne tytuły. Wobec opozycji prowadził politykę okrutnych represji. W czasach jego dyktatury Dominikana stała się krajem skorumpowanym; wraz z rodziną kontrolował trzy czwarte majątku narodowego. Urodził się w 24 października 1891 roku.
1962 - W Chile rozpoczęły się VII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Mistrzowski tytuł obronili Brazylijczycy, pokonując w finale Czechosłowację 3:1. W zawodach nie startowała reprezentacja Polski.
1964 - Zmarł Leo Szilard, amerykański fizyk i biolog molekularny pochodzenia węgierskiego, inicjator budowy pierwszej bomby atomowej. Od 1938 roku przebywał w Stanach Zjednoczonych. Mimo, że dążył do zbudowania bomby atomowej, to jednak w 1945 usiłował odwieść Amerykanów od użycia jej w Japonii. Uważał, że zrzucenie bomby atomowej na Hiroszimę było tragicznym błędem. Urodził się 11 lutego 1898 roku. 60. rocznica
1966 - Została wystrzelona amerykańska sonda księżycowa Surveyor 1. Był to pierwszy automatyczny pojazd amerykański, który udanie wylądował na Księżycu, przeprowadził zaplanowane badania jego powierzchni oraz, jako pierwszy sporządził fotograficzną dokumentację miejsca lądowania.
1967 - Zmarł Claude Rains, brytyjsko-amerykański aktor, czterokrotnie nominowany do Oscara za role drugoplanowe. Zagrał między innymi w filmie Cezar i Kleopatra, jako Juliusz Cezar, jako pan Dyrden w dramacie Lawrence z Arabii, wystąpił też w roli Heroda Wielkiego w "Opowieści wszech czasów". Za swoje osiągnięcia został uhonorowany gwiazdą w Hollywoodzkiej Alei Gwiazd. Urodził się 10 listopada 1889 roku.
1971 - W kierunku Marsa wystrzelono amerykańską sondę kosmiczną Mariner 9. Dotarła na miejsce 14 listopada tego samego roku. Mariner w sumie przesłał na Ziemię 7329 zdjęć Marsa i jego dwóch księżyców, Deimosa i Phobosa. Fotografie zostały wykorzystane do wyboru miejsc lądowania próbników Viking w połowie lat 70. Na cześć sondy nadano nazwę "Valles Marineris" rozległemu systemowi kanionów na Marsie. Mariner 9 został wyłączony 27 października 1972 roku.
1972 - Trzech terrorystów z Japońskiej Armii Czerwonej zaatakowało port lotniczy pod Tel Awiwem, z użyciem broni maszynowej i granatów. Zginęło 26 osób - w tym dwóch napastników, a 79 zostało rannych - w tym trzeci z terrorystów. Do wyszkolenia przywódcy ataku przyznał się Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny. Celem działalności Japońskiej Armii Czerwonej było obalenie japońskiego rządu i monarchii
1975 - Dziesięć państw zachodnioeuropejskich utworzyło Europejską Agencję Kosmiczną. Jej celem jest eksploracja i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej. ESA zatrudnia blisko dwa tysiące osób. Główny ośrodek znajduje się w Noordwijk aan Zee w Holandii, Instytut Badawczy we Frascati we Włoszech, zaś siedzibą Centrum Operacji Kosmicznych jest niemieckie miasto Darmstadt. W Kolonii znajduje się ośrodek szkolenia astronautów. Kosmodrom należący do ESA znajduje się w Kourou w Gujanie Francuskiej. Położenie blisko równika sprzyja wysyłaniu na orbitę sztucznych satelitów.
1980 - Rozpoczęła się podróż apostolska Jana Pawła II do Francji. W Paryżu, przed katedrą Notre-Dame, stawiał współczesnej Francji pytanie, jakie Jezus zadał świętemu Piotrowi: "Czy mnie jeszcze miłujesz?”. Papież spotkał się także z młodzieżą na stadionie Parc des Princes i gościł w siedzibie UNESCO, gdzie wygłosił przemówienie o roli kultury w życiu narodów i wychowaniu ludzi. W Lisieux odwiedził miejsce kultu karmelitańskiej świętej, Teresy z Lisieux. Pielgrzymka trwała do 2 czerwca.
1982 - Hiszpania, jako 16. państwo, została przyjęta do NATO. Obecnie Sojusz Północnoatlantycki skupia 31 państw członkowskich, w tym Polskę, która weszła do NATO w 1999 roku. Jako ostatnia dołączyła do Sojuszu Finlandia, w 2023 roku.
1990 - Pierwsze posiedzenie demokratycznego parlamentu w Chorwacji. Tego dnia jest tam obchodzone święto narodowe - Dzień Państwowości. Jednoizbowy parlament Chorwacji, złożony jest ze 151 członków wybieranych na czteroletnią kadencję. W wyborach stosuje się ordynację proporcjonalną, zaś głosy na mandaty przeliczane są z użyciem metody d'Hondta.
1992 - Zmarł Antoni Zygmund, matematyk, którego badania wykorzystano przy projektowaniu amerykańskich statków kosmicznych, autor prac z zakresu analizy matematycznej oraz rachunku prawdopodobieństwa. Przed wojną wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, Politechnice Warszawskiej i Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie. W 1940 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Pracował w Massachusetts Institute of Technology, Mount Holyoke College, University of Pennsylvania i na Uniwersytecie Chicagowskim. Urodził się 25 grudnia 1900 roku.
1995 - Zmarła Małgorzata Hillar, poetka, tłumaczka poezji radzieckiej, autorka zbiorów: "Gliniany dzbanek", "Prośba do macierzanki", "Czekanie na Dawida", "Krople słońca”. Urodziła się 19 sierpnia 1926 roku.
1999 - W Warszawie odsłonięto pomnik Bitwy o Monte Cassino. Projekt wykonali: rzeźbiarz Kazimierz Gustaw Zemła i architekt Wojciech Zabłocki. Pomnik wykonany jest z żelbetu pokrytego białym marmurem. Waży 220 ton. Przedstawia bezgłową Nike. Na dwumetrowym cokole, na którym widnieje Krzyż Monte Cassino, umieszczono urnę z prochami bohaterów. Oprócz tego na cokole wyrzeźbiono godła pięciu polskich jednostek, które brały udział w bitwie. 25. rocznica
1999 - 53 osoby zginęły, a ponad 250 zostało rannych po wybuchu paniki na stacji metra Niamiha w Mińsku. Do tragedii doszło w czasie koncertu rockowego na świeżym powietrzu. Widzowie, chcąc schować się przed niespodziewaną burzą z gradem, ruszyli do przejścia podziemnego na stacji metra. Z powodu deszczu schody zrobiły się bardzo śliskie i wiele osób przewracało się. Większość ofiar została stratowana. 25. rocznica
2001 - Pierwsza gala finałowa konkursu Mistrz Mowy Polskiej. Nagrody wręczono w Studiu Koncertowym Polskiego Radia imienia Witolda Lutosławskiego. Otrzymali je Stefania Grodzieńska, Gustaw Holoubek, Jeremi Przybora i Bohdan Tomaszewski. Kolejne gale organizowano na scenie Teatru Polskiego w Warszawie. W jury konkursu zasiadali jak dotąd tacy wybitni eksperci, w tym językoznawcy, jak Jerzy Bralczyk, Bolesław Faron, Andrzej Markowski, Jan Mazur, Jan Miodek i Walery Pisarek. Oprócz nagród przyznawanych przez grono specjalistów wręczane są również nagrody Vox Populi, będące plebiscytem, w którym głosują czytelnicy, internauci, słuchacze radiowi i widzowie telewizyjni.
2005 - Zmarł Tomasz Pacyński, pisarz science fiction i fantasy, autor między innymi powieści: "Sherwood", "Wrzesień" i zbioru opowiadań "Linia ognia". Urodził się 4 lutego 1958 roku.
2003 - Premiera filmu rysunkowego "Gdzie jest Nemo?". Film otrzymał Oscara w kategorii najlepszy długometrażowy film animowany. Miał również nominacje w kategoriach najlepszy scenariusz oryginalny, najlepsza muzyka oraz najlepszy montaż dźwięku.
2008 - Podczas konferencji w Dublinie 111 państw poparło zakaz używania bomb kasetowych. Od głosu wstrzymała się między innymi Polska, która posiadała tego typu broń. Konwencja o zakazie użycia amunicji kasetowej weszła w życie 1 sierpnia 2010 roku.
2011 - Zmarł Marek Siemek, filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, założyciel Polskiego Towarzystwa Hegla i Marksa, przewodniczący Komitetu Redakcyjnego Biblioteki Współczesnych Filozofów PWN. Autor między innymi pracy "Wykłady z klasycznej filozofii niemieckiej”. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 27 listopada 1942 roku.
2011 - Zmarła Rosalyn Sussman Yalow, fizyczka amerykańska, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny, w 1977 roku, za stworzenie radioimmunologicznych metod wykrywania białek i prace nad hormonami peptydowymi. Pierwsza kobieta, której przyznano Nagrodę Laskera za Podstawowe Badania Medyczne. Urodziła się 19 lipca 1921 roku.
2012 - Były prezydent Liberii Charles Taylor został skazany na 50 lat pozbawienia wolności przez Sąd Specjalny dla Sierra Leone w Hadze za zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości, których dopuścił się podczas wojny domowej w tym kraju. Dyktator rządził Liberią od 2 sierpnia 1997 do 11 sierpnia 2003 roku. Jest pierwszym przywódcą państwa afrykańskiego skazanym przez międzynarodowy trybunał za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości. Wcześniej, w 2009 roku jego syn Charles Taylor Jr został skazany na 97 lat więzienia za zbrodnie popełnione w czasie wojny domowej w Sierra Leone.
2013 - Zmarł Andrzej Nowak, hokeista, reprezentant Polski, olimpijczyk. Zdobywca siedmiu tytułów mistrza Polski. W reprezentacji rozegrał 50 meczów, strzelając pięć goli. Uczestniczył w Igrzyskach Olimpijskich w Sarajewie w 1984. Urodził się 7 lutego 1956 roku. 2014 - Zmarła Joan Lorring, amerykańska aktorka nominowana do Oscara za drugoplanową rolę w filmie "The Corn Is Green". Na wielkim ekranie zagrała po raz ostatni w dramacie kryminalnym "The Midnight Man" w roku 1974. Urodziła się 17 kwietnia 1926 roku. 10. rocznica
2017 - Zmarła Molly Peters, angielska aktorka i modelka. Była dziewczyną Jamesa Bonda w filmie "Operacja Piorun". Peters była pierwszą aktorką, która zdjęła ubrania przed kamerą w serii filmów o Bondzie, co spotkało się z licznymi głosami krytyki. Twórcy filmu musieli zrezygnować z kilku scen Peters i Seana Connery’ego, aby produkcja mogła wejść do brytyjskich kin bez kategorii "dla dorosłych". Urodziła się 15 marca 1942 roku.
2017 - W Krakowie w Bazylice Mariackiej pożegnano Zbigniewa Wodeckiego, zmarłego 22 maja 2017 roku. W nabożeństwie, które poprzedziły liczne oklaski zgromadzonych, uczestniczyli rodzina, artyści i tłumy wielbicieli. Z Wieży Mariackiej tego dnia odegrano zamiast hejnału utwór Louisa Armstronga "What a Wonderful World". Popularny artysta spoczął na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Zbigniew Wodecki miał 67 lat, urodził się 6 maja 1950 roku.
2020 - Zmarł Józef Grzesiak, pięściarz, brązowy medalista XVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio z 1964 roku. W karierze stoczył 198 walk, wygrał 157, zremisował 14 i przegrał 27. Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 18 lutego 1941 roku.
2020 - Z Centrum Kosmicznego Johna F. Kennedy’ego na Florydzie wystartowała misja SpaceX DM-2. Był to pierwszy załogowy lot kosmiczny z terytorium USA od 2011 roku i pierwsza taka misja na Międzynarodową Stację Kosmiczną w ramach programu lotów komercyjnych NASA.
2021 - Zmarł Rick Mitchell (Richard Charles Mitchell), australijski lekkoatleta. Zdobył srebrny medal letnich igrzysk olimpijskich w 1980 w Moskwie, w biegu na 400 metrów. Urodził się 24 marca 1955 roku.
2022 - Zmarł Jerzy Widuchowski, profesor nauk medycznych, ortopeda-traumatolog, wybitna postać polskiej medycyny sportowej, jeden z pionierów polskiej chirurgii artroskopowej. Profesor Widuchowski wykładał w kraju i zagranicą, był autorem podręczników dla lekarzy i studentów medycyny. Wydał ponad 150 publikacji w czasopismach naukowych oraz cztery monografie. Przewodniczył misji medycznej na igrzyskach olimpijskich w Calgary i w Albertville. Urodził się 19 maja 1943 roku.
2022 - Zmarł Karol Bal, filozof, profesor zwyczajny na Uniwersytecie Wrocławskim. Był uczniem Bronisława Baczki. Znawca klasycznej filozofii idealizmu niemieckiego i współczesnej filozofii niemieckiej. W latach 2003-2006 zasiadał w Prezydium Komitetu Nauk Filozoficznych PAN. W 1990, z jego inicjatywy, powołano na Uniwersytecie Wrocławskim, Instytut Filozofii. W 1998 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Partyzanckim. Urodził się 4 września 1934 roku.
2023 - Zmarł Peter Simonischek, austriacki aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. W 1992 roku wystąpił w roli Wernyhory w inscenizacji "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego, reżyserowanej przez Andrzeja Wajdę, na Festiwalu w Salzburgu. Zdobył Europejską Nagrodę Filmową dla najlepszego aktora za rolę w filmie "Toni Erdmann". Urodził się 6 sierpnia 1946 roku. 1. rocznica
