609 - Papież Bonifacy IV nakazał zamienić Panteon w Rzymie na kościół Świętej Marii Panny od Męczenników. Wcześniej obiekt poświęcony był bóstwom planetarnym oraz ówcześnie panującemu cesarzowi. Panteon jest jedną z najlepiej zachowanych budowli z czasów starożytnego Rzymu. 1415. rocznica
1239 - Francuski inkwizytor Robert le Bougre wysłał na stos 183 katarów uznawanych przez Kościół katolicki za heretyków. Wyrok ogłoszono w siedzibie katarskiego biskupstwa w Montwimer podczas wielkiej ceremonii pokutnej z udziałem króla Nawarry, 16 biskupów oraz wielu innych duchownych i tłumu świeckich. Była to jedna z największych egzekucji w dziejach inkwizycji. 785. rocznica
1350 - W Łowiczu król Kazimierz III Wielki zawarł sojusz antykrzyżacki z królem Danii Waldemarem IV. Dzięki sojuszowi Krzyżacy musieli powstrzymać swoje plany ekspansji. Sojusz pozwolił Kazimierzowi Wielkiemu rozprawić się z Litwinami, którzy najechali na Polskę, a Waldemarowi IV pokonać Niemcy i potwierdzić suwerenność Danii w Rugii i Rostocku.
1498 - Po sforsowaniu Dniestru i spaleniu przedmieść Kamieńca Podolskiego, ponad 40-tysięczna armia turecka dotarła do Lwowa. Turkom nie udało się zdobyć miasta. Spalone zostały jedynie jego przedmieścia. Po założeniu obozu na północny-wschód od Lwowa pod Buskiem, dowodzący tureckimi wojskami zięć sułtana Bajazeta II pasza Sylistrii Bali beja Malkocz wypuścił dwa potężne, liczące po około 10 tysięcy jazdy, zagony, które dotarły do Sanoka i Przeworska. Turcy spustoszyli cały region biorąc w jasyr, według różnych źródeł, od 20 do 100 tysięcy Polaków.
1710 - W Berlinie założono szpital kliniczny Charité - "miłosierdzie", jeden z największych w Europie. Współcześnie jest szkołą medyczną dla Wolnego Uniwersytetu Berlina i Uniwersytetu Humboldta, w której uczy się 7,5 tysiąca studentów. W klinice leczy się rocznie ponad 730 tysięcy pacjentów. Szpital zatrudnia 13 tysięcy pracowników.
1717 - Urodziła się Maria Teresa Habsburg, królowa Czech i Węgier, od 1745 roku niekoronowana cesarzowa rzymsko-niemiecka. Dzięki jej reformom administracji, sądownictwa, oświaty, armii i finansów, Austria stała się mocarstwem europejskim, zaś jej stolica Wiedeń drugim, po Paryżu, ośrodkiem sztuki, kultury, życia towarzyskiego oraz mody w Europie. Maria Teresa Habsburg uczestniczyła w I rozbiorze Polski w 1772 roku. Zmarła 29 listopada 1780 roku.
1756 - Urodził się Wojciech Żywny, pianista, kompozytor i pedagog pochodzenia czeskiego. W latach 1816-1822 nauczyciel Fryderyka Chopina, który jako 11-latek zadedykował mu skomponowany w 1821 roku Polonez As-dur. Zmarł 21 lutego 1842 roku.
1785 - Urodził się Iwan Dybicz Zabałkański, feldmarszałek rosyjski, uczestnik wojen napoleońskich, dowódca armii rosyjskiej w wojnie z Turcją, głównodowodzący wojsk carskich w czasie Powstania Listopadowego. Pokonał wojska polskie pod Ostrołęką w maju 1831 roku, jego wojska poniosły jednak ciężkie straty, a on sam zmarł na cholerę 10 czerwca 1831 roku.
1787 - 11 brytyjskich statków i okrętów wypłynęło z 1487 osobami na pokładach, w tym 778 skazańcami, w celu założenia w Nowej Południowej Walii pierwszej europejskiej kolonii na kontynencie australijskim. 26 stycznia 1788 roku statki Pierwszej Floty przybyły do zatoki Port Jackson, gdzie Brytyjczycy założyli osadę. Do dziś na pamiątkę powstania pierwszej osady brytyjskiej 26 stycznia obchodzony jest, jako "Dzień Australii". Była to jedna z największych podróży morskich epoki żaglowców - 11 statków wiozących blisko 1500 ludzi wraz z zaopatrzeniem wędrowało przez nieznane morza 252 dni pokonując ponad 15 tysięcy mil (24 tysiące kilometrów) bez utraty nawet jednego z nich. W drodze zmarło 48 osób.
1806 - W amerykańskim czasopiśmie "The Balance and Columbian Repository” ukazała się pierwsza definicja koktajlu alkoholowego: ”koktajl jest stymulującym likworem skomponowanym z różnych trunków, wody, cukru i gorzkich substancji”. Amerykańskie bary, z dużym wyborem koktajli, szybko zyskały dużą popularność w Europie i na innych kontynentach.
1815 - W Warszawie rozpoczęło działalność literackie Towarzystwo Iksów. Istniało do 11 maja 1819 roku i skupiało recenzentów teatralnych, publikujących w dodatkach do "Gazety Warszawskiej” i "Gazety Korespondenta Warszawskiego”, bywalców warszawskiego salonu literackiego w pałacu Mostowskich. Nazwa towarzystwa pochodziła od zwyczaju podpisywania recenzji nie imieniem i nazwiskiem, ale pojedynczym lub podwójnym "X". Do towarzystwa należeli między innymi: Julian Ursyn Niemcewicz, Kajetan Koźmian, Zofia Zamoyska, Maria Wirtemberska i Józef Sierakowski.
1831 - W czasie Powstania Listopadowego wojska polskie dowodzone przez generała Jana Umińskiego pokonały rosyjskie oddziały generała-feldmarszałka Iwana Dybicza pod Jędrzejowem, między Kałuszynem a Mińskiem Mazowieckim. Rosjanie pozostawili na placu boju tysiąc trzystu zabitych, straty polskie nie przekroczyły liczby 300 żołnierzy.
1857 - Urodził się Ronald Ross, angielski lekarz, znawca chorób pasożytniczych, patolog, profesor medycyny tropikalnej. W 1902 roku otrzymał Nagrodę Nobla za odkrycie cyklu rozwojowego zarodźca malarii i sposobu szerzenia się tej choroby. Przez kilkanaście lat pracował, jako lekarz wojskowy w Indiach, gdzie prowadził badania nad malarią. Zmarł 16 września 1932 roku.
1859 - Urodził się Teodor Axentowicz, malarz, rysownik i grafik, pochodzenia ormiańskiego, profesor i rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Zdobył uznanie, jako portrecista oraz autor scen rodzajowych, pokazujących obrzędy i obyczaje Hucułów. Zajmował się także grafiką ilustracyjną i projektowaniem plakatów wystaw. Zmarł 26 sierpnia 1938 roku. 165. rocznica
1861 - Australijski astronom John Tebbutt odkrył Wielką Kometę, która przez trzy miesiące widoczna była gołym okiem. Była tak jasna, że w nocy przedmioty rzucały cień, w dzień widoczna była nawet przy świetle słonecznym. Oczom obserwatorów przedstawiała się okazale, miała dobrze wykształconą głowę i szeroki warkocz. Kometa ta obserwowana była już w 1500 roku.
1863 - Porażką zakończyła się akcja powstańców styczniowych pod Kietlanką, w czasie której miano wykoleić pociąg z rosyjskim żołnierzami. Poległo około 40 powstańców, a 25 rannych zostało rannych.
1882 - Urodził się Georges Braque, francuski malarz, rzeźbiarz i grafik, razem z Pablem Picassem stworzył kubizm. Początkowo tworzył pod wpływem impresjonizmu, następnie fowizmu i sztuki Cézanne'a. We współpracy z Picassem stworzył teorię kubizmu i wprowadził ją do swojego malarstwa. Eliminował przestrzeń i rozkładał przedmiot, ukazując go na płaszczyźnie płótna równocześnie ze wszystkich stron, przez co zbliżał się do abstrakcji. W czasie I wojny światowej służył we francuskiej armii. Został ciężko ranny. Zmarł 31 sierpnia 1963 roku.
1884 - Zmarł Cyrus McCormick, Amerykanin, wynalazca żniwiarki oraz snopowiązałki. Wynalazki otrzymały wiele nagród i medali, a sam wynalazca został wybrany członkiem korespondencyjnym Francuskiej Akademii Nauk "za dokonanie dla rolnictwa, więcej niż jakikolwiek inny człowiek”. Wynalezienie żniwiarki uczyniło rolnictwo o wiele bardziej wydajnym i spowodowało światowe przeniesienie siły roboczej z farm do miast. Urodził się 15 lutego 1809 roku. 140. rocznica
1887 - Zmarł Carl Friedländer, niemiecki patolog, jeden z pionierów mikrobiologii. W 1882, jako pierwszy zidentyfikował bakterię odpowiedzialną za zapalenie płuc. W 1886, wprowadził do medycyny zastosowanie ampułki. Urodził się 19 listopada 1847 roku w Brzegu.
1901 - Urodził się Witold Pilecki, współzałożyciel Tajnej Armii Polskiej, żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. Uciekł z obozu w 1943 roku. Był autorem pierwszych na świecie raportów o Holokauście. Walczył w Powstaniu Warszawskim, następnie był żołnierzem Armii Andersa. Po wojnie aresztowany w 1947 roku, został oskarżony przez komunistyczne władze o działalność szpiegowską, a następnie w pokazowym procesie skazany na śmierć i zamordowany 25 maja 1948. Jego ciała do dziś nie odnaleziono. Wyrok został unieważniony w 1990 roku.
1902 - W Madrycie rozegrano pierwszy w historii mecz między Realem Madryt, wówczas Madrid FC, a FC Barceloną. Było to spotkanie półfinałowe o Puchar Króla, zdobywca którego był wówczas także mistrzem Hiszpanii. Mecz wygrała Barcelona 3:1. W finale Pucharu Króla katalońska drużyna przegrała z Vizcayą 1:2.
1907 - Urodziła się Daphne du Maurier, angielska pisarka, autorka popularnych powieści i opowiadań. Jej najsłynniejsza powieść "Rebeka" należy do kanonu światowej literatury, zainspirowała także oscarowy film Alfreda Hitchcocka pod takim samym tytułem. Również podstawą "Ptaków" tego reżysera było opowiadanie du Maurier. Zmarła 19 kwietnia 1989 roku.
1909 - Rozpoczęła się pierwsza edycja wyścigu kolarskiego Giro d’Italia. Zwyciężył Włoch Lugi Ganna. Giro d’Italia jest drugim z największych kolarskich wyścigów świata za Tour de France i przed Vuelta a Espana. 115. rocznica
1916 - Zmarł Szolem Alejchem, żydowski pisarz, jeden z klasyków literatury jidysz. Jego najbardziej znanym utworem są "Dzieje Tewji Mleczarza”, na podstawie którego powstały musical i film ''Skrzypek na dachu''. Urodził się 2 marca 1859 roku.
1917 - W pobliżu portugalskiego miasta Fatima trójce dzieci po raz pierwszy miała się ukazać Matka Boska. Według małych pasterzy - Francisca i Jacinty Marto oraz Lucii dos Santos objawienia trwały do 13 października 1917 roku, a Matka Boska przekazała im trzy tajemnice, dziś nazywane fatimskimi. Kościół katolicki uznał te objawienia za cud w 1930 roku, a dwie z trzech wizji zostały zapisane i upublicznione w 1941 na polecenie biskupa Fatimy. Treść trzeciej, zapisanej w 1944 roku, ujawnił publicznie Jan Paweł II w 2000 roku. Była w niej mowa między innymi o białym kapłanie ginącym od kul z broni palnej i strzał z łuków, co część osób odnosi do zamachu na Jana Pawła II 13 maja 1981 roku.
1919 - Zmarł Wilhelm Creizenach, niemiecki historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przyczynił się do stworzenia Katedry Filologii Romańskiej na UJ oraz założył bibliotekę Seminarium Germanistycznego. Urodził się 4 czerwca 1851roku. 105. rocznica
1920 - Urodził się Bronisław "Bob” Lewandowski, dziennikarz radiowy i telewizyjny, aktor i działacz polonijny. Będąc żołnierzem Armii Krajowej zgrupowania "Żywiciel” brał udział w Powstaniu Warszawskim, był autorem powstańczej piosenki "Marsz Żoliborza". Po upadku powstania trafił do niemieckich obozów jenieckich, skąd został uwolniony przez wojska alianckie. Wyjechał do Anglii, gdzie pracował dla brytyjskiej YMCA, a od 1951 mieszkał w Stanach Zjednoczonych. W 1977 zagrał w filmie "Kochaj albo rzuć", trzeciej części filmowych trylogii "Sami swoi". Zmarł 16 września 2006 roku w Chicago.
1923 - Urodził się Red Garland (William McKinley Garland Jr.) - amerykański pianista jazzowy, wirtuoz, autor wielu płyt solowych, a także członek kwintetu Milesa Davisa. Autor tzw. akordów blokowych, które stały się wzorem dla współczesnych mu, a także późniejszych pianistów. Urodził się 23 kwietnia 1984 roku.
1926 - Urodził się Zdzisław Tobiasz, aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i radiowy oraz reżyser teatralny. Związany był między innymi z Teatrami: Dramatycznym w Szczecinie i Ateneum w Warszawie. Wystąpił między innymi filmach i serialach: "Gangsterzy i filantropi", "Agent nr 1"oraz "07 zgłoś się". Laureat Złotego Mikrofonu Polskiego Radia w 1991 roku.
1927 - Założono klub piłkarski Dynamo Kijów. Jest najbardziej utytułowanym ukraińskim klubem, wielokrotnym mistrzem ZSRR i niepodległej Ukrainy, dwukrotnym zdobywcą europejskiego Pucharu Zdobywców Pucharów.
1929 - Zmarł Artur Scherbius, niemiecki inżynier, jeden z twórców Enigmy - elektromechanicznej maszyny szyfrującej. Artur Scherbius nie doczekał wprowadzenia swojego wynalazku do produkcji - zbankrutował, a w 1929 zginął w katastrofie powozu. Urodził się 30 października 1878 roku. 95. rocznica
1930 - Zmarł Fridtjof Nansen, norweski badacz polarny, przyrodnik, oceanograf, od 1920 roku - Wysoki Komisarz Ligi Narodów do Spraw Uchodźców. Pomógł wydostać się z Rosji Radzieckiej uchodźcom politycznym, za co w 1922 roku otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Urodził się 10 października 1861 roku.
1937 - Urodził się Roger Zelazny, amerykański pisarz science-fiction i fantasy, syn polskiego emigranta. Jest autorem 150 opowiadań i 50 książek, w tym składających się z dziesięciu tomów "Kronik Corwina” i "Kronik Merlina”. Zmarł 14 czerwca 1995 roku.
1939 - Urodził się Włodzimierz Press, aktor telewizyjny, teatralny i filmowy, scenarzysta. Popularność przyniosła mu rola Grigorija w serialu "Czterej pancerni i pies”. Wystąpił także w filmach: "Korczak”, "Europa, Europa'', "5 dni z życia emeryta” i "Kariera Nikosia Dyzmy”. W polskim dubbingu najbardziej znany z ról kota Sylwestra z kreskówek z serii "Zwariowane melodie" i smerfa Łasucha ze "Smerfów". 85. rocznica
1939 - Zmarł Stanisław Leśniewski, filozof, logik, matematyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Systemy Leśniewskiego stanowią w logice wzór pod względem ścisłości i intuicyjności. Urodził się 30 marca 1886 roku. 85. rocznica
1940 - Nowy brytyjski premier Winston Churchill oświadczył, że Brytyjczycy będą prowadzić wojnę z Niemcami do samego końca bez względu na cenę i nigdy się nie poddadzą. W inauguracyjnym przemówieniu przed Izbą Gmin Churchill powiedział, że może obiecać jedynie "krew, pot i łzy". Winston Churchill był przeciwnikiem polityki ustępstw wobec kanclerza III Rzeszy, Adolfa Hitlera, tak zwanego appeasementu, którą prowadził poprzedni brytyjski rząd Neville’a Chamberlaina.
1940 - Z Oflagu II B Arnswalde w Choszcznie uciekło kanałami centralnego ogrzewania 22 polskich oficerów, jeńców tego niemieckiego obozu. Jeszcze tego samego dnia złapano dwóch oficerów, a do 18 maja ośmiu, w następnych dniach schwytano kolejnych dziewięciu. Pięciu oficerom udało się dotrzeć do Warszawy.
1941 - Feldmarszałek Wilhelm Keitel wydał w imieniu Hitlera rozkaz o "Jurysdykcji Barbarossa”, regulujący zasady postępowania Wehrmachtu na terenach przyszłej okupacji niemieckiej w ZSRR. Żołnierze niemieccy, którzy dopuścili się zbrodni przeciwko ludności ZSRR i jeńcom wojennym mieli być zwolnieni od odpowiedzialności karnej, nawet jeżeli popełnione przez nich czyny podlegały karze wedle przepisów niemieckich.
1941 - Urodził się Ritchie Valens, amerykański wokalista, gitarzysta, autor tekstów i kompozytor pochodzenia meksykańsko-hiszpańskiego. Jego najsłynniejsze przeboje to - "La Bamba" "Come On, Let's Go” i "Donna”. Zginął w wieku zaledwie 17 lat w katastrofie lotniczej 3 lutego 1959 roku. W tym samym wypadku zginęli także dwaj inni muzycy rockowi: Buddy Holly i Jiles Perry Richardson.
1943 - W nocy z 12 na 13 maja doszło do najsilniejszego nalotu Armii Czerwonej na Warszawę. W nalocie dywanowym zginęło około 300 Polaków, a ponad 1000 zostało rannych. Straty niemieckie wyniosły 17 zabitych i 17 rannych. Na stolicę spadło ponad 100 ton bomb. Nalot miał zniszczyć lotnisko Okęcie oraz węzeł kolejowy. Bomby spadły na Śródmieście, Ochotę, Wolę i Pragę oraz palące się getto.
1943 - W 25. dniu powstania w getcie warszawskim Niemcy zamordowali 155 osób, spośród schwytanych 234. Byli to przeważnie młodzi chłopcy i dziewczęta w wieku 18-25 lat. Pozostawionych przy życiu wywieźli do niemieckiego obozu zagłady w Treblince. W Warszawie rozplakatowana została odezwa gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera do ludności, w której oskarżono Żydów o masowe mordy oficerów polskich w Katyniu.
1943 - W czasie II wojny światowej wojska alianckie pokonały w Afryce odziały wojsk niemiecko-włoskich. Ostatnie oddziały państw Osi skapitulowały w Tunezji. W akcji aliantów pod kryptonimem "Vulcan" wzięto do niewoli ponad 275 tysięcy Włochów i Niemców. Dzięki wygranej w Afryce alianci mogli przeprowadzić w lipcu inwazję na Włochy.
1944 - Rozpoczęła się bitwa pod Murowaną Oszmianką, obecnie na terenie Białorusi, w której oddziały Armii Krajowej pokonały kolaborujący z Niemcami Litewski Korpus Lokalny. Zginęło 13 Polaków, a 25 zostało rannych. Straty litewskie wyniosły 51 zabitych, ponad 60 rannych i ponad 300 wziętych do niewoli. 80. rocznica
1944 - 215 amerykańskich samolotów przeprowadziło nalot bombowy na Szczecin. Podczas alianckich bombardowań od 1943 roku zabudowa miasta została zniszczona w 70 procentach, port w 80 procentach, a obiekty przemysłowe niemal w 90 procentach. 80. rocznica
1947 - W Zakopanem urodził się Janusz Grzywacz, kompozytor, muzyk. Twórca legendarnej grupy Laboratorium - jest autorem większości jej repertuaru. Nagrał z nią dziewięć płyt, dał ponad tysiąc koncertów w kraju i na najważniejszych festiwalach na świecie. Przez wiele lat formacja uważana była za jedną z czołowych grup fusion-jazzowych w Europie i znalazła wielu naśladowców. W 1979 roku, Janusz Grzywacz zajął się komponowaniem muzyki dla teatru i telewizji. Napisał muzykę do ponad 100 spektakli teatralnych między innymi: "Ubu Król czyli Polacy", "Czekając na Godota" i "Świętoszek". Jego piosenki śpiewają: Renata Przemyk, Kasia Groniec, Janusz Radek, Piotr Fronczewski. Współpracuje z Jarosławem Śmietaną, Markiem Bałatą, Jorgosem Skoliasem. Brał udział w nagraniu płyt Marka Grechuty, zespołu Maanam, Lecha Janerki, Kobranocki, Chłopców z Placu Broni i Izabeli Trojanowskiej.
1950 - Urodził się Steve Wonder, amerykański wokalista, kompozytor, producent i multiinstrumentalista. Sprzedał ponad 100 milionów płyt, zdobył 22 statuetki nagród Grammy. Do jego najbardziej znanych piosenek należą: "Isn't She Lovely", "I Wish", "Sir Duke", "Send One Your Love", "Happy Birthday", "For Your Love", "I Just Called To Say I Love You". Przed wyborami do sejmu kontraktowego w Polsce w 1989 roku przebywający wówczas w Polsce Stevie Wonder udzielił wsparcia NSZZ "Solidarność”. Na specjalnym spotkaniu w jednej z warszawskich kawiarni zaśpiewał, między innymi z Janem Lityńskim i Jackiem Kuroniem, piosenkę "I Just Called To Say I Love You”.
1953 - W więzieniu mokotowskim został zamordowany ksiądz Zygmunt Kaczyński, działacz katolickich związków zawodowych, poseł na Sejm, działacz społeczny i polityczny o proweniencji chadeckiej, w latach 1930-1939 dyrektor Katolickiej Agencji Prasowej, w latach 1943-1944 minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego w Rządzie RP na uchodźstwie. W 1945 roku wrócił do Polski. Był założycielem i redaktorem "Tygodnika Warszawskiego". W kwietniu 1951 roku został aresztowany przez UB. W sierpniu Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na 10 lat więzienia. W 1958 roku został uniewinniony i zrehabilitowany. Urodził się 15 października 1894 roku.
1957 - Urodził się Janusz "Grzmot” Rołt, perkusista. Brał udział w nagraniach między innymi takich zespołów jak: Brygada Kryzys, Armia, zespół Lecha Janerki. Grał również na gitarze basowej w grupie Big Bit. Zmarł śmiercią samobójczą, 31 lipca 1990 roku.
1958 - Zmarł Eugeniusz Mossakowski, śpiewak operowy, baryton, gwiazda Opery Warszawskiej okresu międzywojennego. Do historii przeszła jego rola w premierze "Króla Rogera" Karola Szymanowskiego pod dyrekcją artystyczną Emila Młynarskiego. W ostatnim okresie życia poświęcił się już wyłącznie pracy pedagogicznej. Urodził się 1 czerwca 1885 roku.
1960 - Pierwsze wejście na himalajski ośmiotysięcznik Dhaulagiri szwajcarskiej wyprawy kierowanej przez Maxa Eiselina. 23 maja 1960 na wierzchołek weszła wyprawa, której uczestnikami byli dwaj Polacy: Jerzy Hajdukiewicz i Adam Skoczylas. Dhaulagiri jest to siódmym, co do wysokości ośmiotysięcznik. Do połowy XIX wieku, uważany był za najwyższą górę świata. W kwietniu 2009 roku podczas wyjścia aklimatyzacyjnego na Dhaulagiri zginął polski himalaista Piotr Morawski.
1961 - Zmarł Gary Cooper amerykański gwiazdor filmowy z okresu "Złotej Ery Hollywood”. Doceniany za powściągliwą grę aktorską, która nadawała kreowanym postaciom naturalność i wiarygodność. Podczas 35 lat pracy wystąpił w 84 filmach w rolach pierwszoplanowych, w tym w "Pan z milionami" z 1936 roku, "Duma Jankesów" z 1942, "Komu bije dzwon" z 1943 i "W samo południe" z 1952 roku. Urodził się 7 maja 1901.
1963 - Urodził się Andrzej Przewoźnik, historyk, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa od 1992 roku. Aktywnie angażował się w budowę polskich cmentarzy wojennych, między innymi w Katyniu, Miednoje i w Charkowie. Zginął 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie lotniczej w Smoleńsku.
1964 - Wprowadzono nowy wzór tablic rejestracyjnych - dwie litery i cztery cyfry. W niektórych powiatach wydawano tylko numery, natomiast tablice rejestracyjne właściciel pojazdu musiał wykonać samodzielnie. 60. rocznica
1968 - Rozpoczął się strajk powszechny we Francji. W Paryżu zainaugurowała go demonstracja zorganizowana przez związki zawodowe, studentów i uczniów, w której wzięło udział około miliona osób. Protesty nad Sekwaną wybuchły po tym, jak policja brutalnie usunęła demonstrantów z okupowanego wydziału paryskiej Sorbony, ale wkrótce do studentów przyłączyli się robotnicy i przedstawiciele innych warstw społeczeństwa. Kilkutygodniowy strajk powszechny sparaliżował cały kraj, a społeczne protesty 1968 roku doprowadziły do reform, które miały długofalowe skutki dla życia kulturalnego, politycznego i gospodarczego Francji.
1970 - Zmarł Márton Moyses, poeta mniejszości węgierskiej i męczennik reżimu komunistycznego w Rumunii. W czasie powstania węgierskiego w 1956, wraz z trzema przyjaciółmi, próbował iść na pomoc Węgrom w walce z Sowietami, ale nie udało się przekroczyć granicy państwa. Zdradzony przez donosiciela został aresztowany przez Securitate w 1960 roku za napisanie trzech wierszy antypaństwowych. Torturowany, w obawie, żeby nie zdradzić przyjaciół, obciął sobie język kawałkiem nici. Wyszedł z więzienia z nadszarpniętym zdrowiem. Ciężko poparzony po samopodpaleniu w lutym 1970 został przewieziony do szpitala, lecz z zakazem podawania mu środków przeciwbólowych. Zmarł w męczarniach po trzech miesiącach. Po jego śmierci służba bezpieczeństwa spaliła jego wiersze i fotografie. Urodził się 20 kwietnia 1941 roku.
1971 - Zmarł Bronisław Dardziński, aktor teatralny i filmowy, reżyser radiowy, kierownik Teatru Polskiego Radia w latach 1947-1948. Wystąpił między innymi w filmach: "Wolne miasto", "Lotna" oraz "Faraon". Urodził się 30 grudnia 1901 roku.
1972 - Zmarła Joanna Jedlewska, aktorka filmowa, telewizyjna oraz teatralna, pedagog, choreograf. Grała między innymi w "Stawce większej niż życie", "Kabarecie Starszych Panów" oraz w "Panu Tadeuszu", spektaklu Teatru Telewizji Polskiej w reżyserii Adama Hanuszkiewicza. Urodziła się 3 maja 1937 roku.
1976 - Pol Pot został premierem Kambodży. Zdaniem wielu badaczy był twórcą najskrajniejszej formy totalitaryzmu w historii ludzkości. Według Pol Pota zupełnie samowystarczalny kraj miał się składać wyłącznie z chłopów finansujących gospodarkę kraju poprzez wzrost produkcji rolnej. W ramach tej polityki kraj został odcięty od świata. Jedyne relacje utrzymywano z Chinami. Zamknięto szkoły, szpitale i fabryki, zlikwidowano banki i pieniądz, zdelegalizowano religię, zlikwidowano własność prywatną, zaś ludność miast wyrzucono siłą na tereny wiejskie do tak zwanych kolektywnych gospodarstw rolnych. Szacuje się, że liczba mieszkańców stolicy - Phnom Penh - wskutek przymusowych wysiedleń zmalała z dwóch milionów do 23 tysięcy mieszkańców.
1977 - W katastrofie polskiego samolotu transportowego An-12 w Bejrucie zginęła cała, 9-osobowa załoga. Samolot rozbił się o górę osiem kilometrów od pasa startowego, gdy podchodził do lądowania. Samolot przewoził, oprócz 12 ton wołowiny, leki i karabiny przeznaczone do sprzedaży Libańczykom.
1981 - Na placu Świętego Piotra w Rzymie doszło do zamachu na Jana Pawła II. O 17.19 podczas audiencji generalnej do papieża pozdrawiającego wiernych z odkrytego samochodu strzelił turecki ekstremista Mehmet Ali Agca. Ciężko rannego papieża natychmiast przewieziono do kliniki, gdzie przeszedł sześciogodzinną operację, ale do pełni zdrowia już nigdy nie wrócił. Ali Agca został skazany we Włoszech na karę dożywotniego więzienia, jednak po 19 latach, na prośbę Jana Pawła II został ułaskawiony. Na polecenie prezydenta Włoch został deportowany do Turcji gdzie przebywał w więzieniu do 18 stycznia 2010 roku.
1982 - Początek głodówki internowanych w Białołęce w proteście przeciwko stanowi wojennemu.
1984 - Zmarł Stanisław Ulam, polski i amerykański matematyk, współtwórca bomby wodorowej. W Stanach Zjednoczonych wykładał jeszcze przed II wojną światową na prestiżowych uniwersytetach Princeton i Harvarda. Najważniejszym okresem w jego życiu była jednak praca w ramach projektu Manhattan, w ośrodku badań jądrowych w Los Alamos, gdzie był zatrudniony z krótkimi przerwami w latach 1943-1967. Urodził się 13 kwietnia 1909 roku. 40. rocznica
1986 - Rzecznik prasowy rządu Jerzy Urban zapowiedział wysłanie bezdomnym w Nowym Jorku pięć tysięcy koców i śpiworów. Urban był rzecznikiem rządu w latach 1981-1989. Organizował cotygodniowe, trwające około godziny, konferencje prasowe, na które tłumnie przybywali zagraniczni i krajowi dziennikarze. Były one niemal w całości retransmitowane wieczorem w Telewizji Polskiej. Konferencje Jerzego Urbana były jednym z głównych narzędzi propagandowych komunistycznego rządu Jaruzelskiego.
1990 - Na stadionie Maksimir w Zagrzebiu, podczas meczu ligi jugosłowiańskiej między miejscowym Dinamem a Crveną Zvezdą Belgrad, doszło do starć kibiców, w wyniku których rannych zostało 60 osób.
1992 - Na stokach Kanczendzongi w Himalajach zaginęła Wanda Rutkiewicz, alpinistka i himalaistka, z zawodu elektronik, jedna z najwybitniejszych Polek światowego himalaizmu. Była pierwszym Polakiem na szczytach góry Mount Everest, trzecią kobietą na świecie na najwyższym szczycie Ziemi. Była też pierwszym Polakiem i pierwszą kobietą na świecie na szczycie K2. Jej ciała nigdy nie odnaleziono. Urodziła się 4 lutego 1943 roku.
1992 - Jan Paweł II ustanowił Światowy Dzień Chorego obchodzony 11 lutego. Ogólnoświatowe obchody tego Dnia organizowane są co roku w jednym z sanktuariów maryjnych na świecie.
1993 - Zmarł Witold Turkiewicz, artysta plastyk, w okesie iII wojny światowej harcerz Szarych Szeregów i żołnierz Armii Krajowej. Po wojnie ukończył studia na wydziale ceramiki i szkła w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Tworzył szkło artystyczne, a także rysunki i grafiki. Pracował takze jako pedagog w szkole zawodowej przemyslu szklarskiego w Sroniu Śląskim. Zmarł 13 maja 1993 roku.
1994 - Sejm RP przyjął ustawę o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, która reguluje funkcjonowanie Kościoła. Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej liczy około 60 tysięcy wiernych w 133 parafiach. 30. rocznica
1996 - Zmarł Jan Świąć, inżynier architekt, satyryk, autor piosenek i monologów, konferansjer, aktor. Wieloletni kierownik artystyczny zespołu Czerwone Gitary. Autor tekstów popularnych piosenek, między innymi napisanej wspólnie z Januszem Kondratowiczem "Powiedz stary gdzieś ty był" i "Wróćmy na jeziora". Urodził się 29 listopada 1929 roku.
2001 - Zmarł Paweł Hertz, myśliciel, pisarz, tłumacz i wydawca. Debiutował w 1934 roku wierszem ''Popiół'' opublikowanym w "Wiadomościach Literackich". Miał wtedy 16 lat. W marcu 1964 był sygnatariuszem "Listu 34" w obronie wolności słowa. Urodził się 29 października 1918 roku.
2003 - Zmarł Stanisław Goszczurny, dziennikarz i pisarz marynistyczny. Debiutował w 1950 roku w Polskim Radiu, jako publicysta. W latach 1950-1974 był redaktorem, w tym od 1968 do 1974 roku szefem Rozgłośni Gdańskiej Polskiego Radia. Urodził się 25 września 1929 roku.
2005 - Papież Benedykt XVI ogłosił rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II. Papież Polak został beatyfikowany 1 maja 2011, a 27 kwietnia 2014 został kanonizowany, równocześnie z papieżem Janem XXIII. Wydarzenie to przeszło do historii Kościoła z powodu ogłoszenia świętymi dwóch papieży w obecności dwóch biskupów Rzymu - urzędującego Franciszka i emerytowanego Benedykta XVI.
2007 - Zmarła Ewa Wilczur-Garztecka, krytyczka i promotorka sztuki nowoczesnej, w czasie II wojny światowej uczestniczka Powstania Warszawskiego. Żona pisarza Juliusza Wilczur-Garzteckiego, z którym współzałożyła Klub Krzywego Koła. To w ich mieszkaniu przy ulicy Krzywe Koło odbywały się pierwsze spotkania klubu dyskusyjnego, krytycznego względem władz komunistycznych, działającego w Warszawie w latach 1955-1962. Urodziła się 16 czerwca 1920 roku.
2010 - Odsłonięto Pomnik Ewakuacji Bojowników Getta Warszawskiego. Monument znajdujący się przy ulicy Prostej 51 na warszawskiej Woli, upamiętnia ewakuację około 40 żydowskich powstańców z warszawskiego getta na stronę "aryjską” w maju 1943.
2012 - Brytyjski żużlowiec Lee Richardson został ciężko ranny w wypadku na torze we Wrocławiu. Zmarł tego samego dnia podczas operacji w szpitalu. W lidze polskiej startował nieprzerwanie od 1999 do 2012 roku. Z polskimi drużynami wywalczył cztery medale.
2014 - Śmiercią tragiczną zmarł Malik Bendjelloul, szwedzki reżyser filmowy, pochodzenia algierskiego. W 2013 roku został uhonorowany Oscarem za film dokumentalny "Sugar Man”, opowiadający o życiu i karierze amerykańskiego piosenkarza Sixta Rodrigueza. Był to pierwszy Oscar dla szwedzkiego twórcy od 1984 roku. Urodził się 14 września 1977 roku. 10. rocznica
2014 - W katastrofie górniczej w tureckim mieście Soma zginęło 301 górników, a 80 osób odniosło obrażenia. W kopalni doszło do zawału i pożaru, które prawdopodobnie spowodował wybuch transformatora. 10. rocznica
2017 - W Warszawie odsłonięto pomnik rotmistrza Witolda Pileckiego. Monument wzniesiono na skwerze przy Alei Wojska Polskiego u zbiegu z ulicą Bitwy pod Rokitną, kilkadziesiąt metrów od domu, w którym rotmistrz dał się aresztować Niemcom, by zostać wywiezionym do niemieckiego obozu Auschwitz i by tam organizować ruch oporu.
2017 - Papież Franciszek kanonizował w portugalskiej Fatimie błogosławionych Franciszka i Hiacyntę Marto. Portugalskie rodzeństwo wraz z Łucją dos Santos, doznało w 1917 roku objawień maryjnych w Fátimie. W objawieniach prywatnych Maryja przykazała im by zachęcali innych do odmawiania różańca, jako zadośćuczynienie za grzechy i intencji nawrócenia grzeszników, które to zalecenie realizowali. Dokładnie siedem lat wcześniej, w 2000 roku, Jan Paweł II beatyfikował Franciszka i Hiacyntę.
2018 - Zmarła Margot Kidder, kanadyjsko-amerykańska aktorka filmowa i telewizyjna. Znana między innymi z ról w filmach: "Lubiący się bawić", "Siostry", "Superman" i "Amityville Horror". Urodziła się 17 października 1948 roku.
2019 - Zmarł Stanisław Niemczyk, architekt, autor oryginalnych projektów architektury sakralnej, nazywany "polskim Gaudim”. Zasłynął, jako twórca niezwykłych kościołów. Laureat Honorowej Nagrody SARP w 1998, dwa lata później odznaczony medalem "Pro Ecclesia et Pontifice". Za zasługi dla budownictwa sakralnego otrzymał medal "Per Artem ad Deum" ("Przez sztukę do Boga"), przyznawany przez Papieską Radę Kultury. Urodził się 19 września 1943 roku. 5. rocznica
2020 - Zmarł Jerzy Łapiński, aktor Teatru Narodowego w Warszawie. Współpracował także z Teatrem Polskiego Radia i Teatrem Telewizji Polskiej, wstępował również w filmach. Zanim w 1997 roku związał się ze stołecznym Teatrem Narodowym, współpracował między innymi z: Teatrem Powszechnym w Łodzi, Bałtyckim Teatrem Dramatycznym imienia Juliusza Słowackiego w Koszalinie, Teatrem Atelier imienia Agnieszki Osieckiej w Sopocie, a także ze scenami warszawskimi - Teatrem Polonia i Capitol. Za działalność artystyczną został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Uhonorowano go także Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Urodził się 2 listopada 1940 roku.
2022 - Zmarła Teresa Berganza, hiszpańska śpiewaczka operowa, mezzosopran. Należała do Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda. Koncertowała na całym świecie a jej repertuar zawierał pieśni hiszpańskie, francuskie, niemieckie i rosyjskie oraz arie koncertowe Mozarta. Nauczała śpiewu w Escuela Superior de Música Reina Sofía i prowadziła kursy mistrzowskie. Urodziła się 16 marca 1933 roku.
2023 - Zmarła Anna Helena Józefa Maria Róża Branicka-Wolska, ps. AK „Późna”, córka hrabiego Adama Branickiego, właściciela pałacu w Wilanowie, opiekuna historycznych zbiorów sztuki. Po wybuchu II wojny światowej w pałacu rodzina zorganizowała szpital polowy, który Anna prowadziła z matką i siostrami. We wrześniu 1944 roku Braniccy zostali ewakuowani do Nieborowa, skąd 21 stycznia 1945 hrabianka Anna Branicka została wywieziona przez NKWD na Łubiankę, a następnie do obozu internowania w Krasnogorsku. We wrześniu 1947 została zwolniona i 12 października wróciła do Warszawy. Była ostatnią żyjącą przedstawicielką rodziny Branickich, noszącą rodowe nazwisko. Jest jedną z bohaterek książki na temat udziału kobiet w Powstaniu Warszawskim pod tytułem "Dziewczyny z powstania". Urodziła się 27 listopada 1924 roku. 1 rocznica
