121 - Urodził się Marek Aureliusz, pisarz i filozof, od 161 roku cesarz rzymski. Czas jego panowania wypełniony był wojnami z Germanami nad Dunajem i z Partami na Wschodzie. Był stoikiem, miał głębokie poczucie obowiązku służenia krajowi i obywatelom, jednak za czasów jego panowania dochodziło do licznych prześladowań chrześcijan, przez co zapisał się w pamięci potomnych, jako prześladowca. Autor "Rozmyślań”. Zmarł 17 marca 180 roku.
1220 - Król Niemiec Fryderyk II wydał przywilej "Confederatio cum principibus ecclesiasticis” - "Traktat z przywódcami Kościoła”. Biskupi otrzymali między innymi prawo do bicia monet i pobierania opłat w niemieckiej części Świętego Cesarstwa Rzymskiego oraz do budowy fortyfikacji. Uzyskali też prawo do posiadania sądów we władaniu i otrzymywania pomocy króla lub cesarza w wykonywaniu wyroków tam wydanych.
1332 - Wojska krzyżackie zdobyły Inowrocław. W lipcu całe Kujawy znajdowały się już pod kontrolą zakonu. Po nieudanej kontrofensywie Władysława Łokietka zawarto rozejm, który przedłużano prawie 10 lat.
1564 - Ochrzczony został William Szekspir, który urodził się prawdopodobnie 23 kwietnia, angielski poeta, dramatopisarz i aktor czasów Elżbiety I i Jakuba I. Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru. Autor 40 sztuk, 154 sonetów, a także wielu utworów innych gatunków. Twórca komedii: "Stracone zachody miłości”, "Sen nocy letniej”, "Jak wam się podoba” oraz tragedii: "Hamlet”, "Makbet”, "Otello”, "Antoniusz i Kleopatra”, "Juliusz Cezar”. Zmarł 23 kwietnia 1616 roku. 460 rocznica
1607 - Trzy angielskie statki z osadnikami dotarły do Zatoki Chesapeake w Wirginii i rozpoczęły żeglugę w górę rzeki James, w poszukiwaniu dogodnego miejsca do założenia pierwszej na kontynencie północnoamerykańskim stałej angielskiej osady Jamestown.
1710 - Urodził się Thomas Reid, szkocki filozof, uważany za twórcę szkockiej szkoły zdroworozsądkowej. Uważał, że zdrowy rozsądek powinien być podstawą do wszystkich filozoficznych dociekań i pytań. Zmarł 7 października 1796 roku.
1717 - U wybrzeży Cape Cod zatonął podczas sztormu wypełniony łupami piracki okręt "Whydah” dowodzony przez Samuela Bellamy’ego "Czarnego Sama”, który zginął wraz z większością swej załogi. Samuel Bellamy - angielski marynarz oraz pirat złupił ponad 53 statki w ciągu niecałego roku, co uczyniło go najbogatszym piratem w historii. Znany był z okazywania litości wobec swoich jeńców, przez co nazywany był Księciem Piratów, a sam porównywał się do Robin Hooda.
1731 - Zmarł Daniel Defoe, angielski pisarz i publicysta, przedstawiciel epoki oświecenia, uznawany za jednego z głównych twórców powieści realistycznej. Zasłynął, jako autor przygodowo-dydaktycznej powieści "Przypadki Robinsona Cruzoe" oraz romansów obyczajowych, jak "Dole i niedole sławnej Moll Flanders". Urodził się w 1660 roku.
1777 - Od uderzenia pioruna zapalił się i spłonął kościół Świętego Mikołaja w Elblągu. Wkrótce po pożarze zawaliły się sklepienia, niszcząc przy tym ołtarz główny. Został on zrekonstruowany w 1790.
1785 - Urodził się John James Audubon, amerykański ornitolog, przyrodnik i malarz. Skatalogował, opisał i namalował ptaki Ameryki Północnej w czterotomowym dziele "The Birds of America”. Wydano je w 170 egzemplarzach, z których do dziś zachowało się około 120. Jeden z egzemplarzy dzieła Audubona został w 2012 roku sprzedany na aukcji w Nowym Jorku za niemal osiem milionów dolarów, a rok wcześniej inny egzemplarz osiągnął w Londynie cenę 11,5 miliona dolarów. John James Audubon zmarł 27 stycznia 1851 roku.
1792 - Po raz pierwszy została wykonana "Marsylianka", wówczas "Pieśń wojenna dla armii Renu". Została stworzona podczas wymarszu rewolucyjnej Armii Renu. Zdobyła wielką popularność w okresie rewolucji francuskiej. Wówczas, jako pierwsi śpiewali ją żołnierze z Marsylii, biorący udział w walkach o pałac Tuileries w Paryżu. Tak powstała jej nowa nazwa, najpierw "Marche de Marseille", a później ostatecznie "La Marseillaise", czyli "Marsylianka". 14 lipca 1795 została ogłoszona hymnem państwowym, zastępując zniesioną w 1792 pieśń "Vive la Henri IV".
1794 - Ukazało się pierwsze wydanie "Gazety Wolnej Warszawskiej”, oficjalnego organu insurekcji kościuszkowskiej. Czasopismo wychodziło dwa razy w tygodniu do 1 listopada 1794 roku. 230 rocznica
1798 - Urodził się Eugene Delacroix, francuski malarz, przedstawiciel romantyzmu, autor prac przedstawiających tematy mu współczesne, religijne, oraz portretów: "Wolność wiodąca lud na barykady”, "Rzeź na Chios”, "Portret Chopina”, "Kobiety algierskie”. Pozostawał pod silnym wpływem malarstwa Petera Paula Rubensa. Zmarł 13 sierpnia 1863 roku.
1809 - Polskie wojska pokonały armię austriacką w bitwie pod Grochowem. Polacy stracili w bitwie 15 zabitych i 80 rannych, natomiast Austriacy około 100 zabitych, kilkuset rannych i 300 jeńców. Zakończona w październiku zwycięska wojna polsko-austriacka spowodowała powiększenie terytorium Księstwa Warszawskiego ze 103 do 155 tysięcy kilometrów kwadratowych i liczby ludności z dwóch milionów 600 tysięcy do czterech milionów 300 tysięcy obywateli. Nowe nabytki księstwa podzielone zostały na cztery departamenty: krakowski, lubelski, radomski i siedlecki. 215 rocznica
1848 - Po zbombardowaniu Krakowa przez Austriaków przewodniczący Komitetu Obywatelskiego Józef Walenty Krzyżanowski podpisał akt kapitulacji miasta. Zginęło 32 mieszkańców Krakowa. Trzy dni później odbył się na cmentarzu Rakowickim uroczysty pogrzeb krakowskich ofiar Wiosny Ludów.
1863 - Podczas powstania styczniowego wojsko polskie pokonały armię rosyjską w bitwie pod Nową Wsią, na Kujawach. Rosjanie zostali wyparci i zmuszeni do przekroczenia granicy z Prusami.
1867 - W siedzibie Towarzystwa Naukowego Krakowskiego odbył się pierwszy pokaz obrazu "Alchemik Sędziwój" Jana Matejki. Przedstawia on scenę przemiany monety w złoto przez alchemika Michała Sędziwoja w jednej z wawelskich komnat. Od 1939 obraz znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi.
1877 - Zmarł Antonio Corazzi, włoski architekt, przedstawiciel klasycyzmu. W latach 1818-1847 zaprojektował wiele budowli warszawskich, między innymi gmach Teatru Wielkiego, Pałac Staszica i Pałac Mostowskich. Urodził się 16 grudnia 1792 roku.
1882 - W Warszawie urodził się Stanisław Car, polityk obozu piłsudczykowskiego, prawnik, jeden z głównych twórców Konstytucji kwietniowej. Bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, aż do śmierci marszałka w 1935. W 1924 roku doprowadził do powstania w Warszawie czasopisma adwokatury stołecznej o nazwie "Palestra”, którego był pierwszym redaktorem naczelnym. Zmarł 18 czerwca 1838 roku. Pośmiertnie kawaler Orderu Orła Białego.
1883 - Zmarł Napoleon Orda, rysownik i malarz, pianista i kompozytor. Podczas corocznych, letnich podróży, przez wiele lat utrwalał zabytkowe miejsca ziem polskich. Autor ponad tysiąca akwarel i rysunków przedstawiających zabytkowe miejsca i architekturę. Jego prace są często jedynym źródłem dokumentującym wygląd nieistniejących już rezydencji i innych budowli. Dużą część jego prac przechowuje Muzeum Narodowe w Warszawie i Krakowie. Urodził się w 1807 roku.
1886 - Z inicjatywy kanclerza Niemiec Otto von Bismarcka powstała działająca w Wielkopolsce i na Pomorzu antypolska Komisja Kolonizacyjna. Dysponując dużymi funduszami przekazywanymi przez rząd, starała się wykupić ziemię od polskiej szlachty i chłopów, a następnie osadzić na niej przybyszów z Cesarstwa Niemieckiego. W ramach akcji kolonizacyjnej osadziła do 1918 roku na ziemiach Wielkopolski i Pomorza około 20 tysięcy niemieckich rodzin.
1890 - Urodził się Stefan Marceli Krudowski, lekarz neurolog, ordynator oddziału neurologicznego Szpitala Okręgowego numer 5 w Krakowie, ofiara zbrodni katyńskiej. Po wybuchu II wojny światowej służył w stopniu majora w Wojsku Polskim. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów na wschodzie II Rzeczypospolitej. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku, skąd wiosną 1940 roku został zabrany do Katynia i tam zamordowany na rozkaz przywódców radzieckich komunistów.
1900 - Urodził się Charles Francis Richter, amerykański geofizyk, autor prac o sejsmologii i fizyce wnętrza Ziemi. Profesor Kalifornijskiego Instytutu Technologicznego w Pasadenie. Stworzył skalę określającą siłę trzęsienia ziemi, nazwaną "skalą Richtera". Jest ona otwarta, nie ma ustalonego górnego pułapu. Najwyższy zanotowany dotąd wskaźnik wynosi 9,5 stopnia. Zmarł 20 kwietnia 1985 roku.
1900 - Zmarł Ernst Wilhelm Knippel, niemiecki grafik, rysownik, rytownik, tworzący litografie, przedstawiające górnośląskie pejzaże przemysłowe. Jest autorem między innymi pierwszych panoram dzisiejszych Katowic, w XIX wieku niewielkiej wsi. Urodził się 24 kwietnia 1811 roku.
1902 - Urodził się Władysław Daniłowski, pianista, śpiewak, kompozytor, założyciel Chóru Dana. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej i w III powstaniu śląskim. Pracował też w Polskim Radiu, gdzie kierował Działem Muzyki Lekkiej. Zmarł 4 marca 2000 roku.
1903 - Urodziła się Anna Kowalska, pisarka, nowelistka, autorka powieści: „Uliczka Klasztorna”, „Opowiadania greckie”, „Wielka próba”, „Safona”, wspomnień „Figle pamięci”. Debiutowała w 1931 roku powieścią „Catalina". Pisała do lwowskiego miesięcznika „Sygnały". Zmarła 7 marca 1969 roku.
1905 - Urodził się Jean Vigo, francuski reżyser i scenarzysta filmowy, przedstawiciel kina awangardowego. Jego najbardziej znanym filmem jest "Atalanta”. Mimo skromnego dorobku - wyreżyserował cztery filmy - okrzyknięto go geniuszem, a Francuska Akademia Filmowa ustanowiła w 1951 roku nagrodę jego imienia, przyznawaną młodym reżyserom. Zmarł 5 października 1934 roku.
1910 - Zmarł Bjornstjerne Bjornson, norweski powieściopisarz, dramaturg, poeta, publicysta, polityk, laureat Literackiej Nagrody Nobla w 1903 roku. Przez światowych krytyków, uznany za jednego z czterech najwybitniejszych pisarzy norweskich. Autor dramatów: "Maria Stuart w Szkocji”, "Leonarda”, "Rękawiczka”, "Między bitwami”, powieści "Dziewczę ze słonecznego wzgórza”. Urodził się 8 grudnia 1832 roku.
1915 - Na prośbę cesarza Franciszka Józefa klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie został ustanowiony enklawą pod administracją austro-węgierską, wydzieloną z terenów okupowanych przez Niemców. Klasztor został zwolniony z kontrybucji nałożonych przez administrację okupacyjną. 4 listopada 1918 roku austriacki komendant kapitan Josef Klettlinger przekazał zwierzchność wojskową nad klasztorem porucznikowi Arturowi Wiśniewskiemu z 22. Pułku Piechoty Wojska Polskiego.
1915 - W czasie I wojny światowej został podpisany traktat londyński. W tajnym układzie z Wielką Brytanią, Francją i Rosją, neutralne wówczas, Włochy zobowiązały się w ciągu miesiąca przystąpić do wojny po stronie ententy w zamian za obietnice uzyskania zdobyczy terytorialnych. 23 maja zgodnie z postanowieniami traktatu, Włochy wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom, a następnego dnia zerwały stosunki dyplomatyczne z Niemcami.
1920 - Policja zabiła w Poznaniu dziewięciu robotników i raniła 30 podczas tłumienia strajku w warsztatach przemysłu kolejowego. Strajk rozpoczął się po tym jak po raz kolejny władze Wielkopolski nie dotrzymały terminu wypłaty tak zwanej "trzynastej pensji”, której wypłacenie nakazał 31 grudnia 1919 roku rząd w Warszawie. Po krwawym stłumieniu strajku władze Poznania wprowadziły w mieście stan wyjątkowy, a policję na ulicach zastąpiło wojsko. 1 maja wypłacono "trzynastą pensję".
1920 - W czasie wojny polsko-bolszewickiej polskie wojska zdobyły Żytomierz, ważny węzeł kolejowy na Ukrainie. Rozbita została bolszewicka 58. Dywizja Strzelców. W walkach o Żytomierz Polacy stracili trzech poległych i 48 rannych. Polacy wzięli do niewoli kilkuset jeńców, zdobyli 10 dział, kilkadziesiąt ckm-ów, samochód pancerny, dwanaście samochodów i 280 wagonów ze sprzętem wojskowym.
1921 - Urodził się Zbigniew Dłubak, teoretyk sztuki, malarz i fotograf, przez wiele lat redaktor naczelny miesięcznika "Fotografia”, Po wojnie artysta łączył twórczość z działalnością popularyzatorską i pedagogiczną. W latach 1953-1972 był redaktorem naczelnym miesięcznika "Fotografia”. Wykładał w Wyższej Szkoły Filmowej i Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi. Więzień niemieckiego obozu zagłady Mauthausen, w którym organizował krótkie pokazy artystyczne. Zmarł 21 sierpnia 2005 roku.
1923 - Urodził się Andrzej Szczepkowski, aktor teatralny i filmowy, pedagog. Występował w teatrach Krakowa, Poznania, Katowic i Warszawy. Zagrał w filmach: "Pan Wołodyjowski”, "Noce i dnie”, "Piekło i niebo”, "Wesele”, "Sekret Enigmy”, "Jezioro Bodeńskie”, "Panienka z okienka”, "Awantura o Basię. Zmarł 31 stycznia 1997 roku.
1924 - Zmarł Josef Labor, austriacki niewidomy pianista i kompozytor. Reprezentował w sztuce okres późnego, niemieckiego romantyzmu. Skomponował między innymi "Thema und Variationen für Horn oder Violoncello und Klavier" op. 10 a także "Sonate für Violine und Klavier" op. 5, "Klavierquartett" op. 6 i "Sonate für Violoncello und Klavier" Nr. 1 A-dur" op. 7. Urodził się 29 czerwca 1842 roku. 100 rocznica
1930 - Urodził się Adam Kersten, historyk, specjalista dziejów Polski XVII wieku. Był konsultantem historycznym filmu i serialu telewizyjnego "Pan Wołodyjowski” oraz współautorem scenariusza do filmu "Potop”. Był współzałożycielem i wykładowcą Towarzystwa Kursów Naukowych w latach 1978-1981 oraz twórcą niezależnego wydawnictwa NOWA2. 20 sierpnia 1980 roku podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Zmarł 11 stycznia 1983 roku.
1932 - Urodził się Francis Lai, francuski kompozytor muzyki filmowej. Autor ścieżek dźwiękowych do ponad 100 filmów. Łącznie w swojej karierze skomponował ponad 600 piosenek. Laureat Oscara i Złotego Globu za najlepszą muzykę do melodramatu Arthura Hillera "Love Story". Stały współpracownik reżysera Claude'a Leloucha, z którym pracował przy 35 filmach. Największą popularność zdobył dzięki muzyce do nagrodzonego Oscarem i Złotą Palmą filmu "Kobieta i mężczyzna" z Anouk Aimée i Jeanem-Louisem Trintignantem w rolach głównych. Zmarł 7 listopada 2018 roku.
1937 - Urodził się Jan Pietrzak, aktor, satyryk, kierownik artystyczny warszawskich kabaretów "Hybrydy" i "Pod Egidą". Jego patriotyczna pieśń "Żeby Polska była Polską" stała się w 1980 roku spontanicznym hymnem Solidarności. W latach 70. wraz z Krystyną Jandą i Piotrem Fronczewskim był inwigilowany przez SB w ramach akcji wymierzonej przeciwko twórcom "Kabaretu Pod Egidą”. Nazwisko Pietrzaka znajdowało się również na specjalnej liście, na której umieszczono autorów pod szczególnym nadzorem peerelowskiej cenzury. Kandydat na urząd prezydenta RP w wyborach w 1995.
1937 - Niemiecki Legion Condor zbombardował hiszpańskie miasto Guernica, siedzibę baskijskiego rządu autonomicznego. Legion, będący korpusem ekspedycyjnym Luftwaffe, walczył po stronie generała Francisco Franco przeciwko rządowi Republiki Hiszpańskiej. Według różnych szacunków, w nalocie zginęło od 100 do 3000 osób. Bombardowanie Guerniki stało się szeroko rozpowszechnionym na świecie symbolem okrucieństwa wojny, ruchu antywojennego i antyfaszystowskiego. Jeszcze w 1937 roku popierający republikanów Pablo Picasso, namalował obraz "Guernica", będący potępieniem nalotu i malarskim manifestem antywojennym.
1940 - W lesie koło wsi Szwajcaria Niemcy rozstrzelali 13 członków Tymczasowej Rady Ziemi Suwalskiej, pierwszej organizacji podziemnej na Suwalszczyźnie. Inicjatorem powstania organizacji był kapitan Stanisław Bielicki, a poza jego podkomendnymi należała do niej też miejscowa nauczycielka Aleksandra Kujałowicz. Podczas przygotowań do zamachu na przeznaczone tylko dla Niemców kino "Filmia” w Suwałkach konspiratorzy zostali aresztowani. Zdradził ich członek grupy Zygmunt Majchrzak, były podoficer Korpusu Ochrony Pogranicza i współpracownik Abwehry od 1935 roku.
1940 - Urodził się Józef Marceli Dołęga, filozof, sozolog i ekofilozof, twórca polskiej szkoły ekologii humanistycznej, profesor nauk humanistycznych, ksiądz rzymskokatolicki. Był między innymi dziekanem Wydziału Filozofii Akademii Teologii Katolickiej oraz dyrektorem Instytutu Ekologii i Bioetyki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Zmarł 19 stycznia 2014 roku.
1940 - Zmarł Carl Bosch, niemiecki inżynier chemik, przemysłowiec, specjalista w zakresie aparatury przemysłowej, jeden z twórców nowoczesnego przemysłu chemicznego w Niemczech, prezes BASF i IG Farben. W roku 1931 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii wraz z Friedrichem Bergiusem, za wkład w wynalezienie i rozwój chemicznych procesów wysokociśnieniowych. Urodził się 27 sierpnia 1874 roku.
1940 - Został zamordowany przez Niemców w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen Stanisław Kubista, duchowny katolicki, werbista, błogosławiony Kościoła katolickiego. Był nauczycielem gimnazjalnym, redagował i publikował w "Małym Misjonarzu”, "Kalendarzu Małego Misjonarza”, "Kalendarzu Słowa Bożego”, "Skarbie Rodzinnym” i "Posłańcu Świętego Józefa”. Napisał między innymi dramat misyjny "Krzyż i słońce” oraz powieści - "Królowa Matamby” i "W mrokach i światłości”. Urodził się 27 września 1898 roku.
1942 - W kopalni węgla w chińskim Benxi, w okupowanej przez Japończyków Mandżurii, doszło do największej w historii katastrofy górniczej spowodowanej wybuchem gazu i pyłu węglowego. Zginęło 1549 górników, a 246 zostało rannych.
1942 - W Warszawie urodziła się Jadwiga Staniszkis, socjolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk. W czasie strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku należała do Komisji Ekspertów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Autorka wielu książek między innymi: "Polska. Samoograniczająca się rewolucja", "Ontologia socjalizmu", "Postkomunistyczne państwo: w poszukiwaniu tożsamości", "Postkomunizm: próba opisu".
1943 - Związek Radziecki zerwał jednostronnie stosunki dyplomatyczne z rządem Rzeczypospolitej Polskiej. Moskwa zarzuciła polskiemu rządowi w Londynie współdziałanie z Niemcami po tym jak zwrócił się do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w Genewie o zbadanie sprawy masowych grobów Polaków w Katyniu. Przez 50 lat sowieci zaprzeczali, że są odpowiedzialni za zamordowanie prawie 22 tysięcy polskich jeńców z obozów w Starobielsku, Kozielsku i Ostaszkowie. Dopiero 13 kwietnia 1990 roku Moskwa oficjalnie przyznała, że "zbrodnia katyńska" była "jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu”.
1943 - W nocy z 26 na 27 kwietnia rotmistrz Witold Pilecki wraz z dwoma współwięźniami uciekł z niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Pilecki dostał się do obozu we wrześniu 1940 roku w ramach specjalnej akcji, której celem było zebranie informacji wywiadowczych na temat funkcjonowania Auschwitz oraz zorganizowania wewnątrz ruchu oporu. Po raporcie Witolda Pileckiego dowództwo AK nie zdecydowało się na atak na Auschwitz, ponieważ uznano, że jest niemożliwy do wykonania lokalnymi siłami podziemia.
1943 - W czasie powstania w warszawskim getcie niemieckie oddziały szturmowe podczas przeczesywania budynków rozstrzelały ponad tysiąc 330 Żydów. Kolejnych 362 Żydów poniosło śmierć podczas zdobywania powstańczych bunkrów. Na ulicach Warszawy pojawiły się obwieszczenia okupacyjnych władz niemieckich, przypominające o karze śmierci za pomoc Żydom.
1944 - Prezydent RP Władysław Raczkiewicz wydał dekret o tymczasowej organizacji władz na terytorium Rzeczypospolitej. Dekret ustanawiał Urząd Delegata Rządu na terytorium Rzeczypospolitej, który miał pełnić swój urząd do czasu powrotu na terytorium Rzeczypospolitej prezesa Rady Ministrów oraz Komendanta Sił Zbrojnych w Kraju, którego wyznaczał Naczelny Wódz i któremu bezpośrednio podlegał. 80 rocznica
1945 - Liczące 50 tysięcy żołnierzy oddziały niemieckiego Wehrmachtu dowodzone przez generała Hermanna von Oppeln-Bronikowskiego zwyciężyły w sześciodniowej bitwie pod Budziszynem prawie dwukrotnie liczniejszą 2. Armię Wojska Polskiego pod dowództwem generała Karola Świerczewskiego. Bitwa była jednym z epizodów tak zwanej operacji łużyckiej. Straty niemieckie wyniosły niespełna dwa tysiące zabitych, rannych i wziętych do niewoli. Po stronie polskiej oficjalnie poległo prawie pięć tysięcy żołnierzy, prawie dwa tysiące 800 uznano za zaginionych bez wieści, a ponad 10 tysięcy zostało rannych. Stanowi to 27 procent wszystkich strat poniesionych przez całe ludowe Wojsko Polskie od października 1943 do maja 1945 roku. Według niektórych dokumentów prawdziwe straty polskie na Łużycach wyniosły w sumie około 25 tysięcy ludzi, czyli prawie 1/3 Armii.
1950 - Sejm PRL zdecydował, że 1 maja będzie świętem państwowym, dniem wolnym od pracy. Dzień później "Życie Warszawy" napisało, że "przy burzliwych owacjach całej Izby, Sejm uchwalił jednomyślnie w drugim i w trzecim czytaniu ustawę o ustanowieniu Dnia 1 Maja Świętem Państwowym".
1950 - Rozpoczęto budowę kombinatu metalurgicznego "Nowa Huta" w Krakowie, w dzielnicy Nowa Huta. Za oficjalny dzień otwarcia huty uważa się 22 lipca 1954 roku, gdy odbył się pierwszy spust surówki z wielkiego pieca numer 1 i rozpoczęły pracę: elektrownia, aglomerownia i koksownia. Wcześniej, 21 stycznia 1954 roku, kombinat otrzymał nazwę imienia Lenina. Od 2007 roku zakład nosi nazwę: ArcelorMittal Poland S.A. Oddział w Krakowie, dawna Huta imienia Tadeusza Sendzimira. Jest to druga pod względem wielkości produkcji stali huta w Polsce.
1950 - Urodził się Piotr Szulkin, reżyser i scenarzysta. Twórca filmów - „Ga, ga. Chwała bohaterom”, „Ubu Król”, "O-Bi, O-Ba. Koniec cywilizacji”, „Golem”, „Femina”. Zmarł 3 sierpnia 2018 roku.
1952 - W Warszawie urodziła się Ewa Podleś, śpiewaczka. Zdobycie nagród na konkursach śpiewaczych w Moskwie, Tuluzie i Barcelonie otworzyło jej wrota do międzynarodowej kariery. W 1984 debiutowała w Metropolitan Opera, zaś w 1993 w mediolańskiej La Scali. Występuje na największych teatrach operowych świata. Jest ceniona szczególnie za interpretacje ról w operach Georga Haendla i Gioacchino Rossiniego. Na estradzie często partnerował jej mąż, pianista Jerzy Marchwiński. Zmarła 19 stycznia 2024 roku.
1952 - W torfowisku na Jutlandii w Danii znaleziono dobrze zachowane zwłoki Człowieka z Grauballe, datowane na 290 rok przed naszą erą. Człowiek z Grauballe jest bardzo dobrze zachowany, w dalszym ciągu posiada włosy i paznokcie. Nawet jego palce były w tak dobrej kondycji, że można było zdjąć ich odciski. Nie znaleziono przy nim żadnego ubrania ani biżuterii. Człowieka z Grauballe można obecnie oglądać w Moesgard Museum niedaleko Aarhus w Danii.
1955 - Urodził się Tadeusz Słobodzianek, krytyk teatralny, dramatopisarz, reżyser, producent, od 2012 roku dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Dramatycznego w Warszawie. W 1991 roku był współzałożycielem Teatru Wierszalin. Autor między innymi dramatów: "Kowal Malambo”, "Obywatel Pekosiewicz” i "Nasza klasa”, za którą w 2010 roku otrzymał Nagrodę Nike.
1957 - Zmarł Gichin Funakoshi, japoński mistrz karate, określany mianem "ojca współczesnego karate". To dzięki niemu karate stało się popularne na całym świecie. Funakoshi zawsze twierdził, iż "karate to przede wszystkim unikanie przemocy". Był niezwyciężonym mistrzem, propagował aktywnie karate do końca swych dni, będąc niesłychanie sprawnym fizycznie. Sprawy moralne zawsze stały u niego przed nauką techniki. I taką postawę zaszczepiał swoim uczniom. Tylko raz w życiu, w wieku 80 lat, obezwładnił rabusia ulicznego. Urodził się 10 listopada 1868 roku.
1964 - Zmarł Edwin John Pratt, kanadyjski poeta, z wykształcenia psycholog, wykładowca akademicki w dziedznie psychologii i literatury angielskiej. W swojej twórczości opowiadał się za humanitaryzmem, przeciwko militaryzmowi i okrucieństwu wojny. Wydał między innymi: "Verses of the Sea", "Many moods", "The Titanic". Urodził się 4 lutego 1882 roku. 60 rocznica
1977 - W Katowicach wykonano wyroki śmierci na seryjnym mordercy Zdzisławie Marchwickim. Został on uznany przez sąd za "wampira z Zagłębia", który działał w tych okolicach od listopada 1964 do marca 1970. Z uwagi na fakt, iż jedną z ofiar była bratanica Edwarda Gierka, śledczy zobligowani byli do znalezienia sprawcy za wszelką cenę. Ofiary miały od 16 do 57 lat. Marchwicki został skazany na karę śmierci za zabójstwa 14 kobiet i usiłowanie zabójstwa kolejnych siedmiu.
1980 - Zmarł Władysław Wojciech Nowakowski, konstruktor szybowcowy. Był między innymi twórcą szybowców IS-1 Sęp oraz SZD-22 Mucha Standard. Urodził się 23 kwietnia 1916 roku.
1983 - Zmarł Bronisław Kaper, kompozytor, głównie muzyki filmowej i teatralnej, laureat Oscara w 1953 roku za ścieżkę dźwiękową do filmu „Lili”. Od lat 30. za granicą, najpierw we Francji, później w USA. Będąc członkiem Amerykańskiej Akademii Filmowej dbał o popularyzację polskiego kina w Stanach Zjednoczonych. Urodził się w 1902 roku.
1985 - Podczas obrad przywódców państw stron Układu Warszawskiego w Warszawie przedłużono jego istnienie na kolejne 20 lat, z możliwością przedłużenia o dalsze 10 lat. Układ podpisano w 1955 roku w Warszawie i miał istnieć 30 lat. Układ Warszawski przestał istnieć 1 lipca 1991 roku. Doktryna Układu Warszawskiego, zgodnie z przyjętymi ustaleniami, miała oficjalnie charakter obronny. W praktyce traktowano jednak Układ, jako przeciwwagę dla "imperialistycznego zagrożenia” ze strony NATO, a zwłaszcza Stanów Zjednoczonych.
1986 - Po wybuch reaktora w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie do atmosfery przedostały się duże ilości substancji radioaktywnych. Skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar na pograniczu Białorusi, Ukrainy i Rosji, a wyemitowana chmura radioaktywna rozprzestrzeniła się na znacznym obszarze Europy. Bezpośrednio w wypadku i z powodu napromieniowania zginęło kilkadziesiąt osób. Nieznana jest liczba ofiar zmarłych z powodu choroby popromiennej.
1989 - Najbardziej śmiercionośne tornado w historii zabiło w Bangladeszu 1300 osób. W Bangladeszu są największe straty w ludziach spowodowane tornadami - średnio 179 osób rocznie. 35 rocznica
1992 - W Los Angeles wybuchły zamieszki, gdy ława przysięgłych uniewinniła czterech białych policjantów oskarżonych o pobicie czarnoskórego taksówkarza Rodneya Kinga, który opierał się podczas próby aresztowania. W czasie sześciu dni zamieszek zginęły 63 osoby, rannych zostało 2383 osób, ponad 12 tysięcy zostało aresztowanych oraz spalono 3767 budynków. Były to największe zamieszki, jakie miały miejsce na terenie Stanów Zjednoczonych w XX wieku.
1993 - 55 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737 w Aurangabadzie w Indiach.
1994 - W Republice Południowej Afryki odbyły się pierwsze w historii kraju wolne wybory parlamentarne, kończące proces przeobrażeń politycznych w tym kraju. Zwyciężył Afrykański Kongres Narodowy, a Nelson Mandela został wybrany prezydentem. 30 rocznica
1995 - Zmarła Hanna Ożogowska, pisarka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży, tłumaczka. Przez wiele lat redaktor naczelna tygodnika "Płomyk”, autorka powieści: "Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek”, ” Ucho od śledzia”, "Za minutę pierwsza miłość”, "Złota kula”, "Tajemnica zielonej pieczęci”, "Głowa na tranzystorach”. Urodziła się 20 lipca 1904 roku.
2000 - W Radzionkowie otwarto Muzeum Chleba, w którym zgromadzono maszyny, urządzenia, naczynia i inne eksponaty związane z historią chleba. Zwiedzający mogą również własnoręcznie uformować i upiec pieczywo. Muzeum Chleba znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
2002 - 17 osób zginęło, a siedem zostało rannych w masakrze w gimnazjum w Erfurcie. Napastnik popełnił samobójstwo. Sprawcą zdarzenia był Robert Steinhäuser, który kilka miesięcy wcześniej został wydalony z tej szkoły.
2003 - Zmarł Aleksander Bystry, ksiądz katolicki, teolog, profesor Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu, zajmował się naukowo religioznawstwem i ekumenizmem. Był także publicystą katolickim i wieloletnim kapelanem sióstr serafitek. Przez kilka kadencji zasiadał w referacie do spraw ekumenicznych oraz poznańskiej Archidiecezjalnej Komisji Nauki i Wiary. Urodził się 21 listopada 1925 roku.
2005 - Zmarł Borys Marynowski, właściwie Eugeniusz Marynowski, aktor. Wystąpił między innymi w filmach: "Miłość ci wszystko wybaczy”, "Pan na Żuławach”, "Życie wewnętrzne”. Urodził się 10 czerwca 1946 roku.
2005 - Zmarła Joanna Wierusz-Kowalska-Turowska, malarka, konserwator dzieł sztuki. Tworzyła głównie abstrakcje liryczne, zajmowała się też rysunkiem i freskiem. Prace prezentowała na wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i we Francji, gdzie mieszkała na emigracji od 1962 roku. Urodziła się 4 lipca 1930 roku.
2017 - Zmarł Robert Jonathan Demme, amerykański reżyser, producent filmowy i scenarzysta, laureat Oscara w 1991 za reżyserię filmu "Milczenie owiec". Film jest jednym z trzech zdobywców pięciu najważniejszych Nagród Akademii: film, reżyseria, scenariusz, główna rola męska i kobieca. Jonathan Demme, za wyreżyserowanie tego filmu, otrzymał również Srebrnego Niedźwiedzia, nagrodę Amerykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych, Bostońskiego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych, Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych i nagrodę National Board of Review. W 1993 wyreżyserował kolejny film, "Filadelfia", który również otrzymał Oscara, tym razem za kreację Toma Hanksa. Urodził się 22 lutego 1944 roku.
2020 - Zmarł Tomasz Olszewski, artysta fotografik związany z Wrocławiem. Dokumentował architekturę, pejzaże, zajmował się także fotografią dokumentalną i społeczną. Jego prace były prezentowane na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych. W 2011 wydano album jego prac "Wrocław lat 60-tych XX wieku w fotografii Tomasza Olszewskiego".
2021 - Zmarł Tomasz Sikorski, artysta malarz, pionier polskiego street artu, autor między innymi alternatywnego herbu Warszawy - Syrenki odrzucającej tarczę i miecz, wznoszącej ręce w geście zwycięstwa. W dorobku miał około 150 wystaw i pokazów indywidualnych, uczestniczył również w ponad 120 wystawach i prezentacjach zbiorowych. Urodził się w 1953 roku.
2021 - Zmarł Tadeusz Zgółka, profesor językoznawstwa na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Brał udział w redakcji polskiej edycji "Encyklopedia Britannica" i "Praktycznego słownika współczesnej polszczyzny". Uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 1 lutego 1945 roku.
2022 - Zmarł Klaus Schulze, niemiecki muzyk, jeden z prekursorów rocka elektronicznego. W 1969 roku należał do zespołu Tangerin Dream, z którym nagrał debiutancką płytę "Electronic Meditation". Następnie współtworzył zespół AshRa Tempel. Później przez lata wydał kilkadziesiąt albumów solowych. W 2009 roku wystąpił w Polsce z okazji obchodów 70 rocznicy agresji ZSRR na Polskę. Urodził się 4 sierpnia 1947 roku.
2023 - Zmarła Barbara Ciruk, dziennikarka, członkini Socjaldemokracji Polskiej, posłanka na Sejm IV kadencji. Działała w Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Od 1980 do 1996 roku pracowała w Polskim Radiu Białystok, a później w TVP Białystok. Urodziła się 12 listopada 1956 roku. 1 rocznica
