1146 - Święty Bernard, francuski filozof, teolog i doradca władców, założyciel i opat klasztoru w Clairvaux, w kazaniu wielkanocnym, na polecenie papieża Eugeniusza III, wezwał rycerzy i władców Zachodu do udziału w II krucjacie. Powodem jej zwołania było zajęcie przez muzułmanów założonego przez krzyżowców państwa - hrabstwa Edessy. Na wezwanie stawił się licznie kwiat rycerstwa z całej Francji, a także Anglii, Szkocji, Flandrii i Niemiec. Była to pierwsza krucjata prowadzona przez europejskich królów: francuskiego - Ludwika VII i niemieckiego - Konrada III. Zakończyła się porażką.

1241 - Podczas pierwszego najazdu na Polskę wojska mongolskie spaliły Kraków. Ocalały tylko murowany kościół świętego Andrzeja oraz Wawel z otoczonym murami podgrodziem, zwanym Okołem. Zginęło około trzech tysięcy osób. Z tego okresu pochodzi legenda, że trębacz z wieży kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny chciał ostrzec mieszkańców przed naciągającym wrogim wojskiem i zginął zabity przez tatarskiego łucznika. Na pamiątkę tego wydarzenia, co godzinę każdego dnia z kościoła mariackiego grany jest hejnał, a w samo południe jest nadawany w Programie I Polskiego Radia.

1500 - Poświęcono Sanktuarium Maryjne w Gietrzwałdzie. Była to murowana, jednonawowa budowla gotycka, powstała na podmurówce z kamieni polnych, mająca płaski, drewniany strop i wieżę od strony zachodniej, w górnej części drewnianą. Kościół otrzymał wezwanie Narodzenia Najświętszej Marii Panny. W 1877 roku doszło tam do jedynego zatwierdzonego przez Kościół objawienia w Polsce. W lutym 1970 roku papież Paweł VI nadał kościołowi Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Gietrzwałdzie tytuł i godność Bazyliki Mniejszej.

1596 - Urodził się René Descartes, Kartezjusz, francuski filozof, matematyk i fizyk, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej. Twórca twierdzenia: "cogito ergo sum” - "myślę, więc jestem”. Zmarł 11 lutego 1650 roku.

1685 - Urodził się Jan Sebastian Bach, niemiecki kompozytor i organista epoki baroku, jeden z najwybitniejszych artystów w dziejach muzyki. Jest autorem ponad tysiąca znanych utworów. Bach sięgał po wszystkie współczesne sobie gatunki muzyczne, poza operą. Pisał utwory na organy i klawesyn, komponował fugi, muzykę chóralną oraz kameralną. Zmarł 28 lipca 1750 roku.

1727 - Zmarł Isaac Newton, angielski fizyk, astronom, matematyk, filozof i badacz Biblii, współtwórca rachunku różniczkowego i całkowego. Sformułował trzy prawa dynamiki i prawo powszechnego ciążenia. W optyce opracował korpuskularną teorię budowy światła, określił zasady optyki geometrycznej oraz odkrył interferencję światła. Dał początek badaniom nad ciepłem. Dużą część ostatnich 30 lat swego życia Isaac Newton poświęcił na dogłębne badanie tekstu Pisma Świętego, ze szczególnie drobiazgowymi studiami nad zawartymi tam proroctwami oraz badaniem chronologii świata od czasów najdawniejszych. Urodził się 4 stycznia 1643 roku.

1732 - Urodził się Franz Joseph Haydn, austriacki kompozytor klasycyzmu, najstarszy z tak zwanych trzech klasyków wiedeńskich, obok Wolfganga Amadeusza Mozarta i Ludwiga van Beethovena. Joseph Haydn był jednym z głównych przedstawicieli muzyki klasycystycznej oraz jednym z tych, którzy zdefiniowali główne formy muzyczne tej epoki. Skomponował 104 symfonie, 84 kwartety smyczkowe, liczne koncerty, oratoria - "Stworzenie świata", "Pory roku", sonaty i msze, 12 oper, w tym "Aptekarz”, "Armida” i "Księżycowy świat”, a także ponad 500 pieśni. Zmarł 31 maja 1809 roku.

1739 - Urodził się Wojciech Górski, duchowny rzymskokatolicki. 26 czerwca 1805 roku mianowany został pierwszym w historii biskupem diecezjalnym diecezji kieleckiej. Zmarł 1 lutego 1818 roku. 285. rocznica

1765 - Na zamku Stolpen koło Drezna zmarła Anna Konstancja Cosel, hrabina, faworyta Augusta II Mocnego, króla Polski i elektora Saksonii; więziona w Stolpen od 1716 roku. Spędziła tam 49 lat, aż do śmierci. Bohaterka powieści Józefa Ignacego Kraszewskiego "Hrabina Cosel", sfilmowanej w 1968 roku przez Jerzego Antczaka. Tytułową rolę zagrała Jadwiga Barańska. Urodziła się 17 października 1680 roku.

1785 - Zmarł Antoni Tyzenhauz, podskarbi nadworny litewski, starosta grodzieński, zarządca litewskich ekonomii króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, odznaczony Orderem Orła Białego. W pierwszych dwóch dekadach panowania Stanisława Augusta był jednym z najbardziej wpływowych polityków w Wielkim Księstwie Litewskim. Urodził się w 1733 roku.

1809 - Urodził się Mikołaj Gogol, rosyjski pisarz, poeta, dramaturg i publicysta pochodzenia ukraińskiego. Autor między innymi dramatów: "Ożenek”, 'Rewizor” oraz powieści "Martwe dusze”. W swych satyrach często przedstawiał rosyjski system administracyjny, którego nieprawidłowości oceniał w kategoriach moralnych oraz oskarżał wynaturzonych przedstawicieli rosyjskiej szlachty, uzupełnionych wypowiedziami o pozytywnych cechach rosyjskiego charakteru narodowego. Zmarł 4 marca 1852 roku. 215. rocznica

1814 - Stutysięczna armia koalicji austriacko-prusko-rosyjsko-szwedzko-brytyjsko-hiszpańsko-portugalskiej, głównie składająca się z żołnierzy pruskich i rosyjskich, bez walki zajęła Paryż. 6 kwietnia cesarz Francji Napoleon abdykował i został zesłany na Elbę. 210. rocznica

1831 - W czasie Powstania Listopadowego wojska polskie, dowodzone przez generała Jana Skrzyneckiego, pokonały pod Wawrem rosyjską grupą osłonową Geismara. Posuwające się na wschód polskie oddziały pokonały tego samego dnia większe siły rosyjskie pod Dębem Wielkim.

1832 - Zmarł Antoni Brodowski, malarz, główny przedstawiciel polskiego klasycyzmu. Malował portrety współczesnych mu osobistości, między innymi Juliana Ursyna Niemcewicza, a także sceny biblijne, historyczne i mitologiczne. Urodził się przed 26 grudnia 1784 roku.

1872 - Urodził się Siergiej Diagilew - legenda świata baletu, rosyjski choreograf, krytyk sztuki i impresario, który zmienił oblicze baletu oraz bieg historii tańca. Przedstawienia założonego przez niego w 1909 roku zespołu „Les Ballets Russes” przez kilka lat były sensacją artystyczną w Europie. Scenografie do nich projektowali między innymi Henri Matisse, Pablo Picasso i Max Ernst, a kostiumy Coco Chanel. Muzykę dla „Baletów Rosyjskich” pisali kompozytorzy tacy, jak: Igor Strawiński, Claude Debussy, Maurice Ravel, Manuel de Falla. Gwiazdą zespołu był między innymi Wacław Niżyński - polski tancerz i choreograf. Diagilew zrewolucjonizował podejście do widowisk baletowych, w których widział syntezę sztuk: tańca, malarstwa i sztuki słowa. Jego przedstawienia odzwierciedlały nowe prądy artystyczne - ekspresjonizm, kubizm, futuryzm i surrealizm. Zmarł 19 sierpnia 1929 roku.

1880 - Zmarł Henryk Wieniawski, skrzypek i kompozytor. Od 1848 roku koncertował w Europie i Stanach Zjednoczonych, zyskując sławę jednego z najwybitniejszych skrzypków drugiej połowy XIX wieku. Jest twórcą kaprysów, koncertów, polonezów, mazurków skrzypcowych i fantazji na tematy operowe. Urodził się 10 lipca 1835 roku. Od 1935 organizowany jest, co pięć lat Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy imienia Henryka Wieniawskiego, przeznaczony dla skrzypków do 30. roku życia.

1886 - Urodził się Tadeusz Kotarbiński, filozof, logik i prakseolog, twórca filozoficznej koncepcji reizmu. Głosił przekonanie, że istnieją tylko rzeczy konkretne, zatem ich nazwy posiadają rzeczywisty desygnat. Zmarł 3 października 1981 roku.

1889 - W Paryżu otwarto dla zwiedzających wieżę Eiffla. Budowla została wzniesiona, aby upamiętnić setną rocznicę rewolucji francuskiej. Jednocześnie miała być świadectwem poziomu francuskiej architektury i technologii oraz podkreślać status gospodarczy Francji, która była w 1889 roku gospodarzem wystawy światowej. Wieża, wraz z zamontowanymi na niej antenami, ma 324 metry wysokości i waży ponad 10 tysięcy ton. 135. rocznica

1890 - Urodził się William Lawrence Bragg, australijski fizyk, profesor uniwersytetów w Manchesterze i Cambridge, członek Towarzystwa Królewskiego w Londynie. Badacz struktury krystalicznej za pomocą promieni roentgena. Wraz z ojcem laureat Nagrody Nobla w 1915 roku, w dziedzinie fizyki. Najmłodszy laureat tego wyróżnienia w historii, gdy je otrzymał, miał 25 lat. Zmarł 1 lipca 1971 roku.

1892 - Urodził się Stanisław Maczek, generał, uczestnik wojny polsko-radzieckiej 1920 roku i kampanii wrześniowej 1939, dowódca polskiej 1. Dywizji Pancernej, walczącej na Zachodzie, uznawany za polskiego prekursora broni pancernej. Kawaler Orderu Orła Białego, honorowy obywatel Holandii. 11 listopada 1990 roku awansowany przez prezydenta RP na uchodźstwie do stopnia generała broni Wsławił się podczas operacji w Normandii, gdzie dowodził swoją dywizją w zwycięskiej bitwie pod Falaise. Po zakończeniu wojny Stanisław Maczek pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 11 grudnia 1994 roku w Edynburgu.

1894 - Brytyjski statek pasażerski "Lucania” zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku. To nagroda dla statku, który w najkrótszym czasie przebył Ocean Atlantycki. "Lucanii" pokonanie tej trasy zajęło pięć dni 18 godzin i 38 dni. Statek płynął z prędkością niecałych 35 kilometrów na godzinę. Najnowszy rekord został pobity w 1998 roku przez norweski katamaran "Cat-Link V" i wynosi dwa dni 20 godzin i dziewięć minut. 130. rocznica

1895 - Otwarto nowe ujście Wisły, między Świbnem a Mikoszewem. Powstało przez wykopanie nowego koryta rzeki na odcinku od Przegaliny do Zatoki Gdańskiej. Dotychczasowe ujście Leniwki od przekopu do ujścia w Gdańsku nazwano Martwą Wisłą. Prace trwały od 1891 roku. Zatrudnionych było około tysiąca robotników, których wspomagało 40 maszyn parowych. Zbudowanie przekopu Wisły skróciło bieg rzeki o około 10 kilometrów.

1897 - Urodził się Stanisław Bytnar, legionista, nauczyciel, ojciec Jana Bytnara "Rudego". W czasie wojny prowadził tajne nauczanie dzieci. Aresztowany przez gestapo wraz z synem, 23 marca 1943, został osadzony na Pawiaku, skąd w maju został wywieziony do KL Auschwitz. Zginął podczas ewakuacji niemieckiego obozu, w styczniu 1945 roku, zastrzelony przez jednego z SS-manów.

1899 - W stolicy Jamajki Kingston wyjechał na trasę pierwszy tramwaj elektryczny. Zastąpił pojazdy ciągnięte przez konie. Komunikacja tramwajowa została zlikwidowana w 1948 roku. 125. rocznica

1902 - Urodził się Zbigniew Burzyński, pilot, konstruktor, organizator sportu balonowego w Polsce. Dwukrotnie zdobył Puchar Gordona Bennetta - w 1933 i 1935 roku. Ustanowił rekord wysokości lotu balonem, osiągając blisko 11 tysięcy metrów. Był uczestnikiem kampanii wrześniowej, jako dowódca balonów obserwacyjnych. Jest autorem dwóch książek: "Kościuszko nad Ameryką" i "Balonem przez kontynenty". Zmarł 30 grudnia 1971 roku.

1909 - Urodził się Robert Brasillach, francuski prozaik, poeta, krytyk literacki, dramaturg, publicysta i tłumacz, w latach 30. XX wieku związany, jako dziennikarz, a później redaktor naczelny, z redakcją nacjonalistycznego tygodnika "Je suis partout”. Był jednym z nielicznych pisarzy zachodnioeuropejskich, którzy pojechali do Katynia i napisali stamtąd relację - "Widziałem doły katyńskie”. Skazany za kolaborację z Niemcami, został stracony przez rozstrzelanie 6 lutego 1945 roku. 115. rocznica

1909 - W stoczni w Belfaście rozpoczęto budowę największego parowca świata - "Titanica”. Brytyjski transatlantyk w nocy z 14 na 15 kwietnia 1912 roku, podczas dziewiczego rejsu na trasie Southampton-Nowy Jork, zderzył się z górą lodową i zatonął. Zginęło ponad 1500 osób. Przeżyło katastrofę tylko około 730 ludzi. Katastrofa spowodowała nowelizację zasad bezpieczeństwa morskiego. 115. rocznica

1910 - Urodził się Józef Bujnowski, poeta, historyk literatury, profesor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie działającego w Londynie. Brał udział w walkach obronnych po ataku Niemiec i Rosji na Polskę we wrześniu 1939 roku. Pod Lwowem trafił do niewoli radzieckiej. Udało mu się uciec. W Wilnie publikował w "Kurierze Wileńskim" i działał w wileńskim Związku Walki Zbrojnej. W 1941 aresztowany, wywieziony do ZSRR i osadzony w więzieniu, a następnie zesłany do łagru. Po amnestii znalazł się w armii generała Andersa, uczestniczył w bitwie o Monte Cassino. Po wojnie zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Autor zbiorów poezji: "Pęknięty tor”, "Lipowy witraż”, "Spod gwiazdozbioru Wielkiego Psa”, 'Ręce do brzegu, a także esejów. Zmarł 15 lutego 2001 roku.

1912 - Rozegrano pierwszy mecz na stadionie Cracovii w Krakowie. Cracovia zremisowała z Pogonią Lwów 2:2. Stadion zaprojektował architekt Franciszek Mączyński. Obiekt został zniszczony w czasie oblężenia Krakowa przez Rosjan na przełomie lat 1914-1915, po czym jeszcze w 1915 roku odbudowany. Obecny stadion Cracovii powstał w miejscu starego obiektu w latach 2009-2010.

1914 - Urodził się Octavio Paz, poeta meksykański, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1990 roku. Autor między innymi utworów: "Labirynt samotności", "Wokół kamienia słońca" i "Wciąż te same widzenia". Zmarł 19 kwietnia 1998 roku. 110. rocznica

1917 - Zmarł Emil Adolf von Behring, niemiecki bakteriolog, uważany za twórcę immunologii. Okrył surowice: przeciwbłoniczą i przeciwtężcową. Laureat pierwszej Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 1901 roku. Swoje prace rozpowszechnił, organizując wytwórnię surowic i szczepionek Behring-Werke w Marburgu. Urodził się 15 marca 1854 roku.

1920 - Urodził się Zdzisław Gierwatowski, piłkarz i trener Polonii Warszawa, uczestnik Powstania Warszawskiego. Uznawany za jednego z najlepszych ligowych obrońców w latach 40. XX wieku. W czasie wojny brał udział w okupacyjnych mistrzostwach stolicy. Walczył w Powstaniu Warszawskim, wraz ze znaną aktorką Ireną Kwiatkowską był bohaterem brawurowej ucieczki z obozu pruszkowskiego. Po zakończeniu kariery piłkarskiej pozostał w Polonii Warszawa pracując, jako trener. Zmarł 12 maja 2005 roku.

1920 - Urodziła się Krystyna Nepomucka, pisarka, autorka ponad 30 powieści. W latach 1947-1949 pracowała w Polskim Radiu we Wrocławiu. Rozgłos i uznanie przyniosło jej "Małżeństwo niedoskonałe" wydane w 1960 roku, które zapoczątkowało jednocześnie całą sagę powieści. W 1945 roku ukazywało się na łamach "Wiadomości londyńskich”, jako powieść w odcinkach. Zmarła 8 stycznia 2015 roku.

1921 - Zmarł Kazimierz Grudzielski, podpułkownik piechoty Armii Cesarstwa Niemieckiego i generał podporucznik Armii Wielkopolskiej oraz generał dywizji Wojska Polskiego. W marcu 1919 zorganizował i objął dowództwo 2 Dywizji Strzelców Wielkopolskich. Był także inspektorem piechoty przy głównodowodzącym Wojsk Wielkopolskich, dowódcą twierdzy Toruń, zastępcą dowódcy Okręgu Generalnego "Poznań". Urodził się 9 maja 1856 roku.

1921 - Urodził się Mieczysław Porębski, krytyk i historyk sztuki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Współpracował z podziemnym teatrem Tadeusza Kantora. W 1944 został aresztowany za działalność konspiracyjną i trafił do niemieckich obozów zagłady Gross-Rosen i Sachsenhausen. Zmarł 10 września 2012 roku.

1923 - Urodził się Julian Jabczyński, aktor teatralny i filmowy, związany z teatrami krakowskimi. Występował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego, Teatrze Kameralnym TUR. a następnie Dramatycznym, Starym, Ludowym i Bagatela. Zagrał ponad 100 ról, w tym wcielał się w postać Kapitana w "Indyku", Grubego w "Na pełnym morzu", Generała w "Śmierci porucznika" i wielu innych. Role powierzali mu wybitni reżyserzy: Lidia Zamkow, Jerzy Kreczmar czy Jerzy Jarocki. Urodził się17 stycznia 2008 roku.

1929 - Urodził się Wojciech Skibiński, aktor i reżyser, związany ze scenami teatrów warszawskich - Powszechnego, Ateneum i Dramatycznego. Grał też w filmach, między innymi w: "Zezowatym szczęściu”, "Jak być kochaną”, "Niedzielnych igraszkach”, "Fuksie” i "Weselu”. Zmarł 4 marca 2016 roku. 95. rocznica

1930 - Wszedł w życie Kodeks Haysa, który narzucał ścisłe wytyczne w sprawie scen dotyczących seksu, zbrodni, religii i przemocy w filmach amerykańskich. Nazwa pochodzi od nazwiska Williama Harrisona Haysa, amerykańskiego polityka i dyrektora generalnego poczty, któremu powierzono stworzenie kodeksu. Zabronione było między innymi pokazywanie seksu pozamałżeńskiego, nagości czy zmysłowych tańców, porodów, przedstawianie związków par mieszanych białych i kolorowych, nawiązywanie do homoseksualizmu.

1932 - Urodził się John Jakes, pseudonim Jay Scotland, amerykański pisarz, uznawany za jednego z najlepszych amerykańskich autorów powieści historycznych. Napisał między innymi trylogię "Północ-Południe". W 1954 ukończył studia na wydziale literatury amerykańskiej na Stanowym Uniwersytecie Ohio. Jego twórczość jest częściowo znana i w Polsce, także za sprawą filmów i miniseriali, nakręconych na podstawie jego powieści.

1934 - Urodził się Richard Chamberlain, amerykański aktor i piosenkarz. Zagrał między innymi w serialach telewizyjnych "Doktor Kildare", "Shogun", "Ptaki ciernistych krzewów" oraz w filmach "Trzej muszkieterowie", "Kopalnie króla Salomona", "Ostatnia fala". 90. rocznica

1935 - Urodził się Herbert "Herb” Alpert, amerykański trębacz, kompozytor, autor piosenek, wokalista, producent muzyczny, malarz, rzeźbiarz i aranżer odznaczony Narodowym Medalem Sztuk. Zdobył osiem nagród Grammy. Jego twórczość obejmuje takie style jak: jazz, muzyka latynoamerykańska, funk, pop, R&B.

1938 - Urodził się Marek Piestrak, reżyser, scenarzysta; twórca filmów: "Test pilota Pirxa", "Wilczyca", "Klątwa Doliny Węży", a także serialu telewizyjnego "Przyłbice i kaptury". Jest również autorem dokumentalnego filmu biograficznego o Leonie Niemczyku - "Zawodowiec”, a także szeregu filmów dokumentalnych o alpinistyce.

1939 - Z emigracji politycznej w Czechosłowacji powrócił do Polski działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier Rzeczypospolitej Polskiej Wincenty Witos. Na emigracji przebywał od 1933 roku po tak zwanym procesie "brzeskim”. Wincent Witos został skazany wówczas na 1,5 roku więzienia i pozbawienie praw publicznych na trzy lata. Przed zatwierdzeniem wyroku przez Sąd Najwyższy Witos wyjechał z kraju. Po powrocie do Polski stawił się w prokuraturze w Krakowie. Stamtąd został przewieziony do więzienia w Siedlcach i uwięziony. W areszcie przebywał tylko trzy dni - wykonanie wyroku zostało zawieszone na sześć miesięcy. Wincenty Witos urodził się 21 stycznia 1874 w Wierzchosławicach, a zmarł 31 października 1945 w Krakowie. 85. rocznica

1939 - Francja i Wielka Brytania udzieliły Polsce gwarancji bezpieczeństwa. Przemawiając w brytyjskiej Izbie Gmin, premier Arthur Neville Chamberlain oświadczył, że "w razie jakiejkolwiek akcji, która wyraźnie zagrażałaby polskiej niepodległości rząd brytyjski uważałby, iż jest zobowiązany do okazania rządowi polskiemu całkowitego poparcia, jakie będzie w jego mocy. "Chamberlain dodał, że "rząd francuski upoważnił rząd brytyjski do wyraźnego oświadczenia, iż w tej sprawie zajmuje takie same stanowisko jak rząd brytyjski". 85. rocznica

1939 - Urodził się Edward Spyrka, pianista, kompozytor, aranżer i dyrygent, dziennikarz muzyczny, wielokrotny kierownik muzyczny i juror festiwalu piosenki w Opolu, szef muzyczny Radia Opole. Autor między innymi muzyki do filmów: "Dzień szansy”, „...i żeby nie wrócili”, "Heimat pani Hanki” oraz "Dwoje bliskich, obcych ludzi". 85. rocznica

1939 - Urodził się Volker Schlöndorff, niemiecki reżyser, twórca filmów: "Niepokoje wychowanka Toerlessa”, "Utracona cześć Katarzyny Blum”, "Homo Faber”, "Miłość Swanna”, "Dziewiąty dzień”. Jego obraz "Blaszany bębenek” w 1980 roku został wyróżniony Oscarem. 85. rocznica

1941 - Niemcy utworzyli w Kielcach żydowskie getto. Przebywało w nim 27 tysięcy osób. W sierpniu 1942 roku getto zostało zlikwidowane, a około 21 tysięcy jego mieszkańców zostało wywiezionych do niemieckiego obozu zagłady w Treblince. Holokaust przeżyło w Kielcach około 500 Żydów.

1943 - Urodził się Christopher Walken, amerykański aktor i reżyser. Grał między innymi w filmach "Martwa strefa”, "Psy wojny”, "Złap mnie jeśli potrafisz”, "Jeździec bez głowy”. Jest laureatem Oskara dla najlepszego aktora drugoplanowego w 1978 roku za rolę w filmie "Łowca jeleni" Michaela Cimino.

1944 - Oddział UPA zamordował 76 polskich mieszkańców Ostrowa, w powiecie sokalskim województwa lwowskiego. Dowodzący oddziałem ukraińskich nacjonalistów Taras Onyszkewycz "Hałajda” został postrzelony przez broniących się Polaków i następnego dnia zmarł. 80. rocznica

1944 - W swoim biurze w Warszawie został zastrzelony przez żołnierzy Armii Krajowej pułkownik Mychajło Pohotowko, szef warszawskiego oddziału Ukraińskiego Komitetu Centralnego, przedstawicielem Zarządu Wojskowego 14. Dywizji Grenadierów SS "Galizien". Pohotowko był jednym z inicjatorów utworzenia Ukraińskiego Wojska Wyzwoleńczego. Denuncjował przed Niemcami Polaków, jak też Ukraińców, którzy z nimi współpracowali. Urodził się 8 listopada 1891 roku. 80. rocznica

1945 - Były trzykrotny premier Rzeczypospolitej Polskiej Wincenty Witos został aresztowany w rodzinnych Wierzchosławicach przez sowieckie NKWD w celu nakłonienia go do współpracy z Krajową Radą Narodową. Odrzucił propozycję włączenia się do prac KRN i uznania prokomunistycznego Stronnictwa Ludowego. Został zwolniony z aresztu. W sprawie Witosa interweniował u Józefa Stalina brytyjski premier Winston Churchill. Wincenty Witos urodził się 21 stycznia 1874 w Wierzchosławicach, a zmarł 31 października 1945 w Krakowie.

1946 - Zmarł Feliks Andrzejewski, rzemieślnik - zdun, uczestnik konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej, żołnierz AK a po wojnie żołnierz WiN. Aresztowany przez UB w styczniu 1946 roku, zmarł w więzieniu w Łodzi w niewyjaśnionych okolicznościach. Według relacji żony, która odebrała jego zwłoki - był przed śmiercią torturowany. Urodził się 22 maja 1889 roku.

1948 - Zmarł Egon Erwin Kisch, czeski i niemiecki pisarz, dziennikarz i reporter pochodzenia żydowskiego, posiadający obywatelstwo austro-węgierskie, a potem czechosłowackie, tworzący w języku niemieckim. Uznawany za jednego z najwybitniejszych reporterów w historii dziennikarstwa. Ujawnił między innymi w 1913 roku, że pułkownik Alfred Redl, szef sztabu generalnego VIII korpusu armii austro-węgierskiej w Pradze był szpiegiem carskiej Rosji. Urodził się 29 kwietnia 1885 roku.

1951 - W USA uruchomiono pierwszy komercyjny komputer UNIVAC I. W sumie sprzedano około 40 egzemplarzy tego urządzenia. Zakupione został on między innymi przez amerykańskie biuro spisowe. Maszyna zasłynęła prognozą zwycięstwa prezydenta Dwighta Eisenhowera w 1952 roku, jeszcze przed zamknięciem punktów wyborczych.

1953 - Urodził się Andrzej Fidyk, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest autorem kilkudziesięciu dokumentów, między innymi "Nocy w Pałacu", "Optymistycznego filmu o niewidomych" i "Defilady”.

1955 - Urodził się Zbigniew Kasprzak, rysownik komiksów. Tworzy pod pseudonimem Kas. Swój kontakt z komiksem zaczął od wygrania konkursu zorganizowanego przez magazyn "Relax". Rysował głównie komiksy fantastyczno-naukowe oraz historyczne. Jest współautorem między innymi serii komiksowych "Yans" oraz "Halloween Blues". Obecnie współpracuje z belgijskim wydawnictwem Le Lombard.

1955 - Urodził się Angus Young, australijski gitarzysta, członek zespołu AC/DC. Jest członkiem tej kapeli od jej założenia w 1973, wraz z nią wydał 17 albumów studyjnych. Young jest znany z energicznego zachowania na scenie podczas koncertów, występowania w strojach wzorowanych na szkolnych mundurkach i popularyzacji wśród fanów rocka kroku Duck Walk. W 2011 roku został sklasyfikowany na 24. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu "Rolling Stone".

1960 - Urodził się Ian McDonald, brytyjski pisarz science-fiction, tworzący w stylu postcyberpunk. Zdobywca Nagrody Hugo, wielokrotnie nominowany do innych nagród. Rozpoczął pisanie fantastyki w wieku dziewięciu lat, pierwszy utwór sprzedał mając 22 lata, a od 27. roku życia utrzymuje się z pisarstwa. Akcja jego utworów często toczy się w krajach rozwijających się.

1961 - Zmarł Paul Landowski, francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia. Jest autorem między innymi pomnika patronki Paryża - świętej Genowefy, stojącego na Pont de la Tournelle oraz pomnika Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro, jednego z "nowych siedmiu cudów świata". Urodził się 1 czerwca 1875 roku.

1963 - W Londynie zmarła Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska, działaczka niepodległościowa PPS i POW, żona marszałka Józefa Piłsudskiego, działaczka polskiej emigracji niepodległościowej po II wojnie światowej. W 1992 roku jej prochy sprowadzono na Cmentarz Powązkowski w Warszawie. Urodziła się 12 grudnia 1882 roku.

1964 - Premiera filmu Wandy Jakubowskiej "Koniec naszego świata", powstałego na podstawie autobiograficznej powieści Tadeusza Hołuja, pod tym samym tytułem. Film przedstawia życie codzienne niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau widziane oczami jednego z ocalałych więźniów, który po latach wraca do obozowego muzeum, oprowadzając po nim parę Amerykanów. Główne role zagrali: Lech Skolimowski, Teresa Wicińska i Krystyn Wójcik. 60. rocznica

1965 - Urodził się Piotr Żyżelewicz, perkusista, członek zespołów: Armia, Izrael, Voo Voo i 2Tm2,3. Pseudonim "Stopa” otrzymał ze względu na umiejętność grania szybkich rytmów na centrali jedną stopą. W kwietniu 2011 muzyk przeszedł udar mózgu. Zmarł w nocy z 12 na 13 maja w szpitalu w Warszawie, po kilkunastu dniach walki o życie.

1968 - Zmarł Bolesław Drobner, chemik, działacz socjalistyczny, członek przedwojennej Polskiej Partii Socjalistycznej, zwolennik współpracy z komunistami, poseł na Sejm w czasach PRL, pierwszy powojenny prezydent Wrocławia. Urodził się 28 czerwca 1883 roku.

1970 - Dziewięciu terrorystów z Japońskiej Czerwonej Armii uprowadziło do Korei Północnej samolot pasażerski lecący z Tokio do Fukuoki. Na pokładzie znajdowało się 131 pasażerów i siedmiu członków załogi. Na lotnisku w Fukuoce napastnicy uwolnili osoby starsze i dzieci. Trzy dni później wypuszczono w Korei Północnej pozostałych zakładników. Japońska Czerwona Armia dążyła do obalenie japońskiego rządu i monarchii.

1971 - Amerykański porucznik William Calley został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności za zabójstwo z premedytacją 22 osób w czasie masakry w wietnamskiej wiosce My Lai w 1968 roku. Dwa dni po wyroku został zwolniony z więzienia z polecenia prezydenta Richarda Nixona i umieszczony w areszcie domowym w Forcie Benning. 20 sierpnia 1971 sąd federalny skrócił wyrok do 20 lat więzienia, a w 1974 roku Calley został ułaskawiony przez prezydenta Geralda Forda. William Calley urodził się 8 czerwca 1943 w Miami.

1973 - Urodził się Borys Lankosz, reżyser, scenarzysta; twórca filmów "Rewers" i "Ziarno prawdy". Jest członkiem Polskiej Akademii Filmowej i Europejskiej Akademii Filmowej.

1974 - Z połączenia British Overseas Airways Corporation i British European Airways powstały British Airways, jedne z największych towarzystw lotniczych świata. Flota British Airways liczy kilkaset samolotów. 50. rocznica

1979 - Maltę opuściły ostatnie jednostki wojsk brytyjskich. W rocznicę tego wydarzenia na wyspie jest obchodzone Święto Wolności. Malta była pod panowaniem brytyjskim od 1800 roku. W 1814 roku na mocy traktatu paryskiego wyspa stała się kolonią brytyjską, a w czasie II wojny światowej była ważną bazą wojsk alianckich na Morzu Śródziemnym. W 1964 roku wyspa formalnie odzyskała niepodległość i stała się członkiem ONZ, ale wojska brytyjskie nadal na niej stacjonowały. W 1974 roku utworzono Republikę Maltańską, a jej pierwszym prezydentem został Antony Joseph Mamo. 45. rocznica

1980 - Zmarł Jesse Owens, amerykański lekkoatleta, czterokrotny mistrz olimpijski z Berlina z 1936 roku. Wielokrotny rekordzista świata. W 1935 w Ann Arbor ustanowił trzy rekordy świata w ciągu 45 minut. Jego rekord z 1935 w skoku w dal - 8,13 m- przetrwał ponad 25 lat. Po zakończeniu kariery sportowej został działaczem ruchu na rzecz praw czarnoskórych w Stanach Zjednoczonych. Urodził się 12 września 1913 roku.

1982 - Podziemny "Tygodnik Mazowsze" opublikował artykuł Jacka Kuronia "Tezy o wyjściu z sytuacji bez wyjścia", wzywający do strajku generalnego, który zmusi władze komunistyczne do zawarcia kompromisu ze społeczeństwem. Swoją analizę Jacek Kuroń napisał podczas internowania w Strzebielinku. Artykuł udało się przemycić z więzienia i dostarczyć do "Tygodnika Mazowsze".

1989 - Premiera filmu "Piłkarski poker" w reżyserii Janusza Zaorskiego. Opowiada o ustawianiu meczów przez sędziego piłkarskiego Jana Lagunę. Główne role zagrali: Janusz Gajos, Małgorzata Pieczyńska i Marian Opania. W filmie wystąpili także między innymi: Dariusz Dziekanowski, Kazimierz Górski i Dariusz Szpakowski. 35. rocznica

1990 - Zmarł Jerzy Ablewicz, duchowny katolicki, biskup tarnowski. Dbał o dobre wykształcenie księży. Wysyłał kapłanów do pracy w krajach zachodnioeuropejskich, południowoamerykańskich, w Stanach Zjednoczonych, a także na misje w centralnej Afryce. W 1987 podczas pobytu papieża Jana Pawła II w diecezji tarnowskiej został wyniesiony do godności arcybiskupa ad personam. W Episkopacie Polski był członkiem Komisji do spraw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Komisji do spraw Budowy Kościołów i Komisji Duszpasterskiej. Urodził się 1 listopada 1919 roku.

1991 - Rozwiązano struktury wojskowe Układu Warszawskiego, zgodnie z podpisaną 25 lutego w Budapeszcie umową o zaprzestaniu współpracy wojskowej w ramach układu. 1 lipca 1991 roku w Pradze rozwiązano struktury polityczne, co oznaczało ostateczną likwidację Układu Warszawskiego. Byłą to organizacja polityczno-wojskowa państw bloku wschodniego z dominującą rolą ZSRR. Celem jej utworzenia było ujednolicenie polityki zagranicznej i militarnej ZSRR i państw od niego uzależnionych.

1991 - 98,91 procent Gruzinów opowiedziało się w referendum za niepodległością, która została ogłoszona 9 kwietnia. 26 maja prezydentem Gruzji wybrany został Zwiad Gamsachurdia.

1992 - Wycofano ze służby ostatni amerykański pancernik USS "Missouri”. Na jego pokładzie podpisano 2 września 1945 o godzinie 9:00 akt kapitulacji Cesarstwa Japonii kończący II wojnę światową. USS "Missouri” został zamówiony 12 czerwca 1940, a stępkę pod jego budowę położono 6 stycznia 1941 w stoczni New York Navy Yard w nowojorskim Brooklynie. W czasie służby w US Navy "Missouri” wziął udział w bitwach o Iwo Jimę i Okinawę, ostrzeliwał ogniem artylerii pokładowej japońskie wyspy Hokkaido i Honsiu. Brał też udział w wojnie koreańskiej. W styczniu 1995 wykreślono okręt z Rejestru Okrętów Marynarki Wojennej, a następnie skierowano do Pearl Harbor na Hawajach, gdzie od 1999 pełni rolę okrętu-muzeum.

1993 - Zmarł Brandon Bruce Lee, amerykański aktor, syn azjatyckiego mistrza sztuk walk wschodnich Bruce’a Lee. Zagrał między innymi w filmach: "Huragan ognia", "Laserowa misja" i "Piętno nienawiści". W 1993 roku odrzucił propozycję zagrania swojego ojca w filmie "Smok: historia Bruce’a Lee". Zmarł w wieku 28 lat z powodu obrażeń powstałych w wyniku postrzału na planie filmu "Kruk", w którym grał główną rolę. Urodził się 1 lutego 1965 roku.

1995 - Zmarła Selena, właściwie Selena Quintanilla-Perez, amerykańska piosenkarka, pochodzenia meksykańskiego, jedna z największych gwiazd muzyki Tejano i Latin na świecie. Otrzymała nagrodę muzyczną Grammy za album "Live! Selena". Zmarła po postrzeleniu przez szefową jej fan clubu. Dwa tygodnie po jej śmierci, George W. Bush, ówczesny gubernator Stanu Teksas, ustanowił 16 kwietnia, dzień urodzin piosenkarki, "Dniem Seleny” w Teksasie. Urodziła się 16 kwietnia 1971 roku.

1998 - Polska rozpoczęła w Brukseli oficjalne negocjacje akcesyjne z Unią Europejską. Najtrudniejsze były rozmowy w obszarach dotyczących finansowego wymiaru członkostwa. Wiele czasu Polski Zespół Negocjacyjny poświęcił także kwestii dostępu Polaków do europejskich rynków pracy oraz dopłat do produkcji rolnej. Rozmowy zakończyły się 13 grudnia 2002 roku. Państwem członkowskim Polska stała się 1 maja 2004 roku. Do Unii Europejskiej wstąpiły wówczas także Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry. Było to największe w historii rozszerzenie UE.

1999 - Premiera filmu science fiction "Matrix" w reżyserii Larry’ego i Andy’ego Wachowskich. Główne role zagrali Keanu Reevers i Laurence Fishburne. Przy budżecie 63 milionów dolarów "Matrix" zarobił blisko 464 miliony dolarów. Kontynuacją Matrixa były filmy: "Matrix: Reaktywacja" i "Matrix: Rewolucje", oraz ubiegłoroczny obraz "Matrix Zmartwychwstania". 25. rocznica

2004 - W irackiej Al-Falludży czterech pracowników amerykańskiego przedsiębiorstwa z branży ochroniarskiej Blackwater zostało zamordowanych przez rebeliantów. Ich ciała podpalono i powieszono na moście nad Eufratem. 20. rocznica

2009 - Cała czteroosobowa załoga zginęła w katastrofie należącego do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej samolotu An-28 Bryza-2RF na lotnisku wojskowym w Gdyni - Babich Dołach. Pilot ćwiczył podejście do lądowania awaryjnego z wyłączonym jednym silnikiem. 15. rocznica

2009 - Weszła w życie ustawa o upadłości konsumenckiej. O ogłoszeniu upadłości decyduje sąd na wniosek dłużnika. Wierzyciele nie mają uprawnienia do przymusowego wszczęcia tego rodzaju postępowania. Ogłoszenie upadłości jest możliwe raz na 10 lat z przyczyn nadzwyczajnych i niezależnych od dłużnika spowodowanych na przykład chorobą, wypadkiem lub utratą pracy. 15. rocznica

2012 - Zmarł Kornel Stanisław Gibiński, lekarz, profesor nauk medycznych, członek rzeczywisty PAN. Założyciel i przewodniczący Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego. Żołnierz Armii Krajowej, aresztowany i osadzony w Gross-Rosen w 1944 roku. Po wojnie pracował we Wrocławiu. Tam zainteresował się endoskopią, gdy znalazł trzy poniemieckie endoskopy. Bywa nazywany ojcem śląskiej interny. Urodził się 7 września 1915 roku.

2014 - Zmarł Władysław Filipowiak, historyk, archeolog i podróżnik, profesor i wykładowca w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie, obecnie Uniwersytet Szczeciński. W latach 1955-2000 był dyrektorem Muzeum Narodowego w Szczecinie. Urodził się 29 kwietnia 1926 roku. 10. rocznica

2014 - W Wielkopolsce zamknięto, ostatnią w Europie regularną linię kolejową Wolsztyn-Leszno, obsługiwaną przez parowozy. Powodem był brak porozumienia samorządów z właścicielem Parowozowni Wolsztyn, spółką PKP Cargo. 10. rocznica

2016 - Zmarł Imre Kertész, węgierski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla z 2002 roku. Urodzony w rodzinie węgierskich Żydów, był więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych w Auschwitz-Birkenau i Buchenwaldzie. Holokaust stał się głównym tematem jego twórczości. Najpopularniejsze jego powieści to "Los utracony", "Fiasko", "Kadysz dla nienarodzonego dziecka" i "Likwidacja". Urodził się 9 listopada 1929 roku.

2017 - Zmarł Erwin Kruk, pisarz, poeta i dziennikarz, senator I kadencji w latach 1989-1991. Szczególną część swojej twórczości poświęcił tematyce mazurskiej. Został odznaczony Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Urodził się 4 maja 1941 roku.

2018 - Zmarł Jan Siek, rzeźbiarz, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych imienia Jana Matejki w Krakowie. Jest autorem między innymi posągu świętej Barbary na szczycie budynku głównego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz monumentalnych postaci hutników przy wejściu do tego gmachu. Urodził się w 1936 roku.

2019 - Zmarł Jan Bohdan Gliński, lekarz, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego. W czasie kampanii wrześniowej walczył, jako ochotnik. Podczas Powstania Warszawskiego kierował Punktem Ratowniczo-Sanitarnym w Zgrupowaniu Gurt, później był komendantem powstańczego szpitala. Po zakończeniu wojny pracował, jako lekarz. Od 1986 roku przygotowywał Słownik Biograficzny Lekarzy i Farmaceutów Ofiar Drugiej Wojny Światowej. Do jego śmierci ukazały się dwa tomy tego opracowania. Urodził się 19 grudnia 1915 roku. 5. rocznica

2020 - Zmarł Jan Berner, chirurg, profesor nauk medycznych, w latach 2002-2006 - prezydent Pabianic. W latach 80. był dziekanem wydziału lekarskiego Akademii Medycznej w Łodzi. W praktyce medycznej i badaniach naukowych zajmował się chirurgią onkologiczną i technikami operacyjnymi chirurgii naczyniowej. Opublikował ponad 200 prac naukowych. Urodził się 2 marca 1932 roku.

2021 - Zmarła Izabella Sierakowska, filolog rosyjski, nauczycielka i działaczka Związku Nauczycielstwa Polskiego, polityk, posłanka na Sejm kontraktowy oraz na Sejm RP I, II, III, IV i VI kadencji.

2022 - Zmarł Andrzej Bujakiewicz, dyrygent i pedagog. Założyciel i wieloletni dyrektor Filharmonii Kaliskiej a także autor hejnału miasta Kalisza. Pierwszy zespół założył w 1974 roku, gdy pracował w szkole muzycznej. Należeli do niego uczniowie absolwenci i nauczyciele. W 1993 roku zespół stał się bazą kadry muzyków powstającej Filharmonii Kaliskiej. Urodził się 21 września 1939 roku.

2023 - Zmarł Mariusz Prokop, piłkarz występujący na pozycji obrońcy. Przez sześć lat swojej piłkarskiej kariery związany był z Motorem Lublin, w którego barwach rozegrał, w latach 1989-1992, 61 meczów w pierwszej lidze. Grał także w klubach: Avia Świdnik, Stal Stalowa Wola, Polonia Warszawa, Hetman Zamość, Stilon Gorzów Wielkopolski, Korona Kielce i polonijnym klubie Olympia Stamford SC. Urodził się 6 czerwca 1968 roku. 1. rocznica