1407 - W Malborku zmarł Konrad von Jungingen, wielki mistrz zakonu krzyżackiego od 1393 roku. Pochodził ze Szwabii. Do zakonu krzyżackiego wstąpił wraz z młodszym bratem Ulrichem około 1380 roku. W 1404 roku podczas spotkania w Raciążku z królem Władysławem Jagiełłą oddał Koronie Polskiej ziemię dobrzyńską, czym zagwarantował państwu zakonnemu pokój z Rzeczpospolitą. W czasie jego panowania Prusy osiągnęły największy zasięg terytorialny, a gospodarka była w pełnym rozkwicie. Urodził się około 1355 roku.

1689 - Na Rynku Starego Miasta w Warszawie spalono na stosie skazanego na śmierć za ateizm Kazimierza Łyszczyńskiego, autora traktatu "O nieistnieniu Boga", patrona polskich wolnomyślicieli. Z zakonu jezuitów formalnie wystąpił w 1666 roku, po czym zajął się polityką. Wielokrotnie był wybierany posłem na sejm z województwa brzeskiego. Urodził się 4 marca 1634 roku. 335. rocznica

1746 - Urodził się Francisco Goya, uważany za jednego z trzech - obok El Greca i Velazqueza - najwybitniejszych hiszpańskich malarzy. Tworzył obrazy religijne, mitologiczne, historyczne, sceny rodzajowe oraz grafiki. Namalował między innymi "Rodzinę Karola IV" i "Maję ubraną". Zmarł 16 kwietnia 1828 roku.

1791 - Poświęcono pierwszy, drewniany kościół Świętego Ludwika w Moskwie. W 1833 roku rozpoczęto trwającą dwa lata budowę nowego gmachu świątyni. Kościół świętego Ludwika jest jedną z dwóch czynnych nieprzerwanie przez cały czas istnienia ZSRR świątyń katolickich w Rosji. Drugą jest kościół Matki Boskiej z Lourdes w Sankt Petersburgu.

1796 - Carl Friedrich Gauss udowodnił, że możliwe jest skonstruowanie siedemnastokąta foremnego przy użyciu cyrkla i linijki. Gauss uważany jest za jednego z największych matematyków w historii, obok Archimedesa i Newtona. Przez sobie współczesnych określany był mianem "Księcia matematyków”. Urodził się 30 kwietnia 1777 w Brunszwiku, a zmarł 23 lutego 1855 w Getyndze.

1821 - Została zawarta tak zwana "umowa zgierska" w sprawie osiedlenia się w mieście 300 zagranicznych sukienników. Każdy z przybyłych wypełniał protokół deklaracyjny, w którym zobowiązywał się ostatecznie osiąść w Zgierzu i utrzymywać w ciągłym ruchu - warsztaty sukiennicze - i na wybranym placu w osadzie wybudować dom drewniany na podmurowaniu, kryty dachówką. Dla większej zachęty w osiedlaniu się, głównie Niemców, umowa obejmowała także utworzenie parafii ewangelickiej.

1822 - Stany Zjednoczone utworzyły Terytorium Florydy, zorganizowane na miejscu kolonii zakupionej od Hiszpanii za pięć milionów ówczesnych dolarów, czyli około 80 milionów obecnych. Pierwszym gubernatorem terytorium został Andrew Jackson, późniejszy prezydent USA. 3 marca 1845 roku, Floryda została przyjęta do Unii, jako dwudziesty siódmy stan.

1830 - W Théâtre de l’Odéon w Paryżu odbyła się premiera dramatu "Krystyna" Alexandre’a Dumasa. Sztuka osnuta jest na wydarzeniach z życia królowej szwedzkiej Krystyny. Akcja toczy się w XVII wieku. Przedstawienie podobało się publiczności, chociaż podczas premiery doszło do awantury wśród widowni. Później sala była zawsze wypełniona po brzegi, a aktorów nagradzała oklaskami.

1840 - Zmarł Beau Brummell, arbiter męskiej elegancji w Wielkiej Brytanii oraz bliski przyjaciel księcia regenta, przyszłego króla Jerzego IV. Wprowadził do mody męskiej skromniejszy ubiór, dopasowany i skrojony do ciała, były to między innymi ciemne garnitury ze spodniami o pełnej długości, przyozdobione wiązanym ascotem, fularem lub apaszką, wiązane prawie jak krawat. Brummellowi przypisuje się wprowadzenie do klasycznej mody męskiej współczesnego garnituru noszonego z wiązanym krawatem. Według ówczesnej prasy potrzebował codziennie pięciu godzin na przebranie się i polecał polerowanie obuwia szampanem. Jego styl ubioru odwołuje się do idei dandyzmu. Urodził się 7 czerwca 1778 roku.

1853 - W oknie wystawowym lwowskiej apteki "Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego. Kolejne, już ulepszone lampy, po raz pierwszy zostały zastosowane do oświetlenia szpitala we Lwowie, a 31 lipca 1853 przeprowadzono pierwszą operację nocną z ich wykorzystaniem.

1853 - Urodził się Vincent van Gogh, holenderski malarz, autor słynnych "Słoneczników". Tworzył głównie portrety, pejzaże, sceny rodzajowe oraz martwe natury. Mało doceniany za życia, van Gogh zyskał sławę po śmierci. Dziś jest powszechnie uważany za jednego z największych malarzy w historii, artystę, którego twórczość stanowi istotne źródło sztuki współczesnej. Zmarł 29 lipca 1890 roku.

1856 - W Paryżu podpisano traktat pokojowy kończący wojnę krymską między Rosją i Turcją oraz sprzymierzonymi z nią Anglią i Francją. Rosja musiała odstąpić południową część Besarabii Turcji, która utrzymała też protektorat nad Mołdawią, Wołoszczyzną i Serbią. Morze Czarne ogłoszono neutralnym, otwartym dla wszystkich flot, a mocarstwa zachodnie przejęły opiekę nad ludnością chrześcijańską w imperium tureckim.

1857 - Urodziła się Gabriela Zapolska, aktorka, powieściopisarka i dramaturg. Jest autorką wielu powieści, między innymi "Sezonowa miłość" oraz dramatów: "Moralność pani Dulskiej", "Żabusia" oraz "Ich czworo". Przedstawicielka polskiego naturalizmu, wykpiwała moralną obłudę mieszczaństwa. Interesowała się kulturą żydowską, piętnowała antysemityzm. W tygodniku "Życie” opublikowała powieść "Antysemitnik". Podejmowała również tematykę patriotyczną, w której nawiązywała do tradycji romantyzmu. Zmarła 21 grudnia 1921 roku.

1858 - Amerykanin Hyman Lipman opatentował ołówek z gumką. Cztery lata później sprzedał swój patent firmie Joseph Reckendorfer za 100 tysięcy dolarów, który pozwał producenta ołówków Faber za naruszenie praw. W 1875 roku Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzekł, że patent jest nieważny, ponieważ wynalazek był w istocie tylko połączeniem dwóch już znanych rzeczy.

1867 - Car Rosji Aleksander II sprzedał Alaskę i Wyspy Aleuckie Stanom Zjednoczonym za siedem milionów 200 tysięcy dolarów, równowartość dzisiejszych 108 milionów dolarów. Jednym z pierwszych amerykańskich urzędników federalnych Alaski został Polak, Włodzimierz Krzyżanowski. Przez pierwsze trzy dekady po zakupie, rząd federalny nie przykładał większej wagi do rozwoju Alaski. Decyzję o zakupie usprawiedliwiono dopiero w latach 90. XIX wieku wraz z odkryciem złóż złota w kanadyjskim Klondike. Odkrycie spowodowało gorączkę złota nad granicznym Jukonem, która przyczyniła się do zwiększenia populacji i rozwoju regionu.

1878 - Rozegrano pierwszy mecz finałowy o Puchar Walii w piłce nożnej. Wrexham F.C. pokonał Druids F.C. 1:0. Puchar Walii, to jedne z najstarszych rozgrywek klubowych na świecie. Początkowo do turnieju przystępowały kluby z północy Walii, gdyż na Południu bardziej popularne były zawody rugby. Pierwszą drużyną z południowej części był zespół Cardiff City, który przystąpił do rozgrywek w 1912 roku.

1880 - Zmarł Jan Kanty Działyński, działacz społeczny i polityczny, organizator pomocy i uczestnik Powstania Styczniowego, prezes towarzystwa literacko-historycznego. Wydał między innymi "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski" i "Acta Tomiciana”. W 1872 roku był jednym z założycieli Banku Włościańskiego w Poznaniu. Fundował stypendia dla polskich studentów, kierował emigracyjnym Stowarzyszeniem Pomocy Naukowej. Na emigracji we Francji pracował też nad skonstruowaniem karabinu wielostrzałowego. Urodził się 28 września 1829 roku.

1880 - Urodził się Roman Sitko, duchowny katolicki, rektor Seminarium Duchownego w Tarnowie, błogosławiony Kościoła katolickiego. 22 maja 1941 w Błoniu koło Tarnowa Niemcy aresztowali go wraz grupą 19 alumnów I roku seminarium. 12 października 1942 roku został zamordowany w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Ksiądz Roman Sitko został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w Warszawie 13 czerwca 1999 w grupie 108 polskich męczenników. W 2014 miał premierę dokumentalno-fabularyzowany film "Ksiądz Roman Sitko. Bohater z wiary”.

1881 - W amerykańskim magazynie satyrycznym "Puck” pojawiły się pierwsze emotikony. Pismo określiło je, jako "sztukę typograficzną". Emotikony przedstawiały cztery twarze, które okazują radość, melancholię, obojętność i zdziwienie. Ze względu na układ graficzny zostały nazwane "pionowymi emotikonami".

1890 - Urodził się Juliusz Kleeberg, generał, uczestnik wojny obronnej 1939 roku, organizator polskiego ruchu oporu w południowej Francji w latach 1940-1942. Od stycznia do grudnia 1944 - przedstawiciel Rządu Stanisława Mikołajczyka do Spraw Opieki Nad Uchodźcami we Włoszech, a potem szef Wojskowej Delegacji Rzeczypospolitej przy Sztabie Wojsk Sprzymierzonych. Po demobilizacji osiadł w Australii, gdzie zginął 4 lipca 1970 roku w wypadku samochodowym.

1892 - Urodził się Stefan Banach, matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i członek Polskiej Akademii Umiejętności, jeden z czołowych przedstawicieli lwowskiej szkoły matematycznej, twórca tak zwanej przestrzeni Banacha. Autor ponad 60 prac naukowych, w tym monografii "Théorie des opérations linéaires” - pierwszej książki na świecie poświęconej ogólnej teorii przestrzeni liniowo-metrycznej. Zmarł 31 sierpnia 1945 roku. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Orła Białego.

1894 - Urodził się Siergiej Iljuszyn, radziecki inżynier i konstruktor lotniczy. Był twórcą znanych na całym świecie samolotów, które zostały nazwane "Ił", od pierwszych liter jego nazwiska. Zmarł 9 lutego 1977 roku. 130. rocznica

1900 - Brytyjski archeolog sir Arthur John Evans odnalazł w Knossos na Krecie gliniane tabliczki, będące śladem kultury minojskiej - jednej z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego. Rozwijała się ona na wyspie do około 1200 roku p.n.e. Swoją nazwę wzięła od Minosa, mitologicznego króla Krety. Minojczycy posługiwali się hieroglificznym pismem linearnym A i B, w którym litery były nie obrazkami, a zarysem przedmiotów. Pismo A do dziś nie zostało odszyfrowane. Pismo linearne B odczytał w latach 50. XX wieku angielski architekt, pasjonat filologii Michael Ventris.

1902 - Zmarł Julius Koch, niemiecki wielkolud, jeden z dwunastu ludzi w dziejach medycyny, u których pomiar wzrostu wykazał ponad 240 centymetrów. Miał 245,9 centymetra wzrostu. Cierpiał na gigantyzm eunuchoidalny. Za życia był najwyższym mieszkańcem Europy. Urodził się w 1872 roku.

1905 - Urodził się Albert Pierrepoint, Naczelny Kat Zjednoczonego Królestwa Brytyjskiego w latach 1941-1956. Po procesach norymberskich został potajemnie przewieziony przez brytyjskie władze wojskowe do Niemiec, gdzie powiesił około 200 nazistowskich zbrodniarzy wojennych. Wtedy też, wbrew jego woli, odtajniono jego personalia, a brytyjskie gazety zamieściły szereg artykułów wychwalających jego profesjonalizm i staranność, z jaką wykonywał wyroki na sprawcach Holokaustu. Albert Pierrepoint był katem o największej w historii Wielkiej Brytanii udokumentowanej liczbie - 450 - wykonanych wyroków kary śmierci. Albert Pierrepoint zrezygnował z zawodu kata w 1956. Później stał się zagorzałym przeciwnikiem kary śmierci. Zmarł 10 lipca 1992 roku.

1907 - Urodził się Jarosław Skulski, aktor teatralny i filmowy, grywał również w Teatrze Telewizji i słuchowiskach Polskiego Radia. Zagrał między innymi w filmach: "Zakazane piosenki", "Faraon", "Stawiam na Tolka Banana", "Celuloza". Zmarł 22 lipca 1977 roku.

1908 - Urodził się Witold Aleksander Urbanowicz, generał brygady, pilot Polskich Sił Powietrznych, podpułkownik Królewskich Sił Powietrznych, dowódca eskadry "A” w Dywizjonie 303. Z wynikiem 15 pewnych i jednego prawdopodobnego zestrzelenia, jako jedyny Polak znalazł się w pierwszej dziesiątce najskuteczniejszych pilotów alianckich Bitwy o Anglię. Zmarł 17 sierpnia 1996 roku.

1910 - Urodził się Józef Marcinkiewicz, matematyk, autor prac z dziedziny analizy matematycznej, doktor filozofii, docent Uniwersytetu Wileńskiego, porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Po najeździe sowieckim na Polskę wzięty do niewoli przez Armię Czerwoną. Przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku. Wiosną 1940 roku zamordowany w Charkowie przez NKWD. Pochowany został na Polskim Cmentarzu Wojennym w Charkowie

1912 - Zmarł Karol May, pisarz niemiecki. Początkowo tworzył opowiadania o tematyce ludowej, potem powieści awanturnicze i indiańskie, dzięki którym zyskał sławę wśród młodych czytelników, między innymi: "Winnetou”, "Old Surehand” i "Skarb w Srebrnym Jeziorze”. Jeden z najpopularniejszych i pierwszy pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy pisarzy w historii literatury niemieckiej. Książki Karola Maya przetłumaczono na ponad 30 języków i wydano w ponad 200 milionach egzemplarzy. Urodził się 25 lutego 1842 roku.

1914 - Urodził się Sonny Boy Williamson, wirtuoz harmonijki ustnej. Uznawany za ojca nowoczesnego bluesa harmonijkowego. Jego pierwszy utwór "Good Morning, School Girl” był hitem w 1937 roku, dzięki któremu stał się bardzo popularny. Został zamordowany podczas napadu rabunkowego, 1 czerwca 1948 roku w Chicago. 110. rocznica

1915 - Urodziła się Jadwiga Andrzejewska, aktorka filmowa i teatralna. W latach 30. XX wieku zagrała między innymi w filmach: "Dziewczęta z Nowolipek", "Ada! To nie wypada”, "Zapomniana melodia" i "Strachy". Po kampanii wrześniowej znalazła się we Lwowie, gdzie grała w Teatrze Miniatur. Od listopada 1941 występowała w zespole "Czołówki Teatralnej" Armii Polskiej tworzonej na terenie ZSRR przez generała Władysława Andersa. W marcu 1942 wyruszyła z Armią Andersa przez Bliski Wschód do Mandatu Palestyny. Na przełomie 1944 i 1945 występowała w Polskim Teatrze Szkolnym, z którym odwiedziła Jerozolimę, Tel Awiw, Nazaret i Hajfę. Po wojnie wystąpiła między innymi w "Pod gwiazdą frygijską”, "Miejscu na ziemi", "Zniczu olimpijskim” i "Ziemi obiecanej”. Zmarła 4 października 1977 roku.

1916 - I wojna światowa: Niemiecki okręt podwodny SM U-33 zatopił na Morzu Czarnym rosyjski statek szpitalny "Portugal”. Zginęło 115 członków załogi i pracowników Czerwonego Krzyża. Rosyjski statek był chroniony konwencją haską.

1919 - Zmarł Józef Puzyna, matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, członek krakowskiej Akademii Umiejętności, współtwórca polskiej terminologii matematycznej. Jego najsłynniejszą pracą była "Teoria funkcji analitycznych". Urodził się 18 kwietnia 1856 roku. 105. rocznica

1920 - Urodził się Tadeusz Lipski, dowódca wojskowy, podoficer Armii Krajowej, żołnierz partyzantki antykomunistycznej na Podkarpaciu. Był poszukiwany przez PRL-owskie organy ścigania. Rozpoznany i aresztowany w kwietniu 1964 przez Służbę Bezpieczeństwa został skazany na 12 lat więzienia po zastosowaniu amnestii.

1921 - Urodził się Stanisław Burza-Karliński - generał brygady Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej w czasie II wojny światowej. Należał do oddziału partyzanckiego "Burza". Pozostał w partyzantce po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku dowodził w bitwie pod Majkowicami przeciwko Armii Czerwonej. Został ujęty przez organa bezpieczeństwa i skazany na karę śmierci zamienioną na 15 lat więzienia. Wyszedł na wolność w 1956. W 1980 roku wyjechał do Kanady, wrócił do Polski po 15 latach. W 2007 został mianowany na stopień generała brygady, przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Zmarł 12 kwietnia 2015 roku.

1923 - Urodził się Wojciech Maciejewski, reżyser słuchowisk radiowych, założyciel Sekcji Radia, Telewizji i Filmu w Związku Artystów Scen Polskich, były skarbnik ZASP. Od 1949 roku był kierownikiem artystycznym rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu. Pisał autorskie scenariusze i adaptacje radiowe literatury , w tym dzieł Szekspira, Czechowa i innych , które następnie reżyserował. W spektaklach radiowych uczestniczyli wówczas artyści polskich teatrów: Zofia Rysiówna, Hanna Skarżanka, Czesław Wołłejko, Adam Hanuszkiewicz, i inni. Początkowo słuchowiska nadawano ona żywo, co budziło wielki stres u realizatorów i artystów. OD 1951 do 1981 roku był związany z Teatrem Polskiego Radia w Warszawie. Wyreżyserował między innymi słuchowiska: "Romeo i Julia" według Szekspira i "Mąż idealny", na podstawie sztuki Oskara Wilde"a. Jego pasją było żeglarstwo i wprowadzał tę tematykę do swojej pracy. Zmarł 11 lutego 2018 roku.

1923 - Urodził się Jerzy Litwiniuk, pisarz, tłumacz poezji i prozy. Autor takich utworów, jak: "Dziura w moście", "Dłoń albo pięść", "Kocie łby", twórca polskiego przekładu fińskiej "Kalevali". Zmarł 18 października 2012 roku.

1924 - Urodził się Józef Uznański, przewodnik tatrzański, w czasie II wojny światowej kurier ZWZ-AK, po wojnie ratownik górski, jeden z pierwszych ratowników pracujących z psem specjalnie przeszkolonym do odnajdowania ofiar lawin. Wziął udział w ponad 300 akcjach ratunkowych. Został odznaczono Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 20 lutego 2012 roku. 100. rocznica

1933 - Urodził się Jerzy Dąbrowski, dziennikarz radiowy, poeta, tekściarz, satyryk, bajkopisarz. W redakcji "Muzyki i Aktualności” Polskiego Radia przepracował łącznie 27 lat, a po 13 grudnia 1981 roku przeszedł na wcześniejszą emeryturę. Na antenie Polskiego Radia opublikował ponad sześć tysięcy wierszy, skeczy, piosenek, komentarzy, teatrzyków satyrycznych oraz felietonów. Jest też autorem tekstów piosenek dla dzieci, między innymi: "Co powie tata” i "Puszek Okruszek”. Zmarł 8 listopada 1992 roku.

1935 - Urodził się Józef Golec, pedagog, działacz społeczny, instruktor harcerski, esperantysta i popularyzator esperanta, organizator turystyki, nauczyciel plastyki, twórca ekslibrisów głównie o tematyce esperanckiej oraz judaiców, popularyzator rodzinnego Śląska Cieszyńskiego oraz Sopotu. Na początku lat 80. XX wieku był aktywnym działaczem "Solidarności”. Zmarł 26 sierpnia 2017 roku.

1937 - Urodził się Warren Beatty, amerykański aktor, producent, scenarzysta i reżyser filmowy. Zagrał między innym w filmach "Wiosenna bujność traw", "Bonnie i Clyde", "Syndykat zbrodni", "Dick Tracy", "Bugsy" i "Czerwoni". Za reżyserię tego ostatniego filmu dostał Oscara w 1982 roku.

1938 - Urodziła się Zofia Merle, aktorka. Zasłynęła jako aktorka w komediach Stanisława Barei - "Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?”, "Miś”, "Alternatywy 4" oraz "Zmiennicy”. Zagrała też wiele ról filmowych u takich reżyserów jak: Andrzej Barański, Jerzy Antczak, Kazimierz Kutz, Sylwester Chęciński, Łukasz Wylężałek, Andrzej Kondratiuk, Janusz Kondratiuk. Stworzyła wiele znakomitych kreacji filmowych. Do ważnych ról w dorobku Zofii Merle należą też występy w "Chłopach”, "Nocach i dniach”, "Wszystko, co najważniejsze...”, "Rozmowach kontrolowanych”, "Dniu świra” oraz we "Wszyscy jesteśmy Chrystusami”.

1939 - Uruchomiono produkcję opon w Firmie Oponiarskiej Dębica Spółka Akcyjna. Produkowano je na podstawie licencji amerykańskiego przedsiębiorstwa General Tire and Rubber Company. W 1949 roku zakład został znacjonalizowany przez komunistyczne władze i funkcjonował pod nazwą Zakłady Przemysłu Gumowego Dębica. Od 1995 roku spółka wchodzi w skład koncernu Goodyear. 85. rocznica

1940 - W pobliżu wsi Hucisko na Kielecczyźnie oddział Kawalerii Wojsk Polskich majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala" stoczył zwycięską bitwę z żołnierzami niemieckimi. Zginęło około 100 Niemców, jedna trzecia uczestniczących w bitwie i 11 spośród 100 Hubalczyków. W odwecie Niemcy dwukrotnie spacyfikowali Hucisko mordując ponad 40 mieszkańców wsi.

1940 - W Warszawie Niemcy aresztowali działaczy politycznych i społecznych, lekarzy, adwokatów oraz nauczycieli. Wśród zatrzymanych był między innymi Maciej Rataj, były marszałek Sejmu RP, jeden z przywódców Stronnictwa Ludowego, zaangażowany w działania konspiracyjnej Głównej Rady Politycznej przy Służbie Zwycięstwu Polski. Został rozstrzelany w czerwcu 1940 roku w Palmirach.

1942 - Urodził się Wacław Tkaczuk, dziennikarz radiowy, krytyk literacki. Z Polskim Radiem związany w latach 1990-2005. Był między innymi wicedyrektorem Programu II i kierownikiem literackim Teatru Polskiego Radia. Był autorem licznych audycji literacko-dokumentalnych i poetyckich oraz, rzadziej, adaptacji radiowych prozy, dramatu i poezji. Laureat Złotego Mikrofonu w 1993 roku oraz Nagrody Literackiej imienia Stanisława Piętaka, za prezentację poezji współczesnej na antenie radiowej. W 2009 został laureatem Nagrody imienia Witolda Hulewicza w kategorii twórczości radiowej za zasługi w dziedzinie kultywowania hulewiczowskich tradycji "Teatru Wyobraźni”, czyli Teatru Polskiego Radia. Był znany również, jako poeta, krytyk, wydawca, tłumacz literatury niemieckiej. Zmarł 5 stycznia 2018 roku.

1942 - Urodził się Zbigniew Bizoń, kompozytor, saksofonista, wokalista, członek popularnych w latach 60. grup rockowych - Czerwono-Czarni i Tajfuny. Pod koniec lat 60. utworzył własną grupę Bizony. Jest kompozytorem kilku popularnych wówczas piosenek: "Nie wiem, czy to warto”, "Lepiej późno niż wcale”, "Wiatr od Klimczoka”. Pisał do tekstów takich autorów, jak Jonasz Kofta, Janusz Kondratowicz i Wojciech Młynarski. W roku 1971 Zbigniew Bizoń wyemigrował do Szwecji, gdzie mieszka do dzisiaj.

1943 - Zmarł, torturowany na Pawiaku przez Niemców, Jan Bytnar, pseudonim "Rudy", działacz konspiracyjny, harcmistrz, podporucznik, żołnierz Armii Krajowej, członek Szarych Szeregów, współorganizator akcji Małego Sabotażu organizacji "Wawer". Został odbity przez grupy szturmowe w akcji pod Arsenałem 26 marca 1943 podczas przewożenia po przesłuchaniu z siedziby gestapo. Zmarł jednak w wyniku odniesionych obrażeń. Jeden z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec”. Urodził się 6 maja 1921 roku.

1943 - Zmarł Maciej Aleksy Dawidowski, pseudonim "Alek", działacz konspiracyjny w czasie II wojny światowej, instruktor harcerski, podharcmistrz, sierżant podchorąży, żołnierz AK, aktywny uczestnik akcji Małego Sabotażu organizacji "Wawer". Jeden z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". Podczas akcji odbicia Jana Bytnara został ciężko ranny w brzuch. Zmarł po czterech dniach. Dawidowski i Bytnar zostali pochowani w jednym grobie na warszawskich Powązkach Wojskowych. Urodził się 3 listopada 1920 roku.

1944 - W nocy z 29 na 30 marca oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordował, według różnych źródeł, od 56 do140 polskich mieszkańców wsi Wołczków koło Stanisławowa. Nacjonaliści ukraińscy podpalali budynki i zabijali napotkane osoby bez względu na płeć i wiek. 80. rocznica

1944 - Niemcy zestrzelili 95 i uszkodzili 71 z ogólnej liczby 795 brytyjskich bombowców biorących udział w nalocie na Norymbergę. Zginęło 545 brytyjskich lotników, a 152 dostało się do niewoli. Była to największa strata brytyjskiego lotnictwa w czasie jednego nalotu podczas II wojny światowej. Zniszczenia Norymbergii były niewielkie, gdyż większość bomb została zrzucona na wschodnie przedmieścia. 120 brytyjskich bombowców z powodu błędów w nawigacji zrzuciła bomby na Schweinfurt, miasto położone około 80 kilometrów na północny zachód od Norymbergii. 80. rocznica

1945 - Gdańsk został wyzwolony przez wojska radzieckie i polskie. Zniszczeniu uległo 90 procent zabytkowego śródmieścia, przy czym szacuje się, że około połowy zniszczeń powstało w rezultacie nalotów lotniczych w trakcie wojny bądź ostrzału artyleryjskiego podczas walk, zaś drugą połowę stanowiło burzenie miasta przez wojska sowieckie. Gdańsk po opuszczeniu miasta przez Niemców został stolicą województwa gdańskiego, które utworzono z północnej części województwa pomorskiego i byłego Wolnego Miasta Gdańska. Mieszkający tam Niemcy zostali wysiedleni na zachód.

1945 - Urodził się Eric Clapton, brytyjski gitarzysta i piosenkarz, kompozytor i autor tekstów. Początkowo grał w zespołach, między innymi w The Yardbirds, John Mayall & the Bluesbreakers oraz Cream. Od lat 70. rozpoczął karierę solową. W 2011 roku został sklasyfikowany na drugim miejscu listy 100 największych gitarzystów wszech czasów magazynu "Rolling Stone”. W 2000 został wprowadzony, jako artysta solowy do Rock and Roll Hall of Fame.

1947 - Urodził się Piotr Grabowski, aktor teatralny, związany ze scenami Lublina, Katowic i Warszawy. Wystąpił między innymi w filmach: "Ekstradycja 2”, "Kamień na kamieniu”, "Cwał” i "Czarodziej z Harlemu”. W dubbingu użyczał swojego głosu postaci Myszki Miki. Zmarł 7 stycznia 1998 roku.

1949 - Zmarł Friedrich Bergius, niemiecki chemik. Badał wpływ dużych ciśnień na przebieg reakcji chemicznych, w 1913 roku opracował przemysłową metodę otrzymywania benzyny syntetycznej. Laureat nagrody Nobla z 1931 roku. Urodził się 11 października 1884 roku we Wrocławiu. 75. rocznica

1950 - Urodził się Robbie Coltrane, szkocki aktor komediowy. Jest znany przede wszystkim z ról Hagrida w cyklu filmów o Harrym Potterze i Valentina Zukovsky'ego w filmach "Golden Eye" oraz "Świat to za mało" z serii o agencie 007 Jamesie Bondzie.

1959 - Zmarł Kazimierz Moszyński, etnolog, historyk kultury, językoznawca. Prowadził pierwsze systematyczne badania etnograficzne na wschodnim Polesiu. Urodził się 5 marca 1887 roku. 65. rocznica

1962 - Urodziła się Adrianna Biedrzyńska, aktorka, wystąpiła między innymi w filmach "Dekalog IV", "Niezwykła podróż Baltazara Kobera", "Piłkarski poker", "300 mil do nieba", "Nad rzeką, której nie ma", "Pierścionek z orłem w koronie" i "Pajęczarki". Próbuje swych sił także, jako piosenkarka. Koncertowała w USA, Kanadzie, Australii. Współpracowała z kabaretem Tey, Pawłem Dłużewskim, działała też w Babskim Kabarecie

1964 - Urodziła się Tracy Chapman, amerykańska piosenkarka, kompozytorka. Jej największe przeboje to "Baby Can I Hold You", "Talkin' Bout a Revolution", "Fast Car" i "Give Me One Reason". 60. rocznica

1965 - Zmarł Philip Showalter Hench, amerykański lekarz reumatolog. Za badania nad hormonami kory nadnerczy, a także za zastosowanie tych hormonów w walce z chorobami reumatycznymi został uhonorowany w 1950 roku Nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny. Urodził się 28 lutego 1896 roku.

1966 - Urodził się Piotr Pawłowski, działacz społeczny, założyciel i prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji oraz Fundacji Integracja, których celem było działanie na rzecz osób z niepełnosprawnością. W wieku 16 lat podczas wakacji niefortunnie skoczył do wody, w wyniku, czego od tamtej pory poruszał się na wózku inwalidzkim. Był miłośnikiem malarstwa - malował ustami, najchętniej pejzaże i martwą naturę. Zmarł 8 października 2018 roku.

1968 - Po ponad 50 latach wycofano z wyposażenia brytyjskiej armii karabin maszynowy Vickers. Była to niezawodna broń, bardzo lubiana przez żołnierzy, mogących prowadzić nieustanny ogień nawet przez wiele godzin. Amunicja była podawana z taśmy. Karabin był zazwyczaj obsługiwany przez ośmioosobową drużynę żołnierzy - jeden był strzelcem, kolejny podawał amunicję, a pozostali pomagali przenosić karabin, skrzynki amunicyjne i części zamienne. Do chłodzenia lufy używano duże ilości wody.

1970 - Rozpoczęto operację obracania o 74 stopni Pałacu Lubomirskich w Warszawie. Wybudowany na początku XVIII wieku pałac przesunięto do 18 maja w taki sposób, że jego kolumnada zamknęła perspektywę głównej alei Ogrodu Saskiego. Pałac odcięto od murów i fundamentów i na specjalnych kratownicach, po torach, powoli przesuwano na wyznaczone miejsce. W efekcie budowlę z powodzeniem obrócono o 74 stopnie.

1971 - Po prawie siedmiu dniach, 158 godzinach, uratowano uwięzionego pod ziemią górnika Alojzego Piontka. Zawał w Kopalni Węgla Kamiennego "Mikulczyce-Rokitnica" w Zabrzu zasypał na głębokości 825 metrów 19 górników. Ośmiu uratowano już w kilka godzin po katastrofie. Z pozostałych, do których ratownicy dotarli po siedmiu dniach, przeżył tylko Alojzy Piontek. Górnik urodził się 23 listopada 1934 w Chorzowie, a zmarł 29 października 2005 w Zabrzu.

1973 - W warszawskiej FSO zakończono produkcję samochodu "Warszawa". Auta tej marki były produkowane w Polsce od 1951 roku. Miały wiele wersji - od osobowych zwykłych i luksusowych, poprzez karetki pogotowia i pojazdy milicji obywatelskiej, po transportowe pick-upy. W wersji osobowej z taśm montażowych zjechało ponad 250 tysięcy "Warszaw".

1974 - W Nowym Jorku odbył się pierwszy koncert amerykańskiego zespołu punkrockowego Ramones. Jest on uważany za pierwszą grupę grającą punk rocka. W ciągu 22 lat zagrali 2263 koncerty, ostatni w 1996 roku. 50. rocznica

1975 - Premiera filmu "Awans" w reżyserii Janusza Zaorskiego. Jest to opowieść o młodym mężczyźnie, który po skończeniu studiów wraca do rodzinnego Wydmuchowa. We wsi rządzi ciemnota i zabobon. Mężczyzna postanawia wprowadzić nowoczesność. Film zdobył główną nagrodę jury podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Główne role grają: Marian Opania i Bożena Dykiel.

1976 - W londyńskim The 100 Club odbył się pierwszy koncert zespołu Sex Pistols. Grupa, która powstała w 1975 roku w Londynie, jest uważana za inicjatora muzyki punkrockowej w Wielkiej Brytanii, a także rozwoju muzyki alternatywnej.

1981 - Przed hotelem Hilton w Waszyngtonie zamachowiec John Warnock Hinckley oddał sześć strzałów do ówczesnego prezydenta Stanów Zjednoczonych Ronalda Reagana. Oprócz prezydenta obrażenia odnieśli również jego rzecznik James Brady, policjant oraz agent Secret Service. Podczas procesu w 1982 roku ława przysięgłych, zgodnie z opinią biegłych, uznała Hinckley'a za osobę niepoczytalną i skierowała do zamkniętego zakładu dla obłąkanych. We wrześniu 2016 roku John Hinckley został zwolniony ze szpitala psychiatrycznego.

1981 - W Warszawie podpisane zostało porozumienie pomiędzy stroną rządową i solidarnościową, kończące tak zwany kryzys bydgoski. Władze NSZZ "Solidarność" odwołały planowany na 31 marca strajk generalny. Kryzys spowodowany był akcją milicji, w czasie której funkcjonariusze MO siłą usunęli z sali obrad Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy związkową delegację. W trakcie interwencji pobity został przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Bydgoszczy Jan Rulewski.

1985 - Zmarł Stefan Maria Kuczyński, historyk mediewista, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmował się też działalnością edytorską, wydawał jedno z pierwszych po wojnie czasopism naukowych - miesięcznik "Nauka i Sztuka” oraz pismo "Śląsk". Jest też między innymi autorem powieści historycznych "Litwin i Andegawenka” i "Zawisza Czarny”. Urodził się 21 września 1904 roku.

1987 - Na antenie Programu 2 Telewizji Polskiej ukazało się premierowe wydanie programu informacyjnego "Panorama dnia". Czołówką programu była kula ziemska na tle nocnego nieba. Czerwony napis "Panorama dnia" obracał się kilka razy wokół kuli ziemskiej. Od 2 września 1991 roku program nazywa się "Panorama".

1987 - Na aukcji w Nowym Jorku sprzedano za prawie 40 milionów dolarów obraz "Słoneczniki" Vincenta van Gogha. Wraz z takimi obrazami jak "Mona Lisa" pędzla Leonarda da Vinci oraz "Krzyk" Edwarda Muncha, "Słoneczniki" uznawane są za najbardziej rozpoznawalne arcydzieła malarstwa światowego. Pod koniec XIX wieku cięty słonecznik stał się popularnym kwiatem używanym do dekoracji. Symbolizował radość życia i idealizm. Stał się też popularnym motywem w malarstwie. Van Gogh namalował 11 obrazów przedstawiających te kwiaty.

1988 - Grupa węgierskich studentów i intelektualistów założyła prawicowe ugrupowanie Fidesz. W wyborach 25 marca i 8 kwietnia 1990 roku Fidesz uzyskał 8,55 procent głosów i 22 mandaty w węgierskim parlamencie. Fidesz to skrót od nazwy Fiatal Demokraták Szövetsége - Związek Młodych Demokratów. Brzmienie skrótowca Fidesz jest także identyczne z łacińskim słowem fides, oznaczającym "wiarę, uczciwość, zaufanie".

1990 - Rada Najwyższa Estońskiej SRR uznała rządy radzieckie za nielegalne i ogłosiła okres przejściowy przed ogłoszeniem niepodległości. Oficjalnie Estonia proklamowała niepodległość 20 sierpnia 1991 roku, 6 września uznaną przez ZSRR. Na czele państwa stanął reformatorski komunista Edgar Savisaar.

1997 - W Londynie zmarł Tadeusz Żenczykowski, prawnik, działacz polityczny i publicysta. We wrześniu 1939 roku brał udział w obronie Warszawy, po ucieczce z niemieckiej niewoli był organizatorem i przewodniczącym konspiracyjnego Związku Odbudowy Rzeczypospolitej. Od 1940 działał w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej ZWZ/AK. Kierował Akcją N, a od 1943 był kierownikiem Podwydziału "Antyk”, zajmującego się propagandą antykomunistyczną. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie był między innymi wicedyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Autor wielu prac historycznych. Urodził się 2 stycznia 1907 roku.

1997 - We Francji zmarła Janina Brochwiczówna, aktorka filmowa i teatralna, artystka kabaretowa i piosenkarka. Zagrała między innymi w filmach: "Każdemu wolno kochać", "30 karatów", "Żona i nie żona". W 1939 roku wyjechała do Francji gdzie pod egidą Związku Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej YMCA występowała dla polskich emigrantów i żołnierzy. Urodziła się 4 lutego 1910 roku.

2002 - Zmarła brytyjska królowa-matka Elżbieta Bowes-Lyon, wdowa po królu Jerzym VI i matka królowej Elżbiety II, jedna z najpopularniejszych osób z brytyjskiej rodziny królewskiej. Odegrała ważną rolę w podtrzymywaniu morale Brytyjczyków podczas II wojny światowej. Adolf Hitler nazwał ją "najniebezpieczniejszą kobietą na świecie”. Urodziła się 4 sierpnia 1900 roku.

2010 - Zmarł Krzysztof Teodor Toeplitz, publicysta, pisarz, krytyk filmowy i autor scenariuszy filmowych, między innymi serialu "Czterdziestolatek", sztuk teatralnych i programów telewizyjnych. Był między innymi redaktorem naczelnym "Szpilek” i "Wiadomości Kulturalnych”. Był także jednym z niewielu polskich teoretyków komiksu w PRL. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu po stronie rządowej w podzespole do spraw środków masowego przekazu. Urodził się 28 stycznia 1933 roku.

2014 - Anne Hidalgo, jako pierwsza kobieta została wybrana na stanowisko mera Paryża. W drugiej turze głosowania kandydatka Partii Socjalistycznej zdobyła około 53 procent głosów, pokonując kandydatkę Unii na rzecz Ruchu Ludowego Nathalie Kosciusko-Morizet. 10. rocznica

2014 - Zmarła Kate O’Mara, brytyjska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Wystąpiła między innymi w filmach i serialach: "Korupcja", "Wielka Katarzyna", "Święty", 'Rewolwer i melonik", "Doktor Who" i "Dynastia". Urodziła się 10 sierpnia 1939 roku. 10. rocznica

2015 - Zmarła Ingrid van Houten-Groeneveld, holenderska astronom. Odkryła wraz z mężem, Cornelisem van Houtenem 4639 planetoidy. Zajmują pierwsze miejsce wśród indywidualnych odkrywców największej liczby planetoid. W uznaniu jej zasług jedną z planetoid nazwano "Groeneveld". Urodziła się 21 października 1921 roku.

2016 - Zmarł Władysław Jackiewicz, malarz, wykładowca, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, współtwórca Grupy Gdańskiej. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 17 lutego 1924 roku.

2017 - Zmarła Krystyna Goldberg, dziennikarka, krytyk literacki, redaktor i edytor w wydawnictwie "Iskry". Od początku lat 60. ubiegłego wieku współpracowała z Polskim Radiem, gdzie prowadziła cykl "Na drogach i dróżkach reporterskich” i zasiadała w jury konkursów na reportaż. W czasie II wojny światowej więziona wraz z najbliższą rodziną w niemieckich obozach Auschwitz-Birkenau i Ravensbrück. Urodziła się 26 lutego 1930 roku.

2019 - Zmarł Robert Mirzyński, dziennikarz, spiker, dokumentalista, reżyser słuchowisk i dramaturg, związany z Radiem S, a potem z Radiem Merkury, dyrektor Centrum Turystyki Kulturowej "Trakt". Współpracował z poznańskim teatrem offowym "Mój Teatr". W 2001 zdobył Grand Prix na sopockim Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji "Dwa Teatry” za słuchowisko "Kot mi schudł" według monodramu Katarzyny Grocholi. W 2004 na tym samym festiwalu otrzymał nagrodę za reżyserię słuchowiska "Kapelusz i ciasteczko" według opowiadania Józefa Hena. W 2005 zajął pierwsze miejsce w konkursie "Drogi do wolności - 25 lat Solidarności” za scenariusz słuchowiska "Pomost". W swoim dorobku miał też produkcje dla dzieci, w tym cykl 11 mikrosłuchowisk według mało znanych opowiadań Hansa Christiana Andersena. Urodził się 11 września 1968 roku. 5. rocznica

2020 - Zmarł ksiądz Ludwik Grzebień, jezuita, profesor nauk teologicznych w zakresie historii Kościoła. W latach 2004-2010 był rektorem Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej "Ignatianum” w Krakowie. Opublikował ponad 750 prac naukowych, głównie z dziedziny historii zakonu jezuitów. Urodził się 15 sierpnia 1939 roku.

2020 - Zmarł Ireneusz Jakubowski, doktor prawa, śpiewak, pedagog, solista Teatru Wielkiego w Łodzi. Współpracował ze wszystkimi teatrami muzycznymi w Polsce. Występował także w wielu krajach europejskich, między innymi w Niemczech, Holandii, we Włoszech i na Malcie. Wykonywał zarówno arie operowe jak i operetkowe, brał udział w utworach oratoryjnych. Był także prawnikiem z tytułem doktora, specjalistą prawa rzymskiego, autorem publikacji naukowych w tej dziedzinie. Urodził się 31 maja 1952 roku.

2020 - Zmarł Franciszek Szydełko, pułkownik Milicji Obywatelskiej, treser zwierząt i konsultant filmowy. Przez ponad 50 lat aktywności zawodowej wytresował ponad 500 zwierząt na potrzeby 148 filmów, między innymi "Czterej pancerni i pies", "Przygody psa Cywila" i "W pustyni i puszczy". Urodził się 5 sierpnia 1925 roku.

2022 - Zmarł Andrzej Butra, samorządowiec, lekarz weterynarii i doktor nauk weterynaryjnych, w latach 2011-2012 podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W latach 2008 - 2011 kierował oddziałem terenowym Agencji Rynku Rolnego w Kluczborku. Od 2009 do 2011 był też recenzentem Głównej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie pytań na egzaminie z weterynarii. Był także politykiem i działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego w terenowych strukturach na Opolszczyźnie. Urodził się 8 października 1961 roku.

2023 - Zmarł Mirosław Perz, dyrygent, profesor muzykologii, erudyta, pedagog, wybitny specjalista w zakresie muzyki dawnej, odkrywca zapisu czterogłosowej pieśni „Omnia beneficia” z przełomu XIII i XIV wieku - najstarszego zabytku polskiej muzyki polifonicznej, który świadczy, iż rodzima twórczość należała do ówczesnej awangardy europejskiej. Zredagował i wydał między innymi "Melodie na Psałterz polski". Był w gronie redaktorów monumentalnej serii „Antiquitates Musicae in Polonia”. W Programie II i III Polskiego Radia prowadził audycje o muzyce, między innymi „200 kantat Jana Sebastiana Bacha”, „Symfonie Antona Brucknera”, „Musica humana”. W 2015 roku otrzymał Złoty Mikrofon. Urodził się 25 stycznia 1933 roku. 1. rocznica

2023 - Zmarł Paweł Śpiewak, profesor socjologii, historyk idei, wykładowca akademicki, publicysta, polityk, poseł na Sejm RP. Badał historię i filozofię myśli społecznej i politycznej, zajmował się teorią polityki, przemianami politycznymi i społecznymi w Polsce i Europie Środkowej. W czasach PRL działał w opozycji demokratycznej. Należał do Towarzystwa Kursów Naukowych, był współzałożycielem podziemnego czasopisma "Res Publica". W sierpniu 1980 roku podpisał apel 64 naukowców, literatów i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Należał do NSZZ "Solidarność". Mandat poselski sprawował w latach 2005-2007. W latach 2011-2020 kierował Żydowskim Instytutem Historycznym. Urodził się 17 kwietnia 1951 roku. 1. rocznica