1386 - W katedrze na Wawelu odbył się ślub Jadwigi Andegaweńskiej, królowej Polski, z Władysławem Jagiełłą, Wielkim Księciem Litewskim. Trzy dni wcześniej Jagiełło przyjął chrzest. Dwa tygodnie później, 4 marca, w katedrze wawelskiej odbyła się uroczysta koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski.

1405 - Zmarł Timur Chromy, znany również jako Tamerlan i Timur Lenk, czyli Timur Kulawy, władca mongolski, jeden z największych wodzów w historii świata, znany z bezwzględności i okrucieństwa. Zdobywca większości terytoriów Azji Środkowej, Iranu, Iraku i Zakaukazia. W największych wyprawach wojennych mógł liczyć na 150-tysięczną armię. Urodził się 9 kwietnia 1336 roku.

1455 - W Rzymie zmarł Fra Angelico, włoski malarz religijny, wczesnego renesansu, dominikanin. Wstępując do klasztoru w Fiesole przybrał imię Giovanni da Fiesole, czyli Jan z Fiesole, przylgnął jednak do niego przydomek Fra Angelico - Anielski Brat. Jest autorem fresków: "Zwiastowanie”, "Madonna na tronie w otoczeniu świętych”, "Hołd trzech króli” czy ''Rzeź niewiniątek". Beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1982 roku jest patronem artystów, a w Polsce także historyków sztuki. Urodził się około 1387 roku.

1495 - W katedrze wileńskiej odbył się ślub wielkiego księcia litewskiego Aleksandra Jagiellończyka z księżniczką Heleną Moskiewską. 2 grudnia 1501 roku w katedrze na Wawelu Aleksander koronowany został na króla Polski. Helena nie została królową, gdyż wyznawała wiarę prawosławną.

1519 - Hiszpański konkwistador Hernán Cortés wyruszył z Kuby na podbój Meksyku. 13 sierpnia 1521 Hiszpanie ostatecznie opanowali stolicę Azteków, Tenochtitlan, co oznaczało upadek wielkiego imperium. Hernán Cortés sprawował tam rządy przez wiele lat; nowemu krajowi nadał nazwę Nowa Hiszpania, a odbudowanej stolicy Meksyk. 505. rocznica

1546 - Zmarł Marcin Luter, niemiecki reformator religijny, teolog i inicjator reformacji, mnich augustiański, doktor teologii, współtwórca luteranizmu. Autor 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów, w których odrzucał możliwość kupienia łaski Bożej. Kościoły protestanckie uznają Lutra za bohatera wiary, reformatora i odnowiciela Kościoła. Kościoły anglikańskie zaliczają Lutra do grona świętych. Część postulatów Marcina Lutra uznał, obradujący w pierwszej połowie lat 60. XX wieku, Sobór Watykański II. Urodził się 10 listopada 1483 roku.

1564 - Zmarł Michał Anioł, włoski rzeźbiarz, malarz, architekt i poeta, jeden z najznakomitszych artystów renesansu. Autor między innymi fresków w Kaplicy Sykstyńskiej i słynnych rzeźb watykańskiej Piety i florenckiego Davida oraz kopuły Bazyliki świętego Piotra w Rzymie. Urodził się 6 marca 1475 roku. 460. rocznica

1574 - Do Krakowa przybył pierwszy polski król elekcyjny Henryk Walezy. Jego panowanie było bardzo krótkie. Gdy w maju dowiedział się o śmierci brata - króla Francji Karola IX Walezjusza potajemnie uciekł z Polski. W lutym 1575 roku został koronowany na króla Francji. Szlachta Rzeczypospolitej uznała ucieczkę króla za abdykację i na jego następcę wybrała Annę Jagiellonkę. 450. rocznica

1656 - W bitwie pod Gołębiem Polacy, dowodzeni przez Stefana Czarnieckiego, ponieśli porażkę z oddziałami szwedzkimi, pod dowództwem króla Karola Gustawa. Polacy stracili 137 żołnierzy, szwedzkie straty były podobne. Niewielkie straty Polacy zawdzięczali swemu wodzowi, który w porę dostrzegł niebezpieczeństwo i nie zwlekając wydał rozkaz do ucieczki. Po kilku dniach Stefan Czarniecki zebrał rozproszone oddziały i mógł dalej prowadzić walkę. W tej bitwie po stronie szwedzkiej walczył późniejszy król Polski Jan III Sobieski.

1727 - Urodził się Efraim Szreger, jeden z najwybitniejszych polskich architektów epoki oświecenia, twórca między innymi Pałacu Szustra w Warszawie. Budową pałacu Teppera zapoczątkował typ wielkomiejskiej kamienicy czynszowej. Od 1764 związany był z dworem Stanisława Augusta Poniatowskiego. Otrzymał wiele zamówień projektowych oraz stypendium, które pozwoliło mu na zwiedzenie Włoch, Niemiec, Francji i Holandii. Wczesne projekty Szregera noszą jeszcze znamiona baroku, od 1760 roku stał się na ziemiach polskich prekursorem stylu wczesnoklasycystycznego. Zmarł 16 marca 1783 roku.

1745 - Urodził się Alessandro Volta, włoski fizyk, wynalazca, konstruktor i fizjolog, profesor uniwersytetu w Pawii. Skonstruował kondensator, ogniwo Volty oraz stos Volty. Ten ostatni wynalazek zaprezentował Napoleonowi, a zafascynowany Bonaparte nadał uczonemu tytuł szlachecki, mianował senatorem Królestwa Włoch, odznaczył specjalnym medalem i ofiarował mu bardzo wysoką stałą pensję. Na cześć Volty, jednostkę napięcia elektrycznego nazwano volt. Zmarł 5 marca 1827 roku.

1760 - Urodził się Franciszek Barss, prawnik, publicysta, działacz polityczny okresu Sejmu Czteroletniego, dyplomata w czasie insurekcji kościuszkowskiej. Agitował za utworzeniem w Paryżu legionów polskich - był ich późniejszym przedstawicielem. Latem 1798 zamieszkał u niego powracający z USA Tadeusz Kościuszko. Zmarł w 1812 roku, prawdopodobne podczas odwrotu armii napoleońskiej spod Moskwy.

1799 - Urodził się Konstanty Hegel, rzeźbiarz, autor między innymi pomnika Syrenki na warszawskim Starym Mieście. Do jego najważniejszych dzieł należą także: neogotycki pomnik nagrobny Aleksandry i Stanisława Kostki Potockich w Wilanowie, pomnik oficerów lojalistów poległych w powstaniu listopadowym oraz dekoracja rzeźbiarska Teatru Wielkiego w Warszawie. Zmarł 20 lipca 1876 roku. 225. rocznica

1802 - Urodził się Julian Roman Lubieniecki, jeden z najwybitniejszych publicystów pszczelarskich w Europie, założyciel Szkoły Pasieczników w Przemyślanach koło Lwowa. Sławę europejską zdobył wydaną we Lwowie w latach 1859-1860 trzytomową książką "Dokładna praktyczna nauka dla pasieczników, jak mają chodzić koło pszczół, aby rozmnożyć prędko pasieki i wydobyć z nich zysk jak największy, tak w zwyczajnych naszych ulach krajowych, jako też w ulach dzierżoniowskich". W owych czasach była to najlepsza książka pszczelarska w Europie. Zmarł 13 marca 1862 roku.

1807 - Urodził się Józef Szafranek, ksiądz katolicki, działacz społeczny i polityczny, tłumacz, autor i wydawca. Przeciwstawiał się germanizacji, z uwagi na charakter swojej działalności nazywany Śląskim Rejtanem. Opracował zbiór polskich i niemieckich pieśni kościelnych, wydał "Leksykon języka górniczego" oraz "Żywoty dwóch błogosławionych jezuitów Jana Britto i Andrzeja Boboli". Wydawał też kalendarze. Zmarł 7 maja 1874 roku.

1846 - Początek buntu chłopskiego w Galicji, tak zwanej rabacji, której przywódcą był Jakub Szela. Powstanie miało charakter antyszlachecki i antypańszczyźniany. W swojej pierwszej fazie charakteryzowało się napadami na dwory oraz pogromami ludności ziemiańskiej, urzędników dworskich i rządowych. Miało znaczny wpływ na przyspieszenie uwłaszczenia chłopów w Galicji. Przyczyniło się także do zniesienia tak zwanej daremszczyzny.

1848 - Urodził się Louis Comfort Tiffany, amerykański dekorator, malarz, twórca witraży, mozaik i szkła artystycznego, projektant biżuterii i ceramiki. Tworzył w stylu secesji, był prekursorem wzornictwa lamp witrażowych czy wazonów do dziś zwanych Tiffany. Dekorował sale Białego Domu w Waszyngtonie, zaprojektował też szklaną kurtynę w Pałacu Sztuk Pięknych w Meksyku. Zmarł 17 stycznia 1933 roku.

1849 - Urodził się Alexander Lange Kielland, norweski pisarz. Jeden z najważniejszych twórców realizmu krytycznego w literaturze norweskiej, który atakował mieszczańską moralność. Jest autorem powieści: "Kapitan Worse", "Trucizna” i "Fortuna”, a także nowel i dramatów. Zmarł 6 kwietnia 1906 roku. 175. rocznica

1850 - Otwarto Muzeum Archeologiczne w Krakowie. To najstarsza tego typu placówka w Polsce. Została powołana do życia, jako Muzeum Starożytności i początkowo miała swoją siedzibę w Bibliotece Jagiellońskiej. W momencie utworzenia Muzeum zaapelowało o przekazywanie znalezisk i obiektów archeologicznych, które mogłyby być eksponowane w nowej placówce. Dzięki szerokiemu odzewowi zbiory znacznie się powiększyły między innymi o jeden z najcenniejszych eksponatów - posąg Światowida ze Zbrucza. Wkrótce Muzeum rozpoczęło także własne badania archeologiczne i w ten sposób wzbogaciło się o kolejne eksponaty.

1853 - Węgierski anarchista János Libényi usiłował w Wiedniu zasztyletować cesarza Austrii Franciszka Józefa. Po nieudanym pierwszym ciosie zamachowiec został obezwładniony przez cesarskiego adiutanta Maximiliana O’Donnella i rzeźnika Josepha Ettenreicha. Na pamiątkę ocalenia monarchy wzniesiono kościół wotywny.

1858 - Urodziła się Marcelina Sembrich-Kochańska, światowej sławy śpiewaczka, pierwsza Polka występująca w Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Na tamtejszej scenie wystąpiła 487 razy, śpiewała tam stale w latach 1898-1909. Debiutowała, jako tytułowa Łucja z Lammermoor w operze Gaetana Donizettiego. Zmarła 11 stycznia 1935 roku.

1883 - Urodził się Nikos Kazantzakis, grecki powieściopisarz, poeta, dramaturg, tłumacz i myśliciel, jeden z najważniejszych greckich pisarzy i filozofów XX wieku. Jest autorem między innymi powieści "Grek Zorba" i "Ostatnie kuszenie Chrystusa". Zmarł 26 października 1957 roku.

1895 - Urodził się Aleksander Krzyżanowski, "Wilk", Komendant Okręgu Wileńskiego AK, dowódca oddziałów Armii Krajowej w operacji "Ostra Brama". Aresztowany przez NKWD, więziony w Związku Sowieckim do 1947 roku. Po powrocie do Polski aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie, gdzie zmarł 29 września 1951 roku.

1898 - Urodził się Enzo Ferrari, włoski konstruktor i producent samochodów, kierowca wyścigowy, założyciel fabryki samochodów wyścigowych i sportowych Ferrari. Obecnie należy ona do koncernu Fiata. Enzo Ferrari zmarł 14 sierpnia 1988 roku.

1904 - Zmarł Bronisław Szwarce, działacz niepodległościowy stronnictwa "czerwonych", członek Centralnego Komitetu Narodowego, więzień Szlisselburga, zesłaniec. Tłumacz literatury rosyjskiej, między innymi poezji Michaiła Lermontowa i Aleksandra Puszkina. Urodził się 8 października 1834 roku. 120. rocznica

1906 - Urodził się Adam Brodzisz, aktor, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego. Był jednym z najpopularniejszych aktorów przedwojennego polskiego kina. Po II wojnie światowej nie był już zatrudniany w filmach. Grał na deskach teatru objazdowego. W 1961 roku nie wrócił z żoną do kraju z gościnnych występów w USA. Zmarł 9 listopada 1986 roku.

1915 - Urodził się Bolesław Piasecki, polityk i prawnik. W latach 1935-1939 przywódca Ruchu Narodowo-Radykalnego "Falanga”, oficer Wojska Polskiego, twórca Stowarzyszenia "Pax”, poseł na Sejm PRL, w latach 1971-1979 członek Rady Państwa. W marcu 1968 roku Bolesław Piasecki poparł antyinteligencką i antysemicką nagonkę zorganizowaną przez partyjną frakcję Mieczysława Moczara. W PRL informacje na temat Bolesława Piaseckiego podlegały częściowej cenzurze. Zmarł 1 stycznia 1979 roku.

1915 - I wojna światowa: Rozpoczęła się bitwa przasnyska między wojskami niemieckimi a rosyjskimi. Straty rosyjskie wyniosły około 67 tysięcy żołnierzy, a niemieckie około 38 tysięcy wojskowych. Rosjanie mimo zwycięstwa nie zdołali rozbić wojsk niemieckich ani zagrozić Prusom Wschodnim, wykorzystali je jedynie propagandowo.

1919 - Urodził się Jack Palance, amerykański aktor, pochodzenia ukraińskiego i polskiego, znany głównie z ról czarnych charakterów: "Panika na ulicach", "Sudden Fear", "Jeździec znikąd". W 1992 roku otrzymał Oscara za drugoplanową rolę w komedii "Sułtani westernu". Urodził się 10 listopada 2006. 105. rocznica

1925 - Urodził się George Harris Kennedy, amerykański aktor, laureat Oscara za rolę drugoplanową w filmie "Nieugięty Luke" z 1967 roku. Zagrał przeszło 100 filmowych ról. Pojawił się także w kilkudziesięciu serialach telewizyjnych. Olbrzymią popularność przyniosła mu rola kapitana Eda Hockena w komediowym cyklu "Naga broń", gdzie stworzył duet z Lesliem Nielsenem. Zmarł 28 lutego 2016 roku.

1926 - Urodził się Janusz Zabłocki, katolicki działacz polityczny i społeczny, poseł na Sejm PRL, członek Prezydium Tymczasowej Rady PRON, podharcmistrz Szarych Szeregów. W 1989 wraz z Władysławem Siłą-Nowickim i środowiskiem chadeckiej emigracji reaktywował Stronnictwo Pracy. Zmarł 13 marca 2014 roku.

1930 - Amerykański astronom Clyde Tombaugh odkrył planetę karłowatą Pluton, przez długi czas uważaną za dziewiątą planetę Układu Słonecznego. W 2006 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna odebrała Plutonowi status planety. Jego prochy zostały umieszczone na pokładzie sondy "New Horizons", która miała na celu zbadanie Plutona.

1930 - Podczas Międzynarodowej Wystawy Lotniczej w amerykańskim Saint Louis po raz pierwszy przetransportowano drogą lotniczą krowę "Elm Farm Ollie". W czasie 72-milowego lotu pomiędzy Bismarck a St. Louis została ona wydojona w celach naukowych i reklamowych.

1931 - Urodziła się Toni Morrison, amerykańska powieściopisarka i eseistka. Jest uważana za jedną z najwybitniejszych czarnoskórych pisarek feministycznych. Zadebiutowała w 1970 roku powieścią "The Bluest Eye", opisującą osamotnienie czarnoskórego dziecka w społeczeństwie o rasistowskich uprzedzeniach. Napisała też powieści: "Sula”, "Pieśń Salomonowa" czy "Umiłowana". W 1993 roku Toni Morrison została uhonorowana literacką Nagrodą Nobla. Zmarła 5 sierpnia 2019 roku.

1932 - Urodził się Tadeusz Kaczyński, muzykolog, krytyk muzyczny. W czasie stanu wojennego był założycielem, autorem scenariuszy i kierownikiem artystycznym Filharmonii imienia Romualda Traugutta, która przypominała zakazane w PRL pieśni patriotyczne. Jej koncerty organizowano przeważnie w kościołach. Podczas stanu wojennego działał w Prymasowskim Komitecie Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Zmarł 10 września 1999 roku.

1932 - Urodził się Miloš Forman, czeski reżyser filmowy. Światowy rozgłos zdobył w latach 60. XX wieku dzięki filmowi ''Miłość blondynki'', który otrzymał nagrody na festiwalach w Locarno i Wenecji. W 1968 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, ale gdy w Pradze doszło do stłumienia protestów nazywanych praską wiosną, nie wrócił do kraju. Milos Forman wyreżyserował takie filmy jak: ''Odlot'', ''Lot nad kukułczym gniazdem'', ''Hair'', ''Amadeusz'' i "Skandalista Larry Flynt”. Jest laureatem 22 nagród, w tym dwóch Oskarów, trzech Złotych Globów, Złotej Palmy na festiwalu w Cannes, Złotego i Srebrnego Niedźwiedzia w Berlinie. Zmarł 13 kwietnia 2018 roku.

1933 - Urodziła się Yoko Ono, amerykańska artystka awangardowa, wokalistka i feministka pochodzenia japońskiego, żona Johna Lennona, oskarżana przez fanów The Beatles o doprowadzenie do rozpadu grupy. W latach 60. i 70. zajmowała się filmem, tworzyła też wspólnie z Lennonem, a po jego śmierci wydawała solowe płyty. Zaangażowana politycznie, promuje akcje pokojowe na świecie.

1935 - Na dziedzińcu więzienia Plötzensee w Berlinie wykonano wyroki śmierci poprzez ścięcie toporem na dwóch agentkach polskiego wywiadu. Benita von Falkenhayn była żoną Josefa von Berga, konstruktora silników lotniczych, a Renate von Natzmer była urzędnikiem Ministerstwa Wojny Rzeszy. Obie zostały zwerbowane przez polskiego majora Jerzego Sosnowskiego, który zorganizował w Berlinie siatkę wywiadowczą, obejmującą najwyższe dowództwo niemieckie.

1937 - Premiera komedii Leona Trystana "Piętro wyżej" z Eugeniuszem Bodo i Józefem Orwidem w rolach głównych. Jest to komedia pomyłek, która opowiada o perypetiach dwóch sąsiadów, mieszkających w kamienicy. Powodzenie filmowi zapewniły również szlagiery - "Seksapil - to nasza broń kobieca", "Umówiłem się z nią na dziewiątą" i "Dziś ta, jutro tamta" w wykonaniu Eugeniusza Bodo.

1938 - Urodziła się Halina Kunicka, piosenkarka. Największą popularność zyskała w latach 60. i 70, a jej najbardziej znane przeboje to: "Orkiestry dęte”, "Świat nie jest taki zły”, "Lato, lato czeka”, "To były piękne dni”, "Ach panie, panowie”. Wiele piosenek napisali specjalnie dla niej Wojciech Młynarski, Agnieszka Osiecka i Ernest Bryll. Halina Kunicka nagrała 14 płyt, z których trzy doczekały się statusu złotych, sprzedanych w sumie w ponad milionie egzemplarzy. W 2015 roku, podczas 52. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, otrzymała Złoty Mikrofon Polskiego Radia. Została jedną z bohaterek wiersza Zbigniewa Herberta "Dalida”, opublikowanego w 1998 w tomie poetyckim "Epilog burzy".

1938 - Urodził się Leszek Aleksander Moczulski, poeta. Był autorem kilku tomików literackich, między innymi ''70 widoków w drodze do Wenecji'' i ''Elegii o weselu i radosne smutki". Napisał też kilkanaście książek dla dzieci, a także słowa do piosenek Skaldów, między innymi ''Cała jesteś w skowronkach''. Jego poezję śpiewali również Marek Grechuta, Grzegorz Turnau oraz Czesław Niemen. Zmarł 17 grudnia 2017 roku.

1938 - Urodził się István Szabó, węgierski reżyser filmowy. Największą popularność przyniosła mu trylogia nazywana środkowoeuropejską, którą tworzą obrazy: ''Mefisto'', ''Pułkownik Redl'' i ''Hanussen''. W 1991 roku zdobył Srebrnego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie za film "Droga Emma, kochana Bobe", jest też laureatem nagród w Cannes i Bafta. István Szabo przyznał, że w latach 50. XX wieku współpracował z komunistyczną węgierską tajną policją.

1939 - Urodził się Jacek Żemantowski, dziennikarz i działacz sportowy. W latach 1966-1984 pracował w redakcji sportowej TVP. W latach1984-1995 był redaktorem naczelnym tygodnika "Sportowiec". W latach 1988-2000 pełnił funkcję prezesa Polskiego Związku Szachowego. Zmarł 4 czerwca 2002 roku. 85. rocznica

1940 - Urodził się Ryszard Milczewski-Bruno, poeta, autor tomików "Brzegiem słońca", "Poboki", "Dopokąd" i wykonywanego przez Marka Grechutę wiersza "Gdzieś w nas". Zmarł 17 maja 1979 roku.

1941 - Zmarł Karol Wojtyła, podoficer cesarskiej i królewskiej armii oraz kapitan Wojska Polskiego, ojciec Karola Józefa Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości był oficerem 12 pułku piechoty stacjonującego w Wadowicach. Po odejściu z wojska został urzędnikiem. Urodził się 18 lipca 1879 roku.

1943 - Niemcy rozpoczęli rozkopywanie masowych mogił w Katyniu. Miejsce pochówku zamordowanych Polaków wskazali im miejscowi chłopi. 11 kwietnia Agencja Transocean nadała komunikat o odnalezieniu w Lesie Katyńskim zwłok 10 tysięcy polskich oficerów. 15 kwietnia Niemcy zaprosili do badań Międzynarodowy Czerwony Krzyż. Dopiero 13 kwietnia 1990 roku podczas wizyty prezydenta RP w Moskwie, Michaił Gorbaczow przekazał pochodzące z radzieckich archiwów dokumenty dotyczące zbrodni katyńskiej, po raz pierwszy oficjalnie przyznając, że za zbrodnię odpowiada NKWD. Łącznie Sowieci rozstrzelali wiosną 1940 roku ponad 21 tysięcy obywateli Polski.

1943 - Gestapo aresztowało członków antynazistowskiej organizacji Biała Róża, tworzonej przez pięcioro studentów i profesora Kurta Hubera z Uniwersytetu w Monachium. Biała Róża stawiała sobie za zadanie obalenie systemu nazistowskiego pokojowymi metodami. Aktywiści zajmowali się pisaniem ulotek i ich powielaniem oraz dystrybucją, a także malowali w publicznych miejscach antynazistowskie hasła. Wszyscy zatrzymani członkowie Białej Róży zostali skazani na śmierć.

1943 - W Berlinie podczas przemówienia w Sportpalast minister propagandy III Rzeszy Joseph Goebbels ogłosił "wojnę totalną". Miały to być działania wojenne, których celem jest całkowite zniszczenie przeciwnika. Joseph Goebbels opowiadał się za kontynuowaniem walki bez względu na ofiary wśród ludności cywilnej. Był fanatycznym nazistą - wprowadził 60-godzinny tydzień pracy, zakazał wszelkich form rozrywki, wymagał poświęcania życia dla Führera i dobra Rzeszy.

1944 - W Ludwikówce w województwie stanisławowskim oddział UPA pod dowództwem Dmytra Karpenki "Jastruba" zamordował około 200 Polaków. Ukraińscy nacjonaliści zabijali Polaków bez względu na płeć i wiek przy użyciu siekier i noży, a do uciekających strzelali. Spalili też 180 gospodarstw. 80. rocznica

1945 - Urodził się Bohdan Zadura, poeta, prozaik, tłumacz i krytyk literacki. Debiutował w 1962 roku na łamach miesięcznika "Kamena”. Wieloletni redaktor kwartalnika "Akcent”, od 2004 redaktor naczelny "Twórczości”. Autor przekładów z angielskiego, ukraińskiego i węgierskiego. Laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej "Silesius” 2018 za całokształt twórczości.

1945 - Zakończyła się bitwa pancerna o Stargard. Jedna z ostatnich głównych niemieckich pancernych operacji, która miała zmienić sytuację strategiczną Niemiec na froncie wschodnim. Celem było zatrzymanie wojsk radzieckich, tak, aby opóźnić o kilka tygodni atak na Berlin. Po kilku dniach operacja zakończyła się porażką niemiecką.

1946 - W Polsce powołano Najwyższy Trybunał Narodowy, zajmujący się wymierzaniem kar dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców Narodu Polskiego. Trybunał działał do 1948 roku, mimo że nie został zlikwidowany żadnym aktem prawnym. Kolejne procesy przeciwko zbrodniarzom wojennym toczyły się przed sądami powszechnymi. Przed Trybunałem odbyło się siedem procesów, w tym proces 40 byłych członków załogi niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. 23 oskarżonych, w tym komendanta obozu Arthura Liebehenschela, skazano na karę śmierci przez powieszenie. Najwyższy Trybunał Narodowy uznał też rząd Generalnego Gubernatorstwa za organizację przestępczą.

1946 - Urodziła się Nadzieja Artymowicz, polska poetka pisząca w języku białoruskim. Wydała tomiki: "We śnie w bólu słowa”, "Z niespokojnych daroh”, "Dźwiery”, czy "Łagodny czas”. Jest członkiem Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego "Białowieża". Zmarła 3 października 2023 roku.

1948 - Zmarł generał Bronisław Prugar-Ketling, we wrześniu 1939 roku dowódca 11. Dywizji Piechoty w składzie Armii "Kraków", w kampanii francuskiej 1940 roku dowodził 2. Dywizją Strzelców Pieszych. Urodził się 2 lipca 1891 roku.

1950 - Urodził się John Hughes, amerykański scenarzysta, reżyser i producent filmowy. Napisał scenariusze między innymi do filmów "Kevin sam w domu" i "Kevin sam w Nowym Jorku", a także wyreżyserował osiem filmów. Zmarł 6 sierpnia 2009.

1953 - W Nowym Jorku odbyła się światowa premiera pierwszego pełnometrażowego filmu trójwymiarowego "Diabeł Bwana". Film został nakręcony w systemie Natura Vision, zaś widzowie oglądali go za pomocą specjalnych okularów polaryzacyjnych.

1954 - Urodził się John Travolta, amerykański aktor, producent filmowy, piosenkarz i artysta estradowy. Wystąpił między innymi w filmach: "Gorączka sobotniej nocy", "Pulp Fiction" i "Grease". Dwukrotnie nominowany do Oscara. 70. rocznica

1955 - Zmarła Ludwika Wawrzyńska, nauczycielka, która z pożaru w baraku mieszkalnym przy ulicy Włościańskiej w Warszawie uratowała czworo dzieci. Kobieta doznała tak dotkliwych poparzeń, że mimo wysiłków lekarzy i zastosowania najnowocześniejszych na owe czasy metod leczenia nie zdołano uratować jej życia. Na jej nagrobku na wojskowych Powązkach widnieje napis: "Wzór szlachetności, bohaterstwa i patriotyzmu". Na jej cześć powstały wiersze, między innymi Wisławy Szymborskiej "Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej" i Leopolda Staffa "Uratowała z ognia dzieci czworo". Ludwika Wawrzyńska urodziła się 22 kwietnia 1908 roku.

1957 - Ukazało się pierwsze wydanie dziennika "Wieczór Wybrzeża". Samodzielnie ukazywał się do 2002 roku, kiedy to został przekształcony w bezpłatny dodatek do "Dziennika Bałtyckiego”. W "Wieczorze Wybrzeża" swoją karierę zaczynał jeden z najpopularniejszych polskich twórców komiksów, Janusz Christa, publikując na jego łamach przygody Kajka i Kokosza.

1959 - Powołano Komitet Obrony Kraju, który miał uprawnienia do bieżącej koordynacji i nadzorowania realizacji zadań obronnych przez inne organy państwowe. Od 1991 roku KOK podporządkowano Prezydentowi RP, który był jego przewodniczącym. Organem wykonawczym Komitetu było Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. W styczniu 2003 roku Komitet Obrony Kraju oraz wojewódzkie komitety obrony zostały zniesione wraz z wejściem w życie nowej ustawy o stanie wyjątkowym. 65. rocznica

1960 - Urodził się Gazebo, właściwie Paul Mazzolini, włoski piosenkarz, wykonawca gatunku italo disco. Na świat przyszedł w Libanie, w rodzinie włoskiego dyplomaty i amerykańskiej piosenkarki. Największy jego sukces na listach przebojów odniósł singel wydany w 1983 - "I Like Chopin”.

1962 - Urodził się Andrzej Józef Pełka, pracownik Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek” od 1979 roku, ofiara pacyfikacji kopalni z 16 grudnia 1981 roku. W kopalni "Wujek" pracował na powierzchni, jako cieśla budowlany. Działacz NSZZ "Solidarność”. Do strajku przyłączył się 15 grudnia, na dzień przed pacyfikacją. 16 grudnia 1981 roku lekko poparzony petardą w okolicy twarzy, następnie został postrzelony, jedna kula przebiła na wylot płuco, druga przeszyła jego głowę. Przewieziony do szpitala w Katowicach-Ligocie zmarł po dwóch godzinach, wymawiając słowa "Mamo ratuj". Pogrzeb odbył się 20 grudnia w Niedośpielinie. W 34. rocznicę pacyfikacji Kopalni "Wujek” został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.

1965 - Premiera filmu psychologicznego Aleksandra Ścibora-Rylskiego "Późne popołudnie" z Wandą Łuczycką, Magdalena Zawadzką i Elżbietą Kępińską w rolach głównych.

1966 - Zmarł Stanisław Mackiewicz,"Cat", publicysta polityczny, konserwatysta związany z nieformalnym ugrupowaniem ziemiańskim tak zwanych żubrów kresowych. 22 marca 1939 roku został aresztowany i przez 17 dni osadzony w obozie w Berezie Kartuskiej pod zarzutem osłabiania ducha obronnego Polaków, gdyż ostro krytykował politykę obronną i zagraniczną ówczesnych władz. Po agresji ZSRR na Polskę, przekroczył granicę polsko-litewską i znalazł się na uchodźstwie. Przez Estonię odpłynął do Francji. Po kapitulacji Francji starał się nakłonić prezydenta Władysława Raczkiewicza do podpisania separatystycznego pokoju z III Rzeszą. Był ostrym i wytrwałym przeciwnikiem polityki generała Władysława Sikorskiego, a później Stanisława Mikołajczyka, uważając ją za kapitulancką wobec Józefa Stalina i ZSRR. Był premierem rządu na uchodźstwie od 7 czerwca 1954 do 21 czerwca 1955. Po uzgodnieniach z władzami PRL 14 czerwca 1956 powrócił do Polski. W swych książkach wydanych w PRL atakował polską emigrację. Urodził się 18 grudnia 1896 roku.

1967 - Zmarł Robert Oppenheimer, amerykański fizyk, nazywany ojcem bomby atomowej. W czasie II wojny światowej, w Los Alamos w USA kierował Projektem "Manhattan", którego celem było skonstruowanie pierwszej broni atomowej. Urodził się 22 kwietnia 1904 roku.

1967 - Urodził się Roberto Baggio, włoski piłkarz grający na pozycji napastnika. Wicemistrz świata 1994 i brązowy medalista mistrzostw świata 1990. Uważany za jednego z najlepszych zawodników w historii piłki nożnej. Znany ze swoich precyzyjnych rzutów wolnych, licznych dryblingów i dynamicznej gry. W 1993 został uznany za piłkarza roku FIFA i zdobył Złotą Piłkę dla najlepszego gracza Europy.

1968 - Urodziła się Agnieszka Glińska, reżyserka, scenarzystka, aktorka.

1971 - Urodziła się Dominika Ostałowska, aktorka, znana z ról w filmach "Łagodna", "Warszawa" i roli Marty Mostowiak w popularnym serialu "M jak miłość". Zagrała również kilkanaście ról w Teatrze Telewizji. Dwukrotna laureatka Orła za pierwszoplanową rolę w filmie "Daleko od okna" i drugoplanową rolę w filmie "Warszawa".

1974 - Podczas Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym w szwedzkim Falun Stefan Hula senior zdobył brązowy medal w kombinacji norweskiej. Polak zwyciężył w konkursie skoków, jednak w biegu stracił dwie pozycje i zdobył ostatecznie brązowy medal. Wyprzedzili go tylko dwaj reprezentanci NRD. 50. rocznica

1979 - Pierwszy raz w historii na Saharze, w południowej Algierii, odnotowano opady śniegu. 45. rocznica

1980 - Piotr Jaroszewicz złożył dymisję z funkcji premiera. Jego następcą został Edward Babiuch. Jako bliski współpracownik Edwarda Gierka w sierpniu został zmuszony do odejścia ze stanowisk państwowych i partyjnych, w październiku odwołany z KC, a w lipcu 1981 wykluczony z partii. W stanie wojennym wraz z innymi przywódcami z poprzedniej ekipy internowany.

1980 - Premiera filmu obyczajowego "Szansa" w reżyserii Feliksa Falka. Film ukazuje życie szkoły średniej lat 70. przez pryzmat konfliktu i rywalizacji dwóch nauczycieli uczących historii i wychowania fizycznego. Główne role zagrali: Jerzy Stuhr, Krzysztof Zaleski i Tomasz Zięciowski.

1981 - W Łodzi podpisano porozumienie kończące najdłuższy okupacyjny strajk studencki w Europie. Dzień wcześniej sąd zarejestrował pierwszą niezależną organizację w krajach bloku komunistycznego - Niezależne Zrzeszenie Studentów, co było głównym postulatem strajkujących od 29 stycznia 10 tysięcy studentów i pracowników łódzkich uczelni. Strajki solidarnościowe prowadzone były też między innymi na Akademii Medycznej w Poznaniu, Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i Uniwersytecie Warszawskim. Władze zgodziły się też między innymi skrócić służbę wojskową studentów, zezwolić na wybór lektoratów, wydłużyć czas studiów i obiecały poprawić sytuację socjalną studiujących.

1981 - Podpisano porozumienia rzeszowsko-ustrzyckie. Dawało ono gwarancje nienaruszalności własności chłopskiej. Porozumienia te przyczyniły się do powstania i zarejestrowania NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność”. Poprzedził je trwający 1,5 miesiąca strajk okupacyjny, w którym uczestniczyło kilka tysięcy osób. Protest poparł między innymi prymas Stefan Wyszyński.

1993 - Na Górnym Śląsku przeprowadzono 24-godzinny strajk ostrzegawczy przeciwko planowi zlikwidowania możliwości wspólnego opodatkowania się małżonków.

1996 - Z powodu niskiej frekwencji, wynoszącej niewiele ponad 32 procent, nieważne okazały się wyniki dwóch referendów ogólnokrajowych przeprowadzonych w Polsce. Polacy wypowiadali się w nich o powszechnym uwłaszczeniu obywateli oraz wykorzystaniu majątku państwowego, między innymi do wspomożenia emerytów i rencistów oraz pracowników sfery budżetowej.

2001 - Funkcjonariusz FBI Robert Hanssen został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Związku Sowieckiego i Rosji. Rok później po procesie sądowym Amerykanin został skazany na dożywotnie więzienie. Hanssen przekazywał wywiadowi radzieckiemu informacje, wśród których znajdowały się między innymi dane o oficerach KGB i GRU współpracujących z FBI i CIA. W wyniku jego donosu trzech z nich zostało odwołanych do Moskwy pod fałszywym pretekstem, następnie dwóch rozstrzelano, a trzeci został skazany na 15 lat łagru. Zawiadomił też KGB, że pracownicy NSA złamali kody w radzieckich satelitach komunikacyjnych.

2001 - Zmarł Balthus, francuski malarz pochodzenia polsko-niemiecko-żydowskiego. Jego malarstwo, oryginalne i niepoddające się próbom klasyfikacji, należy do najbardziej pasjonujących zjawisk XX-wiecznej sztuki. Twórca zachowywał realizm, lecz malowane przez niego wnętrza i pejzaże miejskie bliskie były surrealizmowi. W 1998 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Urodził się 29 lutego 1908 roku.

2006 - Blisko dwa miliony widzów uczestniczyło na słynnej plaży Copacabana w brazylijskim Rio De Janeiro w darmowym koncercie legendarnych rockmanów z The Rolling Stones. 31 grudnia 1993 roku na Copacabanie przed 3,5 milionową publicznością wystąpił Rod Stewart. Tyle samo widzów miał koncert Jean Michela Jarre'a w Moskwie w 1997 roku. Te koncerty uznawane są za najbardziej liczne na świecie.

2009 - Zmarła Kamila Skolimowska, mistrzyni olimpijska z Sydney, wielokrotna rekordzistka w rzucie młotem. Przyczyną śmierci był zator tętnicy płucnej spowodowany nierozpoznaną zakrzepicą. Od 2009 roku fundacja jej imienia organizuje Memoriał Kamili Skolimowskiej. Urodziła się 4 listopada 1982 roku. 15. rocznica

2010 - Zmarł Jerzy Skalski, generał broni Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik walk o Berlin w 1945 roku. Od 1942 roku Jerzy Skalski działał w Armii Krajowej pod pseudonimem "Wilk". W 1944 został wcielony do Armii Czerwonej skąd następnie przeniesiony do I Armii Wojska Polskiego, do 28 pułku piechoty, z którym brał udział w operacji berlińskiej. Po wojnie pełnił kierownicze funkcje w LWP, zajmował między innymi stanowisko zastępcy szefa sztabu generalnego i dowódcy warszawskiego Okręgu Wojskowego. W latach 1989-90 był wiceministrem obrony narodowej. Urodził się 7 kwietnia 1925 roku.

2011 - Został zamordowany podczas misji w Tunezji Marek Rybiński, duchowny katolicki, salezjanin. Od 2007 roku pracował w szkole podstawowej, prowadzonej przez salezjanów w Manubie. Marek Rybiński był drugim zamordowanym zakonnikiem z tej misji. Urodził się 11 maja 1977 roku.

2012 - Trzy czwarte głosujących obywateli Łotwy opowiedziało się w referendum konstytucyjnym przeciwko nadaniu językowi rosyjskiemu statusu drugiego, obok łotewskiego języka urzędowego. Frekwencja w referendum wyniosła prawie 70 procent. Zgodnie z przyjętą przez Łotwę ustawą obywatelstwo przyznano osobom, które posiadały je przed okupacją radziecką i ich potomkom. Otrzymanie łotewskiego obywatelstwa wymaga zdania egzaminu z języka państwowego.

2014 - W Kijowie deputowani opozycji ukraińskiej zablokowali trybunę parlamentu, domagając się włączenia do porządku obrad głosowania nad przywróceniem konstytucji z 2004 roku, która ograniczyłaby uprawnienia prezydenta Wiktora Janukowycza. Równocześnie demonstranci z Majdanu rozpoczęli marsz na parlament. Milicjanci użyli gazu łzawiącego, granatów hukowych i broni na gumowe pociski, raniąc dwie kobiety. Doszło do walk protestujących z siłami bezpieczeństwa, które użyły ostrej broni. W ciągu doby zginęło około 30 osób a kilkaset zostało rannych. Rada Narodowa we Lwowie przejęła w obwodzie lwowskim pełnię władzy, wypowiadając tym samym posłuszeństwo władzy centralnej w Kijowie. Wiktor Janukowycz pod naciskiem opinii zachodniej zdecydował się przywrócić konstytucję z 2004 roku i doprowadzić do wcześniejszych wyborów. 10. rocznica

2017 - Zmarł Witold Adamek, operator filmowy, reżyser i scenarzysta. Jest autorem zdjęć do ponad 70 filmów kinowych i telewizyjnych, między innymi "Matki królów", "Polskich dróg", "C.K. Dezerterzy", "To ja, złodziej", "Złoto dezerterów" i "Jan Serce". Urodził się 7 listopada 1945 roku.

2018 - Zmarł Günter Blobel, niemiecki biolog, laureat Nagrody Nobla w 1999 roku. W 1960 wyjechał do USA. Prowadził tam badania nad transportem cząsteczek białek przez błony wewnątrzkomórkowe. W 1999 został wyróżniony Nagrodą Nobla za badania nad mechanizmem i identyfikacją wewnętrznych sygnałów kierujących transportem i lokalizacją białek w komórkach. Fundusze otrzymane z nagrody przeznaczył na sfinansowanie odbudowy kościoła Maryi Panny w Dreźnie i synagogi drezdeńskiej. Urodził się 21 maja 1936 roku.

2019 - Zmarł Alessandro Mendini, włoski architekt i designer. Odgrywał dużą rolę we włoskim designie. Przyczynił się do rozpowszechnienia postmodernizmu. Jako architekt zaprojektował między innymi wieże pamięci w Hiroszimie. Urodził się 16 sierpnia 1931 roku. 5. rocznica

2020 - Zmarł Leszek Orlewicz, kompozytor, operator, reżyser, scenarzysta, realizator filmów dokumentalnych i naukowych. Skomponował muzykę do ponad 100 filmów oraz przeszło 30 sztuk teatralnych i telewizyjnych. Był także twórcą i realizatorem około 80 filmów dokumentalnych i naukowych wiele z nich zostało poświęconych medycynie i popularyzacji zdrowia. Urodził się 23 listopada 1946 roku.

2021 - W kraterze Jezero na Marsie wylądował lądownik amerykańskiej sondy Mars 2020 wraz z żurawiem, łazikiem Perseverance i helikopterem Ingenuity. Do zadań misji należy zbadanie możliwości istnienia życia na Marsie, głównie w przeszłości, analiza marsjańskiego klimatu, geologii, a także przygotowanie przyszłych misji załogowych na Marsa.

2021 - Zmarł Wiesław Juszczak, historyk, teoretyk i filozof sztuki, eseista. Specjalizował się w europejskiej sztuce i teorii sztuki XVIII i XIX wieku, malarstwie polskiego modernizmu, archaicznej greckiej filozofii sztuki, dziejach i teorii ornamentu oraz historii filmu. Otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski oraz Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Urodził się 26 czerwca 1932 roku.

2022 - Zmarł Zdzisław Podkański, minister kultury i sztuki w latach 1996-1997, poseł na Sejm RP II, III i IV kadencji, eurodeputowany od 2004 do 2009. Urodził się 18 października 1949 roku.

2022 - Zmarł Witold Paszt, założyciel i wokalista zespołu Vox, zagrał trenera Kalocsaya w filmie "Gwiazdy" Jana Kidawy-Błońskiego z 2017. Urodził się 1 września 1953 roku.

2023 - Zmarł profesor Witold Cęckiewicz, architekt, urbanista, projektant między innymi: ambasady RP w Nowym Delhi, hotelu "Cracovia", Kina "Kijów", Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach. Członek PAN oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Urodził się 24 kwietnia 1924 roku. 1. rocznica