Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-12-31, 07:30 Autor: AR/B.Falkowska/dok.

Kartka z kalendarza

31 grudnia - Kościół katolicki obchodzi święto Rodziny z Nazaretu - Jezusa, Maryi i Józefa. Uroczystość przypomina wiernym, że w rodzinie każda osoba pełni istotną rolę, ponieważ uczestniczy w misji Jezusa. Podkreśla też, że ta mała wspólnota pomaga w dojrzewaniu do wyboru życiowego powołania. Od 1969 roku święto Rodziny Nazaretańskiej jest obchodzone w pierwszą niedzielę po Bożym Narodzeniu lub 30 grudnia
1435 - W Brześciu Kujawskim Polska zawarła pokój z zakonem krzyżackim, kończący wojnę polsko-krzyżacką. Zakończył konflikt sprzymierzonych ze sobą Świdrygiełły - władcy części Litwy po Witoldzie i Krzyżaków przeciwko Zygmuntowi Kiejstutowiczowi - prawowitemu następcy Witolda i Królestwu Polskiemu. Pod naciskiem stanów pruskich, obawiających się kolejnych najazdów i zainteresowanych porozumieniem z Polską, Krzyżacy zgodzili się wszystkie warunki, łącznie z oddaniem Polakom Nieszawy. Gwarantami pokoju miały być stany, które na wypadek jego nieprzestrzegania otrzymały prawo wypowiedzenia posłuszeństwa Krzyżakom.

1600 - Królowa Anglii Elżbieta I powołała Kompanię Wschodnioindyjską, nadając jej monopol na handel w Indiach Wschodnich. Na terenach kolonizowanych przez Brytyjczyków instytucja ta miała szerokie uprawnienia polityczne i administracyjne, daleko wykraczające poza tradycyjny handel. Mogła utrzymywać własną armię, zawierać układy polityczne i sojusze, wypowiadać wojnę, miała prawo do posiadania własnej waluty i pobierania podatków. Kompania działała do 1858 roku, głównie na terenie dzisiejszych Indii, także w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie.

1610 - Zmarł Ludolph van Ceulen, holenderski matematyk, profesor na Uniwersytecie w Lejdzie, znany z tego, że w 1596 roku podał wartość liczby pi z dokładnością do 20 miejsc po przecinku, potem rozszerzył swój wynik do 35 miejsca po przecinku. Liczba ta została wyryta na jego nagrobku po śmierci. Na cześć jego dokonań liczba ta została nazwana ludolfiną. Urodził się 28 stycznia 1540 roku.

1655 - Zmarł Janusz Radziwiłł, wojewoda wileński, hetman wielki litewski, zbieracz książek i właściciel drukarni, wybitny dowódca o wysokich umiejętnościach militarnych, doskonałym wykształceniu wojskowym, umiejętności utrzymywania żelaznej dyscypliny w wojsku, lecz także skłonnościach do podejmowania nadmiernego ryzyka i okrucieństwa. Był protektorem kalwinizmu na Litwie. W czasie najazdu szwedzkiego 18 sierpnia 1655 roku podpisał akt poddania się Litwy Karolowi X Gustawowi. Urodził się 12 grudnia 1612 roku.

1725 - Urodził się Stefan Odrowąż Łuskina, jezuita, matematyk, fizyk, astronom, po kasacie zakonu właściciel i wydawca pierwszego regularnego dziennika w Polsce - "Gazety Warszawskiej" oraz tygodnika "Kurier Polski". Król Stanisław August nadał mu tytuł "Astronoma Królewskiego". Był za swojego życia jednym z najlepiej wykształconych ludzi w Polsce. Zmarł 21 sierpnia 1793 roku.

1770 - Konfederaci barscy rozpoczęli, trwającą do 14-15 stycznia, obronę Jasnej Góry przed wojskami rosyjskimi. Kazimierz Pułaski i Michał Walewski zajęli klasztor 10 września 1770 roku, czyniąc go bazą konfederacką. Jasną Górę próbował zdobyć rosyjski pułkownik Iwan Drewicz, operujący w tym rejonie. Kazimierz Pułaski w garnizonie Jasnej Góry miał 300 osób jazdy i 700 piechurów. Obrona klasztoru przyczyniła się do wzrostu reputacji Pułaskiego. Klasztor ostatecznie został zdobyty przez wrogów konfederacji 18 sierpnia 1772 roku.

1719 - Zmarł John Flamsteed, angielski astronom, założyciel w 1675 roku słynnego obserwatorium astronomicznego w Greenwich, twórca katalogu "Historia Coelestis Britannica”, zawierającego pozycje niemal trzech tysięcy gwiazd. Pozycje te Flamsteed określił z dużo większą dokładnością niż wcześniejsze prace. Niektóre gwiazdy, na przykład "61 Cygni", nadal znane są pod numerami z tego katalogu. Urodził się 19 sierpnia 1646 roku.

1726 - Stanisław Kostka, kleryk, jezuita, późniejszy patron Polski, został kanonizowany przez papieża Benedykta XIII. Temu świętemu przypisywano zwycięstwo nad Turkami w bitwie pod Chocimiem w 1621 roku. Jan II Kazimierz Waza orędownictwu świętego przypisywał zwycięstwo w bitwie pod Beresteczkiem.

1738 - Urodził się Charles Cornwallis, brytyjski generał. W 1776 roku wypłynął do Ameryki, by walczyć przeciwko wojskom Georga Washingtona. Wziął udział w kilku ważnych bitwach tej wojny, jednak w 1781 roku pod Yorktown poddał się Washingtonowi a jego kapitulacja zakończyła amerykańską wojnę o niepodległość. Zakończyła się tym samym brytyjska dominacja nad koloniami. Zmarł 5 października 1805 roku. 285 rocznica

1751 - Urodził się Giovanni Lampi, włoski malarz. Pracował na dworach w Wiedniu, Warszawie, Petersburgu. W latach 1788 -1791 był nadwornym malarzem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Portretował króla, uczestników Sejmu Czteroletniego, damy z towarzystwa, malował też sceny mitologiczne i religijne. Zmarł 11 lutego 1830 roku.

1759 - Arthur Guinness podpisał umowę wynajmu na dziewięć tysięcy lat za 45 funtów rocznie browaru St. James’s Gate Brewery w Dublinie, gdzie do dziś produkowane jest piwo "Guinness".

1771 - Urodził się Kajetan Koźmian, poeta, krytyk literacki, tłumacz, pamiętnikarz. Przyjaźnił się z wieloma wybitnymi osobistościami - między innymi z Zygmuntem Krasińskim, Cyprianem Kamilem Norwidem, Stanisławem Staszicem, Julianem Ursynem Niemcewiczem i Fryderykiem Chopinem. W środowisku literackim Warszawy był przywódcą i naczelnym ideologiem obozu pseudoklasyków. Należał do największych przeciwników romantyzmu, uznając Adama Mickiewicza za wichrzyciela. Był również przeciwnikiem powstania listopadowego. Zmarł 7 marca 1856 roku.

1856 - Urodził się Wojciech Kossak, syn Juliusza, ojciec Jerzego Kossaka, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Magdaleny Samozwaniec. Malował sceny batalistyczne i historyczne, był współautorem panoram: "Racławice" i "Przejście przez Berezynę". Twórca około dwóch tysięcy obrazów, między innymi: "Olszynka Grochowska", "Śmierć Sowińskiego", "Ukraińskie zaloty", "Jasyr tatarski” i "Szarża ułańska”. Zmarł 29 lipca 1942 roku.

1861 - Urodził się Włodzimierz Przerwa-Tetmajer, malarz, grafik, pisarz, działacz ludowy. Malował głównie wiejskie sceny rodzajowe, pejzaże, polichromie kościelne, ilustracje do książek. Autor zbioru opowiadań "Noce letnie”, poematu "Racławice”, zbioru wierszy "Marsz Skrzyneckiego”. W życiu i w sztuce wyrażał idee patriotycznego zbratania szlachty z ludem. Zmarł 26 grudnia 1923 roku.

1869 - Urodził się Henri Matisse, francuski malarz, grafik i rzeźbiarz, przedstawiciel fowizmu. Malował postacie kobiece i martwą naturę, tworzył też lapidarne rysunki i malowidła ścienne. Zapełniał swoje płótna plamami żywych, świetlistych, zwykle silnie kontrastowych barw, które, w trosce o czytelność obrazu, obwodził delikatnym konturem. Jego obrazy to między innymi "Taniec”, "Lekcja muzyki”, "Otwarte okno”, "Akt leżący z draperią”. Zmarł 3 listopada 1954 roku.

1873 - Na emigracji w Paryżu zmarł Józef Wysocki, generał, pisarz polityczny, uczestnik Powstania Listopadowego, dowódca legionu polskiego w czasie powstania na Węgrzech w 1848 roku, od 1862 roku komendant Polskiej Szkoły Wojskowej w Cuneo. W czasie powstania styczniowego dowodził siłami Małopolski Wschodniej, stoczył kilka walk na Wołyniu. Na emigracji działał w organizacjach politycznych i społecznych. Autor wspomnień "Pamiętnik dowódcy Legionu Polskiego w Węgrzech z czasów kampanii węgierskiej”. Urodził się w 1809 roku. 150 rocznica

1873 - Powołano w Nowym Targu Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, przemianowe poźniej na Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, które działało do 1950 roku. Wśród założycieli i organizatorów byli: Tytus Chałubiński, ks. Józef Stolarczyk, Eugeniusz Janota, Ludwig Eichborn, Walery Eljasz-Radzikowski, Adam Uznański, Jadwiga z Zamoyskich Sapieżyna i inni. PTT było jednym prekursorów Polskiego Towarzystwa Turystyczno- Krajoznawczego. 150 rocznica

1880 - Urodził się George Marshall, amerykański dowódca wojskowy, generał United States Army, uczestnik I i II wojny światowej, polityk, 50. Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych, sekretarz obrony USA, przewodniczący Amerykańskiego Czerwonego Krzyża, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1953 roku. Uważany jest za współtwórcę doktryny Trumana oraz autora planu pomocy gospodarczej dla Europy, od jego nazwiska nazwanego Planem Marshalla. Właśnie za ten projekt został nagrodzony Noblem. Zmarł 16 października 1959 roku.

1888 - Urodził się Andrzej Pronaszko, malarz i scenograf, reprezentant awangardowej sztuki lat 20. i 30. XX wieku, współtwórca formizmu, profesor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. W okresie międzywojennym autor kilkudziesięciu scenografii do sztuk w lwowskim Teatrze Wielkim. Zajmował się też grafiką użytkową. Był autorem nowatorskich projektów architektonicznych. Zmarł 15 stycznia 1961 roku. 135 rocznica

1905 - Urodził się Tadeusz Breza, pisarz i dyplomata, autor powieści "Urząd" i zbioru esejów "Spiżowa brama". W latach 1929-1932 przebywał w Anglii, pełniąc funkcję sekretarza prasowego i attaché ambasady polskiej. W latach 1933-1937 pracował w warszawskim "Kurierze Porannym”. W latach 1937-1939 kierował "Młodym Teatrem” założonym przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego. W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu. Po wojnie współpracował z prasą literacką. W początkach twórczości pozostawał pod wpływem modnej wówczas prozy psychologicznej, debiutując powieścią "Adam Grywałd". Po wojnie tworzył już w nurcie problematyki polityczno-społecznej, odnosząc się krytycznie do przeszłości, i aprobująco względem rzeczywistości bierutowskiego PRL. Zmarł 19 maja 1970 roku.

1908 - Urodził się Szymon Wiesenthal, architekt, więzień sześciu niemieckich obozów koncentracyjnych, między innymi w Gross-Rosen, Buchenwaldzie i Mauthausen. Po wojnie organizator działającego w Wiedniu Żydowskiego Centrum Dokumentacji, którego działalność przyczyniła się do postawienia przed sądem około 1200 nazistowskich zbrodniarzy, w tym Adolfa Eichmanna i Franza Stangla. Królowa brytyjska Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki. Jego imieniem nazwano Centrum Szymona Wiesenthala - utworzoną w 1977 roku międzynarodową agencję służącą zachowaniu pamięci o Holokauście i obronie praw człowieka. Zmarł 20 września 2005 roku. 115 rocznica

1922 - Urodziła się Halina Czerny-Stefańska, pianistka, pedagog, laureatka I nagrody Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina w 1949 roku. Otrzymała wówczas również nagrodę za najlepsze wykonanie mazurków Chopina ufundowaną przez Polskie Radio. W czasie pięćdziesięcioletniej kariery pianistka wystąpiła we wszystkich najważniejszych salach koncertowych muzycznego świata. Występowała z towarzyszeniem najbardziej znanych orkiestr symfonicznych. W jej repertuarze znajdowały się utwory od baroku do muzyki współczesnej, dominowała jednak muzyka Fryderyka Chopina. Zmarła 1 lipca 2001 roku.

1930 - Urodziła się Odetta, amerykańska piosenkarka, gitarzystka, autorka tekstów, a także działaczka na rzecz praw człowieka, Afroamerykanka, odznaczona Narodowym Medalem Sztuk. Jej repertuar obejmował amerykański folk, blues, jazz i negro spirituals. Była ważną postacią podczas odrodzenia amerykańskiego folku w latach 50. i 60. XX wieku. Była inspiracją dla takich muzyków jak Bob Dylan, Joan Baez i Janis Joplin. Zmarła 2 grudnia 2008 roku.

1931 - W willi architekta Henryka Zaremby pod Lwowem, w nocy z 30 na 31 grudnia, doszło do zabójstwa podczas snu jego 17-letniej córki Elżbiety. Proces poszlakowy oskarżonej o zbrodnię guwernantki Rity Gorgonowej był jednym z najgłośniejszych w II RP. W 1977 roku na kanwie tej historii powstał film fabularny "Sprawa Gorgonowej" w reżyserii Janusza Majewskiego z Ewą Dałkowską w roli tytułowej.

1935 - Charles Darrow opatentował grę planszową "Monopoly". Została ona wymyślona w Stanach Zjednoczonych w okresie Wielkiego Kryzysu. Daje graczom szansę obracania wielkimi pieniędzmi i szybkiego wzbogacenia się. Rozpoczynając od pola START, należy okrążać planszę, kupując i sprzedając nieruchomości, budując domy i hotele. Za wejście na nieruchomości innych graczy płaci się czynsz. Można też trafić do więzienia. Sukces zależy od trafnych spekulacji, udanych inwestycji i mądrze przeprowadzonych transakcji.

1940 - Premiera filmu "Żołnierz królowej Madagaskaru" w reżyserii Jerzego Zarzyckiego. Został nakręcony w 1939 roku na podstawie farsy Stanisława Dobrzańskiego, przerobionej przez Juliana Tuwima. Był to jeden z kilku filmów będących w produkcji w czasie wybuchu II wojny światowej, na którego dokończenie zgodzili się niemieccy okupanci. Główne role zagrali: Lena Żelichowska, Karin Tiche i Ludwik Sempoliński. Film uległ zniszczeniu, a w 1958 roku Jerzy Zarzycki nakręcił nową wersję pod tym samym tytułem.

1942 - Odbyła się Akcja Nowy Rok - Kedyw Okręgu Warszawskiego częściwo wysadził tory w tunelu średnicowym w Warszawie. Wybuch wykoleił 3 wagony pociągu towarowego Wehrmachtu i spowodował sześciogodzinną przerwę w ruchu kolejowym.

1942 - W niemieckim hitlerowskim obozie zagłady Auschwitz Birkenau został zamordowany Antoni Stanisław Więckowski, pułkownik Wojska Polskiego, lekarz, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy związany z Łodzią. Zołnierz Legionów Piłsudskiego. Urodził się 12 czerwca 1882 roku.

1943 - W nocy z 31 grudnia 1943 na 1 stycznia 1944 roku w Warszawie, z inicjatywy Władysława Gomułki, ukonstytuowała się Krajowa Rada Narodowa. Sama siebie określała, jako "faktyczną reprezentację polityczną narodu polskiego, upoważnioną do występowania w imieniu narodu i kierowania jego losami do czasu wyzwolenia Polski spod okupacji”. Miała stanowić alternatywę polityczną dla Rządu RP na uchodźstwie, kierowanego wówczas przez Stanisława Mikołajczyka i struktur Polskiego Państwa Podziemnego. 80 rocznica

1944 - Krajowa Rada Narodowa powołała w Lublinie Rząd Tymczasowy RP z premierem Edwardem Osóbką-Morawskim. Był to marionetkowy gabinet faktycznie powstały na mocy decyzji politycznej Józefa Stalina, konkurencyjny wobec Rządu RP na uchodźstwie powszechnie uznawanego na forum międzynarodowym. W ten sposób komuniści przejęli władzę nad zajętymi przez Armię Czerwoną ziemiami polskimi leżącymi na zachód od linii Curzona. Był to ze strony Związku Radzieckiego element tak zwanej "polityki faktów dokonanych” - polityczne przygotowanie przed zimową ofensywą Armii Czerwonej mającą na celu zajęcie wszystkich ziem polskich w granicach sprzed wojny. Jednocześnie był to dowód znaczącego usztywnienia stanowiska ZSRR wobec mocarstw anglosaskich koalicji antyhitlerowskiej, co do roli Rządu RP na uchodźstwie w tworzeniu powojennych władz Polski.

1948 - Urodziła się Donna Summer, właściwie Donna Gaines, amerykańska wokalistka muzyki disco, soul i pop. Szczyt jej popularności przypadł na drugą połowę lat 70., kiedy to nurt disco dominował na rynku muzycznym. Swoimi osiągnięciami zapracowała na tytuł "królowej muzyki disco”. Wylansowała przeboje "I Feel Love”, "Hot Stuff”, "Bad Girls”. Jest zdobywczynią pięciu nagród Grammy. Zmarła 17 maja 2012 roku. 75 rocznica

1952 - Zmarł ksiądz Bolesław Grudzieński-Reif, duchowny katolicki, kanonik kapituły lwowskiej, szambelan papieski, działacz społeczny, radny Rady Miasta Lwowa. Był przed śmiercią więziony przez władze kmunistyczne i poddany cięzkiemu śledztwu, co stało się przyczyną jego śmierci niedługo po zwolnieniu z więzienia. Urodził się 3 sierpnia 1888 roku. .

1954 - Zmarł Władysław Umiński, pisarz, autor książek dla dzieci i młodzieży, publicysta i popularyzator nauki. Obok Antoniego Langego i Jerzego Żuławskiego był prekursorem fantastyki naukowej w literaturze polskiej. Napisał powieści: "Zwycięzcy oceanu", "Balonem do bieguna", "Podróż bez pieniędzy", "Na falach Atlantyku”, "W głębinach oceanu” i "Czarodziejski okręt”. Urodził się 10 listopada 1865 roku.

1955 - General Motors, jako pierwsza amerykańska korporacja osiągnął jednoroczny zysk wynoszący ponad miliard dolarów. Przedsiębiorstwo zostało założone 16 września 1908 roku, jako kompania holdingowa dla Buicka. Ze względu na dynamiczny rozwój rozpoczęto pozyskiwanie innych firm zajmujących się produkcją samochodów. Polityka fuzji na rynku amerykańskim kontynuowana była do momentu, w którym przemysł samochodowy USA skupił się w rękach trzech korporacji: General Motors, Chryslera i Forda.

1965 - Urodził się Nicholas Charles Sparks, amerykański pisarz, którego książki ukazują się w 33 językach. Serca czytelników podbił już swoją pierwszą powieścią "Pamiętnik". W październiku 1995 prawa do tej powieści kupiło wydawnictwo Warner Books. Uczestniczy w różnych lokalnych i narodowych akcjach charytatywnych.

1967 - Zmarł Kazimierz Kamiński, przedsiębiorca i społecznik, założyciel i właścieciel huty szkła w Ożarowie Mazowieckim. Założona w 1907 roku wytwórnia opakowań szklanych już w latach 30. zatrudniała 500 wykwalifikowanych pracowników. Huta działała aż do czasów PRL, gdy została odebrana założycielowi i znacjonalizowana. Urodził się 4 lutego 1877 roku.

1976 - Zmarła Elżbieta Jackiewiczowa, pisarka, publicystka, nauczycielka, autorka powieści o młodzieży "Tancerze", "Pokolenie Teresy", "O czym chcą wiedzieć dziewczęta", "Dwie miłości". Przez długi czas współpracowała z czasopismami młodzieżowymi "Filipinka" i "Na Przełaj", w których publikowała artykuły z życia młodzieży. Opisując szkołę z okresu międzywojennego, zniekształcała obraz ówczesnej rzeczywistości nadmiernie ulegając wymogom stalinowskiej propagandy. Z tego też powodu jej książki nie są wznawiane. Urodziła się 22 lutego 1902 roku.

1977 - Na ekrany amerykańskich kin wszedł film "Gorączka sobotniej nocy" - najpopularniejszy film epoki disco lat 70. z piosenkami grupy Bee Gees. Zapewnił status gwiazdy - nominowanemu do Oscara za główną rolę - Johnowi Travolcie. W 1983 została zrealizowana kontynuacja "Gorączki sobotniej nocy" zatytułowana "Pozostać żywym".

1978 - Początek zimy stulecia w Europie. Tego dnia temperatura spadła nagle do minus 20 stopni Celsjusza i zaczął sypać gęsty śnieg. W Polsce intensywne opady spowodowały, że wkrótce potem, w styczniu 1979, został sparaliżowany cały kraj - brakowało surowców energetycznych, poważne utrudnienia nastąpiły w transporcie międzymiastowym, w większości miast nie funkcjonowała wcale lub w bardzo ograniczonym stopniu komunikacja miejska. W całym kraju utrzymywał się silny mróz. W Suwałkach przez wiele dni temperatura utrzymywała się na poziomie minus 30 stopni w ciągu dnia. Na warszawskim Ursynowie, który został praktycznie odcięty od reszty stolicy, w mieszkaniach temperatura spadła do kilku stopni, podobnie było także w innych miastach, zwłaszcza w peryferyjnych dzielnicach. Do odśnieżania torów i dróg skierowano żołnierzy i ciężki sprzęt wojskowy, między innymi czołgi, które gąsienicami zrywały grubą warstwę zmrożonego i zbitego śniegu na drogach. 45 rocznica

1982 - Rada Państwa zawiesiła stan wojenny. Decyzję podjęto ze względu na zaplanowaną na następny rok wizytę w ojczyźnie papieża Jana Pawła II. Zwolniono wówczas 1,5 tysiąca internowanych, przebywających w ośrodkach odosobnienia, ale w więzieniach pozostało drugie tyle osób. Zniesienie stanu wojennego nastąpiło 22 lipca 1983 roku. Nie oznaczało ono jednak zmiany polityki władz wobec opozycji. Znaczna część przepisów wprowadzonych po ogłoszeniu stanu wojennego pozostała w mocy. Represje władz wobec opozycji trwały do 1986 roku.

1989 - Prezydent Wojciech Jaruzelski podpisał pakiet ustaw składających się na tak zwany plan Balcerowicza. Był to pakiet reform gospodarczo-ustrojowych, przeprowadzonych w ciągu 111 dni przez Leszka Balcerowicza, wówczas wicepremiera i ministra finansów w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. Plan miał doprowadzić do stabilizacji makroekonomicznej, przede wszystkim do redukcji inflacji, oraz umożliwić transformację z gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej. Ze względu na swój gwałtowny charakter zwyczajowo jest określany, jako terapia szokowa.

1991 - Formalnie przestał istnieć Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. ZSRR przestał istnieć w wyniku zawarcia porozumienia białowieskiego z 8 grudnia 1991 i deklaracji o rozwiązaniu ZSRR przyjętej w Moskwie przez Radę Republik Najwyższej Rady ZSRR 26 grudnia 1991. Dawne związkowe republiki radzieckie zaczęły tworzyć samodzielne państwa. Na mocy dwóch traktatów z Ałma-Aty z 21 grudnia 1991 Rosja zajęła stałe miejsce ZSRR w Radzie Bezpieczeństwa ONZ i wszystkich innych organizacjach międzynarodowych, natomiast na sukcesora ZSRR i jego międzynarodowych zobowiązań wyznaczono Wspólnotę Niepodległych Państw.

1999 - Borys Jelcyn złożył dymisję ze stanowiska prezydenta Rosji. Tymczasowym prezydentem został ówczesny premier Władimir Putin.

2001 - Zmarła Aniela Rubinstein, żona Artura Rubinsteina. W 1983 roku ukazała się jej książka "Kuchnia Neli" zawierająca nie tylko przepisy, ale też opowieści o życiu z artystą. Urodziła się w 1908 roku.

2002 - Zmarł Kazimierz Dejmek, reżyser teatralny, aktor, dyrektor teatrów, poseł na Sejm II kadencji, minister kultury i sztuki w latach 1993-1996. W latach 50. prowadził w Łodzi Teatr Nowy - zaangażowany politycznie teatr, realizujący program realizmu socjalistycznego, w którym zadebiutował, jako reżyser "Poematem pedagogicznym” Antoniego Makarenki. Był autorem słynnej inscenizacji "Dziadów" Adama Mickiewicza w Teatrze Narodowym w Warszawie w 1967 roku. Wbrew intencjom reżysera, "Dziady" zostały przez władze PRL uznane za "antyrosyjskie" i "antyradzieckie". Sztuka została zdjęta z afisza 30 stycznia 1968 roku, co wywołało protesty i demonstracje, poprzedzające wydarzenia marca 1968. Kazimierza Dejmka usunięto z PZPR, do której należał od 1951 roku, a następnie zwolniono ze stanowiska dyrektora Teatru Narodowego. Urodził się 17 maja 1924 roku.

2004 - Zmarł Gérard Debreu, amerykański ekonomista francuskiego pochodzenia. Zajmował się głównie ekonomią matematyczną, opracował teorię równowagi ogólnej, udowadniając istnienie układu cen zapewniającego równowagę na wszystkich rynkach. Prowadził również badania dotyczące teorii wyboru konsumenta. W 1983 roku otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Urodził się 4 lipca 1921 roku.

2011 - Zmarł Jerzy Kluger, inżynier, biznesmen, przyjaciel i kolega z klasy Jana Pawła II. Służył papieżowi pomocą w czasie rozmów dyplomatycznych z Izraelem, a także w czasie przygotowań do historycznej wizyty Jana Pawła II w rzymskiej synagodze 15 kwietnia 1986 roku. W 1989 przyjechał do Wadowic ze specjalnym listem od Jana Pawła II na uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy w miejscu, gdzie stała synagoga spalona przez Niemców we wrześniu 1939. W 2003 Kluger otrzymał tytuł "Człowiek Pojednania", przyznawany przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów. Urodził się 4 kwietnia 1921 roku.

2013 - Zmarł Andrzej Turski, dziennikarz radiowy i telewizyjny, przez lata związany z Polskim Radiem. Współautor radiowych i telewizyjnych programów informacyjnych i publicystycznych, między innymi: "Radiokuriera”, "Sygnałów dnia”, "Zapraszamy do Trójki”, 'Teleexpressu” i "7 dni świat”. W 2005 zdobył tytuł Mistrza Mowy Polskiej. Urodził się 25 stycznia 1943 roku. 10 rocznica

2014 - Wskutek wybuchu paniki podczas imprezy sylwestrowej na promenadzie w Szanghaju zostało zadeptanych 36 osób, a 47 odniosło obrażenia.

2015 - Zmarł Roman Bartoszcze, jeden z liderów "Solidarności Chłopskiej", działacz NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność", wydawał pismo "Żywią i bronią", założyciel Polskiego Forum Ludowo-Chrześcijańskiego "Ojcowizna", poseł i pierwszy prezes odrodzonego PSL. W 2006, za "wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej", został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2016 prezydent Andrzej Duda pośmiertnie nadał mu Krzyż Wolności i Solidarności.

2015 - Zmarła Natalie Cole, amerykańska piosenkarka, córka legendy jazzu Nat King Cole'a. Nagrała ponad 20 albumów z muzyką jazzową, bluesową, popem i soulem. Wiele jej piosenek stał o się przebojami . "I've Got Love on My Mind", "Our Love”, "Pink Cadillac" to niektóre z nich. Jednak największą sławę przyniósł jej wydany w 1991 roku album "Unforgettable... with Love", zawierający jej własne aranżacje najbardziej znanych przebojów ojca. Wokalistka zaśpiewała na nim tak znane utwory Nat King Cole'a, jak: "Mona Lisa", "Smile" czy "Nature Boy". Urodziła się 6 lutego 1950 roku.

2018 - W wyniku wybuchu gazu w wieżowcu w rosyjskim Magnitogorsku zginęło 39 osób, a 17 zostało rannych. Budynek się częściowo zawalił. W akcji ratunkowej uczestniczyło ponad 1300 ratowników. Zwłoki ostatniej ofiary wydobyto spod gruzów 3 stycznia 2019 roku. 5 rocznica

2019 - Zmarła Helena Kołaczkowska, pisarka, autorka książek dla dzieci i tekstów piosenek między innymi "Na lewo most, na prawo most". W latach 1959-60 była dyrektorem współtworzonego przez siebie Radiowego Teatru Piosenki. Urodziła się 4 stycznia 1916 roku.

2019 - Zmarła Marion Chesney, brytyjska pisarka, autorka licznych romansów wydanych pod własnym nazwiskiem. Pod pseudonimem M. C. Beaton, pisała powieści kryminalne i sensacyjne, głównie serie Agatha Raisin i Hamish Macbeth. Cykl powieści z Agathą Raisin został wydany również po polsku. Marion Chesney urodziła się w Glasgow w Szkocji, pracowała w księgarni w Glasgow a także, jako krytyk teatralny, reporter gazety i redaktor. Urodziła się 10 czerwca 1936 roku.

2020 - Zmarł ksiądz Maciej Zięba, dominikanin, teolog, filozof, publicysta, znawca nauki Jana Pawła II. Od lat 70-tych był związany z opozycją demokratyczną. W latach 1998-2006 był prowincjałem Polskiej Prowincji Dominikanów. Był jednym z organizatorów Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku i dyrektorem tej placówki w latach 2007-2010. Napisał wiele książek, w tym "Niezwykły pontyfikat", "Papieże i kapitalizm", "Papieska ekonomia. Kościół-rynek-demokracja". Urodził się 6 września 1954 roku.

2020 - Zmarła Jolanta Fedak - polityk PSL, politolog. W latach 2007-2011 była ministrem pracy i polityki społecznej, posłanką na Sejm IX kadencji w latach 2019-2020. Urodziła się 21 września 1960 roku.

2021 - Zmarła Betty White, amerykańska aktorka telewizyjna i filmowa. Odeszła na 17 dni przed 100. urodzinami. Rozpoczęła karierę w 1945 roku. W 1998 wystąpiła w filmie "Cudotwórca" (Holy Man) w roli samej siebie. Zagrała w kilkudziesięciu filmach i serialach. Urodziła się 17 stycznia 1922 roku.

2022 - Zmarł Joseph Ratzinger, niemiecki duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, papież Benedykt XVI. Kierował Kościołem katolickim po śmierci Jana Pawła II czyli od 2005 do 2013 roku. W ciągu 8 lat pontyfikatu opublikował liczne dokumenty, jak konstytucje apostolskie i listy, 3 encykliki, 4 adhortacje apostolskie, a także książki, w tym "Jezus z Nazaretu", która stała się światowym bestsellerem. Zwołał 5 konsystorzy zwyczajnych, podczas których kreował 90 kardynałów. Był pierwszym biskupem rzymskim od XIII wieku, który dobrowolnie zrzekł się urzędu. Decyzję o rezygnacji ogłosił 11 lutego 2013 roku, podczas konsystorza. "Ustępuję dla dobra Kościoła" - powiedział i wyjaśnił, że odchodzi w związku z zaawansowanym wiekiem i słabnącym zdrowiem. Zastąpił go argentyński kardynał Jorge Mario Bergoglio - papież Franciszek. Po rezygnacji papież emeryt - Benedykt XVI zamieszkiwał w Watykanie w klasztorze Mater Ecclesiae. Rzadko pokazywał się publicznie. Uczestniczył między innymi w kanonizacji Jana Pawła II i Jana XXIII w 2014 roku. 1 rocznica

Zobacz także

2024-02-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 lutego - Międzynarodowy Dzień Solidarności z Białorusią - z inicjatywy Swiatłany Cichanouskiej. 7 lutego - Święto narodowe Grenady, obchodzone w rocznicę… » więcej 2024-02-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 lutego - Międzynarodowy Dzień Zerowej Tolerancji dla Okaleczania Żeńskich Narządów Płciowych, proklamowany przez Światową Organizację Zdrowia w 2006… » więcej 2024-02-05, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 5 lutego - Tydzień Zgody między Wyznaniami, trwający od 1 do 7 lutego. 5 lutego - Dzień Meteorologa. » więcej 2024-02-04, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 4 lutego - Światowy Dzień Walki z Rakiem. 4 lutego - Międzynarodowy Dzień Braterstwa Międzyludzkiego. 4 lutego - Światowy Tydzień Zgody między… » więcej 2024-02-03, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 3 lutego - Światowy Tydzień Zgody między Wyznaniami, trwający od 1 do 7 lutego. 3 lutego - Dzień Podlaskiej Muzyki. 3 lutego - Międzynarodowy Dzień… » więcej 2024-02-02, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 2 lutego - Kościół katolicki obchodzi święto Ofiarowania Pańskiego. W polskiej tradycji znane jest jako święto Matki Boskiej Gromnicznej. 2 lutego -… » więcej 2024-02-01, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1 lutego - Światowy Dzień Wyborów, ustanowiony przez Konferencję Światowych Organizacji Wyborczych w 2005 roku. Ma przypominać o powszechnym prawie obywateli… » więcej 2024-01-31, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 31 stycznia - Międzynarodowy Dzień Iluzjonisty 31 stycznia - Dzień Zebry » więcej 2024-01-30, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 30 stycznia 1018 - Bolesław I Chrobry i niemiecki cesarz Henryk II podpisali w Budziszynie traktat pokojowy, na mocy którego Polska dostała na własność… » więcej 2024-01-29, godz. 01:18 Kartka z kalendarza 29 stycznia - Międzynarodowy Dzień Puzzli. 29 stycznia - Dzień Składanki i Łamigłówki. » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »