1339 - Zmarła Jadwiga, żona Władysława Łokietka, w latach 1320-1333 królowa Polski. Była córką księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego i księżnej Jolenty Heleny. Matka Kazimierza III Wielkiego. Urodziła się około 1266 roku.
1520 - W Wittenberdze w Niemczech Marcin Luter spalił publicznie wydaną przez papieża Leona X bullę "Exsurge Domine", zawierającą potępienie i wzywającą do odwołania jego nauk. 3 stycznia 1521 roku papież Leon X ekskomunikował Marcina Lutra na zawsze.
1603 - Zmarł William Gilbert, angielski lekarz i przyrodnik, odkrywca między innymi magnetyzmu ziemskiego, indukcji magnetycznej i elektryzowania się ciał na skutek tarcia. Wprowadził do języka angielskiego nowe terminy - "biegun magnetyczny", "przyciąganie magnetyczne". Spopularyzował termin "elektryczność”. Urodził się 24 maja 1540 roku. 420. rocznica
1671 - Sułtan Imperium Osmańskiego Mehmed IV wypowiedział wojnę Polsce. Na terytorium Rzeczpospolitej wkroczyła 80-tysięczna armia turecka. 27 sierpnia 1672 upadła twierdza w Kamieńcu Podolskim. Klęska w wojnie zmusiła króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego do zawarcia traktatu pokojowego, na mocy którego Turcja uzyskała część Ukrainy, Podole z Kamieńcem oraz prawo pobierania od Polski haraczu.
1684 - W Londynie została odczytana przez Edmonda Halleya, odwołująca się do praw Keplera, praca Isaaca Newtona "De Motu Corporum" o pojęciu grawitacji i jej wpływie na orbity planet. Praca ta obejmowała początki praw ruchu, które zostały szerzej omówione w "Principiach". Isaac Newton przedstawił prawo powszechnego ciążenia, a także prawa ruchu leżące u podstaw mechaniki klasycznej. Newton wyprowadził prawa Keplera dla ruchu planet.
1789 - Na posiedzeniu Sejmu odczytano list króla Prus Fryderyka Wilhelma II, w którym obiecywał on zawarcie sojuszu z Rzecząpospolitą pod warunkiem przeprowadzenia reform ustrojowych i wzmocnienia władzy wykonawczej w państwie. 23 grudnia czyniąc zadość prośbie króla pruskiego Sejm Czteroletni uchwalił prawie jednogłośnie "Zasady do formy rządu" i rozpoczął prace nad projektem "Administracji Ekstraordynaryjnej" na wypadek wojny. W marcu 1790 roku Prusy zawarły sojusz z Polską, który skierowany był przeciwko Rosji i Austrii. Fryderyk Wilhelm II wycofał się później z sojuszu i wziął udział w II i III rozbiorze Polski.
1791 - W Offenbach koło Frankfurtu nad Menem zmarł urodzony na Podolu Jakub Frank, baron oraz twórca żydowskiej sekty frankistów, kupiec, kabalista, rabin ruchu sabataizm, cadyk, mistyk, filozof, działacz społeczno-polityczny, reformator religijny, samozwańczy prorok, astrolog i alchemik. Urodził się w 1726 roku.
1796 - Car Paweł I Romanow ogłosił amnestię dla uczestników insurekcji kościuszkowskiej przebywających na zesłaniu w Rosji. Wcześniej, 26 listopada, car Paweł I uwolnił Tadeusza Kościuszkę po złożeniu przysięgi wiernopoddańczej i przyrzeczeniu, że nie wróci do Polski, co było ceną za uwolnienie z rosyjskich więzień i łagrów 20 tysięcy Polaków. Po stłumieniu insurekcji kościuszkowskiej na ziemiach II rozbioru włączonych do Rosji śledztwo prowadziła specjalna komisja, która w lipcu 1795 roku wydała wyroki, dzieląc skazanych na 11 kategorii. Zaliczeni do pierwszej i drugiej zostali skazani na zesłanie do najodleglejszych zakątków Syberii. Przywódcy powstania, w tym naczelnik Tadeusz Kościuszko, Jan Kiliński i Julian Ursyn Niemcewicz uwięzieni zostali w Twierdzy Petropawłowskiej w Petersburgu.
1804 - Urodził się Carl Gustav Jakob Jacobi, niemiecki matematyk. Jego prace dotyczyły teorii liczb, funkcji eliptycznych, równań różniczkowych, mechaniki teoretycznej i geometrii różniczkowej. Carl Jacobi jest współtwórcą teorii funkcji eliptycznych. Zmarł 18 lutego 1851 roku.
1815 - Urodziła się Augusta Ada King, hrabina Lovelace, angielska miłośniczka matematyki. Opisała mechaniczny komputer Charlesa Babbage'a, tak zwaną maszynę analityczną, która jednak nie została zbudowana. Uważana jest za pierwszego programistę. Za pierwszy program komputerowy uważa się diagram, który Augusta Lovelace wykonała w swoich notatkach do tłumaczenia artykułu o maszynie analitycznej Babbage’a napisanego przez Lugiego Menabrea. Zmarła 27 listopada 1852 roku.
1824 - Urodził się George MacDonald, pisarz szkocki. Jest najbardziej znany z twórczości fantastycznej dla dzieci i młodzieży. Był autorem między innymi powieści "Na skrzydłach północnej wichury" oraz "Królewna i goblin". Jego twórczością zachwycał się między innymi John Ronald Reuel Tolkien, który zapożyczony od MacDonalda wizerunek goblinów wykorzystał w powieści "Hobbit, czyli tam i z powrotem". George MacDonald zmarł 18 września 1905 roku.
1830 - Przywódca powstania Listopadowego generał Józef Chłopicki wysłał Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego i Jana Jezierskiego do Sankt Petersburga na rozmowy z Mikołajem I w sprawie polubownego zakończenia konfliktu. Rozmowy z carem Rosji zakończyły się fiaskiem. 17 stycznia po zażądaniu przez Mikołaja I bezwarunkowej kapitulacji powstańców generał Chłopicki złożył dymisję.
1831 - W Paryżu założono Towarzystwo Litewskie, polską organizację zrzeszająca obywateli, którzy po upadku powstania listopadowego znaleźli się na emigracji. Od 4 marca 1832 roku po wstąpieniu do niego rodaków z Wołynia, Podola i Ukrainy przyjęło nazwę: Towarzystwo Litewskie i Ziem Ruskich. Wśród członków towarzystwa byli między innymi Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki.
1850 - Zmarł Józef Bem, generał wojsk polskich, węgierskich i tureckich, teoretyk wojskowości, jeden z dowódców powstania listopadowego w 1830 roku, uczestnik Wiosny Ludów na Węgrzech i w Wiedniu w 1848 roku. Po przejściu na islam podjął służbę w armii tureckiej, jako Murad Pasza. Prochy generała w 1929 roku sprowadzono do Polski. Został pochowany w rodzinnym Tarnowie, w mauzoleum na wyspie w Parku Strzeleckim. Urodził się 14 marca 1794 roku.
1851 - Zmarł Karl Drais, niemiecki wynalazca, konstruktor pojazdów, twórca roweru biegowego, nazywanego od jego nazwiska "Draisine” - drezyną. Skonstruował też system luster podobny do peryskopowego, maszynkę do mielenia mięsa, maszynę do pisania z klawiszami. Urodził się 29 kwietnia 1785 roku.
1869 - Amerykanin George Hull przyznał się w prasie do zorganizowania oszustwa naukowego, polegającego na odkopaniu skamieniałych rzekomych szczątków człowieka o wzroście trzech metrów, tak zwanego "Giganta z Cardiff”. Wyrzeźbiona na jego zlecenie postać z gipsu została zakopana na farmie jego kuzyna. Po roku "dokonano przypadkowego odkrycia” i stwierdzono, że są to szczątki przedpotopowego biblijnego giganta. Po wyjściu mistyfikacji na jaw, rzeźba została sprzedana za ponad 37 tysięcy dolarów i wystawiono ją w muzeum w Nowym Jorku.
1874 - We wsi Kłoda Mała koło Białej Podlaskiej w proteście przeciw szykanom związanym z narzuceniem wyznania prawosławnego, popełniła samobójstwo - poprzez samospalenie - rodzina Koniuszewskich - rodzice z dwójką małych dzieci. Po koniec lata 1874 roku rosyjskie wojsko siłą zmusiło wszystkich parafian unickiej cerkwi pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego w Horbowie do zgromadzenia się przed cerkiewkę, by ich przepisać na prawosławie. Józef Koniuszewski za odmowę porzucenia grekokatolicyzmu został pobity i zamknięty w areszcie. Po uwolnieniu zaczęto go nękać karami pieniężnymi. Desperacką decyzję podjął na wieść o przymusowym chrzcie córki w cerkwi prawosławnej.
1884 - Zmarł August Mosbach, historyk, publicysta. Był jednym z autorów haseł do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859-1868. W 1860 roku wydał "Wiadomości z dziejów polskich w archiwum prowincji śląskiej" oraz "Przyczynki do dziejów polskich z archiwum miasta Wrocławia". Urodził się 14 listopada 1817 roku.
1889 - Amerykanin George Stafford Parker opatentował swoje pierwsze wieczne pióro. W 1908 roku fabryka Parker Pen Company w Janesville, w stanie Wisconsin, była największym zakładem produkcji piór na świecie.
1891 - Urodziła się Nelly Sachs, niemiecka poetka, pisarka i tłumaczka żydowskiego pochodzenia, mieszkająca od 1940 w Szwecji. Tworzyła w języku niemieckim, tłumaczyła też na ten język poezję szwedzką. Laureatka literackiej Nagrody Nobla z 1966 roku. Przed II wojną światową wydała w Niemczech zbiór opowiadań "Legenden und Erzählungen" i kilkanaście wierszy. Począwszy od 1947 zaczęły się ukazywać jej utwory, których tematem była martyrologia Żydów w czasach hitleryzmu. Zmarła 12 maja 1970 roku.
1893 - W Krakowie urodził się Jerzy Stempowski, eseista, krytyk literacki, epistolograf, publicysta. W latach międzywojennych współpracownik "Wiadomości Literackich”, "Kultury” i "Epoki”. Wydał listy i wspomnienia "Od Berdyczowa do Rzymu”, szkice literackie - "Chimera jako zwierzę pociągowe”, "Klimat życia i klimat literatury”. Od 1940 roku przebywał w Szwajcarii. Zmarł 4 października 1969 roku w Bernie. 130. rocznica
1896 - Zmarł Alfred Nobel, szwedzki chemik, filantrop. Zarejestrował 355 patentów, w tym metodę otrzymywania dynamitu i innych materiałów wybuchowych. Ufundował nagrodę swego imienia. Po raz pierwszy wyróżnienie zostało wręczone w 1901 roku. Nazwiska laureatów tradycyjnie są ogłaszane w październiku, natomiast wręczenie wyróżnień odbywa się 10 grudnia, w kolejne rocznice śmierci ich fundatora. Alfred Nobel urodził się 21 października 1833 roku.
1900 - Urodził się Henryk Niewodniczański, fizyk, specjalista w fizyce jądrowej, twórca i dyrektor Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie. Profesor fizyki na uniwersytetach: Poznańskim, Wrocławskim i Jagiellońskim. Zmarł 20 grudnia 1968 roku.
1901 - W Sztokholmie po raz pierwszy przyznano Nagrody Nobla. Zgodnie z wolą fundatora - szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu - dostają je osoby, "których praca w poprzednich latach przyniosła największe dobro dla ludzkości". Od 1901 roku laureaci są wybierani, co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz fizjologii lub medycyny. Równie długo przyznawana jest też nagroda pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił wyróżnienia dla ekonomistów. Dopiero w 1968 roku zostało ono ufundowane przez Bank Szwecji.
1901 - Urodził się Wiktor Adam Markiefka, górnik, piłkarz, przodownik pracy, poseł na Sejm PRL I kadencji. Pracował, jako górnik w kopalni "Matylda”, a następnie "Polska”, jednocześnie przed II wojną światową udzielając się, jako zawodnik i działacz w klubie piłkarskim Śląsk Świętochłowice. W 1930, jako gracz RKS Hajduki został dożywotnio zdyskwalifikowany po zaatakowaniu bramkarza 1.FC Katowice. Po wojnie był jednym z najbardziej znanych przodowników pracy, przerabiając 577 procent normy i będąc w latach 1948-1952 inicjatorem nowej formy współzawodnictwa pracy - długofalowego zobowiązania produkcyjnego. Był jednym z bohaterów Polskiej Kroniki Filmowej z 15 lutego 1950, w której przedstawiano jego apel do górników. Zmarł 3 stycznia 1991 roku.
1903 - Henri Becquerel oraz Pierre Curie i Maria Curie-Skłodowska otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Maria Skłodowska była pierwszą kobietą, która otrzymała to wyróżnienie. 120. rocznica
1903 - Urodziła się Lena Zelwerowicz, aktorka i pedagog, propagująca kulturę polską za granicą. W czasie okupacji hitlerowskiej pomagała w ukrywaniu Żydów. W 1977 wraz z ojcem Aleksandrem Zelwerowiczem otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznawany za ratowanie Żydów podczas Holokaustu przez izraelski Instytut Pamięci Jad Waszem. Wyemigrowała po wojnie. Zamieszkała w Londynie, a następnie w Nowym Jorku, gdzie występowała na deskach Polskiego Instytutu Teatralnego w USA oraz Teatru Polskiego. Zmarła 1 czerwca 1998 roku w Nowym Jorku. 120. rocznica
1905 - Henryk Sienkiewicz odebrał literacką Nagrodę Nobla. Został uhonorowany za "wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu” i - jak podkreślił jeden z jurorów - "rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”.
1909 - Urodził się Adam Borys, pseudonim "Pług”, podpułkownik Wojska Polskiego, cichociemny, organizator i pierwszy dowódca batalionu "Parasol". Batalion przeznaczony był do organizowania zamachów na oficerów SS i gestapo. Podczas Powstania Warszawskiego 6 sierpnia został ciężko ranny podczas walk z Niemcami w obronie cmentarzy wolskich. Po wojnie był między innymi dyrektorem Instytutu Przemysłu Mięsnego. Zmarł 27 sierpnia 1986 roku.
1911 - Maria Skłodowska-Curie po raz drugi otrzymała Nagrodę Nobla, tym razem w dziedzinie chemii, za wydzielenie czystego radu i pracę nad własnościami chemicznymi i fizycznymi polonu i radu. Wcześniej, w 1903 roku, polska uczona i jej mąż Pierre Curie otrzymali wspólnie z Henrim Becquerelem Nagrodę Nobla z fizyki. Maria Skłodowska-Curie jest jedyną kobietą dwukrotnie uhonorowaną Noblem oraz jedynym uczonym, który otrzymał to wyróżnienie w dwóch dyscyplinach naukowych.
1912 - Urodziła się Wiktoria Ulma, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata. 24 marca 1944 roku została zamordowana wraz z mężem i szóstką dzieci przez Niemców za ukrywanie Żydów. W chwili śmierci była w dziewiątym miesiącu ciąży. Los rodziny Ulmów stał się symbolem martyrologii Polaków mordowanych przez Niemców za niesienie pomocy Żydom. Ich imię nosi Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, które otwarto w Markowej w 2016 roku.
1912 - W Krakowie urodził się Jerzy Turowicz, dziennikarz, publicysta, wieloletni redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego". W 1964 podpisał List 34 sprzeciwiający się narastającym ograniczeniom wolności słowa. W czasie, kiedy był redaktorem naczelnym "Tygodnika Powszechnego” pismo uzyskało duże znaczenie i prestiż, a w latach 80. stało się nieformalnym organem prasowym środowisk opozycyjnych. W sierpniu 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. Jako działacz ruchu soborowego, aktywnie wspierał środowiska propagujące zmiany posoborowe w Kościele katolickim. Napisał na ten temat książkę "Kościół nie jest łodzią podwodną". Zmarł 27 stycznia 1999 roku.
1914 - Urodził się Leon Guz, dziennikarz żydowskiego pochodzenia. Jest autorem dziennika z okresu okupacji niemieckiej pod tytułem "Targowa 64. Dziennik 27.I.1943-11. IX.1944". Zmarł 1 czerwca 2010 roku.
1914 - Urodziła się Astrid Henning-Jensen, duńska reżyserka i scenarzystka filmowa. Jej film "Chłopiec z dwóch światów" z 1959 roku był nominowany do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Za film "Urodzone zimą" z 1978 roku otrzymała Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego reżysera na 29. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie. Henning-Jensen stała się pierwszą kobietą wyróżnioną tą nagrodą. Zmarła 5 stycznia 2002 roku.
1914 - Urodziła się Dorothy Lamour, amerykańska aktorka. Zagrała w ponad 60 filmach i serialach, między innymi w: "Droga do Hongkongu", "Huragan" i "Prawo Burke’a". Zmarła 22 września 1996 roku.
1919 - Bracia Ross i Keith Smith zakończyli pierwszy w historii lotnictwa lot z Anglii do Australii. Trasa przelotu dwusilnikowym Vickersem FB-27 wynosiła 18 tysięcy 175 kilometrów. Był to przelot kilkuetapowy i rozpoczął się 14 listopada.
1920 - Urodził się Gerald Thomas, brytyjski reżyser filmowy. Był współautorem pomysłu i reżyserem blisko 30 komedii zrealizowanych w cyklu "Cała naprzód", ale także innych, kręconych we współpracy z producentem Peterem Rogersem. Zmarł 9 listopada 1993 roku.
1924 - Władysław Reymont odebrał Literacką Nagrodę Nobla. Otrzymał ją za powieść "Chłopi". Kontrkandydatami Reymonta do wyróżnienia byli Stefan Żeromski i Tomasz Mann.
1927 - W Genewie marszałek Józef Piłsudski wziął udział w sesji Rady Ligi Narodów poświęconej normalizacji stosunków polsko-litewskich.
1934 - Zmarł Jan Brejski, działacz narodowy i polonijny, dziennikarz, wydawca, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm Ustawodawczy, wojewoda pomorski. Był założycielem i inicjatorem wielu organizacji polonijnych na terenie Niemiec, między innymi Zjednoczenia Zawodowego Polskiego dla Pracowników Przemysłowych oraz około 100 towarzystw śpiewaczych, gniazd sokolich i towarzystw kościelnych. Urodził się 28 lutego 1863 roku.
1934 - Urodził się Stanisław Grygiel, filozof, filolog i wykładowca. Był wykładowcą na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. Był konsultorem Papieskiej Rady do spraw Rodziny i dyrektorem Polskiego Instytutu Kultury Chrześcijańskiej. Napisał między innymi książkę: "Na ścieżkach prawdy. Rozmawiając z Janem Pawłem II". Zmarł 20 lutego 2023 roku.
1934 - Urodził się Howard Temin, amerykański fizjolog, wirusolog, genetyk. Był profesorem Amerykańskiego Instytutu Onkologii Wirusowej Raka i Biologii Komórki. W 1975 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii, za badania dotyczące możliwych związków między wirusami i chorobą raka. Zmarł 10 lutego 1994 roku.
1936 - W Warszawie zmarł Leon Wasilewski, działacz i teoretyk PPS, dyplomata, historyk, publicysta, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, architekt polskiej polityki wschodniej u progu niepodległości. W II Rzeczypospolitej zajmował się pracą naukową - w 1924 mianowano go prezesem Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski, pięć lat później założył pismo "Niepodległość”, wydawał pisma i korespondencje marszałka Piłsudskiego, a na początku lat 30. został szefem Instytutu Badań Spraw Narodowościowych. Urodził się 24 sierpnia 1870 roku.
1936 - W Lidzie urodził się Roman Załuski, reżyser i scenarzysta, popularność przyniosły mu komedie obyczajowe z ostatnich lat PRL, utrzymane w stylu burleski - "Och, Karol", "Wyjście awaryjne" i "Kogel-mogel". Zmarł 29 listopada 2022 roku.
1936 - Król Wielkiej Brytanii Edward VIII Windsor zrzekł się tronu z powodu planowanego zawarcia małżeństwa z amerykańską rozwódką Wallis Simpson. Związkowi sprzeciwiały się rodzina królewska, opinia publiczna, Kościół i rząd. Po ustąpieniu z tronu otrzymał tytuł księcia Windsoru. Królem był zaledwie 11 miesięcy. W nocy 11 grudnia 1936 książę Edward wygłosił na falach BBC mowę pożegnalną do narodu napisaną z pomocą Winstona Churchilla. Wyjaśnił w niej motywy swojej abdykacji. Słynne zdanie z tego przemówienia brzmi: "Uwierzcie mi, gdy mówię do was, że uznałem za niemożliwe dźwiganie wielkiego ciężaru odpowiedzialności bez pomocy i wsparcia kobiety, którą kocham”. Nowym królem został książę Yorku, Jerzy VI.
1939 - Sowieckie NKWD aresztowało we Lwowie około dwóch tysięcy oficerów Wojska Polskiego, których osadzono w poklasztornym więzieniu przy ulicy Kazimierzowskiej, tak zwanych Brygidkach, a następnie wywieziono w głąb ZSRR. Część z nich została później zamordowana przez Sowietów w Katyniu.
1939 - Zmarł Douglas Fairbanks, amerykański aktor filmowy, gwiazda kina niemego, nagrodzony honorowym Oscarem. Zagrał w filmach: "Znak Zorro" i "Złodziej z Bagdadu". Urodził się 23 maja 1883 roku. 1939 - Urodził się Russell Means, Indianin z plemienia Siuksów Oglala, amerykański działacz na rzecz praw Indian, polityk i aktor. Wystąpił między innymi w filmach: "Ostatni Mohikanin", "Urodzeni mordercy" oraz "Tropiciel". Zmarł 22 października 2012 roku.
1942 - Rząd RP na uchodźstwie w Londynie wysłał pierwszy oficjalny raport o holokauście do ministrów zagranicznych 26 państw, sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych. Do pisma dołączono raport sporządzony na podstawie dokumentów przywiezionych do Londynu przez Jana Karskiego. Nota opisywała niemieckie prześladowania oraz zbrodnie na ludności żydowskiej w okupowanej Polsce.
1943 - W Moskwie zmarł Alfred Lampe, działacz komunistyczny, członek Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Polski, współorganizator Związku Patriotów Polskich w Związku Sowieckim oraz 1. Dywizji Piechoty imienia Tadeusza Kościuszki. W liście do władz sowieckich protestował przeciwko traktowanie Polaków w ZSRR, jako obywateli drugiej kategorii. Urodził się 14 maja 1900 roku. 80. rocznica
1946 - W Zabrzu urodził się Jan Sawka, grafik, malarz. Początkowo zajmował się plakatem i grafiką ilustracyjną. W latach 80. tworzył przestrzenne obiekty, łączone w cykle tematyczne, odnoszące się do współczesnych problemów społecznych i politycznych. W 1978 otrzymał złoty medal na VII Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie. Zmarł 9 sierpnia 2012 w USA.
1948 - Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Deklarację przyjęto bez głosu sprzeciwu. Od głosu wstrzymały się kraje bloku komunistycznego oraz Arabia Saudyjska i RPA. 75. rocznica
1948 - Urodził się Mieczysław Fiodorow, aktor teatralny i filmowy. Aktor Białostockiego Teatru Lalek od 1972 roku. Popularność zdobył rolą Burmistrza w filmach Jacka Bromskiego "U Pana Boga w ogródku”, "U Pana Boga za piecem" i "U Pana Boga za miedzą". Zmarł 26 lipca 2011 roku. 75. rocznica
1949 - Urodził się Jacek Namieśnik, chemik, profesor nauk chemicznych, specjalizujący się w chemii analitycznej i środowiskowej. Rektor Politechniki Gdańskiej w latach 2016-2019. Zmarł 14 kwietnia 2019 roku.
1952 - Urodził się Chris Watson, angielski muzyk i realizator dźwięku. Specjalizuje się w nagrywaniu odgłosów otoczenia i wykorzystywaniu ich w filmach dokumentalnych, a także do tworzenia muzyki eksperymentalnej. Był jednym z założycieli zespołu Cabaret Voltaire. Jego płyta "Weather Report" znalazła się w zestawieniu "1000 albumów, które musisz usłyszeć przed śmiercią”, przygotowanym przez dziennik "The Guardian".
1953 - W Warszawie zmarła Lucyna Messal, właściwe nazwisko Mischal-Sztukowska, wybitna tancerka i solistka, primadonna Operetki Warszawskiej. Występowała na scenach Warszawy, Lublina, Łodzi, Petersburga, Moskwy, Wiednia i Budapesztu. W czasie okupacji niemieckiej prowadziła w Warszawie popularny Bar pod Messalką. Po wojnie występowała w Teatrze Nowym. Urodziła się 16 października 1886 roku. 70. rocznica
1954 - Zmarł profesor Jerzy Władysław Lande, prawnik, kierownik Katedry Teorii i Filozofii Prawa na Uniwersytecie Wileńskim, następnie na Uniwersytecie Jagiellońskim, autor prac naukowych, fotografik, taternik. Urodził się 13 listopada 1886 roku.
1956 - Rada Państwa PRL wydała dekret przywracający Katowicom i województwu katowickiemu pierwotne nazwy. 9 marca 1953 roku dla uczczenia Józefa Stalina zmieniono nazwę miasta Katowice na Stalinogród, zaś województwa katowickiego na województwo stalinogrodzkie.
1956 - W Szczecinie wybuchły antysowieckie zamieszki, zaatakowano między innymi budynek konsulatu ZSRS, komisariaty MO, Centralne Więzienie oraz Prokuraturę Wojewódzką.
1956 - Została powołana tak zwana Komisja Mazura, mająca zbadać przypadki łamania prawa w naczelnych organach ścigania i wymiaru sprawiedliwości do 1956 roku. Stwierdziła ona, iż największe nasilenie łamania praworządności występowało od 1948 do 1954, przy czym przeważająca większość wyroków sądowych w spreparowanych procesach przypada na okres od marca 1952 do drugiego kwartału 1953. Za głównych inicjatorów wypaczeń w sądownictwie wojskowym uznano byłego prezesa NSW Wilhelma Świątkowskiego i jego zastępcę Aleksandra Tomaszewskiego. Komisja nie wnioskowała jednak o ich ukaranie, gdyż byli obywatelami radzieckimi. Komisja uznała, iż działalność niektórych sędziów "wydaje się nabierać cech mordu sądowego". Mimo wniosków o wszczęcie postępowania karnego wobec trzech sędziów - Feliksa Aspisa, Teofila Karczmarza oraz Mariana Krupskiego - władze nie zdecydowały się na pociągnięcie ich do odpowiedzialności karnej.
1959 - Zmarł Andrzej Sołtan, fizyk jądrowy, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, organizator i pierwszy dyrektor Instytutu Badań Jądrowych w Świerku koło Warszawy. Jest autorem prac naukowych z dziedziny promieni X, spektroskopii promieniowania elektromagnetycznego pośredniego między nadfioletem i promieniami X, a także reakcji jądrowych. Urodził się 25 października 1897 roku.
1962 - Premiera filmu przygodowego "Lawrence z Arabii" w reżyserii Davida Leana. Film był nominowany w 1963 roku do dziesięciu Nagród Akademii, zdobył siedem statuetek, w tym nagrodę za najlepszy film. W 1998 American Film Institute umieścił "Lawrence’a z Arabii" na swej liście 100 najważniejszych amerykańskich filmów stulecia. Główne role zagrali: Peter O’Toole, Alec Guinness i Omar Sharif. Film był oparty na autobiograficznej powieści T.E. Lawrence’a "Siedem filarów mądrości".
1964 - Urodziła się Edith González, meksykańska aktorka. Wystąpiła między innymi w filmach i serialach: "Serce z kamienia", "Nigdy cię nie zapomnę" i "Złota klatka". Zmarła 13 czerwca 2019 roku.
1966 - Ukazał się pierwszy album studyjny Czerwonych Gitar "To właśnie my". 24 września 2008, po ponad 40 latach od premiery, album uzyskał status złotej płyty. Na płycie znalazły się między innymi takie przeboje, jak: "Matura", "Nie zadzieraj nosa" i "Bo ty się boisz myszy". Płytę nagrywali między innymi: Jerzy Kossela, Krzysztof Klenczon i Seweryn Krajewski.
1968 - Urodził się Piotr Zelt, aktor telewizyjny, teatralny, filmowy i dubbingowy, prezenter telewizyjny. Zagrał między innymi w filmach: "Wielka wsypa", "Trzy kolory. Biały", "Tato" i "Kiler". Rozpoznawalność przyniosły mu role w serialach: "13 posterunek" i "Przyjaciółki". Został ambasadorem kampanii "Twarze depresji. Nie oceniam. Akceptuję”. 55. rocznica
1969 - Po raz pierwszy rozdano Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Laureatami zostali Norweg Ragnar Frisch oraz Holender Jan Tinbergen "za rozwój i zastosowanie modeli dynamicznych do analizy procesów ekonomicznych". Nagrody w dziedzinie nauk ekonomicznych są przyznawane przez Komitet Noblowski, ale są ufundowane przez Szwedzki Bank Narodowy, czyli nie pochodzą z funduszy, z których pochodzą Nagrody Nobla.
1972 - Premiera filmu "Trzeba zabić tę miłość" w reżyserii Janusza Morgensterna. Z pozoru film młodzieżowy, w rzeczywistości prześmiewczy dramat. Film wyświetlano tylko w kinach studyjnych. Główne role zagrali: Andrzej Malec, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Barbara Wrzesińska i Jan Englert. Film został uznany przez amerykańskiego reżysera Martina Scorsese za jedno z arcydzieł polskiej kinematografii i w 2014 roku został wytypowany przez niego do prezentacji w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie w ramach festiwalu polskich filmów "Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema".
1978 - Zmarł Ed Wood, właściwie Edward Davis Wood, Jr., amerykański reżyser, aktor, scenarzysta, montażysta i producent filmowy. W latach 50. XX wieku, jako producent niezależny stworzył szereg filmów niskobudżetowych. Produkował horrory, filmy science fiction, oraz westerny. Jego kariera szybko się zakończyła i przyniosła mu komercyjną porażkę. Sława Eda Wooda zaczęła się dwa lata po śmierci, kiedy otrzymał Nagrodę Złotego Indyka dla najgorszego reżysera wszech czasów. Nakręcił między innymi filmy: "Plan dziewięć z kosmosu", "Narzeczona potwora" czy "Glen lub Glenda". Urodził się 10 października 1924 roku. 45. rocznica
1979 - Albańska zakonnica i misjonarka, założycielka Zgromadzenia Misjonarek Miłości, Matka Teresa z Kalkuty otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla za swoją 50-letnią działalność opiekuńczą wśród najbiedniejszych i najbardziej potrzebujących. Zmarła w 1997 roku. W 2003 roku została beatyfikowana przez papieża Jana Pawła II.
1980 - Czesław Miłosz odebrał Literacką Nagrodę Nobla. Został wyróżniony za całokształt twórczości. Jego utwory, takie jak: "Dolina Issy", "Zniewolony umysł", "Traktat poetycki", "Nieobjęta ziemia" czy "Metafizyczna pauza", weszły do kanonu dzieł ubiegłego stulecia. Zostały przetłumaczone na 44 języki. Od 1951 roku przebywał na emigracji we Francji, gdzie współpracował z paryską "Kulturą" Jerzego Giedroycia, a później w Stanach Zjednoczonych. Do Polski wrócił na początku lat 90. Twórczość poety przez wiele lat ukazywała się w kraju w obiegu podziemnym, ponieważ cenzurą było objęte zarówno rozpowszechnianie jego utworów, jak i wymienianie nazwiska autora w publikacjach. Zmarł 14 sierpnia 2004 roku.
1982 - W meczu koszykarskiej ekstraklasy Górnik Wałbrzych-Pogoń Szczecin zawodnik gospodarzy Mieczysław Młynarski zdobył 90 punktów. Do dziś wynik ten pozostaje rekordem polskiej ligi. Górnik wygrał ten mecz 133:109.
1982 - Premiera komedii filmowej "Spokojnie, to tylko awaria" w reżyserii Kena Finklemana, parodiującej filmy katastroficzne, a będąca kontynuacją obrazu "Czy leci z nami pilot?". Główne role zagrali: Robert Hays, Lloyd Bridges i Julie Hagerty.
1982 - Zmarł Tomasz Hopfer, dziennikarz sportowy, komentator TVP i prezenter zorganizowanego przez Mariusza Waltera w drugiej połowie lat 70. bloku rozrywkowo-publicystycznego "Studio 2”, redaktor naczelny redakcji sportowej TVP, inicjator akcji "Bieg po zdrowie”, twórca "Maratonu Warszawskiego”. Gdy po wprowadzeniu stanu wojennego odmówił występów w mundurze, został wyrzucony z telewizji. Urodził się 24 kwietnia 1935 roku.
1983 - Danuta Wałęsa, wraz z synem Bogdanem, w imieniu męża odebrała Pokojową Nagrodę Nobla. O uhonorowaniu Lecha Wałęsy, w uznaniu jego działań na rzecz wolności i demokracji w Polsce, Komitet Noblowski poinformował 5 października 1983 roku. 40. rocznica
1986 - Lech Wałęsa powołał Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ "Solidarność", którą kierował Zbigniew Romaszewski.
1988 - W amerykańskim Lake Placid szwedzki skoczek narciarski Jan Boklöv po raz pierwszy wygrał zawody o Puchar Świata dzięki zastosowaniu tak zwanego "stylu V”. Zawodnik w połowie lat 80., podczas jednego z treningów na skoczni w Lugnet w Falun, po złym wybiciu z progu zaobserwował, że znacznie dłuższe odległości można uzyskać dzięki innemu sposobowi prowadzenia nart. Dotychczasowe prowadzenie równoległe zastąpił nieco rozwartym, pod kątem około 30 stopni. 35. rocznica
1989 - Prezydent Czechosłowacji Gustav Husak zaprzysiągł pierwszy od 1948 roku niekomunistyczny gabinet, tak zwany rząd porozumienia narodowego Mariána Čalfy, który składał się z przedstawicieli Komunistycznej Partii Czechosłowacji i opozycji. Tego samego dnia Gustav Husak podał się do dymisji. 29 grudnia nowym prezydentem Czechosłowacji został wybrany, jeszcze przez komunistyczny parlament, reprezentant Forum Obywatelskiego Vaclav Havel.
1989 - W Nowej Hucie, po protestach organizowanych przez Federację Młodzieży Walczącej, zdemontowano pomnik Włodzimierza Lenina. W kwietniu 1992 roku pomnik kupił szwedzki biznesmen Big Bengt Erlandsson i postawił go w parku osobliwości w pobliżu miejscowości Varnamo.
1991 - W Maastricht w Holandii zakończył się szczyt 12 państw EWG, podczas którego uzgodniono traktat o unii gospodarczej i politycznej.
1993 - Premiera gry komputerowej "Doom". Odniosła ona wielki sukces na całym świecie. Gracz wciela się w postać żołnierza, członka kosmicznego oddziału marines, który walczy na Marsie. Gra wyróżniała się realistycznym oświetleniem scenerii oraz rozbudowanymi efektami dźwiękowymi. Po raz pierwszy wprowadzono rodzaj rozgrywki wielu graczy. W 2004 roku gra otrzymała tytuł gry wszech czasów przyznawany przez portal GameSpy. 30. rocznica
1996 - Wisława Szymborska odebrała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Została wyróżniona "za poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
1996 - W Warszawie zmarła Maryna Zagórska, tłumaczka literatury pięknej, współpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, żona poety Jerzego Zagórskiego, Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata. W styczniu 1976 roku podpisała list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Urodziła się 7 maja 1906 roku.
1997 - Stolica Kazachstanu została przeniesiona z Ałmaty do Astany. Astana, znaczy w języku kazachskim "stolica". W marcu 2019 roku parlament Kazachstanu zmienił nazwę stolicy kraju na Nur-Sultan, na cześć byłego prezydenta Nursułtana Nazarbajewa.
1998 - Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło powszechną deklarację o zakazie klonowania komórek ludzkich w celach reprodukcji człowieka. Przyjęty podczas uroczystej sesji w Palais de Chaillot w Paryżu dokument podkreśla, że genom homo sapiens stanowi dziedzictwo ludzkości, a badania genetyczne muszą respektować godność, wolność i prawa jednostki ludzkiej. Sesja odbyła się w 50. rocznicę uchwalenia w tym paryskim pałacu przez Zgromadzenie Ogólne NZ Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. 25. rocznica
1999 - Zmarł Franjo Tuđman, generał i polityk chorwacki. Od 1990 roku aż do śmierci był pierwszym prezydentem Chorwacji. Sprawował władzę w stylu autorytarnym, wciągając kraj w wieloletni konflikt zbrojny z Serbią, podczas którego doszło do licznych zbrodni wojennych i masowych przesiedleń ludności. Urodził się 14 maja 1922 roku.
2001 - Premiera filmu fantasy "Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia" w reżyserii Petera Jacksona. Jest to adaptacja pierwszej części powieści J.R.R. Tolkiena "Władca Pierścieni". Kręcono go w plenerach Nowej Zelandii równocześnie z dwiema pozostałymi częściami trylogii. Kontynuacją jest film "Władca Pierścieni: Dwie wieże". Główne role zagrali między innymi: Elijah Wood, Sean Astin i Viggo Mortensen. Film otrzymał cztery Oscary, za muzykę, zdjęcia, charakteryzację i efekty specjalne, na 13 nominacji.
2002 - Premiera musicalu filmowego "Chicago" w reżyserii Roba Marshalla. Film jest przeniesieniem na duży ekran broadwayowskiego musicalu z 1975 roku w reżyserii Boba Fosse, opartego na sztuce pod tym samym tytułem sprzed 76 lat. Główne role zagrali: Renée Zellweger, Catherine Zeta-Jones i Richard Gere.
2003 - W Poznaniu zmarł profesor Janusz Pajewski, historyk. Od 1946 roku związany z poznańskim uniwersytetem. Prowadził badania nad niemieckim imperializmem i przyczynami wybuchu I wojny światowej. Był autorem licznych prac naukowych, jak wielokrotnie wznawiana "Historia powszechna 1871-1914". Urodził się 5 maja 1907 roku. 20. rocznica
2006 - Zmarł Augusto Pinochet, chilijski dyktator i generał, przywódca junty wojskowej w Chile od 1973. W latach 1974-1990 pełnił urząd prezydenta. Doszedł do władzy w wyniku wojskowego puczu, odsuwając od władzy Salvadora Allende i zawieszając konstytucję. Po przegranym plebiscycie w 1988, nie kandydował w wyborach, przekazał w 1990 roku pokojowo władzę zwycięzcy wolnych wyborów prezydenckich z 1989. W chwili śmierci ciążyło na nim około 300 oskarżeń o oszustwa podatkowe, malwersacje i łamanie praw człowieka z okresu jego rządów. Augusto Pinochet oskarżony został o kradzież 28 milionów dolarów. Urodził się 25 listopada 1915 roku.
2007 - Ruszyła Biełsat TV - satelitarny kanał Telewizji Polskiej nadawany w języku białoruskim. Z inicjatywą stworzenia stacji adresowanej do widzów na Białorusi wyszła dziennikarka Agnieszka Romaszewska-Guzy. Kanał miał być odpowiedzią na wyrażane przez białoruskie środowiska demokratyczne zapotrzebowanie na stację telewizyjną niezależną od władz w Mińsku. Pomysł poparł polski rząd i szerokie spektrum sił politycznych w parlamencie.
2010 - Były premier Chorwacji Ivo Sanader został aresztowany w Austrii, dokąd uciekł po uchyleniu mu immunitetu parlamentarnego w związku z zarzutami korupcyjnymi. W 2012 roku został uznany za winnego zarzucanych mu przestępstw i skazany na karę 10 lat pozbawienia wolności.
2013 - Urugwaj, jako pierwszy kraj na świecie zalegalizował uprawę, sprzedaż i zażywanie marihuany. Ustawa jednocześnie wprowadziła pełną kontrolę państwa nad nowym sektorem gospodarki, a także rejestrację użytkowników marihuany. 10. rocznica
2014 - Zmarł Ralph Giordano, niemiecki dziennikarz, publicysta, pisarz i reżyser. Jest autorem między innymi książek: "Rodzina Bertini, dzieje życia pewnej rodziny", "Druga wina, czyli o ciężarze bycia Niemcem". Urodził się 20 marca 1923 roku.
2014 - Urodził się Jakub, dziedziczny książę Monako, markiz Baux, monakijski książę z dynastii Grimaldich; następca monakijskiego tronu. Jakub urodził się w Monte Carlo, jako drugie dziecko Alberta II, księcia Monako i Charlene, księżnej Monako. Po urodzeniu otrzymał tytuł markiza Baux. Zajmuje pierwsze miejsce w linii sukcesji monakijskiego tronu. Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie.
2016 - 48 osób zginęło, a 166 zostało rannych w wyniku wybuchu samochodu pułapki niedaleko stadionu piłkarskiego Beşiktaşu Stambuł. Do zamachu przyznała się grupa bojowników kurdyjskich Sokoły Wolności Kurdystanu.
2016 - Około 160 osób zginęło w wyniku zawalenia świątyni ewangelikalnego Kościoła Biblijnego w mieście Uyo w południowo-wschodniej Nigerii. Do katastrofy budowlanej doszło podczas ingresu nowego biskupa tego Kościoła.
2016 - Zmarł Marek Jan Kordzik, duchowny, biskup i zwierzchnik Kościoła Starokatolickiego w RP w latach 2006-2016. Skończył studia w rzymskokatolickim Metropolitarnym Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu. W 1977 wstąpił do Polskiego Kościoła Starokatolickiego. 30 marca 1983, został wybrany na biskupa pomocniczego diecezji pomorskiej. Urodził się 1 marca 1955 roku.
2018 - Zmarł Jan Chwałczyk, malarz, rzeźbiarz. Założyciel, wraz z żoną malarką Wandą Gołkowską, grupy Poszukiwania Formy i Koloru, a potem ugrupowania Szkoła Wrocławska. Prowadził we Wrocławiu Galerię Sztuki Informacji Kreatywnej. Urodził się 15 czerwca 1924 roku. 5. rocznica
2018 - Zmarł Janusz Sent, właściwie Janusz Michał Salamon, kompozytor, pianista i aranżer. Skomponował między innymi piosenki: "Dziewczyny bądźcie dla nas dobre na wiosnę", "Bywają czasem takie dni", "Jesteśmy na wczasach" i "Tupot białych mew". Zadebiutował w 1956 roku, jako pianista i akompaniator w radiowej audycji "Muzyka i Aktualności". Akompaniował także wykonawcom stołecznych kabaretów "U Lopka”, "U Kierdziołka” i "Karuzela Warszawska" oraz w radiowym "Podwieczorku przy mikrofonie". Pełnił funkcję kierownika muzycznego w warszawskich teatrach "Komedia” i "Buffo”. Urodził się 4 stycznia 1936 roku. 5. rocznica
2019 - Zmarł Adam Słodowy, popularyzator techniki i majsterkowania, twórca programu telewizyjnego dla młodzieży "Zrób to sam", który prowadził przez niemal 25 lat. Był również autorem scenariusza dobranocki "Pomysłowy Dobromir". W 1974 roku, na wniosek dzieci, Adam Słodowy został Kawalerem Orderu Uśmiechu. Został też uhonorowany nagrodą literacką Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, jako autor najpoczytniejszych książek w bibliotekach publicznych. Urodził się 3 grudnia 1923 roku.
2020 - Zmarła Barbara Windsor, brytyjska aktorka, występowała w komediach filmowych z lat 50., 60. i 70. oraz w operze mydlanej "EastEnders". Urodziła się 6 sierpnia 1937 roku.
2021 - Zmarł Włodzimierz Pac, wieloletni korespondent Polskiego Radia na Białorusi i w Rosji. W latach 80. zaangażowany był w działalność Białoruskiego Zrzeszenia Studentów i Towarzystwa "Pomost". Na początku lat 90. rozpoczął pracę w Polskim Radiu, od 1992 pracował w Redakcji Białoruskiej Programu V, następnie był korespondentem na Białorusi. W 2007 pełnił funkcję korespondenta w Moskwie, w 2010 wrócił na Białoruś. W swoich relacjach odnajdywał, utrwalał i umacniał wszelkie żywe ślady polskości na Wschodzie. Pośmiertne odznaczony przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Złotym Krzyżem Zasługi. Urodził się w 1967 roku.
2021 - Zmarł Ernst Verduin, holenderski Żyd, jeden z ostatnich ocalałych więźniów z niemieckiego obozu Auschwitz. Miał 94 lata. Jako 16-latek cudem uniknął śmierci w komorze gazowej. Udało mu się z niej wydostać podczas zamieszania, następnie trafił do grupy robotników przymusowych. Przeżył wojnę i w maju 1945 roku wrócił do Holandii. W 2015 reprezentował Holendrów, którzy przeżyli obóz na uroczystościach upamiętniających niemiecki obóz w Auschwitz.
2021 - Zmarł Michael Nesmith, amerykański muzyk, wokalista, gitarzysta, autor tekstów piosenek, producent muzyczny. Najbardziej znany, jako członek pop-rockowego zespołu The Monkees i współgwiazda serialu telewizyjnego "The Monkees". Urodził się 30 grudnia 1942 roku.