Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-11-10, 07:30 Autor: IAR/B.Falkowska

Kartka z kalendarza

10 listopada - Światowy Dzień Nauki dla Pokoju i Rozwoju, ustanowiony przez ONZ, w 2001 roku.

10 listopada - Dzień Jeża.
1430 - Wadowice otrzymały prawa miejskie, nadane przez księcia oświęcimskiego Kazimierza I. W latach 1482-1493 była to stolica odrębnego księstwa wadowickiego pod rządami Władysława z rodu Piastów. Obecnie Wadowice liczą ponad 18 tysięcy mieszkańców. Jako miasto rodzinne papieża Jana Pawła II stanowią ważny ośrodek pielgrzymkowy. Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920 roku.

1444 - Armia polsko-węgierska, dowodzona przez Władysława III, króla Węgier i Rzeczypospolitej Obojga Narodów, oraz węgierskiego wodza Janosa Hunyadyego, poniosła klęskę w walce pod Warną, z tureckimi wojskami, sułtana Murada II. W bitwie zginął 20-letni król Władysław III, nazwany później Warneńczykiem.

1483 - Urodził się Marcin Luter, niemiecki teolog i reformator religijny. Autor 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów przez Kościół, które to przybił w 1517 roku na drzwiach kościoła w Wittenberdze. Autor wielu prac teologicznych, polemicznych, kazań i pieśni, ale przede wszystkim "Dużego katechizmu” i przekładu "Biblii" na język niemiecki. W styczniu 1521 Marcin Luter został ekskomunikowany przez papieża Leona X. Zmarł 18 lutego 1546 roku. 540 rocznica

1493 - Urodził się (podawana jest też data 10 listopada 1494 rok) Paracelsus, właściwie Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim, szwajcarski lekarz, chemik i filozof, zaliczany do prekursorów nowożytnej medycyny. Jego zasadą było kwestionowanie autorytetów i dochodzenie do wiedzy drogą doświadczeń i obserwacji. Jest uważany za ojca jatrochemii - nauki badającej możliwość wykorzystania substancji chemicznych w leczeniu. Był przekonany, że każda substancja może być - w zależności od dawki - trująca lub lecznicza. Jest też prekursorem toksykologii. Wprowadził do lecznictwa wiele nowych lekarstw, między innymi: opium, rtęć i sole metali. Zaproponował nazwę "alkohol". Zmarł 24 września 1541 roku. 530 rocznica

1672 - Król Michał Korybut Wiśniowiecki podpisał w Lublinie akt konfederacji gołąbskiej. Był to pakt zawiązany przeciwko tak zwanym "malkontentom” (opozycji magnackiej). Konfederacja miała bronić racji króla, który dążył do podpisania przez Polskę pokoju z Imperium Osmańskim. Jej celem było też uspokojenie kraju wobec zagrożenia zewnętrznego i konfliktów wewnętrznych oraz obrona praw i przywilejów średniej i niższej szlachty. Przeciwnikiem konfederacji był hetman wielki koronny Jan Sobieski.

1673 - Zmarł Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski i wielki książę Litwy w latach 1669-1673. Syn wojewody ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego i Gryzeldy Zamoyskiej, mąż Eleonory Habsburg, córki Ferdynanda III Habsburga. Został wybrany na króla przez sejm elekcyjny 19 czerwca 1669 roku. Urodził się 31 maja 1640 roku. 350 rocznica

1673 - Początek bitwy wojsk polskich, dowodzonych przez hetmana Jana Sobieskiego, pod Chocimiem, z armią turecką, pod dowództwem Husejna Paszy. Bitwa zakończyła się 11 listopada, zwycięstwem Rzeczypospolitej. Jednak wojskom Jana Sobieskiego nie udało się odzyskać dla Polski Kamieńca Podolskiego. Bitwa pod Chocimiem przyniosła hetmanowi sławę w Europie oraz szacunek Turków, którzy odtąd zaczęli nazywać Sobieskiego "Lwem Lechistanu" lub "Lwem Chocimskim”. 350 rocznica

1697 - Urodził się William Hogarth, angielski malarz, miedziorytnik, autor rysunkowych satyr i rycin. Tworzył rysunki przypominające dzisiejsze komiksy. Był twórcą cyklicznych opowieści, których bohaterami byli ludzie źli, zepsuci i zdemoralizowani. W swoich dziełach tępił lenistwo i zepsucie, pokazując, że do dobrobytu prowadzą uczciwość, pracowitość i pobożność. Zmarł 26 października 1764 roku.

1759 - Urodził się Friedrich von Schiller, niemiecki poeta, filozof, historyk, teoretyk teatru i dramaturg. Najwybitniejszy, obok Johanna Wolfganga Goethego, przedstawiciel niemieckiej klasyki, zwanej klasyką weimarską. Autor dramatów: "Zbójcy”, "Intryga i miłość” oraz rozprawy historycznej "Historia wojny trzydziestoletniej”. Autor poematu "Oda do radości", do którego muzykę skomponował Beethoven. Obecnie jest to hymn Unii Europejskiej. Wśród wielbicieli jego dzieł był Adam Mickiewicz. Zmarł na gruźlicę, w wieku 45 lat, 9 maja 1805 roku.

1865 - Urodził się Władysław Umiński, pisarz, tworzący fantastykę naukową, nazywany często "polskim Juliuszem Verne’em", autor książek dla dzieci i młodzieży, publicysta i popularyzator nauki. Obok Antoniego Langego i Jerzego Żuławskiego, prekursor polskiej literatury SF. Autor powieści: "Zwycięzcy oceanu”, "Balonem do bieguna” czy "Podróż bez pieniędzy”. Zmarł 31 grudnia 1954 roku.

1884 - Urodziła się Zofia Nałkowska, pisarka i działaczka społeczno-kulturalna, autorka powieści oraz pamiętników. Tworzyła prozę psychologiczno-społeczną, w której obserwację środowiskową łączyła z analizą ludzkich charakterów, z refleksją moralną i społeczną. Autorka między innymi powieści "Granica”. Z jej doświadczeń w pracach Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich w Polsce powstały "Medaliony", dokumentacja zbrodni niemieckich okupantów w czasie II wojny światowej. Była współorganizatorką Związku Zawodowego Literatów Polskich i członkinią PEN-Clubu. Zmarła 17 grudnia 1954 roku.

1887 - Urodził się Stanisław Jarocki, malarz i scenograf. Zadebiutował w 1915 roku. Współpracował ze scenami we Lwowie, Odessie, Charkowie, Warszawie, Poznaniu i Łodzi. Po wojnie związany z teatrami dramatycznymi i muzycznymi. W 1937 roku na Wystawie Światowej w Paryżu za projekty dekoracji i kostiumów do "Kordiana" i "Sprzysiężenia Fiesca" dostał Grand Prix. Zmarł 8 października 1966.

1887 - Urodził się Arnold Zweig, niemiecki pisarz i pacyfista. Światowy rozgłos przyniósł mu sześciotomowy cykl powieściowy "Wielka wojna białych ludzi". Znane też są jego powieści z czasów III Rzeszy, jak "Topór z Wandsbeck" i "Marzenia są drogie". Po przejęciu władzy przez hitlerowców w 1933 roku zmuszony był opuścić Niemcy. Zmarł 26 listopada 1968 roku.

1888 - Urodził się Andriej Tupolew, radziecki generał, konstruktor lotniczy, współorganizator utworzonego w 1918 roku Centralnego Instytutu Aerohydrodynamicznego, w którym powstało ponad 100 typów samolotów cywilnych i wojskowych, między innymi bombowiec Tu-2, używany w czasie II wojny światowej, i pierwszy radziecki pasażerski samolot odrzutowy Tu-104. Samoloty jego konstrukcji ustanowiły 78 rekordów międzynarodowych, wykonały 28 lotów niepowtórzonych w historii. W 1937 został aresztowany przez NKWD i oskarżony o założenie tajnej partii faszystowskiej. W więzieniu przebywał do lipca 1941, przy czym w 1940 został skazany na karę 15 lat więzienia za prowadzenie rzekomej działalności antyradzieckiej. Oczyszczony z zarzutów został w 1956 roku. Zmarł 23 grudnia 1972 roku. 135 rocznica

1891 - W wieku 37 lat zmarł Artur Rimbaud, francuski poeta, jeden z głównych przedstawicieli symbolizmu, uznany za prekursora poezji awangardowej. W 1875 roku porzucił twórczość literacką, zaciągnął się do wojska, a następnie zajął się handlem na Cyprze i w Afryce. Handlował między innymi bronią. Utwory poety na język polski tłumaczyli Kasprowicz, Iwaszkiewicz, Tuwim, Słonimski i Hartwig. Urodził się 20 października 1854 roku.

1891 - Urodził się Andrzej Tadeusz Hałaciński, urzędnik, dyplomata, poeta, starosta, notariusz, autor słów pieśni "My, Pierwsza Brygada", legionista, podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej, 10 kwietnia 1940 roku. Jest pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców. Przy zwłokach zostały odnalezione legitymacja Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari z fotografią oraz jego wiersze napisane w obozie.

1898 - Urodził się Tadeusz Kudliński, prozaik, teatrolog. Podczas okupacji niemieckiej aktywnie działał w organizacji podziemnej "Unia”, był aresztowany przez gestapo. W okresie stalinowskim represjonowany, a w latach 1949-1955 więziony za działalność polityczną. Napisał powieści: "Farbowane lisy”, "Rumieńce wolności”, "Z tarczą czy na tarczy”, szkice "Rodowód polskiego teatru”. Zmarł 8 października 1990 roku. 125 rocznica

1909 - Urodził się Paweł Jasienica, właściwie Leon Lech Beynar, pisarz, i publicysta, autor esejów poświęconych historii naszego kraju: "Polska Piastów", "Polska Jagiellonów", "Rzeczpospolita Obojga Narodów". W 1964 był jednym z 34. intelektualistów, którzy podpisali protest w związku z zaostrzeniem cenzury prasowej. W latach 60. prześladowany za aktywną działalność w opozycji. W tym czasie donosiło na niego, co najmniej 30 agentów. W 1968 roku poparł protest młodzieży akademickiej, za co został objęty zakazem publikacji prac w latach 1968-1970, usunięto go również ze Związku Literatów Polskich. Zmarł 19 sierpnia 1970 roku.

1911 - Urodził się Karol Dejna, językoznawca, polonista i slawista, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, członek Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, autor ponad 100 prac naukowych, w tym: "Dialekty polskie”, "Atlas polskich innowacje dialektycznych”, "Z zagadnień ewolucji oraz interferencji językowej”. Zmarł 15 kwietnia 2004 roku.

1912 - W Wiedniu utworzona została Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, stanowiąca porozumienie ugrupowań z Królestwa i Galicji. Celem jej powołania była koordynacja działań niepodległościowych w oparciu o Austro-Węgry, w obliczu spodziewanego wybuchu I wojny światowej. W razie podjęcia walki zbrojnej komisja miała wyłonić z siebie rząd narodowy, który miał objąć władzę na terytorium Królestwa Polskiego, wyzwolonym spod okupacji rosyjskiej.

1912 - W Berlinie urodził się Antoni Pospieszalski, eseista, filozof, działacz emigracyjny, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, wieloletni redaktor polskiej sekcji BBC. Współpracownik paryskiej "Kultury”, członek redakcji "Pamiętnika Literackiego”. Jego teksty publikowały też londyńskie "Wiadomości”, "Aneks”, 'The Tablet”, "The Month”. Podpisał List 59 pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. Zmarł 12 marca 2008 roku w Londynie.

1914 - Urodził się Julian Sztatler, piosenkarz, pianista, aktor. Nagrywał piosenki dla radia i na płyty. W latach 50. współpracował z Polskim Radiem, jako gość programów rozrywkowych, a przede wszystkim "Podwieczorku przy mikrofonie”. Wylansował piosenki: "Wio koniku”, "Pędzi pociąg”, "Deszcz”, "W maleńkiej cichej kawiarence”. Zmarł 8 kwietnia 1964 roku.

1918 - Józef Piłsudski wrócił do Warszawy z więzienia w Magdeburgu, gdzie przebywał aresztowany przez Niemców od 22 lipca 1917 roku. Po powrocie do Polski przejął z rąk Rady Regencyjnej władzę w kraju, jako naczelny wódz armii i Tymczasowy Naczelnik Państwa. Powierzono mu także misję utworzenia rządu narodowego. Tak rozpoczął się proces konstytuowania się władz Rzeczpospolitej, która odzyskiwała niepodległość po 123 latach zaborów. 105 rocznica

1918 - Urodził się Ernst Fischer, niemiecki chemik, profesor Uniwersytetu w Monachium. W 1973 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za prace dotyczące chemii związków metaloorganicznych. Zmarł 23 lipca 2007 roku. 105 rocznica

1919 - Urodził się Michaił Kałasznikow, radziecki wojskowy, konstruktor broni strzeleckiej. Pierwszą jego udaną konstrukcją, a zarazem największym sukcesem był karabin automatyczny AK-47, wprowadzony do uzbrojenia w 1947 roku. Broń ta stała się wkrótce najczęściej wykorzystywanym karabinkiem automatycznym na świecie. Zmarł 23 grudnia 2013 roku.

1920 - Urodził się Stanisław Jastrzębski, pseudonim "Kopeć", harcerz, żołnierz Szarych Szeregów i Armii Krajowej walczący w Grupach Szturmowych dowodzonych przez Tadeusza Zawadzkiego "Zośkę”. Uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych, między innymi w akcji pod Arsenałem, w likwidacji Augusta Kretschmanna - zastępcy komendanta Gęsiówki, akcji odbicia rannych w zamachu na szefa SS Franza Kutscherę. Po wojnie był prześladowany przez aparat bezpieczeństwa PRL w okresie stalinowskim. Pracował, jako inżynier przemysłu drzewnego realizując projekty na całym świecie. Był przewodniczącym Środowiska batalionu "Parasol”. W 1993 roku otrzymał awans kombatancki na podpułkownika Wojska Polskiego. Autor książki wspomnieniowej "Zaczęło się pod Arsenałem". Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Zmarł 13 kwietnia 2000 roku.

1920 - Urodził się Eugeniusz Koecher pseudonim "Kołczan”, podharcmistrz, porucznik Armii Krajowej, dowódca plutonu "Alek” kompanii "Rudy” batalionu "Zośka”, uczestnik Powstania Warszawskiego. Należał do 42. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, która weszła do Hufca "Mokotów”. Członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Działał w Organizacji Małego Sabotażu "Wawer”. Uczestniczył w wielu działaniach bojowych AK, między innymi w akcji pod Arsenałem. Został odznaczony orderem Virtuti Militari klasy V oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Poległ 8 sierpnia 1944 roku.

1921 - Urodził się Władysław Kandefer, artysta rzeźbiarz i malarz. Uprawiał różne rodzaje sztuk plastycznych, ale preferował sztukę realistyczną. Wykonał wiele projektów medalierskich oraz rzeźb pamiątkowych i sakralnych. Był też autorem kilkudziesięciu prac, które upamiętniają pobyt papieża Jana Pawła II w Polsce, między innymi tryptyku przedstawiającego w środku "Ostatnią wieczerzę”, a na bocznych skrzydłach - Świętą Jadwigę i brata Alberta Chmielowskiego. Zmarł 12 sierpnia 2016 roku.

1922 - Urodził się Stanisław Bala, operator filmowy, dokumentalista, żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej, podporucznik AK. Po wybuchu Powstania Warszawskiego prowadził dokumentację filmową i fotograficzną. Na filmach jego autorstwa zostały uwiecznione między innymi walki na Woli, zdobywanie kościoła świętego Krzyża, a także starcia w okolicach elektrowni na Powiślu. Po powstaniu dostał się do niewoli niemieckiej i trafił do stalagów. Po wojnie początkowo osiadł we Francji, następnie w Wielkiej Brytanii, gdzie ukończył studia techniczne, aż ostatecznie w pierwszej połowie lat 50. wyjechał na stałe do USA. Zmarł 9 września 2013 roku.

1923 - W Warszawie podpisano traktat handlowy i nawigacyjny między Polską a Finlandią. Ścisły związek z państwami bałtyckimi - jak Finlandia, Łotwa, Estonia czy Litwa był w interesie Polski oraz tych krajów, ze względu na zagrożenia ze strony Związku Radzieckiego. Polska dążyła też do zwiększenia znaczenia gospodarczego w tych państwach, gdzie dotąd przewagę miały produkty z Niemiec. W traktacie handlowym z Finlandią Polska zobowiązała się dostarczać między innymi cukier, spirytus, ziemniaki, produkty naftowe, węgiel kamienny i produkty włókiennicze. Natomiast Finlandia - między innymi drewno, papier, ryby, granit, maszyny rolnicze i statki. Porozumienie obejmowało także korzystne ulgi celne. 100 rocznica

1925 - Urodził się Richard Burton, angielski aktor, gwiazdor kina amerykańskiego i światowego. Grał w teatrach, głównie w rolach szekspirowskich, które krytycy i publiczność bardzo wysoko oceniali. Gwiazdorem światowego formatu uczyniła go kreacja Marka Antoniusza w megaprodukcji "Kleopatra". Związał się wówczas z Elizabeth Taylor. Oboje wystąpili później, jako para aktorska w dziewięciu filmach, które stały się olbrzymimi sukcesami kasowymi - "Kto się boi Virginii Woolf?", czy "Poskromienie złośnicy". Jego ostatnią wielką rolą była kreacja O'Briena w filmie "1984". Sześciokrotnie nominowany do Oscara, nigdy nie otrzymał tej nagrody. Zmarł 5 sierpnia 1984 roku.

1926 - PPS ogłosiła przejście do opozycji wobec rządów sanacji.

1927 - Urodził się Edmund Fetting, aktor, muzyk, odtwórca ról w sztukach teatralnych, jak: "Sława i chwała", "Niemcy", "Zbrodnia i kara", "Zabawa jak nigdy". Grał też w filmach: "Śmierć prezydenta, "Zbrodniarz i panna", "Lokis. Pamiętnik profesora Wittembacha", "W pustyni i w puszczy", "Sprawa Gorgonowej", a także w serialach: "Stawka większa niż życie", "Czarne chmury", "Królowa Bona". Był wykonawcą tytułowej piosenki serialu "Czterej pancerni i pies" oraz ballady w filmie "Prawo i pięść". Chętnie wykonywał ballady Bułata Okudżawy, piosenki Charles’a Aznavoura i utwory Kurta Weilla. W latach 60. prowadził "Radiowe Studio Piosenki". Zmarł 30 stycznia 2001 roku.

1927 - Premiera filmu "Ziemia obiecana" w reżyserii Aleksandra Hertza i Zbigniewa Gniazdowskiego. Akcja rozgrywa się w latach 20. XX wieku. W filmie wystąpili między innymi: Jadwiga Smosarska, największa gwiazda polskiego kina w okresie dwudziestolecia międzywojennego, a także Kazimierz Junosza-Stępowski i Antoni Różański. W 2015 roku został sprowadzony z USA zachowany kilkunastominutowy fragment filmu.

1928 - Urodził się Ennio Morricone, włoski kompozytor muzyki filmowej. Napisał muzykę do ponad 500 filmów, w tym wielu westernów: "Los utracony”, "Ośmiornica”, "Czwarty król”, "Lolita”, "Dawno temu w Ameryce”, "Strach nad miastem”. Ponad 40 z jego soundtracków zdobyło najważniejsze nagrody w kategoriach związanych z muzyką filmową. W 2007 roku otrzymał honorowego Oscara za całokształt twórczości, a w 2016 zdobył statuetkę za muzykę do filmu "Nienawistna ósemka". Kariera Ennio Morricone trwała siedem dekad. W tym czasie płyty z jego muzyką sprzedały się w ponad 70 milionach egzemplarzy. W sierpniu 2009 Ennio Morricone wystąpił na Festiwalu Solidarności w Stoczni Gdańskiej, a we wrześniu 2012 roku w Kielcach odebrał Medal "Per Artem ad Deum", przyznawany przez Papieską Radę do spraw Kultury. Zmarł 6 lipca 2020 roku. 95 rocznica

1930 - Urodził się Jerzy Rosołowski, wybitny radiowiec, lektor, spiker radiowy i telewizyjny, dziennikarz. Miał wyrazisty i skupiający uwagę słuchaczy i widzów głos. Od 1954 roku był nieprzerwanie związany z Polskim Radiem, najbardziej Programem Pierwszym. Czytał wiadomości, był filarem "Muzyki i Aktualności", prowadził "Lato z radiem". Swojego głosu użyczał też w Polskiej Kronice Filmowej. Był laureatem Złotego Mikrofonu. Zmarł 20 grudnia 2001 roku.

1932 - Utworzono Archiwum Państwowe w Katowicach. Jego zadaniem było gromadzenie i przechowywanie akt wytworzonych przez urzędy państwowe i samorządowe, akt dawnego na tym terenie państwa pruskiego i austriackiego, a także wszelkich zabytków piśmiennictwa dotyczących dziejów życia i kultury Śląska. Obecnie to jedno z największych archiwów państwowych w Polsce. W jego zasobach znajdują się dokumenty kancelarii typowej dla średniowiecza, kancelarii pruskiej, austriackiej i rosyjskiej, a także dokumenty województwa śląskiego z okresu międzywojennego.

1932 - Urodził się Roy Scheider, amerykański aktor filmowy i telewizyjny. W kinie debiutował w 1963 roku. Przełomowy w jego karierze był 1971, kiedy to zagrał w filmach: "Klute" i "Francuski łącznik". Drugoplanowa rola w tej drugiej produkcji przyniosła mu nominację do Oscara. Kolejną, tym razem za najlepszą rolę pierwszoplanową, otrzymał w 1979 za kreację w musicalu "Cały ten zgiełk" w reżyserii Boba Fosse’a. Wielką popularność zdobył dzięki roli szeryfa Martina Brody'ego w legendarnych "Szczękach" Stevena Spielberga. Zmarł 10 lutego 2008 roku.

1933 - Zmarł Władysław Pytlasiński, zapaśnik, mistrz świata z 1900 roku, działacz sportowy, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Atletycznego. Nazywany był "ojcem polskich zapasów", jego wychowankiem był Stanisław "Zbyszko" Cyganiewicz, trzykrotny mistrz świata. Występował w filmach niemych w okresie międzywojennym. Od 1957 jest rozgrywany międzynarodowy turniej zapaśniczy imienia Władysława Pytlasińskiego. Urodził się 26 lipca 1863 roku. 90 rocznica

1936 - Edward Śmigły-Rydz otrzymał nominację na stopień marszałka Polski.

1938 - Zmarł Mustafa Kemal Atatürk, właściwie Mustafa Kemal Pasza, turecki generał i mąż stanu, pierwszy prezydent Republiki Turcji. Sprawował rządy autorytarne, dążąc do europeizacji kraju. Podczas I wojny światowej był jednym z ważniejszych dowódców armii Imperium Osmańskiego. Po klęsce w wojnie sprzeciwił się rozbiorom Turcji i stanął na czele wojny o niepodległość. W 1923 roku, po obaleniu sułtanatu, został wybrany na pierwszego prezydenta Turcji, którym pozostał do śmierci. Zniósł kalifat i wielożeństwo, wprowadził kalendarz gregoriański i alfabet łaciński, nadał kobietom prawa wyborcze. W 1934 roku parlament nadał mu przydomek "Ojca Turków". Urodził się 19 maja 1881 roku. 85 rocznica

1938 - Podczas posiedzenia Rady Miejskiej w Warszawie prezydent Stefan Starzyński poinformował radnych o kupnie przez miasto Lasu Kabackiego. Umowę sfinalizowano 31 grudnia. Park leśny leży na terenie dawnej wsi Kabaty, należał do rodziny Branickich. Las Kabacki liczył wówczas 914 hektarów. Obecnie jest największym na Mazowszu rezerwatem krajobrazowym, liczy ponad 900 hektarów, a sąsiaduje z nim Park Kultury w Powsinie i Ogród Botaniczny Polskiej Akademii Nauk. Rezerwat nosi imię Stefana Starzyńskiego. 85 rocznica 1939 - Zginął śmiercią samobójczą Samuel Adalberg, historyk, folklorysta i wydawca tekstów staropolskich, żydowskiego pochodzenia. Zasłynął, jako twórca zbioru paremiograficznego "Księgi przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich”, która ukazywała się w latach 1889-1894, wznowionej w postaci "Nowej księgi przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich”, pod redakcją Juliana Krzyżanowskiego, w latach 70. XX wieku. Urodził się 21 czerwca 1868 roku.

1941 - Gubernator dystryktu warszawskiego Ludwig Fischer podpisał rozporządzenie o karze śmierci za samowolne opuszczenie getta oraz udzielanie pomocy Żydom. Ludwig Fischer dopuścił się licznych zbrodni na ludności zarówno polskiej, jak i żydowskiej. Brał udział w likwidacji getta. Jest współodpowiedzialny za terror stosowany wobec cywilnej ludności polskiej, w tym za masowe egzekucje, łapanki i deportacje robotników przymusowych do Rzeszy. Za zbrodnie popełnione na narodzie polskim został skazany przez podziemny sąd na karę śmierci. Jego nazwisko znajdowało się na pierwszym miejscu na liście nazistowskich funkcjonariuszy przeznaczonych do eliminacji przez grupy szturmowe AK w ramach tak zwanej akcji "Główki". Akcje Armii Krajowej okazały się jednak nieskuteczne.

1942 - Urodził się Robert Engle, amerykański ekonomista, twórca modeli umożliwiających prognozowanie zmian stóp procentowych, kursów walut i innych instrumentów finansowych. W 2003 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Jego prace pozwoliły na stwierdzenie, że mimo braku stabilności modelu ekonometrycznego nadal możliwe jest badanie zależności z jego wykorzystaniem.

1942 - Winston Churchill wypowiedział słynne słowa dotyczące zwycięskiej II bitwy pod El Alamein: To nie jest koniec. To nie jest nawet początek końca. Ale to jest, być może, koniec początku.

1944 - Urodził się Tim Rice, poeta angielski, twórca tekstów piosenek i musicali, takich jak: "Jesus Christ Superstar”, "Evita”, "Aida”. Współpracował z Freddym Merkurym i Eltonem Johnem. Jest autorem słów piosenek do filmu Walta Disneya "Król Lew". W 1993 roku zdobył Oscara w kategorii najlepsza piosenka za "A Whole New World”.

1945 - Utworzono Centralny Urząd Planowania przy Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów. Zajmował się przygotowaniem odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych, opracowywaniem planu rozwoju gospodarczego i nadzorowaniem jego wykonania. W wyniku reformy administracyjnej w 1997 roku został zlikwidowany.

1945 - W Poznaniu, pod kierownictwem Jerzego Kurczewskiego, odbył się inauguracyjny koncert chłopięcego chóru harcerskiego Miniaturka. Chór koncertował na czterech kontynentach. Pod koniec dyrygentury Jerzego Kurczewskiego, w 1959 roku, do nazwy chóru dodano słowa "Polskie Słowiki”. W 1976 chór został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

1945 - Urodził się Lew Rywin, producent filmowy między innymi obrazów: "Wiedźmin”, "Pianista”, "Tato”, "Złoto dezerterów" i "Jakub kłamca”. Założyciel i właściciel studia produkcyjnego "Heritage Film”, były prezes zarządu Telewizji Canal+. Bohater tak zwanej "afery Rywina" z 2002 roku. Wtedy to, powołując się na premiera Leszka Millera, a potem na "grupę trzymającą władzę", zaproponował prezesowi spółki Agora Wandzie Rapaczyńskiej oraz redaktorowi naczelnemu "Gazety Wyborczej" Adamowi Michnikowi umieszczenie w ustawie o radiofonii i telewizji zapisu umożliwiającego Agorze kupno kanału telewizyjnego Polsat, w zamian za 17,5 miliona dolarów dla SLD i prezesurę kanału dla siebie. Lew Rywin został skazany na dwa lata więzienia za pomoc w płatnej protekcji ze strony nieustalonej grupy osób.

1946 - Urodził się Roy Thomas Baker, brytyjski producent muzyczny, znany głównie ze swojej działalności w latach 70. Współprodukował utwór "Bohemian Rhapsody" Queen, pracował także z Guns N’ Roses, The Who, The Rolling Stones, Davidem Bowiem, The Cars, Foreigner, Ozzym Osbournem, T. Rex, Devo, The Stranglers, Dusty Springfield i Yes.

1947 - Rozpoczęła działalność Filharmonia Poznańska, powołana z inicjatywy kompozytora i dyrygenta Tadeusza Szeligowskiego. Inauguracyjny koncert poprowadził Stanisław Wisłocki.

1947 - W Gdańsku zakończył się III proces załogi niemieckiego obozu zagłady Stutthof. Sąd skazał 19 SS-manów na kary od trzech do 12 lat więzienia. Nie zapadł żaden wyrok śmierci. W pierwszym procesie się przed Specjalnym Sądem Karnym w Gdańsku w 1946, na ławie oskarżonych znaleźli się: esesman, sześć niemieckich nadzorczyń i sześciu Polaków pełniących funkcje kapo. 11 osób skazano na śmierć, a wyroki wykonano publicznie. Oskarżeni odpowiadali za udział w wymordowaniu około 60 tysięcy więźniów KL Stutthof.

1950 - W Łodzi władze komunistyczne aresztowały generała Augusta Emila Fieldorfa "Nila", organizatora i szefa Kedywu Komendy Głównej AK, jednego z najbardziej zasłużonych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego. Został oskarżony o wydawanie rozkazów likwidowania przez AK partyzantów radzieckich. Mimo tortur odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa. Po sfingowanym procesie został w 1952 roku skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 24 lutego 1953 w więzieniu Warszawa-Mokotów przy ulicy Rakowieckiej. W marcu 1989 generał Fieldorf został zrehabilitowany, zmieniono wyrok uznając, że "zarzucanej mu zbrodni nie popełnił”. August Emil Fieldorf urodził się 20 marca 1895 roku.

1952 - W Gdańsku urodził się Bogdan Lis, działacz związkowy. Od 1978 roku współpracownik WZZ Wybrzeża, w sierpniu 1980 wiceprzewodniczący MKS w Stoczni Gdańskiej, jeden z sygnatariuszy Porozumienia Gdańskiego, wiceprzewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "S" w Gdańsku, członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej, następnie Komisji Krajowej. W stanie wojennym współorganizator TKK NSZZ "S". Aresztowany w 1984 i skazany na 2,5 roku więzienia. Uczestnik Okrągłego Stołu. Senator OKP, a następnie poseł.

1955 - Urodził się Roland Emmerich, niemiecki producent, scenarzysta i reżyser. Twórca filmów: "Uniwersalny żołnierz”, "Dzień Niepodległości”, "Godzilla”, "Gwiezdne wrota”, "Księżyc 44”, "Pojutrze". Jego filmy, z których większość to anglojęzyczne produkcje hollywoodzkie, zarobiły ponad trzy miliardy dolarów na całym świecie.

1956 - Wojska sowieckie ostatecznie stłumiły antykomunistyczne powstanie węgierskie, które wybuchło 23 października. Podczas walk zginęło około 2,5 tysiąca Węgrów. Zbrojne wystąpienie ludności węgierskiej rozpoczęło się 23 października. 1956 był rokiem przełomowym w powojennej historii Węgier. Jak co roku, 23 października obchodzony jest na Węgrzech, jako rocznica wybuchu rewolucji węgierskiej. Dla Węgrów jest to prawdziwy dzień "pamięci narodowej”.

1956 - Urodził się Andrzej Krzysztof Kwaśnik, ksiądz rzymskokatolicki, kanonik, kapłan archidiecezji warszawskiej, kapelan Federacji Rodzin Katyńskich w latach 2008-2010, kapelan warszawskiej policji. Zginął 10 kwietnia 2010 w wyniku katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Został pochowany w Świątyni Opatrzności Bożej, w Panteonie Wielkich Polaków. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

1958 - W Londynie zmarła Wanda Gertz, "Lena”, działaczka patriotyczna i niepodległościowa, major Wojska Polskiego, żołnierz Kedywu. W latach 1915-1916 służyła w Legionach Polskich, była uczestniczką wojny polsko-bolszewickiej. W okresie międzywojennym była współorganizatorką Przysposobienia Wojskowego Kobiet, pracownikiem Głównego Inspektoratu Sił Zbrojnych. Podczas II wojny światowej organizatorka i komendantka oddziału "Dysk" - Dywersja i Sabotaż Kobiet przy Komendzie Głównej AK. Uczestniczyła w wielu akcjach sabotażowych, dywersyjnych oraz akcjach wymierzonych w przedstawicieli niemieckiego aparatu represji. W akcji "C” wykonała dwa wyroki śmierci na konfidentach gestapo. Podczas Powstania Warszawskiego wraz ze swoim oddziałem walczyła w ramach Zgrupowania AK "Radosław” na Woli, Starówce i w Śródmieściu. Urodziła się 13 kwietnia 1896 roku. 65 rocznica

1958 - Urodził się Stephen Herek, amerykański reżyser. Twórca filmów: "Trzej muszkieterowie”, "101 Dalmatyńczyków”, "Symfonia życia”, "Gwiazda rocka”. 65 rocznica

1966 - Amerykańska sonda Lunar Orbiter 2 weszła na orbitę Księżyca. Została zaprojektowana przede wszystkim do sfotografowania powierzchni Księżyca oraz ustalenia odpowiedniego i bezpiecznego miejsca na lądowania załogowych misji z programu Apollo. Była także przystosowana do pomiarów natężenia promieniowania kosmicznego. W sumie wykonała 609 fotografii wysokiej i 208 średniej rozdzielczości. Wśród nich znalazło się spektakularne zdjęcie krateru Kopernika, które później media nazwały jednym z najważniejszych obrazów wieku. Orbita sondy była śledzona aż do chwili, gdy 11 października 1967 uderzyła w powierzchnię Księżyca.

1967 - Amerykańska sonda Surveyor 6 wylądowała na Księżycu. Naukowcy przy okazji tej misji postanowili po raz pierwszy w historii bezzałogowych badań Księżyca, przemieścić lądownik o kilka metrów względem jego pierwotnej pozycji, jaką osiągnął po wylądowaniu. Celem manewru był ponowny pomiar dynamiki gruntu podczas lądowania, sprawdzenie ilości wzbitego pyłu, wywołanie sztucznej erozji i sprawdzenie stopnia trudności wzbijania się pojazdu z powierzchni. W efekcie pojazd wzbił się na wysokość czterech metrów i przemieścił dokładnie 2,5 metra względem pozycji początkowej, wykonując tym samym swoisty skok.

1969 - Zmarł Tadeusz Peiper, poeta awangardowy, powieściopisarz, eseista, tłumacz. W wierszach, wydanych między innymi w tomach "A”, "Żywe linie” i "Raz”, zastosował nowy rodzaj języka poetyckiego, wolny od rygorów formalnych, oparty na zaskakujących metaforach. Urodził się 3 maja 1891 roku.

1969 - Pierwsza emisja amerykańskiego programu edukacyjnego dla dzieci "Ulica Sezamkowa”. Do dziś program doczekał się ponad 20 wersji językowych, w tym polskiej. Ma prawie pięć tysięcy odcinków. Cechą charakterystyczną programu jest udział muppetów zaprojektowanych przez znanego lalkarza amerykańskiego Jima Hensona

1971 - Urodziła się Holly Black, amerykańska pisarka, najbardziej znana dzięki cyklowi powieści dla dzieci "Kroniki Spiderwick", którą stworzyła wraz z pisarzem i ilustratorem Tonym DiTerlizzi oraz trylogii dla młodzieży pod tytułem "Nowoczesna baśń". W 2018 autorka wydała książkę "Okrutny książę". Rok później ukazał się "Zły król". W 2020 roku wydana została ostatnia część trylogii "Królowa niczego".

1971 - Urodził się Artur Francuz, podporucznik Biura Ochrony Rządu. W 1992 wstąpił do BOR. Generał Mirosław Gawor wyznaczył Francuzowi rolę adiutanta ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Podczas jego wizyt w Polsce był odpowiedzialny za ochronę, organizację wizyt od strony logistycznej, a także pełnił funkcję osobistego kierowcy. Artur Francuz zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

1977 - W Wielkiej Brytanii przeprowadzono pierwsze na świecie udane zapłodnienie in vitro, w wyniku którego, jako pierwsze "dziecko z probówki” urodziła się, 25 lipca 1978 roku, Louise Brown. Jej rodzice bezskutecznie starali się o dziecko przez dziewięć lat. Lekarzami przeprowadzającymi zapłodnienie in vitro byli Patrick Steptoe i Robert Edwards.

1980 - Sąd Najwyższy PRL zarejestrował Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność". W statucie związku nie umieszczono postulowanej przez władze klauzuli o przewodniej roli PZPR w państwie i strzeżeniu sojuszu ze Związkiem Radzieckim. Przedstawiciele "Solidarności” zgodzili się, aby jako aneks do statutu dołączono postanowienia konwencji numer 87 i 98 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczące wolności tworzenia związków zawodowych.

1980 - Zmarł Tadeusz Antoni Bilikiewicz, psychiatra, historyk i filozof medycyny. W latach 1935-1939 był ordynatorem Zakładu Psychiatrycznego w Kocborowie. W tym szpitalu podczas okupacji niemieckiej ukrywał Polaków i Żydów w podziemiach budynków. Badał podłoże biologiczne w powstawaniu psychoz - schizofrenii, zaburzeń afektywnych. Podkreślał rolę metod farmakologicznych w leczeniu tych chorób. Autor opracowań i podręczników. Ojciec Adama Bilikiewicza, nestora współczesnej psychiatrii. Urodził się 5 kwietnia 1901 roku.

1982 - Zmarł Leonid Breżniew, działacz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego i polityk ZSRR. Od 1964 roku sekretarz generalny Komitetu Centralnego KPZR. W 1964 roku stanął na czele pałacowego przewrotu, w wyniku, którego dotychczasowy I sekretarz KC Nikita Chruszczow został odsunięty od władzy. Leonid Breżniew objął wówczas urząd I sekretarza i funkcję tę pełnił aż do śmierci. Urodził się 1 stycznia 1907 roku.

1982 - Stan wojenny: W drugą rocznicę rejestracji Solidarności działająca w podziemiu Tymczasowa Komisja Koordynacyjna wezwała do ośmiogodzinnego strajku.

1983 - Zmarł Jalu Kurek, poeta, prozaik, tłumacz literatury włoskiej. Autor powieści: "Grypa szaleje w Naprawie”, "Janosik”, "Bestia”, szkiców - ”Księga Tatr”, "Godzina X. Rzecz o umieraniu”, wspomnień "Mój Kraków”. Urodził się 27 lutego 1904 roku. 40 rocznica

1990 - Premiera komedii "Kevin sam w domu" w reżyserii Chrisa Columbusa. Film opowiada o przygodach małego chłopca Kevina, granego przez Macaulaya Culkina, pozostawionego w domu przypadkiem przez rodzinę, która wyjeżdżała w pośpiechu na święta Bożego Narodzenia. Chłopiec musi sobie radzić z włamywaczami, próbującymi okraść jego dom. Film stał się fenomenem w Polsce i jest wyświetlany, co roku podczas świąt w telewizji. W 2010 roku Polsat nie uwzględnił tego obrazu w świątecznej ramówce i po protestach stacja musiała wpisać film do programu.

1994 - Zmarła Ija Lazari-Pawłowska, filozof, etyk, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. Opowiadała się za traktowaniem norm moralnych, jako obowiązujących niezależnie od sytuacji, autorka prac z matematyki i etyki współczesnej - "Etyka Gandhiego”. Kilka rozpraw poświęciła wybitnym etykom polskim - Marii Ossowskiej, Tadeuszowi Kotarbińskiemu i Leonowi Petrażyckiemu. Urodziła się 8 maja 1921 roku.

1997 - Na Białorusi organizacje opozycyjne ogłosiły tak zwaną Kartę'97. Wyrażała sprzeciw wobec łamania praw człowieka na Białorusi i niszczenia kultury narodowej. Jej autorami i inicjatorami byli dziennikarze niezależnych mediów, a jej tekst opublikowany został w najważniejszych niezależnych gazetach tego czasu. Stanowić miała białoruską analogię Karty 77 - deklaracji ustanawiającej zasady przezwyciężenia totalitaryzmu i przywrócenia demokracji w Czechosłowacji.

2001 - Na Ukrainie zmarł łotewski ksiądz Władysław Wanags, marianin, społecznik. Przez 25 lat pracował wśród Polaków na Ukrainie. Dzięki odważnej postawie odzyskał szereg kościołów na Podolu, zamienionych w czasie komunizmu na kluby, restauracje i magazyny. Sam wybudował dziewięć nowych świątyń. Organizator budowy Domu Miłosierdzia Bożego. Urodził się 4 kwietnia 1931 roku.

2001 - Zmarł Ken Kesey, amerykański pisarz, jeden z przedstawicieli kontrkultury XX wieku, w latach 50. związany z beatnikami, a w latach 60. z hippisami. Autor głośnej powieści "Lot nad kukułczym gniazdem", która w samych Stanach Zjednoczonych rozeszła się w nakładzie ponad ośmiu milionów egzemplarzy. Niemal od pierwszego wydania na trwałe zapisała się ona do klasyki literatury współczesnej. Obraz szpitala psychiatrycznego obecny w powieści jest summą doświadczeń pisarza, który jako student wziął udział w rządowym programie badań nad środkami psychomimetycznymi prowadzonymi przez szpital psychiatryczny. Drugą wielką powieścią Keseya jest "Czasami wielka chętka" z 1964 roku - wielotomowa saga rodziny Stamperów, zamieszkujących północny Oregon. Urodził się 17 września 1935 roku.

2003 - Irena Sendlerowa, działaczka społeczna i charytatywna, została odznaczona Orderem Orła Białego. Jedna ze Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, w latach 2007 i 2008 została zgłoszona do Pokojowej Nagrody Nobla. Irena Sendlerowa podczas II wojny światowej działała w Radzie Pomocy Żydom "Żegota". Utworzyła zespól ludzi i organizacji, których działania pozwoliły uratować z getta około dwóch i pół tysiąca dzieci. Była aresztowana przez gestapo, ale został uwolniona. Brała udział w Powstaniu Warszawskim na Mokotowie, jako sanitariuszka. Po wojnie pracowała w opiece społecznej, nie ujawniając swojej działalności z czasu wojny. Wspomniała o tym dopiero w wywiadzie z 1967 roku. Jej działalność z okresu okupacji odkryły na nowo uczennice z USA, które przygotowały sztukę teatralną o niej, dotarły do materiałów archiwalnych i odnalazły bohaterkę, wówczas 90-letnią, w Warszawie. Irena Sendlerowa urodziła się 15 lutego 1910 roku, a zmarła, w wieku 98 lat, 12 maja 2008. 20 rocznica

2004 - Zmarła Erna Rosenstein, malarka, nawiązująca do surrealizmu i abstrakcji, poetka. Współtwórczyni Grupy Krakowskiej, wraz z Tadeuszem Kantorem i Marią Jaremą. Na jej prace duży wpływ miały wspomnienia wojenne i pobyt w getcie, które często pojawia się w jej obrazach. W latach 70. zaczęła wydawać tomiki poezji oraz miniatury dramatyczne. Urodziła się 17maja 1913 roku.

2006 - Zmarł Jack Palance, amerykański aktor, pochodzenia ukraińskiego i polskiego, znany głównie z ról czarnych charakterów: "Panika na ulicach", "Sudden Fear", "Jeździec znikąd". W 1992 roku otrzymał Oscara za drugoplanową rolę w komedii "Sułtani westernu". Urodził się 18 lutego 1919 roku.

2006 - W Warszawie, u zbiegu Alei Ujazdowskich i alei Szucha, odsłonięto pięciometrowy pomnik Romana Dmowskiego. Przedstawia polityka trzymającego w lewej ręce akt traktatu wersalskiego, a w prawej - kapelusz. Na cokole widnieje fragment cytatu z dzieła Dmowskiego "Myśli nowoczesnego Polaka" z 1903 roku - "Jestem Polakiem, więc mam obowiązki polskie...".

2006 - Weszła w życie ustawa ustanawiająca Order Krzyża Wojskowego, przyznawany żołnierzom Sił Zbrojnych i osobom cywilnym za wybitne zasługi w działaniach przeciw terroryzmowi lub podczas operacji pokojowych. Stanowi najwyższe z odznaczeń wojskowych nadawanych w Polsce za czyny bojowe w czasie pokoju. Autorem insygniów Orderu Krzyża Wojskowego jest artysta plastyk Andrzej Heidrich.

2007 - Zmarł Norman Mailer, amerykański pisarz, eseista, dziennikarz, dwukrotny laureat Nagrody Pulitzera. Podejmował aktualne tematy, poddając krytyce współczesne amerykańskie społeczeństwo i jego obyczaje. Autor powieści: "Nadzy i martwi", "Pieśń kata" czy "Ewangelia według syna". Urodził się 31 stycznia 1923 roku.

2011 - Zmarł Ivan Martin Jirous, czeski poeta, publicysta. Opublikował 19 zbiorów poezji i prozy. Był współpracownikiem i menedżerem zespołu muzycznego The Plastic People of the Universe, symbolu czeskiej opozycji wobec władzy socjalistycznej. Zorganizował im wiele nielegalnych koncertów. Za swoją działalność artystyczną i polityczną kilkakrotnie trafiał do więzienia, w sumie spędził w nich niemal dziewięć lat. Urodził się 23 września 1944 roku.

2015 - Zmarł Jacek Natanson, pisarz, dziennikarz. Jako prozaik zadebiutował w 1968 roku, na łamach tygodnika "Kultura". Był redaktorem dziennika "Życie Warszawy" w latach 1972-1975. Jest autorem licznych powieści i zbiorów opowiadań. Urodził się 21 listopada 1948 roku.

2015 - Zmarł kanclerz Niemiec Helmut Schmidt z lat 1974-1982, socjaldemokrata, następca Willy'ego Brandta. Podczas stanu wojennego wezwał obywateli RFN do wysyłania Polakom paczek z pomocą. Urodził się 23 grudnia 1918 roku.

2016 - Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem". Dokument, który wszedł w życie na początku roku 2017, wprowadza świadczenie pieniężne w wysokości czterech tysięcy złotych i ustala zasady udzielania pomocy matkom spodziewającym się narodzin dziecka z ciężkimi dysfunkcjami.

2016 - Zmarł Jerzy Cnota, aktor filmowy i teatralny. Zadebiutował w kinie w 1969 roku w filmie Kazimierza Kutza "Sól ziemi czarnej", później zagrał jeszcze w 75 filmach i serialach. Największą popularność przyniosła mu rola Gąsiora w serialu "Janosik". Przez trzy lata występował w Piwnicy pod Baranami. Urodził się 17 października 1942 roku.

2018 - Na Placu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie odsłonięto pomnik Lecha Kaczyńskiego. 5 rocznica

2019 - Zmarł Lothar Dziwoki, muzyk jazzowy, dyrygent, pedagog. Absolwent i wykładowca Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej imienia Karola Szymanowskiego w Katowicach. Prowadził pierwszą w Polsce klasę puzonu, w tej roli pracował przez 17 lat. Inicjator Easy Jazz Festivalu w rodzinnej miejscowości Żory. Urodził się 12 lipca 1942 roku.

2019 - Oskarżany przez opozycję o sfałszowanie wyborów prezydenckich z 20 października prezydent Boliwii Evo Morales ustąpił ze stanowiska.

2022 - Zmarł Zbigniew Cieślar, kierowca i pilot rajdowy, dwukrotny rajdowy mistrz Polski, w 2008 i 2021 roku, a w młodości także skoczek narciarski. Brał udział w mistrzostwach Polski, Rajdowych Mistrzostwach Świata, Rajdowych Mistrzostwach Europy, jako kierowca lub pilot. Urodził się 4 listopada 1971 roku. 1 rocznica

Zobacz także

2023-12-19, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 19 grudnia - 1741 - Zmarł Vitus Bering, duński żeglarz i odkrywca, w służbie rosyjskiej. Na polecenie cara Piotra I odbył wiele odkrywczych wypraw na Syberię… » więcej 2023-12-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 grudnia - Międzynarodowy Dzień Migrantów, ustanowiony przez ONZ. 18 grudnia - Święto narodowe Nigru, obchodzone w rocznicę proklamowania republiki… » więcej 2023-12-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 grudnia - Dzień bez Przekleństw, obchodzony w Polsce. 17 grudnia - Święto narodowe Bhutanu - Dzień Bhutanu, obchodzony w rocznicę wprowadzenia monarchii… » więcej 2023-12-16, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 16 grudnia - Święto narodowe Bangladeszu - Dzień Zwycięstwa, obchodzony w rocznicę proklamowania niepodległości w 1971 roku. 16 grudnia - Święto narodowe… » więcej 2023-12-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 grudnia - Dzień Ludwika Zamenhofa, obchodzony w rocznicę urodzin twórcy międzynarodowego języka esperanto w 1859 roku. 15 grudnia - Święto Służby… » więcej 2023-12-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1503 - Urodził się Nostradamus, właściwe nazwisko Michael de Nostre-Dame, francuski astrolog, lekarz króla Karola IX, matematyk i wizjoner, okultysta. Autor… » więcej 2023-12-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 grudnia - Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, obchodzony w Polsce. 13 grudnia - Światowy Dzień Skrzypiec. 13 grudnia - Dzień Księgarza, obchodzony… » więcej 2023-12-12, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 12 grudnia - Międzynarodowy Dzień Neutralności. 12 grudnia - Międzynarodowy Dzień Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego. 12 grudnia - Święto narodowe… » więcej 2023-12-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 grudnia - Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich, ustanowiony przez ONZ w 2002 roku, na zakończenie Międzynarodowego Roku Terenów Górskich. 11 grudnia… » więcej 2023-12-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 grudnia - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, obchodzony w rocznicę uchwalenia przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych Powszechnej… » więcej
1213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »