996 - Cesarz rzymski narodu niemieckiego Otton III wydał akt nadania biskupowi z Freising terenów położonych wokół miejscowości Ostarrichi. Była to pierwsza historyczna wzmianka o początkach państwa austriackiego.

1335 - Królowie Czech - Jan Luksemburski, Polski - Kazimierz III Wielki i Węgier - Karol Robert na zjeździe w Wyszehradzie ustalili, że Zakon Krzyżacki zatrzyma Pomorze Gdańskie i Ziemię Chełmińską, a zwróci Polsce Kujawy i Ziemię Dobrzyńską. W sprawie sporu między Janem Luksemburskim i Kazimierzem Wielkim o koronę polską Jan Luksemburski odstąpił od żądań za kwotę 20 tysięcy kop groszy praskich. Kazimierz zaakceptował te warunki i tym samym stał się niekwestionowanym władcą Polski. Polska, Czechy i Węgry zawarły też sojusz przeciw Habsburgom.

1485 - Urodził się Jan Dantyszek, podróżnik, dyplomata, biskup chełmiński i warmiński, poeta polsko-łaciński okresu renesansu, pisał miłosne elegie. Najbardziej znany utwór Dantyszka to metafizyczny "Nagrobek sobie samemu". Pierwszy ambasador w historii dyplomacji polskiej, sekretarz królewski Zygmunta I Starego od 1516 roku. Zmarł 28 października 1548 roku.

1496 - Zmarł Filip Kallimach, włoski humanista, poeta i prozaik piszący w języku łacińskim, starosta gostyniński, sekretarz Kazimierza IV Jagiellończyka, doradca Jana I Olbrachta, zwolennik niezależności Polski od Papiestwa. Urodził się 2 maja 1437 roku.

1512 - Po raz pierwszy zostały pokazane publicznie freski Michała Anioła zdobiące sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej. Malowidła na sklepieniu opowiadają historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego potopu. Jedna z postaci - postać proroka Jeremiasza jest autoportretem Michała Anioła.

1520 - W czasie swej wyprawy dookoła świata Ferdynand Magellan wpłynął do cieśniny nazwanej później jego imieniem. Magellan nazwał ją od daty odkrycia Cieśniną Wszystkich Świętych. Cieśnina łącząca Ocean Atlantycki z Oceanem Spokojnym ma długość ponad 550 kilometrów. W najwęższym miejscu ma szerokość dwóch kilometrów 200 metrów, a w najszerszym 45 kilometrów.

1526 - Urodziła się Katarzyna Jagiellonka, królewna polska i księżniczka litewska, księżna Finlandii w latach 1562-1583 i królowa Szwecji w latach 1568-1583, jako pierwsza żona Jana III Wazy. Najmłodsza córka króla Polski Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Zmarła 16 września 1583 roku.

1570 - Ponad 20 tysięcy osób zginęło w Holandii i Niemczech w wyniku wywołanej sztormem na Morzu Północnym tak zwanej powodzi Wszystkich Świętych. Woda morska wdarła się na kilkadziesiąt kilometrów w głąb lądu zatapiając miasta i wioski.

1585 - Urodził się Jan Brożek, ksiądz, astronom, matematyk i geodeta. Od 1619 roku był rektorem Akademii Krakowskiej, na której rzecz ustanowił fundacje na zakup książek matematycznych i przyrządów astronomicznych. Przekazał też uczelni swoją bibliotekę, a także najstarszy zachowany do dzisiejszych czasów globus, na którym zaznaczono Amerykę, zwany Globusem Jagiellońskim z około 1510 roku. Był pierwszym biografem Mikołaja Kopernika. Zmarł 21 listopada 1652 roku.

1604 - W pałacu Whitehall w Londynie odbyła się premiera dramatu "Otello" Williama Szekspira. Uczestniczył w niej król Jakub I. W kwietniu i wrześniu 1610 w Globe Theatre odbyły się dwa kolejne z trzech znanych wystawień tej sztuki za życia Szekspira. Po raz pierwszy "Otella" opublikowano w 1622 roku.

1610 - Papież Paweł V kanonizował włoskiego kardynała, arcybiskupa Mediolanu Karola Boromeusza. Duchowny żył w latach 1538-1584. Fundował sierocińce, przytułki dla bezdomnych i przytułki dla dziewcząt i kobiet. W czasie kilkakrotnie wybuchającej w Mediolanie epidemii nakazywał otwierać spichlerze i rozdawać żywność ubogim. Osobiście spowiadał chorych i udzielał im sakramentów. W Polsce szczególnym miejscem kultu Karola Boromeusza jest parafia i kościół Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach, gdzie znajduje się kaplica świętego Boromeusza i obraz jej patrona.

1611 - W pałacu Whitehall odbyła się premiera romansu "Burza" Williama Szekspira. To jedna z ostatnich sztuk tego kompozytora, a zarazem jedyną, w której autor zachował zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji. Przedstawione wydarzenia rozgrywają się w ciągu kilku godzin na wyspie. Uznana w początkowych latach swojego istnienia za przeciętną, współcześnie coraz częściej jest doceniania i oceniana, jako jedno z największych dzieł Williama Szekspira.

1703 - Urodził się Władysław Łubieński, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski w latach 1759-1767. W 1758 odznaczony Orderem Orła Białego. W 1764 roku koronował Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski. Zmarł 21 czerwca 1767 roku. Prawdopodobnie został otruty przez Rosjan. 320. rocznica

1705 - Król August II Mocny ustanowił Order Orła Białego, najstarsze i najwyższe odznaczenie Rzeczypospolitej, przyznawane jeszcze w Polsce przedrozbiorowej, potem w Księstwie Warszawskim, Królestwie Polskim, a także w latach 1921 -1939. Order Orła Białego został restytuowany 23 grudnia 1992 roku na mocy ustawy sejmowej, uchwalonej dwa miesiące wcześniej. Nadawany jest najwybitniejszym Polakom oraz najwyższym rangą przedstawicielom państw obcych.

1733 - August III Sas zaprzysiągł pacta conventa. 17 stycznia 1734 roku w katedrze na Wawelu został koronowany na króla Polski przez biskupa krakowskiego Jana Aleksandra Lipskiego. Wybór ten stał się przyczyną wojny o sukcesję polską. 290. rocznica

1755 - Potężne trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami zniszczyły Lizbonę i większą część południowego wybrzeża portugalskiego aż do Algarve oraz wybrzeże marokańskie. Zginęło około 90 tysięcy osób. Było to jedno z najtragiczniejszych, pod względem liczby ofiar, trzęsień ziemi w historii ludzkości. Współcześni nam geolodzy obliczają, że trzęsienie ziemi w Lizbonie miało natężenie dziewięciu stopni w skali Richtera.

1797 - Urodził się Teodor Morawski herbu Korab, polityk, historyk, wydawca, wolnomularz, uczestnik powstania listopadowego. Na emigracji w Paryżu związał się z obozem księcia Adama Czartoryskiego, którego był bliskim doradcą. W latach 1871-1872 ukazały się w Poznaniu jego sześcio-tomowe "Dzieje narodu polskiego w krótkości zebrane". Zmarł 21 września 1879 roku.

1800 - W Warszawie utworzono Towarzystwo Przyjaciół Nauk, pierwsze towarzystwo naukowe w Polsce. Reprezentowało naukę całego kraju, skupiało uczonych, literatów oraz tak zwanych przyjaciół nauk. Wśród 30 członków założycieli byli między innymi Stanisław Sołtyk, Adam Czartoryski, Samuel Bogumił Linde, Stanisław Kostka Potocki, Jan Śniadecki i Stanisław Staszic.

1822 - Urodził się Zygmunt Szczęsny Feliński, arcybiskup metropolita warszawski. W 1863 roku, po wybuchu powstania styczniowego, napisał list protestacyjny do cara Aleksandra II w obronie Kościoła i narodu. Został za to zesłany w głąb Rosji, gdzie przebywał 20 lat. Zmarł 17 września 1895 roku. W październiku 2009 roku papież Benedykt XVI ogłosił go świętym Kościoła katolickiego.

1831 - Ogłoszono amnestię carską dla polskich żołnierzy i podoficerów biorących udział w powstaniu listopadowym. Zezwalała ona na powrót do ojczyzny uczestnikom powstania, wyłączając jednak jego kierownictwo polityczne i wojskowe.

1845 - Urodził się Zygmunt Gorazdowski, uczestnik powstania styczniowego, katolicki duchowny, działający we Lwowie na rzecz ubogich i bezdomnych, założyciel Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia świętego Józefa, kanonizowany w 2005 roku. Spędził we Lwowie 40 lat, najpierw, jako wikary, a potem proboszcz i administrator parafii kościoła świętego Mikołaja. Już za życia mówiono o nim "Ksiądz Dziadów", "ojciec ubogich", "apostoł Bożego Miłosierdzia". Zmarł 1 stycznia 1920 roku.

1848 - Wiosna Ludów: We Lwowie doszło do walk między polską Gwardią Narodową a wojskami austriackimi. Na rozkaz generała Wilhelma Hammersteina miasto zostało ostrzelane przez artylerię. Zginęło około 100 jego mieszkańców, a w konsekwencji Lwów skapitulował. 175. rocznica

1855 - Urodził się Kazimierz Dłuski, lekarz ftyzjatra (pulmonolog), działacz socjalistyczny, współzałożyciel i pierwszy prezes Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego i Muzeum Tatrzańskiego imienia Tytusa Chałubińskiego. Był członkiem Ligi Narodowej. W 1919 został oddelegowany przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego do składu Komitetu Narodowego Polskiego - w zastępstwie Ignacego Jana Paderewskiego został delegatem pełnomocnym na konferencji pokojowej w Paryżu. Zmarł 6 września 1930 roku.

1857 - W Krakowie uruchomiono gazownię miejską. Została wybudowana przez Niemieckie Kontynentalne Towarzystwo Gazowe z Dessau, które miało wyłączne prawo do oświetlania miasta, dostarczania gazu konsumentom i wykonywania urządzeń gazowych. 22 grudnia nastąpiło uruchomienie ulicznego oświetlenia gazowego. Pierwsze lampy zapłonęły w narożnikach Rynku Głównego.

1862 - Urodził się Feliks Koneczny, historyk, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, bibliotekarz, krytyk teatralny, publicysta, twórca oryginalnej koncepcji cywilizacji, autor między innymi "Cywilizacji bizantyńskiej" i "Dziejów Rosji". Podkreślał pozytywny wpływ Kościoła katolickiego na rozwój społeczeństwa oraz dominującą rolę idei i instytucji w historii. Zmarł 10 lutego 1949 roku.

1864 - W Warszawie zostało założone Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce. Jednym z założycieli Towarzystwa był pisarz Adolf Dygasiński. Działało jednocześnie na terenie zaboru rosyjskiego i austriackiego. Była to druga na świecie tego typu organizacja - po powstałym kilka lat wcześniej Brytyjskim - Królewskim Towarzystwie.

1878 - Urodził się Carlos Saavedra Lamas, argentyński naukowiec, prawnik i polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla za przyczynienie się do zakończenia wojny między Paragwajem a Boliwią. Doprowadził do powrotu Argentyny do Ligi Narodów. Zmarł 5 maja 1959 roku. 145. rocznica

1888 - Urodził się Michał Sopoćko, duchowny katolicki, doktor habilitowany teologii, spowiednik świętej Faustyny Kowalskiej, apostoł Miłosierdzia Bożego, założyciel Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, błogosławiony Kościoła katolickiego. Podczas II wojny światowej ksiądz Michał Sopoćko pomagał w uratowaniu około stu Żydów. Zmarł 15 lutego 1975 roku. 135. rocznica

1893 - Zmarł Jan Matejko, malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. Był autorem ponad 300 obrazów olejnych oraz kilkuset rysunków i szkiców. Do jego najważniejszych dzieł należą "Stańczyk", "Kazanie Skargi", "Hołd Pruski", "Bitwa pod Grunwaldem" i "Wernyhora". Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy w historii. Urodził się 24 czerwca 1838 roku. 130. rocznica

1894 - Mikołaj II Romanow objął tron, jako ostatni car Rosji. Zmuszony przez Dumę Państwową i część wyższej generalicji do abdykacji 15 marca 1917 został umieszczony z rodziną w areszcie domowym. Rząd tymczasowy prowadził w tym czasie szczegółową inwentaryzację majątku cara. Roczne dochody z rosyjskich posiadłości ziemskich cara szacowano na równowartość obecnego miliarda dolarów. Udziały cara w amerykańskich kolejach oszacowano na równowartość obecnych dziewięciu miliardów dolarów. Ostatnim miejscem gdzie przetrzymywano carską rodzinę był zajęty przez bolszewików Jekaterynburg. Z polecenia Lenina zamordowano monarchę i jego rodzinę 18 lipca 1918 roku. Mikołaj II jest świętym kościoła prawosławnego. Urodził się 6 maja 1868 roku.

1895 - W Berlinie Max Skladanowsky wraz z bratem Emilem zorganizowali pierwszy płatny pokaz filmowy na własnej konstrukcji projektorze nazwanym bioskopem. Pokaz odbył się dwa miesiące przed pokazem braćmi Lumiere w Paryżu. Dziełem braci był między innymi pierwszy film nakręcony w Szwecji - "Zabawne spotkanie w ogrodzie zoologicznym w Sztokholmie".

1897 - W Turynie założono klub piłkarski Juventus F.C.. Klub założyła grupa uczniów z liceum Massimo d’Azeglio. Grający od 1903 roku w biało-czarnych strojach Juventus jest najbardziej utytułowanym klubem piłkarskim we Włoszech - ma na koncie 36 oficjalnych tytułów mistrza kraju, 13 Pucharów Włoch i osiem Superpucharów Włoch. W rozgrywkach międzynarodowych zespół zwyciężył dwa razy w Lidze Mistrzów, zdobył Puchar Zdobywców Pucharów, a także trzy Puchary UEFA.

1908 - Urodził się Jerzy Lipiński, kolarz szosowy i przełajowy, zwycięzca Tour de Pologne w 1933 roku. Mistrz Polski w kolarstwie przełajowym w 1935. 3 maja 1945 wygrał pierwszy wyścig szosowy zorganizowany po II wojnie światowej w Warszawie. Zmarł 13 września 2000 roku. 115. rocznica

1918 - W Warszawie rozpoczął się dwudniowy zjazd zjednoczeniowy organizacji skautowych Królestwa Polskiego. Związek Harcerstwa Polskiego, Polska Organizacja Skautowa oraz Związek Skautów Polskich i Junactwa połączyły się w jedną organizację - Związek Harcerstwa Polskiego. 105. rocznica

1918 - We Lwowie wybuchły walki polsko-ukraińskie. Rozpoczęły się po opanowaniu przez żołnierzy austro-węgierskich pochodzenia ukraińskiego większości gmachów publicznych oraz ogłoszeniu powstania Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej ze stolicą we Lwowie. Przeciw temu wystąpiły polskie organizacje konspiracyjne, polscy mieszkańcy Lwowa, w tym młodzież, nazwana później Orlętami Lwowskimi. Kiedy nadeszła odsiecz polskiego wojska oddziały ukraińskie wyszły z miasta i w nocy z 21 na 22 listopada otoczyły Lwów. Oblężenie zakończyło się dopiero po sześciu miesiącach 22 maja 1919 roku dzięki ofensywie Wojska Polskiego. 105. rocznica

1918 - W Prokocimiu pod Krakowem zdobyto austriacki tabor pancerny. Utworzono z niego pociągi pancerne: "Śmiały" i "Piłsudczyk". Tabor kolejowy przejął oddział złożony z kolejarzy i dezerterów z armii austriackiej narodowości polskiej. Był to nowoczesny, austro-węgierski pociąg pancerny, składający się z dwóch wagonów czołowych-artyleryjskich, dwóch wagonów piechoty i jednego szturmowego. "Piłsudczyk” i 'Śmiały” wzięły udział w walkach o Lwów. 105. rocznica

1919 - Urodził się Jerzy Ablewicz, duchowny katolicki, biskup tarnowski. W miejsce zamkniętego przez władze PRL Małego Seminarium Duchownego w Tarnowie zorganizował Studium Humanistyczne. Doprowadził do beatyfikacji Karoliny Kózki. Zmarł 31 marca 1990 roku.

1921 - Zmarł Antoni Orłowski, dziennikarz, humorysta i satyryk. Wydawał tygodnik podróżniczo-naukowy "Naokoło świata” oraz tygodnik humorystyczny 'Mucha”. Autor między innym krotochwil: "Protest Strukczaszego” i 'Sienkiewicz w Koziegłowach”. Urodził się 1 lipca 1869 roku.

1922 - Abdykował ostatni sułtan Imperium Osmańskiego Mehmed VI. Władzę przejął nowy rząd pod przywództwem Mustafy Kemala Atatürka, który doprowadził do utworzenia w październiku 1923 roku Republiki Turcji. Odsunięty od władzy sułtan zmarł w 1926 roku na wygnaniu w San Remo.

1925 - Ze Lwowa wyruszył do Warszawy pociąg specjalny z trumną nieznanego obrońcy Lwowa. Jego szczątki miały być złożone w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Pociąg po 22 godzinach jazdy dotarł rano 2 listopada do stolicy.

1925 - Założono Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych w Grudziądzu. Placówka miała dwuletni system szkolenia. Podchorążowie szkolili się w dwóch eskadrach: pilotów i obserwatorów. Przechodzili szkolenie teoretyczne i praktyczne ćwiczenie pilotażu w szkole, a następnie praktykę w jednostkach lotniczych. Dwa lata później, 14 kwietnia 1927, została ona przeniesiona do Dęblina i od tej chwili stał się on lotniczą stolicą Polski.

1927 - Urodził się Kurt Masur, niemiecki dyrygent, szczególnie znany ze swoich interpretacji niemieckiej muzyki romantycznej. Jego pasją była muzyka Johanna Sebastiana Bacha, Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego, Johannesa Brahmsa i Ludwiga van Beethovena. Od 1996 roku - honorowy obywatel Brzegu, w którym w 2005 otwarto Instytut Kurta Masura. Zmarł 19 grudnia 2015 roku.

1929 - Urodził się Zbigniew Kubikowski, prozaik i krytyk literacki, redaktor naczelny miesięcznika "Odra". Autor między innymi powieści: "Katastrofa", "Chwila po przebudzeniu", "Ostatnia lekcja" oraz scenariuszy do filmów "Katastrofa" i "Wielki układ". Zmarł 13 sierpnia 1984 roku.

1931 - W Łodzi powołano Polski Związek Tenisa Stołowego i wybrano pierwsze władze. Okręgowe Związki Tenisa Stołowego działały w tym czasie w Krakowie, Łodzi, Warszawie i we Lwowie. Pierwsze ogólnopolskie zawody drużynowe o randze mistrzowskiej rozgrano w Łodzi w 1932 roku, a indywidualne we Lwowie w 1933.

1932 - Zmarł Tadeusz Makowski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy XX wieku. Pozostawił ponad 600 obrazów olejnych, kilka tysięcy rysunków, akwarel i rycin. Za "Wnętrze" - jeden z trzech nieznanych obrazów Tadeusza Makowskiego, które sprzedano 20 marca 2011 roku podczas aukcji w Warszawie - prywatny nabywca zapłacił 620 tysięcy złotych. Urodził się 29 stycznia 1882 roku.

1933 - Warszawski port lotniczy przeniesiono z Pól Mokotowskich na Okęcie. 90. rocznica

1937 - Urodził się Jacek Fedorowicz, satyryk, aktor, współtwórca telewizyjnych programów rozrywkowych "Poznajmy się”, "Małżeństwo doskonałe”, twórca telewizyjnego programu satyrycznego - "Dziennik telewizyjny”. Występował również w filmie, między innymi: "Poszukiwany, poszukiwana”, "Do widzenia, do jutra”, "Nie ma róży bez ognia”. Autor książek: "Felietony i dialogi”, "W zasadzie ciąg dalszy”, "Porady estradowca dla kolegów dramatycznych”. Z wykształcenia artysta-malarz.

1939 - Rada Najwyższa ZSRS podjęła decyzję o przyłączeniu anektowanych ziem wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej do Białoruskiej oraz Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej.

1939 - Wszyscy polscy jeńcy oficerowie zostali umieszczeni w sowieckich obozach w Kozielsku i Starobielsku, natomiast funkcjonariusze policji, KOP i więziennictwa w obozie w Ostaszkowie.

1939 - W Warszawie założono organizację konspiracyjną Polska Niepodległa. W jej skład weszli początkowo pracownicy Zarządu Warszawy i podporządkowanych mu jednostek organizacyjnych oraz byli członkowie ochotniczych batalionów robotniczych broniących stolicy we wrześniu. Organizacja w szczytowym okresie liczyła około 20 tysięcy członków. W 1942 roku Polska Niepodległa pod względem wojskowym została podporządkowana Komendzie Głównej Armii Krajowej.

1940 - W Londynie w wyniku niemieckiego bombardowania zginął major Bolesław Waligóra, kierownik Archiwum Sztabu Naczelnego Wodza, wieloletni szef Centralnego Archiwum Wojskowego. Jest obecnie uznawany za pioniera polskiej archiwistyki wojskowej. Od 10 lipca 2003 major Waligóra jest patronem Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie. Urodził się 9 września 1898 roku.

1941 - Niemcy rozpoczęli budowę obozu zagłady w Bełżcu. Obóz został utworzony w ramach akcji "Reinhardt”; prowadzono w nim eksterminację ludności żydowskiej. Niemcy kierowali do niego transporty z gett i obozów w Generalnym Gubernatorstwie, przede wszystkim z dystryktów Galicja, krakowskiego i lubelskiego. Obok Żydów polskich w Bełżcu mordowano Żydów austriackich, czeskich, niemieckich, słowackich i węgierskich. Ofiary zabijano w stacjonarnych komorach gazowych przy użyciu gazów spalinowych. Liczba zamordowanych wyniosła prawdopodobnie około 450 tysięcy osób.

1941 - W Krakowie odbyło się pierwsze przedstawienie konspiracyjnego Teatru Rapsodycznego. Wystawiono "Króla-Ducha" Juliusza Słowackiego. Do marca 1943 roku wystawiono sześć premier. Teatr występował w prywatnych mieszkaniach dla specjalnie zapraszanej publiczności, między innymi Juliusza Osterwy, Jerzego Turowicza i Juliusza Kydryńskiego.

1942 - Niemcy zlikwidowali getto żydowskie w Tomaszowie Mazowieckim. Do niemieckiego obozu zagłady w Treblince wywieziono około 15 tysięcy Żydów. Około 900 osób pozostawiono w obozie przymusowej pracy. Ogółem przez getto przeszło około 20 tysięcy Żydów z Tomaszowa Mazowieckiego, powiatu tomaszowskiego oraz innych powiatów dystryktu radomskiego. Wojnę przeżyło około 200 tomaszowskich Żydów.

1943 - Został zamordowany przez Niemców Józef Pruchniewicz, furman i rolnik z Przedmieścia Dolnego, wsi nieopodal miasta Biecz, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W czasie II wojny światowej wraz z żoną pomagał w ukrywaniu się rodzinie żydowskich kupców, z którymi przed okupacją współpracował. Urodził się 14 marca 1887 roku. 80. rocznica

1944 - W odwecie za zbrojną akcję partyzantów przeprowadzoną w okolicy wsi Porąbka w powiecie limanowskim, Niemcy spalili żywcem 33 Polaków w pobliskim Gruszowcu. Wśród pomordowanych znajdowały się kobiety i dzieci, niektóre z nich miały poniżej trzech lat.

1944 - W Wielkiej Brytanii zarejestrowano Towarzystwo Wegańskie. Utworzona przez Donalda Watsona organizacja była pierwszym stowarzyszeniem skupiającym wegan i rozpowszechniło używanie słowa weganizm dla "bezmlecznego wegetarianizmu”. W 50. rocznicę utworzenia Towarzystwa, w 1994 roku, 1 listopada został ustanowiony Światowym Dniem Wegan.

1945 - Zmarł Rupert Mayer, niemiecki prezbiter z zakonu jezuitów, główna postać katolickiego ruchu oporu działającego w okresie Trzeciej Rzeszy w Monachium. Beatyfikowany przez Jana Pawła II 3 maja 1987 roku w Monachium. Urodził się 23 stycznia 1876 roku.

1946 - Karol Wojtyła przyjął święcenia kapłańskie z rąk księdza kardynała Adama Sapiehy w kaplicy Arcybiskupów Krakowskich. Ceremonia odbyła się zgodnie z rytem przedsoborowym, a więc w języku łacińskim. 2 listopada, jako neoprezbiter odprawił mszę prymicyjną w krypcie świętego Leonarda w katedrze na Wawelu.

1946 - W pierwszym meczu w historii NBA koszykarze New York Knicks pokonali zawodników Toronto Huskies 68:66.

1947 - Urodził się Leszek Wosiewicz, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Kornblumenblau", "Cynga" i "Kroniki domowe".

1948 - Urodził się Piotr Cieślak, aktor, reżyser teatralny, związany między innymi z Teatrem Studio, Teatrem Powszechnym w Warszawie oraz łódzkim Teatrem Jaracza. Reżyserował również w Teatrze Narodowym i w poznańskim Teatrze Nowym. W latach 1993-2007 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Dramatycznego w Warszawie. Wystąpił w filmie "Człowiek z marmuru" Andrzeja Wajdy. Wieloletni pedagog warszawskiej PWST. Zmarł 12 września 2015 roku. 75. rocznica

1950 - Papież Pius XII ogłosił dogmat o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny. Papież wypowiedział to orzeczenie uroczyście w Bazylice świętego Piotra w obecności prawie 1600 biskupów i tłumów wiernych. Dogmat stwierdza, że po zakończeniu ziemskiego życia Najświętsza Maryja Panna została z ciałem i duszą wzięta do wiecznej chwały. Definicja dogmatyczna nie rozstrzyga jednak kwestii samej śmierci Maryi. Tu teologowie dzielą się na uznających jej ziemską śmierć oraz ich przeciwników. Uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny obchodzona jest w Kościele rzymskokatolickim 15 sierpnia.

1952 - Amerykańscy fizycy pod kierunkiem Edwarda Tellera i Polaka Stanisława Ulama doprowadzili na atolu Enewetak do pierwszego wybuchu bomby termojądrowej "Mike". Bomba, jako paliwo termojądrowe wykorzystywała deuter i tryt. Siłę wybuchu oszacowano na 10,4 megaton, czyli sumę około 700 bomb jądrowych zrzuconych na Hiroszimę.

1953 - Założono Bałtycki Teatr Dramatyczny imienia Juliusza Słowackiego w Koszalinie. Była to pierwsza w Polsce scena oparta na budżecie Wojewódzkiej Rady Narodowej. Wszystkie inne teatry zawodowe były wtedy państwowe i podlegały bezpośrednio Centralnemu Zarządowi Teatrów. Pierwszy sezon artystyczny koszaliński teatr rozpoczął "Ślubami panieńskimi" Aleksandra Fredry. Premiera odbyła się 16 stycznia 1954 roku w budynku Wojewódzkiego Domu Kultury, od którego teatr wynajął scenę. 70. rocznica

1954 - W Algierii wybuchło antyfrancuskie powstanie. Rząd Francji początkowo zbagatelizował rebelię, błędnie ukazując ją, jako akty bandytyzmu. W grudniu 1961 roku prezydent Francji generał Charles de Gaulle zgodził się na pełną niepodległość Algierii, pod warunkiem zachowania szerokich uprawnień dla tamtejszych Francuzów. Oficjalne uznanie niepodległości Algierii nastąpiło w kwietniu 1962 roku.

1954 - Zmarł Józef Wolczyński, działacz spółdzielczy, społeczny i samorządowy, minister, poseł i senator II RP. Był jednym z organizatorów polskiej spółdzielczości w Łodzi na początku XX wieku. Był dyrektorem fabryki włókienniczej "I.K. Poznański” w Łodzi. Urodził się 1 kwietnia 1880 roku.

1955 - Wybuchła wojna wietnamska. Trwała 20 lat. W konflikt zaangażowane były z jednej strony komunistyczna Demokratyczna Republika Wietnamu, wspierana przez inne kraje socjalistyczne, głównie Związek Radziecki oraz Chiny, a z drugiej strony Republika Wietnamu wraz z międzynarodową koalicją obejmującą Stany Zjednoczone i ich sojuszników - Koreę Południową, Tajlandię, Australię, Nową Zelandię i Filipiny. W czasie konfliktu zginęło między innymi około dwóch milionów cywilów.

1956 - Premier Imre Nagy ogłosił wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego i neutralność kraju. Anulował system jednopartyjny i rozwiązał policję polityczną "Államvédelmi Hatóság". 4 listopada Armia Radziecka wkroczyła na Węgry, tworząc jednocześnie wierny Moskwie rząd Jánosa Kádára. Po tajnym procesie Imre Nagya skazano go na karę śmierci i stracono przez powieszenie 16 czerwca 1958 roku.

1956 - W czasie spotkania w Brześciu sowiecki przywódca Nikita Chruszczow poinformował Władysława Gomułkę o podjęciu decyzji dotyczącej drugiej interwencji Armii Czerwonej na Węgrzech. 4 listopada Armia Radziecka wkroczyła na Węgry, tworząc jednocześnie wierny Moskwie rząd Jánosa Kádára.

1956 - Papież Pius XII ogłosił encyklikę "Laetamur Admodum", wzywającą do modlitw w intencji pokoju w Polsce, na Węgrzech i na Bliskim Wschodzie. Tytuł encykliki pochodzi od pierwszych słów, w tłumaczeniu "Cieszymy się bardzo". Papież rozpoczął dokument od wyrazów radości, że uwolnieni zostali prymasi obu krajów: kardynał Stefan Wyszyński i kardynał József Mindszenty. Papież wyraził nadzieję na ugruntowanie w Polsce i na Węgrzech trwałego pokoju.

1957 - Powstało Studio Eksperymentalne Polskiego Radia. Rozpoczęło działalność dziewięć lat po studiu Pierre'a Schaeffera w Paryżu, sześć lat po Studio für elektronische Musik w Kolonii i dwa lata po Studio di Fonologia Musicale w Mediolanie. Było, więc czwartym w kolejności profesjonalnym centrum twórczości elektronicznej w Europie. Jego szefem przez 28 lat był Józef Patkowski, muzykolog, akustyk, animator życia muzycznego, późniejszy wieloletni Prezes Związku Kompozytorów Polskich. Ze studiem współpracowali między innymi Witold Lutosławski i Krzysztof Penderecki.

1970 - Na terenie portu lotniczego w pakistańskim Karaczi miał miejsce nieudany zamach na przewodniczącego Rady Państwa PRL i marszałka Polski Mariana Spychalskiego. Pakistański kierowca półciężarówki uderzył z impetem w komitet powitalny, w wyniku czego zginęły cztery osoby, w tym polski wiceminister spraw zagranicznych Zygfryd Wolniak, a 11 zostało rannych.

1971 - Zmarła Jadwiga Smosarska, aktorka, uważana za największą gwiazdę polskiego przedwojennego kina. Wystąpiła między innymi w obrazach "Cud nad Wisłą", "Grzeszna miłość", "Prokurator Alicja Horn", "Dwie Joasie". Urodziła się 23 września 1898 roku.

1973 - Zmarł Adam Obarski, działacz socjalistyczny i niepodległościowy. Więzień PRL. W czasie II wojny światowej walczył w Gwardii Ludowej. Podczas Powstania Warszawskiego redaktor "Wiadomości Radiowych” oraz "Robotnika”. Od 1945 roku aktywny w konspiracji antykomunistycznej. Szef propagandy Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj Obszaru Warszawskiego i wiceprzewodniczący Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Demokratycznych Polski Podziemnej. W grudniu 1947 skazany na 15 lat więzienia. Wyszedł na wolność w listopadzie 1954. Urodził się 15 marca 1905 roku. 50. rocznica

1975 - Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami po raz pierwszy prowadził publiczną zbiórkę pieniędzy na terenie cmentarza.

1976 - Ukazał się singel "Money, Money, Money" szwedzkiej grupy ABBA. Piosenka opowiada o kobiecie, która ledwo płaci swoje rachunki i marzy o poślubieniu bogatego mężczyzny. Utwór stał się hitem na całym świecie, dotarł do 1. miejsca na wielu listach przebojów.

1982 - Stan wojenny: W Warszawie w mieszkaniu Ewy Dałkowskiej odbyła się pierwsza premiera działającego poza oficjalnym obiegiem Teatru Domowego - spektakl "Przywracanie porządku". Teatr nawiązywał do tradycji patriotycznych koncertów słowno-muzycznych, organizowanych w mieszkaniach w czasie okupacji hitlerowskiej. Pomysłodawcami byli Ewa Dałkowska, Maciej Szary, Andrzej Piszczatowski oraz Tomasz Miernowski. Dla kamuflażu przygotowywano poczęstunek, tak by w razie wkroczenia MO udawać przyjęcie towarzyskie.

1982 - Zmarł King Vidor, amerykański reżyser i producent filmowy, twórca między innymi obrazów: "Wielka parada", "Wojna i pokój", "Pojedynek w słońcu", "Salomon i królowa Saby". Jego kariera trwała 67 lat i reżyser z tej okazji znalazł się w Księdze Rekordów Guinessa. Pięciokrotnie był nominowany do Oscara. Urodził się 8 lutego 1894 roku.

1984 - Zmarł Norman Krasna, amerykański scenarzysta, producent i reżyser filmowy. Laureat Oscara za najlepszy scenariusz oryginalny do filmu "Księżniczka O’Rourke" w 1944 roku. Urodził się 7 listopada 1909 roku.

1985 - Po ponad dziewięciu latach w PRL zniesiono reglamentację cukru. Kartki na cukier wprowadzono 2 sierpnia 1976 roku. Oficjalnie nazywały się 'biletami towarowymi", które upoważniały do zakupu określonej ilości cukru po dotychczasowych cenach, czyli 10 złotych 50 groszy za kilogram. Cukier bez kartek kosztował 26 złotych za kilogram.

1986 - Zmarł Mieczysław Moczar, właściwie Mikołaj Demko, pseudonim Mietek, komunistyczny polityk okresu PRL, generał dywizji Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, szef Urzędu Bezpieczeństwa w Łodzi, minister spraw wewnętrznych, prezes Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Uważany był za posiadającego największą władzę ministra spraw wewnętrznych w okresie PRL. Był przywódcą tworzonej od początku lat 60. tak zwanej frakcji "partyzantów w PZPR, nastawionej wrogo wobec partyjnych "liberałów” i "kosmopolitów”. Grupa ta chciała wywalczyć władzę w PZPR. Popularne w tym czasie było powiedzenie "Kto nie z Mieciem, tego zmieciem”. Urodził się 25 grudnia 1913 roku.

1988 - Stocznia Gdańska została postawiona w stan likwidacji przez rząd premiera Mieczysława Rakowskiego. Pretekstem były słabe wyniki ekonomiczne. Opozycja i stoczniowcy twierdzili, że to zemsta za wszystkie upokorzenia, jakich doznała od nich PRL-owska władza. Była to decyzja precedensowa - żadna z wielu deficytowych fabryk nie została, bowiem przedtem zlikwidowana przez władze PRL. Decyzja o zamknięciu zakładu nastąpiła krótko po zakończeniu strajku w stoczni, w którym wzywano władze do negocjacji z "Solidarnością". 35. rocznica

1993 - Wszedł w życie Traktat z Maastricht, na mocy którego w miejsce Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej powołano Unię Europejską. Traktat został następnie zmieniony postanowieniami umów z Amsterdamu, Nicei i Lizbony. Obecnie do UE należy 27 państw. 30. rocznica

1998 - Utworzono Europejski Trybunał Praw Człowieka. Siedziba Trybunału znajduje się w Strasburgu, we Francji. Orzeka w sprawach praw człowieka zapisanych w Europejskiej konwencji praw człowieka i protokołach dodatkowych do niej, rozpatrując skargi obywateli 47 państw członkowskich Rady Europy, które ratyfikowały Konwencję. 25. rocznica

2003 - Zmarł Henryk Machalica, aktor teatralny i filmowy. Występował między innymi w filmach: 'Złoto dezerterów”, "Dzieje mistrza Twardowskiego”, "Szwadron”, "Dzień kolibra”, "Kobieta w kapeluszu" oraz serialu telewizyjnym "Złotopolscy". Urodził się 18 czerwca 1930 roku. 20. rocznica

2004 - Polska stała się pełnoprawnym członkiem Europolu. To policyjna agencja Unii Europejskiej z siedzibą w Hadze. Europol zatrudnia około 800 osób, w tym około 100 analityków oraz 145 oficerów łącznikowych.

2005 - Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu dla uczczenia pamięci ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu obchodzony jest 27 stycznia, w rocznicę wyzwolenia niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

2006 - Zmarł William Styron, amerykański pisarz, autor powieści: "Wybór Zofii” i "Pogrążyć się w mroku”. W 1968 roku za 'Wyznania Nata Turnera” otrzymał Nagrodę Pulitzera. Urodził się 11 czerwca 1925 roku.

2007 - Zmarł Paul Tibbets, amerykański pilot wojskowy, generał brygady US Air Force, dowódca załogi Boeinga B-29 Superfortressa o nazwie własnej "Enola Gay”, z którego zrzucono bombę atomową na Hiroszimę. Urodził się 23 lutego 1915 roku. 2009 - Zmarł Jerzy Jednaszewski, dżokej, trener oraz sędzia. W ciągu kariery wygrał łącznie 757 gonitw, w tym osiem razy Wielką Warszawską, pięć razy Derby i dwukrotnie Wielką Nagrodę Europy w Kolonii. Urodził się 1930 roku.

2011 - Samolot PLL LOT pod dowództwem kapitana Tadeusza Wrony z 231 osobami na pokładzie udanie wylądował bez podwozia na stołecznym Lotnisku Chopina. W samolocie Boeing 767, który odbywał lot z Newark w Stanach Zjednoczonych do Warszawy nie wysunęło się podwozie. Lądowanie zabezpieczało dwadzieścia sześć zastępów straży pożarnej. Nikt z pasażerów, ani załogi nie odniósł obrażeń.

2012 - Zmarł Mieczysław Rychlicki, żołnierz Okręgu Lwowskiego Armii Krajowej, po II wojnie światowej - pionier Szczecina, wieloletni działacz Okręgu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Szczecinie. W czasie Akcji "Burza" będąc w drugim batalionie 26. pułku piechoty AK, maszerował w kierunku Warszawy na pomoc powstańcom. Marsz odbywał się w terenie zajętym już przez jednostki Armii Czerwonej. Pod koniec lipca 1944 roku, używając przybranego nazwiska "Andrzej Wajda", przyjechał do Szczecina. Jego spektakularną akcją była obrona elektrowni przed demontażem. Desperackie działanie - połączone z otwarciem ognia do sowieckich żołnierzy - spowodowało, że odstąpili oni od demontażu maszyn i urządzeń energetycznych. Do 1956 roku był poszukiwany przez NKWD. Urodził się 1 listopada 1925 roku.

2015 - Zmarł ojciec Andrzej Deptuch, franciszkanin konwentualny, prezbiter. Podczas II wojny światowej zaangażowany w Armii Krajowej, później w Zrzeszeniu "Wolność i Niezawisłość”. Aresztowany, torturowany, więziony i prześladowany przez władze komunistyczne PRL. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2008 awansowany na stopień podporucznika Wojska Polskiego. Urodził się 15 grudnia 1919 roku.

2018 - Zmarł Mariusz Chwedczuk, scenograf teatralny, grafik. Był scenografem Telewizji Polskiej oraz współpracował z teatrami: Narodowym i Rozmaitości w Warszawie, Polskim we Wrocławiu, Powszechnym w Łodzi, Deutsches Theater w Getyndze, Ernst Deutsches Theater w Hamburgu. Zaprojektował między innymi scenografię do baletu "Dziadek do orzechów” Czajkowskiego w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie. Urodził się 28 sierpnia 1933 roku. 5. rocznica

2018 - Zmarła Halina Słojewska, aktorka, działaczka opozycji antykomunistycznej. W sierpniu 1980 wraz z innymi aktorami z Trójmiasta wspierała występami w Sali BHP strajkujących w Stoczni Gdańskiej. W latach 1982-1988 występowała z recytacjami poezji podczas "Mszy za Ojczyznę” i w czasie Tygodni Kultury Chrześcijańskiej w Gdańsku. W 1984 stworzyła spektakl "Gloria victis", poświęcony obrońcom Westerplatte. Pomagała też ukrywającym się opozycjonistom. Urodziła się 26 czerwca 1933 roku. 5. rocznica

2019 - Zmarła Izabella Galicka, historyk sztuki, nauczycielka akademicka i działaczka społeczna. Zajmowała się między innymi inwentaryzacją zabytków, była także redaktorem "Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce". Była autorką wielu opracowań, książek i artykułów naukowych z dziedziny historii sztuki, architektury i urbanistyki. W 1964 wraz z Hanną Sygietyńską-Kwoczyńską, w trakcie inwentaryzacji zabytków w Kosowie Lackim, odkryły na lokalnej plebanii obraz "Ekstaza świętego Franciszka", hiszpańskiego malarza El Greco. Urodziła się 18 lutego 1931 roku,

2020 - Zmarł Janusz Szuber, pseudonim artystyczny: Sebastian Rylski, poeta, eseista i felietonista. Publikował swoje utwory między innymi w Tygodnik Sanockim, Tygodniku Powszechnym, Kulturze, Twórczości, w Zeszytach Literackich i innych czasopismach. Jego wiersze przetłumaczono na wiele języków. Autor tomów: "Czerteż", "Powiedzieć cokolwiek", "Emeryk u wód" i innych. Urodził się 10 grudnia 1947 roku.

2021 - W wieku stu lat zmarł Aaron Beck, amerykański psychiatra, psychoterapeuta i badacz psychoterapii, profesor Uniwersytetu w Pensylwanii. Był twórcą terapii poznawczo-behawioralnej i autorem poznawczego rozumienia depresji, jako skutku dysfunkcyjnego myślenia i działania. Autor wielu naukowych publikacji, w tym "Terapii poznawczej jako teorii integrującej psychoterapię” oraz bestsellerowej książki "Miłość nie wystarczy" o problemach par. Urodził się 18 lipca 1921 roku.