1353 - Kapituła warmińska we Fromborku nadała Olsztynowi przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim oraz nazwę "Allenstein”. Dziedzicznym sołtysem ustanowiono Jana z Łajs. Miasto otrzymało łącznie 178 łanów gruntu, czyli ponad 2990 hektarów. Olsztyn liczy obecnie ponad 168 tysiące mieszkańców. 670. rocznica
1424 - Urodził się Władysław III Warneńczyk, syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej, król Polski od 1434 roku, król Węgier od 1440 roku. Zginął w bitwie z wojskami tureckimi pod Warną 10 listopada 1444 roku.
1517 - Marcin Luter wywiesił na drzwiach katedry w Wittemberdze 95 tez dotyczących reformy Kościoła. Dzięki rozwijającej się sztuce drukarskiej w dwa tygodnie tezy były znane w całych Niemczech, a po miesiącu obiegły całą Europę. Był to początek reformacji i protestantyzmu.
1589 - W niemieckim Bedburgu stracono Petera Stumppa, rolnika oskarżonego o to, że był wilkołakiem i czarownikiem. Zagrożony torturami Stumpp przyznał się do praktykowania czarnej magii oraz zabicia i zjedzenia 16 osób, w tym czternaściorga dzieci. Na stosie spalono też jego córkę i kochankę.
1659 - Zmarł John Bradshaw, angielski sędzia, powołany w 1649 roku przez radykalnych purytanów kontrolujących Izbę Gmin na stanowisko przewodniczącego sądu mającego osądzić oskarżonego o zdradę eks-króla Karola Stuarta. Odrzucił prośbę Karola o rozpatrzenie jego sprawy przez parlament, a następnie skazał byłego monarchę na śmierć. W marcu 1649 został przewodniczącym Rady Stanu Commonwealthu, czyli szefem ówczesnego rządu brytyjskiego. Urodził się 15 lipca 1602 roku.
1744 - Zmarł Leonardo Ortensio Salvatore de Leo, włoski kompozytor, organista i nauczyciel, przedstawiciel szkoły neapolitańskiej w muzyce. Uważany za wiodącego twórcę opery komicznej. Skomponował 50 oper, między innymi: "Timocrate", "La ’mpeca scoperta", "Andromaca" i "La fedelta odiata". Urodził się 5 sierpnia 1694 roku.
1744 - Urodził się Christian Ernst Wünsch, niemiecki matematyk i fizyk, profesor. W swojej książce o kolorach "Versuche und Beobachtungen über die Farben des Lichts" z 1792 roku, w przeciwieństwie do siedmiu podstawowych kolorów Isaaca Newtona, kolorów tęczy, przyjął trzy kolory: czerwony, żółty i niebieski i uznał, że poprzez ich mieszanie można uzyskać pozostałe kolory. Był ostatnim rektorem Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą przed jego zamknięciem w 1811 roku. Zmarł 28 maja 1828 roku.
1754 - W Nowym Jorku założono Uniwersytet Columbia. Uczelnia początkowo nazywała się King’s College. W 1794 roku placówkę przemianowano na cześć Krzysztofa Kolumba na Columbia College, a w 1896 nadano jej obecną nazwę Columbia University. Uniwersytet Columbia zarządza Nagrodą Pulitzera i może pochwalić się faktem, że 101 laureatów Nagrody Nobla było z nim związanych.
1756 - Giacomo Casanova zbiegł z więzienia Piombi w weneckim Pałacu Dożów. Ten awanturnik, podróżnik i literat pamiętnikami "Historia mojego życia", barwnie opisującymi życie w XVIII-wiecznych stolicach europejskich, zyskał sobie sławę, a zawartym tam licznym opisom miłosnych podbojów zawdzięcza to, że jego nazwisko stało się w wielu językach synonimem uwodziciela. Do więzienia trafił w lipcu 1755 roku, bo francuska inkwizycja państwowa oskarżyła go o uprawiania czarów i skazała na pięć lat więzienia.
1769 - W ratuszu w Białej, obecnie Bielsko-Biała, podpisano akt utworzenia Rady Generalnej Stanów Skonfederowanych Konfederacji Barskiej. Naczelny organ władz konfederacji barskiej w latach 1769-1772 tworzyli przedstawiciele 66 lokalnych konfederacji Korony i Litwy. W październiku 1770 roku na skutek nacisków Francji Rada ogłosiła akt detronizacji Stanisława Augusta Poniatowskiego i proklamowała w Rzeczypospolitej bezkrólewie.
1823 - Urodził się Eugeniusz Janota, animator ruchu turystycznego, germanista, taternik, przyrodnik, badacz folkloru góralskiego, ksiądz katolicki, obrońca praw zwierząt. Wraz z doktorem Maksymilianem Nowickim, profesorem zoologii na uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie był twórcą ustawy sejmowej z 19 lipca 1868 roku o ochronie kozic oraz świstaków w Tatrach. Po jej wprowadzeniu obaj inicjatorzy utrzymywali z własnych środków finansowych straż, która dbała o to, aby te przepisy były przestrzegane. Zmarł 17 października 1878 roku. 200. rocznica
1848 - Austriackie oddziały cesarskie zdobyły Wiedeń, krwawo tłumiąc rewolucję zwaną "Wiosną Ludów”. Obroną Wiednia dowodził polski generał Józef Bem, który nie chciał się poddać i w przebraniu woźnicy uciekł na Węgry, do Pozsony, obecnej Bratysławy. 175. rocznica
1864 - Zmarł Jan Kanty Wołowski, prawnik, pierwszy dziekan Wydziału Prawa warszawskiej Szkoły Głównej. Organizował Wydział oraz przygotowywał program wykładów, jednak ich nie podjął, ponieważ 15 czerwca 1863 roku został zesłany do Penzy, na południu Rosji, za opracowywanie pism politycznych przeciwko władzom. W 1864 został pozbawiony stanowisk prokuratora, profesora oraz dziekana. Na zesłaniu przygotował dwutomowy podręcznik "Kurs kodexu cywilnego", który ukazał się już po jego śmierci w 1868 roku. Urodził się 21 września 1803 roku.
1883 - Poświęcono kościół Wszystkich Świętych w Warszawie. Prace nad budową świątyni rozpoczęto w 1861 roku, według projektu Henryka Marconiego. Wzorował się on na istniejącym już kościele renesansowym Świętej Justyny w Padwie. Podczas niemieckiej okupacji był jednym z trzech kościołów chrześcijańskich, które znalazły się na terenie getta. Świątynia została poważnie uszkodzona podczas Powstania Warszawskiego. W 2017 kościół, jako pierwszy w Polsce, z inicjatywy społeczności żydowskiej otrzymał tytuł "Dom Życia" przyznawany przez Międzynarodową Fundację Raoula Wallenberga. 140. rocznica
1885 - Urodził się Karol Radek, działacz rewolucyjny, publicysta, członek Kominternu oraz polskiego, niemieckiego i rosyjskiego ruchu komunistycznego. Aresztowany w 1937 roku, oskarżony o zbrodnie sabotażu i dywersji, skazany na 10 lat łagru, zginął w niewyjaśnionych okolicznościach 19 maja 1939 roku. Najprawdopodobniej został zabity przez więźniów kryminalnych.
1888 - Urodził się Andrzej Małkowski, jeden z twórców polskiego skautingu, instruktor i teoretyk harcerstwa, działacz polskich organizacji młodzieżowych i niepodległościowych. Zginął 15 stycznia 1919 roku w katastrofie statku na Morzu Czarnym, którym płynął w misji wojskowej do polskich oddziałów w Odessie. 135. rocznica
1890 - Urodził się Stanisław Zygmunt van der Coghen, doktor nauk medycznych, major lekarz rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Był naczelnym lekarzem 57. pułku piechoty wielkopolskiej i naczelnym lekarzem Polskich Kolei Państwowych w Poznaniu. W 1939 roku zmobilizowany, został komendantem szpitala wojskowego. Zamordowany wiosną 1940 roku w Kalininie, spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje. Według wspomnień rodzinnych, razem z nim na wschód tym samym transportem kolejowym wywożony był jego syn, któremu jednak udało się uciec.
1894 - W Paryżu zakończył się proces 19 anarchistów, do których dołączono 11 osób oskarżonych o przestępstwa kryminalne, których przedstawiono, jako anarchistów-illegalistów. Oskarżonym zarzucono sformowanie międzynarodowej organizacji przestępczej, w ramach której kontaktowali się z zagranicznymi działaczami anarchistycznymi i koordynowali swoją działalność. Ostatecznie ława przysięgłych skazała jedynie trzy osoby, pospolitych przestępców na kary od 8 do 15 lat ciężkich robót oraz na pół roku więzienia. Anarchiści zostali uniewinnieni.
1897 - W Bergen w Norwegii rozegrano pierwsze zawody w biegu na orientację. Rywalizację na dystansie 19,5 kilometra, z trzema punktami kontrolnymi na trasie, wygrał Peder Fossum z czasem godzina, 47 minut i siedem sekund.
1901 - W Teatrze Miejskim w Krakowie odbyła się prapremiera dramatu "Dziady" Adama Mickiewicza. Spektakl wyreżyserował Stanisław Wyspiański, który dokonał licznych skrótów w tekście, rezygnując z niektórych wątków. W roli Konrada wystąpił Andrzej Mielewski.
1905 - Ponad 80 osób zginęło, a kilkaset zostało rannych podczas tłumienia demonstracji robotniczej w Mińsku, obecnej stolicy Białorusi. Na rozkaz carskiego gubernatora policja zaczęła strzelać do strajkujących kolejarzy i innych pracowników miasta, którzy zebrali się na wiecu przy dworcu wileńskim.
1908 - W Londynie zakończyły się IV Letnie Igrzyska Olimpijskie. W barwach USA wystąpił Jerzy Gajdzik, zdobywając brązowy medal w skokach do wody. W igrzyskach uczestniczyły 22 reprezentacje narodowe. W zawodach wzięło udział łącznie dwa tysiące ośmiu sportowców. Rozegrano 110 konkurencji w 24 dyscyplinach. W klasyfikacji medalowej zwyciężyła zdecydowanie Wielka Brytania, której zawodnicy zdobyli 145 medali. 115. rocznica
1911 - Urodził się Włodzimierz Sedlak, ksiądz, antropolog, pedagog, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, twórca polskiej szkoły bioelektroniki, elektromagnetycznej teorii życia oraz pojęcia wszechpróżni. Zmarł 17 lutego 1993 roku.
1918 - Założono Polską Agencję Telegraficzną, rządową agencję prasową z siedzibą w Krakowie i Lwowie, a później w Warszawie. W czasie II wojny światowej PAT była oficjalną agencją rządu RP w Paryżu, a później w Londynie. Po wojnie agencja praktycznie zaprzestała swej działalności. W 1991 roku agencja została symbolicznie połączona z Polską Agencją Prasową. 105. rocznica
1918 - Polska Komisja Likwidacyjna przejęła władzę w Krakowie. W jej skład wchodzili między innymi: Wincenty Witos, Aleksander Skarbka, Tadeusz Tertil, Ignacy Daszyński i ksiądz Józef Londzin. Komisja odmówiła podporządkowania się Radzie Regencyjnej Królestwa Polskiego, która powołała Witolda Czartoryskiego na stanowisko Komisarza Generalnego Polskiego Rządu dla Galicji i polskiej części Śląska. 105. rocznica
1918 - Węgry proklamowały niepodległość, co oznaczało rozpad Austro-Węgier. W Budapeszcie, w trakcie zamieszek towarzyszących ogłoszeniu niepodległości, został zamordowany były premier Królestwa Węgier István Tisza. 16 listopada 1918 roku Węgry zostały ogłoszone republiką, której prezydentem został Mihály Károlyi. 105. rocznica
1918 - Początek walk ukraińsko-polskich we Lwowie. W obronie miasta bohaterską kartę zapisała ochotnicza młodzież gimnazjalna - "Orlęta Lwowskie". 105. rocznica
1922 - Benito Mussolini objął funkcję premiera, co zapoczątkowało rządy Narodowej Partii Faszystowskiej we Włoszech. Mussolini nadał sobie tytuł Wodza (Duce) i sprawował rządy autokratyczne. Pozostał u władzy do 1943 roku.
1925 - Obszar na terenie Wolnego Miasta Gdańska na półwyspie Westerplatte został oficjalnie przekazany w bezterminowe i bezpłatne użytkowanie Polsce. Na terenie Westerplatte funkcjonowała Wojskowa Składnica Tranzytowa, której obrona we wrześniu 1939 stała się symbolicznym początkiem II wojny światowej oraz polskiego oporu przeciw agresji III Rzeszy.
1925 - Zmarł Max Linder, francuski aktor i reżyser, jeden z pionierów kina, niezwykle popularny w USA, święcący największe triumfy w latach poprzedzających I wojnę światową. Charles Chaplin nazywał go swoim mistrzem. Max Linder dawał też na całym świecie recitale, między innymi w warszawskiej Filharmonii. I wojna światowa, w czasie której walczył na froncie i był ranny, przerwała pasmo jego sukcesów. Ostatni film nakręcił w 1924 roku. Później popadł w depresję, co skończyło się wspólnym z żoną samobójstwem w jednym z paryskich hoteli. Urodził się 16 grudnia 1883 roku.
1926 - Zmarł Harry Houdini, amerykański iluzjonista, jeden z najsłynniejszych specjalistów od ucieczek i pokazów akrobacji wszech czasów. Uwalniał się z kajdan, łańcuchów, więzów i kaftanów bezpieczeństwa, nawet gdy był zawieszony na linie i znajdował się pod wodą. W latach 20. XX wieku, po śmierci matki, Houdini poświęcił swoją energię na demaskowanie samozwańczych parapsychologów i mediów spirytystycznych. Houdini urodził się w rodzinie węgierskich Żydów w Budapeszcie, jako Erik Weisz 24 marca 1874 roku.
1926 - W Bolonii 15-letni anarchista Anteo Zamboni otworzył ogień w kierunku limuzyny Benito Mussoliniego, po czym został schwytany i zlinczowany przez faszystowskich bojówkarzy. Zamach dał powód Mussoliniemu do wzmożenia represji politycznych wobec opozycji.
1929 - Marszałek Ignacy Daszyński odmówił rozpoczęcia posiedzenia sesji budżetowej Sejmu RP z powodu obecności w gmachu parlamentu około 100-osobowej grupy uzbrojonych oficerów towarzyszących ministrowi spraw wojskowych Józefowi Piłsudskiemu. Marszałek przybył na posiedzenie Sejmu zamiast premiera Kazimierza Świtalskiego.
1929 - Urodził się Bud Spencer, włoski aktor filmowy i telewizyjny, pływak i olimpijczyk. Był pierwszym Włochem, który przepłynął 100 metrów w stylu dowolnym w czasie krótszym niż minuta. Brał udział w zawodach pływackich na Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach i Melbourne. Wystąpił między innymi w filmach: "Bóg wybacza - ja nigdy", "Wielka Stopa", "Quo Vadis", "Diablica", "Detektyw Extralarge" i "Jesteśmy aniołami". Zmarł 27 czerwca 2016 roku.
1930 - Urodził się Zdzisław Najder, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, wykładowca między innymi Uniwersytetu Columbia i Uniwersytetu Yale’a, opozycjonista w czasach PRL, założyciel Polskiego Porozumienia Niepodległościowego, w latach 1982-1987 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Nieprawomocnym wyrokiem sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego z 28 maja 1983 został skazany zaocznie na karę śmierci za rzekome szpiegostwo na rzecz amerykańskich służb wywiadowczych. Wyrok uchylono w 1989 roku. W latach 1958-1963 był ewidencjonowany przez SB, jako tajny współpracownik "Zapalniczka". Zmarł 15 lutego 2021 roku.
1930 - Premiera filmu "Na Sybir" w reżyserii Henryka Szaro. Film początkowo był niemy, w 1937 roku wszedł na ekrany, jako udźwiękowiony. W głównej roli kobiecej wystąpiła Jadwiga Smosarska, największa gwiazda polskiego kina w okresie dwudziestolecia międzywojennego.
1936 - Zmarł Ignacy Daszyński, polityk socjalistyczny, premier rządu lubelskiego w 1918 roku, publicysta, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, później Polskiej Partii Socjalistycznej, w 1929 jeden z założycieli Centrolewu. W czasie przewrotu majowego w 1926 poparł Józefa Piłsudskiego, później jednak przeszedł do opozycji. Marszałek Sejmu w latach 1928-1930. W 1930 roku wycofał się z życia politycznego z powodu złego stanu zdrowia. Urodził się 26 października 1866 roku.
1938 - Urodził się Bohdan Łazuka, aktor, piosenkarz, prezenter radiowy i telewizyjny. Wystąpił w ponad 50 filmach i serialach, między innymi w: "Małżeństwie z rozsądku", "Kochajmy syrenki", 'Beacie", "Motodramie", "Nie lubię poniedziałku", "Brunecie wieczorową porą", "Halo Szpicbródka". W Polskim Radiu występował między innymi w "Podwieczorku przy mikrofonie", "Ilustrowanym Tygodniku Rozrywkowym" i "Ilustrowanym Magazynie Autorów". W 2003 roku prowadził koncert życzeń w radiowej Jedynce. Wykonawca takich przebojów jak "Bohdan trzymaj się", "Dzisiaj, jutro, zawsze", "Jak to dziewczyna", "W siną dal" i "Bo to się zwykle tak zaczyna”. 85. rocznica
1939 - Prezydent RP na uchodźstwie Władysław Raczkiewicz ogłosił amnestię dla 10 skazanych przywódców Centrolewu. Wincenty Witos, Stanisław Dubois, Adam Ciołkosz i siedem innych osób zostali skazani w 1932 roku na kary od półtora roku do trzech lat więzienia za to, że "wspólnie przygotowywali zamach, którego celem było usunięcie przemocą członków sprawującego w Polsce władzę rządu i zastąpieniu ich przez inne osoby, wszakże bez zmiany zasadniczego ustroju państwowego".
1939 - Zwracając się do delegatów V Nadzwyczajnej Sesji Rady Najwyższej ZSRS Wiaczesław Mołotow użył odnośnie Polski sformułowania o "poczwarnym bękarcie Traktatu Wersalskiego, który żył kosztem niepolskich narodowości". Radziecki polityki był sygnatariuszem sojuszu z III Rzeszą - tak zwanego paktu Ribbentrop-Mołotow. Podpisywał również uchwały z 5 marca 1940 roku o zbrodni katyńskiej.
1940 - Niemcy założyli, na terenie ówczesnego podwarszawskiego miasteczka Falenicy, getto dla Żydów zamieszkujących gminę Falenica Letnisko i okolice. Przez falenickie getto przeszło 7,5 tysiąca osób. Około 1,5 tysiąca Żydów zmarło z głodu i chorób, około 300 zamordowano w getcie i miejscowym obozie pracy, większość pozostałych zginęła w niemieckim obozie zagłady w Treblince.
1940 - Zwycięstwem Wielkiej Brytanii i sojuszników zakończyła się bitwa o Anglię, toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF w czasie II wojny światowej od 10 lipca 1940 roku. Było to największe starcie lotnicze w historii. W bitwie o Anglię uczestniczyło 145 polskich pilotów. Polacy zgłosili zestrzelenie około 170 i uszkodzenie 36 samolotów niemieckich. Dywizjon 303 był najlepszą jednostką lotniczą, biorącą udział w bitwie o Anglię - zgłosił zestrzelenie 126 maszyn Luftwaffe.
1941 - Na Mount Rushmore w Dakocie Południowej zakończono 14-letnie prace nad wykutym w skale monumentem przedstawiającym głowy czterech prezydentów USA szczególnie znaczących dla historii tego kraju. Każde popiersie ma wysokość około 18 metrów. Przedstawieni tam prezydenci to: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt oraz Abraham Lincoln.
1942 - Urodził się Leszek Mazan dziennikarz, publicysta, autor l książek o tematyce związanej z Krakowem. Także znawca Pragi i wielbiciel postaci Józefa Szwejka, bohatera książki aut. Jaroslava Haška.
1942 - Zmarł w niemieckim obozie koncentracyjnym w Auschwitz ksiądz Paweł Szczygieł, duchowny katolicki. Został aresztowany przez Gestapo, pod zarzutem kontaktów z Żydami w getcie nowosądeckim, którym faktycznie dostarczał żywność. Więziono go w Nowym Sączu i Tarnowie, ostatecznie trafił do Auschwitz, gdzie zginął 31 października 1942 roku. Urodził się 10 stycznia 1878 roku.
1944 - Do Nowej Zelandii przybyła na pokładzie amerykańskiego okrętu wojennego grupa 733 polskich sierot po zesłańcach syberyjskich. Z dziećmi było 105 osób polskiego personelu opiekuńczego. Większość z dzieci straciła część lub całość swojej najbliższej rodziny po deportacji w głąb ZSRR w latach 1940-1941. Wraz z Armią Andersa dzieci dostały się do Iranu, gdzie dochodziły do zdrowia. Rząd Polski w Londynie zaapelował do Ligi Narodów o pomoc w znalezieniu czasowego schronienia dla polskich cywilów i dzieci. Pomoc, jako jeden z niewielu krajów, zaoferowała Nowa Zelandia.
1944 - 30 mil od Helu zatonął zbombardowany dzień wcześniej przez radzieckie lotnictwo niemiecki statek SS "Bremerhaven". Na jego pokładzie było około 3270 osób, głównie niemieckich żołnierzy i esesmanów. Uratowano około 2795 osób, zginęło około 470. SS "Bremerhaven" w latach 1940-43 był obozem karnym gdzie byli zsyłani przymusowi robotnicy, głównie Polacy, pracujący w fabryce benzyny syntetycznej w Policach.
1945 - Zmarł Wincenty Witos, przywódca polskiego ruchu ludowego, współzałożyciel Polskiego Stronnictwa Ludowego 'Piast”, poseł na Sejm, premier w rządach Polski międzywojennej. Przeciwny rządom sanacji, współtwórca Centrolewu. Więziony w 1930 roku w Brześciu nad Bugiem i sądzony w procesie brzeskim, otrzymał wyrok 1,5 roku więzienia, co zdecydowało o jego wyjeździe na emigrację do Czechosłowacji. W czasie II wojny światowej został uwięziony przez Niemców i nakłaniany do utworzenia rządu kolaboracyjnego. Odrzucił propozycję. W 1945 wybrany na prezydenta Krajowej Rady Narodowej, nie podjął obowiązków. Nie skorzystał także z zaproszenia do wzięcia udziału w rozmowach moskiewskich w sprawie utworzenia Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Wincenty Witos urodził się 21 stycznia 1874 roku.
1945 - Stanisław Mikołajczyk został prezesem Polskiego Stronnictwa Ludowego po śmierci Wincentego Witosa. Mikołajczyk, który po śmierci generała Władysława Sikorskiego od lipca 1943 roku do listopada 1944 był premierem rządu RP na uchodźstwie, w czerwcu 1945 powrócił do Polski. Przystąpił do Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, jako wicepremier i minister rolnictwa, stając się wkrótce ośrodkiem opozycji wobec komunistów i lewego skrzydła socjalistów. Po sfałszowanych wyborach w 1947 roku zagrożony aresztowaniem i grożącą mu karą śmierci uciekł na zachód. Zmarł 13 grudnia 1966 roku w Waszyngtonie.
1949 - Zmarł Edward Reilly Stettinius Jr., amerykański polityk, sekretarz stanu USA za kadencji prezydentów Franklina D. Roosevelta oraz Harry’ego Trumana. Jeden z twórców Organizacji Narodów Zjednoczonych. Urodził się 22 października 1900 roku.
1952 - Zmarł Benedykt Hertz, bajkopisarz, satyryk, dziennikarz. Tworzył satyry polityczne i obyczajowe oraz liczne bajki dla dzieci. Autor między innymi "Bajek i satyr", "Ze wspomnień samowara" oraz "Antologii bajki polskiej”. Urodził się 7 czerwca 1872 roku. 1959 - Urodził się Neal Stephenson, amerykański pisarz science fiction. Autor między innymi powieści: "Zamieć", "Diamentowy wiek", "Cryptonomicon", "Żywe srebro", "Peanatema".
1961 - Z Mauzoleum Lenina na placu Czerwonym usunięto ciało Józefa Stalina i pochowano pod murami Kremla. Zmumifikowane zwłoki Stalina złożono w mauzoleum w 1953 roku, postanowiono je jednak usunąć w okresie destalinizacji.
1962 - Zmarł Antoni Goetz (Antoni Jan Götz-Okocimski), polski przemysłowiec, polityk i działacz sportowy. Był w latach 30. XX wieku właścicielem Browaru Okocim. Od 1923 - do 1930 roku był wójtem gminy Okocim. Sprawował mandat posła na Sejm IV kadencji w II RP. Urodził się 17grudnia 1895 roku.
1963 - W wyniku eksplozji gazu podczas łyżwiarskiego show "Holiday on Ice" w Indiana State Fairgrounds Coliseum w amerykańskim Indianapolis zginęły na miejscu lub zmarły w szpitalach 74 osoby, a około 400 odniosło obrażenia. 60. rocznica
1965 - Zmarł Jan Kowalewski, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, matematyk, lingwista i kryptolog, który złamał sowieckie szyfry w czasie wojny z bolszewikami, wieloletni oficer Oddziału II Sztabu Głównego. W czasie Bitwy Warszawskiej w sierpniu 1920 informacje polskiego radiowywiadu zorganizowanego przez Kowalewskiego miały rozstrzygający wpływ na decyzje strategiczne Józefa Piłsudskiego i w konsekwencji na rozmiar zwycięstwa Wojska Polskiego nad nacierającą na Warszawę Armią Czerwoną. Urodził się 24 października 1892 roku.
1968 - Zmarł Ludwik Ehrlich, prawnik, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Jagiellońskiego, sędzia ad hoc Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze. W 1927 roku opracował pierwszy polski podręcznik prawa międzynarodowego publicznego "Prawo narodów". Jest autorem doktryny odpowiedzialności za zbrodnie popełnione przez Niemców na ziemiach polskich, opartej na założeniu, że rozpoczęcie II wojny światowej miało nielegalny charakter. Doktrynę tę przyjął Trybunał Norymberski przy ustalaniu zakresu odpowiedzialności indywidualnej. Urodził się 11 kwietnia 1889 roku. 55. rocznica
1970 - Po nieudanej próbie obalenia króla Jordanii Husajna I przez Organizację Wyzwolenia Palestyny, jej szef Jasir Arafat zgodził się na likwidację obozów szkoleniowych OWP w Jordanii, zabraniając swoim członkom noszenia broni. W efekcie z Jordanii wyjechało około 300 tysięcy palestyńskich uchodźców, którzy osiedlili się w większości w Libanie.
1972 - Zmarł Tadeusz Fabiański, dziennikarz, żołnierz Legionów Polskich. W okresie II Rzeczypospolitej współredagował lwowski dziennik „Słowo Polskie” i był kierownikiem referatu prasowego w Polskim Radiu Lwów. Okres II wojny światowej spędził w Szkocji, a po wojnie wrócił do Polski, pracował w Radiu Wrocław. Urodził się 21 września 1894.
1973 - Trzech bojowników IRA uciekło z więzienia Mountjoy w Dublinie przy pomocy uprowadzonego helikoptera, którego pilota ich wspólnicy zmusili do wylądowania na więziennym dziedzińcu. 50. rocznica
1975 - Ukazał się singel "Bohemian Rhapsody" zespołu Queen. Ta ballada rockowa, autorstwa Freddiego Mercury’ego, często wymieniana jest, jako najlepszy utwór w historii muzyki popularnej. Piosenka pochodzi z albumu "A Night at the Opera" i uznawana jest za przełomowy moment w karierze Queen. Utrzymana jest w stylu rock opery i charakteryzuje się nowatorską i niespotykaną w muzyce pop formą muzyczną, łącząc w sobie trzy całkowicie różniące się fragmenty: a cappella i ballada operowa oraz elementy hard rocka. Do utworu tego nakręcono teledysk, który rozpoczął nowy nurt w historii teledysków muzycznych.
1980 - W pożarze szpitala psychiatrycznego w Górnej Grupie koło Świecia zginęło 55 pacjentów, a 26 zostało ciężko poparzonych. W budynku przebywało ponad 300 osób. Bezpośrednią przyczyną pożaru była nieszczelność przewodu kominowego. W stan oskarżenia postawiono dyrekcję szpitala, jednak sprawa została umorzona na mocy amnestii z 1984 roku. Większość tragicznie zmarłych pacjentów pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu szpitalnym w Świeciu.
1982 - Jan Paweł II, jako pierwszy w historii papież, przybył z wizyta do Hiszpanii. Wcześniej wizyta Ojca Świętego w tym kraju była dwukrotnie odraczana: po zamachu na jego życie w 1981 roku oraz z uwagi na sytuację polityczną w Hiszpanii przed wyborami parlamentarnymi w 1982. Podróż apostolska objęła 16 miast i miejscowości w 14 prowincjach kraju. W tym czasie papież wygłosił 40 homilii i przemówień.
1984 - Zginęła Indira Gandhi, indyjska polityk, premier Indii w latach 1966-1977 oraz 1980-1984. Została zamordowana przez sikhijskich fundamentalistów - członków jej osobistej ochrony - najprawdopodobniej w odwecie za rządową Operację Niebieskiej Gwiazdy. 6 czerwca 1984 roku wojska rządowe otoczyły walczących o niezależność bojowników sikhijskich w Złotej Świątyni w Armistsarze, najważniejszym obiekcie kultu Sikhów, w którym przechowywany jest oryginał świętej księgi wspólnoty. Podczas akcji zginęło około 300 Sikhów. Indira Gandhi urodziła się 19 listopada 1917 roku.
1985 - W fabryce w Świdniku z taśmy produkcyjnej zjechał ostatni motocykl WSK. Od 1954 roku wyprodukowano ponad dwa miliony sztyk tych pojazdów. Nazwa i znak firmowy pochodziły od nazwy producenta: Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku.
1992 - Papież Jan Paweł II dokonał pełnej rehabilitacji Galileusza. W przemówieniu do Papieskiej Akademii Nauk Jan Paweł II przyznał, że potępienie Galileusza było błędem. Galileusz, na podstawie swoich obserwacji, potwierdził teorię heliocentryczną Kopernika o krążeniu planet wokół słońca podczas, gdy Kościół bronił teorii geocentrycznej. Papież Jan Paweł II wygłosił przemówienie po zakończeniu prac powołanej przez siebie w roku 1981 specjalnej komisji do zbadania procesu prowadzonego przeciwko astronomowi trzy i pół wieku wcześniej.
1993 - Zmarł Federico Fellini, włoski reżyser i scenarzysta, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych i najważniejszych reżyserów w historii kina. Twórca między innymi filmów "Osiem i pół", "Amarcord", "La Strada", "Noce Cabiri" i "Miasto kobiet". Jego filmy otrzymały cztery Oscary dla najlepszego filmu zagranicznego. W 1993 otrzymał Oscara honorowego za całokształt twórczości. Urodził się 20 stycznia 1920 roku. 30. rocznica
1993 - Zmarł River Phoenix, amerykański aktor, grał między innymi w filmach "Wybrzeże moskitów" i "Moje własne Idaho". Ten ostatni obraz, w reżyserii Gusa Van Santa, jest uważany za najwybitniejszą kreację młodego aktora, wschodzącej gwiazdy Hollywood. W trakcie krótkiej, ale błyskotliwej kariery, mówiono o nim "James Dean nowej ery". Zmarł w wyniku przedawkowania narkotyków w wieku 23 lat. Urodził się 23 sierpnia 1970 roku. 30. rocznica
1997 - Zmarł Tadeusz Janczar, aktor teatralny i filmowy. Zagrał między innymi w filmach "Pokolenie", "Kanał", "Krajobraz po bitwie", "Zezowate szczęście", "Romans Teresy Hennert", "Nic nie stoi na przeszkodzie”, a także w telewizyjnych serialach: "Królowa Bona", "Dom", "Stawka większa niż życie". Był odtwórcą roli Stacha Matysiaka w radiowej powieści "Matysiakowie". Urodził się 25 kwietnia 1926 roku.
1997 - Zaprzysiężony został rząd Jerzego Buzka. Urzędował do 19 października 2001 roku. 10 listopada 1997 premier Jerzy Buzek wygłosił exposé, a 11 listopada Sejm udzielił mu wotum zaufania. Rząd poparły w głosowaniu kluby Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności, które tworzyły koalicję rządzącą.
1999 - Zmarł August Chełkowski, fizyk, polityk, senator I, II, III i IV kadencji, marszałek Senatu II kadencji. Pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Śląskiego od 1 września 1981 do 16 stycznia 1982. Był jedynym rektorem wyższej szkoły internowanym w czasie stanu wojennego. Urodził się 27 lutego 1927 roku.
1999 - 217 osób zginęło w katastrofie lecącego z Nowego Jorku do Kairu egipskiego Boeinga 767 na Atlantyku. Po zbadaniu czarnej skrzynki okazało się, że drugi pilot, który chwilowo przejął stery, odmówił kilkakrotnie arabską modlitwę za zmarłych, po czym skierował samolot w dół do oceanu. Kapitan samolotu oświadczył wcześniej, że będzie to ostatni lot drugiego pilota, bo nie będzie już ukrywał molestowania przez niego pokojówek w hotelach, w których mieszkał.
2000 - Na lotnisku w tajwańskim Taoyuan singapurski Boeing 747 usiłował wystartować z niewłaściwego pasa i zderzył się ze stojącymi na nim pojazdami, w wyniku czego zginęły 83 osoby, a 96 zostało rannych. Przyczyną tragedii był ulewny deszcz i spowodowana nim zła widoczność, przez którą piloci nie zorientowali się, że znajdują się na niewłaściwym pasie startowym.
2002 - W meczu madagaskarskiej najwyższej ligi piłkarskiej AS Adema - SO de l’Emyrne padł rekordowy w historii piłki nożnej wynik 149:0. Wszystkie gole do własnej bramki strzelili piłkarze gości, protestując w ten sposób przeciwko ich zdaniem krzywdzącemu sędziowaniu.
2002 - W trzęsieniu ziemi we włoskich regionach Apulia i Molise zginęło 30 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych. Wszystkie ofiary śmiertelne pochodziły z miejscowości San Giuliano di Puglia, gdzie między innymi w zawalonej szkole zginęło 26 dzieci i nauczycielka.
2009 - Trzech funkcjonariuszy Straży Granicznej zginęło w katastrofie śmigłowca PZL "Kania" podczas patrolowania granicy polsko-białoruskiej. Śmigłowiec wykonywał lot patrolowy z Białegostoku do Mielnika.
2009 - Zmarł Jan Wejchert, przedsiębiorca. Był twórcą firmy Konsuprod, pierwszej w Polsce spółki dysponującej jedynie zagranicznym kapitałem, głównym akcjonariuszem Grupy ITI, największego koncernu multimedialnego w Polsce. Zajmował ósme miejsce na liście najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost” z 2007 roku. Jego majątek wyceniano na 3,6 miliarda złotych. Urodził się 5 stycznia 1950 roku.
2010 - 58 osób zginęło, a 78 zostało rannych w wyniku ataku terrorystów z Al-Ka’idy na kościół katolicki obrządku syryjskiego w Bagdadzie. Terroryści rozpoczynając atak zamordowali dwóch ochroniarzy bagdadzkiej giełdy. Następnie wkroczyli do kościoła w dzielnicy Karrada i wzięli ponad 100 zakładników. Oblężenie kościoła trwało cztery godziny nim przybyły irackie siły bezpieczeństwa. W czasie blokady kościoła, uciec zdołało się 19 osobom. Podczas oblężenia i odbijania zakładników zginęło co najmniej 41 osób, w tym dwóch księży, 12 policjantów, pięć osób postronnych oraz napastnik. Kolejnych 78 osób zostało rannych.
2014 - Podczas lotu próbnego nad pustynią Mojave w Kalifornii doszło do katastrofy pasażerskiego statku kosmicznego SpaceShipTwo firmy Virgin Galactic. Pierwszy pilot zdołał się katapultować, a drugi zginął. Pojazd przeznaczony był do celów turystyki kosmicznej.
2015 - 224 osoby zginęły na Synaju w katastrofie należącego do rosyjskich linii Metrojet Airbusa A321, lecącego z Szarm el-Szejk w Egipcie do Petersburga. Samolot rozbił się po eksplozji niewielkiego ładunku wybuchowego umieszczonego na jego pokładzie przez terrorystów z tak zwanego państwa islamskiego. Jest to największa katastrofa lotnicza pod względem liczby ofiar w historii Egiptu.
2016 - Zmarł Silvio Gazzaniga, włoski rzeźbiarz, twórca Pucharu Świata FIFA wręczanego zwycięzcy mistrzostw świata w piłce nożnej od roku 1974. Urodził się 23 stycznia 1921 roku.
2017 - W zamachu terrorystycznym w Nowym Jorku zginęło osiem osób, a kilkanaście zostało rannych. Niedaleko pomnika upamiętniającego ofiary zamachu na World Trade Center, kierowca furgonetki wjechał w grupę rowerzystów i pieszych. Sprawcą był 29-letni Uzbek, który w 2010 roku przybył do Stanów Zjednoczonych. Zamachowiec zostawił w samochodzie ręcznie napisany list w języku arabskim, w którym przyrzekł wierność tak zwanemu państwu islamskiemu.
2018 - Zmarł Tadeusz Kraus, czechosłowacki piłkarz, narodowości polskiej. Wieloletni zawodnik Sparty Praga. Urodził się na Zaolziu w polskiej rodzinie i pierwszym jego klubem była polska Siła Trzyniec. W reprezentacji Czechosłowacji zagrał 23 razy i strzelił sześć goli. Dwukrotnie uczestniczył w turniejach mistrzostw świata w 1954 i 1958 roku. Tadeusz Kraus urodził się 22 października 1932 roku. 5. rocznica
2018 - Na wyspie Sadhu w stanie Gudźarat w Indiach została odsłonięta najwyższa na świecie, mierząca 182 metry, Statua Jedności przedstawiająca Vallabhbhai Jhaverbhai Patela, polityka z okresu indyjskiej walki o niepodległość. 5. rocznica
2019 - 74 osoby zginęły, a 43 odniosły obrażenia w pożarze pociągu w pakistańskim mieście Lijakatpur. Według lokalnych władz, do pożaru doszło w wyniku wybuchu dwóch butli gazowych, których pasażerowie używali do przygotowywania posiłków. Pożar rozprzestrzenił się na trzy wagony. Część ofiar zginęła wyskakując z objętych ogniem jadących wagonów. Zanim maszynista zatrzymał pociąg, upłynęło około 20 minut od wybuchu pożaru.
2020 - Zmarł Sean Connery, brytyjski aktor, reżyser, producent filmowy i scenarzysta. Laureat Oskara za rolę w filmie "Nietykalni", a także Złotego Globu oraz nagrody BAFTA Zagrał w wielu znanych filmach w tym siedmiokrotnie wystąpił w roli agenta 007Jamesa Bonda. Urodził się 25 sierpnia 1930 roku.
2021 - Zmarł Andrzej Zaorski, aktor i artysta kabaretowy, twórca i współtwórca satyrycznych programów telewizyjnych i radiowych. W latach 70. uczestniczył w audycjach programu radiowego "60 minut na godzinę" - był współautorem cyklów "Zapiski kłusownika" i "Para-męt pikczers czyli kulisy srebrnego ekranu". W 1991 roku otrzymał nagrodę Wiktora w kategorii osobowość telewizyjna. W latach 1991-1993 współtworzył telewizyjny cykl satyryczny "Polskie ZOO". Urodził się 17 grudnia 1942 roku.
2022 - Zmarł Andrew Lewis Prine, amerykański aktor filmowy, telewizyjny i teatralny. Zagrał między innymi w filmach: "Cudotwórczyni", "Gettysburg", "Generałowie" oraz w serialu "Bonanza". Urodził się 14 lutego 1936 roku. 1. rocznica 31 października - Dzień Reformacji, obchodzony przez Kościół ewangelicki w rocznicę ogłoszenia tez Marcina Lutra w Wittenberdze.
