Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-04-12, 07:00 Autor: IAR/B.Falkowska

Kartka z kalendarza

12 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych, upamiętniający pierwszy lot człowieka w kosmos. Został zainicjowany przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2011 roku, na wniosek Rosji. 12 kwietnia, to data wybrana nieprzypadkowo - właśnie w tym dniu, w 1961 roku na orbitę poleciał pierwszy człowiek - radziecki kosmonauta Jurij Gagarin.

12 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Czekolady.
1204 - Zakończyła się czwarta wyprawa krzyżowa. Rycerze w niej uczestniczący zdobyli Konstantynopol. Rzeź mieszkańców trwała do zmroku, w kolejnych dniach miasto zostało splądrowane. Celem wyprawy była Palestyna, ale rycerze tam nie dotarli, aby obronić porządek łaciński na Bliskim Wschodzie. Ulegli natomiast wpływom rycerstwa weneckiego, które prowadziło zbiegi, aby iść na Konstantynopol. W efekcie część uczestników IV wyprawy krzyżowej została ekskomunikowana i pogłębiła się wrogość między chrześcijaństwem wschodnim a zachodnim.

1627 - V wojna polsko-szwedzka: rozpoczęła się bitwa pod Czarnem. Polskie zwycięstwo miało duże znaczenie polityczne, gdyż pod jego wrażeniem elektor brandenburski Jerzy Wilhelm opowiedział się po stronie Rzeczypospolitej, a Litwa wznowiła działania wojenne w Inflantach. Usunięcie wojsk szwedzkich z zachodniego brzegu Wisły sprawiło, że Gustaw Adolf musiał się wyrzec marzeń o szybkim wygraniu wojny polsko-szwedzkiej.

1684 - Zmarł Nicola Amati, włoski lutnik, najwybitniejszy z lutniczego rodu Amatich, jeden z czołowych przedstawicieli kremońskiej szkoły lutniczej, nauczyciel: Jakoba Stainera, Andrei Guarneriego, Antonio Stradivariego. Urodził się 3 grudnia 1596 roku

1839 - Urodził się Mikołaj Przewalski, rosyjski podróżnik i geograf, pochodzenia polskiego, a także generał. Badacz środkowej i wschodniej Azji. Opisał po raz pierwszy dzikiego konia, nazwanego później koniem Przewalskiego, odkrył ponad 200 nowych gatunków flory. Zmarł 1 listopada 1888 roku.

1861 - Początek wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych, która trwała do 9 kwietnia 1865 roku. Wywołana wystąpieniem 11 stanów południowych z Unii, tak zwanej "Północy", i ukonstytuowaniem się ich w odrębne państwo - Skonfederowane Stany Ameryki, tak zwane "Południe". Wojna zakończyła się utrzymaniem jedności państwa, w którym cztery miliony niewolników uzyskały wolność.

1863 - W okolicach Rawicza w pojedynku sprowokowanym przez przeciwników politycznych zginął Stefan Bobrowski, członek tajnego Komitetu Centralnego Narodowego. Od stycznia 1863 roku był właściwym kierownikiem powstania styczniowego. Organizator i członek Tymczasowego Rządu Narodowego. Urodził się 17 stycznia 1840 roku. 160 rocznica

1867 - Zmarł William Bullock, amerykański wydawca i wynalazca. Skonstruował maszynę rotacyjną, umożliwiającą równocześnie dwustronny druk na roli papieru, co zrewolucjonizowało przemysł poligraficzny i dziennikarstwo. Urodził się w 1813 roku.

1884 - Urodził się Otto Fritz Meyerhof, niemiecki fizjolog i biochemik, odkrywca zależności między pochłanianiem tlenu a wytwarzaniem kwasu mlekowego przez mięśnie. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny w 1922 roku. Od 1940 roku profesor Uniwersytetu Pensylwania w Filadelfii. Zmarł 6 października 1951 roku.

1896 - Urodził się Jan Jerzy Karpiński, etnolog, leśnik. Przyczynił się do zachowania gatunku żubra w Puszczy Białowieskiej. W 1961 roku, jako pierwszy na świecie wyhodował w warunkach laboratoryjnych owocniki borowika. Autor książek popularnonaukowych i opracowania "Puszcza Białowieska". Zmarł 17 listopada 1965 roku.

1903 - W Poznaniu otwarto pierwszy park publiczny, nazwany najpierw Ogrodem Botanicznym, a potem Parkiem Wilsona. Jego początki sięgają lat 30. XIX wieku. Wówczas to teren dzisiejszego parku Wilsona wykupiło Towarzystwo do Upiększania Miasta i Jego Okolic, obsadzając go drzewami. Na początku XX wieku został przekazany miastu. Zajmuje powierzchnię ponad siedmiu hektarów. 120 rocznica

1905 - Urodził się Bohdan Korzeniewski, reżyser, historyk i krytyk teatru, jeden z twórców polskiej teatrologii. Jest uważany za wybitną postać polskiego teatru. Jako pedagog wykształcił ponad 100 reżyserów. Jego uczniami byli między innymi: Konrad Swinarski, Maciej Prus, Jerzy Grzegorzewski. Zmarł 5 września 1992 roku.

1920 - Urodziła się Anna Kamieńska, pisarka, poetka i tłumaczka. Jest uważana za jedną z najciekawszych polskich poetek religijnych. Rozkwit jej twórczości przypada na lata 50. i 60. Wydała wówczas tomiki: "O szczęściu", "Bicie serca" oraz "Pod chmurami". Zaprzyjaźniona z księdzem poetą Janem Twardowskim, była adresatką jednego z najsłynniejszych jego wierszy "Śpieszmy się". W odpowiedzi napisała i zadedykowała mu tekst "Puste miejsca". Zmarła 10 maja 1986 roku.

1921 - Urodził się Frans Krajcberg, brazylijski artysta rzeźbiarz, malarz, pisarz i fotograf, o korzeniach polsko-żydowskich. Pochodził z Kozienic. Na skutek działań wojennych znalazł się poza granicami Polski i po wojnie pozostał za granicą. Ukończył architekturę na Akademii Sztuk Pięknych w Stuttgarcie. Tworzył rzeźby w kamieniu naturalnym, ale także kompozycje przestrzenne oraz obrazy olejne i gwasze, fotografował. Jego ideą było działanie na rzecz natury, dążył do "obudzenia sumienia świata", między innymi fotografując wycinkę lasów Amazonii. Zmarł 15 listopada 2017 roku.

1923 - Urodziła się Krystyna Bednarczyk, poetka. Zadebiutowała w 1951 roku, na łamach miesięcznika "Kultura". Wydała trzy tomiki poezji: "Obmowy świtów", "Niedocałowane Szczęście", "Wiersze Wybrane". Wszystkie tomiki ukazały się drukiem Oficyny Poetów i Malarzy w Londynie. W czasie II wojny światowej była żołnierzem Armii Krajowej. Od 1946 mieszkała w Wielkiej Brytanii. Od 2005 pełniła funkcję przewodniczącej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Zmarła 29 kwietnia 2011 roku. 100 rocznica

1927 - Urodził się Alvin Sargent, amerykański scenarzysta filmowy i telewizyjny. Odpowiedzialny za scenariusze większości filmów z serii o Spider-Manie. Dwukrotnie zdobył Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany - w 1977 roku do filmu "Julia" Freda Zinnemanna i w 1980 do filmu "Zwykli ludzie" Roberta Redforda. Za scenariusz do "Julii" wyróżniono go także nagrodą BAFTA. W czasie trwającej ponad pół wieku kariery stworzył scenariusze do ponad 30 filmów i seriali. Współpracował z tak uznanymi reżyserami jak Alan J. Pakula, Sydney Pollack, Martin Ritt, Norman Jewison, Stephen Frears czy Adrian Lyne. Zmarł 9 maja 2019 roku.

1929 - W Hawrze zwodowano okręt podwodny ORP "Wilk". Był to polski podwodny stawiacz min z okresu międzywojennego i II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku pełnił służbę patrolową oraz zaminowywał szlaki żeglowne. Mimo licznych uszkodzeń przedarł się przez Cieśniny Duńskie do Wielkiej Brytanii. W 1942 roku został wycofany do rezerwy, a w 1951 zwrócony Polsce. W 1954 roku skreślono go z listy floty.

1930 - Urodził się Krzysztof Beck, ciężarowiec, uczestnik igrzysk olimpijskich w Melbourne w 1956 roku i w Rzymie w 1960, pierwszy w historii polski medalista Mistrzostw Europy, z Monachium z 1955 roku, sześciokrotny mistrz Polski. Zmarł 3 lipca 1996 roku.

1930 - Urodził się Jan Suzin, dziennikarz, znany spiker i prezenter telewizyjny, lektor. Był jednym z dwóch pierwszych, obok Eugeniusza Pacha, lektorów Telewizji Polskiej. Zagrał w kilku filmach, między innymi: "Nie lubię poniedziałku" i "Brunet wieczorową porą". Zmarł 22 kwietnia 2012 roku.

1933 - Urodziła się Montserrat Caballé, hiszpańska śpiewaczka operowa, sopran koloraturowy. Sławę przyniosły jej role w operach Belliniego, Donizettiego, Verdiego i Pucciniego. Ma w repertuarze ponad 100 partii operowych, liczne partie oratoryjne oraz utwory kameralne, w tym około 800 pieśni. W latach 90. nagrała płytę z Freddiem Mercurym i zespołem Queen. W ramach prac UNESCO założyła fundację pomagającą dzieciom - ofiarom wojen. Zmarła 6 października 2018 roku. 90 rocznica

1937 - Urodził się Andrzej Pelczar, matematyk, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności. W pracy badawczej specjalizował się w zakresie analizy matematycznej, układów dynamicznych i równań różniczkowych. Autor podręczników akademickich i monografii. W 2002 roku odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 18 maja 2010 roku.

1938 - Zmarł Fiodor Szalapin, rosyjski śpiewak operowy, bas, obok Enrico Caruso najwybitniejszy pieśniarz przełomu XIX i XX wieku, łączący walory głosowe ze zdolnościami aktorskimi. Na uwagę zasługują jego role w operach: "Borys Godunow” Musorgskiego, "Mefistofeles” Boita, "Don Kichot” Masseneta, "Cyrulik sewilski” Rossiniego, "Faust” Gounoda, "Kniaź Igor” Borodina. Od 1920 roku przebywał w Paryżu. Urodził się 13 lutego 1873 roku. 85 rocznica

1939 - Urodził się Alan Ayckbourn, angielski dramatopisarz i reżyser, autor ponad 75 sztuk teatralnych, takich jak: "Jak się kochają”, "Wesołych Świąt”, "Pozory mylą”, 'Kobieta w ogrodzie”, z których ponad 40 wystawiono na West Endzie i dziesięć na Broadwayu. W latach 1972-2009 był dyrektorem artystycznym Stephen Joseph Theatre w Scarborough w Anglii.

1940 - W nocy z 12 na 13 kwietnia rozpoczęła się druga masowa deportacja ludności polskiej w głąb Związku Sowieckiego. Jej ofiarami były rodziny rozstrzeliwanych w tym czasie jeńców i więźniów. Większość spośród wywożonych, bo aż 80 procent, stanowiły kobiety i dzieci. Po dotarciu na miejsce zsyłki, zesłańców czekała niewolnicza praca, nędza, choroby i głód. Według danych NKWD, w czasie drugiej wywózki zesłano około 61 tysięcy osób, głównie do Kazachstanu. Wśród nich Polacy stanowili 68 procent, Białorusini - 13, Ukraińcy - 12, a Żydzi - ponad cztery procent. Łącznie w latach 1940-1941 władze radzieckie przeprowadziły cztery deportacje ze wschodniej Polski, oficjalnie nazywane "przesiedleniem". W ich wyniku do północnych obwodów Rosji, na Syberię i do Kazachstanu wywieziono około miliona osób cywilnych, choć w dokumentach sowieckich mówi się o 330-340 tysiącach.

1941 - Zmarł Zdzisław Henneberg, lotnik, as myśliwski lotnictwa polskiego, okresu II wojny światowej. W sierpniu 1940 roku został pilotem i dowódcą eskadry Dywizjonu 303. W październiku tymczasowo objął dowództwo dywizjonu. Urodził się 11 maja 1911 roku.

1943 - Zmarł od ran postrzałowych Michał Hamburger - polski piłkarz pochodzenia żydowskiego, a także prawnik, żołnierz Związku Walki Zbrojnej a następnie Armii Krajowej. W latach 20-tych był jednym z najbardziej utytułowanych zawodników Polonii Warszawa, należał do reprezentacji Polski. Po zakończeniu kariery zawodniczej zajął się prawem. Gdy wybuchła wojna uczestniczył w obronie Warszawy. Należał do Armii Krajowej, posługiwał się pseudonimem Adam Zarębski. Został postrzelony na ulicy w Warszawie, gdy rozpoznał go przechodzący funkcjonariusz gestapo.Urodził się 22 grudnia 1899 roku. 80 rocznica

1944 - Zmarł Zygmunt Bielski-Saryusz, kierownik Katedry Wiertnictwa i Eksploatacji Nafty Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Urodził się 2 maja 1869 roku.

1944 - Oddziały UPA i członkowie samoobrony ukraińskiej SKW przy udziale cywilnej ludności ukraińskiej dopuściły się masakry ponad 100 Polaków we wsiach Hucisko i Miedziaki w powiecie bóbreckim w byłym województwie lwowskim.

1944 - W obozie pracy przymusowej w Pustkowie na Podkarpaciu Niemcy rozstrzelali 60 Polaków, przywiezionych do prac na poligonie z więzienia na rzeszowskim zamku.

1945 - Zmarł Franklin Delano Roosevelt, amerykański polityk, czterokrotnie wybierany na prezydenta Stanów Zjednoczonych - w 1932, 36, 40 i 44 roku, twórca programu reform ekonomicznych i społecznych New Deal, rzecznik ścisłej współpracy aliantów w czasie II wojny światowej, współtwórca ONZ. Urodził się 30 stycznia 1882 roku.

1945 - Żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili niemiecki obóz koncentracyjny w Oberlangen. Wolność odzyskało ponad 1700 uczestniczek Powstania Warszawskiego.

1946 - W Brookwood w Wielkiej Brytanii zmarł Marian Zyndram-Kościałkowski, żołnierz Legionów Polskich, współtwórca POW, działacz BBWR; premier RP w latach 1934-35. Urodził się 16 marca 1892 roku w Ponedelach.

1947 - Urodził się Tom Clancy, amerykański pisarz powieści sensacyjnych. W 1984 opublikował swoją pierwszą książkę "Polowanie na Czerwony Październik". Ta powieść przyniosła mu międzynarodową sławę. Stworzył postać Jacka Ryana, historyka, analityka CIA, a później nawet prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ta fikcyjna postać występuje w najbardziej znanych książkach autora, takich jak: "Czas patriotów", "Stan zagrożenia" i "Suma wszystkich strachów". Jest jednym z trzech autorów, którzy w latach 90. XX wieku sprzedali ponad dwa miliony egzemplarzy pierwszego wydania. Tom Clancy brał również udział w tworzeniu gier komputerowych, na motywach jego powieści. Zmarł 1 października 2013 roku.

1950 - Urodził się Mieczysław Grąbka, aktor Starego Teatru w Krakowie. W latach 90. prodziekan Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Zagrał w filmach: "Próba ognia”, "Biały mazur”, "Śmierć jak kromka chleba” i "Vinci”. Występował w pierwszych edycjach Spotkań z Balladą.

1957 - Grupa 18 niemieckich naukowców, znana, jako Göttinger 18, wydała manifest przeciwstawiający się planom uzbrojenia Bundeswehry w broń atomową. Plan taki był zakładany przez kanclerza Konrada Adenauera i sekretarza obrony Franza Josefa Straussa.

1961 - Związek Radziecki wystrzelił w kosmos pierwszy na świecie załogowy statek kosmiczny Wostok 1, z kosmonautą Jurijem Gagarinem na pokładzie. Lot - jedno, niepełne okrążenie Ziemi - trwał godzinę i 48 minut. Tego dnia jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych.

1963 - Zmarł Kazimierz Ajdukiewicz, filozof, profesor Uniwersytetu imienia Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Warszawskiego, twórca tak zwanego radykalnego konwencjonalizmu oraz semantycznej teorii języka. Autor licznych prac z zakresu logiki i metodologii nauk. Do najbardziej znanych należą - "Język i poznanie" oraz "Logika pragmatyczna". Urodził się 12 grudnia 1890 roku. 60 rocznica

1972 - Zmarł C.W. Ceram, właściwie Kurt Wilhelm Marek, niemiecki pisarz. Autor cenionych prac z dziedziny archeologii, jak powieść "Bogowie, groby i uczeni", która przyniosła mu powszechne uznanie i została przetłumaczona na prawie 30 języków. W Polsce ukazała się w 1958 roku. C.W. Ceram od 1953 mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Urodził się 20 stycznia 1915 roku.

1974 - Zmarł Bogusław Klimczuk, pianista, kompozytor i dyrygent. Jako pierwszy w Polsce tworzył muzykę be-bopową. Od 1959 roku współpracował z Polskim Radiem, był twórcą Radiowego "Studia M2". Tworzył muzykę instrumentalną, orkiestrową, pieśni, kantaty oraz operetki i musicale. Jego radiowa orkiestra występowała na festiwalach w Opolu i Sopocie. Był autorem popularnych audycji rozrywkowych, jak: "Piosenka od ręki", "Radiowa piosenka miesiąca". Autor 250 piosenek, w tym - "Cóż wiemy o miłości", "Czarny Alibaba", "Jabłuszko pełne snu” i "Rudy rydz". Urodził się 19 października 1921 roku.

1975 - Zmarła Josephine Baker, właściwie Freda Josephine McDonald, francuska tancerka i piosenkarka, pochodzenia afroamerykańskiego, występująca w paryskich kabaretach, rewiach i music hallach. Odwiedziła prawie wszystkie kraje Europy, również Polskę. Szokowała pełnym erotyki tańcem, kostiumami z piór i stylem bycia. Urodziła się 3 czerwca 1906 roku.

1980 - Zmarł Alojzy Sroga, pisarz, reportażysta, major Wojska Polskiego, uczestnik bitwy o Kołobrzeg. Zadebiutował w 1944 roku na łamach czasopisma wojskowego "Na zachód”. Współpracownik prasy warszawskiej, od 1960 roku zastępca redaktora naczelnego III Programu Polskiego Radia. Autor powieści: "Pożegnania i powroty”, "Adam”, "Spór o Virtuti”, "Chłopcy spod Lenino”. Urodził się 27 lipca 1927 roku.

1981 - Pierwszy start amerykańskiego promu kosmicznego Columbia. Był to jednocześnie pierwszy wahadłowiec NASA, który odbył lot kosmiczny. Zakończył się 14 kwietnia, po 37 pokrążeniach Ziemi. Columbia była poddawana wielu kontrolom i unowocześnieniom. Na początku lat 90. prom został przetransportowany do hali montażowej w Palmdale w Kalifornii. Dokonano w nim około 50 usprawnień. Kolejne kontrole i modyfikacje przeprowadzono w 1994 i 1999 roku. 1 lutego 2003 kończący 28. misję wahadłowiec rozpadł się podczas lotu atmosferycznego. Zginęła cała, siedmioosobowa załoga.

1981 - Zmarł Andrzej Krzeptowski, biegacz narciarski, kierownik schronisk tatrzańskich, wieloletni ratownik Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Startował w Igrzyskach Olimpijskich w Sankt Moritz w 1928 roku. Określany, jako Andrzej Krzeptowski II dla odróżnienia od swego brata stryjecznego Andrzeja Krzeptowskiego I. Urodził się 3 sierpnia 1902 roku.

1982 - W Warszawie, na fali UKF 70,1 MHz, o godzinie 21.00 nadana została pierwsza audycja Radia "Solidarność”, którego twórcami byli między innymi Zofia i Zbigniew Romaszewscy. Audycję poprowadzili Janusz Klekowski i Marek Rasiński z dachu budynku przy ulicy Grójeckiej 19/25 w Warszawie. Zaczynała się od sygnału Radia "S” - motywu piosenki "Siekiera, motyka” nagranego na flecie prostym przez Janusza Klekowskiego i słów "tu Radio Solidarność”. Pierwszą audycję poprzedziło rozrzucenie ulotek informujących o czasie i paśmie nadawania. Ostatnią audycję warszawskiego Radia Solidarność nadano 22 czerwca 1989 roku.

1982 - Premiera filmu "Znachor" w reżyserii Jerzego Hoffmana. Była to druga ekranizacja powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z 1937 nosząca ten sam tytuł. Pierwsza wersja - Michała Waszyńskiego powstała w 1937 roku. W filmie Hoffmana główne role zagrali: Jerzy Bińczycki, Anna Dymna i Tomasz Stockinger

1987 - Premiera filmu wojennego "Ucieczka z Sobiboru" w reżyserii Jacka Golda. Opowiada o powstaniu więźniów w niemieckim obozie zagłady w Sobiborze. Film otrzymał dwa Złote Globy i kilka nominacji do Nagrody Emmy. Główne role zagrali: Alan Arkin, Joanna Pacuła i Rutger Hauer.

1991 - Podpisano akt założycielski warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych. Cztery dni później odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem siedmiu domów maklerskich, na której notowano akcje pięciu spółek.

1992 - Pod Paryżem otwarto park rozrywki Walta Disneya - Euro Disney Resort. Tego dnia odwiedziło go prawie pół miliona ludzi gości. Dwa lata później jego nazwę zmieniono na Disneyland Paris, obecnie brzmi - Disneyland Resort Paris. Bawić się można w dwóch parkach tematycznych: Disneyland Park oraz Walt Disney Studios. Rocznie park odwiedza go od 13 do 16 milionów gości.

1993 - Zmarł Zenon Komender, ekonomista, polityk i urzędnik państwowy u schyłk PRL. Uczestnik Okrągłego Stołu po stronie władz komunistycznych. W latach 1988-1990 wchodził w skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa , od 1989 przewodniczył działającej przy tej radzie Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Stalinowskich. Urodził się 21 października 1923 roku. 30 rocznica

2001 - Zmarł wskutek postrzału Jacek Dębski, biznesmen, polityk, prezes Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu w latach 1997-2000. Za winną pomocy w zabójstwie wyrokiem sądu została uznana Halina G., pseudonim "Inka", jedyny świadek zbrodni. Jako zleceniodawcę morderstwa wskazała Jeremiasza Barańskiego, pseudonim "Baranina", który w 2003 roku popełnił samobójstwo w areszcie. Jacek Dębski urodził się 6 kwietnia 1960 roku.

2003 - Zmarł Bohdan Kosiński, scenarzysta i reżyser filmów dokumentalnych, przez lata związany z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych w Warszawie, Wytwórnią "Czołówka” oraz ze Studiem Filmowym "Kronika”, wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi i na Uniwersytecie Jagiellońskim. Twórca filmów: "Lubelska Starówka”, "100 lat”, "Z księgi Polaków”, "Salwa” i "Budowałem miasto”. Urodził się 14 października 1922 roku. 20 rocznica

2007 - Zmarł Andrzej Kurylewicz, kompozytor muzyki jazzowej, klasycznej i filmowej, pianista, trębacz i puzonista. Autor muzyki do obrazów - "Powrót" Jerzego Passendorfera, "Lekcja martwego języka" Janusza Majewskiego oraz serialu "Polskie drogi". Był jednym z pionierów muzyki jazzowej w Polsce. Założył zespół Formacja Muzyki Współczesnej. W latach 1964-1966 kierował Orkiestrą Polskiego Radia i Telewizji. Urodził się 24 listopada 1932 roku we Lwowie.

2008 - Zmarł Patrick Hillery, irlandzki polityk, pierwszy nominowany przez Dublin członek Komisji Europejskiej, prezydent Irlandii w latach 1976-1990. Odchodził z urzędu, jako polityk ceniony w społeczeństwie za uczciwość i oddanie pracy. Po 1990 roku wycofał się z życia publicznego. Powrócił w 2002 i nawoływał do głosowania na "tak” podczas drugiego referendum nad traktatem nicejskim. Urodził się 2 maja 1923 roku. 15 rocznica

2011 - Zmarła Małgorzata Gebert, działaczka humanitarna. Od 1976 roku była związana z opozycją demokratyczną, kolportowała między innymi nielegalną prasę. Założyła pierwsze po 1968 żydowskie przedszkole w Polsce. Była współzałożycielką, a później dyrektorem Centrum Pomocy Uchodźcom przy Polskiej Akcji Humanitarnej. Urodziła się 13 lipca 1952 roku.

2012 - Zmarł Józef Drożdż, instruktor harcerski, harcmistrz, wieloletni komendant hufca ZHP w Bielsku Białej, nauczyciel, członek ruchu oporu w czasie II wojny światowej, więzień niemieckich obozów Auschwitz-Birkenau i Mauthausen-Gusen, działacz Polskiego Związku Narciarskiego i Szkolnych Związków Sportowych, kawaler Orderu Uśmiechu. Był prezesem bielskiego oddziału koła Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych. W 2009 roku za wybitne zasługi dla rozwoju ruchu harcerskiego, za działalność na rzecz kształtowania moralności i patriotycznej postawy polskiej młodzieży, został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 22 stycznia 1918 roku.

2012 - Zmarł Jerzy Stanisław Woźniak, żołnierz i lekarz, więzień polityczny PRL, w latach 2001-2002 kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Żołnierz Armii Krajowej, uczestnik akcji "Burza”, był odpowiedzialny za kontakt z polskim dowództwem na terenie Włoch. Po wejściu oddziałów sowieckich na teren Podkarpacia ukrywał się, walczył w oddziale samoobrony Armii Krajowej, następnie zaś w organizacji NIE i Delegaturze Sił Zbrojnych Rzeszów-Południe. Był poszukiwany przez NKWD i UB. Aresztowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, został skazany na karę śmierci, którą zamieniono na dożywotnie więzienie. W 1956 wyszedł na wolność, podejmując przerwane studia medyczne. Pracował we Wrocławiu, jako pulmonolog. W 1989 był członkiem założycielem Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. Urodził się 8 listopada 1923 roku.

2015 - Zmarł Feliks Netz, poeta, prozaik. Autor utworów: "Związek zgody", "Skok pod poprzeczką", "Biała gorączka", "Krzyk sowy", a także słuchowisk w Polskim Radiu, między innymi "Pokoju z widokiem na wojnę polsko-jaruzelską” o tragicznych wydarzeniach w kopalni "Wujek” w stanie wojennym. Urodził się 26 grudnia 1939 roku.

2018 - Zmarł profesor Jacek Stanisław Tittenbrun, socjolog, specjalizujący się w dziedzinie socjologii gospodarki i struktury społecznej. Opublikował około 100 prac naukowych, wydał też 11 książek. Dużą popularność zyskała jego książka "Upadek socjalizmu realnego w Polsce", napisał także "Własność i interesy w dobie transformacji ustrojowej" oraz "Z deszczu pod rynnę: studium polskiej prywatyzacji". Był autorem kilku haseł encyklopedycznych w zakresie socjologii. Urodził się 14 kwietnia 1952 roku. 5 rocznica

2019 - Zmarł Marek Milczarczyk, aktor teatralny. Był absolwentem wydziału aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej imienia Leona Schillera w Łodzi. Po studiach przez rok grał w Teatrze Dramatycznym w Elblągu, kolejne 10 lat spędził w Teatrze imienia Juliusza Osterwy w Lublinie, później związał się z teatrem imienia Wilama Horzycy w Toruniu. Miał na swoim koncie około 50 ról teatralnych. Urodził się 23 września 1960 roku.

2020 - Zmarł Tadeusz Sabara, aktor teatralny i filmowy związany z Łodzią. Grał w łódzkim Teatrze Powszechnym. Wystąpił między innymi w filmie Jerzego Kawalerowicza z 1977 roku "Śmierć prezydenta", w roli dyrektora Zachęty. Urodził się 1 stycznia 1925 roku.

2021 - Zmarł na COVID Andrzej Gędłek, działacz i dziennikarz polonijny w USA. Był długoletnim gospodarzem programu "Na góralską nutę” w rozgłośni radiowej WPNA 1490 AM i skarbnikiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Ameryce oraz byłym prezesem Związku Podhalan w Północnej Ameryce. Urodził się 3 września 1954 roku.

2021 - Zmarła Ewa Kluczkowska, dziennikarka, pracowała między innymi w "itd", "Dziennikiem Łódzkim", "Wiadomościach Dnia" i "Rzeczpospolitej". Miała 61 lat. 2022 - Zmarł Jacek Szymkiewicz, muzyk, autor tekstów, multiinstrumentalista. Należał do zespołu Pogodno, współtworzył także formację Babu Król, Wydawał też płyty solowe - między innymi "Budyń Julka Tuwima" i "Ukryte wiadomości". Urodził się 17 sierpnia 1974 roku. 1 rocznica

Zobacz także

2024-03-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 marca 322 pne. - Zmarł Arystoteles, grecki filozof. Jeden z trzech - obok Sokratesa i Platona - najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Był twórcą… » więcej 2024-03-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Jest poświęcony pamięci osób, które sprzeciwiały się ustrojom totalitarnym i masowym zbrodniom w… » więcej 2024-03-05, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 5 marca - Dzień Wiedzy o Dysocjacyjnych Zaburzenia Osobowości. 5 marca - Dzień Europejskiego Geodety i Geoinformacji, obchodzony od 2012 z inicjatywy Europejskiej… » więcej 2024-03-04, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 4 marca - Na Litwie obchodzone są Kaziuki - w Wilnie odpustowy jarmark z okazji święta Świętego Kazimierza. 4 marca - Światowy Dzień Nauk Inżynieryjnych… » więcej 2024-03-03, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 3 marca - Międzynarodowy Dzień dla Ucha i Słuchu - ustanowiony z inicjatywy światowej organizacji zdrowia WHO 3 marca - Międzynarodowy Dzień Pisarzy… » więcej 2024-03-02, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 02 marca 1333 - Zmarł Władysław Łokietek, książę kujawsko-łęczycki, król Polski. Rozpoczął proces scalania ziem polskich: zajął Kraków, odzyskał… » więcej 2024-03-01, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1 marca - Światowy Dzień Obrony Cywilnej, ustanowiony przez zgromadzenie ogólne Międzynarodowej Organizacji Obrony Cywilnej w 1990 roku. 1 marca - Międzynarodowy… » więcej 2024-02-29, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 29 lutego - Dzień Chorób Rzadkich obchodzony co roku ostatniego dnia lutego, zapoczątkowany przez Europejską Federację Rodziców Pacjentów i Pacjentów z… » więcej 2024-02-28, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 28 lutego - Dzień Chorób Rzadkich. 28 lutego - Święto narodowe Finlandii - Dzień Kalewali, obchodzony w rocznicę opublikowania w 1835 roku eposu narodowego… » więcej 2024-02-27, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 27 lutego - Światowy Dzień Organizacji Pozarządowych. 27 lutego - Międzynarodowy Dzień Niedźwiedzia Polarnego. 27 lutego - Dzień Wiedzy o Anosmii. 27… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »