Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022
2022-10-22, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022

[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim.
Z Bytomia Towarzystwo przeniosło się do Opola. Jego działalność skupiała się na organizowaniu i utrzymywaniu polskich szkół dla dzieci i młodzieży na Śląsku Towarzystwo organizowało różne działania sprzyjające polskiej edukacji wśród dorosłych.

Warto też przypomnieć, że pierwszym prezesem Towarzystwa był działacz narodowy, redaktor, wydawca i pisarz Adam Napieralski.

Potem Towarzystwu przewodniczyli księża Czesław Klimas działacz polski na Śląsku, poseł do Sejmu Pruskiego w czasach Republiki Weimarskiej i Karol Koziołek proboszcz z Grabiny, z powiatu prudnickiego, ale również prezes I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech i poseł do sejmiku rejencji opolskiej.

Ksiądz Klimas urodził się w Krasiejowie koło Opola. Święcenia kapłańskie przyjął w 1890 roku po ukończeniu studiów teologicznych we Wrocławiu. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku agitował za przyłączeniem go do Polski. Po 1922 pozostał jednak na Górnym Śląsku Opolskim i wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Związany był także ze Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W latach 1925–1933 szefował Polsko-Katolickiemu Towarzystwu Szkolnemu na Śląsku Opolskim W latach trzydziestych poświęcił się działalności parafialnej. Udało mu się doprowadzić do wybudowania nowego kościoła w Tarnowie Opolskim. Zmarł w marcu 1937.

Także ksiądz Koziołek, urodzony w 1856 roku w Otmęcie był polskim działaczem narodowym związanym ze Śląskiem Opolskim , Był też posłem do Sejmiku Opolskiego
W czasie studiów we Wrocławiu w 1880 założył na tamtejszym uniwersytecie Towarzystwo Studentów Górnoślązaków. W 1882 podjął naukę w seminarium duchownym, by rok później uzyskać święcenia kapłańskie.

Najpierw został proboszczem w Woli niedaleko Pszczyny. Potem, aż do przejścia na emeryturę zarządzał parafią w Grabinie koło Prudnika, gdzie również opiekował się polską szkołą mniejszościową. Msze święte odprawiał jedynie w języku polskim . Zabiegał o przyłączenie całego powiatu prudnickiego do obszaru plebiscytowego.

Od 1930 do 1935 sprawował funkcję prezesa I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. W 1931 zainicjował petycję do niemieckiego kanclerza w obronie praw polskich Ślązaków w prowincji opolskiej. 5 lutego 1936 wybrano go honorowym prezesem I Dzielnicy ZPwN.
W 1934 przeszedł na emeryturę resztę życia spędził w rodzinnym Otmęcie.

Prezesami Towarzystwa byli także Jan Kwoczek również prezes towarzystwa Śpiewaczego “Lutnia” i Paweł Marquardt. Ten ostatni prowadził Spółdzielnię Zaopatrzenia i Zbytu “Rolnik”.

Pomimo różnych trudności na terenie powiatu opolskiego działało kilkadziesiąt polskich szkół mniejszościowych. Niestety ze względu na zbyt małe zainteresowanie część z tych szkół nie przetrwała nawet do wybuchu II wojny światowej. Do 1 września działało kilka szkół publicznych m.in. w Dobrzeniu Wielkim i Grudzicach.

Poza mniejszościowymi szkołami publicznymi działały też szkoły prywatne. Jednak nie wielu Polaków było stać na posyłanie swoich dzieci do takich szkół.

Na koniec warto przypomnieć słowa Ks.Koziołka.: „Nie przystoi Polakowi mówić źle po polsku, bo przecież my tu na Śląsku jesteśmy takimi samymi Polakami co nasi bracia w Polsce”.
O polskość Śląska Opolskiego 22.10.2022

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »