W cyklu biografii żołnierzy wyklętych związanych z Opolszczyzną pt. „A kto chce być wolnym, a kto chce być sługą…” dziś harcmistrz Wincenty Mucha z Brzegu.
Wincenty Mucha urodził się 11 lutego 1910 r. w górniczej rodzinie w Jaworznie. Już od wczesnej młodości swoje życie związał z harcerstwem.
Po ukończeniu studiów w Wyższej Szkole Przemysłowej w Krakowie podjął pracę w zakładach chemicznych w Jaworznie. W roku 1930 przeniósł się do Tarnowa, gdzie pracował w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Mościcach. Tam utworzył Samodzielny Hufiec Harcerzy, którego funkcję komendanta pełnił do 1939 roku.
W czasie II wojny światowej kontynuował pracę z młodzieżą w ramach tajnej organizacji harcerskiej Szare Szeregi. Był komendantem tajnego hufca Mościce, a od maja 1944 roku komendantem krakowskiej chorągwi Szarych Szeregów noszącej kryptonim Ul Smok.
Równocześnie zaangażował się w pracę lokalnej komórki Armii Krajowej, w której pełnił funkcję zastępcy szefa Biura Informacji i Propagandy, zajmującej się wydawaniem i kolportażem podziemnej prasy. Równocześnie na terenie tarnowskich Zakładów Azotowych brał udział w konspiracyjnej produkcji materiałów wybuchowych. Działalność ta została doceniona przez emigracyjny rząd, który odznaczył go w 1943 roku Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.
W 1945 roku udało mu się uniknąć aresztowania za udział w AK, ale dla bezpieczeństwa postanowił zmienić środowisko, wyjechał więc na Ziemie Odzyskane. Osiedlił się w Brzegu, gdzie objął posadę dyrektora gazowni i natychmiast przystąpił do organizacji harcerstwa. Jednocześnie został radnym Miejskiej Rady Narodowej.
W roku 1948 aresztowano go pod zarzutem przynależności do organizacji Wolność i Niezawisłość, za co skazano go na osiem lat ciężkiego więzienia. Wypuszczono go po siedmiu latach. Po wyjściu na wolność wrócił do rodzinnego Jaworzna, gdzie w wieku 68 lat zmarł 25 października 1978 roku.
W roku 2000 w Brzegu z inicjatywy miejscowej Komendy Hufca ZHP odsłonięto obelisk poświęcony pamięci harcmistrza Wincentego Muchy.
Historie żołnierzy wyklętych związanych z Opolszczyzną prezentujemy w ramach cyklu „A kto chce być wolnym, a kto chce być sługą…”. /Odcinki emitowane 29.02-04.03 od poniedziałku do piątku, godz. 8:40, powtórka o 14:40/