Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-08-19, 16:14 Autor: Radio Opole

O psach, co w kosmos leciały

Nazywały się, a właściwie należałoby powiedzieć „wabiły”, Biełka i Striełka i wcale nie wyglądają na zdobywców kosmosu. Celowo użyłem czasu teraźniejszego, bo choć od ich lotu minęło już ponad pół wieku, do dziś można je obejrzeć na wystawach dokumentujących historię podboju kosmosu przez człowieka.

BiełkaStriełkaOczywiście przed nimi była Łajka, tej jednak kierownictwo radzieckiego programu kosmicznego zapewniło bilet zaledwie w jedną stronę. Tak więc dopiero sympatyczne dwie suczki przeszły do historii astronautyki jako pierwsze zwierzęta, które odbyły lot orbitalny i wróciły na Ziemię żywe. Stało się to 19 sierpnia 1960, a lot Korabla- Sputnika 2 miał sprawdzić czy system jest już gotów na wysłanie w kosmos człowieka. Po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi nie trwało długo nim miejsce pilota zajął Jurij Gagarin.

Zwierzęta niemal od zarania dziejów najpierw aeronautyki, a później astronautyki używane były do przecierania pionierskich szlaków w imię ludzkości.

W literaturze można spotkać się z informacją, że już pod koniec XVIII wieku eksperymentowano z wysyłaniem w powietrze w balonie takich zwierząt jak: owce, kaczki, a nawet koguty. Pisze się również, że pierwszym człowiekiem, który wysyłał w powietrze zwierzęta umieszczone wewnątrz rakiet był Claude Ruggieri. Swoje eksperymenty miał prowadzić na początku XIX wieku. „Pasażerami” jego rakiet były natomiast myszy i szczury.

Po wojnie w Stanach Zjednoczonych wrócono do eksperymentów balonowych, tyle że sięgały one pułapu nawet trzydziestu kilometrów. I znowu w kapsułach zatrudniono do tych lotów głównie znane nam już zwierzęta, choć pojawiły się i nowe: koty i małpy, a nawet muszki owocowe. By zbadać jak promieniowanie kosmiczne wpływa na tkanki wysłano w przestrzeń również zapłodnione jaja kur, które oczywiście wymagały szczególnej delikatności… W latach późniejszych w USA skupiano się głównie na małpach. Latały i niestety ginęły także za człowieka makaki, rezusy i szympanse. Uzasadniano to głównie ich inteligencją. Co ciekawe, to samo uzasadnienie pojawiło się w ZSRR, gdy miano wybrać zwierzęta, które jako pierwsze miały wrócić żywe na ziemię.

Zdecydowano się na kundelki, uznając rasowe psy min. za mało odporne na stres. Choć złośliwi twierdzą, że decydowały tak naprawdę względy ideologiczne: nawet psia arystokracja nie była w kraju chłopów i robotników mile widziana. Finał tego wyboru już znamy. Warto jednak dodać nieoczekiwany epilog do lotu Biełki i Striełki.

Po powrocie psy wróciły do normalnego życia, a Striełka nawet się oszczeniła. I jeden z jej szczeniaków został podarowany przez Nikitę Chruszczowa żonie prezydenta Kennedy’ego, Jacqueline. Suczka nosiła imię Puszynka i mimo tego, że pochodziła zza żelaznej kurtyny, bardzo mocno w swoim nowym Białym Domu zbliżyła się do ulubionego psa prezydenta, nazywanego Charlie. Owocem owego zbliżenia stały się cztery kolejne szczeniaki. I wszystkie mogły się oczywiście szczycić, że mają babcię, która poleciała w kosmos… i wróciła! I to nic, że pod symbolem czerwonej gwiazdy, Ważne, że tym razem była to szczęśliwa gwiazda.

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Wanda Kownacka)

Niezła historia - artykuły

2011-08-12, godz. 12:50 Kiedy kolejny "Kursk"? 12 sierpnia 2000 roku doszło do jednej z największych katastrof w dziejach podwodnej eksploracji prowadzonej przez człowieka. Podczas wielkich letnich manewrów… » więcej 2011-08-10, godz. 10:28 ”Raz, dwa, trzy… próba mikrofonu…” 'Rodacy, miło mi oznajmić, iż podpisałem ustawę na zawsze delegalizującą Związek Radziecki. Za pięć minut rozpoczynamy bombardowanie'. Trudno pewnie… » więcej 2011-08-10, godz. 10:14 Ślub, że ho ho! 10 sierpnia 2003 rosyjski astronauta Jurij Malenczenko, jako pierwszy człowiek, zawarł związek małżeński w kosmosie. Jego wybranka znajdowała się w tym… » więcej 2011-08-09, godz. 11:04 Kiedyś to się promowano! Klasztoru na Jasnej Górze nie trzeba chyba nikomu w Polsce przedstawiać. To wciąż jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego, o czym zresztą przypominają… » więcej 2011-08-08, godz. 17:37 Władze podsłuchują, czyli "afera Watergate" 8 sierpnia 1974 roku telewidzowie w Stanach Zjednoczonych nie posiadali się ze zdumienia. Po raz pierwszy w historii urzędujący prezydent ogłosił zamiar ustąpienia… » więcej 2011-08-08, godz. 17:34 Garbus, czyli "samochód ludowy" 5 sierpnia 1955 roku w zakładach w Wolfsburgu wyprodukowano milionowy egzemplarzy Volkswagena Garbusa. Biorąc pod uwagę, że na świecie wyprodukowano łącznie… » więcej 2011-08-08, godz. 17:32 "Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów" 4 sierpnia 1945 roku zapadła decyzja, która zmieniła nasz świat. Nie ma w tym ani krzty przesady, mówimy bowiem o decyzji, która rozpaliła na długie lata… » więcej 2011-08-08, godz. 17:30 Amerykanie górą w wyścigu zbrojeń 3 sierpnia 1958 zakończył się kolejny pasjonujący epizod w historii technologicznego wyścigu zbrojeń, rozgrywanego po II wojnie światowej pomiędzy mocarstwami… » więcej 2011-08-02, godz. 13:02 Śmiertelnie niebezpieczny Dywizjon 303 2 sierpnia 1940 roku ukazał się rozkaz dzienny powołujący do życia najsłynniejszą polska jednostkę lotniczą, czyli sławny Dywizjon 303. Dziś wydaje… » więcej 2011-08-02, godz. 12:53 Pamięć i legenda zrywu pozostały żywe To temat jednego z naszych największych narodowych sporów trwających od lat. Czy warto było rozpoczynać 1 sierpnia 1944 roku bitwę z wrogiem, nie będąc… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »