Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-05-24, 11:08 Autor: Radio Opole

Polak, który jak nikt na świecie zaszkodził komunizmowi

Aż dziw, że do dziś żadna z wielkich wytwórni filmowych nie wpadła na to, by na podstawie życiorysu tego człowieka nakręcić film szpiegowski. Scenariusz, jaki napisało życie, dramaturgia co najmniej dorównuje powieściom Le Carre’go.

Nie wiemy dziś, czy sędzia ulegając zgodnemu z panującymi zwyczajami kipiał oburzeniem, czy też może zastępował emocje kamiennym wyrazem twarzy. Być może pytał nawet siebie w głębi ducha, jak on sam by się zachował? 23 maja 1984r. przewodniczący Sądu Warszawskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyrok wydany na do niedawna jednego z oficerów Ludowego Wojska Polskiego. Skazał go zaocznie na karę śmierci, degradację do stopnia szeregowca, pozbawienie mienia w całości i pozbawienie praw publicznych na zawsze. Nazwisko oskarżonego brzmiało Kukliński, a jego samego wcale na sali sądowej nie było…

Dziś ta historia zastępcy szefa Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego WP, a zarazem tajnego współpracownika Centralnej Agencji Wywiadowczej jest powszechnie znana. Choć nadal kryje w sobie wiele tajemnic. Jedną z nich jest źródło, z którego PRL-owskie władze zaczerpnęły wiedzę, że w ścisłym kierownictwie armii ludowej ulokował się amerykański szpieg.

W książce "Ryszard Kukliński. Życie ściśle tajne" Benjamina Weisera można znaleźć m.in. informację, jaką Kukliński przekazał Amerykanom 2 listopada 1981 roku. Była ona następująca: "Dzisiaj powiadomił wąską grupę osób, że władze odebrały wiadomość od informatora z Rzymu, iż CIA dysponuje najnowszą wersją planów dotyczących wprowadzenia stanu wojennego. Zwracam się z pilną prośbą o instrukcje w sprawie ewakuacji z kraju mnie i mojej rodziny”. Byłby to ponury paradoks, gdyby miało się okazać, że ukrywając swoją działalność przez wiele lat przed kontrwywiadem, został wydany przez szpiega ulokowanego w Watykanie. Jedynie bardzo wąski krąg osób miał dostęp do ostatecznej wersji tych planów, istniały prawdopodobnie zaledwie dwie kopie, trudno więc było nie domyślić się, na kogo powinien paść cień podejrzenia.

Konieczne było szybkie działanie. Mimo, że Kukliński znalazł się pod obserwacją kontrwywiadu, udało mu się uciec. Wykorzystał bankiet w radzieckiej ambasadzie w Warszawie. CIA podstawiła dla niego samochód, a rankiem, zanim ktokolwiek zdołał się zorientować odleciał samolotem LOT do Londynu, posługując się fałszywym paszportem. Żonę Kuklińskiego przerzucono do RFN samochodem na dyplomatycznych numerach rejestracyjnych. Następnie wszyscy trafili do USA. I można by mówić o hollywoodzkim happy endzie, gdyby nie fakt, że polowanie na Kuklińskiego nigdy właściwie się nie skończyło. Obaj jego synowie zginęli w tajemniczych okolicznościach. On sam zmarł w lutym 2004 roku. Spory o ocenę jego działania najpewniej trwać będą jeszcze przez dziesięciolecia.

Choć warto też przytoczyć opinię zawartą w liście do prezydenta Ronalda Reagana przez ówczesnego dyrektora CIA Williama Caseya, który napisał: „Nikt na świecie w ciągu ostatnich 40 lat nie zaszkodził komunizmowi tak, jak ten Polak”.

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-07-05, godz. 10:25 Strzały, które rozpętały piekło To powiedzenie doskonale pasuje do wydarzeń, jakie rozegrały się 28 czerwca 1914 roku w małym bośniackim mieście Sarajewo, przez dziesiątki lat znanym przede… » więcej 2011-06-29, godz. 16:24 Władza ludowa nie żartowała „Obywatele! Mówię do was z głębokim bólem, bo to nasze piękne miasto stało się terenem zbrodniczej prowokacji i krwawych zajść, które wstrząsnęły… » więcej 2011-06-29, godz. 16:16 Władza ludowa nie żartowała „Obywatele! Mówię do was z głębokim bólem, bo to nasze piękne miasto stało się terenem zbrodniczej prowokacji i krwawych zajść, które wstrząsnęły… » więcej 2011-06-28, godz. 10:56 Pierwszy i jedyny - Polak w kosmosie „Zlikwidować niepotrzebne dla PRL wydatki”, i tu cytat :' typu Hermaszewski' - taki zapis znalazł się na liście postulatów, wysuniętych przez protestujących… » więcej 2011-06-28, godz. 10:50 Zastrajkowało 80 tys. osób 24 czerwca 1976 roku ówczesny premier Piotr Jaroszewicz ogłosił plan drastycznych podwyżek żywności. Mięso, ryby i nabiał drożały prawie o trzy czwarte… » więcej 2011-06-28, godz. 10:45 Te historie przeczą, że historia uczy życia 22 czerwca 1812 roku Wielka Armia Napoleona ruszyła na Moskwę. Określenie „wielka” jest tu jak najbardziej na miejscu: liczyła 700 tysięcy żołnierzy… » więcej 2011-06-22, godz. 16:07 Piorunochron jak zdrowy rozsądek Nie przypadkiem jedno z cięższych przekleństw w gwarze śląskiej wzięło się od nazwy wyładowania atmosferycznego. Według jednego z szacunków, w każdej… » więcej 2011-06-22, godz. 16:02 Panie Watson, potrzebuję pana 'Panie Watson, proszę tutaj przyjść. Potrzebuję pana'. Tak brzmiały pierwsze słowa przesłane przez Alexanda Grahama Bella jego nowym wynalazkiem, prekursorem… » więcej 2011-06-20, godz. 16:03 Stan wyjątkowy w Berlinie 17 czerwca To swego rodzaju paradoks, że do pierwszych tak gwałtownych wystąpień na dużą skalę przeciw władzy ludowej doszło w kraju, który w późniejszych latach… » więcej 2011-06-16, godz. 11:51 Tkaczka w kosmosie To była historia, w jakich lubowała się propaganda komunistycznego państwa. Prosta dziewczyna z rodziny chłopskiej, z zawodu tkaczka, poleciała ku gwiazdom… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »