Radio Opole » Audycja archiwalna Tak było naprawdę » Lokalne kalendarium historyczne

Lokalne kalendarium historyczne

2013-03-13, 04:33 Autor: Radio Opole

Ksiądz Dzierżon - towar eksportowy

26 października 1906 roku w Łowkowicach zmarł ksiądz Jan Dzierżon. Duchowny, uczony, twórca nowoczesnego pszczelarstwa i światowej sławy autorytet w tej dziedzinie.

Jan Dzierżon urodził się 16 stycznia 1811 roku w kultywującej polskość rodzinie osiadłej w Łowkowicach w powiecie kluczborskim. Edukację pobierał w szkołach parafialnych w Łowkowicach i Byczynie, a następnie w gimnazjum we Wrocławiu. W roku 1830 rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie chodził także na wykłady z astronomii, historii i matematyki. W roku 1834 przyjął święcenia kapłańskie i skierowano go do parafii w podopolskich Siołkowicach. W roku 1835 został proboszczem w Karłowicach pod Brzegiem

Oprócz pracy proboszcza pochłaniały go badania nad życiem pszczół i funkcjonowaniem ich społeczności. Badaniom tym poświęcił 70 lat swojego życia. Najważniejszym jego osiągnięciem naukowym było odkrycie u pszczół zjawiska partenogenezy czyli dzieworództwa. Ksiądz Dzierżon zaobserwował, że pszczoły mogą się rozmnażać bez udziału osobników płci męskiej.

Sławę przyniosło mu opracowanie konstrukcji ula z ruchomą zabudową i tzw. snozy. Nazwa ta pochodzi od staropolskiego słowa gnoza oznaczającego ułatwienie. Ksiądz Dzierżon wynalazł takie właśnie ułatwienie zarówno dla pszczelarza jak i dla pszczół. Jego snozy były to drewniane ramki wsuwane w konstrukcję tzw. ula szafkowego. Ramki te dzięki rozmieszczeniu ich w optymalnej od siebie odległości były dogodną podstawą dla pszczół do budowy w nich woskowych plastrów do magazynowania miodu. Wyciągając owe snozy z ula pszczelarz może ocenić stan roju i wielkość zgromadzonych zapasów miodu. Może także wybierać z nich miód bez niszczenia woskowych plastrów, dzięki czemu pszczoły nie musiały już tracić czasu na odbudowywanie plastrów po każdej wizycie bartnika. Skutkiem wprowadzenia tego wynalazku stało się znaczne zwiększenie wydajności produkcji miodu.

Wynalazek księdza Dzierżona oraz jego opracowania naukowe na temat życia pszczół i nowoczesnego pszczelarstwa obiegły świat i do dziś są podstawą pracy pszczelarzy. Napisał 26 książek i ponad 800 artykułów naukowych. Wiele z nich przetłumaczono na inne język.

W roku 1868 Jan Dzierżoń został zmuszony do rezygnacji z funkcji proboszcza w Karłowicach i przeniesiono go w stan spoczynku. W roku 1884 powrócił do rodzinnych Łowkowic, gdzie do śmierci kontynuował pracę naukową nad życiem pszczół. Zmarł w wieku 96 lat 26 października 1906 r.

Zobacz także

2012-09-18, godz. 01:35, Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły Płomienny kaznodzieja z Kluczborka 324 lata temu 18 września 1610 r. prawdopodobnie zmarł Adam Gdacjusz zwany„ płomiennym kaznodzieją z Kluczborka”. Prawdopodobnie, bo informacje o jego śmierci funkcjonują także pod datą 7 kwietnia. Także jego data urodzenia waha… » więcej 2012-09-18, godz. 01:33, Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły Opolanie zakładali Solidarność 17 września 1980 r. w Gdańsku odbył się zjazd założycielski Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W obradach wzięło udział trzech delegatów z Opola. » więcej 2012-09-18, godz. 01:31, Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły Fryderyk II atakuje 14 września 1763 r. władze pruskie wprowadziły w życie tzw. ustawy germanizacyjne. Ustawy te obowiązywały na obszarze całego Śląska, zgodnie z ich literą głównym polem walki z polskością miały być od tej pory szkoły. » więcej 2012-09-15, godz. 04:05, Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły Dał Orłu koronę Zmarły 13 września 1282 roku, a według innych źródeł 27 sierpnia 1281 roku Władysław I Opolski był władcą wybitnym. Do historii przeszedł jako pierwszy książę, który w swoim herbie piastowskiemu Orłu nałożył koronę. » więcej 2012-09-11, godz. 11:43, Tak było naprawdę - Lokalne kalendarium historyczne - artykuły Impreza w Krakowie 648 lat temu we wrześniu w Krakowie odbył się słynny zjazd królów i książąt. W zjeździe uczestniczył jako członek orszaku węgierskiego króla Ludwika Andegaweńskiego książę Władysław II Opolczyk. Do historii przeszła będąca… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »