Radio Opole » Niezła historia » Niezła historia - artykuły

Niezła historia - artykuły

2011-06-01, 14:27 Autor: Radio Opole

Nixon 40 lat przed Obamą

31 maja 1972 roku Richard Nixon jako pierwszy amerykański prezydent odwiedził Polskę. Polityk zatrzymał się w Warszawie na dwa dni, wracając z Moskwy. Była to część jego, jak zapewne by powiedziano w kręgach artystycznych, „światowego tournee”.

Nixon odwiedził bowiem wcześnie Austrię, Iran i ZSRR. Bez wątpienia dla świata punktem kulminacyjnym było podpisanie w Moskwie z Leonidem Breżniewem układu o ograniczeniu zbrojeń strategicznych, czyli SALT 1. Dla Polaków natomiast liczyło się zupełnie coś innego, oczekiwania były bowiem wysokie. Pamiętajmy, że epoka gierkowska nabierała rozpędu. To przecież rok wcześniej Edward Gierek miał zasłynąć swym wiecowym zawołaniem: ”To jak, towarzysze, pomożecie?”, a legenda dorobiła do tego zbiorową odpowiedź: „Pomożemy!”. Czy Amerykanie pomogą? To pytanie zadawano sobie jak kraj długi i szeroki.

Co ciekawe, dla samego Nixona nie były to wcale pierwsze odwiedziny nad Wisłą. Już w 1959 roku jako pierwszy urzędujący wiceprezydent Stanów Zjednoczonych odwiedził bowiem Polskę w ramach oficjalnej wizyty i spotkał się m.in. z Władysławem Gomułką.
Tym razem jednak wraz z małżonką reprezentowali najwyższe władze swego kraju.
Podczas przemówienia na lotnisku Nixon powiedział: "Przywożę słowa przyjaźni od całego narodu amerykańskiego dla całego narodu polskiego. Szczególnie gorące pozdrowienia przywożę od milionów Amerykanów, którzy są dumni z polskiego pochodzenia. Amerykanie polskiego pochodzenia wiele wnieśli do potęgi, żywotności i kultury Stanów Zjednoczonych". Podczas pobytu w Warszawie prezydent Stanów Zjednoczonych, entuzjastycznie witany przez mieszkańców stolicy, spacerował po Starym Mieście, złożył wieniec pod Grobem Nieznanego Żołnierza i odbył półtoragodzinną rozmowę z Edwardem Gierkiem, czyli robił dokładnie to samo, co blisko czterdzieści lat później Barack Obama.

Nie doszło natomiast, bo nie zgodziły się na to komunistyczne władze, do spotkania prezydenta z prymasem Stefanem Wyszyńskim.

Najważniejsze było jednak to, co ustalano podczas rozmów zakulisowych. Efektem tych rozmów była m.in. zapowiedź amerykańskich kredytów i licencji dla Polski oraz zwiększenia wymiany handlowej.

Dla Edwarda Gierka była to część ofensywy politycznej, mającej zbudować prestiż jego ekipy nie tyle poza granicami, co w kraju. Element pewnego otwarcia na świat, za co zresztą jest do dziś najlepiej pamiętany. Janusz Rolicki w książce "Gierek", twierdzi też, że pierwsza w historii wizyta w Polsce prezydenta USA odbyła się bez wcześniejszych uzgodnień z Moskwą: „(...) O tym, że Nixon ma przybyć do Warszawy Gromyko i Breżniew dowiedzieli się z materiałów wywiadowczych KGB"- dodaje Rolicki.

Jak to jednak w polityce bywa, każdy chciał w tej grze ugrać swoje: w listopadzie tego samego roku Nixon został ponownie wybrany na stanowisko prezydenta, tym razem przy sporym poparciu Polonii amerykańskiej. W dużej mierze dzięki echu, jakie wywołała jego wizyta w Polsce.

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Zobacz także

2011-08-02, godz. 12:21, Niezła historia - artykuły Co zrobić z 230-metrowym prezentem? Problem niechcianych prezentów znany jest chyba każdemu. Bo co można zrobić z kolejnym krawatem, albo kolejną parą rękawiczek? Albo też z książką o piłce nożnej, której akurat nie znosimy? » więcej 2011-08-02, godz. 12:18, Niezła historia - artykuły Co by było, gdyby… To niewątpliwie jeden z ulubionych tematów miłośników historii bawiących się w dociekania typu: „co by było, gdyby…'. Gdyby nie przeniesiono narady z dusznego bunkra do drewnianego budynku na powierzchni, w którym fala wybuchu… » więcej 2011-07-20, godz. 17:07, Niezła historia - artykuły Przepłynął ocean, a nie uważał się za żeglarza… Gdybyśmy byli złośliwi, można by, parafrazując znany politologiczny bon-mot powiedzieć, że „nauka to cmentarzysko obalonych teorii”. W każdej minucie, pewnie nawet w tej chwili, w głowach naukowców powstają nowe hipotezy badawcze… » więcej 2011-07-20, godz. 16:59, Niezła historia - artykuły Pociągają nas tortury Jest coś mrocznego, czy nawet chorobliwego w zainteresowaniu, jakim obdarzamy średniowieczne narzędzia tortur. Przekonać można się o tym podróżując w czasie wakacji po Polsce, czy choćby po naszym regionie. » więcej 2011-07-20, godz. 16:56, Niezła historia - artykuły Na wojska Jagiełły czekały wozy wyładowane kajdanami Śmiało można powiedzieć, że legenda otaczająca tę bitwę powstała przede wszystkim w czasach zaborów. Jednak także w wiekach późniejszych skutecznie dodawała otuchy, krzepiła serca i przekonywała, że „Polak potrafi”. » więcej
78910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »