Występ Bidena w pojedynku z Trumpem należał do najgorszych w historii amerykańskich debat telewizyjnych – ocenił Boris Herrmann na łamach „Sueddeutsche Zeitung”. Jego zdaniem kondycja zaprezentowana przez Bidena przesądziła o tym, że z jego punktu widzenia było to „beznadziejne przedsięwzięcie”.

Biden przygotowywał się ze swoimi doradcami przez kilka dni na ten pojedynek, ale nikt nie powiedział mu, że dobrze by było mieć w kieszeni cukierek na kaszel – czytamy w komentarzu. Dla zwolenników Partii Demokratycznej w USA, a tym samym dla przyjaciół demokracji na całym świecie, był to telewizyjny wieczór, który trudno było wytrzymać. Uczucia zapewne oscylowały między lekką paniką, zwykłym przerażeniem a współczuciem – pisze Herrmann.

Demokraci liczyli na to, że pojedynek telewizyjny zmieni bieg kampanii wyborczej. I rzeczywiście tak było, tylko nie po myśli Bidena. „Każdy mógł zobaczyć, że jest za stary na to stanowisko” – podkreślił komentator. 78-letni Trump jest tylko o trzy lata młodszy od Bidena, ale tego wieczoru wyglądało, jakby należeli do dwóch różnych pokoleń.

Herrmann zaznacza, że wystąpienie Trumpa wcale nie było dobre, a były prezydent „gadał głupoty” – bezwstydnie kłamał i przekręcał fakty. Gdyby w studiu CNN znajdował się wykrywacz kłamstw, doszłoby do jego eksplozji – zauważył komentator.

Publicysta „SZ” zwraca uwagę na dyskusję o ewentualnej zmianie kandydata Demokratów i pisze w konkluzji, że na taką „operację ratunkową” nie jest jeszcze za późno.

„Kto mu to powie? Po tym pojedynku telewizyjnym każde wyjście wydaje się lepsze od podtrzymywania kandydatury Bidena” – pisze z kolei Christoph von Marschall w dzienniku „Tagesspiegel”. „Joe Biden wywołał swoim występem wśród Demokratów panikę. USA potrzebują innego wyboru niż ten pojedynek między bezsilnym starcem a notorycznym kłamcą” – kontynuuje długoletni korespondent stołecznego dziennika w USA.

Ta debata była koszmarem, ale miała też dobre strony. Zdemaskowała bezwzględnie alternatywę, przed którą stoją Amerykanie – wybór między bezsilnym starcem a notorycznym kłamcą. Zdaniem Marschalla Bidenowi „brakowało energii, mówił cicho, niewyraźnie, plątał się, chrząkał, aby odzyskać głos”. „Nie do wiary, że ten 81-latek zabiega o rządzenie przez cztery lata światowym mocarstwem Ameryką” – pisze komentator.

Natomiast Trump „kłamał raz za razem” i w co drugim zdaniu uciekał w świat fantazji, który nie ma żadnego związku z rzeczywistością.

„Demokraci wpadli w panikę. Wystąpienie (Bidena) unaoczniło Ameryce i całemu światu, że Biden jest za stary. Kto mu powie, że powinien zwolnić miejsce? Najpewniej może to zrobić jego żona Jill” – podsumowuje Marschall.

Występ Bidena był katastrofą i Demokraci muszą się rozejrzeć za alternatywą. W przeciwnym razie utorują Trumpowi drogę do Gabinetu Owalnego” – pisze Rene Pfister z tygodnika „Der Spiegel”.

Jak można bronić kandydata, który mimo kilkudniowych przygotowań nie był w stanie kontrować kłamstw byłego prezydenta? – pyta komentator. „Amerykanie mają rację: Biden jest za słaby na drugą kadencję” – zaznaczył. Jeżeli prawdą jest, że w wyborach 5 listopada stawką jest demokracja w Ameryce, to Demokraci nie powinni mieć wzglądu na Bidena.

„Trumpa można pokonać. Jego wystąpienie było bardziej zdyscyplinowane, niż zwykle, sprawiał też wrażenie bardziej witalnego niż Biden. Ale Trump kłamał jak najęty” – czytamy w „Spieglu”. „Trump potwierdził wszystkie przesądy na swój temat. Rozsądny i nieco bardziej witalny kandydat mógłby zapobiec powrotowi Trumpa do Białego Domu. Ale ten kandydat nie nazywa się Joe Biden” – podsumował Pfister.

Jacek Lepiarz (PAP)

lep/ ap/