Na wtorkowym posiedzeniu sejmowa Komisja ustawodawcza zagłosowała za przyjęciem poselskiego projektu uchwały w sprawie powołania Komisji Śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań podjętych w celu przygotowania i przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 roku w formie głosowania korespondencyjnego. Wcześniej posłowie przyjęli cztery poprawki zgłoszone przez klub KO, odnoszące się do zakresu podmiotowego i przedmiotowego działania komisji śledczej.

Wojciech Odrowąż-Sypniewski z Biura Analiz Sejmowych powiedział, że z projektu wynika, iż zakres podmiotowy tworzonej komisji śledczej obejmuje działania Sejmu IX kadencji i jego organów związanych z rozpatrywaniem rządowego projektu ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Zwrócił uwagę, że "kontrola sejmowa nie obejmuje możliwości prowadzenia czynności autokontrolnych nakierowanych na wcześniejszą działalność izby". "W konsekwencji można mieć wątpliwość, czy Sejm może powierzyć komisji śledczej zbadanie działalności Sejmu poprzednich kadencji i czy może badać działania marszałka Sejmu, prezydium Sejmu i konwentu seniorów" - powiedział.

Tłumaczył też, że pojawia się wątpliwość, czy działaniami komisji śledczej można objąć spółki prawa handlowego, w szczególności jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, co proponowali projektodawcy. Wyjaśnił, że możliwe byłoby zbadanie prawidłowości działania organów administracji rządowej, wykonujących w tych spółkach uprawnienia właścicielskiej Skarbu Państwa. Jednak, jak zauważył, w projekcie znalazły się też spółki prywatne. "Więc można mieć wątpliwość czy podlegają one kontroli przez sejmową komisję śledczą" - ocenił.

Zwrócił też uwagę na zapis projektu, według którego "przez działania podjęte w celu przygotowania i przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego należy rozumieć w szczególności przygotowanie przez organy administracji publicznej innych aktów prawnych, decyzji, poleceń lub postanowień w związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego". W jego ocenie, gdyby zrealizować ten przepis, przedmiot śledztwa objąłby działalność PKW, Krajowego Biura Wyborczego oraz organów samorządu terytorialnego przy przygotowaniu wyborów. Wyjaśnił, że "podmioty te nie podlegają kontroli Sejmu. "Rodzi wątpliwość czy zakres działania komisji nie wykracza poza konstytucyjne ramy kontroli sejmowej" - ocenił.

Wojciech Miller z Sejmowego Biura Legislacyjnego zwrócił uwagę na zapis projektu, który głosi, że "przez działania podjęte w celu przygotowania i przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego należy rozumieć w szczególności: ustalenie czy przeprowadzenie wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego w czasie trwania pandemii COVID-19, mogło sprowadzić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia wielu osób powodując zagrożenie epidemiologiczne lub szerzenie się choroby zakaźnej". Jego zdaniem jest to działanie analityczne, polegające na weryfikacji hipotezy naukowej, które leży poza zakresem śledztwa sejmowego.

Miller zwrócił również uwagę na użyte przez projektodawców w tym i innych artykułach sformułowanie "w szczególności". Jego zdaniem przez to sformułowanie można mieć wątpliwości, co do dokładnego określenia zakresu przedmiotowego i podmiotowego działalności komisji.

Poseł Arkadiusz Myrcha (KO) wyjaśnił, że przygotowane przez klub KO do projektu uchwały poprawki wychodzą naprzeciw uwagom zgłoszonym zarówno przez Biuro Analiz Sejmowych jak i Sejmowe Biuro Legislacyjne.

Pierwsza przyjęta poprawka polega na wykreśleniu z projektu całego ustępu drugiego artykułu pierwszego. Artykuł ten określał, co należy rozumieć przez działania podjęte w celu przygotowania i przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego.

Druga i trzecia przyjęta poprawka dotyczyła doprecyzowania brzmienia punktu drugiego uchwały. Doprecyzowano, że Komisji będzie badać organy administracji rządowej w szczególności działania podjęte przez członków Rady Ministrów, w tym Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego oraz Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych Jacka Sasina i podległych im funkcjonariuszy publicznych.

W wyniku przyjęcia tych poprawek do uchwały dodano (za pomocą czwartej poprawki) cztery punkty artykułu, który doprecyzował zakres działania komisji, zgodnie z sugestiami Biura Analiz Sejmowych oraz Sejmowego Biura Legislacyjnego. (PAP)

Autor: Olga Łozińska

oloz/ mhr/