Radio Opole » Kraj i świat
2023-08-20, 07:10 Autor: PAP

20 sierpnia w Warszawie odbędą się obchody 79. rocznicy zdobycia PAST-y przez powstańców

20 sierpnia w Warszawie na ul. Zielnej 39 odbędą się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę zdobycia przez żołnierzy Batalionu AK "Kiliński" obsadzonego przez Niemców budynku PAST-y. Był to jeden z największych sukcesów Powstania Warszawskiego.

Obchody rozpoczną się o godz. 10.00 złożeniem kwiatów budynkiem "małej PAST-y" przy ul. Pięknej 19. Godzinę później w kościele Wszystkich Świętych zostanie odprawiona msza święta w intencji płk. Henryka Roycewicza "Leliwy", dowódcy Batalionu AK "Kiliński" i jego żołnierzy.


O 12.15 odbędą się uroczystości przed tablicą upamiętniającą powstańców warszawskich poległych w zdobyciu budynku PAST-y przy ul. Zielnej 39.


Organizatorami obchodów jest Światowy Związek Żołnierzy AK i Ogólnokrajowe Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Batalionu "Kiliński". Honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezydent m.st. Warszawy.


Siedzibę Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST) przy ul. Zielnej 39 w Warszawie zbudowano w latach 1906-1908 według projektu Bronisława Brochwicz-Rogoyskiego. Była pierwszym w Warszawie budynkiem z żelbetonu. Do momentu oddania do użytku w 1934 r. wysokościowca Prudential przy placu Napoleona (obecnie plac Powstańców Warszawy) również najwyższym budynkiem stolicy – mierzyła 51,5 m.


Na początku niemieckiej okupacji w budynku PAST-y okupanci zorganizowali centralę łączności Wehrmachtu. W budynku zainstalowano specjalną linię telefoniczną Warszawa-Berlin i łączono bezpośrednio rozmowy z dowództwem na froncie wschodnim.


W sierpniu 1944 r. załoga niemiecka w gmachu PAST-y składała się ze 157 żołnierzy i funkcjonariuszy SS-Postschutz (straż pocztowa). Pierwsze próby zdobycia budynku zakończyły się fiaskiem i stratami wśród atakujących powstańców. Wysokość budynku i masywna konstrukcja utrudniały zdobycie obiektu. Z wysokich pięter Niemcy ostrzeliwali z broni maszynowej całe Śródmieście. Dowódca Batalionu AK "Kiliński" rtm. Henryk Roycewicz "Leliwa" zdecydował, że 20 sierpnia w nocy rozpocznie się decydujący szturm na obiekt.


Atak rozpoczął się o godzinie 2.30 zdetonowaniem ładunku wybuchowego na trzecim piętrze. Nad rumowiskiem przerzucono kładkę, po której do budynku wdarło się kilkunastu powstańców z miotaczem ognia. Pierwszy szturm się nie powiódł. Ponownie zaatakowano z tyłu budynku, od strony ul. Bagno. Przełomem okazało się podpalenie budynku, do czego powstańcy wykorzystali motorową pompę strażacką na pierwszym piętrze domu naprzeciwko PAST-y.


Powstańcy zdobyli gmach ok. godz. 15.00. W walce poległo co najmniej 17 powstańców, 10 odniosło rany. Straty niemieckie szacuje się na 36 zabitych. Do niewoli trafiło 121 Niemców.


Budynek PAST-y to dziś serce powstańczej tradycji. Przy wejściu jest 17 tablic nawiązujących do wydarzeń z II wojny światowej. W 2003 r. na budynku zamontowano upamiętniający Powstanie Warszawskie znak Polski Walczącej.(PAP)


Autor: Maciej Replewicz


mr/ joz/


Kraj i świat

2024-06-23, godz. 16:20 Białystok/ Doroczne Święto Kultury Białoruskiej Ponad 20 zespołów, solistów i chórów prezentuje swoje dokonania na dorocznym Święcie Kultury Białoruskiej, które w niedzielę po południu odbywa się… » więcej 2024-06-23, godz. 16:10 Pomorskie/ Ruch wahadłowy po wypadku na dk91 w Gręblinie Po wypadku na drodze krajowej nr 91 w Gręblinie między Gniewem a Tczewem wprowadzono ruch wahadłowy. W wypadku zostały ranne trzy osoby - informuje GDDKiA. » więcej 2024-06-23, godz. 16:10 2. Ekstraliga żużlowa - Polonia - Wilki 59:31 Abramczyk Polonia Bydgoszcz - Cellfast Wilki Krosno 59:31. Punkt bonusowy dla Polonii, która w 1. rundzie przegrała w Krośnie 42:48. Punkty: Abramczyk… » więcej 2024-06-23, godz. 16:00 Włochy/ Na Capri wróciła woda i niektórzy turyści, wielu zrezygnowało z przyjazdu Po sobotniej awarii na włoskiej wyspie Capri jest już woda i wrócili niektórzy turyści, ale straty dla wizerunku tej turystycznej perły są ogromne - podkreślają… » więcej 2024-06-23, godz. 15:50 Turniej WTA w Berlinie - pierwszy w tym roku tytuł Amerykanki Peguli Jessica Pegula zdobyła pierwszy tytuł w tym roku, wygrywając turniej WTA 500 na kortach trawiastych w Berlinie. Amerykańska tenisistka w finale pokonała Rosjankę… » więcej 2024-06-23, godz. 15:40 Beskidy/ Wisła ogłosiła przetarg na wykonanie budynku muzeum narciarstwa Przetarg na wykonanie budynku Beskidzkiego Centrum Narciarstwa im. Adama Małysza ogłosiło miasto Wisły. Obiekt powstać ma w parku w centrum kurortu. Samorząd… » więcej 2024-06-23, godz. 15:30 ME 2024 - Piątek: wyjedziemy bogatsi o cenne doświadczenie Krzysztof Piątek przyznał, że reprezentacja Polski, która już po dwóch meczach straciła szansę wyjścia z grupy D mistrzostw Europy, wyjedzie bogatsza… » więcej 2024-06-23, godz. 15:20 Aeroklub Śląski: przyczynę wstrzymania ruchu na lotnisku Muchowiec wyjaśni zespół bezpieczeństw lotniczego (akt… Zespół bezpieczeństwa lotniczego wyjaśni przyczynę całkowitego wstrzymania ruchu lotniczego na lotnisku Muchowiec w Katowicach - poinformował w niedzielę… » więcej 2024-06-23, godz. 15:20 LN siatkarek - Polki z brązowym medalem po zwycięstwie nad Brazylią 3:2 (opis) Polskie siatkarki zdobyły w Bangkoku brązowy medal Ligi Narodów. W meczu o trzecie miejsce pokonały Brazylię 3:2 (25:21, 26:28, 25:21, 19:25, 15:9) i tym… » więcej 2024-06-23, godz. 15:10 Wimbledon - nie wystąpi dwukrotny triumfator Murray Były lider światowego rankingu tenisistów Andy Murray nie wystąpi w rozpoczynającym się 1 lipca wielkoszlemowym turnieju Wimbledon w Londynie. Brytyjczyk… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »