Radio Opole » Kraj i świat
2023-08-20, 07:10 Autor: PAP

20 sierpnia w Warszawie odbędą się obchody 79. rocznicy zdobycia PAST-y przez powstańców

20 sierpnia w Warszawie na ul. Zielnej 39 odbędą się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę zdobycia przez żołnierzy Batalionu AK "Kiliński" obsadzonego przez Niemców budynku PAST-y. Był to jeden z największych sukcesów Powstania Warszawskiego.

Obchody rozpoczną się o godz. 10.00 złożeniem kwiatów budynkiem "małej PAST-y" przy ul. Pięknej 19. Godzinę później w kościele Wszystkich Świętych zostanie odprawiona msza święta w intencji płk. Henryka Roycewicza "Leliwy", dowódcy Batalionu AK "Kiliński" i jego żołnierzy.


O 12.15 odbędą się uroczystości przed tablicą upamiętniającą powstańców warszawskich poległych w zdobyciu budynku PAST-y przy ul. Zielnej 39.


Organizatorami obchodów jest Światowy Związek Żołnierzy AK i Ogólnokrajowe Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Batalionu "Kiliński". Honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezydent m.st. Warszawy.


Siedzibę Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST) przy ul. Zielnej 39 w Warszawie zbudowano w latach 1906-1908 według projektu Bronisława Brochwicz-Rogoyskiego. Była pierwszym w Warszawie budynkiem z żelbetonu. Do momentu oddania do użytku w 1934 r. wysokościowca Prudential przy placu Napoleona (obecnie plac Powstańców Warszawy) również najwyższym budynkiem stolicy – mierzyła 51,5 m.


Na początku niemieckiej okupacji w budynku PAST-y okupanci zorganizowali centralę łączności Wehrmachtu. W budynku zainstalowano specjalną linię telefoniczną Warszawa-Berlin i łączono bezpośrednio rozmowy z dowództwem na froncie wschodnim.


W sierpniu 1944 r. załoga niemiecka w gmachu PAST-y składała się ze 157 żołnierzy i funkcjonariuszy SS-Postschutz (straż pocztowa). Pierwsze próby zdobycia budynku zakończyły się fiaskiem i stratami wśród atakujących powstańców. Wysokość budynku i masywna konstrukcja utrudniały zdobycie obiektu. Z wysokich pięter Niemcy ostrzeliwali z broni maszynowej całe Śródmieście. Dowódca Batalionu AK "Kiliński" rtm. Henryk Roycewicz "Leliwa" zdecydował, że 20 sierpnia w nocy rozpocznie się decydujący szturm na obiekt.


Atak rozpoczął się o godzinie 2.30 zdetonowaniem ładunku wybuchowego na trzecim piętrze. Nad rumowiskiem przerzucono kładkę, po której do budynku wdarło się kilkunastu powstańców z miotaczem ognia. Pierwszy szturm się nie powiódł. Ponownie zaatakowano z tyłu budynku, od strony ul. Bagno. Przełomem okazało się podpalenie budynku, do czego powstańcy wykorzystali motorową pompę strażacką na pierwszym piętrze domu naprzeciwko PAST-y.


Powstańcy zdobyli gmach ok. godz. 15.00. W walce poległo co najmniej 17 powstańców, 10 odniosło rany. Straty niemieckie szacuje się na 36 zabitych. Do niewoli trafiło 121 Niemców.


Budynek PAST-y to dziś serce powstańczej tradycji. Przy wejściu jest 17 tablic nawiązujących do wydarzeń z II wojny światowej. W 2003 r. na budynku zamontowano upamiętniający Powstanie Warszawskie znak Polski Walczącej.(PAP)


Autor: Maciej Replewicz


mr/ joz/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 16:30 ME 2024 - Słowenia - Serbia 1:0 (bramka) Grupa C: Słowenia - Serbia 1:0 w 69. min. Bramki: 1:0 Zan Karnicnik (69). Żółta kartka - Serbia: Filip Mladenovic, Sasa Lukic. Sędzia: Istvan Kovacs… » więcej 2024-06-20, godz. 16:30 Prognoza pogody na 21 i 22 czerwca W piątek południowo-zachodnia Europa będzie pod wpływem wyżu. Również od Skandynawii po środkowo-wschodnią Europę będzie rozciągać się obszar podwyższonego… » więcej 2024-06-20, godz. 16:20 Ekstraklasa siatkarzy – reprezentant Argentyny w Jastrzębskim Węglu Reprezentacyjny argentyński przyjmujący Luciano Vicentin został siatkarzem mistrza Polski Jastrzębskiego Węgla. Trenerem jastrzębian jest selekcjoner kadry… » więcej 2024-06-20, godz. 16:20 Forum Bezpieczeństwa Morskiego: nie tylko wojsko, nie tylko Bałtyk Bałtyk to potencjalne pole konfliktu między NATO i Rosją, która postrzega to morze jako swoją strefę wpływu; kwestii bezpieczeństwa morskiego Polski nie… » więcej 2024-06-20, godz. 16:10 Sporty, które zyskują popularność w 2024 roku (MediaRoom) W 2024 roku wiele sportów zyskało popularność. Niektóre cieszą się szczególnym powodzeniem, stając w szeregu obok klasycznych dyscyplin sportowych. Wśród… » więcej 2024-06-20, godz. 16:10 Watykan/ Papież: nie odwracajmy wzroku od uchodźców Papież Franciszek zaapelował, by nie zapominać o dramacie uchodźców i nie odwracać od nich wzroku. Watykan opublikował wpis papieża w mediach społecznościowych… » więcej 2024-06-20, godz. 16:10 Agora stała się posiadaczem 100 proc. udziałów Eurozet Grupa Medialna Agora kupiła pozostałe 49 proc. udziałów Eurozetu, właściciela m.in. Radia Zet, w ten sposób stając się właścicielem 100 proc. udziałów… » więcej 2024-06-20, godz. 16:10 PAH w Światowym Dniu Uchodźcy: od 2014 r. liczba uchodźców na świecie wzrosła trzykrotnie Jeszcze nigdy tak wielu ludzi nie zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów. Od 2014 r. liczba uchodźców na świecie wzrosła trzykrotnie - według prognoz… » więcej 2024-06-20, godz. 16:10 Rewizja Zielonego Ładu; negocjacje budżetowe, rozszerzenie UE i kwestie bezpieczeństwa wśród priorytetów delegacji… Rewizja Europejskiego Zielonego Ładu; negocjacje kolejnego wieloletniego budżetu UE, transformacja energetyczna, prawa kobiet, proces rozszerzenia UE oraz kwestie… » więcej 2024-06-20, godz. 16:00 Tumi rozpoczyna kampanię Tegra-Lite® I Alpha Bravo Jesień 2024 z udziałem zawodowego piłkarza Sona Heung-Mina (Me… Najnowsza Kampania Marki Pod Hasłem „Stworzone Dla Chwil, Które Nas Kształtują” (Made for Moments that Make Us), odsłania kulisy podróży globalnego… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »