W Warszawie trwa wernisaż i uroczyste przekazanie Muzeum Wolnej Białorusi wystawy plakatów "Biało-czerwono-biały". W uroczystości bierze udział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, szef Służby Zagranicznej Arkady Rzegocki oraz żona Alesia Bialackiego, laureata Pokojowej Nagrody Nobla Natalia Pinczuk.

Szef MKiDN zaznaczył, że "wystawa jest kolejnym etapem współpracy pomiędzy naszymi wolnymi narodami w obszarze kultury". "Mamy obowiązek wspierać wszelkie inicjatywy kulturalne, ale ta nasza współpraca jest oczywiście znacznie szersza" - dodał.

"Jesteśmy razem - Polacy, Białorusini, Ukraińcy, Litwini - na przekór politycznym żądaniom i politycznej działalności Kremla. To jest tym bardziej ważne, że za dwa dni mamy święto narodowe Białorusi - Dzień Wolności. Obchodzimy go wspólnie, ponieważ wolność naszych narodów jest także gwarancją powodzenia rozwoju całej Europy" – podkreślił szef resortu kultury.

Piotr Gliński przypomniał, że "polskie państwo od samego początku wspiera dążenia narodu białoruskiego do uzyskania pełnej suwerenności państwowej". "Będziemy wspierali do osiągnięcia sukcesu" - zapewnił. Zaznaczył również, że "dzisiaj jesteśmy także myślami z więźniami politycznymi". "Nie ma zgody na te prześladowania i nigdy nie spoczniemy w wysiłkach o uwolnienie więźniów politycznych i Białorusi od reżimu Łukaszenki" - podkreślił.

W ocenie szefa resortu kultury, "walka o wolność na Białorusi odnosi sukcesy". "To nie jest tak, że sytuacja jest beznadziejna, choć jest ona bardzo trudna i dramatyczna, co się przejawia w losach indywidualnych osób, które cierpią, które są prześladowane" – powiedział.

"Widzimy to, że instytucje wolnej Białorusi się rozwijają. Muzeum Wolnej Białorusi jest doskonałym przykładem, może najważniejszej, walki, której się boją dyktatorzy - Łukaszenka i Putin – a mianowicie walki w obszarze kultury" – podkreślił szef MKiDN.

Zaznaczył, że "kultura jest naszą bronią najważniejszą, chociaż oczywiście pamiętamy także, że te argumenty bezpośrednie, które Putin i Łukaszenka rozumieją, są w innym obszarze". "Te inne obszary także są wspólnie wspierane" – zapewnił.

"Nasze narody nie dadzą się pokonać. Wolne narody - polski, białoruski, ukraiński, litewski i wiele innych narodów europejskich - nie dadzą się pokonać przez reżimy Łukaszenki i Putina" – podkreślił Piotr Gliński.

"Fakt, że Łukaszenka nie zaangażował się w pełnej skali w poparcie Putina w wojnie w Ukrainie, jest ewidentnym sukcesem białoruskiej opozycji i wsparcia wolnych narodów dla Białorusi" - ocenił. "Oni się boją tego, że tu jest ta wystawa, boją się nieżelaznych instytucji i inicjatyw w obszarze kultury i edukacji. Oni się boją wolnych narodów" – powiedział. "I dobrze, że się boją, bo ich czas jest policzony i nie ustaniemy wszyscy w naszej walce o wolność na Białorusi i wszędzie tam, gdzie dyktatorzy zagrażają wolności i suwerenności" – podkreślił szef MKiDN.

Wystawę "Biało-czerwono-biały" tworzą plakaty nawiązujące do mobilizacji społeczeństwa białoruskiego na rzecz demokratycznych przemian, która była bezpośrednim następstwem sfałszowanych wyborów prezydenckich z 9 sierpnia 2020 r. Wystawa swoją premierową ekspozycję miała w plenerowej galerii Muzeum Łazienek Królewskich w drugą rocznicę białoruskich wyborów, 9 sierpnia 2022 r. Potem w sierpniu i wrześniu ubiegłego roku w ramach kampanii outdoorowej można było ją zobaczyć na ponad 100 podświetlonych wiatach przystankowych w różnych lokalizacjach Warszawy, w tym w ścisłym centrum oraz w kluczowych ciągach komunikacyjnych.

W kolejnych miesiącach ekspozycja, bezpłatnie udostępniona w formie elektronicznej na stronie Narodowego Centrum Kultury była pobierana i eksponowana w różnych miastach i miejscowościach w Polsce, ale też w europejskich stolicach. 8 grudnia 2022 r. plakaty towarzyszyły spotkaniu opłatkowemu Prezydenta RP Andrzeja Dudy z Białorusinami przebywającymi w Polsce oraz Swiatłaną Cichanouską, liderką białoruskiej opozycji, które odbyło się w Belwederze.

Wystawa jest efektem międzynarodowego konkursu na plakat poświęcony demokratycznym dążeniom społeczeństwa białoruskiego w l. 2020 – 2022, zorganizowanego w lipcu br. przez Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwem Spraw Zagranicznych, który spotkał się z dużym zainteresowaniem. Wsparcia dla projektu udzieliła Swiatłana Cichanouska, liderka białoruskiej opozycji. Finalnie komisja konkursowa oceniła 243 prace odznaczające się wyrównanym, wysokim poziomem artystycznym. Ekspozycję tworzą prace nagrodzone i wyróżnione w konkursie za ciekawe rozwiązania koncepcyjne i typograficzne oraz skłaniającą do refleksji metaforykę.

Wystawa jest elementem tegorocznego Dnia Wolności, patriotycznego święta, które celebruje białoruska społeczność w Polsce. W sobotę 25 marca - w 105. rocznicę proklamowania w 1918 r. niepodległego państwa: Białoruskiej Republiki Ludowej o godzinie 13. białoruscy organizatorzy zapraszają nie tylko swoich rodaków, ale też polskich sympatyków na marsz, który wyruszy z Placu Zamkowego w Warszawie, a następnie wiec i koncert na Placu Konstytucji, transmitowane na żywo przez telewizję Biełsat.

Muzeum Wolnej Białorusi, zlokalizowane przy ul. Foksal 11 w Warszawie, to przedsięwzięcie realizowane w Polsce przez fundację "Białoruś Przyszłości", powołaną przez Narodowy Zarząd Antykryzysowy pod przewodnictwem Pawła Łatuszki - zastępcy szefa Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego Białorusi Swiatłany Cichanouskiej.

Muzeum zostało oficjalnie otwarte w połowie lipca 2022 r. W tym czasie stało jednym z najpopularniejszych miejsc dla społeczności białoruskiej w Warszawie, wielofunkcyjną przestrzenią, o funkcjach muzealnych, gdzie organizowane są także wydarzenia kulturalne i edukacyjne oraz spotkania i debaty społeczno-polityczne. Ważnym obszarem pracy muzeum jest także gromadzenie eksponatów muzealnych związanych z walką Białorusinów z dyktatorskim reżimem Łukaszenki. (PAP)

Autorki: Anna Kruszyńska, Katarzyna Krzykowska

akr/ ksi/ dki/