Pakiet Wodorowo-Gazowy ma stworzyć ramy dla rozwoju branży niskoemisyjnego i zielonego wodoru w UE. Zielonego, czyli takiego, który nie powstaje na skutek wydobycia paliw kopalnych, ale z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Nowe regulacje obecnie procedowane są w PE. Stanowisko negocjacyjne w tej sprawie musi zająć też Rada, czyli państwa członkowskie.

Buzek prognozuje jednak, że Rada nie przyjmie tego stanowiska w czasie sprawowania prezydencji w UE przez Szwecję, ale być może w drugim półroczu tego roku, gdy prezydencję z rąk Sztokholmu przejmie Hiszpania.

Zdaniem byłego premiera z przyjęciem nowych przepisów nie można jednak czekać, bo to ogromna szansa dla Unii Europejskiej. Co więcej, sektor zielonego wodoru zamierzają rozwijać m.in. USA, a środki na ten cel mają pochodzić z ogromnego zastrzyku amerykańskich rządowych pieniędzy, które uruchomi ustawa Inflation Reduction Act.

„W amerykańskiej Inflation Reduction Act w gruncie rzeczy chodzi o zieloną energię. Amerykanie chcą ratować swój przemysł i sektor transportowy właśnie z wykorzystaniem zielonego wodoru. To jest klucz do zwycięstwa w globalnych zmaganiach gospodarczych” – wskazuje Buzek.

W opinii Buzka reakcją Unii Europejskiej na amerykański zastrzyk gotówki powinno być dobre prawo. Temu ma służyć rozporządzenie dot. zielonego wodoru. „Wodór to technologia przeszłości. Nie ma od tego odwrotu, a Unia Europejska musi zdążyć na ten pociąg. Dlatego przepisy dla rozwoju tej branży muszą zostać przyjęte w Brukseli jak najszybciej” – powiedział na spotkaniu z korespondentami w Brukseli.

Jak podkreśla, są sektory w UE, w przypadku których produkcja prądu z OZE będzie niewystarczająca. Takimi sektorami są m.in. przemysł stalowy, przemysł chemiczny, transport morski, transport lotniczy, a nawet ciężki transport drogowy. „W tych sektorach jedynym rozwiązaniem dzisiaj jest właśnie wodór” – tłumaczy.

Buzek podkreśla, że wodór to również ogromna szansa dla polskiej gospodarki. Jak tłumaczy, Polska jest obecnie trzecim największym jego producentem w UE i piątym na świecie, ale jest to niestety wodór z paliw kopalnych.

„Emisje CO2 powstające w procesie jego produkcji są gigantyczne. Dlatego trzeba postawić na zielony wodór, który produkowany jest z energii odnawialnej. Przyszłość energetyki to zielony prąd i zielony wodór. Docelowo te źródła będą odpowiadały za 95 proc. rynku nośników energii” – powiedział.

W rozwoju sektora zielonego wodoru kluczowa będzie infrastruktura do jego przesyłu. „Dwie spośród sześciu głównych linii przesyłowych wodoru mają przebiegać przez Polskę, ze Skandynawii w stronę mórz Adriatyckiego i Czarnego oraz na kierunku wschód-zachód. Będziemy przebudowywać rurociągi gazowe na wodorowe. To ogromna szansa dla polskiej gospodarki” – wskazał były premier.

Buzek podkreśla, że ogromną zaletą wodoru jest możliwość magazynowania za jego pomocą energii elektrycznej. „W przypadku nadpodaży energii ze źródeł odnawialnych można produkować dzięki elektrolizie wodór, a potem ze zmagazynowanego wodoru w sytuacji zwiększonego popytu poprzez ogniwa paliwowe można produkować z niego prąd. To jest ważna cecha wodoru” – tłumaczy.

Procedowany pakiet ma skutkować synergią między rynkami gazu ziemnego i wodoru, również w kontekście wspólnego planowania nowej infrastruktury czy zmiany sposobu wykorzystania istniejących rurociągów - z przesyłu gazu na przesył wodoru (tzw. repurpousing). Cel to utworzenie ogólnoeuropejskiej sieci infrastruktury transportu wodoru.

Przepisy mają umożliwić tzw. subsydiowanie skrośne między użytkownikami infrastruktury gazu ziemnego i infrastruktury wodorowej - kluczowe zwłaszcza dla krajów takich jak Polska, gdzie możliwości wspierania inwestycji w sieć wodorową z budżetu państwa są ograniczone.

Pakiet zakłada wykluczenie, z powodu rosyjskiej inwazji na Ukrainę, jakiegokolwiek importu gazu ziemnego, gazów odnawialnych i niskoemisyjnych (w tym - wodoru) z Rosji do państw UE.

Przewiduje też zwiększenie przejrzystości kontraktów na dostawy gazu o wolumenie powyżej 5TWh/rok (obowiązek notyfikowania ich w Komisji Europejskiej przed podpisaniem).

Pakiet obejmuje też biometan (zgodnie z REPowerEU unijny cel produkcji tego gazu rocznie to w 2030 r. 35 mld m. sześc.). Państwa członkowskie mają stworzyć krajowe strategie rozwoju zrównoważonej produkcji biometanu oparte na opracowanych wcześniej mapach obszarów z największym potencjałem takiej produkcji. Wprowadzono ponadto możliwość obniżania kosztów przyłączania do sieci instalacji produkujących gazy odnawialne - dziś te opłaty są jedną z głównych barier hamujących rozwój produkcji biometanu w Unii.

Przewidziano wsparcie dla wodoru i gazów odnawialnych w regionach górniczych i wykorzystanie potencjału regionów UE takich jak Śląsk i Zagłębie do rozwoju zielonej gospodarki wodorowej.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

luo/ mms/