Radio Opole » Kraj i świat
2023-02-09, 08:40 Autor: PAP

Szefowie MON i IPN złożyli kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary Zbrodni Wołyńskiej

Wicepremier, szef MON Mariusz Błaszczak oraz prezes IPN Karol Nawrocki złożyli kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary Zbrodni Wołyńskiej w 80. rocznicę pierwszej masowej zbrodni na polskiej ludności dokonanej w kolonii Parośla I na Wołyniu przez Ukraińską Powstańczą Armię.

O złożeniu przez szefa MON oraz prezesa IPN kwiatów poinformowano w mediach społecznościowych resortu obrony.


9 lutego 1943 r. oddział Hryhorija Perehijniaka "Dowbeszki-Korobki", uznany za pierwszą sotnię UPA, dokonał w kolonii Parośla I na Wołyniu masakry polskich mieszkańców, zabijając ok. 150 osób, w tym dzieci. Zbrodnia ta była pierwszym masowym mordem, jakiego dokonała Ukraińska Powstańcza Armia.


Oddział "Dowbeszki-Korobki" wszedł do liczącej ok. 150 mieszkańców Parośli, przedstawiając się jako oddział partyzantki sowieckiej. Zażądali jedzenia oraz alkoholu. Przez kilka godzin świętowali i dopiero wtedy rozpoczęli dokonywanie morderstw. Mieszkańców przekonano, by położyli się na podłodze w swoich domach i pozwolili się związać. Dzięki temu mieliby uniknąć podejrzenia i zemsty Niemców za "dobrowolne" goszczenie i karmienie partyzantów. "Nawet jeśli niektórzy Polacy mieli wątpliwości co do intencji +sowieckich partyzantów+, to i tak sterroryzowani nie byli w stanie stawiać oporu" - pisze Grzegorz Motyka w książce "Od rzezi wołyńskiej do akcji +Wisła+". Związanych Polaków zamordowano siekierami, nie oszczędzając kobiet i dzieci. Po opuszczeniu Parośli zbrodniarze z UPA 10 lutego zamordowali piętnastu mieszkańców Tuptyna koło Antonówki nad Horyniem.


Najmłodsza z ofiar zbrodni w Parośli miała kilkanaście miesięcy. Z rzezi ocalało 12 rannych osób. Wieś nie została spalona, lecz pozostała opustoszała aż do lipca 1943 r. Dopiero wówczas została podpalona wraz z innymi polskimi miejscowościami. Dziś Paroślę porasta las. Jedynym śladem są prostokątne pagórki w miejscach dawnych zabudowań.


Zamordowani zostali pochowani we wspólnym grobie. Na kurhanie masowej mogiły w 1974 r. miejscowy Ukrainiec Anton Dorofijewicz Kowalczuk wzniósł pamiątkowy krzyż z informacją, że zbrodni dokonali jego rodacy. Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę obok krzyża ustawiono tablicę, na której wymieniono nazwiska wymordowanych rodzin. "Za nimi trudy, za nimi męka… Tym co na zawsze odeszli – Pamięć Święta" – głosi upamiętniający ich napis.


Odpowiedzialny za zbrodnię Perehijniak zginął już 22 lutego 1943 r. w Wysocku na Wołyniu w starciu z Niemcami. Była to konsekwencja dokonanego przez niego ataku na posterunek żandarmerii niemieckiej i ich kolaborantów we Włodzimiercu w nocy z 7 na 8 lutego 1943 r.


W kolejnych miesiącach Ukraińska Powstańcza Armia, kierowana na Wołyniu przez Dmytrę Kljaczkiwśkiego ("Kłym Sawur") i Iwana Łytwyńczuka ("Dubowyj") dokonywała masowych zbrodni ludobójstwa na ludności polskiej. Zabijano nierzadko z niebywałym okrucieństwem. W mordowaniu Polaków brała również udział okoliczna ludność ukraińska, bywało, że pod przymusem. Były też przypadki ratowania Polaków przez Ukraińców, narażających w ten sposób swoje życie.


Do największego nasilenia mordów doszło 11 i 12 lipca 1943 r. Ataków dokonano wówczas w 150 miejscowościach powiatów włodzimierskiego, horochowskiego i kowelskiego. Zabijano również ludzi zgromadzonych na mszy w kościołach. Tak było m.in. w Kisielinie i Porycku.


Do największych masakr ludności polskiej dokonanych przez UPA na Wołyniu doszło m.in. w Janowej Dolinie (ok. 600 zabitych), Woli Ostrowieckiej (572-620 zabitych), Ostrówkach (476-520 zabitych). Według Ewy i Władysława Siemaszków, badaczy zbrodni ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu, w latach 1943-1944 zamordowanych zostało co najmniej 33 tys. Polaków, lecz najbardziej prawdopodobna liczba ofiar wynosi 50-60 tys.


Masowych mordów na Polakach dokonywała UPA na ludności polskiej także na terenach dawnej Galicji Wschodniej (do 1939 r. województwa lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie). Zaczęły one narastać od lutego 1944 r. Do akcji wypędzania Polaków, palenia wsi połączonego z mordowaniem mieszkańców UPA przystąpiła wiosną 1944 r. Zbrodni dokonano m.in. w Podkamieniu (100–150 zabitych), Berezowicy Małej (130 ofiar), Lipnikach (180 ofiar). Oprócz UPA zbrodni na Polakach dopuszczali się Ukraińcy z 4. pułku policyjnego SS (m.in. w Hucie Pieniackiej - ok. 1 tys. ofiar, w Chodaczkowie Wielkim – 832 zamordowanych).(PAP)


Autorzy: Anna Kruszyńska, Michał Szukała


akr/ szuk/ dki/


Kraj i świat

2024-06-26, godz. 12:30 Sejm/ Gawkowski do PiS: przez 8 lat doprowadziliście do sytuacji, w której ludzie biednieli Przez 8 lat rządów doprowadziliście do sytuacji, w której ludzie biednieli. Wstydźcie się, że macie czelność mówić Polakom, że my źle rządzimy -… » więcej 2024-06-26, godz. 12:30 Projekt nowelizacji ustanawiającej podstawę prawną dla utworzenia Komitetu ds. Cyfryzacji trafił do RCL Projekt nowelizacji wprowadzający podstawę prawną dla utworzenia Komitetu ds. Cyfryzacji pojawił się na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Celem nowelizacji… » więcej 2024-06-26, godz. 12:30 Turcja/ Prezydent zaapelował do krajów regionu o wsparcie Libanu na tle napięć z Izraelem Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan wyraził w środę solidarność z Libanem na tle narastających napięć tego państwa w relacjach z Izraelem i zaapelował… » więcej 2024-06-26, godz. 12:30 Żukowska: projekt ustawy o związkach partnerskich będzie w lipcu w Sejmie Przewodnicząca klubu Nowej Lewicy Anna Maria Żukowska powiedziała w czwartek, że projekt dotyczący związków partnerskich będzie projektem rządowym i najpewniej… » więcej 2024-06-26, godz. 12:20 Woś o wniosku ws. immunitetu: ma charakter represji politycznej wobec posła opozycji To absolutnie kuriozalny wniosek, który jest kompromitujący dla prokuratury i ma charakter represji politycznej wobec posła opozycji - powiedział w środę… » więcej 2024-06-26, godz. 12:20 Powiat bielski wesprze w tym roku 21 jednostek OSP; pozostałe 21 - w 2025 roku Wsparcie dla gmin na dofinansowanie ochotniczych straży pożarnych zapowiedział powiat bielski. Starosta Andrzej Płonka poinformował, że powiat w tym roku… » więcej 2024-06-26, godz. 12:20 W. Brytania/ Resort obrony: powrót zrekrutowanych więźniów budzi w Rosji obawy Niektórzy deputowani do rosyjskiej Dumy Państwowej wyrazili niedawno obawy w związku z zagrożeniem dla prawa i porządku, jakie stanowią powracający byli… » więcej 2024-06-26, godz. 12:20 Białystok/ Festiwal Podlaska Oktawa Kultur startuje 25 lipca Koncerty kilkunastu zespołów folkowych i folklorystycznych z kraju i zagranicy złożą się na tegoroczną 16 edycję festiwalu Podlaska Oktawa Kultur, który… » więcej 2024-06-26, godz. 12:20 USA/ Biden ułaskawi tysiące byłych żołnierzy skazanych za homoseksualny seks Prezydent USA Joe Biden zapowiedział w środę 'naprawienie historycznych krzywd' poprzez umożliwienie ułaskawienia żołnierzy skazanych za homoseksualny seks… » więcej 2024-06-26, godz. 12:10 Zachodniopomorskie/ 400 tys. zł z Pomerania Film na sześć „regionalnych” produkcji filmowych Film fabularny, trzy dokumenty i dwie animacje otrzymają dofinansowanie z Zachodniopomorskiego Funduszu Filmowego Pomerania Film. 100 tys. zł przyznano twórcy… » więcej
10111213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »