Radio Opole » Kraj i świat
2023-02-09, 08:40 Autor: PAP

Szefowie MON i IPN złożyli kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary Zbrodni Wołyńskiej

Wicepremier, szef MON Mariusz Błaszczak oraz prezes IPN Karol Nawrocki złożyli kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary Zbrodni Wołyńskiej w 80. rocznicę pierwszej masowej zbrodni na polskiej ludności dokonanej w kolonii Parośla I na Wołyniu przez Ukraińską Powstańczą Armię.

O złożeniu przez szefa MON oraz prezesa IPN kwiatów poinformowano w mediach społecznościowych resortu obrony.


9 lutego 1943 r. oddział Hryhorija Perehijniaka "Dowbeszki-Korobki", uznany za pierwszą sotnię UPA, dokonał w kolonii Parośla I na Wołyniu masakry polskich mieszkańców, zabijając ok. 150 osób, w tym dzieci. Zbrodnia ta była pierwszym masowym mordem, jakiego dokonała Ukraińska Powstańcza Armia.


Oddział "Dowbeszki-Korobki" wszedł do liczącej ok. 150 mieszkańców Parośli, przedstawiając się jako oddział partyzantki sowieckiej. Zażądali jedzenia oraz alkoholu. Przez kilka godzin świętowali i dopiero wtedy rozpoczęli dokonywanie morderstw. Mieszkańców przekonano, by położyli się na podłodze w swoich domach i pozwolili się związać. Dzięki temu mieliby uniknąć podejrzenia i zemsty Niemców za "dobrowolne" goszczenie i karmienie partyzantów. "Nawet jeśli niektórzy Polacy mieli wątpliwości co do intencji +sowieckich partyzantów+, to i tak sterroryzowani nie byli w stanie stawiać oporu" - pisze Grzegorz Motyka w książce "Od rzezi wołyńskiej do akcji +Wisła+". Związanych Polaków zamordowano siekierami, nie oszczędzając kobiet i dzieci. Po opuszczeniu Parośli zbrodniarze z UPA 10 lutego zamordowali piętnastu mieszkańców Tuptyna koło Antonówki nad Horyniem.


Najmłodsza z ofiar zbrodni w Parośli miała kilkanaście miesięcy. Z rzezi ocalało 12 rannych osób. Wieś nie została spalona, lecz pozostała opustoszała aż do lipca 1943 r. Dopiero wówczas została podpalona wraz z innymi polskimi miejscowościami. Dziś Paroślę porasta las. Jedynym śladem są prostokątne pagórki w miejscach dawnych zabudowań.


Zamordowani zostali pochowani we wspólnym grobie. Na kurhanie masowej mogiły w 1974 r. miejscowy Ukrainiec Anton Dorofijewicz Kowalczuk wzniósł pamiątkowy krzyż z informacją, że zbrodni dokonali jego rodacy. Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę obok krzyża ustawiono tablicę, na której wymieniono nazwiska wymordowanych rodzin. "Za nimi trudy, za nimi męka… Tym co na zawsze odeszli – Pamięć Święta" – głosi upamiętniający ich napis.


Odpowiedzialny za zbrodnię Perehijniak zginął już 22 lutego 1943 r. w Wysocku na Wołyniu w starciu z Niemcami. Była to konsekwencja dokonanego przez niego ataku na posterunek żandarmerii niemieckiej i ich kolaborantów we Włodzimiercu w nocy z 7 na 8 lutego 1943 r.


W kolejnych miesiącach Ukraińska Powstańcza Armia, kierowana na Wołyniu przez Dmytrę Kljaczkiwśkiego ("Kłym Sawur") i Iwana Łytwyńczuka ("Dubowyj") dokonywała masowych zbrodni ludobójstwa na ludności polskiej. Zabijano nierzadko z niebywałym okrucieństwem. W mordowaniu Polaków brała również udział okoliczna ludność ukraińska, bywało, że pod przymusem. Były też przypadki ratowania Polaków przez Ukraińców, narażających w ten sposób swoje życie.


Do największego nasilenia mordów doszło 11 i 12 lipca 1943 r. Ataków dokonano wówczas w 150 miejscowościach powiatów włodzimierskiego, horochowskiego i kowelskiego. Zabijano również ludzi zgromadzonych na mszy w kościołach. Tak było m.in. w Kisielinie i Porycku.


Do największych masakr ludności polskiej dokonanych przez UPA na Wołyniu doszło m.in. w Janowej Dolinie (ok. 600 zabitych), Woli Ostrowieckiej (572-620 zabitych), Ostrówkach (476-520 zabitych). Według Ewy i Władysława Siemaszków, badaczy zbrodni ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu, w latach 1943-1944 zamordowanych zostało co najmniej 33 tys. Polaków, lecz najbardziej prawdopodobna liczba ofiar wynosi 50-60 tys.


Masowych mordów na Polakach dokonywała UPA na ludności polskiej także na terenach dawnej Galicji Wschodniej (do 1939 r. województwa lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie). Zaczęły one narastać od lutego 1944 r. Do akcji wypędzania Polaków, palenia wsi połączonego z mordowaniem mieszkańców UPA przystąpiła wiosną 1944 r. Zbrodni dokonano m.in. w Podkamieniu (100–150 zabitych), Berezowicy Małej (130 ofiar), Lipnikach (180 ofiar). Oprócz UPA zbrodni na Polakach dopuszczali się Ukraińcy z 4. pułku policyjnego SS (m.in. w Hucie Pieniackiej - ok. 1 tys. ofiar, w Chodaczkowie Wielkim – 832 zamordowanych).(PAP)


Autorzy: Anna Kruszyńska, Michał Szukała


akr/ szuk/ dki/


Kraj i świat

2024-06-17, godz. 13:50 UE/ Tusk uzgadnia z innymi liderami centroprawicy strategię na szczyt (krótka) Premier Donald Tusk wraz z innymi liderami Europejskiej Partii Ludowej (EPL) uzgadnia strategię na szczyt unijny poświęcony obsadzie najwyższych stanowisk… » więcej 2024-06-17, godz. 13:50 Dolnośląskie/ Prezes firmy odpowie za nielegalne składowanie odpadów w Czernikowicach Za niezgodnie z wydanym pozwoleniem składowanie odpadów w wyrobisku w Czernikowicach (Dolnośląskie) odpowie przed sądem prezes firmy Eko Hybryd Andrzej K… » więcej 2024-06-17, godz. 13:40 ME 2024 - Lewandowski trenuje już z piłką, lżejszy dzień kadrowiczów Robert Lewandowski, który z powodu kontuzji nie zagrał w niedzielnym meczu Euro 2024 z Holandią (1:2), trenował w poniedziałek z piłką, ale jeszcze z bandażem… » więcej 2024-06-17, godz. 13:40 Leszczyna: od poniedziałku codzienne raporty z monitorowania przypisywania leków Ministra zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że od poniedziałku działa system monitorowania przypisywania leków psychotropowych i narkotycznych; codziennie… » więcej 2024-06-17, godz. 13:30 26 czerwca komisja regulaminowa zajmie się wnioskiem o uchyleniem immunitetu Wosia (PiS) 26 czerwca sejmowa komisja regulaminowa rozpatrzy wniosek Prokuratora Krajowego o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej polityka Suwerennej… » więcej 2024-06-17, godz. 13:30 UE/ Kraje członkowskie przyjęły stanowisko negocjacyjne w sprawie nowelizacji dyrektywy o odpadach Państwa UE przyjęły stanowisko do negocjacji z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim w sprawie nowelizacji dyrektywy dotyczącej odpadów. Zakłada… » więcej 2024-06-17, godz. 13:30 Czechy/ Źródła: dziewięć osób rannych w wybuchu amunicji na poligonie (krótka2) Dziewięć osób zostało rannych w poniedziałek wskutek eksplozji amunicji na poligonie wojskowym Libava na wschodzie Czech - poinformowały źródła medyczne… » więcej 2024-06-17, godz. 13:20 Zapaśnicy z 25 krajów na starcie trzech turniejów w Warszawie (korekta) Zawodniczki i zawodnicy z 25 krajów z całego świata staną na starcie zbliżających się trzech turniejów zapaśniczych w Warszawie - Memoriałów Władysława… » więcej 2024-06-17, godz. 13:20 Leszczyna: placówki ze wszystkich województw dostaną w czerwcu środki za nadwykonania (krótka) Do końca czerwca placówki ze wszystkich województw dostaną środki za nadwykonania z pierwszego kwartału br. - przekazała w poniedziałek minister zdrowia… » więcej 2024-06-17, godz. 13:20 Leszczyna: dostawcy gabinetowych systemów nie zawsze nadążają za ich uszczelnianiem Mamy ok. 60 dostawców gabinetowych systemów, nie zawsze nadążają za uszczelnianiem i tym, by były wystarczająco bezpieczne. Centrum e-Zdrowia jest z nimi… » więcej
10111213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »