"To, czy Finlandia jest gotowa przystąpić do NATO bez Szwecji, to tak spekulacyjne pytanie, że nie można na nie odpowiedzieć" – przyznał Haavisto. Podkreślił, że na razie "nie dostrzeżono" postępów w ratyfikowaniu akcesji Finlandii i Szwecji przez Turcję.

Jeśli brać pod uwagę bezpieczeństwo regionu Morza Bałtyckiego, to mówimy również o bezpieczeństwie całej Skandynawii; to się nie zmieniło – dodał szef fińskiej dyplomacji.

Minister Billstrom w pełni podzielił te opinię. "Kwestia tureckiej ratyfikacji to sprawa Turcji; jesteśmy z Finlandią bliskimi sojusznikami" – powiedział szwedzki minister, podkreślając, że nie będzie komentował fińskiego wniosku akcesyjnego.

Podczas spotkania obaj ministrowie wyrazili współczucie dla ofiar trzęsienia ziemi w Turcji oraz Syrii. Billstrom podkreślił przy tym rolę Szwecji w kwestii koordynacji unijnej pomocy. Szwecja w tym półroczu sprawuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

Także prezydent Finlandii Sauli Niinisto, kierujący w praktyce fińską polityką zagraniczną, potwierdził, że celem Finlandii jest przystąpienie do NATO wspólnie ze Szwecją.

"W tej kwestii trzymamy się razem" – przyznał we wtorek prezydent po spotkaniu w Helsinkach z gubernator generalną Kanady Mary Simon. Niinisto podziękował Kanadzie za błyskawiczną ratyfikację protokołów akcesyjnych. Podkreślił przy tym znaczącą rolę dwóch krajów w budowie bezpieczeństwa w regionie Arktyki.

Finlandia i Szwecja złożyły wnioski akcesyjne do NATO w maju 2021 roku. Turcja wraz z Węgrami są jedynymi krajami, które nie ratyfikowały jeszcze rozszerzenia Sojuszu o te dwa państwa. Węgierski parlament – zdaniem ministra Haavisto – ma zająć się tym pod koniec lutego.

Największe zastrzeżenie odnośnie akcesji dwóch krajów nordyckich zgłaszała od początku Ankara. Dla wyrażenia poparcia domagała się zmiany polityki Helsinek i (w szczególności) Sztokholmu wobec separatystycznych organizacji kurdyjskich. Od szczytu NATO w Madrycie w połowie 2022 r. domagała się ekstradycji niektórych aktywistów.

W ostatnich tygodniach w związku z protestami antytureckimi w Szwecji oraz incydentami (wywieszenie kukły przedstawiającej tureckiego prezydenta Recepa Tayipa Erdogana przed sztokholmskim ratuszem czy spalenie Koranu przed turecką ambasadą), doszło do kryzysu w turecko-szwedzkich stosunkach dyplomatycznych, a Ankara oświadczyła, że nie poprze starań Szwecji o wejście do NATO. Erdogan w jednym ze swoich wystąpień dał do zrozumienia, że jest bardziej skłonny ratyfikować jedynie członkostwo Finlandii w NATO.

Z Helsinek Przemyław Molik (PAP)

pmo/ adj/