Nagrodę wręczono w niedzielę wieczorem w Filharmonii Łódzkiej podczas gali ósmej edycji Nagrody im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego - pierwszego rektora Uniwersytetu Łódzkiego, wybitnego polskiego filozofa, twórcy etyki niezależnej oraz koncepcji opiekuna spolegliwego, autora m.in. "Traktatu o dobrej robocie".

Pisarza i tłumacza Macieja Świerkockiego wyróżniono za jego publikację "Łódź Ulissesa", o której sam autor napisał, że to: "skromny, krótki przewodnik, mający za zadanie ułatwić czytelnikowi poruszanie się po nowym polskim przekładzie +Ulissesa+ Jamesa Joyce'a".

W imieniu Kapituły Nagrody im. T. Kotarbińskiego przyznanie Świerkockiemu lauru za najlepszą książkę humanistyczną uzasadniała prof. Anna Legeżyńska z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. "Wybraliśmy książkę, która niezupełnie odnosi się do naszego +tu i teraz+, która odnosi się do świata sytuacji, postaci, dzieł nieco odległych, a jednak znamiennych dla naszej cywilizacji" - podkreśliła.

"Wybraliśmy pracę, która wymagała przede wszystkim przemyślenia poważnych zjawisk, zinterpretowania rozmaitych źródłowych materiałów. Pracę, która jest wynikiem długoletniego badawczego wysiłku. Pracę nawiązującą do twórczości i życia pisarza, którego nazwisko (James Joyce - PAP) figuruje w kanonie, ale odbiór jego dzieł wymaga od czytelnika i kompetencji, i wiedzy, i wyobraźni" - mówiła prof. Legeżyńska. "Wybraliśmy książkę +Łódź Ulissesa+, której autorem jest Maciej Świerkocki, ale jest on również twórcą nowego, wydanego po dziesięcioleciach, przekładu +Ulissesa+, arcydzieła Jamesa Joyce'a" - zaznaczyła.

Prof. Legeżyńska zwróciła też uwagę na wyjątkowość nagrodzonej publikacji. "Autor poświęcił tej pracy - jak nas informuje - +siedem lat i osiemnaście godzin+. Nagradzamy go jednak za książkę niezwykłą, jakiej w naszej humanistyce jeszcze nie było. To dziennik tłumacza, dziennik - przyjaciel, rejestrujący żmudny proces przekładu jednego z najtrudniejszych i - jak się mówi - najbardziej nieczytanych arcydzieł. Myślę, że ta sytuacja się zmieni" - podsumowała.

Maciej Świerkocki podkreślił podczas odbierania nagrody, że towarzyszy mu wzruszenie, bo przyznano mu ją na jego alma mater - Uniwersytecie Łódzkim. "Tu kończyłem filologię angielską i filozofię. Obie te dyscypliny, jak się państwo domyślają, były niezwykle pomocne w pracy nad wyróżnioną książką" - mówił do uczestników gali. "Dedykuję tę pracę profesorowi Grzegorzowi Gaździe - mojemu wieloletniemu szefowi na kierunku kulturoznawstwo w dawnym Instytucie Teorii Literatury, Teatru i Filmu - który na tę książkę i przekład czekał. Niestety, zmarł właściwie na kilka miesięcy przed ich publikacją. Dziękuję Grzegorzu, byłeś nie tylko szefem, ale i przyjacielem " - podkreślił laureat Nagrody im. prof. T. Kotarbińskiego.

Maciej Świerkocki jest absolwentem anglistyki i filozofii Uniwersytetu Łódzkiego, pisarzem, krytykiem, scenarzystą i tłumaczem literatury anglojęzycznej. Napisał m.in.: powieść "Ziemia obiecana raz jeszcze" (1993), monografię "Postmodernizm - paradygmat nowej kultury" (1997) i eseje "Echa postmodernizmu" (2010). Był, wspólnie z żoną Anną Świerkocką, autorem scenariusza do filmu "Tam i z powrotem" (2001) ze znakomitą rolą Janusza Gajosa oraz współscenarzystą filmu "Sfora" (2002) - oba filmy i serial w reż. Wojciecha Wójcika. Oprócz "Ulissesa" Jamesa Joyce'a Świerkocki przełożył m.in.: "Bramy piekieł" - zbiór opowiadań różnych pisarzy (1991), "Król Jezus "(1995) Roberta Gravesa, "Jednoroczna wdowa" (1998) Johna Irvinga, "Ludzie Smileya" (1999) Johna le Carré'a, „Gertruda i Klaudiusz" (2001) Johna Updike'a, "Szkarłatny płatek i biały" (2006) Michela Fabera, "Krótka historia umarłych" (2008) Kevina Brockmeiera, „W ciemność" (2011) Cormaca McCarthy'ego, "Ścieżki północy" (2015) i "Nieznana terrorystka" (2018) Richarda Flanagana oraz "Tajny agent" (2018) Josepha Conrada, właśc. Józefa Konrada Korzeniowskiego. Książka "Łódź Ulissesa" i przekład legendarnej powieści Jamesa Joyce'a ukazały się w 2021 roku.

Piszącego po angielsku irlandzkiego pisarza Jamesa Joyce'a, urodzonego 2 lutego 1882 r. a zmarłego 13 stycznia 1941r., uważa się za jednego z najwybitniejszych pisarzy XX wieku. Jego "Ulisses" (1922) stał się ikoną literatury powszechnej. Powieść napisana jest jako tzw. świat zorganizowany. Jak to określił sam autor w rozmowie z Janem Parandowskim "Ulisses" to „epopeja nowoczesności”, „epopeja ciała”. Dzieło Joyce'a składa się z osiemnastu epizodów - eksperymentów, każdy napisany w innym stylu. Należy do najtrudniejszych w odbiorze powieści. "Ulisses", uznany niegdyś za "pornografię", był zakazany m.in. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Według wielu badań literaturoznawczych wiele osób podających się za czytelników "Ulissesa"...nie czytało powieści. (PAP)

Autor: Hubert Bekrycht

hub/ mir/