Radio Opole » Kraj i świat
2022-11-26, 07:10 Autor: PAP

Naukowcy z SGGW pracują nad roślinami uprawnymi odpornymi na pasożytnicze nicienie

Naukowcy z Instytutu Biologii Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie pracują nad roślinami uprawnymi, odpornymi lub tolerancyjnymi na porażenie nicieniami pasożytniczymi. Swoje wyniki pracy prezentują w "Nature".

Na łamach czasopisma „Nature” (https://doi.org/10.1038/s41467-022-33769-w) opisali oni wyniki swoich wieloletnich badań, które zaowocowały nowym podejściem do zagadnienia ochrony roślin porażanych przez pasożytnicze nicienie. Skupili się na niebadanych dotychczas aspektach interakcji biotroficznej pomiędzy rośliną a pasożytem.


Dr inż. Sławomir Janakowski i dr inż. Mirosław Sobczak z Katedry Botaniki SGGW, we współpracy z naukowcami z University of Bonn, Wageningen University, University of Cambridge, INRAE oraz University of California Davies, wykorzystali podejścia bioinformatyczne, genetyczne i biochemiczne, aby kompleksowo przeanalizować szlaki metaboliczne roślin uprawnych oraz pasożytujących na nich nicieni cystowych oraz zróżnicowaną ekspresję warunkujących je genów.


Jak wyjaśniają, jest to zupełnie nowe podejście do identyfikacji tzw. genów podatności na nicienie. Wyciszenie tych genów lub przeciwnie - doprowadzenie do ich nadekspresji - może prowadzić do otrzymania odmian roślin trwale odpornych na pasożyty lub tolerancyjnych na porażenie nimi.


Nicienie to zwierzęta bezkręgowe zamieszkujące wody lub gleby. Część z nich prowadzi pasożytniczy tryb życia, żerując zarówno na zwierzętach, jak i roślinach. Jeśli chodzi o te ostatnie, to największe znaczenie gospodarcze, ze względu na poważne szkody w rolnictwie, mają niewątpliwie tzw. nicienie cystowe.


Pasożyty te atakują korzenie roślin, prowadząc do rozwoju poważnych chorób - namatoz. Porażone rośliny mają zaburzony lub całkowicie zahamowany wzrost, anomalie w systemie korzeniowym, są osłabione (zwiędnięte, pożółkłe), nierzadko obumierają. Pośrednio pasożyty zwiększają także podatność roślin żywicielskich na inne patogeny. Wszystko to stanowi bardzo poważne zagrożenie dla produkcji roślinnej we wszystkich systemach rolniczych.


Szacuje się, że w skali świata roczne straty w produkcji roślinnej powodowane przez te bezkręgowce wynoszą do 25 proc. plonów i wyceniane są na ponad 80 mld dolarów.


Problem jest tym poważniejszy, że nicienie cystowe są bardzo trudne do zwalczania. „Niedobór klasycznych genów odporności podkreśla pilną potrzebę znalezienia nowych sposobów na rozwój plazmy zarodkowej odpornej na nicienie” - piszą autorzy publikacji w „Nature”.


W ramach swojego badania zsekwencjonowali i opracowali genom modelowego nicienia cystowego z gatunku Heterodera schachtii, czyli znanego polskim rolnikom mątwika burakowego.


Genom ten posłużył jako platforma do pierwszej ogólnosystemowej, jednoczesnej analizy ekspresji genów żywiciela i genów pasożyta.


Szczegółowe analizy ujawniły istnienie szlaków metabolicznych, które były niekompletne u pasożyta, ale uzupełniane przez żywiciela.


Następnie, wykorzystując kombinację podejść bioinformatycznych, genetycznych i biochemicznych, badacze wytypowali jeden z takich szlaków - szlak biosyntezy witaminy B5 - i wykazali, że wyciszenie tych jego genów, które są kodowane w roślinie, efektywnie blokuje rozwój nicienia i znacząco zmniejsza jego potencjał pasożytniczy.


„Nasze eksperymenty pogłębiają wiedzę na temat ewolucji pasożytnictwa roślin i pokazują, że spójna, zróżnicowana ekspresja szlaków metabolicznych może być nowym sposobem identyfikowania genów podatności na nicienie - podsumowują autorzy publikacji. - Podejście to identyfikuje cele dla przyszłego rozwoju upraw odpornych na te pasożyty”.


Naukowcy mają nadzieję, że opisane przez nich podejście zostanie w przyszłości wykorzystane także na inne grupy nicieni pasożytniczych i wspomoże walkę nimi. (PAP)


Katarzyna Czechowicz


kap/ zan/


Kraj i świat

2024-06-26, godz. 20:00 ME 2024 - grupa E (tabela) Wyniki dotychczasowych meczów i tabela grupy E 2024-06-17:Rumunia - Ukraina 3:0 (1:0)Belgia - Słowacja 0:1 (0:1)2024-06-21:Słowacja - Ukraina 1:2 (1:0)2024-06-22:Belgia… » więcej 2024-06-26, godz. 20:00 Mołdawia/ Media: przeciwnicy eurointegracji ruszyli do walki z referendum Mai Sandu Przeciwnicy przystąpienia Mołdawii do UE ruszyli do walki z zainicjowanym przez prezydent Maię Sandu referendum w sprawie wpisania eurointegracji do konstytucji… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 ME 2024 - Foden tymczasowo opuścił reprezentację Anglii Phil Foden tymczasowo opuścił piłkarską reprezentację Anglii na Euro 2024 ze względu na 'nagłą sytuację rodzinną' - poinformowal w środę rzecznik angielskiej… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Ekstraklasa piłkarska – Cracovia wypożyczyła bramkarza Bramkarz Jakub Burek najbliższy sezon ekstraklasy spędzi w Cracovii - poinformował krakowski klub. Piłkarz ten został wypożyczony z Wisły Płock z opcją… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Rosja/ Około 70 rannych w wypadku pociągu w Republice Komi Około 70 osób zostało rannych w środę w wypadku pociągu pasażerskiego w Republice Komi na północy Rosji. Wykoleiło się dziewięć z 14 wagonów pociągu… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Ekstraklasa piłkarska – wygrany sparing Śląska Wrocław Śląsk Wrocław w pierwszym sparingowym meczu podczas zgrupowania w Austrii pokonał 1:0 (1:0) wicemistrza Rumunii - CFR Cluj. Zwycięskiego gola dla zespołu… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Niemcy/ Rząd zatwierdził propozycję realizacji Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie Rząd RFN zatwierdził w środę propozycję realizacji Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie, przedstawioną przez ministrę stanu ds. kultury Claudię Roth. Chodzi… » więcej 2024-06-26, godz. 19:40 Daria Gosek-Popiołek: należy lepiej chronić polskich twórców (krótka 5) 'Procedujemy dziś bardzo ważną ustawę. Ochrona praw twórców to interes nas wszystkich - to interes społeczny. Należy lepiej chronić polskich twórców'… » więcej 2024-06-26, godz. 19:40 Opolskie/ Odblokowana dk 46 w Kamienicy (aktl.) Służby drogowe odblokowały drogę krajową nr 46 w Kamienicy, gdzie doszło do zderzenia czterech samochodów. Jak przekazał dyżurny KW PSP w Opolu, w wyniku… » więcej 2024-06-26, godz. 19:30 Posłowie Trzeciej Drogi: nie pozwólmy na okradanie twórców z ich własnych dzieł (krótka4) Nie pozwólmy na okradanie twórców z ich własnych dzieł; polskie prawo autorskie od dawna wymagało nowelizacji - mówili w środę w Sejmie podczas drugiego… » więcej
567891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »