Radio Opole » Kraj i świat
2022-09-29, 14:20 Autor: PAP

Amnestia, to jednak nie uniewinnienie - kasacja RPO ws. świadka Jehowy z czasów PRL

Choć w latach 60. XX wieku sprawa świadka Jehowy została umorzona z powodu amnestii, to nie było to uniewinnienie. Tymczasem obywatel ten nie popełnił żadnego przestępstwa, aby można go było obejmować amnestią - wskazał RPO, kierując kasację w tej historycznej sprawie.

Do Sądu Najwyższego trafiają co pewien czas sprawy dotyczące wyroków orzekanych w PRL wobec świadków Jehowy. SN wielokrotnie uwzględniał takie kasacje kierowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich.


W sprawie, o której Biuro RPO poinformowało w czwartek, obywatel - podobnie, jak w analogicznych tego typu sprawach - został oskarżony w 1964 r. o "udział w zdelegalizowanym związku Świadków Jehowy", którego istnienie, ustrój i cel działalności miały być tajemnicą wobec władz państwowych. Tym razem jednak, jak przekazało Biuro RPO, "na podstawie amnestii jego sprawę umorzono, orzekając przepadek i zniszczenie należących do niego książek".


Jak podkreślono w kasacji Rzecznika, "amnestii udzielić można było jedynie, gdy nie ma wątpliwości, iż sprawca popełnił zarzucane mu przestępstwo". Natomiast, jak wskazuje RPO, nie ma wątpliwości, że oskarżony był niewinny.


Wspólnota Świadków Jehowy została zdelegalizowana w 1950 r. z powodu - jak to określono - działalności powodującej "zagrożenie bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego". Przez następne dekady polityka władz PRL wobec tej wspólnoty podlegała różnym modyfikacjom, jednak do formalnej legalizacji wyznania doszło dopiero w maju 1989 r.


"Istnienie wspólnoty Świadków Jehowy również nie stanowiło tajemnicy dla ówczesnych władz państwowych, jako że jawnie funkcjonowała ona w Polsce już od czasów międzywojennych, a po delegalizacji wspólnoty w 1950 r. jej przywódcy aktywnie zabiegali o ponowną rejestrację" - zaznacza RPO.


RPO przywołał orzeczenie SN ze stycznia 1995 r. Już wtedy sąd ten orzekł, że uznawanie "tajności związku" w odniesieniu do struktur religijnych wyznania, któremu "oficjalnie i bezpodstawnie odmówiono prawa do jawnego funkcjonowania, było rażącym nadużyciem prawa karnego, w celu korzystania wyłącznie z jego represyjnej funkcji".


Dodał, że w takim stanowisku władz PRL była ponadto hipokryzja. "Za tajne uznawano to, czego władza państwowa nie chciała przyjąć do wiadomości" - podkreślił SN w 1995 r., a powtórzył w aktualnej kasacji RPO.


W dziejach Polski komunistycznej władze wielokrotnie już od lat 40. sięgały do amnestii jako narzędzia zdobywania legitymizacji społecznej oraz zasygnalizowania "nowego etapu budowania socjalizmu". Prawnicy i historycy wskazują, że ogłaszane co pewien czas amnestie były w PRL sposobem na rozładowanie więzień.


W epoce rządów Władysława Gomułki amnestie zarządzano z okazji rocznic powstania "Polski Ludowej" - 20. i 25. - w 1964 i 1969 r. Podobną amnestię zarządził w 1974 r. Edward Gierek. Trzy lata później zorganizowano amnestię dla więźniów skazanych po wydarzeniach czerwca 1976 r. Amnestie dla więźniów politycznych ogłaszano też po zniesieniu stanu wojennego w 1983 r., a także w 1984 r., 1986 r. i dwukrotnie w 1989 r. (PAP)


autor: Marcin Jabłoński


mja/ itm/


Kraj i świat

2024-07-31, godz. 23:30 Paryż - brąz polskich wioślarzy, Świątek w półfinale, wygrane drużyn siatkarskich (synteza) Wioślarze w czwórce podwójnej, zajmując trzecie miejsce, zdobyli w środę trzeci polski medal igrzysk w Paryżu. Blisko olimpijskiego podium jest też Iga… » więcej 2024-07-31, godz. 23:30 Paryż/koszykówka 3x3 - wyniki turnieju mężczyzn Polacy wygrali z USA 19:17 w swoim drugim meczu turnieju olimpijskiego w koszykówce 3x3 w Paryżu i mają bilans 1-1. Sensację sprawili Chińczycy, którzy pokonali… » więcej 2024-07-31, godz. 23:30 Paryż/pływanie - 100 m st. dowolnym mężczyzn (wyniki) Wyniki pływackiego wyścigu na 100 m st. dowolnym mężczyzn: 1. Zhanle Pan (Chiny) 46,40 - rekord świata 2. Kyle Chalmers (Australia) 47,48 3. David Popovici… » więcej 2024-07-31, godz. 23:30 Paryż/koszykówka 3x3 - Polacy pokonali Amerykanów 19:17 Polacy pokonali wicemistrzów świata Amerykanów 19:17 w swoim drugim meczu turnieju olimpijskiego koszykarzy 3x3 w Paryżu. To pierwsze zwycięstwo biało-czerwonych… » więcej 2024-07-31, godz. 23:20 Paryż/pływanie - Chińczyk Zhanle Pan z rekordem świata w finale 100 m st. dowolnym Chińczyk Zhanle Pan triumfował w rywalizacji pływaków na 100 m stylem dowolnym podczas igrzysk olimpijskich w Paryżu, ustanawiając rekord świata - 46,40… » więcej 2024-07-31, godz. 23:20 Mali/ Prorosyjskie junty w odwecie za straty poniesione pod Tinzaouaten zabiły dziesiątki cywilów Malijska prorosyjska armia ogłosiła, że przy wsparciu sąsiedniego Burkina Faso, zaatakowała we wtorek „koalicję terrorystów” w rejonie Tinzaouaten… » więcej 2024-07-31, godz. 23:10 Paryż/siatkówka - wyniki turnieju kobiet Polskie siatkarki po wygranej nad Kenią 3:0 zostały pierwszym ćwierćfinalistą turnieju olimpijskiego. Broniące olimpijskiego tytułu Amerykanki po dramatycznym… » więcej 2024-07-31, godz. 23:10 Paryż/pływanie - 200 m st. klasycznym mężczyzn (wyniki) Wyniki pływackiego wyścigu na 200 m st. klasycznym mężczyzn: 1. Leon Marchand (Francja) 2.05,85 2. Zac Stubblety-Cook (Australia) 2.06,79 3. Caspar Corbeau… » więcej 2024-07-31, godz. 23:10 Paryż/pływanie - Marchand najlepszy także na 200 m st. klasycznym Dwa złote medale igrzysk w Paryżu zdobył w środę Leon Marchand. Francuski pływak, który wygrał też w niedzielę na 400 m stylem zmiennym, dwie godziny… » więcej 2024-07-31, godz. 23:00 Paryż/boks - Wójcik: tutaj nie ma zabawy, to są igrzyska Elżbieta Wójcik awansowała do ćwierćfinału olimpijskiej rywalizacji w boksie w kat. 75 kg. W swoim pierwszym pojedynku w Paryżu, bardzo zaciętym i wyrównanym… » więcej
122123124125126127128
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »