W gmachu Senatu odbyła się w piątek debata ekspercka zorganizowana przez Klub Parlamentarny KO pod tytułem: "Modernizacja Sił Zbrojnych RP - zaniechania i potrzeby".

Posłanka Joanna Kluzik-Rostkowska mówiła podczas debaty, że gdyby rząd Beaty Szydło i ówczesny szef MON Antoni Macierewicz nie unieważnili przetargu na Caracale, mielibyśmy dziś nowoczesne śmigłowce, a postradziecki sprzęt moglibyśmy dziś przekazać Ukrainie. Według niej obecnie nadal nie mamy nowych śmigłowców, a większe zakupy zaplanowane są na lata 2023-29.

"Zaprzepaszczono wielką pracę i wielką szanse" - powiedziała Kluzik-Rostkowska. Dodała, że wówczas krytykowano zasady przetargu, a dziś w ogóle w kontekście uzbrojenia "mówi się o zakupach, ale nie pada słowo przetarg".

Były wiceminister obrony i poseł KO Czesław Mroczek nie wykluczył, że w związku ze sprawą Caracali będą w przyszłości konsekwencje karne.

Poseł Cezary Grabarczyk przekonywał, że obecnie rządy nie realizowały planów rozwoju systemów obrony powietrznej na lata 2013-22, przyjętych jeszcze przez gabinet PO-PSL.

Z kolei Cezary Tomczyk przekonywał, że gdyby np. w sprawie systemów Himars rząd działał wcześniej, dziś mielibyśmy znacznie więcej tych wyrzutni.

Dyskusję wywołała sprawa armatohaubic K9, które mają być kupione w Korei Płd.

Były dyrektor Huty Stalowa Wola Krzysztof Trofiniak dziwił się, że już dziś trzeba kupować ponad 600 armatohaubic z Korei, podczas gdy HSW po niewielkich inwestycjach byłaby w stanie w stanie produkować 2-3 razy więcej haubic rocznie. "Tak duże środki wydawane na zewnątrz zubażają polski przemysł" - mówił Trofiniak.

Przekonywał, że żaden z walorów techniczno-taktycznych systemu koreańskiego K9 nie przewyższa technicznie systemu Regina czyli armatohaubic Krab.

Poza tym nowy produkt, dodał, może nie być kompatibilny z innymi systemami. "Kto będzie szkolił załogi, skoro ani HSW ani kooperanci nie znają systemu K9" - pytał Trofiniak.

Jego zdaniem po kupnie armatohaubic z Korei zaprzepaszczony zostanie dorobek polskiego przemysłu zbrojeniowego.

Były wiceminister obrony Czesław Mroczek zwracał uwagę, że Polska wypracowała produkt, który sprawdza się na wojnie. "Polski rząd sam zabija polski produkt, czyli armatohaubice Krab" - mówił Mroczek.

"Niech premier Morawiecki pojedzie do Huty Stalowa Wola i wytłumaczy, jak to jest że dobry polski produkt, w który tyle zainwestowano, będzie zastąpiony przez projekt zagraniczny" - komentował były wicepremier i szef MON Tomasz Siemoniak.

Poseł KO Paweł Poncyljusz nawiązał do czołgu K2, które również mają być kupione w Korei. Przekonywał, że nie ma pomysłu dostosowania tych czołgów do polskich sił zbrojnych.

"Nie wiadomo, jaka będzie amunicja, czy będzie wytwarzana w Polsce, jakie mają być silniki, czy będzie licencja dla podmiotu polskiego przemysłu obronnego. Pytań jest więcej niż odpowiedzi" - mówił.

Poseł Maciej Lasek mówił z kolei, że samolot koreański FA-50 nie jest zły i może częściowo zastąpić postradzieckie samoloty MIG-29 i SU-22.

Podsumowując debatę Czesław Mroczek podkreślał, że po wybuchu wojny na Ukrainie jest przyzwolenie na większe wydatki na uzbrojenie, ale te pieniądze muszą być wydawane w sposób efektywny. Wyrażał nadzieję, że te zapowiedzi dotyczące kupna armatohaubic K9 i czołgów K2 zostaną zweryfikowane "do rozsądnych rozmiarów".

Pod koniec lipca wicepremier, szef MON Mariusz Błaszczak zatwierdził umowy ramowe między Agencją Uzbrojenia a południowokoreańskimi przedsiębiorstwami na czołgi K2, armatohaubice K9 i lekkie myśliwce FA-50. Umowy ramowe mają zostać uzupełnione umowami szczegółowymi dotyczącymi cen i dostaw. Planowany kontrakt czołgowy podzielono na dwa etapy. W pierwszym zakłada się zakup 180 czołgów (dostawy rozpoczną się jeszcze w tym roku), a drugi etap to ponad 800 czołgów w standardzie K2PL; w 2026 r. ma ruszyć produkcja w Polsce. także w tym roku Polska ma otrzymać pierwsze armatohaubice K9. Tę umowę także podzielono na dwie fazy - pierwsza przewiduje dostawę 48 dział, dostawy kolejnych ponad 600 haubic mają następować od 2024 roku, a od 2026 r. armatohaubice mają być produkowane w Polsce. Na połowę przyszłego roku przewidziano dostawę pierwszych 12 FA-50.

Niedawno prezes PGZ Sebastian Chwałek przekonywał, że licencyjna produkcja armatohaubicy K9, której zakupu dotyczy jedna z umów ramowych podpisanych ostatnio przez MON, nie odbędzie się kosztem produkcji kolejnych armatohaubic Krab, a przy przyszłej wspólnej konstrukcji będzie można wykorzystać doświadczenia obu krajów.

W piątek MON odniosło się na Twitterze do wypowiedzi Soeminiaka, krytykującego resort za rezygnacje z większego zamawiania Krabów na rzecz zakupu K9 w Korei. "Dlaczego Pan kłamie? Chcemy zamawiać Kraby i będziemy wykorzystywać w 100 proc. moce produkcyjne HSW" - napisał resort. (PAP)

autor: Piotr Śmiłowicz

pś/ tgo/