"Wzywamy wszystkie strony do zaangażowania się w negocjacje mające na celu pokojowe rozwiązania kryzysu, z pełnym poszanowaniem suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy" - czytamy w deklaracji.

W dokumencie podkreślono, że rosyjska inwazja, stanowiącą "rażące naruszenie podstaw prawa międzynarodowego" jest wspomagana przez "występującą w roli współagresora Białoruś". Potępiono nielegalną okupację i aneksję Krymu przez Rosję oraz nielegalne "uznanie" i okupację obwodów donieckiego i ługańskiego Ukrainy.

Wyrażamy solidarność z tymi, którzy za protestowanie przeciwko rosyjskiej inwazji są prześladowani przez reżimy w Moskwie i Mińsku i niezachwianie ich wspieramy - napisano dalej w deklaracji.

Zaznaczono, że nałożone przez wiele krajów członkowskich Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie sankcje na Rosję są wymierzone w przywódców tego państwa, a nie w społeczeństwo, którego poglądy nie są odpowiednio reprezentowane z powodu niedemokratycznego charakteru rządów w Rosji.

Podkreślono współczucie dla wszystkich dotkniętych przez wojnę, w tym osób przesiedlonych i uchodźców, oraz poważne zaniepokojenie rosnącą liczbą wiarygodnych doniesień o zbrodniach wojennych popełnionych na cywilach, w tym morderstwach i gwałtach. Wezwano rządy państw członkowskich do wspierania organizacji międzynarodowych oraz władz Ukrainy i sąsiadujących z nią krajów w niesieniu pomocy dla uchodźców.

Wojna zagraża bezpieczeństwu żywnościowemu na świecie i jest przyczyną kryzysów humanitarnych - czytamy również w dokumencie. Wyrażono w nim także wsparcie dla prac niezależnej komisji Rady Praw Człowieka ONZ oraz Międzynarodowego Trybunału Karnego, który prowadzi śledztwo w sprawie możliwych zbrodni wojennych.

Oprócz trwającej wojny na Ukrainie, w deklaracji zwrócono uwagę na inne obszary napięć na terenie państw OBWE. Zaznaczono poważne obawy związane z próbami destabilizowania sytuacji w separatystycznym regionie Mołdawii Naddniestrzu. Przypomniano o nierozwiązanym od 2008 roku konflikcie Rosji z Gruzją i podkreślono wagę ustanowienia dobrosąsiedzkich stosunków między Armenią i Azerbejdżanem.

W deklaracji przypomniano o silnym wsparciu OBWE dla multilateralizmu, rozwiązywaniu sporów międzynarodowych drogą dyplomatyczną oraz kontroli zbrojeń. Wezwano do redukcji arsenałów nuklearnych i przypomniano nawiązującą do postaci prezydentów USA i ZSRR, Ronalda Reagana i Michaiła Gorbaczowa, zasadę, według której "wojna nuklearna nie może być wygrana i nigdy nie powinna być toczona".

W państwach OBWE rośnie liczba więźniów politycznych - zauważono też w dokumencie. Więzienie ludzi za ich przekonania stanowi naruszenie praw człowieka i dlatego wzywamy rządy państw członkowskich do zajęcia się tą sprawą - zaapelowano. Deklaracja Zgromadzenia przypomniała również o ważnej roli niezależnych mediów i obserwatorów wyborów.

W środę w Birmingham w Wielkiej Brytanii skończyła się obradująca od soboty coroczna sesja Zgromadzenia Parlamentarnego Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. W posiedzeniu brał udział minister spraw zagranicznych RP Zbigniew Rau, który w 2022 roku pełni jednocześnie funkcję przewodniczącego OBWE. (PAP)

adj/ ap/