"Punktem zwrotnym" nazwał decyzję Trybunału dyrektor Human Rights Watch Jose Miguel Vivanco.

Postępowanie jest konsekwencją wstępnego śledztwa MTK, wspieranego przez Kanadę i pięć państw latynoamerykańskich, które toczyło się od lutego 2018 roku i dotyczyło zarzutów o nadużycie siły, arbitralne zatrzymania i tortury dokonywane przez siły bezpieczeństwa podczas tłumienia protestów antyrządowych w 2017 roku.

O wszczęciu formalnego dochodzenia poinformował prokurator generalny Trybunału Karim Khan pod koniec swojej trzydniowej wizyty w Caracas. W obecności prezydenta Wenezueli Nicolasa Maduro powiedział, że „zdaje sobie sprawę z geopolitycznych podziałów i linii uskoków”, ale zadaniem Trybunału w Hadze jest przestrzeganie zasad legalności i rządów prawa.

Khan poprosił o stworzenie warunków dla nieskrępowanej pracy śledczych i zapowiedział, że „będzie źle oceniał wszelkie wysiłki zmierzające do upolitycznienia pracy niezależnego biura prokuratorów”.

Maduro poinformował, że nie zgadza się z decyzjami Khana. Dodał, że podpisał z przedstawicielami MTK „trzystronicowy list porozumienia, który umożliwi władzom Wenezueli przeprowadzenie własnych postępowań w poszukiwaniu sprawiedliwości, na co zezwala Statut Rzymski, na podstawie którego powstał Międzynarodowy Trybunał Karny”.

„Gwarantuję, że zabierzemy się do pracy, by razem znaleźć prawdę” – obiecał prezydent.

W 2020 roku Maduro zwrócił się do MTK o zbadanie zasadności amerykańskich sankcji gospodarczych nałożonych na Caracas, uznając je za „bezprawne środki przymusu”, które doprowadziły do ubóstwa milionów Wenezuelczyków.

Poprzedniczka Karima Khana, gambijska prokurator Fatou Bensouda, wskazała, że istnieją uzasadnione podstawy m.in. w postaci ustaleń Rady Praw Człowieka ONZ, by stwierdzić, że w Wenezueli popełniono zbrodnie przeciwko ludzkości. Decyzję o otwarciu śledztwa pozostawiła jednak swojemu następcy, brytyjskiemu prawnikowi, który przejął stery w MTK na początku bieżącego roku. (PAP)

mnw/ tebe/