Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-04, godz. 07:20 Raport nt. demencji: dwa nowe cele profilaktyki Leczenie pogarszającego się wzroku i obniżanie wysokiego poziomu cholesterolu to dwa nowe sposoby na obniżenie ryzyka rozwoju demencji - sugeruje najnowszy… » więcej 2024-08-04, godz. 07:20 Sebastian Riedel: Poszedłem drogą kontynuacji. Ważna jest dla mnie pamięć o ojcu (wywiad) Poszedłem drogą kontynuacji. Ale w planach mamy też zupełnie nowy materiał. Kiedy do sklepów trafi płyta, będę mógł powiedzieć, że dołożyłem własną… » więcej 2024-08-04, godz. 07:20 Grecja/ Ekspert: główny spór między Atenami i Ankarą dotyczy morza Od kilku lat najbardziej sporną kwestią dzielącą Ateny i Ankarę jest delimitacja wyłącznych stref ekonomicznych na Morzu Śródziemnym - powiedział PAP… » więcej 2024-08-04, godz. 07:20 Szef Muzeum Gombrowicza: nie ma tu typowego zadęcia, ludzie wychodzą z głową pełną wiedzy o pisarzu (wywiad) Zabiegamy, aby muzeum stało się instytucją samodzielną, współprowadzoną przez Samorząd Mazowsza i MKiDN. Mamy potencjał, by robić więcej dla polskiej… » więcej 2024-08-04, godz. 07:10 Kalendarz rocznic 5-11 sierpnia 5 sierpnia ---------- 1461 - W Krakowie urodził się przyszły król Polski i wielki książę litewski Aleksander Jagiellończyk. 1579 - W Capranicy koło… » więcej 2024-08-04, godz. 07:00 Paryż - dodatkowy stres oraz wioska olimpijska nie ułatwiały debiutantom rywalizacji Polscy debiutanci w igrzyskach olimpijskich w Paryżu różnie oceniają swoje pierwsze występy. Jedni są bardziej zadowoleni, inni znacznie mniej, chociaż… » więcej 2024-08-04, godz. 07:00 80 lat temu zginął Krzysztof Kamil Baczyński, jeden z najwybitniejszych poetów pokolenia Kolumbów Krzysztof Kamil Baczyński był autorem zaledwie pięciu tomików wierszy, a jednak uważa się go za najwybitniejszego poetę pokolenia Kolumbów. Zginął 80… » więcej 2024-08-04, godz. 06:50 A Gombrowicz nadal wielkim pisarzem jest.... Uczy krytycznego myślenia, podważa patriotyczne klisze, odkrywczo opisał opresyjność społecznych relacji - to frazy najczęściej przewijające się w odpowiedziach… » więcej 2024-08-04, godz. 06:50 120 lat temu urodził się Witold Gombrowicz - mistrz zrywania masek Nazywany mistrzem zrywania masek, uznawany za tego, który najpełniej w literaturze opisał grę i teatralność relacji międzyludzkich, jeden z najciekawszych… » więcej 2024-08-04, godz. 06:40 Alfred Lenica – 125. rocznica urodzin malarza Jeden z najważniejszych artystów polskiej awangardy XX wieku, z wykształcenia profesjonalny skrzypek, urodził się 4 sierpnia 1899 roku w Pabianicach, zmarł… » więcej
83848586878889
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »