Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-04, godz. 07:00 80 lat temu zginął Krzysztof Kamil Baczyński, jeden z najwybitniejszych poetów pokolenia Kolumbów Krzysztof Kamil Baczyński był autorem zaledwie pięciu tomików wierszy, a jednak uważa się go za najwybitniejszego poetę pokolenia Kolumbów. Zginął 80… » więcej 2024-08-04, godz. 06:50 A Gombrowicz nadal wielkim pisarzem jest.... Uczy krytycznego myślenia, podważa patriotyczne klisze, odkrywczo opisał opresyjność społecznych relacji - to frazy najczęściej przewijające się w odpowiedziach… » więcej 2024-08-04, godz. 06:50 120 lat temu urodził się Witold Gombrowicz - mistrz zrywania masek Nazywany mistrzem zrywania masek, uznawany za tego, który najpełniej w literaturze opisał grę i teatralność relacji międzyludzkich, jeden z najciekawszych… » więcej 2024-08-04, godz. 06:40 Alfred Lenica – 125. rocznica urodzin malarza Jeden z najważniejszych artystów polskiej awangardy XX wieku, z wykształcenia profesjonalny skrzypek, urodził się 4 sierpnia 1899 roku w Pabianicach, zmarł… » więcej 2024-08-04, godz. 06:20 Paryż/wioślarstwo - brązowa Litwinka Senkute ze specjalnym przesłaniem Viktorija Senkute, która zdobyła na igrzyskach w Paryżu pierwszy medal dla Litwy - brązowy w wioślarskiej rywalizacji jedynek, ma nadzieję, że jej sukces… » więcej 2024-08-04, godz. 06:20 Radek Bielecki z kabaretu Neo-Nówka: śpiewanie jest dla mnie wyjściem ze strefy komfortu (wywiad) Neo-Nówka jest na pierwszym miejscu, wszystko z nią w porządku. Tutaj ucinam wszelkie spekulacje. Po prostu chcę realizować swoją kolejną pasję, którą… » więcej 2024-08-04, godz. 06:10 Włochy/ Skandal na pogotowiu na Sycylii: złamana noga opakowana w karton Zdymisjonowaniem dyrektora pogotowia w Mesynie na Sycylii i wszczęciem postępowania dyscyplinarnego zakończył się skandal, nagłośniony we Włoszech. Mężczyźnie… » więcej 2024-08-04, godz. 06:10 Powstanie Warszawskie dzień po dniu - 4 sierpnia Powstańcy zdobyli 'Soldatenheim' przy Pl. Trzech Krzyży. W Pałacu Blanka ginie poeta i żołnierz AK Krzysztof Kamil Baczyński. Rosyjscy esesmani z RONA dokonują… » więcej 2024-08-04, godz. 05:50 Paryż - 4 sierpnia (program-Polacy) Program wydarzeń olimpijskich z udziałem Polaków - 4 sierpnia, niedziela: BOKS15.46, 57 kg kobiet, ćwierćfinał - Julia Szeremeta - Ashleyann Lozada Motta… » więcej 2024-08-04, godz. 05:50 Paryż - 4 sierpnia (program) Program wydarzeń olimpijskich 4 sierpnia - niedziela: 20 finałów----------BADMINTON 15.00, debel mężczyzn, o brązowy medal16.10, debel mężczyzn, finałGIMNASTYKA… » więcej
81828384858687
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »