Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-05, godz. 12:20 Kołodziejczak: czwarta rata podatku dla polskich rolników powinna być umorzona Czwarta rata podatku dla polskich rolników powinna być umorzona, z powodu trudnego roku - ocenił w poniedziałek wiceminister rolnictwa Michał Kołodziejczak… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Piłkarska LM - Crvena Zvezda może być rywalem Jagiellonii w 4. rundzie eliminacji (krótka) Crvena Zvezda Belgrad może być rywalem Jagiellonii Białystok w 4., ostatniej rundzie eliminacji piłkarskiej Ligi Mistrzów. Wcześniej mistrz Polski musi pokonać… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Syn Angeliny Jolie i Brada Pitta opuścił oddział intensywnej terapii. „Czeka go długa rekonwalescencja” Pod koniec lipca adoptowany syn Angeliny Jolie i Brada Pitta doznał poważnej kontuzji, wskutek groźnego wypadku na rowerze elektrycznym. 20-letni Pax natychmiast… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 MKiDN: Sławomir Rogowski nowym wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego (komunikat) - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informuje: Ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska wręczyła powołanie Sławomirowi Rogowskiemu… » więcej 2024-08-05, godz. 12:20 Paryż/badminton - An Se-young pokonała He Bingjiao w finale gry pojedynczej Koreańska badmintonistka An Se-young pokonała Chinkę He Bingjiao 2:0 (21-13, 21-16) w finale gry pojedynczej. Brązowy medal zdobyła He Bingjiao z Chin, a… » więcej 2024-08-05, godz. 12:10 MKiDN: Sławomir Rogowski nowym wiceministrem kultury i dziedzictwa narodowego Ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska wręczyła powołanie Sławomirowi Rogowskiemu, który od poniedziałku pełni funkcję podsekretarza… » więcej 2024-08-05, godz. 12:10 Komisja KEP: MEN nie uwzględniło postulatów Kościołów ws. zmian w nauce religii Komisja Wychowania Katolickiego KEP sprzeciwia się rozporządzeniu ministra edukacji zmieniającemu warunki i sposób organizowania nauki religii. Według niej… » więcej 2024-08-05, godz. 12:10 Zielona Góra/ Wypadek na S3, droga zablokowana W poniedziałek kierujący oplem uderzył w znak służby drogowej. 'Droga S3 w kierunku Nowej Soli została zablokowana' - powiedział PAP podinsp. Małgorzata… » więcej 2024-08-05, godz. 12:10 We wtorek rząd zajmie się m.in. projektem ustawy o świadczeniu honorowym dla stulatków Na wtorkowym posiedzeniu rządu ministrowie zajmą się m.in. projektem ustawy o świadczeniu honorowym dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Jak dotychczas… » więcej 2024-08-05, godz. 12:00 Paryż/siatkówka plażowa - Łosiak: przegrywam trzecie igrzyska w podobny sposób Siatkarze plażowi Michał Bryl i Bartosz Łosiak przegrali z Hiszpanami Pablo Herrerą i Adrianem Gavirą 0:2 (21:23, 18:21) i odpadli w 1/8 finału olimpijskiego… » więcej
52535455565758
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »