Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-06, godz. 07:30 Paryż/kajakarstwo górskie - siostry Fox poszły w ślady rodziców Noemie Fox, młodsza siostra Jessiki, złotej medalistki paryskich igrzysk w slalomie K1 i C1, zdobyła w poniedziałek mistrzostwo olimpijskie w kajakarskim crossie… » więcej 2024-08-06, godz. 07:30 Abbas: Strefa Gazy musi wrócić pod kontrolę legalnych władz palestyńskich Przywódca Autonomii Palestyńskiej Mahmud Abbas oświadczył, że Strefa Gazy musi wrócić pod kontrolę legalnych władz palestyńskich. Jego zdaniem projekty… » więcej 2024-08-06, godz. 07:30 Pistolet maszynowy Błyskawica - najbardziej pożądana broń Powstania Warszawskiego Pistolet maszynowy Błyskawica powstał w okupowanej Warszawie. 'Był produkowany przez samych powstańców w warunkach konspiracyjnych. To był ewenement w skali… » więcej 2024-08-06, godz. 07:20 Filip Zawada: częścią punktu widzenia ziemniaka jest zaciekawienie i zdziwienie (wywiad) Ziemniak czasami lubi świat, a czasami nie za bardzo. Częścią jego punktu widzenia jest zaciekawienie i zdziwienie - mówi PAP Filip Zawada, autor książki… » więcej 2024-08-06, godz. 07:10 110 lat temu z krakowskich Oleandrów wyruszyła I Kompania Kadrowa 110 lat temu, 6 sierpnia 1914 r., z krakowskich Oleandrów w kierunku ziem zaboru rosyjskiego wyruszyła I Kompania Kadrowa. „Wszyscy, co tu jesteście zebrani… » więcej 2024-08-06, godz. 07:00 Paryż/badminton - piękny gest wicemistrzyni wobec kontuzjowanej rywalki półfinałowej Chińska badmintonistka He Bing Jiao, która zdobyła w singlu srebrny medal igrzysk w Paryżu, podczas ceremonii dekoracji zaprezentowała przypinkę z hiszpańską… » więcej 2024-08-06, godz. 06:50 „Rz”: Samorządy czekają na poważną reformę finansów Reforma, którą zaprezentował szef Ministerstwa Finansów Andrzej Domański, ma dla nas słodko-gorzki smak - mówi we wtorkowej „Rzeczpospolitej” Krzysztof… » więcej 2024-08-06, godz. 06:50 „Rz”: Wątpliwe dotacje wiceministra Były wiceszef MSZ Paweł Jabłoński z PiS arbitralnie wskazał zwycięzców konkursu na pomoc humanitarną, lekceważąc rekomendacje komisji - przytacza zarzuty… » więcej 2024-08-06, godz. 06:50 Dane o ciąży pozostaną w rejestrze, resort nie planuje zmian Ministerstwo Zdrowia nie planuje wycofania się z obowiązku wpisywania danych o ciąży do rejestru zdarzeń medycznych. Resort wyjaśnił, że informacje te… » więcej 2024-08-06, godz. 06:50 Raport: 727 firm z Krajowego Rejestru Długów ma co najmniej 1 mln zł zobowiązań 727 firm ma zaległe zobowiązania w wysokości co najmniej 1 mln zł każda - wynika danych Krajowego Rejestru Długów. Rekordzistka winna jest swojemu kontrahentowi… » więcej
33343536373839
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »